A= A
PAKOSŁAW
I OKOLICE
GMINNA GAZETA SAMORZĄDOWA
„PAKOSŁAW I OKOLICE” NR 238/2017
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
HALOWY MISTRZ EUROPY
Z CHOJNA
str. 28
PROGRAM REWITALIZACJI
PAKOSŁAW
str. 6
APEL DO WŁAŚCICIELI
CZWORONOGÓW
str. 9
OTWARCIE MYJNI
W PAKOSŁAWIU
str. 10
=
KONCERT NOWOROCZNY
W GMINIE PAKOSŁAW
str. 22-23
WESOŁE I KOLOROWE
FERIE ZIMOWE
str. 24
NOWY DACH SZKOŁY
W PAKOSŁAWIU
str. 5
1
W TYM NUMERZE:
Na stole święcone, tuż obok baranek,
w koszyczku pełno barwnych pisanek
i jakże znamienne w polskim krajobrazie,
budzące się do życia wiosenne bazie.
i Zielony barwinek, fiołki i żonkile
<4<e malują kolorem uroczyste chwile.
"— « W dom polski wiosna wchodzi na spotkanie,
„w gdy wielkanocne na stole śniadanie.
"N Spokojnych Swiąt Wielkanocnych życzy:
Wójt Gminy Pakosław — Kazimierz Chudy
Przewodniczący Rady Gminy Pakosław — Mirosław Biechowiak
Gdy nadejdzie Wielkanocny poranek,
> niech spełnią się życzenia tęczowych pisanek...
) Mazurków kajmakowych, bazi srebrzystych,
bogatego zająca i kurczaczków puszystych.
Swiątecznego nastroju, biesiady obfitej,
» lukrowego baranka, a w dyngusa - głowy wodą zmytej!
> Pisanki skradły słońcu kilka złotych promieni,
, teraz ich jasny blask niech Wasz dom rozpromieni.
> Niech nadchodzące Swięta Wielkanocne
przyniosą pogodę ducha,
wiele szczęścia i radości
życzą Pracownicy:
+
Ośrodka Kultury i Rekreacji w Pakosławiu,
Gminnej Biblioteki Publicznej w Pakosławiu,
Urzędu Gminy Pakosław
oraz
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pakosławiu.
JdJ.7.2 1,
SA SOA ŚTWNZEEWZEW MAE ATZ OWE WZ TY ZYZNOYOÓNZNAN NAWY ZA EW BA GA ATYNZY
Pakosłdw, dnia 21 października 2016 rokit
www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE 13
KAPŁANI OFICERAMI
Wielu Polaków nie wie lub nie pamięta, że jednym ze
sposobów zniechęcania kleryków do kapłaństwa była
obowiązkowa 2-letnia służba wojskowa. W latach 1959-
-1980 do wojska przymusowo wcielono około 3000
kleryków z seminariów duchownych. Przez okres „głębo-
kiego” komunizmu funkcjonowały trzy jednostki
wojskowe dla „wychowania” kleryków. Były to jednostki
wojskowe: w Szczecinie - Podjuchach, w Opolu przenie-
siona później do Brzegu i w Gdańsku przeniesiona później
do Bartoszyc.
Niewielu parafian wie, że w jednostce wojskowej
w Bartoszycach służbę wojskową odbywał pakosławianin
— ks. Andrzej Szczepański. W tej jednostce służył także
przyszły błogosławiony — ks. Jerzy Popiełuszko
(lata 1966-1968).
W czasie 2-letniej służby wojskowej kandydaci do
kapłaństwa byli na różne sposoby szykanowani, zmuszani
do wykonywania ciężkich i bezsensownych prac fizycz-
nych. Za praktyki religijne groziły kary: musztra za
różaniec, obowiązkowe kino w miejsce mszy świętej, na
Boże Narodzenie przepustka dla kleryków w pierwszy
dzień świąt od 6:00 do 8:00.
Dopiero w latach 1971-1979, a więc w czasach
„gierkowskich”, kościół przestał być głównym wrogiem
komunistów. W 1973 roku rozwiązano kompanię klerycką
w Szczecinie — Podjuchach, w 1979 roku rozwiązano jed-
nostkę wojskowa w Brzegu, w 1980 jednostkę wojskową
w Bartoszycach. Sytuację całkowicie zmienił wybór
papieża Jana Pawła II.
W dniu 12 listopada 2016 roku w Kościele p.w. św.
Stanisława Kostki w Warszawie, tam gdzie znajduje sie
grób bł. Jerzego Popiełuszki, uhonorowano pierwszą grupę
żołnierzy tamtych lat.
Archiwum http://www.sds.pl/warszawa-klerycy-zolnierze-odznaczeni
Najpierw tych, którzy ponieśli śmierć w okresie
zniewolenia komunistycznego oraz w czasach przemian
ustrojowych 1989 roku. Następnie na pierwszy stopień
oficerski mianowano grupę alumnów — żołnierzy, tak jak
odbywało się to w przypadku uczelni świeckich. Pierwszy
stopień podporucznika rezerwy otrzymało 132 kapłanów.
Stopień wojskowy nie wiąże się z żadnym przywilejem
przewidzianym dla żołnierzy zawodowych.
W dniu 3 grudnia 2016 roku w Katedrze Polowej
Wojska Polskiego odbyła się niecodzienna uroczystość.
Wzięło w niej udział 250 księży, którzy jako klerycy
zmuszani byli do służby wojskowej w latach 1959-1980.
Uczestnikiem uroczystości był nasz pakosławianin — ks.
Andrzej Szczepański. Został mianowany podporucznikiem
rezerwy. Patenty oficerskie wręczał minister Antoni
Macierewicz, który zaznaczył - jak relacjonuje ks. Andrzej
- że ofiara księży, ich determinacja, wiara wbrew nadziei
dała siłę Polakom, by odbudowano Ojczyznę i Państwo.
Kazimierz Chudy
WYKSZTAŁCENI WÓJTOWIE
Serwis Samorządowy PAP w dniu 20 sty-
cznia br. zamieścił ogólnopolską informację
o wykształceniu włodarzy gmin, miast i gmin,
miast oraz ranking wykształcenia radnych
Ranking wykształcenia radnych w powiecie rawickim na tle mapy
kraju przedstawia się następująco:
w 2476 gminach w kraju. 799
Okazuje się, że aż 91% wójtów, burmis-
trzów i prezydentów miast ma wykształcenie
wyższe, a tylko dwóch ukończyło jedynie
szkołę podstawową.
Gorzej jest wśród radnych, tylko 30% ma
wykształcenie wyższe. Najwyższy wskaźnik 1986
wykształcenia radnych odnotowano:
- w województwie kujawsko — pomorskim
Pozycja w kraju Liczbaradnych | Z wykształceniem | Wskaźniki
| Rawicz
954 Bojanowo
Pakosław
Jutrosin
Miejska Górka 15 3 20,0%
Kazimierz Chudy
97,2%,
- w województwie warmińsko — mazurskim
94,0%,
- w województwie wielkopolskim 93,3%.
Ajakjestunas?
W powiecie rawickim wszyscy włodarze
posiadają wykształcenie wyższe, natomiast
zastępcy, z przepisów prawa, muszą się
legitymować wyższym.
Za okazane współczucie i udział w pogrzebie
Naszej drogiej mamy śp. Krystyny Kasprzak
serdeczne podziękowania składają córka i syn.
14 www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE
OŚWIATA
PRZEDSZKOLE W CHOJNIE (Artykuł i fotografie otrzymane z przedszkola)
„CZERWONY KAPTUREK” |
W WYKONANIU RADY RODZICOW
Dnia I marca 2017 r. w Przedszkolu w Chojnie odbyło się
przedstawienie pt. „Czerwony Kapturek”. Przedstawienie
dla dzieci wystawiła Rada Rodziców w składzie:
Katarzyna Kukla — mama Czerwonego Kapturka, Monika
Turbańska — Czerwony Kapturek, Monika Karkosz —
Dzieci z Przedszkola w Chojnie poszerzają
swoje wiadomości na różne tematy. Grupa Krasnali
od 20 lutego do 2 marca 2017 r. realizowała projekt
„Dinozaury”. W tym czasie dzieci zbierały różne
informacje, wiadomości i wspólnie omawiały temat,
zgłębiając swoją wiedzę. Temat był bardzo
interesujący, a dzieci chętnie przyswajały trudne
nazwy dinozaurów i nie tylko. Dzieci wspólnie
z wychowawczynią zaprosiły eksperta, którym była
bibliotekarka Pani Elżbieta Hauza. Dzięki jej
wizycie dowiedziały się wiele ciekawych rzeczy
i miały możliwość zadawania pytań na temat
dinozaurów. Na zakończenie swojego projektu
grupa ta podzieliła się swoimi wiadomościami
z pozostałymi dziećmi.
Julita Zygmunt
babcia, Martyna Binkowska — wilk, Barbara Lorenc-Samol
- narrator, Wioletta Malcherek — gajowy. Każde dziecko
kupiło w „kasie” bilet na przedstawienie. Bilety na to
wydarzenie zostały szybko wyprzedane. Scenografia,
choreografia, muzyka, występy aktorów zachwyciły dzieci
i personel przedszkola. Było bardzo wesoło! Po prostu
cudnie! Pani Dyrektor Przedszkola serdecznie podzięko-
wała artystom.
Julita Zygmunt
|-
p h
KS
Ą
SN
=
=
www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE 15
PRZEDSZKOLE W SOWACH (Artykuły i fotografie otrzymane z przedszkola)
„AFRYKA KAZIKA”
U PRZEDSZKOLAKÓW W SOWACH
W ramach rozwijania nawyków czytelniczych zaintere-
sowaliśmy się literaturą autorstwa Łukasza Wierzbickiego,
redaktora, mieszkańca okolic Poznania. Zainteresowany
opowieściami swojego dziadka odszukał i opracował
reportaże Kazimierza Nowaka z wyprawy do Afryki
(książka pt.: „Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd”). Na
podstawie tych reportaży powstały opowiadania dla dzieci
zabrane w książce „Afryka Kazika”. Dzięki nim przed-
szkolaki mogły poznać niezwykłego podróżnika, który
Afrykę przemierzył rowerem. W związku z ogłoszonym
konkursem literacko-plastycznym pt.: „„Zwierzęta egzo-
tyczne” przez Przedszkole w Szamotułach zorganizowa-
liśmy konkurs wewnątrzprzedszkolny, który miał wyłonić
najlepsza pracę. Dzieci bardzo chętnie zaangażowały się w
słuchanie, analizowanie drogi pana Kazika, wreszcie
ośmioro znich przystąpiło do konkursu.
DZIEŃ TALENTÓW
Po raz pierwszy w Oddziale Przedszkolnym w Sowach
zorganizowaliśmy Dzień Talentów. Okazało się, że w
dzieciach przedszkolnych drzemie dużo pomysłowości i
wiary w siebie. Dzieci były dobrze przygotowane, z dużą
precyzją i zaangażowaniem pokazały co umieją. A oto
ciekawe talenty: zaplatanie warkoczy, szydełkowanie,
wyszywanie, skoki na skakance, taniec, śpiew, gra na
dzwonkach, recytacja wyuczonych w domu wierszy, nauka
rysowania np. kota, owcy, itp., robienie samolotu z papieru,
ozdoby z soli, lizaka z banana, paluszków, jeża z gruszki.
Na koniec jedna z dziewczynek przygotowała nam
jajecznicę, którą ze smakiem zjedliśmy na drugie
śniadanie. Wszyscy uczestnicy dostali dyplomy i słodkie
upominki. Najważniejsze to pokazać innym, że „„też coś
potrafię”.
Bogumiła Głowacz
Oto laureaci:
I miejsce - Zuzanna Płóciennik (jej praca pojechała do
Szamotuł), II miejsce - Jowita Langner, III miejsce - Jacek
Kusztelak i Dawid Łodyga.
Obecnie czytamy książkę pt.: „Dziadek i niedźwiadek”
Łukasza Wierzbickiego, w której opisane są losy niedźwie-
dzia służącego w polskiej armii w czasie II wojny świa-
towej. Zachęcamy do czytania.
Bogumiła Głowacz
SZKOŁA PODSTAWOWA W SOWACH
(Artykuły i fotografie otrzymane ze szkoły)
HUMANITARIUM I HYDROPOLIS
Uczniowie klas trzecich ze Szkoły Podstawowej w Sowach
z rodzicami i wychowawczyniami (Wiesławą Kośmider i
Danutą Płóciennik) pojechali na zajęcia edukacyjne do
Wrocławia. W Ogrodzie Doświadczalnym - Humanitarium
wzięli udział w inter-
aktywnej wystawie
nt. odnawialnych
źródeł energii, bawiąc
się ćwiczyli szare
komórki i tężyznę
fizyczną. Na zaję-
ciach warsztatowych
PA w obecności rodzi-
*- | ców wykonali my-
dełko o wybranym
przez siebie zapachu,
kolorze i kształcie.
Natomiast w Hydro-
polis dzieci i dorośli
wzbogacili się w wiedzę o wodzie i włączyli się w prak-
tyczne działania , wywołując odgłosy nadchodzącej burzy.
Zainteresowanie wzbudziły interaktywne plansze,
eksponaty. W pamięci pozostanie olbrzymi rekin, ławica
tuńczyków i batyskaf. W praktyce zostanie wykorzystana
wiedza i wzrośnie ilość wypijanej wody, która jest
niezbędna i dobroczynna dla organizmu.
Wiesława Kośmider
16 www.pakoslaw.pl Nr 238/2017 PAKOSŁAW I OKOLICE
BAL PRZEBIERAŃCÓW
Wychowawczynie klas I-III Szkoły Podstawowej w Sowach zorganizowały dla swoich uczniów bal przebierańców.
Ostatniego dnia karnawału w szkole pojawiły się: księżniczki, królowie, rycerze, motylki, koty i inne postacie z bajek. Każdy
z uczestników prezentował swój strój. Stroje były bardzo pomysłowe i oryginalne.
Dzieci brały udział w różnych konkursach, bawiły się w rytmie popularnych przebojów. Nie zabrakło również poczęstunku,
na stole pojawiły się owoce isoki.
Małgorzata Maciejak
Uczniowie klas I i Illa Szkoły Podsta-
wowej w Sowach pamiętali o swoich
dziadkach.
Z okazji Dnia Babci i Dnia Dziadka
zaprosili swoich dziadków do szkoły, aby
spędzić miło z nimi czas.
Uczniowie wraz z wychowawczyniami:
Danutą Płóciennik i Małgorzatą Maciejak
przygotowali program artystyczny.
Pierwszaki recytowały wiersze i śpie-
wały piosenki. Uczniowie klasy trzeciej
przedstawili inscenizację pt. „O dwunastu
miesiącach”. Scenografia do tej sztuki
została przygotowana przez uczniów,
a o stroje postarali się rodzice. Rodzice włą-
czyli się także w przygotowanie słodkiego
poczęstunku dla gości i dzieci. Każdy
z dziadków obdarowany został prezentami
wykonanymi przez wnuków. Podczas
spotkania uczennica klasy trzeciej - Patrycja
Klejewska zaprezentowała wiersz pt. „Pan
Listopad”, który recytowała na Powiatowym
Konkursie Recytatorskim klas III.
www.pakoslaw.pl Nr 238/2017 PAKOSŁAW I OKOLICE 17
SZKOŁA PODSTAWOWA W CHOJNIE (Artykuły i fotografie otrzymane ze szkoły)
SPOTKANIE Z POSŁEM
20 lutego 2017 r. uczniowie klasy VI w ramach zajęć wychowania fizycznego na sali sportowej w Pakosławiu
uczestniczyli w spotkaniu z Panem Wojciechem Ziemniakiem - posłem na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej VIII
kadencji.
Podczas spotkania z uczniami poseł opowiadał o swojej pracy parlamentarnej oraz o roli sportu w życiu każdego
człowieka. Nie zabrakło także wspomnień z wyjazdu na Igrzyska Olimpijskie oraz innych wyjazdów zagranicznych,
w których uczestniczył. Uczniowie z zaciekawieniem słuchali, zadawali także wiele pytań.
Nasz gość zostawił prezent dla szkoły - dyplom z autografem znanej lekkoatletki z Rawicza - Anity Włodarczyk.
LODOWISKO CIESZY SIĘ POWODZENIEM
Uczniowie Szkoły Podstawowej w Chojnie w ramach lekcji wychowania fizycznego uczestniczyli w zajęciach na
lodowisku „Łyżwinek” w Pakosławiu.
Spośród wielu różnorodnych sportów zimowych coraz większą popularnością cieszy się jazda na łyżwach, która jest nie
tylko doskonałym sposobem spędzania czas wolnego, ale także na zachowanie doskonałej sylwetki. Warto pamiętać także o
tym, że godzina jazdy na łyżwach spala aż od 300 do 800 kalorii. Jazda na świeżym powietrzu działa hartująco na organizm
oraz wzmacnia naturalną odporność. Uczniowie naszej szkoły bardzo chętnie i aktywnie uczestniczyli w tych zajęciach,
ponieważ mają one pozytywny wpływ na zdrowie i sylwetkę dzieci. Podczas całego sezonu zimowego nasi uczniowie pod
opieką p. Iwony Kuśnierek, p. Jacka Lewandowskiego oraz p. Piotra Wolskiego łącznie przebywali na lodowisku 23 razy.
18 www.pakoslaw.pl
W ramach realizacji programu pt.
„Cztery pory roku w lesie” w mroźny
i śnieżny styczniowy poranek ucznio-
wie Szkoły Podstawowej w Chojnie
poszukiwali śladów zwierząt żyjących
w naturalnym środowisku.
Tropy twierzą!
a TE
Nr 238/2017
DOKARMIANIE
Rozpoznano ślady sarny, zająca
i kuny. Odkryto lisią norę. Następnie
klasy V i VI udały się na miejsce, gdzie
dokarmiana jest zwierzyna leśna.
Paśnik napełniono przyniesionym
przez dzieci z domowych gospodarstw
PAKOSŁAW I OKOLICE
sianem. Celem zajęć było uświado-
mienie uczniom potrzeby dokarmiania
zwierzyny i zwrócenie uwagi na ich
trudną sytuację w tym przejściowym
okresie zimowym.
TRZYMAJ FORMĘ
W czasie ferii zimowych 8 lutego 2017r. w ramach
programu „Trzymaj formę” został zorganizowany wyjazd na
mecz ekstraligi piłki ręcznej mężczyzn.
Po przyjeździe do Lubinia wszyscy udali się do galerii
Cuprum Arena. Przeciwnikiem miejscowej drużyny MKS Cuprum
Lubin była drużyna z czołówki tabeli drużyna Azoty Puławy.
Uczniowie wraz z nauczycielami mieli możliwość bycia
prawdziwym kibicem. Ten mecz był wspaniałym widowiskiem
sportowym. Zawodnicy obu drużyn dostarczali kibicom wielu
emocji. Mamy nadzieję, że jeszcze wielokrotnie będziemy mieli
okazję brać udział w rozgrywkach, bo osobiście mogliśmy się
przekonać, że piłka ręczna jest świetną dyscypliną sportową, a
kibicowanie to też wspaniała zabawa. Emocje, jakie towarzyszyły
nam wszystkim, pozwoliły poczuć prawdziwego ducha walki.
Wdrażaliśmy uczniom zasady kulturalnego dopingu. Uczniowie
mieli możliwość poznać zasady zawodowego sędziowania.
Zapoznali się z podstawowymi elementami taktyki i techniki piłki
ręcznej. Cel wyjazdu został osiągnięty. Po tak dużych emocjach,
jakie zafundowali wszystkim zawodnicy obu drużyn, można było
sobie zrobić zdjęcia z bohaterami spotkania, a przede wszystkim z
najlepszym obrotowym reprezentacji Polski - Bartoszem
Jureckim. Głównym celem tego wyjazdu było też kształtowania
prozdrowotnych nawyków wśród dzieci poprzez aktywny udział w
imprezie sportowej i kibicowanie.
Opiekunami na wyjeździe tym razem byli p. Paulina
Lewandowska, p. Jacek Lewandowski i p. Piotr Wolski.
www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017 PAKOSŁAW I OKOLICE 19
POWIATOWE ZAWODY SPORTOWE
14 lutego 2017 r. na sali sportowej w Pakosławiu odbyły się zawody sportowe w piłce ręcznej dziewcząt szkół
podstawowych w ramach Igrzysk Młodzieży Szkolnej Powiatu Rawickiego.
Do tego finału zakwalifikowały się reprezentacje szkół powiatu: SP5 Rawicz, SP 3 Rawicz, SP Pakosław, SP Jutrosin, SP
Dubin i organizator SP Chojno. Po rywalizacji systemem „każdy z każdym” pierwsze miejsce zajęła SP 5 Rawicz,
wygrywając wszystkie swoje mecze. Między pozostałymi zespołami toczyła się wyrównana walka. Wicemistrzostwo
wywalczyła reprezentacja naszej szkoły, przegrywając jedynie w ostatnich minutach z mistrzem powiatu. Po raz kolejny (4)
jesteśmy numerem 2 i nie możemy pokonać zwycięzców. To itak ogromny sukces naszej szkoły.
Gratulacje dla całego zespołu!!!
Opiekunem zespołu i organizatorem finału był nauczyciel wychowania fizycznego p. Jacek Lewandowski.
RZUTOWY PUCHAR BURMISTRZA MIASTA I GMINY OSIECZNA 2017
W dniu 18 marca 2017 roku
uczniowie Szkoły Podstawowej
w Chojnie - członkowie szkółki
wędkarskiej, uczestniczyli w zawodach
w dyscyplinie rzutowej o Puchar
Burmistrza Miasta i Gminy Osieczna
organizowanych przez Polski Związek
Wędkarski - Okręg w Poznaniu. Naszą
szkołę w kategorii U-14 reprezento-
wali: Martyna Stachowska, Patryk
Kaczor i Kamil Lisiecki.
Na wynik zawodnika składały się
miejsca zajęte w trójboju spinningo-
wym:
- spinning Arenberg — rzuty ciężarkiem
o wadze 7,5 g,
- spinning cel — rzuty ciężarkiem o
wadze 7,5 g,
- rzut na odległość jednorącz ciężar-
kiem o wadze 3 g.
W klasyfikacji generalnej doskonale
spisała się Martyna Stachowska, która
pierwszy raz (jak wszyscy nasi
uczniowie) uczestnicząc w zawodach
tej rangi wywalczyła 5 miejsce, Patryk
był 7, a Kamil zajął 8 miejsce.
,
Wyjazd na zawody został sfinansowany przez Koło PZW nr 199 „Balaton”
Miejska Górka, a opiekunem zawodników był p. Piotr Wolski.
20 www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE
GIMNAZJUM GMINNE W PAKOSŁAWIU (Arykuły i fotografie otrzymane z gimnazjum)
MITYNG LEKKOATLETYCZNY W TORUNIU
W okresie ferii zimowych (10 lutego 2017r.) uczniowie
z Gimnazjum Gminnego w Pakosławiu uczestniczyli
w wyjeździe do Torunia na mityng lekkoatletyczny
Copernicus Cup 2017. Nasza grupa liczyła 45 uczniów oraz
4 opiekunów. Przed mityngiem gimnazjaliści zwiedzili
toruńską Starówkę, spróbowali tradycyjnych pierników
toruńskich oraz zapoznali się z historią tego miasta. Toruń -
hanzeatyckie miasto o burzliwej, ośmiowiekowej historii,
przez całe stulecia było miejscem krzyżowania się
europejskich szlaków. To jedno z największych i
najbogatszych miast dawnej Rzeczypospolitej Obojga
Narodów, które przechodziło w ciągu wieków z rąk do rąk,
zawsze jednak wierne Rzeczypospolitej. Jego wyjątkowe
dziedzictwo kulturowe uznane przez UNESCO za spuściznę
całej ludzkości, niegdyś było wspólnym domem i miejscem
pracy dla europejskich kupców, słynnych artystów,
uczonych, rzemieślników, imigrantów i przedstawicieli
różnych wyznań. Z Toruniem związanych jest wiele
osobistości z wielkim Mikołajem Kopernikiem na czele.
Pomimo zniszczeń XIX-wiecznych Toruń dziś wyróżnia
się niezwykłą urodą Światowej rangi oryginalnych
zabytków przeszłości, wciąż urzeka mnogością, różnorod-
nością i wysokim poziomem artystycznym pomników
architektury i zabytków ruchomych oraz wyjątkową
atmosferą miasta gotyckiego. Jego piękno stworzyły
burzliwe osiemsetletnie dzieje oraz twórcze talenty
wybitnych torunian i przybyszów z całej Europy przygar-
niętych przez słynące z tolerancji miasto. Bardzo cieka-
wym wydarzeniem był pobyt w planetarium. Tam zapozna-
liśmy się z prezentacją multimedialną pt.: „W poszuki-
waniu życia”. To film popularno-naukowy dla młodzieży
i dorosłych. Punktem wyjścia rozważań jest woda. Jej
tropem widzowie wyruszają najpierw na Marsa, a potem ku
wybranym księżycom Jowisza i Saturna. W seansie
widzowie przyglądają się narodzinom Ziemi i kształto-
waniu jej powierzchni. Autorem seansu jest astronom
Stanisław Rokita. W godzinach wieczornych udaliśmy się
do Areny Toruńskiej na zawody lekkoatletyczne, w których
uczestniczyli zawodnicy z różnych krajów (całej Europy).
Uczniowie naszego gimnazjum kibicowali wszystkim
sportowcom, a szczególnie Joannie Jóźwik, która niesiona
dopingiem publiczności pobiła rekord Polski w biegu na
800m (najlepszy tegoroczny wynik na świecie). Po
zawodach udało nam się zrobić wspólne zdjęcie z Anną
Jagaciak zawodniczką trójskoku, która na olimpiadzie w
Brazylii zdobyła 8 miejsce. Wszystko to można było
zobaczyć bezpłatnie dzięki uprzejmości posła Wojciecha
Ziemniaka, który zapewnił bilety na mityng do Areny
Toruńskiej i Wójta Gminy Pakosław za zapewnienie
przejazdu. Przewodnikami po Toruniu byli nasi nauczy-
ciele.
20 lutego w naszym gimnazjum złożył wizytę poseł
Wojciech Ziemniak, któremu społeczność szkolna
Gimnazjum Gminnego w Pakosławiu podziękowała za
wsparcie działań szkoły i propagowanie aktywności
fizycznej.
Dziękujemy! Nauczyciele i uczniowie Gimnazjum
w Pakosławiu. Oby tak dalej!
www.pakoslaw.pl
ZAJĘCIA Z PIERWSZEJ POMOCY
Dnia 15 grudnia 2016 roku pakosławskie gimnazjum
odwiedzili strażacy z Ochotniczej Straży Pożarnej
z Pakosławia, którzy dla trzecich klas przeprowadzili
zajęcia teoretyczne i praktyczne związane z udzielaniem
pierwszej pomocy oraz ratowaniem ludzkiego życia.
Zajęcia cieszyły się wielkim zainteresowaniem wśród
uczniów. Po części teoretycznej młodzież chętnie zadawała
strażakom nurtujące ich pytania, po czym strażacy wraz
z uczniami przeszli do części praktycznej, w której między
innymi uczyli przeprowadzenia resuscytacji krążeniowo-
oddechowej. Za przeprowadzenie ciekawych i profesjo-
nalnych zajęć serdecznie dziękujemy strażakom z OSP
Pakosław. Szczególne podziękowania kierujemy dla Pana
Roberta Panka, Pana Henryka Kędzia i Pana Mikołaja
Wojtyczki.
Agnieszka Konieczna
GRAMY NIE TYLKO DLA HUBERTA
Uczniowie z Gimnazjum Gminnego w Pakosławiu wraz
z opiekunem - Agnieszką Konieczną dnia 19 lutego 2017 r.
wspierali inicjatywę organizowanego turnieju charyta-
tywnego „(Gramy nie tylko dla Huberta”. Gimnazjaliści
swoją pomoc okazali na czterech płaszczyznach: chłopacy
uczestnicząc w turnieju grali w dwudniowych potyczkach
z innymi drużynami; dziewczyny natomiast kwestując
datki, występując w pokazie tanecznym i wydając posiłek
dla zawodników oraz osób, które uświetniły niedzielne
wydarzenie. Gimnazjaliści w sumie uzbierali kwotę
4.007,08 zł, na którą składały się datki od przybyłych na
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE 21
WSPIERAMY WIELKĄ
ORKIESTRĘ SWIĄTECZNEJ
POMOCY
Już po raz piętnasty Gimnazjum Gminne w Pakosławiu
aktywnie brało udział w zbiórce pieniędzy na cele
charytatywne i wspierało WOŚP. Dnia 15.01.2017 r.
wszystkie zebrane datki zostały zawiezione i zaksięgowane
w rawickim sztabie WOŚP. Uczniowie z Gimnazjum
Gminnego w Pakosławiu, wraz z koordynatorką tego-
rocznej akcji Agnieszką Konieczną, zebrali aż 6702,00 zł.
Zebrana kwota przeznaczona jest na ratowanie życia
i zdrowia dzieci oraz na zapewnienie godnej opieki me-
dycznej seniorom. Dziękuję wszystkim wolontariuszom
za wielkie zaangażowanie, sumienną pracę oraz wytrwa-
łość. Podziękowania również kieruję w stronę rodziców
wolontariuszy za wyrażenie zgody na kwestowanie
i dowóz puszek do Pakosławia. Dziękuję także Dzielni-
cowym z Pakosławia: st. asp. Arturowi Suchodolskiemu
i st. sierż. Adrianowi Niedźwieckiemu, którzy przez cały
czas patrolowali teren zbiórki, a także eskortowali samo-
chód z puszkami, które wieczorem były przekazane do
sztabu WOŚP w Rawiczu. Serdeczne dziękuję Pani Annie
Sójce za porady i bezcenną pomoc.
Agnieszka Konieczna
turniej gości (3.707,08 zł) oraz z wpisowego (300,00 zł).
W sumie podczas imprezy została zebrana kwota w wyso-
kości 18.622,38 zł.
Uczniowie, którzy brali udział w turnieju charyta-
tywnym: Patryk Antkowiak, Kamil Bujakiewicz, Bartosz
Cieplik, Szymon Ciesielski, Kacper Gierdal, Zofia
Glapiak, Sandra Klarek, Anna Krakowiak, Natalia Kukla,
Natalia Kusz, Julia Kusztelak, Lidia Kusztelak, Dominik
Lorek, Mikołaj Lorek, Krystian Łagoda, Zuzanna Łakoma,
Zuzanna Małecka, Wiktoria Mazurek, Michalina
Mikołajska, Łukasz Nowakowski, Zuzanna Otworowska,
Zofia Plewa, Daniel Polaszek, Julia Sierpowska, Agnieszka
Sikora, Joanna Sordon, Hubert Stachowiak, Oliwia
Stachowska, Karolina Stanisławska, Jakub Stankowiak,
Bartosz Suchanecki, Jakub Szymkowiak, Jakub
Wierzchowski, Julia Wleklińska, Mateusz Wojcieszak,
Patrycja Wyrwa.
Agnieszka Konieczna
24 www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE
WESOŁE I KOLOROWE FERIE ZIMOWE
Na czas ferii zimowych Ośrodek Kultury i Rekreacji,
Gminna Biblioteka Publiczna w Pakosławiu oraz Filia
Biblioteczna w Chojnie przygotowały szereg atrakcji
dla dzieci.
Podczas tegorocznych ferii zimowych zajęcia
odbywały się trzy razy w tygodniu: w poniedziałki, środy
i piątki, w godzinach od 10:00 do 12:00. Wyjątkiem były
warsztaty plecionkarskie, które trwały nieco dłużej. Jak co
roku dzieci mogły uczestniczyć w zajęciach literackich,
plastycznych, edukacyjnych i ruchowych. Ferie
rozpoczęliśmy w Filii Bibliotecznej w Chojnie spotkaniem
z lekarzem weterynarii - Panią Elżbietą Adrzejewską, która
przybyła do dzieci wraz ze swoim psem. Pani doktor
w bardzo ciekawy sposób opowiadała dzieciom o zawo-
dzie, który wykonuje, jakie zwierzęta leczy oraz tłuma-
czyła dzieciom jak należy postępować, gdy spotkamy
chore zwierzątko. Ciekawym doświadczeniem dla
uczestników spotkania był zaprezentowany
sprzęt medyczny pomocny w leczeniu
czworonogów. Dużo radości dzieciom sprawiło
słuchanie bicia serca psa za pomocą stetoskopu, |” MZ
natomiast za pomocą aparatu USG dzieci ć
zobaczyły narządy wewnętrzne psa. Celem |
spotkania było zapoznanie dzieci z zasadami |
dbania o zwierzęta hodowane w domu. Dzięki
spotkaniu dzieci dowiedziały się, że praca |
weterynarza jest bardzo ciekawa, a zarazem
odpowiedzialna i trudna, ale w tym zawodzie
przede wszystkim liczy się miłość do zwierząt
i chęć niesienia im pomocy. Na zakończenie
zajęć dzieci różną techniką plastyczną wykony-
wały podobizny swoich pupili. W kolejnym dniu
dzieci miały okazję obejrzeć spektakl promujący
czytelnictwo pt. „W księdze się mieści świat
opowieści”. Następnie wykony-waliśmy
zakładki do książek. Celem spektaklu
teatralnego było uświadomienie dzieciom, jak
ważną rolę odgrywają w życiu książki oraz ich
czytanie. Pierwszy tydzień ferii zakończyliśmy
grami i zabawami ruchowymi na Lodowisku |
„Łyżwinek” w Pakosławiu. W drugim tygodniu
ferii atrakcją okazały się warsztaty plecionkar-
skie. Dzieci i dorośli pod okiem instruktorki
wyplatali z wikliny koszyczki, wianki i kwiaty.
Natomiast do Filii Bibliotecznej w Chojnie
przybyła Katarzyna Starczewska - Młodszy
Aspirant Policji i profilaktyk społeczny w
Komendzie Powiatowej Policji w Rawiczu.
Policjantka opowiadała dzieciom o zagroże-
niach i radzeniu sobie w trudnych sytuacjach nad
wodą i na drodze. Opowiadała o zasadach
zachowania się na lodzie oraz gdzie można się poruszać na
sankach i łyżwach. Przestrzegała uczestników spotkania
przed skutkami korzystania z dzikich lodowisk. Wyjaśniła
dzieciom jak należy udzielać pomocy osobie topiącej się.
Dzieci z uwagą słuchały rad policjantki, która zapoznała je
ze specyfiką pracy policji, a na zakończenie spotkania
miały możliwość obejrzenia od środka radiowozu policyj-
nego. Na zakończenie tegorocznych ferii spotkaliśmy się
na lodowisku, aby wspólnie się bawić, tańczyć i aktywnie
spędzać czas na świeżym powietrzu. Nie zabrakło także
zabaw ruchowych i konkurencji sportowych.
Jednak wszystko co dobre, szybko się kończy.
Najważniejsze są miłe wspomnienia, a tych z pewnością
uczestnikom ferii zimowych nie brakowało. Dziękujemy
tym, którzy zechcieli skorzystać z naszej feryjnej oferty.
Elżbieta Hauza, Agnieszka Jeziorska
Archiwum OKiR-u w Pakosławiu
FESTIWAL PIOSENKI
EUROPEJSKIEJ
Pod patronatem Ośrodka Kultury i Rekreacji w Pakosławiu
11 MAJA 2017
Organizator: Szkoła Podstawowa w Chojnie
Zgłoszenia przyjmują: Danuta Pietruszka-Orozco i Anna Ungeheuer
Regulamin i karta zgłoszenia dostępne na stronie intemetowej: wwnw.spchojno.pl
www.pakoslaw.pl Nr 238/2017 PAKOSŁAW I OKOLICE 27
TO WARTO PRZECZYT AĆ! „W książkach jest wszystko. Czytajcie książki, bo uszlachetniają serca,
* kształcą rozum, hartują wolę i kształtują charakter”
Jan Wantuła
«Bogusław Kalungi Dąbrowski — „Spalić paszport”
Spalić paszport to fascynująca opowieść polskiego franciszkanina z Ugandy - zapis ponad piętnastu lat pobytu w kraju nazywanym
przez wielu podróżników "perłą Afryki". Bogusław Dąbrowski jest współzałożycielem misji w Kakooge niedaleko Kampali. Swoją 1......2...
historię rozpoczyna od trudnych początków jej założenia. Ukazuje panującą tam sytuację, gdy pierwszy raz postawił wtym miejscu - SPLĆM7PORI
swoją stopę. Opisuje szok kulturowy, jakiego doznał, gdy jego wiara i sposób życia starły się z panującą tam kulturą i obyczajami. Jak
łatwo się domyślić, życie w Ugandzie do łatwych nie należy. Brak prądu, czystej wody, toalet. A mimo to misjonarz Dąbrowski, przez
te lata swojej posługi, doświadczył nie tylko tych trudnych chwil. To piękna opowieść, w której zostają skonfrontowane nasze
wyobrażenia o Afryce z rzeczy-wistością, ukazane oczami franciszkanina. Czytelnik poznaje wiele aspektów życia w Ugandzie.
Wiele uwagi autor poświęca roli kobiet w tutejszym społeczeństwie. Ciekawym wątkiem jest także zestawianie wiary katolickiej
zwierzeniamii czarami. To przepięknie wydana publikacja. Pełna ciekawych, kolorowych i wstrząsających zdjęć.
«Remigiusz Mróz - „Wotum nieufności”
Remigiusz Mróz autor wielu bestsellerów o szerokiej rozpiętości gatunków i tematów. Tym razem zaproponował swoim czytelnikom
pierwszą część nowego cyklu książek spod znaku political fiction. Wotum nieufności otwiera serię „W kręgach władzy”. Najnowsza
książka Remigiusza Mroza, choć osadzona w fikcji literackiej i pozornie daleka od rodzimej sceny politycznej, ma jednak wiele
wspólnego z mechanizmami władzy, które obserwować możemy w codziennych sejmowych relacjach. Autor, jako specjalista
w zakresie prawa konstytucyjnego, wiernie odwzorował polski porządek polityczny i mechanizmy, jakie nim kierują. W samej fabule
odnajdziemy wiele z bieżących wydarzeń, co sprawia, że pozostaje ona niezwykle aktualna i „na czasie”. Silna kobieca postać Darii
Seydy i niezwykle charyzmatyczny Patryk Hauer to z pewnością duże zalety tej książki, a ich losy wciągają czytelnika niemal od REMIGIUSZ Z
pierwszej strony. Jak zwykle u Remigiusza Mroza bywa, książka naładowana jest ostrymi dialogami, nagłymi zwrotami akcji, 0 74
azakończenie sprawia, że zniecierpliwością oczekuje się na kontynuację.
LIT LOW)
»Aleksandra Wójcik, Maciej Zdziarski — „Dobranoc, Auschwitz. Reportaż o byłych więźniach”
Auschwitz Birkenau — niemiecki obóz koncentracyjny na terenie Polski. Chyba każdy o nim słyszał. Józef, Marek, Lidia, Karoli Stefan
to pięcioro pacjentów wyjątkowej lekarki z wyjątkowej przychodni, opiekującej się więźniami obozu Auschwitz. Co ich łączy? Starość
i wiele chorób. Oprócz tego niewiarygodne można powiedzieć szczęście — przeżyli w zapomnianym przez Boga miejscu — obozie
zagłady wybudowanym przez nazistowskie Niemcy na terenach okupowanej Polski. Bohaterowie reportażu pozakładali rodziny,
starając się wrócić do normalności w trudnych powojennych czasach. Często walczyli z oskarżeniami o współpracę z nazistami, bo
przecież inaczej jak udałoby im się przeżyć obóz? Dzielnie nieśli światu swoje świadectwo z podniesioną głową. Każda historia jest
wstrząsająca. Każda też uczy tego, że nawet po najcięższym i najbardziej traumatycznym przeżyciu można się podnieść
i realizować swoje cele, żyć dalej, uczyć się, zawiązywać przyjaźnie. Jednego nie można — zapomnieć. Wiele na ten temat już
powiedziano i napisano. Ale ciągle za mało. Jest jeszcze tyle do opowiedzenia i opisania. Wsłuchajmy się zatem w świadectwo
zagłady. Póki są wśród nas Ci, którzy przeżyli. Pochylmy głowy przed milionami tych, którym nie dane było dożyć wyzwolenia
i garstce tych, którzy wzięli na siebie ciężar opowieści o zagładzie i piekle na ziemi. Jest to bardzo potrzebna książka,
przypominająca nam przeszłość - naszą historię, ale też pokazująca, że za niedługo stracimy ostatnich świadków tych czasów.
» Gabriela Gargaś — „W plątaninie uczuć”
Trzy kobiety. Trzy przyjaciółki. Dorota, Hanna, Kalina. Każda z pozoru szczęśliwa, mająca ustabilizowane życie. Historia trzech
przyjaciółek zawiera w sobie bardzo dużo codziennych ludzkich problemów i wartości - jest tu wiele odcieni miłości, przyjaźni, zdrady
i kłamstwa, wybaczenie, samotność, cierpienia i choroby, narodzin i śmierci... wszystko opowiedziane w ciepły sposób. Autorka
zderzyła ze sobą trzy światy kobiet o odmiennej osobowości, które podążają przez życie zupełnie odrębnymi ścieżkami, borykając
się z trudnościami różnorodnej wagi. Bez względu na to, jak egzystują, ich życie nie jest pozbawione wad i problemów. Bohaterki
popadają w konflikty, doświadczają upokorzeń, rozterek, śmieją się i płaczą, są szczęśliwe i bezgranicznie cierpią, poddają się i na
nowo walczą. To złe doświadczenia kształtują na nowo ich osobowość i zmuszają do przewartościowania dotychczasowych
priorytetów. Gabriela Gargaś nie zabiera swoich czytelników do wyidealizowanego świata bajek, gdzie każda historia ma swoje
szczęśliwe zakończenie. W plątaninie uczuć czytelnicy zatracają się w szarej codzienności, którą autorka wykreowała w wyjątkowo
realny sposób. W tej książce bez wątpienia każda kobieta znajdzie cząstkę siebie. To historia o miłości utraconej, odzyskanej
i znalezionej. To opowieść o przyjaźni, która przetrwa wszystko. To książka o nadziei na lepsze jutro. Ta powieść niesie w sobie
ogromne pokłady różnorodnych przeżyć. Gorąco polecam!
»„Toja! Duży i odważny! Nowe historyjki, które dodają dzieciom pewności siebie”
Kiedy dzieci zaczynają poznawać otaczający je świat i zawierać przyjaźnie, przeżywają wiele ekscytujących, nowych TO ij
i pięknych chwil. Zdarzają im się sytuacje, w których potrzebują pociechy, rady lub wsparcia. Często czują niepewność, strach, „aut oowaum
zranienie, obawę przed odrzuceniem. Warto od najmłodszych lat nauczyć ich asertywności, pewności siebie, ale też i szacunku dla 4 Ż
drugiego człowieka i jego poglądów. Dzięki temu, w dorosłym życiu, będzie im dużo łatwiej poradzić sobie z trudnościami. Nie jest to 5
proste zadanie dla rodzica. | tu z pomocą przychodzi najnowsza książka "To ja! Duży i odważny! Nowe historyjki, które dodają | ów
dzieciom pewności siebie!" Książka podzielona jest na trzy części: krótkie opowiastki, które dodają dzieciom pewności siebie; 3 9
historyjki, które pomagają dzieciom pogodzić się z przyjaciółmi; opowieści, przy których łatwiej dzieciom zasnąć. Historie z książki Ki ję
"To ja! Duży i odważny!" są bardzo ciekawe, a jednocześnie na tyle zwykłe, że mogą przydarzyć się każdemu dziecku. Przygody „06
bohaterów książki, pokazują jak poradzić sobie w danej sytuacji, zwracają uwagę na pozytywne postawy i uczą pewności siebie. >
Dodatkową wartością tej przepełnionej ciepłem i optymizmem książeczki są wspaniałe, pełne humoru ilustracje.
Serdecznie polecam i zapraszam do biblioteki!
Elżbieta Hauza
28 www.pakoslaw.pl
Nr 238/2017
PAKOSŁAW I OKOLICE
SPORT
h
Pomyślałem sobie: "Nie ma mowy, by mnie wyprzedził" - Przemysław Waściński
HALOWY MISTRZ EUROPY Z CHOJNA
Mieszkaniec Chojna Przemysław Waściński Mistrzem
Europy w sztafecie 4x 400 m Halowych Mistrzostw
Europy w Belgradzie. Wraz z kolegami z sztafety:
Kacprem Kozłowskim, Łukaszem Krawczukiem oraz
Rafałem Omelko wywalczyli w finale złoty medal,
pokonując między innymi reprezentacje Belgii i Czech.
Przemysław Waściński - urodzony 29 marca 1995r. za
kilka dni skończy 22 lata, a już jest Mistrzem Europy.
Wychowanek klubu MUKS Kadet Rawicz. Wcześniejsze
jego osiągnięcia to zdobycie złotego medalu Mistrzostw
Polski w kategorii juniorów i młodzieżowców. Wielki
szacunek i dumę mieszkańców całej gminy zdobył biegnąc
na trzeciej zmianie polskiej sztafety 4 x 400 metrów, która
zdobyła złoty medal Halowych Mistrzostw Europy z wyni-
kiem 3:06,99. Sprinter z naszej gminy nie pozwolił na
Fot. Pani Honoraty Dmyterko
swojej zmianie wyprzedzić się multimedaliście tej imprezy
- Kevinowi Borlee. Pochwał młodego lekkoatlety
mogliśmy usłyszeć od wielu osób, jednak na pytanie
komentującego mistrzowski bieg dla Telewizji Polskiej
Przemysława Babiarza, który na antenie ze zdziwieniem,
podziwem i niedowierzaniem pytał: „Gdzie ten chłopak
nauczył się tak biegać?” Odpowiadamy z dumą, że na
naszym terenie. O podziwie i szacunku w rodzinnych
okolicach świadczy to, iż jest Laureatem Plebiscytu
„Wyróżnienia społeczno-gospodarcze za rok 2013”
organizowanego przez Ośrodek Kultury i Rekreacji
w Pakosławiu w kategorii SPORTOWIEC ROKU za
wspaniałe osiągnięcia i aktywność sportową.
9 marca 2017 roku mieszkańcy Chojna, liczne
delegacje, młodzież oraz dzieci z Gminy Pakosław i nie
tylko przygotowali niezwykłe powitanie Mistrza. Na Jego
cześć zagrała Kapela Dudziarska z Chojna oraz wystąpił
zespół Chojnioki. Był to wieczór pełen wzruszeń. Tego
dnia można było obejrzeć album ze zdjęciami sportowca,
śledząc jego karierę sportową, a tym samym liczne
osiągnięcia. Wyświetlony został także filmik z przebiegu
sztafety. Wszystkim obecnym towarzyszyły niezwykłe
emocje. Spotkanie nie mogło odbyć się bez rodziców,
rodzeństwa sportowca i trenerki — Pani Aldony Świtały,
z którą Przemysław Waściński trenuje. Punktem kulmina-
cyjnym był moment, w którym każdy mógł dotknąć medalu
Mistrza, który przyniósł ze sobą. Licznie przybyli goście
udowodnili jak bardzo cieszymy się z tak wielkiego
sukcesu mieszkańca naszej gminy. Serdecznie gratulujemy
i życzymy kolejnych sukcesów reprezentując Polskę, ale
i też rodzinne strony.
Joanna Kuźnia, Agnieszka Jeziorska
ROZBIEGANA LIGA OBRONY KRAJU W PAKOSŁAWIU
W minionym 2016 roku członkowie Koła Liga Obrony
Kraju z Pakosławia zapoczątkowali dodatkową atrakcję
fizyczną, jaką jest bieganie. Wzięli
udział w różnych imprezach
biegowych. W ten sposób chcieli
pokazać, że LOK nie tylko organizuje
zawody strzeleckie, ale także promuje
sportowy tryb życia. Uczestnictwo w
zawodach biegowych poza gminą jest
też dobrą okazją do promowania Koła
LOK, a przede wszystkim Gminy
Pakosław. |
Podsumowując rok 2016 okazało R
się, że członkowie Koła LOK Pakosław
(Mikuła Arkadiusz, Hałas Maciej,
Jackowski Maciej) w minionym roku
razem przebiegli 100 km na zawodach
przełajowych lub ulicznych, gdzie
każdy bieg składał się z odcinka
dziesięciokilometrowego. Koło LOK i Gminę Pakosław
reprezentowali w takich miejscach jak:
Archiwum Filii Bibliotecznej w Chojnie
Archiwum OKiR-u w Pakosławiu
a Z
PAKOSŁAW
? U
F
ROZBIEGANA LIGA OBRONY KRAJU
Archiwum LOK-u w Pakosławiu
kzmająk
CHOJNO WITA MISTRZA EUROPY
PRZEMYSŁAWA WAŚCIŃSKIEGO
Fotografia Pani Honoraty Dmyterko
SPARTAKIADA
MIESZKAŃCÓW WSI
Fot. Archiwum OKiR-u w Pakosławiu