Zgierz, dnia 22 sierpnia 2017 roku
K.18/17
STOWARZYSZENIE
SIEC OBYWATELSKA
WATCHDOG POLSKA
W związku z wnioskiem o udzielenie informacji publicznej z dnia
Il sierpnia 2017 roku proszę o sprecyzowanie w terminie 14 dni, jakiego
rodzaju kontrole przeprowadzone w Sądzie Rejonowym w Zgierzu
są przedmiotem powyższego wniosku.
Nadto co do pozostałych zapytań zawartych we wniosku informuję, że:
« w roku 2017 zostało wydane jedno orzeczenie w sprawie z oskarżenia o czyn
z art. 212 $ I k.k. w zw. z art. 12 k.k. (w załączeniu odpis orzeczenia),
nie wydano natomiast orzeczeń o czyn z art. 231 k.k.;
« w tutejszym Sądzie nie jest prowadzony kalendarz spotkań Prezesa,
a interesanci przyjmowani są w dniach i godzinach ustalonych dla składania
skarg i wniosków.
Jednocześnie w załączeniu przesyłam wykaz umów zawartych przez Sąd
Rejonowy w Zgierzu od I stycznia do 31 lipca 2017 roku.
Posławuiwie m fwauaawa,
Sygnatura akt II K 33/17
POSTANOWIENIE
Dnia 11 lipca 2017 roku
Sąd Rejonowy w Zgierzu II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSR Monika Pawlica
Protokolant: Kamil Skrzat
po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2017 roku w Zgierzu
na posiedzeniu
sprawy E. R.
oskarżonego o czyn z art. 212 $ 1 k.k. w zw. zart. 12 k.k.
na podstawie art. 17 $ 1 pkt 2 k.p.k.,
postanowił:
umorzyć postępowanie w sprawie
Uzasadnienie
W dniu 17 stycznia 2017 roku do Sądu Rejonowego w Zgierzu wpłynął prywatny akt
oskarżenia kierowany przez B. Sz. przeciwko E. R. o to, że w okresie od 7 września 2015 roku do 17
maja 2016 roku, działając czynem ciągłym w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w
sporządzanych własnoręcznie pismach procesowych oraz w zeznaniach składanych przed Sądem
Rejonowym w Zgierzu w sprawie sygnatura I C (...) bezpodstawnie pomawiał oskarżyciela
prywatnego o zachowania poniżające go jako obywatela w opinii publicznej oraz przed Sądem, tj. o
czyn z art. 2128 1 k.k w zw. zart. 12 k.k.
Sąd zważył, co następuje:
Wobec stwierdzenia, iż czyn zarzucony oskarżonemu E. R. nie zawiera znamion czynu
zabronionego Sąd umorzył postępowanie w przedmiotowej sprawie.
Pozwem z dnia 18 czerwca 2015 roku, skierowanym przeciwko pozwanemu E. R., B. Sz.
wniósł o ochronę dóbr osobistych. Na uzasadnienie swojego roszczenia powód podał, że pomiędzy
stronami toczyło się szereg postępowań przed Sądem Rejonowym w Zgierzu, w których pozwany
składał własnoręczne pisma, w których zniesławiał powoda, naruszał jego dobre imię i fałszywie
pomawiał o naruszenie prawa. W odpowiedzi na pozew, E. R. miał dopuścić się czynności sprawczej
przestępstwa zniesławienia poprzez zawarcie w nim stwierdzeń, że „P. Sz. od lat ma układy w
Sądzie, dzięki którym wygrywa z nim sprawy, „P. Sz. jeździł do Sądu z wielkimi torbami, które miał
wręczać sędziemu prowadzącemu sprawę”, „P. Sz. kombinował z biegłymi”, „P. Sz. musiał nakłonić
biegłego sądowego geodetę do korzystnego dla siebie podziału nieruchomości” oraz, że
„małżonkowie Sz. mieli popychać, szarpać i poturbować inspektorów budowlanych, wskutek czego
inspektorzy nie dokończyli swoich czynności”. W toku postępowania sądowego w dniu 15 grudnia
2015 roku E. R. przesłuchany w charakterze strony nadal twierdził, iż „treść jego pism składanych do
Sądu jest prawdziwa a P. Sz. robił kombinacje z różnymi biegłymi”.
Wyrokiem z dnia 29 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywiłny, w
sprawie o sygnaturze akt I C (...) oddalił powództwo, który następnie zaskarżył P. Sz. W odpowiedzi
na apelację E. R. ponownie zawierał stwierdzenia, że „P. Sz. idąc na posiedzenie Sądu zabrał ze sobą
duże i pełne torby z przeznaczeniem dla sędziego oraz prowadził kombinacje z sędzią wskutek czego
sąd przyznał mu w orzeczeniu dodatkowe pomieszczenie”, powtórzył, że „P. Sz. kombinował z
geodetą i biegłym rzeczoznawcą”, napisał również, że „P. Sz. nie przyznał się do niewłaściwych
zachowań, takich jak kombinacja z sędziami i biegłymi, do samowoli budowlanej, napadów i pobić,
do ciągłych zaczepek i przezwisk”. Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2016 roku Sąd Okręgowy w Łodzi, III
Wydział Cywilny Odwoławczy w sprawie o sygnaturze III Ca (...) oddalił apelację powoda.
Zgodnie z art. 212 8 1 k.k. kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub
jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które
mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego
stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Poniżenie w opinii publicznej oznacza obrażenie czyjejś godności, upokorzenie, zhańbienie, a
więc doprowadzenie do ukształtowania oceny gorszej niż obiektywna, chyba że zachodzą
okoliczności sprecyzowane w art. 213 k.k., czyli gdy kierowane zarzuty są prawdziwe.
Wprawdzie przepis art. 212 k.k. nie wymaga dla przestępstwa zniesławienia szczególnego
zabarwienia, ostrości czy dobitności wypowiedzi, lecz wystarczające jest dla bytu tego przestępstwa,
by wypowiedź ta narażała pomówionego na poniżenie jej w opinii publicznej lub na utratę zaufania
niezbędnego dla prowadzonej przez niego działalności lub zawodu. Jednakże nie stanowi
zniesławienia zarzut podniesiony podczas procesu sądowego pod warunkiem, że działanie sprawcy
zmierza do obrony własnego interesu w sprawie oraz zarzut postawiony jest we właściwej formie i
nie jest ukierunkowany wyłącznie na poniżenie osoby do której został adresowany (Wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 26 marca 2015 roku V KK 329/14 KZS 2015/7-8/21 i cytowane tam orzecznictwo).
W przedmiotowej sprawie obowiązkiem Sądu w było rozważenie, czy dla dochodzenia
swoich ewentualnych racji i subiektywnie pojmowanych praw do realizowania swoich roszczeń
oskarżony nie wykroczył poza granice dopuszczalności kierowanych pod adresem oskarżyciela
prywatnego zarzutów.
Po analizie materiału dowodowego Sąd doszedł do wniosku, że E. R. nie działał z zamiarem
poniżenia lub znieważenia oskarżyciela prywatnego, a działał wyłącznie w celu ochrony swoich
praw, które w jego odczuciu były naruszone. Oskarżony podniósł swoje zarzuty tylko i wyłącznie
przed tymi organami, które uprawnione były do rozstrzygnięcia, czy zarzuty te są prawdziwe. W
innym przypadku pozbawienie oskarżonego prawa do krytyki w ramach toczących się postępowań
sądowych stanowiłoby bowiem naruszenie konstytucyjnego prawa do sprawiedliwego i jawnego
rozpoznania sprawy przez sąd.
Sąd ma na względzie, że w pismach kierowanych do takich organów jak Sąd czy Prokuratura
nie można pod adresem konkretnej osoby wysuwać każdej treści zarzutów, w każdej formie w
domniemaniu, że sprawca takich działań czyni to w dobrej wierze, przekonany, że broni swoich
praw. Niewątpliwie pewnych granic przekraczać nie wolno i dlatego obowiązkiem Sądu jest
wykazanie w odniesieniu do objętego zarzutem przypadku, że i dlaczego ewentualnie oskarżony nie
przekroczył granic dochodzenia swoich racji i nie działał z zamiarem zniesławienia bądź znieważenia
oskarżyciela prywatnego, że działał w dobrze pojętym interesie własnym w ramach dopuszczalnej
krytyki służącej obronie społecznie uzasadnionego interesu.
Oceny odnoszące się do oskarżycieła prywatnego P. Sz. zawarte w pismach złożonych do
sprawy cywilnej (w której oskarżony występował jako pozwany) i głoszone w trakcie rozprawy przez
oskarżonego E. R., były podyktowane jego interesem procesowym. Oskarżony formułował określone
wypowiedzi dla odparcia zarzutów P. Sz., który wystąpił z roszczeniem o zasądzenie kwoty
pieniężnej za naruszenie jego dóbr osobistych. E. R. chcąc odpowiedzieć na wystosowany pozew
próbował bronić się dostępnymi mu instrumentami prawnymi. Oskarżony w swoich ocenach nie
wykraczał poza granice toczącego się postępowania, zaś tworzył argumenty na poparcie swoich
twierdzeń. Samo pisanie czy wypowiadanie słów o bliżej nieskonkretyzowanych „układach” i
„kombinowaniu” P. Sz. z Sądem, biegłymi, geodetą czy rzeczoznawcą nie wypełniają znamienia
wypowiedzi zniesławiającej. Sformułowania te nie niosą zabarwienia hańbiącego czy upokarzającego.
Dla penalizacji zachowania pomawiającego, wiadomości przez niego przekazywane muszą
być takimi, które mogą spowodować zniesławienie. O zniesławiającym charakterze wiadomości nie
decyduje zaś subiektywne odczucie pokrzywdzonego, lecz ocena obiektywna, tj. stwierdzenie, czy w
odczuciu społecznym jest to zniesławienie. Z całą mocą stwierdzić jednak trzeba, że przedstawione
powyżej twierdzenia oskarżonego nie mogą stanowić w odczuciu społecznym poniżenia P. Sz..
Oskarżyciel prywatny jedynie we własnym przekonaniu czuje się skrzywdzony wypowiedziami
oskarżonego, który to jednak czynił je dla potrzeb ochrony własnych interesów procesowych. Miał on
normatywnie zagwarantowane prawo przyjęcia takiej taktyki procesowej, która nie wykracza ponad
przyjęte standardy i nie wypełnia znamion czynu zabronionego, stypizowanego w art. 212 $ 1 k.k
Wprawdzie art. 212 $ 1 k.k. nie statuuje wymogu, aby pomówienie miało charakter publiczny
to jednak o przestępności pomówienia decyduje wynikająca z niego możliwość poniżenia
pokrzywdzonego w opinii publicznej lub narażenia go na utratę zaufania potrzebnego dla danego
stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Kierowanie zaś pism do organów procesowych, które
trafiały następnie do sądowych akt, i z którymi mogła się zapoznać jedynie wąska grupa osób, tj.
pracowników sekretariatu czy pełnomocników procesowych nie czyni realnego zagrożenia dla
możliwości poniżenia P. Sz. w opinii publicznej.
Na marginesie dodać można, że wyrok oddalający powództwo P. Sz. przeciwko E. R. o
naruszenie dóbr osobistych, po kontroli instancyjnej, stał się prawomocny. Wprawdzie w myśl art. 8
1 k.p.k. Sąd karny rozstrzyga samodzielnie zagadnienia faktyczne i prawne oraz nie jest związany
rozstrzygnięciem innego Sądu lub organu to jednak Sąd cywilny pochylał się nad zagadnieniem
tożsamym z punktu widzenia konieczności dokonywania oceny hańbiącego charakteru takich samych
wypowiedzi oskarżonego, stanowiących następnie czynność sprawczą w procesie karnym. W tym
zakresie Sąd przychyla się do argumentacji prawomocnego orzeczenia, w którym jednoznacznie
stwierdzono, że wypowiedzi E. R. o „układach” P. Sz. w sądzie, nie stanowiły naruszenia dobra
osobistego w postaci jego dobrego imienia.
Wobec przedstawionej argumentacji Sąd umorzył postępowanie w niniejszej sprawie z uwagi
na fakt, iż zarzucany E. R. czyn, nie zawiera znamion czynu zabronionego. Sprawca zmierzał do
obrony własnego interesu w sprawie, stawiał zarzuty we właściwej formie i nieukierunkowane
wyłącznie na poniżenie P. Sz.. Umorzenie postępowania przed rozpoczęciem przewodu sądowego
nastąpiło dlatego, że z zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób oczywisty wynika, że
zarzucony oskarżonemu czyn nie zawiera ustawowych znamion czynu zabronionego. Przedstawione
i złożone do akt sprawy przez strony postępowania dowody mają całkowicie jednoznaczną wymowę,
a dla dokonania trafnych ustaleń faktycznych nie jest konieczne prowadzenie postępowania
dowodowego na rozprawie, bowiem wystarczająca jest analiza załączonych do akt dokumentów, w
tym akt sprawy I C (...). Z uwagi na powyższe orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.
nioiqpO sIuUszpieimod
SUZAIUONĄS[Ą - NfNPOUI SISODJRZ
PELIEMY KSIUPILMG M M Z VIZQHS Wo1sAS peu (IĄSIOJNe JoZpeu LISTUTEJŁIOCŁOT
fonsu tz 90'015 tkqtzpals Z *0'0 Z 'dS VOINGI M$-OJAZ | 'SIMas *orueuikzajn) euzośjeunojur eysidQ LI0Z'SO'EZ '8
9-wu | tqizpots z Bu[ADĄE-OMOJAPUBUIOY 1bejAjuem I IDEZATEWITĄ BIOZSODIALIOC SO'LI
/opnuq FZ S£Ł81'£ 'dg *0'0 z 'd$ VYINHOAL AIY MOQUIOJSAS EMEJdEU | SIMIOS *BOEMIOSUOY ŁT0T'S0'ŁT 'Ł
ruśjsordaziq M
tqrzpars z epiqfny *T szorujordeq YoAufkouopima BIOCTO G/ŁLOZ 2001
orau IZ 16'€b4'91 "ry *Ipniq Jedoy zepazidS EMOJLNH uszpkzin I yoamopEs MOĄNIP EMEJSOCT LI0Z'z0'0T '9
odou[eJua)
NANIT WsSUWSISAS - NINPOW 2ISOLĄRZ
ASTUPIMS M MZ WIZGHS GSISK po (ojsiojne sozpau LOCZEIEŁIOCSOI
a-w |/ohau pz 90001 | tqrzpois z *0'0 z 'dS vVOINJIMS —OLAZ | SIMies oruewAznn) euzońjeuojui EJsIdQ ŁTOZ'E0'CZ "6
SUIJU0 MOPES EP EdaWO XĄI
OIMEZSIEĄĄ M dIS - ost auO kk zszid UDAKUBMEPAM LOCZUTEŁIOZ EOT
onesu Iz 90'081'9 EqIZPOIS M *v'S JIMNY SIOJJOĄĄ auijuo M9leDje] NMEJsoZ aruarudA]sopf] ŁT0Z%'z0'82 "p
ibeunoju] tkisqozostdzoq
OIMEZSIEĄĄ M BĄTZPOIS Z BIOJEJJSIULUPY MOĄZEIMOJO 610C TO SCŁIOZECI
2-u J/ ohjau [z 90'079 *0'0 z 'dg dnozg 1usursSeusĄ OJO KOMEPOTUDJOJZ N EMAUOĄKĄĄ LIOTZO'EC €
„suzoATyEJd
SIMEZSIEĄ4 M BqrZpaIs Z Aygadse — suzorjqnd EIUaIMOLEZ*
onuq [z 00'059 1o|pu£z$ Ejay OMBJg I BIUa]OĄZS — d]S vyu (q9s0 QT ejp 2morupoupal) orus]oą2S LI0C'20'8 c
7 VIZGAS uśMmomiq — oufA10j1edel
KoTUprMG M UISUIOJSAS pEU (TĄSIOJNE JOZPEU 3100 Z08E/Ł10C £0 1
o-W j/ojjaujzQQ'OŁI | tqrzpasz'o0z'dg VOINJIMS-OLAZ | SIMIES 'sIUeWAZ1IN) EUZOAJEWIOJUI EJoIdQ ŁT0Z'TO'Pz "1
BIUBMAZBLMOQO SEZ
AMOWN EJOMY lusqyeJuoj Amoun Jorwpsziq j KMoun EIOIEMEZ EET | dT
MAO 4107 A HOALHVMVZ MOAN ZYAAM
94
n ara7 M Od3m
ofau(Koen:
/frsz Dinucay
Amoun
eluemAzbimoqo
Soy 0 A]eo BZ
onou |2 76 SOl'b
Izpoq m tqrzpols z
BĄSMOĄUE[ EJSIQZTĄ — VAS WEJIĄ
bueruAm
tMOSOIĄO Z ZEIM AJ IEW UofeukĄj
6107/40 1£/ŁI0Z'80'I
L107'40'87
I
AmoUmM
eruemAzeimOqO
Sa1Ą0 KfR9 EZ SIMOĄNZ M kqIZpoIS Z LOT ŁO LE/LI0Z90'I
ONN.Ą FZ 09*48€ *0'0 z 'd$ 20IA1OS 2[1X2 |, Uospualogq YsAMOTOS(AM TEL SIMIOS I WOlEN LI02'90'I "01
Amon MmeIdZO1 YoeTEs EU
eruemAzbimoqo ysńmopts meldzoy Iosensoby
Sa1q0 Kfeo EZ
ONN.q Z QT 1ES'91
AIMOĄBIY AM
tqrzpois z *v'S VASTOd HOHVWOD
BmoxjK) nuralskg Ep mózids auzoru4oo]
AIOIEdSM ZEIO 9MOSIMIOS IBNJS[]
LIOC CI IE/LI0Z90'I
L107'90'1