PRA
Nadleśnictwo Kartuz
42 y
Kartuzy,10 grudnia 2020 r.
Zn. spr.: ZG5.0172.29.2020
Stowarzyszenie
Sieć Obywatelska
Watchdog Polska
ul. Ursynowska 22/2
02-605 Warszawa
/sprawa-33538Qfedrowanie.siecobywatelska.pl/
DECYZJA Nr 1/2020
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429)
— dalej jako „u.d.i.p.” oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. — Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256) — dalej jako „k.p.a.”,
po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska
z dnia 4 listopada 2020 r. o udostępnienie informacji publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 5 listopada 2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
złożyło wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji
społecznych, zgłaszania uwag i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach
o gospodarce leśnej, które:
Sy
PEFC
_ Znak odpowi ialnej
PEFC/32-22-004 gospodarki leśnej
Nadleśnictwo Kartuzy, ul. Nadleśniczego S. Mościckiego 4, 83-300 Kartuzy
tel.: +48 58 68-52-930, fax: +48 58 68-52-932, e-mail: kartuzy© gdansk.lasy.gov.pl www.lasy.gov.pl
2
„1. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej
mówiąc tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia
nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa następujące pytania i wnioski:
„1. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące
prowadzenia gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku
wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na
terenie Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę
społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną,
a w szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej
Nadleśnictwo zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak,
to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian
w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są
planowane?”
Pismem z dnia 18 listopada 2020 r. Nadleśnictwo skierowało do Stowarzyszenia
prośbę o doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma uniemożliwiała poprawne
udostępnienie informacji. Dla przykładu wskazano, iż we wniosku przyjęta została
teza, zgodnie z którą pytania zawarte we wniosku dotyczą wszelkich przejawów
„współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o gospodarce leśnej” w postaci
„zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które zdefiniowano m.in. jako „przesłanie
zapytania”. Nadleśnictwo podkreśliło, że nie sposób przyjąć można, że każde
zapytanie skierowane do Nadleśnictwa (choćby o obowiązujące przepisy, różne
aspekty pracy nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.) jest „formą wygłaszania
opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”. Jednocześnie
3
Nadleśnictwo podkreśliło, że nie ma często możliwości ocenić, jakie intencje i cele
przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy (zwłaszcza że nie muszą być przez niego
ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie było czy nie „formą wygłaszania opinii
i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje,
które nie są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo gromadzone lub nie są już w jego
posiadaniu, gdyż nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne.
Dotyczy to choćby informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia w postaci
artykułu prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie rejestruje
się każdego „udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby z zewnątrz
w sytuacji, gdy szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie gromadzi się
i nie archiwizuje korespondencji o nieokreślonym statusie, niezawierającej konkretnych
pytań, uwag, żądań, postulatów czy oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze strony
nadleśnictwa, lecz bliżej niesprecyzowane opinie, pomysły lub inne treści (w tym
w ogóle niewłaściwie adresowane do nadleśnictwa). Gromadzona jest jedynie
informacja o wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie prowadzenia gospodarki
leśnej w Nadleśnictwie, które były oficjalnie kierowane w postaci petycji lub pism
składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą tradycyjną, elektroniczną,
ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa w serwisie
społecznościowym oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to
możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji
publicznej, w sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od
Nadleśnictwa ich przetworzenia i przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi
kosztami i nakładem pracy. Dlatego też, w związku z:
- ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
- brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo pracownika lub pracowników
wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez szkody dla realizacji
podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego pracowników, a częściowo
brakiem fizycznej możliwości realizacji tego zdania (np. konieczność przeglądania
papierowych archiwów w sytuacji, gdy zatrudnieni w nadleśnictwie pracują z powodu
pandemii COVID-19 w systemie zdalnym lub hybrydowym);
4
- koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób fizycznych
w przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag, wniosków i postulatów,
w tym dokumentacji korespondencji;
- możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub
udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia ogromnej ilości
danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy wspomnieć ewentualną
konieczność przejrzenia i analizy prywatnych wiadomości oraz komentarzy
internautów na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowych za trzy lata wstecz
albo konieczność zawarcia na żądanej liście przypadków uwag, postulatów czy
wniosków zgłaszanych w postaci publikacji w mediach „zainicjowanych przez stronę
społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo w ogóle nie ma obowiązku gromadzenia
takich informacji i prowadzenia za kogoś kwerendy materiałów ukazujących się
w ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie
może być przez Nadleśnictwo udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1
ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie i przetworzenie
wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi na okoliczności wskazane wyżej,
poniesienia przez Nadleśnictwo ogromnych dodatkowych nakładów organizacyjnych
i finansowych. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 1 wspomnianej ustawy
wskazano, że Nadleśnictwo obliczy i przedstawi te koszty i pobierze od
Stowarzyszenia, jako wnioskodawcy, opłatę w wysokości odpowiadającej tym
kosztom.
W
związku
z
powyższymi
okolicznościami
Nadleśnictwo
wezwało
Stowarzyszenie do:
- uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich trzech
lat” wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a także
doprecyzowanie
pytań
zawartych
we
wniosku
poprzez
skonkretyzowanie
przedmiotowego zakresu żądanych informacji i możliwe ich ograniczenie do danych,
które nadleśnictwo rzeczywiście może gromadzić i posiadać (czy w ogóle mieć prawną
oraz fizyczną możliwość, by to robić);
- wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji publicznej,
dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym przetworzonych, jest
szczególnie istotne dla interesu publicznego.
5
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach
Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów,
wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat
gospodarki leśnej wskazano, że w przypadku konsultacji społecznych przy tworzeniu
planu urządzania lasu lub prognozy oddziaływania na środowisko, proces ten jest
opisany i wynika z przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach,
rozporządzenia ministra środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie
szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego
planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu, a także obowiązującej w Lasach
Państwowych Instrukcji Urządzania Lasu i wytycznych dyrektora generalnego Lasów
Państwowych (zarządzenie nr 12/2009). Rolą nadleśnictwa jest stosowanie wyżej
wskazanych regulacji, a nie planowanie w nich zmian. Natomiast w przypadku
wszelkich innych „procesów rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony
społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej” sposób ich
rozpatrywania lub prowadzenia jest zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony
jest od tego, jaki postulat lub wniosek konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja,
w jakiej formie i jaką drogą to czyni, jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji
oczekuje lub preferuje etc. Nie sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo
zmian w „procesach”, jeśli te ostatnie wynikają i uzależnione są od każdorazowego
działania i oczekiwań danego wnioskodawcy. Dlatego ten wniosek, w ocenie
Nadleśnictwa, nie mógł być uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia przyszłe lub takie,
które jeszcze nie nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną podlegającą
udostępnieniu.
Pismem z dnia 29 listopada 2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska
Watchdog Polska wskazało, iż wniosek z dnia 4 listopada 2020 r. złożony był w trybie
ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko, tym samym oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach
określonych w tej ustawie. Wskazano też, że w tej ustawie nie znajduje się
rozwiązanie nawiązujące do informacji publicznej przetworzonej określonej w art. 3
ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dlatego też wezwanie do
wykazania dlaczego udostępnienie informacji jest szczególnie istotne dla interesu
publicznego jest bezpodstawne. Stowarzyszenie wskazało też, że pojęcie „zgłaszania
6
postulatów, wniosków i uwag" należy interpretować jako zawierające pojęcie dostępu
do informacji o środowisku. Wnioskodawca wskazał także, iż w przypadku artykułów
i doniesień medialnych wnioskuje o przesłanie informacji o doniesieniach, których
istnienie odnotowało Nadleśnictwo, a w szczególności doniesień, w procesie
powstawania których, przedstawiciele Nadleśnictwa zostali poproszeni o wyrażenie
opinii, zaś w przypadku, gdy Nadleśnictwo nie posiada wiedzy kim dokładnie są osoby,
które chcą pozyskać informację i wiedzę o gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź
współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje o ogólne opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa
Kartuzy, uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we
wnioskowanym przez Stowarzyszenie zakresie.
Na
wstępie
konieczne
jest
ustalenie
charakteru
wniosku,
z
jakim
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa.
Stowarzyszenie wprawdzie wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy
ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko, jednakże zauważyć trzeba, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy
udostępnieniu podlegają informacje dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia
ziemi, kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary
nadmorskie i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy
różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz
wzajemnych oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które
wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne
dotyczące środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia
w sprawie ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących
wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz na emisje
i zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, jak również środków i działań,
które mają na celu ochronę tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
7
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń
wykorzystanych w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów
kultury i obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą
oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje
i zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa
w pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo stanęło na
stanowisku, iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji
o środowisku, określonego w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia
dotyczy w zasadzie bliżej nieokreślonego katalogu informacji na temat zgłaszanych
przez czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL LP) wniosków, postulatów
i spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo gospodarki leśnej w ramach
wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje – w ocenie Nadleśnictwa – nie mieszczą się w żadnej z kategorii informacji
o środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one podlegać
udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania
przepisów tej ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które
są informacjami znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami
przeznaczonymi dla władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich
działalności ustawodawczej, a w przypadku sądów i trybunałów - działalności
orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu podlegają informacje znajdujące się
fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które są „dla niego
przeznaczone”, przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji
dysponują osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od
osób trzecich. Takie rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia
wniosku – udostępnieniu w oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji
o środowisku podlegają tylko takie dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone
zarówno przez organ, do którego skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty,
do których organ może zwrócić się o ich przekazanie, celem udostępnienia. W piśmie
8
z dnia 18 listopada 2020 r. Nadleśnictwo wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego
rejestru czy też archiwizacji danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też
znajdujących się w źródłach niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi
(tj. artykuły prasowe czy też wystąpienia na portalach internetowych nie
administrowanych przez jednostki LP), a głównie o takie dane wystąpiło
Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie znajdują się ani w posiadaniu
Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego Nadleśnictwo mogłoby wystąpić
o ich przekazanie celem udostępnienia, to przyjąć należy, iż nie mogą one zostać
w żaden sposób potraktowane jako informacje o środowisku w rozumieniu ustawy
z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia
wnioskowanych informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie
żądania zawartego we wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska
wymagałoby
dokonania
przetworzenia
informacji,
o
udostępnienie
których
Stowarzyszenie zwróciło się do Nadleśnictwa – niezbędne byłoby bowiem
przeprowadzenie przez Nadleśnictwo działań prowadzących do wytworzenia żądanych
informacji z danych zgromadzonych w źródłach zewnętrznych, takich jak portale
internetowe i społecznościowe, czy też zestawienia artykułów prasowych za okres
wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku nie
przewiduje możliwości przetwarzania informacji, nakazując wprost udostępnianie
informacji znajdujących się w posiadaniu organu lub dla tego organu przeznaczonych,
w związku z powyższym Nadleśnictwo uznaje, iż wniosek winien być rozpoznany
w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada
charakter informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego
rozpatrzenia wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności
dla interesu publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu publicznego jest
pojęciem niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem
państwa i innych podmiotów publicznych jako prawnej całości – zwłaszcza, jeżeli
związane jest ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem
Skarbu Państwa. Żądając informacji publicznej przetworzonej wnioskodawca powinien
więc wykazać, w jakim zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego,
tj. w jaki sposób zamierza wykorzystać uzyskane informacje dla poprawy
9
funkcjonowania organów administracji publicznej i lepszej ochrony interesu
publicznego. Wnioskodawca w niniejszej sprawie nie wskazał – ani w samym wniosku
ani też w odpowiedzi na wezwanie z dnia 18 listopada 2020 r. – szczególnej istotności
dla interesu publicznego w uzyskaniu informacji objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania
szczególnej istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego,
orzeczono jak w sentencji.
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia
doręczenia niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania
wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego
sądu administracyjnego, co wynika z treści art. 52 § 3 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę taką wnosi się za pośrednictwem tutejszej
Jednostki, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.
Nadleśniczy
Nadleśnictwa Kartuzy
Michał Majewski
/podpisano elektronicznie/