APEL
Rady Gminy Kleszczewo
z dnia 26 maja 2021 r.
kierowany do Prezydenta Miasta Poznania w sprawie podjęcia działań mających na celu
wyłączenie funkcji produkcyjnych z prowadzonej gospodarki leśnej dla obszarów
stanowiących lasy ochronne miasta Poznania
Na podstawie $23, ust. 1, pkt. 4 i $55 ust. 1 Uchwały Nr XLVI/383/2018 Rady Gminy
Kleszczewo z dnia 26 września 2018r. w sprawie Statutu Gminy Kleszczewo, Rada Gminy
Kleszczewo postanawia co następuje:
Rada Gminy Kleszczewo kieruje do Prezydenta Miasta Poznania apel o podjęcie działań
mających na celu integrację działań ochronnych wobec zasobów leśnych występujących
w obszarze aglomeracji poznańskiej. Działania te powinny rozpocząć się od ustanowienia
moratorium na pozyskiwanie drewna w lasach o funkcjach ochronnych dla miasta
Poznania, będących obecnie pod zarządem Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Czas
moratorium jest niezbędny dla przygotowania nowych przepisów prawa uwzględniających
interes społeczny, polegający ma przystosowaniu lasów miejskich do usług
ekosystemowych w zakresie ochrony jakości życia mieszkańców i ich bezpieczeństwa
klimatycznego.
Na podstawie Ustawy o lasach ($ 15, p. 7a, Dz.U. 1991 nr 101 poz. 4440) oraz Rozporządzenia
w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych
zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej ($ 1, p. 7b, Dz U 1992 nr 67 poz. 337) - lasy, które
są położone „w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic
administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców” mogą być uznane za „lasy
szczególnie chronione”. Zgodnie z zapisami w Banku Danych o Lesie, lasy należące do Lasów
Państwowych w aglomeracji poznańskiej podlegają miejskim funkcjom ochronnym.
Szczególnie istotnym dla interesów zdrowotnych i społecznych mieszkańców gminy
Kleszczewo jest obszar leśny o funkcji ochronnej dla miast znajdujący się na terenie
Leśnictwa Kobylepole. Od czasów przedwojennych znany jest jako Las Tulecki, a jego 408ha
częścią jest Użytek Ekologiczny „Darzybór”, powołany uchwałą Rady Miasta ze względu na
jego wartość przyrodniczą https://bip.poznan.pl/bip/uchwaly/lxxv-1205-vi-2014-z-dnia-2014-
11-04,54529/. Celem uchwały jest „ochrona dobrze zachowanych fragmentów borów
mieszanych i roślinności łąkowej”, „prowadzenie poprawnej gospodarki turystycznej i
rekreacyjnej” przy zachowaniu „zrównoważonej gospodarki leśnej”. Nadzór nad użytkiem
ekologicznym i wykonanie uchwały powierzono Prezydentowi Miasta Poznania.
Wg informacji uzyskanych od Prezydenta Miasta Lasy Państwowe zarządzają na terenie
Poznania obszarem 1235 ha (tj 28% wszystkich miejskich terenów leśnych). Wg. art. 7 ust. 1
Ustawy o Lasach wśród celów trwale zrównoważonej gospodarki leśnej zdecydowanie
dominują cele ochronne, a nie ekonomiczne: „zachowanie lasów i korzystnego ich wpływu
na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę
przyrodniczą, a także ochrona terenów (...) o specjalnym znaczeniu społecznym”. Natomiast
zapis art.3 ww. Rozporządzenia w sprawie prowadzenia gospodarki w lasach ochronnych,
nakazuje ograniczenie stosowania zrębów zupełnych do najsłabszych siedlisk oraz
preferowanie naturalnego odnowienia lasu.
Pomimo tych ograniczeń prawnych w obrębie Leśnictwa Kobylepole w ostatnich 2 latach
intensyfikuje się pozyskiwanie drewna w celach komercyjnych. Prace te odbywają się
metodą tzw. rębni zupełnych: gniazdowej (IIla) oraz pasowej (Ib), co jest praktyką najbardziej
inwazyjną gdyż uruchamia erozję dużych powierzchni gleby oraz odsłania sąsiadujące drzewa
co zwiększa ryzyko uszkodzeń wobec nasilających się wiatrów. Niestety w Leśnictwie
Kobylepole takie cięcia stosowane są także w siedliskach o wysokiej jakości biologicznej, o
czym świadczy fakt, że rosną tam całkowicie zdrowe drzewostany, które osiągnęły wiek stu lat
oraz brak dla nich uwag o uszkodzeniach w dokumentacji Banku Danych o Lasach.
Nasz wniosek zmierza do tego aby lasy ochronne dla miasta Poznania zostały niezwłocznie
objęte działaniami takim jakie praktykowane są w lasach komunalnych pod zarządem
Zakładu Lasów Poznańskich. Zgodnie z dokumentem „Wytyczne dotyczące gospodarowania
lasami komunalnymi miasta Poznania” (załącznik do zarządzenia nr 183/2012/P Prezydenta
MP z dnia 19.03.2012) lasy komunalne charakteryzuje wiodąca rola funkcji
pozaprodukcyjnych, które nakierowane są na „ochronę środowiska przyrodniczego i
zachowanie bioróżnorodności, a ich celem głównym jest interes społeczny polegający na
przystosowaniu lasów komunalnych do wzrastających potrzeb ludności w zakresie
wypoczynku i rekreacji”. Niestety na terenach miejskich pozostających pod zarządem
Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, dominuje funkcja produkcyjna, która znacząco
umniejsza funkcje społeczne. Z racji unikatowej wagi dla zdrowia publicznego, wartości
przyrodniczej oraz wartości kulturowej dla setek tysięcy mieszkańców naszej aglomeracji, lasy
ochronne powinny być postrzegane jako nienaruszalna część narodowego dziedzictwa
kulturowego i przyrodniczego.
Naszym zdaniem należy podjąć działania, których efektem będzie:
1) Wykluczenie funkcji produkcyjnych w lasach ze statusem ochronnym dla miast, z
pozostawieniem cięć dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego oraz adaptacji do
zmian klimatu, stosując wytyczne dla lasów komunalnych Poznania
http://bip.poznan.pl/bip/zarzadzenia-prezydenta/plik,17035/
2) Integracja działań ochronnych na rzecz lasów aglomeracji poznańskiej, prowadzonych
przez Zakład Lasów Poznańskich, Radę, Prezydenta i Urząd Miasta Poznania,
Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska oraz Regionalną Dyrekcję Lasów
Państwowych
3) Włączenie koncepcji nowych form ochrony na obszarach pod zarządem Lasów
Państwowych do celów strategicznych „Planu Adaptacji do Zmian Klimatu dla Miasta
Poznania 2019-2030”
4) Włączenie się władz samorządowych i reprezentujących nasz region parlamentarzystów
w inicjatywę legislacyjną Unijnej Strategii na Rzecz Bioróżnorodności 2030.
Marek UMaciejewski