- Monitoring mediów samorządowych
- Monitoring mediów samorządowych #1101
Monitoring mediów samorządowych #1101
Instytucja: |
|
Monitoring: |
|
Liczba listów: |
4 |
Liczba spamu: |
0 |
Status pierwszego wniosku: |
NIEWYSŁANY |
Status ostatniego wniosku: |
Dostarczony |
Otrzymano potwierdzenie: |
|
Otrzymano odpowiedź: |
|
Poddany kwarantannie: |
Znormalizowana odpowiedź
Treść
-
Wniosek o informacje publiczną przez adobrawy
Na podstawie artykułu 61 Konstytucji RP, zwracamy się z wnioskiem o informację:
- czy w urzędzie gminy (miejskim/miasta), w którymś z jego wydziałów, w jednostce organizacyjnej gminy (np. ośrodek kultury) lub w samorządowej osobie prawnej (np. w spółce należącej do gminy), prowadzone są media?;
- jeśli tak, wnosimy o podanie jakiego typu media są prowadzone (np. gazeta, radio, telewizja, inne - jakie) i wskazane jednostki organizacyjnej lub osoby prawnej gminy;
- prosimy o podanie linku, jeżeli media są dostępne w Internecie;
- jeżeli gmina prowadzi dziennik lub czasopismo, prosimy o informację czy jest on zarejestrowany w sądzie;
- jeżeli gmina prowadzi dziennik lub czasopismo, prosimy o przesłanie ostatnich 5 numerów - licząc od dnia odpowiedzi na wniosek, w formacie pdf.;
- prosimy o informację o wydatkach gminy na ogłoszenia, artykuły sponsorowane, materiały dedykowane lub innego typu promocję w roku 2015, 2016, 2017 i do dnia udzielenia odpowiedzi na wniosek w 2018 roku.Wnosimy o udostępnienie wskazanych informacji w formie elektronicznej na adres {{EMAIL}}
Szymon Osowski, Katarzyna Batko-Tołuć i Bartosz Wilk - członkowie zarządu, zgodnie z zasadami reprezentacji
-
Wniosek o informacje publiczną przez KatarzynaBatkoToluc
Na podstawie artykułu 61 Konstytucji RP, zwracamy się z wnioskiem o informację:
- czy w urzędzie gminy (miejskim/miasta), w którymś z jego wydziałów, w jednostce organizacyjnej gminy (np. ośrodek kultury) lub w samorządowej osobie prawnej (np. w spółce należącej do gminy), prowadzone są media?;
- jeśli tak, wnosimy o podanie jakiego typu media są prowadzone (np. gazeta, radio, telewizja, inne - jakie) i wskazane jednostki organizacyjnej lub osoby prawnej gminy;
- prosimy o podanie linku, jeżeli media są dostępne w Internecie;
- jeżeli gmina prowadzi dziennik lub czasopismo, prosimy o informację czy jest on zarejestrowany w sądzie;
- jeżeli gmina prowadzi dziennik lub czasopismo, prosimy o przesłanie ostatnich 5 numerów - licząc od dnia odpowiedzi na wniosek, w formacie pdf.;
- prosimy o informację o wydatkach gminy na ogłoszenia, artykuły sponsorowane, materiały dedykowane lub innego typu promocję w roku 2015, 2016, 2017 i 2018.Wnosimy o udostępnienie wskazanych informacji w formie elektronicznej na adres {{ email }}
Szymon Osowski, Katarzyna Batko-Tołuć i Bartosz Wilk - członkowie zarządu, zgodnie z zasadami reprezentacji
--
Sieć Obywatelska Watchdog Polska
ul. Ursynowska 22/2 | 02-605 Warszawa
tel: 22 844 73 55 | fax: 22 207 24 09
www.siecobywatelska.pl
www.watchdogportal.pl
www.funduszesoleckie.pl
www.informacjapubliczna.org
NIP 526282872
KRS 0000181348 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru SądowegoW nawiązaniu do pisma z dnia 2018-07-17 10:40:04.248779+00:00 na adres {{ email }}
-
Przeczytano: Wniosek o informacje publiczną przez MAKÓW PODHALAŃSKI
Twoja wiadomość
Do: {{ email }}
Temat: Wniosek o informacje publiczną
Wysłano: 2019-02-24 15:42odczytano w dniu 2019-02-25 07:32.
-
Odpowiedź na wniosek przez MAKÓW PODHALAŃSKI
Dzień Dobry,
W odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej z dnia 24 lutego 2019 roku, Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim informuję o środkach finansowych przeznaczonych na promocję w latach 2015, 2016, 2017, 2018.
Urząd Miejski wydaje Biuletyn Informacyjny Urzędu Miejskiego w Makowie Podhalańskim. Jednostka Organizacyjna odpowiedzialna za biuletyn to Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie. Biuletyn nie jest dostępny w internecie, 5 numerów Biuletynu przesyłamy w załączeniu.Promocja
2015r. - 31.869,70 zł
2016r. - 46.130.39 zł
2017r. - 49.926,78 zł
2018r. - 57.696,95 zł
Razem 185.623,82 złoteZ poważaniem
Beata Bednarz
Inspektor UM
Maków PodhalańskiZałączniki
- biuletyn_makow_79.pdf
- biuletyn_makow_80.pdf
- biuletyn_makow_81.pdf
- biuletyn_makow_82.pdf
- biuletyn_makow_83.pdf
BEZPŁATNY
LWA)
MARZEC - KWIECIEŃ 2018
Biuletyn
SW” INFORMACYJNY
Nr indeksu 381 365 Urzędu Miejskiego w Makowie Podhalańskim
"N ił A 0 5
© RW ij " i m
© dy H , „ao!
„Ig SE F i h
sh czw
c ajj
SACLoH || | :
R; May
zie
Roo z I
Pc"
UT k
02
A
[ "EH
e A
5)
p 4" [4 p
c
ma
a
-Ę -
U
ra
a
t60
ł
s
NOWOŚCI W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE
„SKAZY NA PANCERZACH: CZARNE KARTY
EPOPEI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH”
- Piotr Zychowicz
„Dla jednych „kŁupaszka, „Bury,
„Ogień” czy „Wołyniak” to wielcy
narodowi bohaterowie, ale dla
innych — mordercy ich bliskich.
Skazy na pancerzach to pierwsza
książka, która przedstawia czarne **
karty z epopei Żołnierzy Wyklętych.
Napisana bez przemilczeń i lukro-
wania rzeczywistości charakte-
rystycznych dla części polskiej li-
teratury historycznej. Napisana
bez znieczulenia. Na jej kartach
znalazły się szokujące zeznania świadków. Piotr Zychowicz
nie ma wątpliwości — Żołnierze Wyklęci walczyli z niebywałą
odwagą o słuszną sprawę. Nie oznacza to jednak, że należy
ukrywać przed opinią publiczną niewygodne fakty, które ich
dotyczą. Historia bowiem nigdy nie jest czarno-biała...”
DOM WYDAWNICZY „REBIS”
MOUT
Caaree kary
a eokoiolij koi iniinii
„ŚWIETLANA PRZESZŁOŚĆ”
- Daniele Steel
„Sybil i jej mąż Blake mają wszyst-
ko, czego tylko można pragnąć.
Ona — wzięta dekoratorka wnętrz
i konsultantka w muzeach, on —
odnoszący sukcesy specjalista od
nowych technologii. Budują swoje
perfekcyjne życie i świetlaną przy-
szłość dla siebie i swoich dzieci.
Kiedy Blake dostaje awans, wszyscy
przeprowadzają się do San Fran-
cisco. Zamieszkują w zabytkowej
willi należącej niegdyś do znanych
w okolicy arystokratów. Otoczeni kryształowymi żyrando-
lami, egzotycznymi meblami, zaczynają nowy etap. Wtedy
dzieje się coś, czego nikt się nie spodziewał. W jednym z ko-
rytarzy swego nowego domu Sybil spotyka piękną kobietę.
Z nią chłopca. A później jeszcze kogoś... Kim są tajemniczy
przybysze? Co mają do przekazania rodzinie Sybil? A może
tajemnicze postaci wcale nie są przybyszami? Najnowsza
książka Danielle Steel to opowieść o magicznym spotkaniu
przeszłości z teraźniejszością i jego niespodziewanych konse-
kwencjach"
ELLE
WYDAWNICTWO „MIĘDZY SŁOWAMI”
„KUPIONA I SPRZEDANA”
- Megan Stephens
„Czternastoletnia Megan Stephens
podczas wakacji w Grecji zakochała
się w dorosłym Albańczyku. Została
z ukochanym w Grecji, a jej matka
wróciła do Anglii. Gehenna trwała
sześć lat. On zmusił ją do prostytu-
cji, a potem sprzedał handlarzowi
ludźmi. Megan przeżyła horror. Prze-
chodziła z rąk do rąk. Trafała do ko-
lejnych domów publicznych... Bita,
gwałcona i poniżana, była zbyt za-
straszona, by szukać pomocy. W koń-
cu znalazła się w szpitalu. Tam życzliwi ludzie uratowali jej
życie. W tym samym czasie jej matka przeprowadziła się do
Grecji i nie miała pojęcia, jaki los spotkał jej córkę. To działo
się w dzisiejszej Europie. Megan opisała drastyczne szczegóły
swojego losu seksualnej niewolnicy, by przestrzec inne naiw-
ne dziewczyny, gotowe pójść w nieznane za głosem serca"
WYDAWNICTWO „AMBER”
„KOBE BRYANT: SHOWMAN”
- Roland Lazenby
„Do najlepszej koszykarskiej ligi
świata wdarł się niczym błyska-
wica w wieku zaledwie 17 lat.
Chicago Bulls zdobyli właśnie
czwarte mistrzostwo, kończąc
sezon zasadniczy z rekordowym
danie: „Zamierzam być lepszy od
niego. — I dodawał: — „Rodman by
mnie nie zatrzymał!” Jeszcze za-
nim trafił do NBA, podpisał z Adi-
dasem kontrakt na 10 milionów
dolarów. I choć początki nie były łatwe, to właśnie Kobe
Bryant stał się nowym Królem Koszykówki, pomimo izo-
lacjj w drużynie Lakers, konfliktu z Shaquilleem O'Ne-
alem, oskarżenia o gwałt i zerwania kontaktów z rodziną.
To książka, którą powinni przeczytać nie tylko fani, ale i kry-
tycy Kobego Bryanta. Roland Lazenby stworzył istną ściągę
z kariery Czarnej Mamby, którą doceni każdy kibic koszyków-
ki, niezależnie od tego, jaki ma stosunek do Los Angeles La-
kers. To wyjątkowa historia jeszcze bardziej wyjątkowego za-
wodnika, jednego z najlepszych graczy w historii tego sportu"
WYDAWNICTWO „SINE QUA NON”
bilansem 72-10, a on mówił o Jor- y. TTE"
af
ROLAND LAZENBY
Zapraszamy do siedziby Miejskiej Biblioteki w Makowie Podhalańskim
ul. 3 Maja 24 w poniedziałek i środę 8.00 - 17.00,
we wtorek, czwartek i piątek 8.00 - 16.00 oraz w sobotę 8.00 - 13.00
a także do naszych filii:
- w Białce (Zespół Szkół)
poniedziałek 8.00 - 15.00, wtorek 10.00 - 17.00, piątek 10.00 - 16.00
- w Grzechyni (budynek wspólny ze świetlicą)
od poniedziałku - piątku 14.00 - 18.00
- w Juszczynie (budynek Ochotniczej Straży Pożarnej poniżej
Zespołu Szkół)
poniedziałek 10.00 - 15.00, środa 10.00 - 14.30,
czwartek 10.00 - 15.00
- w Wieprzcu
od wtorku do soboty 15.00 - 19.00
- w Żarnówce (Dom Ludowy)
od poniedziałku do czwartku 13.00 - 18.00
Zapraszamy do korzystania z katalogu on-line znajdującego się
na naszej stronie internetowej makowskakultura.naszabiblioteka.
com (w lewym panelu). Daje on możliwość wyszukania interesują-
cych czytelnika pozycji książkowych. Można w nim także znaleźć
zakupione przez nas nowości książkowe, dokonać rezerwacji intere-
sującej pozycji książkowej czy też przedłużyć długość wypożyczenia
posiadanej książki.
MODERNIZACJA OŚWIETLENIA
ULICZENGO NA TERENIE
GMINY MAKOW PODHALANSKI
W ramach porozumienia Burmistrza Makowa Podha-
lańskiego i Dystrybutora energii elektrycznej na terenie
Gminy, Firmy Tauron Dystrybucja S.A. rusza kolejna akcja
wymiany lamp oświetlenia ulicznego. W tym roku zostanie
wymienionych około 300 lamp oświetlenia ulicznego na
energooszczędne typu LED i będzie to ostatnia tura mo-
dernizacji ze 1117 sztuk.
W ten sposób wszystkie stare lampy w pierwszej kolejno-
ści rtęciowe zostaną zastąpione lampami ledowymi ener-
gooszczędnymi.
Tegoroczną modernizacją objęte będą miejscowości: Biał-
ka, Juszczyn i Wieprzec oraz pojedyncze sztuki lamp w Ma-
kowie Podhalańskim i Żarnówce.
Dzięki oszczędnością w opłatach za energię elektryczną
w kolejnym roku tj. 2019 będzie można rozbudować nowe
linie oświetlenia ulicznego — planowany koszt inwestycyj-
ny to około 100 000 złotych. O szczegółach Urząd Miejski
będzie informował na bieżąco.
Oświetlenie po modernizacji
Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim informuje rów-
nież, że wkrótce zostanie podpisana umowa z Wykonawcą
budowy nowego energooszczędnego oświetlenia ulicz-
nego dla Makowa Podhalańskiego kontynuacja oświetle-
nia drogi powiatowej os. Za Wodą oraz w Białce os. Miś-
Stare oświetlenie uliczne
kowa. Wartość realizacji tych dwóch zadań wyniesie około
65 000 złotych a termin wykonania i odbioru inwestycji
wyznaczony został na 30.10.2018 rok.
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
ZMIANA ORGANIZACJI RUCHU
Burmistrz Makowa Podhalańskiego informuje, iż w dniu
27 kwietnia 2018 r. zostanie wprowadzona nowa organiza-
cja ruchu na ulicy ks. Fr. Dźwigońskiego (dawna ul. Mieszka I).
Zmiana polega na tym, że od 27 kwietnia ulica ks. Fr. Dźwi-
gońskiego będzie drogą jednokierunkową a ruch na niej od-
bywał się będzie od skrzyżowania z ul. Sienkiewicza/Krótką/
Słoneczną w stronę ul. Szpitalnej. Skrzyżowania objęte zmia-
ną zostaną oznakowane stosownie do zatwierdzonego przez
Starostę projektu organizacji ruchu.
UM
KONKURSY NA STANOWISKA
DYREKTORÓW SZKOŁ ROZSTRZYGNIETE
Burmistrz Makowa Podhalańskiego informuje, że w dniu
11 kwietnia 2018r. odbył się konkurs na stanowiska dyrek-
torów:
- Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Białce,
- Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Reja w Grzechyni.
W wyniku postępowania konkursowego rekomendowano
na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej w Białce Pa-
nią Ewę Hutniczak, a na stanowisko
dyrektora Szkoły Podstawowej w Grze-
chyni Panią Izabelę Łoś.
Serdecznie gratulujemy i życzymy suk-
cesów w prowadzeniu powierzonych
placówek.
UM
„TAM I Z POWROTEM - ŚLADAMI PRZESZŁOŚCI
MAKOÓW PODHALANSKI - ZUBROHLAVA”
[|
CZY s Dy
Gmina Maków Podhalański nawiązała współpracę z Zu-
brohlavą, w jej wyniku przygotowany został mikroprojekt
mający na celu promocję i wzmocnienie infrastruktury istnie-
jących szlaków turystycznych w rejonie polsko-słowackiego
pogranicza poprzez wybudowanie i uruchomienie punk-
tów widokowych wraz z oznaczeniem ścieżek krajobrazo-
wo-dydaktycznych i połączenie ich z istniejącymi szlakami
turystycznymi biegnącymi z Makowa Podhalańskiego do
Zubrohlawy. Partnerstwo obu gmin, pomysł i wspólne cele
dały możliwość ubiegania się o środki w ramach Programu
Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja
2014-2020.
Partnerstwo Gminy Maków Podhalański — jako Partnera
Wiodącego i Obec Zubrohlava zaowocowało otrzymaniem
dofinansowania ze środków Unii Europejskiej z Europejskie-
go Fundusz Rozwoju Regionalnego w wysokości 85% war-
tości całego projektu. Całkowita wartość projektu wynosi 55
563,65 €, z czego po stronie Gminy Maków Podhalański to
kwota 25 575,93 €, a po stronie Obec Zubrohlava 29 987,72
€.Termin rozpoczęcia projektu „Tam i z powrotem — śladami
przeszłości. Maków Podhalański — Zubrohlava” to 10 maja
2018 r., a termin zakończenia to 30 październik 2018 r.
Głównym celem mikroprojektu jest promocja i wzmoc-
nienie infrastruktury istniejących szlaków turystycznych
w rejonie polsko-słowackiego pogranicza poprzez wybudo-
wanie i uruchomienie punktów widokowych wraz z oznacze-
niem ścieżek krajobrazowo-dydaktycznych i połączenie ich
z istniejącymi szlakami turystycznymi biegnącymi z Makowa
Podhalańskiego do Zubrohlawy. Punkty te przeznaczone
będą dla turystów pieszych i rowerzystów, rodzin z dziećmi
czy osób niepełnosprawnych. Gminy partnerów projektu
i cały region transgraniczny posiadają wielką sieć szlaków tu-
rystycznych i tras rowerowych, natomiast infrastruktura jest
niewystarczająca. Realizacja tego projektu przyczyni się do
zwiększenia poziomu zrównoważonego wykorzystania dzie-
MILCTICY EB
PL-GK Polska-Słowacja
dzictwa przyrodniczego i kulturowego przez odwiedzających
i mieszkańców. Zwróci uwagę na kwestie ekologii i ochrony
środowiska, kultywowanie i upowszechnianie dziedzictwa
kulturowo-historycznego. Każdy z partnerów projektu może
poszczycić się takim dziedzictwem, które należy chronić i roz-
wijać. Mieszkańcy obu Gmin są spadkobiercami bogatego
dorobku kulturowego poprzednich pokoleń, na który składa-
ją się też zabytki kultury materialnej — architektura, rękodzie-
ło, sztuka ludowa, zbiory etnograficzne oraz wierzenia, język,
folklor słowno-muzyczny, zwyczaje i obrzędy, potrawy regio-
nalne. W trakcie realizacji projektu zamierzamy tę spuściznę
przybliżyć beneficjentom, którzy będą mogli spotkać się
też z osobami zajmującymi się na co dzień kultywowaniem
lokalnych tradycji. Projekt ma na celu integrację Partnerów,
która pozwoli zniwelować dzielące nas bariery, zwiększy kre-
owanie postaw tolerancji i wzmocni wartości płynące z róż-
norodności życia. Projekt wspiera aktywność oraz integrację
międzynarodową poprzez kształtowanie postaw, rozwijanie
pasji i umiejętności, szczególnie wśród osób uczestniczących
w projekcie, a także osób zaangażowanych w jego organi-
zację i przebieg. Ponadto udział dzieci i młodzieży w prowa-
dzonych warsztatach pozwoli na wzbudzenie i umocnienie
świadomości własnych korzeni, folkloru i dziedzictwa kultu-
rowego. Dodatkowo zajęcia, podczas których tworzone będą
prace artystyczne, pozwolą wszystkim uczestnikom spędzić
wolny czas w sposób kreatywny, twórczy i aktywny, umożli-
wiając im odkrywanie i rozwijanie swoich talentów.
Gmina Maków Podhalański zaprasza do śledzenia naszej
strony internetowej na której będą pojawiały się informacje,
materiały i zdjęcia dotyczące realizacji mikroprojektu „Tam
i z powrotem — śladami przeszłości Maków Podhalański — Zu-
brohlava” oraz odwiedzenia strony naszego partnera Obec
Zubrohlava.
Stanisław Fabin
Referat GK UM
OBCHODY UCHWALENIA KONSTYTUCJI 3 MAJA
W NASZEJ GMINIE
Tegoroczne uroczysto-
sYa
Ś ; OBricłą ści rozpoczną się o godz.
% ż SKomst) U wj 9.30 Mszą Św. za Ojczyznę
ae w makowskim Sanktu-
ca arium. Później przedsta-
wiciele władz gminnych
i powiatowych, instytucji
i stowarzyszeń działających
na terenie naszej gminy a także społeczność naszej gminy
i goście w uroczystym przemarszu udadzą się do Miejsc
Pamięci Narodowej, gdzie złożone zostaną kwiaty.
Później na estradę „Makowianka” zapraszamy wszyst-
kich mieszkańców do wysłuchania Koncertu Pieśni Patrio-
tycznej w wykonaniu chórów działających przy szkołach
na terenie gminy Maków Podhalański.
W związku z jubileuszem 640 lecia Makowa Podhalań-
skiego w tym dniu zostanie na Rynku otwarta plenerowa
BURMISTRZ MAKOWA PODHALAŃSKIEGO ZAPRASZA NA
UROCZYSTE OBCHODY s
ŚWIĘTA KONSTYTUCJI 3 MAJA |
9.30] MSZA ŚW. ZA OJCZYZNĘ W MAKOWSKIM SANKTUARIUM
MATKI ROŻEI OPIEKUNKI I KRÓLOWEJ RODZIN
PO KTÓREJ NASTĄFI:
wystawa starej fotografii. Będzie ona eksponowana przez
cały sezon letni.
... ZAGŁĘBIE I SĄSIEDZT NIECH CIE ZAUROCZY!
Oj zauroczyło, zauroczyło. W Dabrowie Górniczej już
po raz X odbył się Międzynarodowy Festwial Folklory-
styczny -„Zagłębie i Sąsiedzi”. W sobotę 21 kwietnia na de-
skach Pałacu Kultury Zagłębia zagościł Zespół Regionalny
„Zbyrcok'. Wystąpił w dwóch kategoriach — śpiewaczej
i tanecznej.
Tego roku był to pierwszy sprawdzian dla Zespołu.
Dąbrowa Górnicza przywitała zespół piękną pogodą i nie-
zwykłą życzliwością. W pałacowych wnętrzach zapano-
wała wesoła atmosfera mieszaniny kultur. W tegorocznej
edycji wystąpiło 50 grup dorosłych i 26 dziecięcych z ca-
łej Polski. Zbyrcok zaprezentował swój region w kategorii
Zespół Taneczny Autentyczny, w której to kategorii zajął
14 kwietnia po raz kolejny mieszkańcy przystąpili do
wspólnego porządkowania naszej gminy. W roku 2012 po
raz pierwszy zapoczątkowana została akcja sprzątania Ma-
kowa Podhalańskiego, która odbywała się głównie wzdłuż
brzegów Skawy. Przez kolejne lata inicjatywa ta rozszerza-
ła swój zasięg na kolejne nasze sołectwa.
Akcję sprzątania zapoczątkowały dzieci i młodzież
wspierani przez grono pedagogiczne i niektórych miesz-
kańców już w piątek 13 kwietnia. W sobotę kolejno do
akcji włączyli się mieszkańcy Makowa Podhalańskiego
i Dolnego Makowa. Worki na śmieci i rękawiczki dostar-
czyła jak co roku „Eko - Skawa”. Przedsiębiorstwo to także
zebrało po zakończeniu sprzątania zgromadzone nieczy-
stości z wielu punktów na terenie naszej gminy. W sumie
podczas tegorocznego sprzątania udało się zebrać 3 tony
i 240 kg śmieci.
Wciąż dziwimy się, dlaczego zepsute telewizory czy
meble bardziej opłacało się wyrzucić w krzaki niż oddać
w trakcie zbiórki śmieci wielkogabarytowych.
Na zakończenie sobotniej akcji spotkaliśmy się na bo-
isku do siatkówki„Pod Skałkami”, by wspólnie nacieszyć się
pięknem czystej przyrody przy ognisku, grillu, kiełbaskach
SPRZĄTALIŚMY
Ill miejsce oraz w kategorii grup śpiewaczych, gdzie żeń-
ska grupa śpiewacza prezentując wiązankę pieśni wesel-
nych, również zajęła Ill miejsce.
Wszyscy członkowie zespołu byli pod wrażeniem miej-
sca jak i życzliwości. Liczne pochwały jurorów pod kątem
śpiewu, gry czy autentycznosci i swobody tańca bardzo
mile zostały przyjęte przez zespół.
Serdecznie gratulujemy wszystkim członkom Zbyrco-
ka tak wspaniałej inauguracji sezonu.
Dorota Stasik
Stowarzyszenie
„Nowy Juszczyn”
i bułkach. O poczęstunek jak co roku zadbali pan Henryk
Bania i Burmistrz Makowa.
Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy przyczyni-
li się do poprawy wyglądu naszej gminy w ramach akcji
„Sprzątamy naszą gminę”. Cieszy nas, że szczególnie mło-
dzi chętnie podejmują tego rodzaju działania i chcą dbać
o otoczenie. Zadbajmy i my - nie pozwalajmy na degrada-
cję środowiska przez nieodpowiedzialnych ludzi.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
VI POWIATOWY PRZEGLĄD DZIECIĘCYCH
ZESPOŁÓW FOLKLORYSTYCZNYCH
Wychodząc na przeciw wciąż rosnącemu zaintereso-
waniu rodzimą kulturą ludową, czego wyrazem jest zja-
wisko powstawania nowych zespołów folklorystycznych,
w znacznej mierze dziecięcych, Miejska Biblioteka Pu-
bliczna - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim wspól-
nie z Powiatem Suskim organizują 28 kwietnia 2018 roku
o godzinie 10.00 na estradzie „Makowianka” (przy OSP
Maków Centrum) w Makowie Podhalańskim 6. Powiatowy
Przegląd Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych.
Impreza ta jest okazją do zaprezentowania swoich
umiejętności przez najmłodszych miłośników folkloru. Do
udziału zapraszamy dziecięce zespoły z terenu naszego
Powiatu, grupy taneczne, śpiewacze, muzyki i solistów.
Jedynym warunkiem uczestnictwa jest zachowanie regio-
nalnego, wynikającego z tradycji charakteru prezentacji.
Tak, jak w minionym roku i tym razem Przegląd będzie
miał charakter KONKURSU. Nagrodzone zostaną 2 najlep-
sze zespoły. Nagrodą dla zdobywcy I i Il miejsca będzie sfi-
nansowanie wyjazdu na 31. Przegląd Dziecięcych Zespo-
łów Folklorystycznych na scenę wiślańskiego amfiteatru.
Mamy nadzieję, że młodzi artyści będą podziwiani
przez licznie zgromadzoną publiczność. Niech i Państwa
tam nie zabraknie. Serdecznie zapraszamy!
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom kultury
w Makowie Podhalańskim
EZIECIĘGY
soma
VSTYCZNYCH
FUNPAKIET W MAKOWSKIEJ BIBLIOTECE
- WEZ UDZIAŁ W KURSACH
Biblioteka w Makowie Podhalańskim od 2 miesięcy
udostępnia bezpłatnie swoim czytelnikom pakiet 5 kursów
(językowych i specjalistycznych) opartych o platformę e-ler-
ningową. Można z niej korzystać zarówno w bibliotece jak
iw domu.
Wszystkie kursy zostały przygotowane przez firmę Fun-
media specjalizującą się w dziedzinie nowoczesnych mul-
timediów edukacyjnych. Powstały w oparciu o autorską
metodę personalizacji, której głównym założeniem jest indy-
widualizacja procesu nauczania i zwiększenie zaangażowa-
nia ucznia (poprzez m.in. dyscyplinator, ranking użytkowni-
ków a także odznaki za systematyczność).
Uczestnicy mogą wziąć udział w każdym z dostępnych
kursów:
- Funenglish.pl - multimedialny podręcznik do nauki j. an-
gielskiego dla dzieci w wieku 6 - 12 lat,
ACADEMICA DOSTEPNA
W MAKOWSKIEJ BIELIOTECE
Od 7 maja 2018r. Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie
Podhalańskim przystępuje do innowacyjnego systemu wy-
pożyczania elektronicznych wersji książek i czasopism, który
daje możliwość dostępu do zbiorów Biblioteki Narodowej
bez konieczności podróży do Warszawy. Makowska Biblio-
teka przystąpiła do kolejnego projektu, którego celem jest
zapewnienie łatwego i szybkiego dostępu do kilku tysięcy
publikacji naukowych w formie elektronicznej. Mowa o sys-
temie ACADEMICA, w ramach którego udostępniono ponad
2,2 mln publikacji (oprócz książek i czasopism także grafiki,
plakaty, fotografie, rękopisy, pocztówki, mapy, nuty i inne do-
kumenty). A zasób ten nieustannie się powiększa, gdyż no-
wych tekstów przybywa z każdym dniem.
Dostęp do publikacji, nie podlegających ochronie praw-
noautorskiej lub udostępnionych w modelu Open Access,
- multimedialny kurs języka angielskiego na poziomie
A1 -B2,
- multimedialny kurs języka hiszpańskiego na poziomie
A1-B1,
- multimedialny kurs języka francuskiego na poziomie A1,
- szkolenie z obsługi najpopularniejszego programu gra-
ficznego Photoshop.
Wystarczy posiadać adres e-mail, pobrać kod dostępu
(oczywiście bezpłatnie) w naszej bibliotece, aby później na
miejscu lub w domu móc wziąć udział w kursie. Naukę reali-
zować można będzie do końca lipca 2018 roku.
Zapraszamy!
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
/ACADEMICA
Cyfrowa Wypodyctalnaa Publikacji Naukowych
jest nieograniczony natomiast teksty chronione prawem
autorskim są dostępne wyłącznie z terminala znajdującego
się w naszej Bibliotece. Aby skorzystać z bazy na terenie MBP
potrzebny jest numer czytelnika oraz hasło, nadawane przez
pracownika biblioteki.
System ACADEMICA (academica.edu.pl) umożliwia nie
tylko przeglądanie publikacji naukowych, ale także ich peł-
notekstowe przeszukiwanie i tworzenie notatek.
To ogromne źródło wiedzy, dostępne na wyciągnięcie
ręki! Zachęcamy do skorzystania z jej zasobów.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
GMINNY KONKURS PLASTYCZNY „WIELKANOC
W TRADYCJI POLSKIEJ”
Choć wiosna za oknem nie była jeszcze widoczna, za to
zagościła z pewnością w makowskim Domu Kultury. A to
za sprawą uczestników Gminnego Konkursu Plastycznego
„Wielkanoc w tradycji polskiej”. W sali parkietowej prezen-
towana była wystawa prac plastycznych, wśród których
królowały kolorowe pisanki, kurczaczki, baranki, zajączki,
palmy i koszyki ze święconką.
Na konkurs wpłynęło aż 340 prac wykonanych przez
przedszkolaków, uczniów Szkół Podstawowych i Zespołu
Szkół działających na terenie naszej gminy. Dzieła mło-
dych artystów ocenione zostały przez Komisję Konkurso-
wą (w składzie: Katarzyna Biedrawa - artysta plastyk oraz
pracownicy Miejskiej Biblioteki Publicznej w Makowie P.
- Zbigniew Kowalski i Katarzyna Bartyzel), która postano-
wiła przyznać następujące miejsca i wyróżnienia:
Kategoria: malarstwo i rysunek
grupa przedszkolaków i klas „0”
I miejsce - Joanna Porębska - Przedszkole Sióstr Serafitek
w Makowie P.
Il miejsce - Martyna Dyrcz - Gminne Przedszkole Samorzą-
dowe w Makowie P.
Il miejsce - Jakub Bryndza - Gminne Przedszkole Samorzą-
dowe w Makowie P.
Wyróżnienia:
- Mateusz Koziana - Przedszkole „Słoneczny Uśmiech”
w Makowie P.
- Nikola Staszel - Gminne Przedszkole Samorządowe
w Makowie P.
- Paulina Barcik - Przedszkole Sióstr Serafitek w Makowie P.
- Wiktoria Ogarek - Szkoła Podstawowa w Żarnówce
- Praca zbiorowa Przedszkolaków - z Przedszkola „Smerfna
Kraina” z Białki
grupa klas I - III
I miejsce - Filip Jurkiewicz - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
II miejsce - Edyta Kubasiak - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Il miejsce - Antoni Trybała - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Wyróżnienia:
- Natalia Szafraniec - Szkoła Podstawowa w Juszczynie
- Alicja Kudzia - Szkoła Podstawowa w Grzechyni
- Laura Gierat - Zespół Szkół w Makowie Podhalańskim
- Wiktoria Matuszewska - Zespół Szkół w Makowie Podha-
lańskim
- Roksana Stopa - Szkoła Podstawowa w Żarnówce
grupa klas IV - VI
I miejsce - Antonina Hojda - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Il miejsce - Emilia Antosiak - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Ill miejsce - Martyna Bajcer - Szkoła Podstawowa w Grze-
chyni
Wyróżnienia:
- Kalina Mazur - Zespół Szkół w Makowie Podhalańskim
- Martyna Włodarczyk - Zespół Szkół w Makowie Podha-
lańskim
grupa klas VII i gimnazjalnych
I miejsce - Paweł Stasik - Zespół Szkół w Makowie Podha-
lańskim
Il miejsce - Natalia Sobczuk - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Il miejsce - Paulina Borowa - Szkoła Podstawowa w Żar-
nówce
Kategoria: formy przestrzenne
grupa przedszkolaków i klas „0”
Wyróżnienia:
- Praca zbiorowa uczniów klasy „O” - Szkoła Podstawowa
w Wieprzcu
- Alicja Dębińska - Szkoła Podstawowa w Juszczynie
- Maria Surmiak - Szkoła Podstawowa w Grzechyni
grupa klas I-III
I miejsce - Lena Bernacka - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Il miejsce - Oliwia i Patryk Borowscy - Szkoła Podstawowa
w Grzechyni
Ill miejsce - Lena Bogdanik - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
grupa klas IV - VI
I miejsce - Antonina Rak - Zespół Szkół w Makowie Pod-
halańskim
Il miejsce - Angelika Adamek - Zespół Szkół w Makowie
Podhalańskim
grupa klas VII i gimnazjalnych
Wyróżnienie - Jagoda Reczek - Zespół Szkół w Mako-
wie Podhalańskim
Uroczyste wręczenie nagród miało miejsce 28 marca
2018r. w makowskim Domu Kultury. Z rąk z-cy Dyrektora
MBP Pani Iwony Staśkiewicz laureaci otrzymali piękne na-
grody rzeczowe i pamiątkowe dyplomy. Prace na wystawie
pokonkursowej prezentowane były do 18 kwietnia 2018r.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
HELIGONKOWY ZAWRÓT GŁOWY
Heligonka — instrument zapomiany? Czy aby? W praw-
dzie przed 10-cioma laty, nauki gry na heligonce pobierali-
śmy u Słowaków, ale teraz sami już mamy mistrzów gry na
tym instrumencie. Kunszt swojej gry potwierdzili niedaw-
no w Mordarce k. Limanowej.
Dnia 17 marca w Mordarce odbył się 1 Konkurs Heli-
gonistów Województwa Małopolskiego. Zbyrcok wystawił
w konkursie 4 uczestników. Wszyscy zajęli miejsca na po-
Podczas tegorocznego koncertu zorganizowanego
8 marca w makowskim Domu Kultury z okazji „Dnia Ko-
biet” wysłuchać można było utworów w wykonaniu woka-
KONCERT Z OKAZJI „DNIA KOBIET"
dium. W grupie dorosłej reprezentował nas Jakub Guzik,
który zajął 3 miejsce. W grupie młodzieżowej obsadziliśmy
każde miejsce na podium. Samuel Guzik wygrał sobie 1
miejsce, 2 miejsce zajął Dominik Polak, natomiast 3 miej-
sce - Karol Zajda. Jak widać wszyscy nasi heligoniści spisali
się na medal. Jak też sami stwierdzili na medal, była także
organizacja i atmosfera panująca podczas konkursu, jak
również możliwość wymiany spostrzeżeń czy uwag doty-
czących gry na heligonce. Różnorodność repertuaru za-
pewniła liczebność reprezentowanych regionów. W kon-
kursie wzięło udział 38 uczestników z siedmiu powiatów
województwa małopolskiego.
Konkurs został zorganizowany przez Małopolskie Cen-
trum Kultury „SOKÓŁ” w Nowym Sączu oraz Zespół Regio-
nalny „SPOD KICEK” z Mordarki. Jak podkreślają organiza-
torzy Konkurs ma na celu ochronę i popularyzację folkloru
muzycznego regionów etnograficznych Małopolski oraz
zainteresowanie dzieci i młodzieży tradycyjnym muzyko-
waniem i śpiewem ludowym.
Dorota Stasik
2
Stowarzyszenie „Nowy Juszczyn”
listy i zarazem gitarzysty Roberta Wiewióry. Artystę wspo-
magał swym akompaniamentem a także śpiewem Paweł
Płaza. Panowie zaprezentowali wiele utworów znanych
polskich i zagranicznych gwiazd muzyki rozrywkowej, któ-
re chętnie nucone były także przez publiczność, w więk-
szości stanowiącą oczywiście kobiety. Nie zabrakło także
kilku utworów z debiutanckiej płyty Roberta Wiewióry
o zmysłowym tytule - „Zapach marzeń, która wydana zo-
stała w ubiegłym roku. Warto wspomnieć, że Pan Robert
jest także wokalistą i kontrabasistą w Kapeli Góralskiej
„Kosor”. Natomiast jego kompan - Paweł Płaza jest absol-
wentem Państwowej Szkoły Muzycznej w Żywcu. Gra on
w zespole„Whisky” z Węgierskiej Górki.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
KONKURS RECYTATORSKI
SZKOŁ PODSTAWOWYCH
Młodzi recytatorzy wybrani do konkursu jako repre-
zentanci poszczególnych szkół podstawowych działa-
jących na terenie naszej gminy spotkali się 7 marca, tym
razem w makowskiej Miejskiej Bibliotece Publicznej, pod-
czas gminnego etapu Powiatowego Konkursu Recytator-
skiego Szkół Podstawowych. Swoje interpretacje utworów
poetyckich i fragmentów prozy prezentowało 28 uczniów
w dwóch kategoriach: klas | - IV i klas V - VII. Wśród nich
jury (w składzie: Anna Bukowiec - polonista, Monika Banaś
- polonista) postanowiło nagrodzić:
w kategorii klas |- IV (11 uczestników)
I miejsce - Laurę Smyrak z ZS w Makowie P.,
Il miejsce - Bartłomieja Ożóg z SP w Żarnówce,
Ill miejsce Maximiliana Zgudę z ZS w Juszczynie,
oraz Wyróżnieniami:
Antoninę Hojdę z ZS w Makowie P, Milenę Kolobius
z SP w Wieprzcu i Annę Stanaszek z SP w Kojszówce.
W kategorii klas V - VII (17 uczestników) laureatami zo-
stali:
zdobywając I miejsce - Tomasz Grzechynka z SP w Jusz-
czynie,
Il miejsce - Julia Szczepaniak z SP w Żarnówce,
Il miejsce - Joanna Stasik z ZS w Makowie P.
oraz Wyróżnienia otrzymali: Oliwia Kaczmarczyk z SP
w Białce, Alicja Bałos z SP w Wieprzcu i Zuzanna Kudzia
z SP w Grzechyni.
Wszyscy uczestnicy otrzymali pamiątkowe dyplomy
a laureaci także nagrody rzeczowe ufundowane przez na-
szą Bibliotekę.
W kolejnym, powiatowym etapie konkursu, naszą gmi-
nę reprezentowali:
- w kategorii | - IV Laura Smyrak i Bartłomiej Ożóg oraz
- w kategorii V - VII Tomasz Grzechynka i Julia Szczep-
niak.
Tegoroczny finał recytatorskich zmagań uczniów ze
szkół podstawowych działających na terenie powiatu
suskiego miał miejsce 14 marca w makowskim Domu
Kultury. Wybrani w eliminacjach gminnych lub miejskich
przedstawiciele każdej z gmin naszego powiatu stanęli
w szranki podczas XIX Powiatowego Konkursu Recytator-
skiego Szkół Podstawowych w dwóch kategoriach: klas
I — IVi klas V — VII. 35 uczestników, oprócz poezji, miało
za zadanie zacytować także fragment prozy. Prezentacje
oceniane były przez jury w składzie: Jacek Milczanowski -
aktor, Anna Bukowiec - emerytowany nauczyciel, Monika
Banaś - polonista.
Po wysłuchaniu wszystkich uczestników jury postano-
wiło przyznać:
- w kategorii klas I-IV (18 uczestników)
I miejsce - Dawid Kostka (gm. Bystra - Sidzina)
Il miejsce - Emilia Jopek (gm. Jordanów)
Il miejsce - Anna Wilczyńska (gm. Zawoja)
Wyróżnienie - Oliwia Kłoda (m. Jordanów)
Wyróżnienie - Maja Kołodziejczyk (Sucha Beskidzka)
Wyróżnienie - Laura Smyrak (gm. Maków Podhalański)
Wyróżnienie specjalne jury - Zofia Bogdan (gm. Zawoja)
- w kategorii klas V - VII (17 uczestników)
I miejsce - Emilia Urbaniec (gm. Stryszawa)
Il miejsce - Martyna Latoń (gm. Budzów)
Ill miejsce - Paulina Kołacz (gm. Budzów)
Wyróżnienie - Weronika Woźnica (gm. Zawoja)
Wyróżnienie - Julia Durmała (Sucha Beskidzka)
Wyróżnienie - Martyna Bachul (gm. Jordanów)
Wyróżnienie specjalne jury - Adam Kołodziejczyk (gm.
Jordanów).
Wszyscy uczestnicy zostali nagrodzeni pamiątkowymi
dyplomami i nagrodami rzeczowymi.
Organizatorami konkursu byli: Miejska Biblioteka Pu-
bliczna w Makowie Podhalańskim i Starostwo Powiatowe
w Suchej Beskidzkiej. POZNASZ
MBP w Makowie Podhalańskim
KONKURS RECYTATORSKI
SZKOŁ GIMNAZJALNYCH
W czwartek 12 kwietnia rozstrzygnięty został gminny
etap Powiatowego Konkursu Recytatorskiego Szkół Gim-
nazjalnych. Recytacjom fragmentów prozy i utworu po-
etyckiego przysłuchiwały się polonistki - Panie Anna Bu-
kowiec i Monika Banaś.
Najlepszym recytatorem wśród uczestników okazał
się Paweł Stasik reprezentujący Zespół Szkół w Makowie
Podhalańskim. Kolejno uplasowały się uczennice Szkoły
Podstawowej w Białce: Martyna Szczepaniak, Anna Głu-
szek i Klaudia Marszałek. Tych czworo gimnazjalistów re-
prezentować będzie naszą gminę na etapie powiatowym
konkursu, który odbędzie się 26 kwietnia w Budzowie. Ży-
czymy powodzenia!
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
FINAŁ POWIATOWEGO TURNIEJU
„MŁODZIEŻ ZAPOBIEGA POŻAROM”
23 marca 2018 roku w Komendzie Powiatowej Pań-
stwowej Straży Pożarnej w Suchej Beskidzkiej odbyły się
eliminacje powiatowe do Ogólnopolskiego Turnieju Wie-
dzy Pożarniczej „Młodzież zapobiega pożarom' Naszą
szkołę w kategorii szkoły podstawowej reprezentował
uczeń z klasy VI b Kacper Knap. Turniej rozpoczął się o go-
dzinie 10:00 częścią pisemną, a pierwsza piątka kwalifiko-
wała się do odpowiedzi ustnych. Dzięki bardzo dobremu
przygotowaniu, Kacper uzyskał najwyższą ilością punktów
i awansował do części ustnej. Nie dając szans rywalom,
jako najlepszy uczeń w kategorii szkoły podstawowej, wy-
grał Powiatowy Konkurs Pożarniczy. Wszyscy uczestnicy
konkursu otrzymali z rąk Pana Starosty Suskiego dyplomy
za udział, a pierwsza trójka dyplomy oraz nagrody rze-
czowe. Eliminacje wojewódzkie odbędą się 28 kwietnia
w Wieliczce.
Natasza Rembielak,
Krzysztof Myszogląd
Szkoła Podstawowa w Białce
PROJEKT UNIJNY POWER -
PONADNARODOWA MOBILNOŚĆ KADRY
EDUKACJI SZKOLNEJ „WSPOŁPRACA JAKO
DROGA DO SUKCESU EDUKACYJNEGO”
z SZKOLE PODSTAWOWEJ W GRZECHYNI
W Szkole Podstawowej w Grzechyni realizowany jest
projekt POWER- PONADNARODOWA MOBILNOŚĆ KADRY
EDUKACJI SZKOLNEJ „WSPÓŁPRACA JAKO DROGA DO
SUKCESU EDUKACYJNEGO - DOSKONALENIE UMIEJĘT-
NOŚCI KREOWANIA EFEKTYWNEGO WSPÓŁDZIAŁANIA".
Koordynatorem projektu jest Dominika Harańczyk. Jego
celem kluczowym jest wzmocnienie kompetencji zawo-
dowych i kluczowych osób z wykorzystaniem programów
mobilności ponadnarodowej.
W ramach programu POWER nauczyciele Szkoły Pod-
stawowej w Grzechyni udali się na szkolenie zagraniczne
pt. "Dynamiczne nauczanie które odbyło się w Granadzie
(Hiszpania) i trwało od 12.02-16.02.2018r. Dzięki szkoleniu
nauczyciele mogą zwiększyć dynamikę prowadzonych za-
jęć. Nauczyciele nabyli umiejętności, które usprawnią pro-
ces edukacyjny, pozwolą na redukcję tzw. sytuacji trud-
nych oraz stresu z nim związanego, zachęcanie uczniów
do większej asertywności, a także aktywnego uczestnic-
twa w zajęciach.
W ramach szkolenia nauczyciele odwiedzili szkołę
I.E.S. Gómez Moreno, gdzie z sukcesem stosowane są
niekonwencjonalne /dynamiczne metody nauczania.
Dominika Harańczyk
Szkoła Podstawowa w Grzechyni
Pod takim hasłem 22 marca obchodziliśmy w naszej
szkole Święto Matematyki przygotowane przez panią Wio-
lettę Kasprzyk wspólnie z uczniami klasy VII, którzy biorą
udział w zajęciach unijnych z matematyki w ramach reali-
zowanego projektu „NN — Nowoczesna Nauka"
Celem imprezy było udowodnienie, że matematyka to
nie tylko trudne zadania, „suche liczby” i abstrakcyjne figu-
ry, ale również znakomita zabawa i pasjonująca przygoda.
Przewodnim utworem i jednocześnie mottem spotka-
nia po raz kolejny była piosenka pt. „Taki mały, taki duży
może matmę znać”.
Przedstawiciele poszczególnych zespołów z klas IV-VI
rywalizowali ze sobą w kilku kategoriach — łamali głowy
nad krzyżówką matematyczną, odgadywali kalambury,
tropili mistrza tabliczki mnożenia, prezentowali przygoto-
wane wcześniej ciekawe plakaty tematyczne. Duże zainte-
resowanie wzbudziła nowa tegoroczna konkurencja — po-
kaz mody matematycznej. Uczniowie wykazali się w niej
ogromnym poczuciem humoru i pomysłowością, prezen-
tując oryginalne kreacje przy odpowiedniej choreografii,
oprawie słownej oraz muzycznej.
Okrzyk matematyczny był ostatnim zadaniem konkur-
sowym, po którym nauczycielskie jury wyłoniło zwycięz-
ców. Medalami nagrodzeni zostali: klasa Vlb (miejsce 1.),
Vb (miejsce 2.), Vla (miejsce 3.), natomiast pozostali uczest-
nicy otrzymali słodkie upominki.
Dobre przygotowanie zespołów, zaangażowanie w ry-
walizację oraz sprawna organizacja sprawiły, że matema-
tyczne zmagania były znakomitą zabawą.
Jesteśmy przekonani, że ten dzień na długo pozostanie
w pamięci wszystkich uczniów i zachęci do nauki mate-
matyki. Mamy też nadzieję na kontynuowanie obchodów
Święta Matematyki w następnych latach, a więc... do zo-
baczenia za rok!
Wioletta Kasprzyk oraz uczennice:
N. Janiczak, A. Zajda,
Szkoła Podstawowa w Juszczynie
OBCHODZILIŚMY ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
W piątek 6 kwietnia obchodziliśmy w oddziałach
przedszkolnych naszej szkoły Światowy Dzień Zdrowia.
Celem uroczystości było przybliżenie dzieciom tematyki
zdrowotnej, kształtowanie postawy wobec ochrony zdro-
wia i zachowań prozdrowotnych. Wszystkie przedszkolaki
brały udział w dyskusji i odpowiadały na pytanie,Co to jest
zdrowie?" Starszaki przyniosły na zajęcia warzywa i wyko-
nały wiosenne kanapki oraz wzięły udział w zabawie „Po-
smakuj i zgadnij, co to?”. Średniaki ćwiczyły prawidłowe
szczotkowanie zębów, wykonały plakat pt.,Dbamy o zdro-
wie” oraz uczestniczyły w zajęciach pt. „Ruch to zdrowie”.
Natomiast dzieci z najmłodszej grupy uczyły się dzielić
produkty żywnościowe na zdrowe i niezdrowe. Doświad-
czały eksperymentu pt. „Na tropie witaminy C” - szukały
witaminy C w soku z kartonika, w tabletce rozpuszczalnej
z witaminami oraz w soku wyciśniętym z pomarańczy. Do
datkowo realizowały program „Kubusiowi Przyjaciele Na-
tury” - Poznajemy witaminy.
Katarzyna Stopka,
Szkoła Podstawowa w Juszczynie
„PRZEBUDZENIE WIOSENNE”
W SZKOLE PODSTAWOWEJ W GRZECHYNI
18 marca 2018 roku w Szkole Podstawowej w Grzechy-
ni odbył się Kiermasz Wielkanocny pod hasłem „Przebu-
dzenie wiosenne" Mimo jeszcze zimowej aury, na szkolnej
sali gimnastycznej, zebrali się licznie mieszkańcy Grze-
chyni by obejrzeć artystyczne widowisko w wykonaniu
uczniów i przedszkolaków.
FRZE
h EM
MLS
14
+ JR
r"
DJ j Ę
IE "
Pani Dyrektor Izabela Łoś serdecznie powitała przyby-
łych gości: radnego powiatu pana Michała Surmiaka, rad-
nego gminy pana Adama Głuszka, sołtys Grzechyni panią
Kazimierę Moćko, nauczycieli, rodziców, którzy przybyli
z bliskimi by uświetnić tę uroczystość. Wstępem do po-
witania wiosny był występ najmłodszych dzieci przygo-
towany przez panie M. Groń i R. Pietraszek. Przedszkolaki
śpiewem i tańcem nawoływały uśpioną jeszcze przyrodę
do pobudki i rozkwitu. Następnie uczniowie klas I — Ill SP
w mini spektaklu teatralnym przebudzili Wiosnę, piosenką
uświetnili jej przyjście. Mała Wiosna w dżinsowej kurtecz-
ce, z bukietem żonkili w dłoni i ukwieconym wianku przy-
wołała wiosenny deszczyk, wiaterek i słońce. Reżyserami
spektaklu były panie M. Sulka, A. Zguda, M. Kawula. Po
występie młodszych uczniów na scenie zaprezentowała
się szkolna grupa teatralna pod opieką pań J. Wójcik i A.
Lasy — Ostruszki w tytułowym spektaklu. Młodzi aktorzy
w sposób zabawny i lekki opowiedzieli historię Jana, który
zapadł na dziwną chorobę — zimowe odrętwienie. Mimo
licznych starań najbliższych mu osób i zwierzęcych przy-
jaciół, nikt nie był w stanie przebudzić śpiącego, dopiero
z pierwszymi promieniami marcowego słońca, pod doty-
kiem dłoni Wiosny Jan otworzył oczy. Spektakl niezwykle
podobał się zebranym. Artystów nagrodzono gromkimi
brawami. Na scenie wystąpiła też szkolna grupa taneczna,
energetyczny taniec dziewcząt w choreografii pani Renaty
Pietraszek zachwycił publiczność. Na koniec pani Dyrek-
tor złożyła wszystkim zebranym świąteczne życzenia i za-
chęciła do wspólnego biesiadowania przy aromatycznej
kawie i domowych wypiekach, a także do odwiedzenia
stoisk pełnych świątecznych rozmaitości. Na gości czeka-
ły ręcznie wykonane przez rodziców, piękne i niezwykle
kolorowe stroiki wielkanocne, palmy, kosze kwiatów wio-
sennych, zajączki, kurczaczki, jajka zdobione i wiele innych
świątecznych ozdób. Dochód z ich sprzedaży przeznaczo-
no na cele szkoły.
Wszystkim którzy przyczynili się do uświetnienia tego
dnia niech bliskie będą słowa: „człowiek jest wielki, nie
przez to, co posiada, lecz przez to, kim jest; nie przez to, co
ma, lecz przez to, czym dzieli się z innymi".
Maria Sulka
Szkoła Podstawowa
XXVI MIEDZYNARODOWY BIEG
ULICZNY PO ZIEMI MAKOWSKIEJ
Międzynarodowy Bieg Uliczny po Ziemi Makowskiej
jest pierwszym etapem Triady Powiatu Suskiego (kolejne
to: IV Półmaraton Fantoma - Bieg pod Groniem o Puchar
Wójta Gminy Stryszawa - Marsz Nordic Walking o Puchar
Przewodniczącej Rady Gminy Stryszawa - termin 1 wrze-
śnia 2018; IV Charytatywny Bieg Niepodległości - w Ze-
mbrzycach - termin 10 listopada).
W sobotę 26 maja 2018 roku już po raz 26 entuzjaści
czynnego wypoczynku na świeżym powietrzu będą mie-
li okazję spotkać się podczas Międzynarodowego Biegu
Ulicznego po Ziemi Makowskiej. Zawodnicy biorący udział
w imprezie startować będą w 33 kategoriach, na dostoso-
wanych do wieku uczestników trasach. Tegoroczną inno-
wacją jest zmiana atestowanej trasy Biegu Głównego na
10 km oraz wprowadzenie dwóch nowych kategorii Biegu
— na dystansie 5 km oraz MARSZ NORDIC WALKING, w któ-
rych zawodnicy wspólnie wystartują o godz. 10.30.
Mamy nadzieję, że mieszkańcy naszej gminy licznie
będą dopingować uczestników biegu, którzy przyjeżdżają
do nas z wielu zakątków Polski a także z zagranicy.
Później na linii startu (od godz. 13.00) staną przedszko-
laki a po nich kolejni zawodnicy podzieleni na poszczegól-
ne kategorie wiekowe. Zawody odbędą się bez względu
na warunki pogodowe.
Informujemy, że w związku z przebiegiem trasy XXVI
Międzynarodowego Biegu Ulicznego po Ziemi Makow-
skiej przez ulice Makowa Podhalańskiego nastąpią utrud-
nienia w ruchu kołowym w dniu imprezy 26.05.2018 roku
w godz. 10.00 - 12.30. Trasa przebiegać będzie nastę-
pującymi ulicami (2 pętle): ul. Kościuszki, ul. Kopernika,
ul. Szpitalną, ul. Sienkiewicza, Rynek, ul. Kochanowskie-
go, al. Świerkowa, ul. Poniatowskiego, ul. Kwiatowa,
ul. Krasickiego, ul. Krzywa, al. Świerkowa, ul. Kochanow-
skiego, Rynek, ul. Sienkiewicza, ul. Szpitalna, ul. Kościusz-
ki, ul. Moniuszki, ścieżka mineralna w ciągu ul. Jodłowej,
ul. Jodłowa, ul. Żeromskiego (nawrót), ul. Żeromskiego,
ul. Jodłowa, prosto ścieżka mineralna w ciągu ul. Jodło-
wej, ul. Jodłowa, ul. Moniuszki, ul. Kościuszki do mety.
TRIADA PUWIATU
SUSKIEGU
BNEETTACTMKY
YU.
AB sj
MB ct
ZSid
26.05.2018 MAKÓW P
BIEŃ MEPOFLEBŁOŚCI -. a
M SZEWC MEMO ZW
k_ p o ł p
mas CEA | ULICZNY MIĘDZYNARODOWY
za R S J A BIEG ULICZNY
h EE) 4
„ le . -
6 m | Eni
5 4 Ę
PÓŁMARATEN Ń A
FANTOMA TRIADA XXVI MIĘDZYNARODOWY BIEG
ama ULICZNY PO ZIEMI MAKOWSKIEJ
6 ję PUWIAT u BIEG GLOWNY 10km
4 -_5U ŚKIEGD BIEG MOCNI POMOCNI 5km
01.09.2018 KURÓW
PÓŁMARATON
FANT©MA
|,
IV POLMARATOM FANTOMA
PÓLMARATON 21KM
BIEG POD GROINIEM 6,5km
MARSZ NORDIC WALKING 6,5km
MARSZ NORDIC WALKING 5km
10.112018 ZEMBRZYCE
IV CHARYTATYWNY BIEG NIEPODLEGLOŚCI
BIEG GŁÓWNY fikm
SZYBKA PIĄTKA 5km
BIEG RODZINNY 2km
MARSZ NORDIC WALKING 2km i 5km
Zawodnicy, którzy wezmą udział we wszystkich trzech imprezach sportowych,
otrzymają pamiątkowe statuetki oraz dyplomy TRIADY POWIATU SUSKIEGO.
Przypominamy, iż trwają już zapisy on-line do biegu
głównego XXVI Międzynarodowego Biegu Ulicznego po
Ziemi Makowskiej. Aby znaleźć się na liście startujących
już teraz, należy dokonać zapisu na stronie interneto-
wej. http://www.festiwalbiegowy.pl/rejestracja-XXV|-
miedzynarodowy-bieg-uliczny-po-ziemi-makowskiej/ lub
na stronie internetowej biblioteki lub na facebooku
https://www.facebook.com/makowskakultura. Również
tam znaleźć można regulamin zawodów.
Mamy nadzieję, że każde z sołectw naszej gminy bę-
dzie reprezentowane przez liczne grono swych mieszkań-
ców. Ciekawe będzie zapewne podsumowanie, z którego
wyniknie, w którym z nich największy procent mieszkań-
ców lubi biegać i zachęca skutecznie do tego swoje po-
ciechy.
Iwona Staśkiewicz
Katarzyna Bartyzel
MBP - Dom kultury
w Makowie Podhalańskim
REJONOWE ZAWODY W DRUŻYNOWYM
TENISIE STOŁOWYM
Na początku II półrocza reprezentacje chłopców
i dziewcząt ze Szkoły Podstawowej w Białce, wzięły udział
w zawodach rejonowych. lgrzyska Młodzieży Szkolnej
w Drużynowym Tenisie Stołowym zostały rozegrane
w dniu 02.03.2018 roku. Tradycyjnie miało to miejsce w sali
sportowej „Gorce”
W wyniku losowania chłopcy pierwsze spotkanie
zagrali z reprezentacją Myślenic, a dziewczęta z SP z To-
karni. Po zaciętym boju uczniowie naszej szkoły musieli
uznać wyższość rówieśników. Kolejne spotkania również
nie należały do łatwych. Wymagający przeciwnicy w każ-
dym spotkaniu dawali możliwość zdobywania nowych
doświadczeń i wzbogacania warsztatu technicznego
naszych uczniów. Ostatecznie dziewczęta wywalczyły V
miejsce, a chłopcy miejsce VI. Nie zwracając uwagi na po-
tknięcia i przegrane mecze, wszyscy reprezentanci naszej
szkoły wyjechali zadowoleni ze swojej postawy, a przede
Ii
=
r
zd —
| F=]
| aj
| si.)
4
"=
maa
procentują w przyszłości.
Krzysztof Myszogląd,
Natasza Rembielak
Szkoła Podstawowa w Białce
BIAŁKA ZDOMINOWAŁA ZAWODY POWIATOWE
W NARCIARSTWIE ALPEJSKIM
Tegoroczne powiatowe zawody w narciarstwie odbyły
się 6 lutego 2018 roku. Organizatorzy idealnie trafili z po-
godą. Gruba pokrywa śnieżna i przymrozek w granicach
-18 stopni pozwoliły komfortowo rozegrać rywalizację.
Pomimo zimna, do zawodów przystąpiło 16 reprezentan-
tów naszej szkoły. Startowali w różnych kategoriach wie-
kowych i grupach ze względu na płeć. Począwszy od naj-
młodszych rywalizujących w „Nadziei Powiatu Suskiego”
zarówno dziewczęta jak i chłopcy, radzili sobie rewelacyj-
nie. Niestety nikomu nie udało się wywalczyć awansu na
finały wojewódzkie. W najstarszej grupie wiekowej ucznio-
wie naszej szkoły pokazali, że coroczne starty i zdobywa-
ne doświadczenie przynosi efekty. W kategorii dziewcząt,
jedyna startująca ze Szkoły Podstawowej w Białce, Sylwia
Czarny zdobyła awans na zawody wojewódzkie. W kate-
gorii chłopców uczniowie naszej szkoły zdominowali za-
wody. Spośród 8 miejsc premiowanych awansem do dal-
szej rywalizacji, zdobyli aż 5. Taki wynik to historyczne
osiągnięcie, gdzie na 7 startujących tylko 2 nie przeszło do
finału.
W środę, 7 marca 2018 roku, uczniowie naszej szkoły
wyruszyli, aby reprezentować powiat suski na Zawodach
Wojewódzkich w Narciarstwie Alpejskim. Tradycyjnie finał
odbył się na stoku w Kluszkowcach. Dobra pogoda i słoń-
ce, które momentami przebijało się spod chmur, pozwa-
lały cieszyć się jazdą. Warto zaznaczyć, że z 16 osobowej
reprezentacji, aż 6 zawodników to uczniowie Szkoły Pod-
stawowej w Białce. Po przybyciu na miejsce, odebraniu
numerów startowych i karnetów, ufundowanych przez
Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim, wszyscy ochoczo
ruszyli na stok. Do dyspozycji mieli 9 tras zjazdowych, więc
każdy mógł swobodnie sprawdzić warunki i dostosować
swój styl jazdy. Na trasie slalomu najpierw wystartowały
dziewczęta. Wśród 90 uczestniczek walczyła Sylwia Czar-
ny, która stawiając wszystko na jedną kartę, wypadła z tra-
sy i nie ukończyła zjazdu. Jak się później okazało, w tym
miejscu trasa była tak trudna technicznie, że 20 dziewcząt
znalazło się w tej samej sytuacji co nasza zawodniczka. Po
półgodzinnej przerwie na starcie stanęli chłopcy. Spośród
96 uczniów, aż 5 było z Białki. Większość z nich pierwszy
raz startowała na tak dużej imprezie. Udało im się jednak
wygrać z tremą i zakończyć zjazd bez upadku. Zdobyte
doświadczenie na pewno zaprocentuje w przyszłym roku.
Optymizmem napawa fakt, że są to uczniowie klasy VII i II
gimnazjum.
Krzysztof Myszogląd,
Natasza Rembielak
Szkoła Podstawowa w Białce
WIELKIE PŁYWANIE W TARNOWIE
Dnia 23 marca 2018 r. odbył się w Tarnowie finał wo-
jewódzki Igrzysk Młodzieży Szkolnej w Pływaniu. Szkołę
Podstawową w Białce reprezentował uczeń klasy Il a gim-
nazjum — Dominik Biernacki. Był to jego debiut w tego
typu zawodach. Nasz reprezentant zmagał się z innymi
zawodnikami prezentującymi styl motylkowy.
Wszyscy uczestnicy zaprezentowali bardzo wysoki po-
ziom. Niestety nasz uczeń nie uplasował się w pierwszej
dziesiątce. Był to jednak udany start, Dominik dał z siebie
wszystko, aby osiągnąć jak najlepszy wynik. Mamy nadzie-
ję, że także w przyszłym roku będzie miał możliwość ry-
walizacji w zawodach pływackich, a nabyte doświadczenie
przyczyni się do jeszcze lepszego wyniku niż w tym roku.
Sabina Biernacka
Szkoła Podstawowa w Białce
ŻE SPORTOWEGO PAMIĘTNIKA...
Marzec obfitował w kilka imprez sportowych, w któ-
rych z sukcesem uczestniczyli juszczyńscy uczniowie.
7 marca 2018 r. - podczas wojewódzkich zawodów
w narciarstwie alpejskim w Kluszkowcach uczeń naszej
szkoły Gabriel Woźny uplasował się w połowie stawki, zdo-
bywając 58. miejsce. We wcześniejszych zawodach rangi
powiatowej Gabriel Woźny okazał się być najlepszy w gro-
nie gimnazjalistów - zdobył 1. miejsce i tym samym tytuł
Mistrza Powiatu Suskiego.
Dwa dni później - 9 marca 2018 r. - odbyły się gmin-
ne zawody w mini-siatkówce dziewcząt szkół podstawo-
wych. Drużyna dziewcząt z juszczyńskiej podstawówki,
w składzie: Marta Bobak, Anna Grzechynka, Natalia Bo-
gacz, Natalia Kaczmarczyk, Karolina Cebula, Kinga Guzik,
Amelia Korzeniowska, Julianna Kaczmarczyk, Paulina Gu-
zik, Oliwia Borowy i Anna Sala, zdobyła Mistrzostwo Gminy
i awansowała do półfinałów powiatowych. Po zaciętej wal-
ce w półfinale dziewczęta uległy zawodniczkom z Budzo-
wa, które ostatecznie wywalczyły tytuł Mistrzyń Powiatu
Suskiego.
21 marca 2018 r. odbył się Gminny Turniej Bezpie-
czeństwa Ruchu Drogowego. Uczniowie musieli poradzić
sobie z częścią teoretyczną (testem z wiedzy o ruchu dro-
gowym) oraz praktyczną, obejmującą jazdę na rowerze po
torze przeszkód oraz udzielanie pierwszej pomocy przed-
medycznej osobie poszkodowanej.
W kategorii szkół podstawowych drużyna w składzie:
Kinga Guzik, Natalia Bogacz, Szymon Guzik i Maciej Kam-
pe zdobyła 4. miejsce, natomiast gimnazjaliści w składzie:
Natalia Polak, Jan Drobny oraz Michał Jabcoń uplasowali
się na 2. miejscu, przegrywając z drużyną z Makowa.
23 marca 2018 r. - w Mistrzostwach Województwa Ma-
15
łopolskiego w Pływaniu, które odbyły się w Tarnowie, wal-
czyli uczniowie Małgorzata Kaczmarczyk - która wcześniej
zdobyła 3. miejsce w stylu klasycznym na szczeblu powia-
towym oraz Gabriel Woźny — zwycięzca szczebla powiato-
wego w stylu grzbietowym. Nasi uczniowie w zawodach
wojewódzkich zdobyli kolejno: Małgosia Kaczmarzyk — 20.
Miejsce, a Gabryś Woźny — 19. miejsce.
Wszystkim zawodnikom serdecznie gratulujemy!
Agnieszka Stasik,
SP Juszczyn
Z DAWNEJ PRASY
Przyjaciel ludu nr 12 z 17.03.1912r.
Maków. Rzadko znaleźć można tak nisko moralnie
stojącą, tak fanatycznie sklerykalizowaną, zupełnie
zżydziałą okolicę, jaką jes nasza okolica makowska. O co
tylko potrącisz, z czem się spotkasz, wszystko cuchnie
zgnilizną moralną. Zgniła jest atmosfera życiowa tutej-
szej ludności, a gospodarka publiczna zabagniona.
Maków! Któż z przebywających choć jakiś czas
w tem miasteczku, nie zatrząsł się ze wstrętem i grozą
na widok tego, co się tu dzieje? Pijaństwo i rozpusta
rozpanoszyły się w okropny sposób. Idź kiedy chcesz,
zawsze znajdziesz pełno ludzi w tutejszych szynkach,
nawet przez sumę tłumy zalegają wyszynki, a co tu
przepije się przez całą niedzielę, toby druga Skawa po-
16
one
= | Ag: z AUM
wstała, ale taka, żeby można po niej galarami jeździć.
Poziom umysłowy ludności stoi poniżej zera. Śmiało
można powiedzieć, że tutaj egipskie ciemności panują.
Ale kochany Maków, stolica żydowska, szczyci się tem,
że jest placówką chrześcijańskich-socjałów i że nie ma
prawie ludowców. A tego znienawidzonego Stapińskie-
go, toby w łyżce wody utopili! Co jakiś czas przyjeżdża
za to jakiś apostoł w osobie ks. Mytkowicza i Horowit-
za z Krakowa i ujeżdża sobie na masonach i ludowcach
17
marzec - kwiecień 2018
i w ogóle na każdej plejadzie <burzyciel ładu i porząd-
ku społecznego>, jak ich ci misjonarze chrześcijańsko
socjalni nazywają.
Bibuły klerykalnej co tydzień stosy przywożą kra-
kowskie pociągi. Do 150 egzemplarzy „Głosu Ludu”,
rozprzedają pod kościołem po każdej sumie ajenci ko-
ścielni. Nie dziw przeto, że lud wychowany na tej prasie
klerykalnej, zatruł w sobie wszelką moralność i etykę
publiczną.
Daleko słyną Makowianie jako pierwsi zdrajcy
i sprzedawczyki przy wszelkich wyborach. Za wiadro
piwa, można kupić głosy, zwłaszcza z części śródmie-
ścia. Słynny był Maków podczas ostatnich wyborów do
parlamentu. Na wiece w strażnicy szli ławą i hańbowa-
li każdemu bez wyjątku kandydatowi. Ryki jak gromy
rozlegały się po wielkiej Sali, a potem pisało się, że
<całe zgromadzenie odbyło się w poważnym nastroju
i porządku>, jak to opisali klerykali ów osławiony więc
30.04.1911r.
Gdy przyszła niedziela, to Makowianie wyjeżdża-
li wagonami i wozami w okolicę na agitację, jedynie
w tym celu, żeby innym rozbijać zgromadzenie. Utwo-
rzył się cały legion dobrze wytresowanych hyjen wy-
borczych, których celem było szkalować ludowców
i wieszać psy na Stapińskim. A kto najwięcej agitował?
Przeważnie młodzi 18- albo 20-letni młodzieńcy. Ci
w Makowie mieli i mają najwięcej do gadania. Do tego
legionu agitatorów należała garść ludzi bez prawa gło-
su.
To też w całej okolicy znani są Makowianie pod na-
zwą <barszczy makowskich>, którą to nazwą okoliczne
włościaństwo określa sławetnych łyków makowskich.
<Maków nie wart funta kłaków> - powtarza tutejszy
Zagłoba, malarz Stopa. Taki jest Maków. Na większą
jego chlubę trzeba dodać, że siedzi po uszy w żydow-
skiej kieszeni. Żydzi to najwięksi panowie i bogacze.
Mają oni w swym ręku wszystkie intratne firmy i przed-
siębiorstwa i trzęsą całą gminą, ba! Nawet i okolicą.
Istnieje w Makowie Koło T.S.L. (Stronnictwo Ludo-
we), lecz ogranicza się ono do wypożyczania książek
dzieciom, poza tem ani jednego odczytu. Widocznie
światli kierownicy tego Koła są zdania, że nie są po-
trzebne ludowi żadne odczyty.
L. Skowroński.
Z dni grozy i walk o niepodległość
1914 – 1915 (fragment)
W sprawie zorganizowania nowej delegatury N.K.N.
(Naczelny Komitet Narodowy) w Makowie koło Suchej
wysłany zostałem 20 marca 1915r. z Wiednia i zaopa-
trzony w potrzebne legitymacje władz cywilnych
i wojskowych, odbyłem tę kilkudniową podróż bardzo
ochotnie, powodowany także niemało ciekawością, na-
ocznego przekonania się, co się tam w Galicji dzieje po
tylu miesiącach niebytności. Przez Kraków tylko prze-
jechałem a przenocowawszy w Żywcu, na drugi dzień
rano stanąłem w Makowie. Na wielu stacjach wymija-
łem pociągi przepełnione wojskiem, zdążającem rów-
nież ku frontowi bojowemu między Nowym Sączem
a Gorlicami. Bo i w Galicji i w Karpatach fronty od kilku
miesięcy ustaliły się, nie przynosząc żadnej odmiany.
Maków, miłe miasteczko podgórskie, był przez wojnę
zniszczony i wyludniony. Trudno było z kimkolwiek na-
wiązać jakiś stosunek, tab wszyscy byli przygnębieni
i z obawą wyrażali się o przyszłości. Depesza posła Dra
Marka, przewodniczącego sekcji organizacyjnej N.K.N.
zapowiadała na ten dzień więc w Makowie, tymczasem
oprócz mnie nikt nie przybył, ograniczyłem się więc
tylko do wywiadów, kogo by tam można było dele-
gatem ustanowić. Wskazano mi sędziego p. Wilhelma
Ursela, z którym się w tym wględzie porozumiałem
a resztę czasu wolnego aż do odejścia pociągu o g.
12-tej w nocy spędziłem w domu pana Jana Lankaua,
plutonowego sztabowej kampanii generała Durskiego,
później zajętego w szkole podoficerskiej w Marma-
rosz-Sziget. Na opowiadaniu o wypadkach wojennych
szybko nam czas zeszedł, poczem wśród ciemniej nocy
wyruszyłem na dworzec.
Jagielońska Biblioteka Cyfrowa.
Gazeta Podhalańska nr 5 z 01.02.1925r.
Echa z pod Babiej Góry. (Z Makowa)
Podniecony pochlebnym o Makowie artykułem p.
Dra Kipty w jednym z ostatnich numerów Gazety Pod-
halańskiej, pragnę o postulatach i bolączkach podba-
biogórskiej okolicy, skąd pochodzę, skreślić kilka słów,
które wiążą się także z potrzebami całego Podhala.
Wzmiankę, że „Maków się rusza”, uważam za złudzenie,
którego doznać musiał autor patrząc na to ruszanie się
Makowa z dalszego punktu widzenia, albowiem sam
Maków (miasto) śpi – a, że tam od czasu do czasu coś
się zorganizuje, to jest to kroplą w morzu ogólnych po-
trzeb, bolączek i postulatów natury ogólno gospodar-
czej – i tak:
1) Samo miasteczko Maków dotąd – po poża-
rze w r. 1916 – próżno czeka na odbudowę. Były
wprawdzie ku temu zabiegi i w r. 1917 czy 1918 b.
parlament austriacki na wniosek posła J. Rusina
przeznaczyć miał na cele tej odbudowy Makowa
sumę 120.000 koron subwencji z funduszów pań-
stwowych, jednak owej subwencji nie uzyskano
z powodu upadku Austrii – więc też uzyskane po-
tem pomniejsze kwoty na cele odbudowy musiał
Komitet odbudowy spalonego Makowa obrócić na
zapomogi doraźne dla pogorzelców, a po powsta-
niu Polski nie było i nie ma na to pieniędzy. Tymcza-
sem niecierpiąca zwłoki sprawa odbudowy Mako-
wa jest wciąż jeszcze niezagojoną bolączką i przez
kreowanie w Makowie starostwa nabrała jeszcze
większego znaczenia. Przybyło urzędów, bo oprócz
samego starostwa jest tu inspektorat skarbowy, ko-
misarjat policyjny, inspektorat szkolny, (ten ostatni
pomieszczony w Suchej), a władze te dano nie po
to chyba, żeby przysporzyć licznym tu karczma-
rzom i kupcom, przeważnie Żydom, dochodów
w czasie obfitszych nieco jarmarków makowskich
i wzmożonego ruchu ludności okolicznej w związku
ze starostwem. Do odbudowy zatem Makowa i to
rychlejszej nawołuje potrzeba większej ilości miesz-
18
Biuletyn informacyjny
kań dla urzędników, jak i brak mieszkań dla ludności
makowskiej, która skutkiem pożaru znalazła się bez
dachu nad głową, co też powoduje drożyznę miesz-
kań i tamuje rozwój m. Makowa. Obecnie gdy kwe-
stią mieszkaniową i sprawą odbudowy wzgl. rozbu-
dowy miast w Polsce zajmuje się na szerszą skalę
nie tylko społeczeństwo, jako swoją bolączkę, ale
także Sejm, Senat i Rząd, a Bank gospodarstwa kra-
jowego z oddziałami budowlanymi w tym głównie
celu powstał, nie od rzeczy będzie przypomnieć tę
bolączkę makowską czynnikom miarodajnym i de-
cydującym, skoro zarząd gminny m. Makowa prze-
szedł w nowe (oby energiczniejsze) ręce. Mając na
miejscu organa kontrolne władzy administracyjnej,
pod ich opieką i kontrolą rada gminna makowska
podjąć winna inicjatywę do odbudowy spalonego
Makowa, a jeżeli nie ma na ten cel pieniędzy ani
gmina, ani państwo, to obmyślić środki, zmierzają-
ce do utworzenia u siebie funduszów budowlanych.
Niechże ta rada nie śpi i coś działa.
2) Bardzo ważnym postulatem dla Makowa –
choć w dalszym planie – to sprawa budowy elek-
trowni, która sądzę, że dałoby się tu urządzić przy
pomocy spółki akcyjnej lub kosztem kapitału zagra-
nicznego, a nadto budowę kolejki elektrycznej do
Zawoji. Zbudowanie w Makowie jakiejś fabryki np.
zapałek lub innych wyrobów drzewnych byłoby też
pożądane. Zaniechany jaz na Skawie i plac obszer-
ny obok tegoż nadawałby się do tego, gdyż woda
mogłaby wytwarzać prąd elektryczny, który służyć
by mógł dla ruchu elektrowni, kolejki elektrycznej
i fabryki zarazem.
Piotr Wyrobek.
Przewodnik po Polskich uzdrowiskach 1928r.
Maków Małopolski, letnisko. Miasteczko powiatowe
w woj. Krakowskim. Nad poz. morza 357 m. Leży nader
malowniczo w okolicy górskiej, nad Skawą, na wdzięcz-
nych wzgórzach, piotrosze zalesionych, przeważnie zaś
pociętych falistemi smugami zagonów z wijącymi się
rzędami drzew. Okolica mocno wytrzebiona z lasów.
Powietrze czyste, dobra osłona, zwłaszcza od północy
i wschodu. Stałych mieszkańców 4.600. W osobnych
domkach letniskowych, w 2 pensjonatach oraz miesz-
kaniach stałych mieszkańców – pomieszczeń na 400
rodzin. W r. 1927 bawiło około 1.200 osób, wraz z obo-
zem przysposobienia wojskowego, na stale tu urzą-
dzonym. Stacja kolejowa na miejscu. Poczta Maków
Małopolski. Wodociąg, rzeźnia. Trzech lekarzy: dr Józef
Żegleń, dr Błażej Uchacz i dr H. Lustgarten. Apteka na
miejscu. Najbliższy lasek o 1 km. Piękne przechadzki.
Piękne widoki. Wycieczki na Babią Górę. Kąpiele w by-
strej Skawie. Sokół, koncerty Towarzystwa Muzyczne-
go im. Moniuszki. Wieczorne ogniska przysposobienia
wojskowego, ściągające tłumy letników. Maków jest
ośrodkiem domowego hafciarstwa. Opłata gminna od
rodziny 10 zł, od samotnych po 5 zł, urzędnicy o 50%
mniej. Pensjonat 8 zł. 1 izba 30 – 50 zł, z kuchnią 70 – 90
zł. Restauracje, stołownie. Obiad 1 zł 80 gr. Wszystkie
wytwory spożywcze na miejscu. Maków rosną jako let-
nisko, powinien zdobyć się na większą czystość i po-
rządek, a następnie kanalizację i elektrykę. Zwracać
się o mieszkania do magistratu Makowa. Letnicy sa-
dowią się także w trzech sąsiednich wsiach: Żarnówce,
Grzechyni i Białej, wyciągniętych rzędem nad potoka-
mi, wpadającemi do Skawy. Są one bliższe lasów, niż
miasteczko, jeszcze lepiej osłonięte, a poniekąd nawet
czystsze. Na południowym stoku Łysej Góry pod Mako-
wem syndykat dziennikarzy krakowskich przystąpił do
budowy domu wypoczynkowego.
Nowa Reforma nr 171 z 1910r.
W najzdrowszej stronie miasteczka Makowa po-
wstało teraz kilka dosyć wygodnych mieszkań dla pań-
stwa na lato.
Maków oprócz rzeźwej Skawy, ma tę zaletę, że są
blisko lesiste wzgórza, po których można, gdyż to
chłopska i gminna własność, chodzić, ognie palić, cze-
go czasem w pańskich lasach nie wolno.
Bliższych wiadomości udziela chętnie ustnie i pi-
semnie Klemens Kaczmarczyk, sklepikarz i właściciel
domu na Zakręcie przy Makowie.
Wypisu dokonał Jan Pawlik przy współpracy z p.
Marią Polak z Makowa Dolnego.
Maków Podhalański, kwiecień 2018r.
250 ROCZNICA KONFEDERACJI BARSKIEJ
29 lutego 2018 roku świętowaliśmy 250 rocznicę
pierwszego polskiego powstania narodowego, bo taki
była Konfederacja Barska. Zawiązano ją w Barze na Po-
dolu w obronie naszej wiary, naszej wolności przeciw
ingerencji rosyjskiego imperium w polskie sprawy.
Caryca Katarzyna II wtrącając się w nasze sprawy
występowała niby w obronie innowierców i zagrożo-
nych wolności szlacheckich. Tymczasem wolności tych
trzeba było bronić, ale przed rosyjskim imperium, bo
przecież do Polski uciekali innowiercy z całej Europy.
I nie dlatego, że było im tu źle. W Polsce znajdowali to-
lerancję religijną i tutaj odpoczywali po pogromach.
Ingerencja rosyjska zaczęła się od osadzenia na
polskim tronie Stanisława Augusta Poniatowskiego,
płatnego agenta imperatorowej Katarzyny II. Juliusz
Słowacki w jednym ze swoich dramatów napisał „Pieśń
Konfederatów”. Zaczyna się ona słowami:
„Nigdy z królami nie będziem w aliansach
nigdy przed mocą nie ugniemy szyji
bo u Chrystusa my na ordynansach
słudzy Maryji...”
Z jakimi królami nie będziem w aliansach? Ano ta-
kimi jak ten, który resztki polskiego wojska skierował
do mordowania Konfederatów, a potem brał jurgielt
19
marzec - kwiecień 2018
SETNA ROCZNICA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
POLSKI - MAKOWIANIE W CZYNIE
NIEPODLEGŁOŚCIOWYM
Odzyskanie niepodległości Polski, z przyjętą ofi-
cjalnie datą 11 XI 1918 r. , kiedy to Rada Regencyjna
przekazała w Warszawie władzę i zwierzchnictwo nad
wojskiem polskim Józefowi Piłsudskiemu, to jedno
z najważniejszych wydarzeń w historii Polski.
Wyzwolenie spod panowania wrogich zaborców: Rosji,
Prus i Austro -Węgier, było spełnieniem ponad wiekowych
dążeń i marzeń pokoleń naszych rodaków. Odzyskanie
niezawisłości było skutkiem wielu okoliczności, jak klęska
Niemiec i Monarchii Austriacko -Węgierskiej w I wojnie
światowej oraz rewolucja bolszewicka w Rosji, która obaliła
rządy carskie. Ważne w tej narodowej potrzebie Polaków
było Orędzie amerykańskiego prezydenta Thomasa Wo-
odrowa Wilsona z 8 stycznia 1918 r., w którym opowiada
się, w punkcie 13, za utworzeniem niepodległego państwa
polskiego z dostępem do morza i z zagwarantowanymi
przez konwencję międzynarodową granicami.
Jednak dominujące znaczenie dla odzyskania niepod-
ległego bytu przez nasze państwo, miała walka orężna
Polaków, napełnionych wielkim duchem patriotyzmu
i aktywnie zaangażowanych w dzieło walki o wyzwolenie
się spod obcego panowania, a także mądrość polityczna
i determinacja ówczesnych przywódców walki o niepodle-
głość: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignace-
go Paderewskiego.
W czynnej walce o niepodległość piękne karty zapisali
także makowianie. Tradycje patriotyczne i religijne były za-
wsze żywe i przekazywane z pokolenia na pokolenie w ma-
za zdradę i rozbiory. Mimo tego Konfederaci walczyli
w obronie Rzeczypospolitej ponad cztery lata z prze-
ważającymi siłami wrogów. Stoczyli około 500 poty-
czek i dziesiątki większych bitew, w których łącznie
wzięło udział blisko 100 000 Konfederatów. W bitwie
jednorazowo zbierało się najwięcej ok. 20 000 po-
wstańców. Jest tam i obrona Częstochowy, Lanckoro-
ny, Krakowa, Okopów Świętej Trójcy, Baru i Chocimia.
Powstanie narodowe ogarnęło ziemie Rzeczypospo-
litej Obojga Narodów od Podola przez Małopolskę,
Mazowsze po Wielkopolskę i Litwę. 06.10.1768 r. do
wojny z Rosją przystąpiła Turcja a po jej stronie stanęła
Francja. Sytuacja była sprzyjająca, tylko król okazał się
jurgieltnikiem i agentem. W obronie Lanckorony brał
udział w stopniu majora późniejszy generał Republiki
Francuskiej Charles Duomuriez, a po stronie rosyjskiej
pułkownik Aleksandr Suworow, późniejszy feldmarsza-
łek znany jako „Rzeźnik” ludności cywilnej Warszawy
podczas Insurekcji Kościuszkowskiej w 1794 roku. To on
w roku 1799 został przegnany spod granicy francuskiej
przez późniejszego marszałka napoleońskiego Mas-
sene. Czego tam szukał pod francuską granicą? Może
późniejszej wojny ojczyźnianej z Napoleonem?
Wbrew propagandzie, która przedstawiała Konfe-
derację Barską jako przejaw warcholstwa szlacheckie-
go, nie kto inny jak sam Jan Jakub Rousseau poparł
koncepcję sarmackiego republikalizmu. Jak się do tego
doda udział przywódcy Konfederatów Barskich Kazi-
mierza Pułaskiego w wojnie o niepodległość Ameryki,
to możemy mieć powody do dumy.
Co nam pozostało po Konfederatach Barskich? Woj-
sko Polskie do dziś nosi z dumą rogatywki. Powstały
one na bazie konfederatek. Są wyrazem wolnego pol-
skiego ducha i nawiązaniem do pierwszego polskiego
powstania narodowego. Zostały też wzruszające słowa
hymnu Sybiraków, których autorem jest Marian Jonkaj-
tis
„Z miast kresowych wschodnich osad i wsi
z rezydencji białych dworków i chat
myśmy wciąż do niepodległej szli
szli z uporem ponad dwieście lat
Wydłużali drogę carscy kaci
przez Syberię wiódł najkrótszy szlak
i w kajdanach szli Konfederaci
mogiłami znacząc polski trakt”
14 tysięcy Konfederatów Barskich było pierwszymi
polskimi zesłańcami Sybiru. Ich mogiły wyznaczyły pol-
ski trakt na Syberię dla kolejnych pokoleń zesłańców.
Jeden z nich powrócił z Syberii, by dalej kontynuować
walkę o wolność. Był nim Józef Piłsudski, późniejszy
Marszałek Polski. Gdy w roku 1887, w wieku 20 lat, do-
szedł na Syberię zastał tam Powstańców Styczniowych
z 1863 roku. To oni wzięli go pod swoją opiekę i byli
jego przewodnikami na zesłaniu. Gdy Polska odzyska-
ła niepodległość wszyscy żyjący jeszcze Powstańcy
Styczniowi zostali awansowani do stopni oficerskich.
W II Rzeczypospolitej był piękny zwyczaj, że nawet
starsi stopniem pierwsi oddawali im honory. Po Kon-
federatach Barskich została pamięć. Kapliczki, krzyże,
mogiły rozsiane na wielkim obszarze Rzeczypospolitej.
Zostały utwory literackie i pieśni.
Jednym z kilku obywateli, którzy mają w Ameryce
ustanowiony swój dzień jest Kazimierz Pułaski, dowód-
ca Konfederacji Barskiej oraz Amerykańskiej Kawale-
rii w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Ameryki.
To od Konfederatów Barskich zaczął się długi łań-
cuch powstań narodowych, które doprowadziły do od-
rodzenia Polski i powstania II Rzeczypospolitej, a jego
setną rocznicę będziemy świętować 11listopada 2018
roku. Te dwie rocznice cudownie zbiegają się w 2018
roku.
płk rez. dr Grzegorz Stanaszek
kowskich rodzinach. Z różnych przekazów wiemy, że wielu
mieszkańców Makowa, a także sąsiednich miejscowości
było w szeregach konfederatów barskich i uczestniczyło
w powstaniach narodowych w XIX w.
Makowianie na bojowym szlaku Legionów
Gdy w 1914 zaczęły się organizować Polskie Legiony,
w Makowie powstał 58 osobowy oddział, który 25 sierpnia
1914 r pod dowództwem Kazimierza Puzika wyruszył do
Myślenic, aby zasilić oddziały brygady Polskich Legionów.
Wipuarz 58 makowian z drużymy „okola; pod dmwód rhewi
bo Lzegmów Filnulskiego w dni 2Ą siermtia I9Mr
Kazimierza Puzika pa. „Rinij
Czcząc pamięć „Mak owskich Aegionistów,
w dniu 16 września 2000r. o godz. 10-tej
m Kaplicy „Pierwszego padku”
na stoku _ Mak owskiej Góry
została odprawiona „*Hsza Święta celebrowana
przez proboszcza, księdza dziekana Antoniego Dużyka.
Wymarsz makowskich ochotników do Legionów Polskich
25.08.1914 r.
Trzydziestu makowskich legionistów rekrutowało się
z Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, które powstało
w Makowie w 1906 roku. Makowskie gniazdo sokole, które-
mu prezesował Romuald Lenartowicz, było pod względem
organizacyjnym i zakresu różnorodnych inicjatyw i działań
jednym z najaktywniejszych w Małopolsce. W „Sokole” swą
sprawność fizyczną podniosło dziesiątki młodych mako-
wian. Makowskie gniazdo sokole było ważnym ośrodkiem
kształtowania postaw patriotycznych i niepodległościo-
wych oraz ćwiczenia umiejętności paramilitarnych (musz-
tra, umiejętność walki wręcz, posługiwanie się bronią itp.)
O takie wszechstronne wychowanie i militarne wyszko-
lenie dbali Jan Nitoń i Franciszek Skupiński. Sprzyjającą
okolicznością dla rozwoju makowskiego gniazda sokolego
było wybudowanie „Sokolnicy”, w czym szczególne za-
sługi położył wielki patriota zasłużony dla wielu inicjatyw
m.in. OSP, Jakub Obtułowicz. Wyrazem patriotycznej po-
stawy makowskich sokolników był ich udział w uroczysto-
ści odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 1910
roku Makowscy legioniści, którzy zasilali szeregi | Brygady
przy Józefie Piłsudskim oraz Il Brygady dowodzonej przez
płk Józefa Hallera, mieli świadomość, że służą w wojsku
polskim (choć walczyli, zgodnie z decyzją Naczelnego
Komitetu Narodowego, zależnego od władz w Wiedniu,
u boku państw centralnych) i walczą o niepodległą Polskę.
W legionach dominowały polskie tradycje i obyczaje woj-
skowe, m.in. przy oddawaniu honorów, salutowanie dwo-
ma palcami, noszenie polskich czapek - „maciejówek”, oraz
przyjacielskie i koleżeńskie relacje.
„Myśmy walczyli o niepodległą Polskę” - opowiadał Jo-
annie Florczyk („Wiadomości Makowskie” Nr 2 z listopada
1990 r.) najdłużej żyjący legionista pochodzący z Osielca
Franciszek Radoń (1895 — 1990), który legionową służbę od-
bywał najpierw w II Brygadzie płk. Józefa Hallera, a następ-
nie w I Brygadzie Józefa Piłsudskiego. Walczył m.in. pod
Przemyślem i na Wołyniu w piątym szwadronie ułanów.
Nie wszystkim makowskim legionistom dane było powró-
cić do rodzinnych stron z żołnierskiej tułaczki. Już w jed-
nej z pierwszej bitew z udziałem polskich legionistów pod
Mołotkowem 29 X 1914 r. poległ makowianin Poradziarz.
Wojenne drogi legionistów wiodły przez rozległe tereny
Małopolski, Karpat, Wołynia i Bukowiny, na których toczyli
ciężkie boje pod Limanową, Przemyślem, Łowczówką, Ko-
narami, Ożarowem, Urzędowem, Jaskowem. Szczególnie
krwawy bój stoczyli legioniści pod Kostiuchnówką (VII/VIII
1916 r.) W czterodniowych bojach, w starciu z ofensywą
Brusiłowa, poległo tam 639 legionistów w tym 35 oficerów.
Symbolicznym obrazem losu wielu legionistów jest
sentymentalna pieśń „Białe róże”, której autorem jest ma-
kowski legionista Jan Emil Lankau, który wraz ze swymi
braćmi Jerzym i Zbigniewem walczył szeregach Legionów
(Od 1918 r pieśń znana jest pod tytułem - „Rozkwitały pąki
białych róż” - autorstwa Jana E. Lankaua i Kaźmierza Wro-
czyńskiego z muzycznym opracowaniem Mieczysława Ko-
zer — Słobódzkiego).
Bracia Lankauowie byli synami makowskiego apte-
karza Leopolda Lankaua, oddanego dla wolnej Polski
patrioty, który część swoich dochodów przekazywał dla
formacji legionowych. Wymownym uosobieniem makow-
skiego legionisty był też Wawrzyniec Wadowski. W Legio-
nach przeszedł szlak bojowy na różnych odcinkach frontu
pierwszej wojny światowej z II Brygadą Legionów oraz 2
Pułku Ułanów. We frontowych bojach był trzykrotnie ran-
ny. Za wojenne zasług dla niepodległości Polski był wielo-
krotnie odznaczany m.in. Krzyżem Walecznych i Krzyżem
Niepodległości. Gdy Emil Wacyk (postać wybitnie zasłu-
żona dla Makowa Podhalańskiego) organizował Izbę Re-
gionalną, wówczas weteran walki o niepodległość W. Wa-
dowski przekazał do zbioru wszystkie swoje odznaczenia,
stwierdzając - „..doczekawszy się sędziwego wieku, choć
w tej postaci dorzucam cegiełkę (dotyczy odznaczeń F.W)
w organizowaniu Muzeum, bo należy podkreślić, że ma-
kowianie jako górale odznaczyli się odwagą, męstwem
i ofiarnością w obronie Ojczyzny..." W makowskiej Izbie Re-
gionalnej jest też wiele innych eksponatów świadczących
o udziale makowian w Polskich Legionach i walkach o nie-
podległość. Jest wśród nich także dyplom nadania i Medal
Niepodległość przyznany przez Prezydenta RP legioniście
Franciszkowi Zajdzie.
iii
Msza św. przy kaplicy Upadku w 2000 r. na której umieszczono pamiątkową tablicę.
Makowskie więzi z Józefem Piłsudskim
Losy makowskich legionistów, na szlakach żołnierskich
trudów i bojów, splatały się z Józefem Piłsudskim, dowód-
cą | Brygady Legionów, w której służyło wielu makowian.
Maków był też miasteczkiem, w którym Piłsudski przeby-
wał w latach 1914 -1915. O pobycie w Makowie wspomina
sam Komendant. W książce pisanej, w twierdzy Magde-
burga (osadzony tam w lipcu 1917 r. za odmowę przysięgi
wzywającej legionistów do „...dotrzymania braterstwa bro-
ni wojskom Niemiec i Austro - Węgier oraz państw z nimi
sprzymierzonych ...” jako niezgodną „z polskim honorem
narodowym i żołnierską godnością”) - "Moje pierwsze
boje” - pisał, że jesienią 1914 r. udał się do swych batalio-
nów, które wypoczywały w Makowie i w Zawoi, w dniach
27 - 30 listopada 1914 r., przed wymarszem na linię frontu
w rejon Limanowej i Nowego Sącza. Miejscem czasowego
pobytu dowódcy | Brygady Legionów była willa Paczo-
skich (obecnie lokal Biblioteki Miejskiej i Izby Regionalnej).
Wiosną 1915 r., podczas ofensywy rosyjskiej w Karpatach,
Józef Piłsudski ponownie czasowo stacjonował w Ma-
kowie z legionistami. Był też w Żarnówce u Sobaniaków.
W tym czasie oddziały Legionów zasila wielu kolejnych
ochotników z Makowa i sąsiednich miejscowości m.in.
Wincenty Bubek, Franciszek Woźny, bracia Sobaniakowie.
Mimo wielu trudności, biedy i uciążliwości, jakie dotykały
w tym trudnym, wojennym czasie mieszkańców Makowa
i okolicznych wiosek (opisał je bardzo dokładnie, w kroni-
ce parafialnej ówczesny proboszcz ks. Józef Leja), to jed-
nak wspomagano materialnie i pieniężnie stacjonujących
polskich legionistów. Kobiety dostarczały legionistom
żywność i opiekowały się rannymi itp. Te gesty makowskiej
ofiarności, wynikały z przekonania, że obecny wśród nich
Komendant „Ziuk” z legionistami walczy o wolność i nie-
podległość Polski.
Nie wszyscy makowscy legioniści zakończyli swoje wo-
jenne boje dla niepodległej Polski z chwilą zakończenia
I wojny światowej. Gdy nad ledwo odrodzoną Ojczyzną
zawisło niebezpieczeństwo ze strony bolszewickiej nawa-
ły, nie zabrakło wtedy ochotników z Makowa i okolicznych
miejscowości do walki w obronie Warszawy. Z kroniki Ks. J.
Lei wiemy, że 4 sierpnia 1920 r. 280 poborowych, po spo-
wiedzi i mszy św. w makowskim kościele wyruszyło wal-
czyć w obronie Warszawy. Wielu z tej wojny wróciło w ro-
dzinne strony w chwale zwycięstwa m.in. opisujący swój
udział w tej wojnie Benedykt Drobny z Juszczyna (rękopis
ze wspomnieniami udziału w tej wojnie przekazał do ma-
kowskiego oddziału ZKRP i BWP), ale też wielu poległo, po-
święcając swe życie dla ratowania niepodległej Ojczyzny.
Nawiązane na szlaku legionowych bojów i w czasie
pobytów w Makowie więzi makowian z Józefem Piłsud-
skim zostały utrwalone i upamiętnione w symbolicznych
aktach. 26 IV 1926 r. Rada Miejska, uwzględniając wniosek
Powiatowego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przy-
sposobienia Wojskowego, przy Starostwie w Makowie
Małopolskim podjęła uchwałę o budowie w Makowie
tablicy pamiątkowej ku czci Marszałka Piłsudskiego. Na
czele Fundacji Tablicy stał ówczesny burmistrz Franciszek
Skupiński. Z kolei 9 X 1933 r. na posiedzeniu Rady Przy-
bocznej Zarządu Miejskiego w Makowie (okres zawiesze-
nia Rady Miejskiej i sprawowania władzy w mieście przez
Komisarza Rządowego Mariana Kijowskiego), na wniosek
Koła Związku Rezerwistów, postanowiono wznieść Pomnik
| Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego na wyznaczonym
miejscu w Rynku. Nie znamy dlaczego podjętych uchwał
nie udało się wówczas zrealizować. Powstał natomiast na
Rynku Pomnik Nieznanego Żołnierza w formie płyty, ozna-
czony Krzyżem Walecznych, co wskazuje, iż może to być
upamiętnienie makowskich żołnierzy poległych w 1920
r. w wojnie z bolszewikami. Natomiast wyraz czci mako-
wian dla Piłsudskiego został wyrażony przyznaniem mu
19 III 1931 roku tytułu Honorowego Obywatela Makowa
Małopolskiego (tak nazywało się wtedy miasto). Powstał
też Pomnik Józefa Piłsudskiego przy Domu Wypoczyn-
kowym Kolejarzy na Łysej Górze w 1936 r., który też nosił
Jego imię. Dzięki nadal żywej tradycji niepodległościowej
wśród współczesnych pokoleń makowskich kombatantów
AKi zrzeszonych w ZKRP i BWP, na początku XXI w. ufundo-
wano I Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu Pamiąt-
kową Tablicę Marmurową z Jego brązowym popiersiem,
która została wmurowana na budynku Biblioteki Miejskiej
i Izby Regionalnej, odsłonięta i poświęcona w czasie mani-
festacyjnej uroczystości 20 sierpnia 2006 roku. W ten spo-
sób makowianie jeszcze raz dali dowód czci dla Wybitnego
Polaka i Jego zasług dla niepodległości Polski.
w HOŁNDZTE
MARSZAŁKOWI
JÓZEFOWI PIŁSUDSKIEMU
HAQNOROWEMU OBYWATELOWI
*MAKOWA PODHALAŃSKIEGO
W TÓ ROCZNICĘ ŚMIERCI
WDZIĘC ZNI RODACY
MARÓW PODHALAŃSKI 2005 R.
Tablica I Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego na budynku
Biblioteki Miejskiej.
Przyjazne więzi łączyły Maków również z gen. Józefem
Hallerem — dowódcą II Brygady Legionów, w której służyło
wielu makowian. W okresie międzywojennym gen. Haller
przebywał w Makowie i Grzechyni, spotykając się ze swymi
legionistami.
Polityczna dojrzałość makowian
W makowskiej Izbie Regionalnej znajduje się księga
protokołów Rady Gminy z okresu kilkudziesięciu lat pierw-
szej połowy XX wieku. W tym cennym dokumencie o war-
tości historycznej znajdujemy zapisy i uchwały, które do-
wodzą, jak żywe było zaangażowanie i dążenia makowian
dla sprawy niepodległości.
Już 31 X 1918 r., zaledwie kilka dni po powstaniu w Kra-
kowie Polskiej Komisji Likwidacyjnej (28 X 1918 r.), która zli-
kwidowała austriackie struktury władzy i uchwaliła przyna-
leżność polskich ziem monarchii habsburskiej do państwa
polskiego, wiceburmistrz Makowa Eugeniusz Glatman
oświadczył - „Witam PP Radnych jako wolnych obywateli
zjednoczonej i niepodległej Polski i oświadczam, że dzi-
siejsze posiedzenie ma charakter pierwszej uchwały na
wolnej, zjednoczonej polskiej ziemi”. Rada Gmina entu-
zjastycznie przyjęła tę wiadomość i złożyła hołd dla Rządu
Polskiego. Postanowiono też, stosowną uchwałą, powołać
w Makowie stałą milicję z byłych żołnierzy austriackich i le-
gionistów, „celem utrzymania spokoju, w czasie demobi-
lizacji i przekazywania administracji Rządowi Polskiemu”.
Nadzór nad Milicją miał sprawować Komitet w składzie: Eu-
geniusz Glatman - przewodniczący, ks. Józef Leja, Wiktor
Ursla i Józef Fortuna.
Makowska Rada Gminy zajęła również stanowiska
w sprawie kształtu granic niepodległej Polski. Dlatego na
posiedzeniu 9 III 1919 r. podjęła uchwałę w sprawie popar-
cia starań o przyłączenie Gdańska do Polski. W tej sprawie
wystąpiła do gen. Noulensa z Misji Koalicyjnej w Warszawie
z apelem: „Rada Gminy Makowa Małopolskiego, powiat
Myślenice, Galicja zebrana 9 marca br. przesyła P. Genera-
łowi, jako przedstawicielowi Francji, szlachetne wyrazy czci
i wdzięczności. Wasza Exscelencja raczy wobec Kongresu
Pokoju być rzecznikiem naszych żądań, celem odzyskania
i przyłączenia Gdańska do Polski”.
Makowska Rada Gminy, stosowną uchwałą, wyraziła też
zdecydowany sprzeciw przeciwko postanowieniom poko-
ju brzeskiego, zawartego między Niemcami i Ukrainą, na
podstawie którego Lwów i Chełmszczyzna z Zamościem
miały być przyłączone do Ukrainy.
Przekonanie, jak bliskie sercu pokoleniom makowian
było służenie Polsce, naszej ponad tysiącletniej Ojczyź-
nie, czemu dawali wyraz, pod hasłem: BÓG-HONOR- OJ-
CZYZNA, w czasach walki o niepodległość i w jej obronie
w I. 1914 - 1920, w wojnie obronnej w 1939 r., w czasie walk
na różnych frontach Il wojny światowej, partyzanckim
ruchu oporu i wreszcie w ruchu „Solidarności”, który do-
prowadził do wyzwolenia się spod komunistycznego to-
talitaryzmu, winno być powodem do naszej dumy, ale też
impulsem do nieustannego krzewienia miłości do własne-
go kraju i służenia mu swoim ludzkim potencjałem. Wszak
wolność nie jest nam na zawsze dana, bo i współcześnie
dostrzegamy pewne zagrożenia dla ograniczania pełnej
suwerenności naszej Ojczyzny.
Fryderyk Warta
Wz)
OC
AW
marzec - kwiecień 2018
Z KOLEKCJONERSKIECO KLASERA
ROMANA WICIARZA
(Galicyjskie kurty korespondencyjne)
Pierwsza „karta korespondencyjna” dla Cesarstwa austro-węgierskiego ukazuje się w październiku 1869 r. w wersji z orłem dwu-
głowym, z nadrukowanym znaczkiem o wartości 2 krajcarów. W późniejszym okresie — po Ill rozbiorze Polski zaborca austriacki
wydaje przeznaczone dla obywateli polskich (sygnowane w prawym dolnym rogu awersu „Poln”) karty korespondencyjne z nadru-
kowanym znaczkiem tej samej wartości z wizerunkiem Cesarza Franciszka Józefa.
Karty te posiadają napisy w języku niemieckim i polskim, strona z nadrukowanym znaczkiem przeznaczona jest wyłącznie na
adres, strona odwrotna na korespondencję. Takimi kartami posługiwali się mieszkańcy Makowa przed wprowadzeniem pierwszych
kart widokowych (najstarsza „widokówka” makowska została wydana najprawdopodobniej w 1898 r. i była wielokrotnie prezento-
wana w albumie„Pozdrowienia z Makowa w „Wiadomościach Makowskich', w „Biuletynie UM w Makowie Podhalańskim”). Karty te
były tańsze od widokowych i nie trzeba było na nich naklejać znaczków pocztowych, funkcjonowały równolegle z widokówkami i są
one stosowane również po dzień dzisiejszy.
Korespondencyjne karty, które poniżej zamieszczam zostały wysłane z Makowa w latach 1891-1893, ciekawostką jest, że były
dostarczone do nadawców już na drugi dzień, o czym świadczą widniejące na nich stemple pocztowe miejscowości nadania i odbio-
. a Nich, Gpszie a. hralany :
| ARE aa ryt ba
[4 a
aa0ź ty Cfaedt wienia
Peak Poąe PERiĆ
EM
JA "oz 2. e
i Sake Stoamuka 1 iz JEŻ More zaliczana |
| k lal żę Ea kaać wik | 6 oz pb
* zfaecy z Ado ź
a ć bana EZA maz Ą rój
mr ft. = a
Awers i rewers karty korespondencyjnej wysłanej z Makowa 14.10.1891 r. do Ślemienia, nadawcą jest nijaki Józef Nędza wytwórca gontów z Żarnówki.
= Hora Bą Ź 0
H (Foreesponben; - Farte. A dk Że Ć LEA. Hate krę „Pe 4
i ; Kart kezpowiecy Ga .> Z PA MNE nfpieh,
| LIL =
SFA:
Ó e o AŻ 7 KŻ
ŚL gadal |
Rey
A, s
NOR
re
Z Pźr za ka kef EL w
€ orrespondriz- Furtt. Po AAA AL A
far ktaezyńódetęqjei IK A RE Pe EE) RZ, ZZ
i ; 4. 4 PA W w PE ERN _-
padła wia 027
DŁ 0 CSADSCOC AM
ę wzi ap:
CZ
=" a ieAzad fad
24 ap > WARP ŻZ A
TRASZ SDE W ew BPAĘ
1918 - 2018
Setnu rocznica odzyskania
niepodległości Polski
Oni walczyli o wolną Polskę
100 lat temu, po zakończeniu I wojny światowej, Polska uzyskała niepodległość po 123 latach zaborów. Nastrój głębokiego wzru-
szenia i entuzjazmu ogarnął cały kraj. W walkach o odzyskanie niepodległości brali udział również makowianie. Poniżej prezentu-
ję zdjęcie z wymarszu 58 ochotników makowian (zrzeszonych w PTG „Sokół” Gniazdo Maków oraz w Związku Strzeleckim) a także
sylwetki dwóch (spośród wielu) makowskich legionistów.
Reg z % i ci t % Ji T: r ą i
ik R, s £ SE od sa R
ma RET =”
Ę Tari =rt ę JE
Ua 3
Pm
LR
+ JBi3 r.
o
P
a.
=
u r | 4 2 LM
Jan Pawlik, kwiecień 2018r.
Kupię stare pocztówki, zdjęcia Makowa tel. 880 490 314.
BEZPŁATNY
nr 80
MAJ - CZERWIEC 2018
| Biuletyn
SW” INFORMACYJNY
Nr indeksu 381 365 Urzędu Miejskiego w Mukowie Podhalańskim
r
(e)
1931r.- z kole
IS
c
ZAPROSZENIE NA OBCHODY JUBILEUSZU
640 LAT MAKOWA PODAALANSKIEGO
Szanowni Państwo !
Rok 2018 dla Makowa Podhalańskiego upływać będzie w szczególnej atmosferze.
100 rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości zbiega się z 640 rocznicą lokalizacji Makowa Podhalańskiego.
Źródła historyczne podają, że zasiedlenie tych ziem miało miejsce w XIV wieku. Od początku przynależały do dóbr Lancko-
rońskich. Natomiast pierwsze wzmianki o Makowie pochodzą z 1443 roku, kiedy to Maków wymieniano przy podziale mająt-
ku panów zBrzezia.
Historia, która toczy się przez Polskę nie omija również tych ziem. Mieszkańcy lokalnej społeczności zapisali się na kartach
zawieruchy historycznej.
Wydarzenia 1918 roku łączą nas wszystkich Polaków. 100 lat Niepodległości, to czas by przypomnieć o korzeniach, z mro-
ku historii wydobyć zapomnianych.
Żyjemy w czasach, w których nie musimy przelewać krwi, oddawać życia za niepodległość. Tym bardziej jesteśmy winni
bohaterom pamięć i szacunek.
640 lat to szmat czasu. Maków pochwalić się może piękną historią, przeszłością, ludźmi, którzy go tworzyli, ale Maków to
również miejsce dla kolejnych pokoleń, dla ludzi przedsiębiorczych, utalentowanych i twórczych.
Zokazji 640 rocznicy lokalizacji Makowa Podhalańskiego i 100 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę zaprasza-
my wszystkich mieszkańców Gminy Maków Podhalański do wzięcia udziału w przygotowywanych wydarzeniach. Spotkajmy
się i zwiążmy przeszłość z przyszłością, tradycję z nowoczesnością. Okazją do świętowania będą wydarzenia patriotyczne,
kulturalne i sportowe.
Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców do uczestnictwa w uroczystościach jubileuszowych.
Henryk Bania
Przewodniczący Rady Miejskiej
KALENDARIUM UROCZYSTOŚCI JUBILEUSZOWYCH:
» Obchody Uchwalenia Konstytucji 3 Maja - 3 maja 2018 r.
Msza Św. za Ojczyznę , przemarsz do miejsc pamięci, Prze-
gląd Pieśni Patriotycznych — estrada „Makowianka”
Wystawa zdjęć wielkoformatowych na makowskim Rynku
„Maków na starej pocztówce” z okazji 640 lat Makowa
Podhalańskiego
« XXVI Międzynarodowy Bieg Uliczny po Ziemi Makow-
skiej — Triada Powiatu Suskiego - 26 maja 2018 r.
« Małopolskie Dni Jana Pawła II„Spotkanie ze św. Janem
Pawłem II - Myśląc Ojczyzna” 7 - 9 czerwca 2018 r.
+ Gra Terenowa — „640 lat Makowa Podhalańskiego” - 9
czerwca 2018 r.
«„Powiatowy Festiwal Taneczny” — sala OSP Maków Pod-
halański - 16 czerwca 2018 r.
+«„Dni Ziemi Makowskiej” 30 czerwca — 1 lipca 2018 r.
JUBILEUSZOWE OBCHODY 640 LAT
MAKOWA PODHALAŃSKIEGO:
30 czerwca 2018 r.
Rynek godz. 15.00
1. Otwarcie Fontanny Herbowej po remoncie
2. Wystawa haftu makowskiego w Zespole Szkół im. św.
Jana Kantego
3. JUBILEUSZOWE ZDJĘCIE MAKOWIAN
MKS „Halniak” godz. 16.00 — rozpoczęcie
Dni Ziemi Makowskiej
Koncerty, zawody sportowe i konne, wspólna zabawa
„Gwiazda Południa” - 15 lipca 2018 r.
„Bieg Górski and Nordic Walking Pamięci Wojtka Pazdu-
Paweł Sala
Burmistrz Makowa Podhalańskiego
ra"- 28 lipca 2018 r.
„55 Tydzień Kultury Beskidzkiej” oraz„XVII Międzynaro-
dowy Plener Malarsko - Rzeźbiarski” 28 lipca — 5 sierpnia
2018 r.
- Uroczyste Obchody Wojska Polskiego na Makowskiej
Górze - os. Zagórze - 15 sierpnia 2018r.
„Narodowe Czytanie" -„Przedwiośnie” Stefana Żerom-
skiego - Rynek - 8 września 2018r.
- Sadzenie „Dębu Pamięci” przy Szkole Podstawowej po-
święconego Ludwikowi Chudzikowi zamordowanemu
przez NKWD w Katyniu Koncert Pawła Orkisza — „Nie zgi-
nęła, póki my ..."- 15 września 2018r.
»„Makowskie Święto Miodu” — sala OSP Maków Podhalań-
ski - 13 października 2018 r.
„XVII Powiatowy Hubertus" - Makowska Góra - 27 paź-
dziernika 2018 r.
UROCZYSTE OBCHODY ŚWIĘTA 100 LAT
NIEPODLEGŁOŚCI
11 listopada 2018 r.
9.30 — Msza Św. Za Ojczyznę
10.30 - Uroczysty Przemarsz do miejsc Pamięci
12.00 — Przedstawienie „100-lat Niepodległości” - ZS Ma-
ków Podhalański; Okolicznościowa wystawa zdjęć wielko-
formatowych na makowskim Rynku
Z okazji jubileuszu ukażą się publikacje:
1.„Monografia Makowa Podhalańskiego” — dr P. Stańko
2.„100 postaci na stulecie Niepodległości” — dr J. Sobczuk
3.„Encyklopedia Góralska” — dr G. Stanaszek
maj - czerwiec 2018 dź
m EM
OTWARTA STREFA AKTYWNOŚCI W BIAŁCE
85 Nieee
Ministerstwo Sportu i Turystyki w Warszawie pozy-
tywnie zaopiniowało wniosek Burmistrza Makowa
Podhalańskiego Pawła Sali i przy Szkole Podstawowej
w Białce powstanie OSA — Otwarta Strefa Aktywności.
Planowana realizacja zadania to IV kwartał
2018 roku, koszt inwestycji - 98 000 złotych. Obecnie
czekamy na podpisanie umowy o współfinansowaniu
zadania.
Zatwierdzony projekt OSA w Białce:
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
s
ECA NE - ]
Bindowa sżowni płanarowej ze siredą relaknu
w raenach przgramia QIĄ
|ustawrha Zamiana Maichm Frólkącwiąki Lay Wanda tonik
+ rano |
ao
Jowca | męża ea mia
l ZEE cz c A |
o = muza: w |
MODERNIZACJA SKATEPARKU
W MAKOWIE PODHALANSKIM
> uu Pos Nu MAŁOPOLSKA
Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim informuje, że zakoń- halańskim poprzez zmodernizowanie istniejących urządzeń
czył się proces wyboru wykonawcy zadania pn.: „Moderni- skateparku oraz dostawa i montaż nowych urządzeń; który
zacja infrastruktury rekreacyjno-sportowej w Makowie Pod- jest finansowany w ramach konkursu poddziałania
19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii roz-
woju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego
Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego.
Wyłoniony w procedurze przetargu nieograniczonego
Wykonawca Firma PROVOL z Olkusza zrealizuje zadanie do
dnia 28.09.2018 r. a koszt przedsięwzięcia wynosi 96 766,62
złotych, dofinansowanie zadania ze środków zewnętrznych
w ramach podpisanej umowy z Urzędem Marszałkowskim
Województwa Małopolskiego w Krakowie wynosi 38 931,00
złotych kosztów kwalifikowanych tj. 67,67%.
Celem ogólnym projektu jest wzrost konkurencyjności go-
spodarczej w tym branży turystycznej poprzez modernizację
infrastruktury rekreacyjno-sportowej Skatepark w Makowie
Podhalańskim przez odnowienie 7 szt. urządzeń kompleksu
sportowo-rekreacyjnego oraz zakup i dostawę nowych urzą-
dzeń strefy rekreacyjnej w ilości 6 sztuk.
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
GOŚCIE Z ZUBROHLAWY - WIZYTA
W RAMACH PROJEKTU
CZY geskIDr
„Tam i z powrotem — śladami przeszłości. Maków
Podhalański - Zubrohlava”
wniosek nr INT/EB/BES/1/I1/B/0101
Projekt realizowany przez:
Gminę Maków Podhalański
Partner programu: Obec Zubrohlava
W dniach 10-12 maja 2018 r. odbyła się wizyta partner-
ska gości z Zubrohlawy, realizowana w ramach transgra-
nicznego projektu „Tam i z powrotem — śladami przeszło-
ści. Maków Podhalański — Zubrohlava”. Grupa Słowaków
zwiedziła Muzeum — Orawski Park Etnograficzny w Zu-
brzycy Górnej, a następnie została powitana przez Zespo-
ły Regionalne „Babiogórzanie - Polana Makowska” i „Mała
Polana Makowska”. Na wieczorku integracyjnym goście
wysłuchali prelekcji na temat regionu Podbabiogórza wy-
głoszonej przez Pana Jana Malagę — przewodnika beskidz-
kiego.
W drugim dniu pobytu grupy wzięły udział w spotka-
niu z Panem Burmistrzem Pawłem Salą, który bardzo cie-
pło przywitał uczestników projektu i życzył obu gminom
owocnej współpracy partnerskiej. Zgodnie z planem, po
zwiedzaniu Makowa Podhalańskiego, uczestnicy udali
się na pieszą wycieczkę na Makowską Górę — w miejsce,
gdzie ma powstać punk widokowy wraz z tablicami infor-
mującymi o szlaku turystycznym niebieskim i czerwonym
— biegnącym do Zawoi i z Zawoi do Zubrohlawy. Przerwę
i odpoczynek zorganizowano w stadninie koni „Makow-
ska Góra, gdzie można było nie tylko podziwiać piękną
panoramę, ale także pojeździć konno. Wszyscy uczestnicy
projektu brali udział w warsztatach plastycznych i przygo-
towali prace na konkurs, a później obejrzeli inscenizację ze
zbójnikami. Dużym zainteresowaniem cieszył się też po-
kaz tańca towarzyskiego w wykonaniu instruktorki i nauka
rumby.
W ostatnim dniu mobilności hafciarka Pani Anna Ko-
ziana poprowadziła warsztaty rękodzielnicze i przedstawi-
ła temat haftu makowskiego. Uczestnicy otrzymali płótno
do haftowania, tamborki, igły, nici, nożyczki i samodzielnie
wykonywali prace. W trakcie warsztatów odbyła się de-
gustacja potraw regionalnych: barszczu czerwonego po
makowsku z uszkami i kurczaka po makowsku i surówką
„mterreg Ml
s Polska-Słowacja
z marchwi. Na zakończenie spotkania ogłoszono wyniki
konkursu na najpiękniejszy pejzaż beskidzki i najciekaw-
szy wzór haftu makowskiego. Zwycięzcy otrzymali nagro-
dy w postaci pamiątek regionalnych i po pożegnaniu udali
się w drogę powrotną do Zubrohlawy.
Projekt wspierał aktywność oraz integrację międzyna-
rodową poprzez kształtowanie postaw, rozwijanie pasji i
umiejętności, szczególnie wśród osób uczestniczących
w wymianie, a także osób zaangażowanych w jego or-
ganizację i przebieg. Ponadto udział dzieci i młodzieży w
prowadzonych warsztatach pozwolił im na umocnienie
świadomości własnych korzeni, folkloru i dziedzictwa kul-
turowego. Zajęcia, podczas których tworzone były prace
artystyczne, dały szansę na spędzanie wolnego czasu w
sposób kreatywny i aktywny, umożliwiając odkrywanie
oraz rozwijanie talentów i pasji.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Euro-
pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pro-
gramu Współpracy Transgranicznej interreg V-A Polska - Sło-
wacja 2014-2020 oraz budżetu państwa za pośrednictwem
Euroregionu-Beskidy.
Stanisław Fabin
Referat GKUM
Pw WE
NOWOŚCI W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE
„SPISEK”
- Robert Harris
„Powieść historyczna napisana w kon-
wencji thrillera. Intrygi i walka o władzę,
w której nie istnieją takie słowa, jak: lo-
jalność, uczciwość, litość. Nad republikę
rzymską nadciągają czarne chmury.
Do dwóch dawnych konkurentów w
walce o władzę — osławionego wodza
legionistów, Pompejusza, i najbogat-
szego człowieka w Rzymie, Krassusa —
dołącza młody i pozbawiony wszelkich |
skrupułów Juliusz Cezar oraz niezrów-
noważony Katylina. Ten ostatni, żeby
pozbyć się długów, znalazł sobie sojuszników przygotowuje zamach
stanu. Jedynym człowiekiem, który może go udaremnić, jest Marek
Cycero. Tylko że może to przypłacić życiem. Drugi tom trylogii"
HARRIS
„SPISEK
a EZYMIG A II
Źródło opisu: httpy/www.wydawnictwoalbatros.com/ksiazka,645,3729,spisek.html
Źródło okładki: http//www.wydawnictwoalbatros.com/ksiazka,645,3729,spisek.html
WYDAWNICTWO „ALBATROS”
„CZERWONY PAJĄK”
- Katarzyna Bonda
„Córka Saszy Załuskiej zostaje upro-
wadzona przez nieznanych sprawców
i mimo wzmożonych wysiłków policji
nie udaje się jej odnaleźć. Prywatne
śledztwo Saszy wykazuje, że porwa-
nie dziewczynki jest powiązane z za-
gadkowym samobójstwem byłego
oficera wywiadu, pseudonim Dziadek,
niegdyś przełożonego Załuskiej. To w
jego posiadaniu znajdowało się ar-
chiwum kompromitujące najważniej- | LEI)
szych polskich polityków. Teraz jednak s oSredlkk
dokumenty zniknęły. W ich poszukiwaniach biorą udział wszystkie
zainteresowane strony — zarówno mańfosi, jak i politycy oraz służby
specjalne — a komuś niezwykle zależy na tym, żeby to właśnie Sasza
je odnalazła. Porywacze wiedzą, że aby ocalić życie córki, Załuska
zgodzi się na wszystko. W starej torpedowni w Gdyni nurek znaj-
duje zwłoki kobiety. Jeszcze zanim badanie DNA potwierdzi tożsa-
mość ofiary, komendant Robert Duchnowski rozpoznaje ciało...
4 tom książek z cyklu Cztery żywioły Saszy Załuskiej”
KAJARITNA
Źródło opisu: https:/muza.com.pl/
Źródło okładki: https//muza.com.pl/zapowiedzi/2988-czerwony-pa-
jak-9788328709607.html
WYDAWNICTWO „MUZA”
Zapraszamy do siedziby Miejskiej Biblioteki w Makowie Podhalań-
skim ul. 3 Maja 24
w poniedziałek i środę 8.00 - 17.00, we wtorek, czwartek i piątek
8.00 - 16.00 oraz w sobotę 8.00 - 13.00
a także do naszych filii:
- w Białce (Zespół Szkół)
poniedziałek 8.00 - 15.00, wtorek 10.00 - 17.00, piątek 10.00 -
16.00
- w Grzechyni (budynek wspólny ze świetlicą)
od poniedziałku - piątku 14.00 - 18.00
- w Juszczynie (budynek Ochotniczej Straży Pożarnej poniżej Ze-
społu Szkół)
poniedziałek 10.00 - 15.00, środa 10.00 - 14.30, czwartek 10.00 - 15.00
„DZIEŃ 7”
- Kerry Drewery
„Martha Honeydew wydostała się
wprawdzie z przerażającej Celi 7, ale
skorumpowany wymiar sprawiedliwo-
ści wciąż śledzi każdy jej krok. A Isaac,
jedyny zaufany przyjaciel dziewczyny,
przebywa w tym samym siedmiodnio-
wym więzieniu, w którym do niedawna
siedziała ona. Przedtem on uratował ją,
teraz ona powinna zrobić to samo dla
niego. Skoro jednak Marthę nieustan-
nie ktoś ma na celowniku, jej szanse
na uratowanie przyjaciela wydają się
nikłe. Dziewczyna zaczyna się zastanawiać, czy uwolnienie się od
nadzoru władz jest w ogóle możliwe. Czy Martha ilsaac znów kiedyś
będą razem? Czy doczekają się życia w lepszym świecie? Kontynu-
acja książki p.t. Cela 7.
Źródło opisu: httpy/www.soniadraga.pV/produkt/2980/dla-dzieci-i-mlodziezy.htmlźró-
dło okładki: http://www.soniadraga.pl/produkt/2980/dla-dzieci-i-mlodziezy.html
WYDAWNICTWO „MŁODY BOOK”
„RATUJĄC SOPHIE”
- Fleur Hitchock
„Lottie tylko chciała być bohaterką. Nie
miała pojęcia, że okaże się to tak nie-
bezpieczne... Gdyby rodzice Lottie byli
normalnymi ludźmi zamiast komplet-
nymi dziwakami, dziewczyna nigdy
nie poznałaby Sophie. I nigdy nie zło-
żyłaby takiej obietnicy. Ani nie uciekła-
by kajakiem, nie kradła buraków i nie
udawałaby, że jest fanką Gwiezdnych
wojen. Nie wydarzyłoby się również nic
strasznego... Kolejny, po „Morderstwie
w środku zimy; trzymający w napięciu
i zapadający w pamięć kryminał dla młodszych czytelników autor-
stwa Fleur Hitchock!”
źródło opisu: Zielona Sowa, 2018
źródło okładki: Zielona Sowa, 2018
WYDAWNICTWO „ZIELONA SOWA”
- w Wieprzcu
od wtorku do soboty 15.00 - 19.00
- w Żarnówce (Dom Ludowy)
od poniedziałku do czwartku 13.00 - 18.00
Zapraszamy do korzystania z katalogu on-line znajdującego się na
naszej stronie internetowej makowskakultura.naszabiblioteka.com
(w lewym panelu). Daje on możliwość wyszukania interesujących
czytelnika pozycji książkowych. Można w nim także znaleźć zakupio-
ne przez nas nowości książkowe, dokonać rezerwacji interesującej
pozycji książkowej czy też przedłużyć długość wypożyczenia posia-
danej książki.
DNI ZIEMI MAKOWSKIEJ - JUBILEUSZOWE 02
CHODY 640 LAT MAKOWA PODAHALANSKIEGCO
BURMISTRZ MAKOWA PODHALAŃSKIEGO ZAPRASZA NA UROCZYSTE OBCHODY
DNI ZIEMI
MAKOWSKIEJ
30.06 - 01.07.2018
PROGRAM. 30.06.2018 (SOBOTA)
14.00 — 18.00 ZAWODY SPORTOWE - ORLIK
RYNEK OD GODZ. 15.00
JUBILEUSZOWE OBCHODY 640 LAT NAKOWA PODHALAŃSKIEGO: | zs 2
« OTWARCIE FONTANNY HERBOWEJ PO REMONCIE Ę y
= WYSTAWA HAFTU MAKOWSKIEGO W ZESPOLE SZKÓŁ IM. ŚW. JANA KANTEGO
«JUBILEUSZOWE ZDJĘCIE MAKOWIAN
16.00 — MKS „HALNIAK” - ROZPOCZĘCIE DMI ZIEMI MAKOWSKIEJ
16.00 — WYSTĘPY DZIECI
16.00 — ZAWODY SPORTOWE NA "ORLIKU"
16.00 - ZAWODY KONNE TEREN PRZY MOŚCIE GRZECHYŃSKIM
17.00 = NORDFIT BARBARA FILA-CHWIEJ
18.00 — ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU
"NA NAJPIĘKNIEJSZY OGRÓD, OBEJŚCIE W GOSPODARSTWIE ROLNYM"
18,45 — KONCERT SQULTAKER
20.00 - KONCERT CHMURY
2100 — KONCERT GWIAZDY WIECZORU - RAYA WILSONA
22.30 - 24.00 - POTAŃCÓWKA Z ARTUREM STOPIAKIEM
14.00 — 19.00! ZAWODY SPORTOWE - ORLIK
16.00 - FESTIWAL KOLORÓW
| HAPPYFIT GABRIELĄ BRYNDZA
16.00 - LIVE DJ SET BY MIGHAŁ LAZAR
17.00 - DJ MAREA
19.00 - MARIO BISCHIN
A UIENA COLE NCNYATT IN
©” |ese |: +
HUBERTUSE zi Bo [i
ARIO BISCHI
partnerzy medialni:
śmiej pl
ieneskea wam kakoianaa
AGRO"ART, HAJOS 5.0 ANNA I KENRYĘ MIREK Śl"
k ai | sr mija) EKG B= „rónic c= Św
owa radłakóikiig «oj SB 9. $ Ś ...
i ) Biuletyn informacyjny
m ES
55. TYDZIEŃ KULTURY BESKIDZKIEJ
Tegoroczne koncerty w ramach TKB odbędą się w 3 SIERPNIA - PIĄTEK - 18.00
dniach 28 lipca - 05 sierpnia, tradycyjnie na estradzie „Ma-
kowianka” w Makowie Podhalańskim.
18.00 — JAWORZE
PROGRAM - MAKÓW PODHALAŃSKI*
28 LIPCA - SOBOTA - 17.00
17.00 - ROMANKA
17.45 - KIYRPECKI
18.30 - ZIEMIA RAJCZAŃSKA
19.15 - DOLINA NOWEGO SOŁOŃCA
20.00 - WŁOCHY
20.45 — TURCJA
29 LIPCA - NIEDZIELA - 17.00
17.00 — JURKOWIANIE
17.45 — KOTLINA
18.30 — ZIEMIA BESKIDZKA
19.15 —- BYSTRZYCA
20.00 — WIERCHY
20.45 — SERBIA
30 LIPCA - PONIEDZIAŁEK — 18.00
18.00 — GROJCOWIANIE
18.45 — DOLANIE
19.30 — MIETNIOWIACY
20.15 — JASIENICZANJA
21.00 — BUŁGARIA
31 LIPCA - WTOREK — 18.00
18.00 - MACEDONIA
18.45 — ŚWARNI ŁOJCE
19.30 — ŁASTIWOCZKA
20.15 — WISŁA
21.00 — LIPOWIANIE
1 SIERPNIA — ŚRODA — 18.00
18.00 — JAROSŁAWIAKI
18.45 — REGLE
19.30 - ŚWIERCZKOWIACY
20.15 —- UKRAINA
21.00 — HISZPANIA
2 SIERPNIA - CZWARTEK — 18.00
18.00 — SŁOPNICLI ZBYRCOK
18.45 — ZIEMIA MYŚLENICKA
19.30 — LIMANOWIANIE
20.15 — BELGIA
21.00 — INDIE
18.45 — SPOD KIKULI
19.30 — KOZIANIE
20.15 - MEKSYK
21.00 — INDONEZJA
4 SIERPNIA — SOBOTA — 17.00
17.00 - MAROKO
17.45 — BUŁGARIA
18.30 - BRENNA
19.15 — KURPIE ZIELONE
20.00 — ĆWIKLICE
20.45 — ZBYRCOK
5 SIERPNIA - NIEDZIELA - 17.00
17.00 - KAZACHSTAN
17.45 — PILSKO
18.30 - POLANA MAKOWSKA
19.15 - KONIAKÓW
20.00 — BENIN
20.45 — JAPONIA
Imprezy towarzyszące:
- Kiermasz Twórczości Ludowej
poniedziałek - piątek 18.00 - 21.00, sobota - niedziela
17.00 - 21.00
- 18. Międzynarodowy Plener Malarsko-Rzeźbiarski Otwar-
cie wystawy poplenerowej 04.08.2018r. (sobota) o godz.
18.00-DomkulturywMakowiePodhalańskimul.Kościuszki5
- „Dariusz Miliński - strażnik bajek” - wystawa malarstwa.
Otwarcie wystawy 28.07.2018r. (sobota) o godz. 18.00 -
Dom Kultury w Makowie Podhalańskim ul. Kościuszki 5
- 6. Bieg Górski im. Wojtka Pazdura. 28.07.2018r. - start o
godz. 15.00 obok makowskiego Domu Kultury.
* Powyższy program może ulec zmianie
KB
„NIEZWYKŁY TYDZIEŃ FRANI”
- SPOTKANIE Z AUTORKĄ
W poniedziałkowy poranek 14 maja młodzi mieszkań-
cy Makowa mieli okazję uczestniczyć w spotkaniu z autor-
ką ciekawych przygód Frani. Pani Jadwiga Marzec - autor-
ka wierszy, fraszek, bajek i opowiadań dla dzieci, zawsze
pragnęła napisać książkę dla najmłodszych. To marzenie
udało się spełnić w 2017 roku wydając „Niezwykły tydzień
Frani".
Akcja książki rozpoczyna się w pierwszy dzień wakacji
Frani, kiedy to dziewczynka dowiaduje się, że już za ty-
dzień wraz z rodzicami i bratem wyjedzie na Mazury. Przed
nią siedem fascynujących dni przygotowań, spotkań z
przyjaciółką Karoliną (której postać przedstawia wnuczkę
pisarki) i odwiedziny u dziadków. Niestety wyjazd na Ma-
zury nie dochodzi do skutku - Frania ma wypadek i trafia
do szpitala. Książka uczy, że warto pomagać i przebaczać.
Kolejną ciekawostką jest to, że Pani Jadwiga Marzec
urodziła się w Makowie Podhalańskim i tu chodziła do
szkoły. Od 1977 roku związana jest z Nowym Sączem. Pra-
cowała w Ochotniczych Hufcach Pracy, organizowała pół-
kolonie, obozy, warsztaty oraz imprezy przy współpracy z
instytucjami samorządowymi i pozarządowymi. Autorka i
koordynatorka projektów wymiany międzynarodowej dla
młodzieży 2006 - 2007 r. z udziałem miast partnerskich
Nowego Sącza. Za pedagogiczną działalność była od-
znaczona: Srebrnym i Brązowym Krzyżem Zasługi, Złotą i
Honorową Odznaką OHP, Srebrną Odznaką „Za zasługi dla
województwa nowosądeckiego”, Srebrna Honorową Przy-
jaciół Harcerstwa oraz Odznaką TPD „Przyjaciel Dziecka”.
Jej utwory znalazły się w wydaniach zbiorowych: „Al-
manachu współczesnej fraszki polskiej” w 2016 i„Almana-
chu współczesnej bajki polskiej” w 2015 i 2016 roku.
Książkę p.t. „Niezwykły tydzień Frani” można wypoży-
czyć w makowskiej bibliotece a także w naszych filiach w
Białce, Grzechyni, Juszczynie, Wieprzcu i Żarnówce.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
REKTOR ZBÓJNIK
16 maja gościliśmy w makowskiej Miejskiej Bibliotece
Publicznej profesora Stanisława Hodorowicza oraz redak-
tora Jerzego Sadeckiego, autora książki„REKTOR ZBÓJNIK”.
Panowie promowali książkę pod tym samym tytułem, wy-
daną przez wydawnictwo Universitas.
Jest to fascynująca książka o życiu góralskiego chłopaka
zBukowiny Tatrzańskiej, który z uporem piął się w górę, aż do
rektorskich gronostajów i godności senatora RP.
Profesor Stanisław Hodorowicz to wybitny Małopolanin,
góral z dziada pradziada, hetman podhalańskich zbójników,
autor słownika gwary góralskiej, a jednocześnie ceniony che-
mik, były dziekan i prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
oraz twórca — wraz z samorządem województwa — Podha-
lańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym
Targu. W rozmowie z krakowskim dziennikarzem szczerze i
barwnie mówi o historii rodzinnego Podhala, języku, kultu-
rze i obyczajach, ale i o przemianach, jakie dokonały się pod
Tatrami. Opowiada też o życiu uniwersyteckim i politycznym,
naukowych sukcesach, udziale w modernizacji Uniwersytetu
Jagiellońskiego, tworzeniu podhalańskiej uczelni, a także se-
natorskich dokonaniach na rzecz Małopolski.
Autorem wywiadu rzeki jest Jerzy Sadecki, były repor-
ter „Gazety Krakowskiej „Tygodnika Solidarność” i „Rzecz-
pospolitej, obecnie publicysta niezależny i wykładowca w
Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego;
ma w swym dorobku m.in. książki: Ziarna gniewu, Editions
Spotkania, Paryż 1989; Nowa Huta: ziarna gniewu, ziarna
nadziei, podziemne Wydawnictwo MOST, Warszawa 1989;
Trzynastu. Premierzy wolnej Polski, Universitas, Kraków 2009;
Ambasador, wywiad rzeka z Jerzym Bahrem, Agora 2013;
Przestrzeń otwarta, otwarci ludzie. Podkarpacie, Fundacja
Karpacka, Sanok 2013.
źródło: https//www.znak.com.pl/kartoteka, ksiazka,105407,
Rektor-zbojnik-Z-profesorem-Stanislawem-Hodorowicz
Książkę „Rektor Zbójnik” jest dostępna dla czytelników
w makowskiej Miejskiej Bibliotece Publicznej a także w jej
filiach na terenie naszej gminy.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
MOJA MAMA JEST WSPANIAŁA
Jak wygląda wspaniała mama? Może ma suknię w ko-
lorowe kwiaty i chodzi pod parasolem, uwielbia spacery i
zabawy ze swoimi dziećmi, lubi im gotować, pracować w
ogródku itd. Aby się tego dowiedzieć można było przyjść
do Domu Kultury i obejrzeć wystawę pokonkursową
Gminnego Konkursu Plastycznego „Moja mama jest wspa-
niała”. Do konkursu zgłoszonych zostało rekordowa liczba
305 prac przygotowanych przez dzieci ze szkół i przed-
szkoli działających na terenie Gminy Maków Podhalański.
Dzieła młodych artystów wykonane przeróżnymi techni-
kami oceniane były przez Komisję Konkursową (Halina
Rejowska - Przewodnicząca, Katarzyna Bartyzel - Członek,
Zbigniew Kowalski - Członek) w trzech kategoriach wieko-
wych: przedszkolaki, dzieci z klas |-Ill oraz z klas IV-VI. Do-
konano także podziału ze względu na formę wykonania.
Przyznano następujące miejsca i wyróżnienia:
KATEGORIA: MALARSTWO I RYSUNEK
GRUPA: PRZEDSZKOLAKI
Nadia Polak — ZS Maków Podhalański
Joanna Jurek - ZS w Makowie P.
I Mateusz Smyrak — SP Juszczyn
Oliwia Pochłopień — SP Kojszówka
Maria Cieślewicz — ZS Maków Podhalański
Aleksandra Mazur — SP Żarnówka
Zofia Bizoń — Domowa Melodia Kojszówka
Il Alicja Dębińska — SP Juszczyn
III Martyna Koziana — ZS Maków Podhalański
III Natalia Długosz — ZS Maków Podhalański
Wyr „Smerfna Kraina" - Białka
Wyr Gabriela Surleta — „Słoneczny Uśmiech" - Maków
Podh.
Wyr Wiktoria Pena — SP Grzechynia
GRUPA: KLASY I - III
KATEGORIA: MALARSTWO I RYSUNEK
Kamila Kudzia — SP Kojszówka
Amelia Kubasiak — ZS Maków Podhalański
Kamil Wilczek — ZS Maków Podhalański
Alicja Kudzia — SP Grzechynia
Natalia Kosek — SP Żarnówka
Adam Wolczko — ZS Maków Podhalański
lil Iga Sperling — ZS Maków Podhalański
Wyr Oliwia Drobna — SP Kojszówka
Wyr Milena Knużyńska — ZS Maków Podhalański
Kornelia Żołdak — ZS Maków Podhalański
Oliwia Kożuch — SPSK — Maków Dolny
Wyr Julia Targosz — SP Grzechynia
Wyr Maja Bryndza — ZS Maków Podhalański
Wyr Natalia Dudek — ZS Maków Podhalański
Dominik Oczkowski — SP Wieprzec
Adrianna Mazur — ZS Maków Podhalański
KATEGORIA: FORMY PRZESTRZENNE
Michał Urbański — ZS Maków Podhalański
Edyta Kubasiak — ZS Maków Podhalański
Laura Gierat — ZS Maków Podhalański
Filip Pacyga — ZS Maków Podhalański
Roksana Stopa — SP Żarnówka
Jakub Stopa — SP Żarnówka
Samuel Guzik — ZS Maków Podhalański
KATEGORIA: MALARSTWO NA SZKLE
Laura Gierat — ZS Maków Podhalański
Uroczyste wręczenie nagród połączone z otwarciem
wystawy pokonkursowej miało miejsce w dniu 24 maja
2018r. w makowskim Domu Kultury.
Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy!
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
maj - czerwiec 2018 dź
——EEA
NIEDZIELA KULINARNYCH ODKRYĆ
Z okazji Dnia Dziecka zorganizowaliśmy warsztaty ku-
linarne dla najmłodszych. Była to znakomita, niepowta-
rzalna okazja, by odkryć nowe smaki, zapachy i sekrety
kuchni. Warsztaty poprowadził Mateusz Oleksa, znany z
programu MasterChef Junior. Jak się okazało doskonały w
roli szefa kuchni, pod którego nadzorem zarówno dzieci
uczestniczące w zajęciach jak i ich rodzice nauczyli się jak
przygotować smaczne sushi.
Dziękujemy Mateuszowi oraz jego rodzicom za świet-
nie przygotowane warsztatów, a także właścicielom firm
„Dreweks” i restauracji „Kardamonn” za okazaną pomoc
podczas imprezy. Mamy nadzieję, że uczestnicy warszta-
tów oraz kibicujący im rodzice, wdrożą poznane przepisy.
Liczymy na to, że spodobała się nasza podpowiedź jak kre-
atywnie spędzać wspólnie z dziećmi czas oraz pielęgno-
wać i rozwijać swoje pasje.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom kultury
Maków Podhalański
MAŁOPOLSKIE DNI JPII I GRA TERENOWA
Jak co roku tegoroczne Dni JPII rozpoczął spektakl
grupy dzieci ze Szkoły Podstawowej pod opieką Marii
Bochnak i Maryli Matyji. Tym razem dzieci przedstawiły
spektakl „Święty Jan Paweł II - Myśląc Ojczyzna”, ukazu-
jąc papieża w nawiązaniu do setnej rocznicy odzyskania
przez Polskę niepodległości. Dzieci w symboliczny sposób
przybliżyły burzliwe dzieje Polski i powstanie polskiego
narodu oraz scenerię wyłonienia papieża. Wieczorem
zaprosiliśmy mieszkańców na Uwielbienie, które popro-
wadził O. dr. Bogdan Kocańda z Rychwałdu.
Kolejnym etapem była piątkowa „Wizytacja śladami
kard. Karola Wojtyły”. Uczniowie przeszli pod Marysin, na-
stępnie do kościoła, poznając ulubioną trasę spacerową
Karola Wojtyły, którą sfinalizowali przy makowskim Ryn-
ku na lodach u pana Henryka Bani.
Artystyczną część tegorocznych Dni JPII podsumował
sobotni występ grup baletowych na estradzie Makowian-
ka, podczas którego utalentowane i pełne wdzięku młode
baletnice, pod opieką Agaty Wojtasik oraz Justyny Grab-
skiej zaprezentowały ciekawą choreografię wprowadza-
jąc widzów w wakacyjny nastrój.
„Makowski Chochlik ukrywający się w piwnicach bi-
blioteki miejskiej zrobił nam psikusa. Wymieszał wszystkie
zdjęcia w galerii. Proszę pomóż nam określić co one przed-
stawiają i gdzie w Makowie zostały one zrobione" To jed-
no z zadań, z jakimi zmagali się uczestnicy terenowej gry
miejskiej w Makowie Podhalańskim. Niezwykle popularne
w Polsce i na świecie LARPy, zwane też grami terenowymi
zawitały w Makowie. Gra terenowa „640 lat Makowa Pod-
halańskiego” była zorganizowana przez Miejską Bibliotekę
Publiczną - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim. Była
to świetna okazja by wykazać się znajomością bogactwa
BEAL TAU
PEM „a EE
11
jć Biuletyn informacyjny
mm
dziedzictwa kulturowego naszego miasta oraz postaci
osób wpisanych w lokalną historię.
W grze wzięło udział 6 kilkuosobowych grup, wśród
których znaleźli się mieszkańcy Makowa Podhalańskiego,
Grzechyni, Juszczyna i nawet Zawoi. Najlepszą drużyną
okazała się grupa „Grzepawiki” pod przewodnictwem li-
dera Pana Grzegorza Listwana. Nagrodzona ona została
biletami do Energylandii. Pozostali uczestnicy również
otrzymali pamiątkowe pakiety gadżetów.
Gra terenowa „640 lat Makowa Podhalańskiego” zosta-
ła bardzo ciepło przyjęta przez uczestników i już planowa-
ne są kolejne imprezy tego typu.
Iwona Staśkiewicz
Paweł Woźniak
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
KONKURS PLASTYCZNY „NIEPODLEGŁA”
Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Makowskiej zapra-
sza do udziału w konkursie plastycznym. Do udziału orga-
nizator zaprasza dzieci, młodzież oraz rodziny. Szczegóły
znaleźć można w regulaminie oraz na stronie internetowej
MBP: www.makowskakultura.naszabiblioteka.com.
REGULAMIN
Organizator: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Ma-
kowskiej
Tytuł: „Niepodległa”
Temat: Przedstawienie w formie plastycznej tematyki
związanej z odzyskaniem przez Polskę niepodległości.
Cele:
- twórcza interpretacja faktów, zdarzeń, postaci histo-
rycznych w formie plastycznej;
- pobudzenie postaw patriotycznych poprzez aktyw-
ność plastyczną połączoną z pogłębianiem świadomości
historycznej;
- znalezienie ciekawej formy plastycznej dla przedsta-
wienia tematu konkursu;
- możliwość przedstawienia własnej wizji na temat od-
zyskania niepodległości przez Polskę.
Uczestnicy: Do udziału w konkursie organizator zapra-
sza dzieci, młodzież oraz rodziny. Konkurs odbędzie się w
trzech kategoriach:
Kategoria indywidualna:
1) dzieci z klas I-IV;
2) dzieci z klas V- VIII--III gimnazjalna;
Kategoria grupowa:
3) rodziny.
Technika: Prace w formacie 50 cm x 70 cm (A2) mogą
być wykonane w dowolnej płaskiej technice plastycznej
(bez przestrzennych, wystających dodatków). Można włą-
czyć do pracy np. fotografię czy napis, ale praca powinna
12
pozostać płaska.
Terminy: Prace konkursowe należy złożyć do 20 paź-
dziernika 2018 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Ma-
kowie Podhalańskim. Rozstrzygnięcie konkursu - ogłosze-
nie wyników i wręczenie nagród odbędzie się 11 listopada
2018 r. podczas obchodów święta Niepodległości w Ma-
kowie Podhalańskim.
Kryteria oceny prac:
- nowatorstwo, pomysłowość w ujęciu tematu
konkursu;
- estetyka wykonania;
- pozytywny, patriotyczny wyraz pracy;
- zastosowanie określonych w regulaminie sposobów
wykonania pracy.
Organizacja konkursu: Prace należy podpisać godłem
(krótka nazwa, pseudonim) i dołączyć do niej metryczkę
pracy (załącznik nr 1) oraz oświadczenie autora (załącz-
nik nr 2). Prace zostaną ocenione przez komisję powoła-
ną przez organizatora. Przyznana zostanie jedna nagroda
główna w każdej kategorii oraz wyróżnienia. Organizator
zastrzega sobie prawo do przyznania dowolnej ilości wy-
różnień — w zależności od ilości zgłoszonych prac. Nagro-
dami w konkursie będą wejściówki na rodzinne atrakcje.
Wszystkie prace spełniające warunki uczestnictwa w kon-
kursie zostaną wyeksponowane podczas obchodów Świę-
ta Niepodległości w Makowie Podhalańskim.
Oddanie prac do konkursu jest równoznaczne z akcep-
tacją regulaminu konkursu plastycznego „Niepodległa”.
Organizator dysponuje danymi uczestników w celach pro-
mocji konkursu i prezentacji prac z zastrzeżeniem możli-
wości upublicznienia nazwiska i imienia autora (autorów).
Koordynatorem konkursu jest Katarzyna Biedrawa tel.
692 904 635
GRANIE I ŚPIEWANIE NIGDY NIE ZAGINIE
Konkurs Muzyk, Instrumentalistów, Śpiewaków Lu-
dowych i Drużbów Weselnych „DRUZBACKA” już po raz
36 gościł na scenie Gminnego Ośrodka Kultury w Pode-
grodziu. W bieżącym roku jurorzy przesłuchali i poddali
gruntownej ocenie 164 prezencje konkursowe z siedmiu
powiatów. Uczestnicy pochodzili z dwóch województw -
małopolskiego i podkarpackiego.
Jak widać tradycja ludowa, a co za tym idzie dbałość o
pokazywanie różnorodności naszych „małych ojczyzn” nie
słabnie. Wzrost zaintersowania sztuką ludową przyniósł
w tym roku podczas tego konkursu kolejny rekord ilości
uczestników. Wzięło w nim udział łacznie 627 uczestników.
„Zbyrcok” i „Zbyrcocek” zaprezentowali babiogórski
dorobek ludowego muzykowania i śpiewu grupowego
oraz solowego wystawiając swoich przedstawicieli. Jak
zwykle przywieźli z tego konkursu nagrody i nominacje
na konkursy ogólnopolskie. Najbardziej zachwycili juro-
rów Zuzanna Mirek — śpiew solowy w grupie dorosłych
oraz Krzysztof Waląg - instrumenlaiści, grupa dzicięca.
Oboje zajęli pierwsze miejsca. Tym samym Zuzia otrzyma-
ła nominację na Ogólnopolski Festiwal Kapel i $piewaków
Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą a Krzyś będzie
prezentował swoje umiejętności gry na heligonce w Bu-
kowinie Tatrzańskiej podczas Ogólnopolskiego Konkursu
Gawędziarzy, Instrumentalistów, Śpiewaków, Drużbów i
Starostów Weselnych „Sabałowe Bajania”. Świetnie wypa-
dli również instrumentaliści w grupie młodzieżowej, nasi
heligości - Dominik Polak, który zajął drugie miejsce i Karol
Zajda otrzymując wyróżnienie. Natomiast Aleksadra Zajda
za grę na skrzypcach otrzymała dyplom uczestnictwa. W
kategorii dorosłej śpiewu grupowego do konkursu przy-
stąpiła męska grupa śpiewacza. Za swój występ otrzymała
wyróżnienie.
Laureatom serdecznie gratulujemy i dziękujemy za
dbanie o piękno naszej gwary i muzyki, które to określają
naszą tożsamość kulturową. Trzymamy kciuki za kolejne
sukcesy.
Dorota Stasik
Stowarzyszenie
„Nowy Juszczyn”
_NIEALI j!
ZBYCOCKOWE .PODBABIOGÓRSKIE POSIANY”
Zmagania konkursowe z kulturą Regionu Babiogórza
przez duże K, czyli na szczeblu powiatowym dobiegły
końca. W sobotę 09.06. w Domu Kultury w Zawoi odbył
się Powiatowy Konkurs Gawędziarzy, Śpiewaków i Instru-
mentalistów Ludowych „Podbabiogórskie Posiady”. W tym
roku Zbyrcok reprezontowała młodzież - czyli Zbyrcocek.
Do konkursu po raz pierwszy została wystawiona mło-
dzieżowa grupa Śpiewacza. Nasze dziewczyny zaliczyły
udany debiut zajmując podczas tego konkursu trzecie
miejsce. W niczym nie ustępowali im również młodzi in-
strumentalisci, którzy w swoich kategoriach także sta-
wali na podium. Najbardziej jurorów zachwycił Krzysztof
Waląg, który w kategorii dziecięcej grając na heligonce
zajął pierwsze miejsce. W tej samej kategorii, ale grając
na skrzypcach, trzecie miejsce zajął Wojciech Jabcoń. Ich
starsi koledzy tj. Dominik Polak i Karol Zajda w młodzieżo-
wej grupie instrumentalistów zajęli odpowiednio drugie i
trzecie miejsce. Tym samym Dominik Polak i Krzysztof Wa-
ląg otrzymali noninację na konkurs „Sabałowe Bajania” do
Bukowiny Tatrzańskiej.
13
jć Biuletyn informacyjny
To powiedzenie nabiera szczególnego znaczenia kiedy
myślę o „Małej Polanie Makowskiej”. Wieloletnie tradycje
związane z zespołami „Babiogórzanie' „Polana Makowska
obecnie kultywuje grupa 40 dzieciaków, które pracują z
wielkim zaangażowaniem, co daje widoczne efekty. Gru-
pa działa głównie jako zespół folklorystyczny, ale też jako
mniejsze formacje takie jak grupa śpiewacza czy kapela
ludowa. Nie bez znaczenia są również indywidualne osią-
gnięcia solistów instrumentalistów i śpiewaków. Efektem
tej wspólnej i indywidualnej pracy pod kierunkiem in-
struktorów są ich osiągnięcia. W zasadzie w każdy z kon-
kursów, w których brali udział jako zespół, mniejsze grupy
i soliści zostali zauważeni i docenieni, i nie można dzielić
konkursów na ważne i mniej ważne, każdy z nich dla wy-
"
14
NASZE NADZIEJE W DZIECIACH
Okazało się, że bardzo mile zaskoczył nas również
„Zbycocek” w pełnym swoim składzie. W sobotę 16.06
wziął udział jako jeden z 14 nominowanych zespołów w
42 edycji Karpackiego Festiwalu Dziecięcych Zespołów
Regionalnych w Rabce. Zespół zaprezentował program
„Przy kopaniu gruli” pokazując życie codzienne dzieci, ich
zabawy, gry i taniec. Tak dobrze odtworzyli klimat tamtych
lat, że zostali nominowani na 27 Międzynarodowy Festi-
wal Dziecięcych Zespołów Regionalnych, który odbędzie
się w Nowym Sączu w lipcu 2019r.
Serdecznie gratulujemy naszym młodym laureatom.
Dorota Stasik
Stowarzyszenie
„Nowy Juszczyn”
konawców ma takie samo znaczenie, a przygotowania
kosztują wiele pracy i czasami wyrzeczeń (zamiast grać
w piłkę trzeba grać na heligonce). Tancerze muszą wyka-
zywać się wielką kondycją nie tylko fizyczną ale też pa-
mięciową, bo żeby zapamiętać te wszystkie kroki, układy
taneczne i słowa oraz melodie śpiewek „pojemna” pamięć
jest konieczna.
Po okresie kolędowania i karnawału, kiedy to mali ko-
lędnicy dzielnie walczyli w konkursach w Żywcu „Żywiec-
kie Gody” - Ill miejsce dla Małej Polany i dorosłego ze-
społu, w Makowie Podhalańskim „Babiogórskie Podłazy”
I miejsce - Kolędnicy z gwiazdą z Zespołu Regionalnego
„Babiogórzanie - Polana Makowska” z Makowa Podhalań-
skiego - wytypowani na „Karnawał Górali” w Bukowinie
oraz Il miejsce - Kolędnicy i winszownicy z gwiazdą Zespo-
łu Regionalnego „Mała Polana Makowska” - wytypowani
do Podegrodzia. W Podegrodziu — Il miejsce dla Małych
Kolędników z Gwiazdą. Po tym okresie zespół bynajmniej
nie zawiesił swojej aktywności. W czasie Wielkiego Postu
dzieciaki, zgodnie z tradycją przygotowywały się do na-
dejścia świąt Wielkiej Nocy. Efektem tych przygotowań
była wspaniała palma wielkanocna przygotowana przez
zespół wspólnie z rodzicami.
Nowy sezon konkursów, przeglądów i koncertów roz-
począł się w Zawoi, i tak nasze grupy śpiewacze z Małej
Polany i Babiogórzan Polany Makowskiej zajęły Il miejsca.
Już w maju, podczas Powiatowego Przeglądu Dziecięcych
Zespołów Folklorystycznych w Makowie Podhalańskim
nasze dzieci zajęły I miejsce, tym samym otwierając sobie
drogę do udziału w Ogólnopolskim Festiwalu Dziecięcych
Zespołów Folklorystycznych „Dziecko w Folklorze” w Bara-
nowie Sandomierskim. Wyjazd do Baranowa z pewnością
można uznać za wielki sukces naszego „małego” zespołu,
rywalizując z utytułowanymi konkurentami dzieciaki wy-
walczyły drugie miejsce, co w tak zacnym gronie jest nie
lada wyróżnieniem. Dlatego też jeszcze raz powtarzam —
W DZIECIACH NASZE NADZIEJE.
To wszystko nie byłoby możliwe gdyby nie życzliwość i
zrozumienie ze strony Pana Burmistrza Pawła Sali oraz Pani
Dyrektor MBP Haliny Rejowskiej, którzy zawsze wspierają
nasze działania — dziękujemy!
Podziękowania należą się również rodzicom naszych
małych artystów. Bez ich aktywnego udziału w pracy ze-
społu tak wspaniałe wyniki nie byłyby możliwe.
Zbigniew Kowalski
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
KOLEJNE SUKCESY ZOBIELSKIEJ
GROMADY Z BIAŁKI
Rok 2018 przyniósł kolejne sukcesy dla Dziecięcego
Zespołu Regionalnego „Zobielsko Gromada" z Białki.
W dniach 20 - 22 kwietnia 2018 roku w Dąbrowie Gór-
niczej odbył się jubileuszowy X Międzykulturowy Festi-
wal Folklorystyczny Zagłębie i Sąsiedzi. Jury po wysłucha-
niu 26 grup dziecięcych postanowiło przyznać „Zobielskiej
Gromadzie" II miejsce w kategorii „Dziecięce zespoły śpie-
wacze'.
Kolejny raz Zespół zaprezentował się na lokalnej scenie
w Makowie Podhalańskim, na VI Powiatowym Przeglądzie
Dziecięcych Zespołów Regionalnych, gdzie zdobył wyróż-
nienie, jednocześnie otrzymując nominację do występu w
trakcie najbliższej edycji Babiogórskiej Jesieni w Zawoi.
Największe wyróżnienie spotkało dzieci w trakcie VII
i j TĘ
Festiwalu Pieśni i Piosenki Maryjnej w Sanktuarium na Ja-
snej Górce w Ślemieniu, który odbył się 2 czerwca 2018 r.
W kategorii „Zespół dziecięcy” grupa śpiewacza reprezen-
tująca „Zobielską Gromadę" zdobyła I miejsce.
W najbliższym czasie „Zobielsko Gromada" zaprezentu-
je się również w Baranowie Sandomierskim na Festiwalu
„Dziecko w Folklorze”. Życzymy kolejnych sukcesów!
Jednocześnie z tego miejsca pragniemy podziękować
Panu Burmistrzowi Pawłowi Sali za nieustanne wsparcie
finansowe, umożliwiające ciągły rozwój Zespołu.
Ewa Kozina
Stowarzyszenie Koło Gospodyń w Białce
W NAGRODĘ JADĄ DO RZYMU
Szkoła Podstawowa im. M. Kopernika w Białce została
laureatem XI. edycji Małopolskiego Programu „Mieć Wy-
obraźnie Miłosierdzia”. Zanim jednak na uroczystej gali w
Krakowie odebraliśmy nagrodę, już po raz kolejny zostali-
śmy zaproszeni 21 maja 2018 r. do Kleczy Dolnej, by wziąć
udział w rejonowym przeglądzie najlepszych projektów.
Szkolni wolontariusze zaprezentowali swoje osiągnięcia
realizując projekt pod hasłem„Ogień miłosierdzia”. Ucznio-
wie z opiekunami działali na terenie Szkoły Podstawowej
w Białce oraz w jej okolicach, wsparli też potrzebujących
w Zakopanem, Krakowie, Warszawie, a nawet na Ukrainie,
Madagaskarze, w Boliwii, Republice Środkowej Afryki. Po-
nadto wolontariusze otaczali opieką osoby starsze, samot-
ne, chore oraz kierowali swe działania w stronę niepełno-
sprawnych i kolegów, którzy borykają się z trudną sytuacją
rodzinną, materialną lub mają problemy z nauką.
28 maja w Operze Krakowskiej w Krakowie odbyła się
uroczysta gala podsumowująca XI. edycję Małopolskiego
Projektu „Mieć Wyobraźnię Miłosierdzia. W uroczystości
wzięli udział m.in.: ks. kard. Stanisław Dziwisz, Halina Ci-
mer - Małopolski Wicekurator Oświaty, Barbara Dziwisz -
Przewodnicząca Komisji Edukacji, Kultury Fizycznej, Spor-
tu i Turystyki Sejmiku Województwa Małopolskiego.
Podczas gali zaprezentowało się pięć grup z wybra-
15
nych szkół. Organizatorzy zaprosili też uczniów naszej
szkoły, by w krótkiej, teatralnej formie przekazali swoje
osiągnięcia z realizacji projektu.
Projekt „Mieć Wyobraźnię Miłosierdzia” istnieje od je-
denastu lat. Nasi uczniowie, pod opieką pani Barbary Łatki
i Edyty Koper, dziesięciokrotnie brali w nim udział. Do pro-
jektu każdego roku zgłasza się wiele szkół z terenu Mało-
polski. Do tej pory ponad 35 tysięcy uczniów wraz z opie-
kunami pomogło olbrzymiej grupie osób potrzebujących
wsparcia. W tym roku szkolnym do etapu wojewódzkiego
zakwalifikowano 16 szkół z województwa małopolskiego.
Już samo zaliczenie do grona szkół najlepiej w wojewódz-
twie realizujących projekt, jest dużym sukcesem, ale zna-
k
=
lezienie się w gronie laureatów i zdobycie nagrody głów-
nej w postaci pielgrzymki do Rzymu i do grobu Jana Pawła
II należy uznać za sukces podwójny. Jest nam niezwykle
miło, że kolejny raz Kapituła Projektu uznała nasze szkol-
ne działania za jedne z najciekawszych. Uczniowie naszej
szkoły otrzymali główną nagrodę - bilety na wycieczkę do
Włoch. Autokary z pielgrzymką wolontariuszy do Watyka-
nu wyjechały w sobotę 9 czerwca.
Barbara Łatka, Edyta Koper
Szkoła Podstawowa w Białce
UCZEŃ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W GRZECHYNI
LAUREATEM MAŁOPOLSKIEGO
KONKURSU GEOGRAFICZNEGO
KURATORNU IM
Oświry
W RRAkowi
16
Uczeń Szkoły Podstawowej w Grzechyni Jacek Kołacz,
w tym roku szkolnym, wziął udział w Małopolskim Konkur-
sie Geograficznym, w którym zajął III miejsce i zdobył tytuł
laureata. Etap wojewódzki konkursu odbył się w Zespole
Szkół Salezjańskich w Krakowie, a zakończenie miało miej-
sce na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Gospo-
darzem zakończenia była przewodnicząca konkursu pani
Małgorzata Wesołowska, a zaświadczenia wręczyła pani
Halina Cimer — Małopolski Wicekurator Geografii Uniwer-
sytetu Pedagogicznego oraz pan dr Tomasz Rachwał - Dy-
rektor Instytutu Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego.
Gośćmi spotkania byli także: pan dr hab. Józef Żychowski,
który wygłosił przemowę oraz dr Michał Apollo, który za-
prezentował wykład o Wszechświecie.
Jesteśmy bardzo dumni z osiągnięć Jacka i życzymy
mu dalszych sukcesów.
Aleksandra Lasa-Ostruszka
Szkoła Podstawowa w Grzechyni
maj - czerwiec 2018 Gd?
„BÓG NIE MOŻE BYĆ WSZĘDZIE,
DLATEGO STWORZYŁ RODZINE”
27 maja 2018 roku odbyło się już szóste Święto Rodzi-
ny w Żarnówce. Tegoroczne święto miało charakter bie-
siadny. Przy kawie i ciastkach oraz w dobrych humorach
uczestniczyli we wspólnej zabawie.
Wszyscy uczniowie z klas IV - VII pokazali swoje talen-
ty, umiejętności, a także to, co najbardziej lubią robić. Dla
wszystkich mam Kasia i Asia zaśpiewały i zagrały nostal-
giczne piosenki. Uczniowie IV klasy przedstawili scenkę
o troskliwej babci i leniwym dziadku. Dziewczyny z klasy
V zatańczyły układ taneczno - gimnastyczny, a odważni
chłopcy w śmiesznych strojach wystąpili w pokazie mody.
Klasa VI rozśmieszyła publiczność aż do łez swoimi scen-
kami (o złej żonie i mężu krasnoludku, o kurze i kogucie
oraz o zakochanej Agelinie) i zatańczyła energetyczny ta-
niec. Uczniowie z klasy VII zaprezentowali 3 fragmenty z
„Zemsty” Aleksandra Fredry.
W czasie przerwy można było się posilić, gdyż Rada
Rodziców i Koło Gospodyń Wiejskich przygotowały pysz-
ne jedzonko. Następnie adrenalinę podniosła nam Grupa
ju-jitsu Zbigniewa Wieczorka z Zawoi swoim pokazem
walki. Wszyscy wstrzymywali oddech, gdy sportowcy z
wielkim hukiem przewracali się na scenie. Wydawało nam
się, że już połamali sobie wszystkie kości, a tymczasem oni
wstawali jakby nic się nie stało.
Nie mogło zabraknąć piosenek, gdyż nasze Święto
miało charakter biesiadny, dlatego poprosiliśmy o nie do-
rosłych: Pana Czesława Lurkę, Panie: Małgorzatę Dudę,
Annę Antosiak, Zofię Jończyk, Annę Bury, Agnieszkę Ga-
sek. Wszyscy chętnie włączyli się w śpiew, "Bo śpiewać
każdy może, trochę lepiej lub trochę gorzej”. Myślimy, że
wspólna zabawa z naszymi krewnymi i zaproszonymi go-
śćmi była naprawdę udana.
Ten dzień na pewno zostanie na długo zapamiętany!
Asia i Kasia z klasy VI
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
DZIEKI NAM ROŚNIE LAS
W ramach odchodów „Dnia Ziemi” dzieci ze Szkoły
Podstawowej w Wieprzcu wybrały się do okolicznego lasu,
aby posadzić kilkadziesiąt sztuk młodych drzewek igla-
stych. Pod okiem leśniczego spędziliśmy prawie dwie go-
dziny na obcowaniu z przyrodą. Przy okazji przypomniane
zostały właściwości iglaków takie jak miejsca występowa-
nia, budowa, rozpoznawanie wyglądu przez obserwatora.
Dopełnienie stanowił konkurs, w którym dzieci pre-
zentowały wykonane przez siebie prace z tworzyw nie-
potrzebnych. Znalazły się wśród nich m. in. doniczki na
kwiaty, baranek oraz świeca z podstawką. Wszystkie dzieła
były piękne!
Radosław Tempka
Szkoła Podstawowa w Wieprzcu
W związku z tym, że w tym roku szkolnym „Światowy
Dzień bez Tytoniu” przypadł w Boże Ciało, w naszej szkole
obchodziliśmy go 29.05.2018r. Przygotowania rozpoczęły
się dużo wcześniej: uczniowie z klas starszych wykonali
ogromne transparenty z ciekawymi hasłami promującymi
zdrowy styl życia i czyste środowisko - „NIE PAL, JAK CIĘ
PROSZĘ , BO TEGO NIE ZNOSZĘ; „NIE PAL ŚMIECI BO TU
ŻYJĄ DZIECI”. Klasy młodsze natomiast wykonały indywi-
dualne plakaty zakazujące i ośmieszające palenie papie-
rosów. Uwieńczeniem w/w przygotowań był przemarsz
przez wieś, w którym uczniowie skandowali hasła, śpiewa-
li piosenki promujące ekologiczny styl życia. Społeczność
17
wiejska z ciekawością, zainteresowaniem i aprobatą ob-
serwowała nasze poczynania.
W szkole przeprowadzono pogadankę na temat szko-
dliwości palenia tytoniu, obejrzano film na ten temat oraz
wykonano okolicznościową gazetkę dla rodziców, akcen-
tującą szkodliwość palenia papierosów.
Znajomy gajowy podarował szkole sadzonkę dębu,
którą dzieci uroczyście zasadziły na podwórku szkolnym
jako symbol przypomnienia i troski o czyste, pozbawione
spalin, dymu papierosowego i innych zanieczyszczeń, po-
wietrze.
J. Mędrala, Z. Jończyk
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
NOWY - STARY ZARZĄD MKS „HALNIAK”
MAKOÓW PODHALANSKI
W dniu 23 marca 2018r. w siedzibie klubu przy ul.
Sportowej odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawczo -
Wyborcze MKS „Halniak”. Podsumowano mijającą 4- letnią
kadencję Zarządu pod przewodnictwem p. Krzysztofa Za-
wiły.
Palącym problemem jest modernizacja obiektu spor-
towo — noclegowego, na co brak własnych środków, zaś
brak uregulowań własnościowych terenu stanowi prze-
szkodę w staraniu się o pozyskanie środków finansowych
zzewnątrz. Bez modernizacji części hotelowej i przystoso-
waniu jej do wymogów XXI wieku, coraz trudniej będzie
gościć w naszym obiekcie grupy sportowe, które mają
coraz większe wymagania dotyczące warunków zakwate-
rowania, zaplecza sportowego jak siłownia, sauna itp. Bo-
lączką zarówno dla własnych jak i goszczących u nas pił-
karzy jest brak pełnowymiarowego boiska treningowego.
Odrębnym problemem jest podejście miejscowej
młodzieży do uprawiania piłki nożnej. W najmłodszych
grupach jak żaki, orliki, młodziki i trampkarze nie ma pro-
blemu z naborem chętnych, tak brak młodzieży w gru-
pach junior młodszy i junior starszy. Drużyna juniorów
starszych po pierwszej rundzie została zdekompletowana,
klub zmuszony był wycofać ją z rozgrywek, a paru chęt-
nych do gry, przesunięto do seniorów.
Martwią też wyniki seniorów, po spadku z czwartej
ligi nie możemy osiągnąć poprzedniego poziomu. Jest to
powodem, że coraz mniej kibiców przychodzi na mecze
naszej drużyny. Praca kilku trenerów z drużyną nie dawa-
ła oczekiwanych rezultatów, dopiero zatrudnienie byłego
trenera "Halniaka" p. Sławomira Frączka przynosi znaczne
efekty i jak sądzimy pozwolą na utrzymanie się drużyny w
lidze okręgowej.
Podziękowano obecnemu na Walnym Zebraniu p.
Burmistrzowi Pawłowi Sala, Dyrektorowi Banku Spółdziel-
czego p. Piotrowi Firek za udzieloną pomoc finansową.
Podziękowania skierowano też do nieobecnych na WZ.
Przedsiębiorcom czy osobom prywatnym, którzy w różny
sposób służą pomocą naszemu klubowi.
Odrębnym zagadnieniem jest brak zaangażowania się
członków MKS „Halniak” w pracę na rzecz klubu, o czym
świadczy m.in. niska frekwencja na Walnych Zebraniach,
czy nieopłacanie i tak bardzo niskich składek członkow-
skich.
W dalszej części Walne Zebranie udzieliło jednogłośnie
absolutorium ustępującemu Zarządowi i dokonało wy-
boru Zarządu na lata 2018 — 2022. Nowy Zarząd ukonsty-
tuował się w dniu 26 marca br. w następującym składzie:
Krzysztof Krupczak — Prezes Zarządu, Krzysztof Urbański
— Vice Prezes, Jacek Moćko — Vice Prezes, Krzysztof Zawi-
ła — Vice Prezes, Zbigniew Bach, Henryk Bania, Krzysztof
Gwiazdoń, Marek Kudzia — członkowie Zarządu. W po-
równaniu do poprzedniego składu osobowego nastąpiły
niewielkie zmiany, zmniejszono skład zarządu z 9-ciu do
8-miu osób. Z pracy w zarządzie zrezygnowała p. Ewelina
Lurka i p. Wiesław Pęczek. Wybrano nowego członka Za-
rządu p. Marka Kudzię.
Przed nowym — starym Zarządem stoi wiele wyzwań
zarówno w sferze gospodarczej jak i sportowej klubu. Oby
z powodzeniem!
JaPa, czerwiec 2018r.
26. EDYCJA MAKOWSKIEGO BIEGU ULICZNEGO
Jubileusz naszego miasta świętowaliśmy także „na
sportowo” 26 maja podczas „XXVI Międzynarodowego
Biegu Ulicznego po Ziemi Makowskiej — Triady Powia-
tu Suskiego”. Wtedy to odbyły się zawody sportowe, w
których udział wzięły zarówno dzieci jaki i młodzież oraz
osoby dorosłe. Po raz pierwszy trasa Biegu Głównego pro-
wadziła ulicami gminnymi naszego miasta, omijając dro-
gę krajową. Nowością było także to, że zawodnicy mogli
wziąć udział w biegu nie tylko na 10 km, ale również na 5
km oraz Marszu Nordic Walking na tym samym dystansie.
Zwycięzcą Biegu Głównego na atestowanej tra-
sie na 10 km z czasem 00:31:52,15 został reprezen-
tant Ukrainy Dmytrii Didovodiuk. Wśród pań najszyb-
ciej linię mety w przekroczyła Valentyna Kiliarska
z Ukrainy, która dystans pokonała w 00:35:45,05.
Najmłodszy zawodnik, który pokonał 150 m miał 2 latka,
a najstarszy uczestnik biegu, pan Andrzej Stanek z Suchej
Beskidzkiej ukończył 81.
W kategorii dziecięcej na linii startu stanęło 165 mło-
dych miłośników biegania, a wśród nich najliczniejszą gru-
pę wiekową stanowili przedszkolaki (22 chłopców).
Dziękujemy wszystkim biegaczom za udział i zaprasza-
my do zapoznania się z oficjalnymi wynikami Biegu Głów-
nego:
http://www.makowskakultura.naszabiblioteka.com/
midzynarodowy-bieg-uliczny-po-ziemi-makowskiej
Wyniki biegów dzieci i młodzieży:
kat. 0-7 dziewczęta (przedszkolaki)
dystans: 150 m ilość zawodników: 19
I m-ce Milena Marek Juszczyn
Il m-ce Joanna Porębska Grzechynia
Ill m-ce Zofia Winczewska Maków P.
kat. 0-7 chłopcy (przedszkolaki)
dystans: 150 m ilość zawodników: 22
I m-ce Karol Urbański Maków P.
Il m-ce Krzysztof Szewczyk Maków P.
III m-ce Wojciech Barzycki Stryszawa
kat. 1-2 dziewczęta
dystans: 150 m ilość zawodników: 21
I m-ce Maja Mędrala Grzechynia
II m-ce Joanna Kubieniec Maków P.
III m-ce Alicja Kudzia Grzechynia
kat. 1-2 chłopcy
dystans: 150 m ilość zawodników: 20
I m-ce Piotr Szewczyk Maków P.
II m-ce Igor Gracjasz SuchaB.
III m-ce Adam Porębski Grzechynia
kat. 3-4 dziewczęta
dystans: 300 m ilość zawodników: 21
I m-ce Milena Lurka Grzechynia
II m-ce Barbara Kwak Maków P.
III m-ce Wiktoria Czaja Maków P.
kat. 3-4 chłopcy
dystans: 300 m ilość zawodników: 19
I m-ce Mateusz Smyrak Juszczyn
II m-ce Piotr Guzik Maków P.
III m-ce Sebastian Małysa Białka
kat. 5-6 dziewczęta
dystans: 400 m ilość zawodników: 8
I m-ce Katarzyna Drobny Osielec
Il m-ce Paulina Guzik Juszczyn
III m-ce Victoria Hajto Maków P.
kat. 5-6 chłopcy
dystans: 400 m ilość zawodników: 12
I m-ce Kacper Kudzia Grzechynia
Il m-ce Rafał Smyrak Białka
III m-ce Piotr Kozieł Maków Dolny
kat. gimnazjum dziewczęta dystans: 1.200 m ilość
zawodników: 17
I m-ce Aleksandra Kołodziej Mszana Górna
II m-ce Adrianna Łazorko Zakrzów
III m-ce Katarzyna Jania Mszana Górna
kat. gimnazjum chłopcy dystans: 1.600 m ilość za-
wodników: 6
I m-ce Jan Kopyciński Mszana Dolna
Il m-ce Michał Grzechynka Juszczyn
III m-ce Marek Pająk Wadowice
Serdecznie dziękujemy sponsorom, za wsparcie tego-
rocznej edycji Biegu:
- FHU „Agro — Art” - Maków Podhalański
- Anna i Henryk Mirek
- BS Jordanów Oddz. w Makowie Podhalańskim
- „Dalia” - Maków Podhalański
- Przedsiębiorstwo Wodno-Kanalizacyjne „EKO - SKA-
WA” - Maków Podhalański
- Fabios S.A. - Białka
- Kwiaciarnia „Gardenia” - Maków Podhalański
- „Kuracjusz” - Sucha Beskidzka
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
GWIAZDA POŁUDNIA Z CEZARYM ZAMANĄ
Kolejna edycja górskiego maratonu rowerowego
„Gwiazda Południa” przed nami. W dniach 12 - 15 lipca na
terenie naszej gminy oraz gmin Stryszawa i Zawoja, odbę-
dzie się zacięta rywalizacja kolarzy, którzy walczyć będą na
4 nie łatwych trasach pełnych ostrych podjazdów, asfalto-
wych serpentyn i długich zjazdów. Malownicze krajobrazy
naszego regionu zapewnią codziennie wspaniałą zabawę
na trasie. Mieszkańcy powiatu mogą liczyć na zniżkę przy
zapisach.
Głównym organizatorem etapówki jest Cezary Zama-
na, polski kolarz szosowy, reprezentant Polski, Mistrz Pol-
ski z 1999 oraz zwycięzca Tour de Pologne z 2003 roku.
14 lipca w Makowie Podhalańskim odbędzie się także
Wyścig Rowerowy dla dzieci poniżej 13 roku życia. Malu-
chy do 3 lat rywalizować będą na rowerkach biegowych,
pozostali zawodnicy na tradycyjnym sprzęcie. Wszyscy
obowiązkowo posiadać mają kaski. Nagrody czekają na
dziewczynki i chłopców z miejsc 1-3. Dla pozostałych
uczestników przygotowane zostały pamiątkowe dyplomy.
Zapisywać można się przez stronę internetową lub w biu-
rze zawodów w dniu wyścigu.
Program zawodów 14 lipca - Maków Podhalański
Biuro zawodów: Dom Kultury, ul. Kościuszki
Dystanse: Pro (55 km), 2 Pro (26 km)
Godz. 9.00 — zapisy na dziecięce zawody
Godz. 10.00 = start maratonu dla obu dystansów
Godz. 10.10 — start dziecięcych zawodów
Godz. 13.00 — wręczenie nagród dla dzieci
GWIAZDA POŁUDNIA
W blasku MTB
12-15 lipca 2018
w
Z
Zabłyśnij w górskiej etapówce
Poczuj ogień w nocjach pod Babią Górą
Zwycięzaj w blasku chwały
c
4: etapy * | |om=ut
KE pa
RENO oli ko
zazna dmibupi dywie u
adłw ME" [Z — EM" fw ==
Szczegóły dotyczące Gwiazdy Południa znajdują się na
stronie www.gory.zamanagroup.pl oraz na Facebooku (fa-
cebook.com/gwiazdapoludnia).
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
SA WRS
damą
pra oie
pe
MŁODE GWIAZDY
NA START!
waepba ownak 1507 STRYSZAWA
va ułaet 14.07 MAKÓW PODHALAŃSKI
15.07 ZAWOJA
A MALOPOLSKA :2
XXV RAJD GÓRSKI .KOSKOWA GÓRA 2018”
Piękna pogoda towarzyszyła uczestnikom wędrują-
cym w dniach 17 - 25 maja 2018 r. na szczyt Koskowej Góry
podczas tegorocznego Rajdu Górskiego. W tym spotkaniu
miłośników turystyki uczestniczyli młodzi mieszkańcy
naszego powiatu. Choć wędrowali w innych dniach, to
na metę Rajdu roku dotarły grupy z: Zespołu Szkół im. W.
Witosa z Suchej Beskidzkiej, Specjalnego Ośrodka Szkolno
- Wychowawczego z Makowa Podhalańskiego i z Krzeszo-
wa.W sumie w rajdzie udział wzięło 71 osób.
Wszystkie osoby, które dotarły pod szczyt Koskowej
Góry otrzymały znaczki okolicznościowe a drużyny ufun-
dowane przez Starostwo Powiatowe pamiątkowe dyplo-
my i wydawnictwa turystyczne.
Organizatorami Rajdu „Koskowa Góra 2018" byli Od-
dział PTTK w Suchej Beskidzkiej, Miejska Biblioteka Pu-
bliczna w Makowie Podhalańskim i Związek Podhalan -
Oddział Babiogórski w Makowie Podhalańskim.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
XXIV TERENOWY WYŚCIG ROWEROWY
Po raz 24 miłośnicy dwóch kółek z terenu powiatu
suskiego (i nie tylko!) spotkali się podczas tegoroczne-
go Terenowego Wyścigu Rowerowego, który odbył się
2 czerwca na boisku sportowym nad Skawą w Makowie
Podhalańskim. Piękna słoneczna pogoda zachęciła 95
młodych zawodników do podjęcia zmagań na jednym z
zaplanowanych dystansów. Uroczystego otwarcia impre-
zy dokonał Burmistrz Makowa Podhalańskiego Pan Paweł
Sala.
20
Po emocjonujących zmaganiach na podium stanęli:
kat. 1 0-7 dziewczęta (przedszkolaki)
dystans: 200 m ilość zawodników: 15
I m-ce Joanna Porębska Grzechynia
Il m-ce Martyna Barcik Maków P.
II m-ce Zofia Winczewska Maków P.
kat. 2 0-7 chłopcy (przedszkolaki)
dystans: 200 m ilość zawodników: 15
I m-ce Wojciech Szwarc Zembrzyce
Il m-ce Paweł Kowalczyk Naprawa
III m-ce Wojciech Barzycki Stryszawa
kat. 3 dziewczęta (2010-2008)
dystans: 400 m ilość zawodników: 8
I m-ce Julia Kowalczyk Naprawa
Il m-ce Natalia Jancarz Maków P
III m-ce Natalia Kaczmarczyk Białka
kat. 4 chłopcy (2010-2008)
dystans: 400 m ilość zawodników: 15
I m-ce Szczepan Kudzia Zawoja
Il m-ce Wiktor Madej Maków P.
Ill m-ce Igor Gracjasz SuchaB.
kat. 5 dziewczęta (2007-2005)
dystans: 800 m ilość zawodników: 8
I m-ce Marta Dyduch SuchaB.
Il m-ce Marysia Długosz SuchaB.
Ill m-ce Julia Steczek SuchaB.
kat. 6 chłopcy (2007-2005)
dystans: 1.200 m ilość zawodników: 19
I m-ce Konrad Czarniak Grzechynia
II m-ce Mikołaj Zuchara Maków P.
III m-ce Kamil Pająk Grzechynia
kat. 7 dziewczęta (2004-2002)
dystans: 1.500 m ilość zawodników: 2
I m-ce Monika Pająk Grzechynia
Il m-ce Aneta Gorzyńska Grzechynia
III m-ce —
kat. 8 chłopcy (2004-2002)
dystans: 2.000 m ilość zawodników: 11
I m-ce Nikodem Mazur Skawica
II m-ce Miłosz Smyrak SuchaB.
III m-ce Paweł Pawlica Juszczyn
kat. 9 juniorzy dziewczęta
dystans: 3.000 m ilość zawodników: 1
I m-ce Magdalena Pieczara
Il m-ce =
III m-ce |
Maków P.
maj - czerwiec 2018 Gd?
kat. 10 juniorzy chłopcy
dystans: 5.000 m ilość zawodników: 1
I m-ce Adrian Kachel Juszczyn
II m-ce —
III m-ce —
Dorośli - „Najszybsza mama na rowerze”
I m-ce Sabina Wójciak
II m-ce Marta Bicz
III m-ce Anna Marek
IV m-ce Sylwia Gracjasz
Dorośli - „Najszybszy tata na rowerze”
I m-ce Artur Hajdyła
Il m-ce Grzegorz Hajda
III m-ce Grzegorz Wolczko
IV m-ce Jarosław Porębski
Choć podczas startów przedszkolaków z nieba leciały
strugi deszczu, nie zniechęciły one do zaciętej rywalizacji
nawet tych najmłodszych zawodników.
Na koniec zawodów na linii startu stanęli rodzice, któ-
rzy postanowili wsiąść na rower i pokonać trasę wcześniej
przemierzoną przez ich latorośle. „Najszybszą mamą na
rowerze” okazała się Sabina Wójciak a tytuł „Najszybszego
taty na rowerze” przypadł Arturowi Hajdyła.
Po zakończeniu wyścigu wszyscy laureaci otrzymali z
rąk Burmistrza Makowa Podhalańskiego nagrody rzeczo-
we, medale i pamiątkowe dyplomy ufundowane przez or-
ganizatorów imprezy. Każdy ze startujących odebrał rów-
nież pamiątkową koszulkę oraz słodycze.
Na uczestników czekały też dodatkowe atrakcje. Moż-
na było pojeździć konno pod opieką instruktorów ze Stad-
niny „Makowska Góra'.
Organizatorami XXIV edycji TWR byli: Burmistrz Mako-
wa Podhalańskiego, Starosta Suski, Miejski Klub Sportowy
„Halniak', Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podha-
lańskim.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
21
MAKOWSKI MARYNARZ SPOCZĄŁ
NA RODZINNEJ ZIEMI
15 maja 2018 r. w Makowie Podhalańskim odbyła się
ceremonia pogrzebowa Ś. p. Stefana Wciślaka - marynarza,
weterana walk w Il wojnie światowej pod banderą Polskiej
Marynarki Wojennej i Brytyjskiej Royal Navy. Stefan Wci-
ślak urodził się w 25 XII 1918 r. w Makowie Podhalańskim.
Przed wojną był aktywnym członkiem działającej w Mako-
wie organizacji „Strzelec w której ukształtował swoją pa-
triotyczną więź do Ojczyzny. Po wybuchu wojny włączył
się do walki z niemieckim agresorem, wstępując do służby
w Marynarce Wojennej. Od 3 września 1939 r. został ma-
rynarzem na niszczycielu ORP „Błyskawica”. Po włączeniu
polskich okrętów, wraz załogami, które przedostały się do
Wielkiej Brytanii, brał udział, w konwojach i akcjach bojo-
wych przeciw niemieckim jednostkom morskim i samolo-
tom na Morzu Północnym, Atlantyku i Morzu Śródziem-
nym. Była to odważna iofiarna, choć niebezpieczna, służba
góralskiego marynarza na jednostkach pływających, pod-
ległych brytyjskim formacjom wojennym m. in. (poza „Bły-
skawicą”): „Gdynia „Garland', „Dragon, „Konrad'”. Udział w
morskich bataliach makowskiego marynarza trwała przez
cały okres wojny. Jego wzorowa służba i bohaterska posta-
wa została niejednokrotnie uznana i wyróżniona wysokim
odznaczeniami. Były to m. in.: Krzyż Walecznych (odzna-
czenie polskie), Gwiazda Wspólnoty Brytyjskiej za służbę w
latach 1939 — 1945, Gwiazda Wspólnoty Brytyjskiej za służ-
bę na Atlantyku, Gwiazda Wspólnoty Brytyjskiej za służbę
we Włoszech, Gwiazda Wspólnoty Brytyjskiej za służbę na
terenie Afryki. Został również odznaczony medalem wo-
jennym od władz Francji. Po zakończeniu wojny pozostał,
najpierw jako czynny żołnierz, a później jako cywil na te-
22
Urnę z prochami marynarza S. Wciślaka przenosili na miejsce wiecznego spoczynku marynarze M. W. zORP „Błyskawica”
renie Anglii. Tęsknota za krajem, a szczególnie rodzinnym
stronami, sprawiały, że odwiedzał Maków Podhalański i
spotykał się ze swoimi znajomymi. Z nieukrywanym sen-
tymentem, takie spotkania wspominają, m.in. Józef Mieh-
le i inż. mgr Marian Rączka. Marynarski weteran odwiedzał
też swoją wojenną jednostkę pływającą ORP "Błyskawica
spotykając się tam z powojennymi załogami słynnego
okrętu. W czasie takich spotkań opowiadał o swoich wo-
jennych losach i wskazywał na zasługi polskiego oręża, w
tym marynarzy, w zwycięstwie nad faszystowskimi Niem-
cami. W czasie działań wojennych, jak i po wojnie, dawał
zawsze świadectwo wierności wyzwaniu: BÓG-HONOR-
-OJCZYZNA, o czym wspominał w homilii, wygłoszonej
podczas żałobnej mszy św. ks. Bogusław Borek.
Stefan Wciślak zmarł w wieku 99 lat w Anglii 10 stycz-
nia 2017 r. Jego pragnieniem było, aby miejscem wieczne-
go spoczynku został Maków Podhalański, skąd pochodzą
Jego rodzinne korzenie. Wola zasłużonego marynarza, wy-
bitnego Makowianina, została spełniona dzięki najbliższej
rodzinie i przyjaznych mu osób. W makowskim pogrzebie
i złożenia do grobu urny z prochami zmarłego, uczestni-
czyli marynarze z ORP „Błyskawica” z Gdyni, co oprócz reli-
gijnego obrządku, nadało ceremonii wojskowy charakter.
Zgodnie z wojskową formułą, marynarze złożyli, zasłużo-
nemu weteranowi walk, hołd i należne wojskowe honory.
W ostatnim pożegnaniu makowskiego bohatera brali też
udział, z pocztami sztandarowymi, kombatanci ZKRP i WP
z Makowa Podhalańskiego, przedstawiciele organizacji
„Strzelec” ze Suchej Beskidzkiej, harcerze i przedstawiciele
miejscowych stowarzyszeń społecznych. Słowo pożegnal-
W ostatniej drodze marynarza Stefana Wciślaka obecni byli makowscy komba-
tanci, drużyna Strzelecka ze Suchej B. i harcerze
ne nad prochami ś. p. Stefana Wciślaka wygłosił Kpt. Józef
Miehle - Prezes Zarządu Koła Kombatantów w Makowie
Podhalańskim. W obszernym i wzruszającym wystąpieniu
przypomniał drogę życiową makowskiego marynarza, ze
szczególnym akcentowaniem Jego wojennych zasług i
związków z rodziną ziemią - Ziemią Makowską.
- Dzisiaj wracasz do nas, do Makowskiej Ziemi. Niech
Marynarz ORP „Błyskawica” Stefan Wciślak
Ci ona będzie lekka. Tu spoczywać będziesz wśród swo-
ich, wśród ukochanych gór. Pamięć o Tobie będzie trwać
wśród wszystkich, którzy Cię dziś żegnają. Swym życiem,
patriotyczną i bohaterską postawą pokazałeś, jak dla
wszystkich ukochana jest rodzinna ziemia. Spoczywaj w
pokoju! - kończył pożegnalne słowa Józef Miehle — zasłu-
żony kombatant Armii Krajowej.
Fryderyk Warta
640 LAT MAKOWA PODHALAŃSKIEGO
Setna rocznica odzyskania Niepodległości Polski i 640
lat Makowa Podhalańskiego to istotne przesłanki do re-
fleksji historycznej i przypomnienia, choćby niektórych
zdarzeń i faktów z przeszłości naszego miasta. Tekst za-
pewne nie ujmuje pełnej historii miasta. Nie ma też cha-
rakteru opisowego, lecz jest tylko chronologicznym reje-
strem ważniejszych wydarzeń.
Dostępne źródła historyczne wskazują, że zasiedlenie
środkowej i górnej doliny Skawy następowało w XIII w.
Wtedy też powstała najstarsza osada w Makowie, na miej-
scu obecnego Starego Rynku. Od północnej strony, na
miejscu współczesnego rynku, przebiegało koryto rzeki
Skawy.
Pierwsze wspomnienie o Makowie datowane jest w
roku 1378. Wówczas to Hanko Zakliczyn odstąpił dla Jana
Erstos rolę do wykarczowania w dobrach makowskich. W
dokumentach (wskazanych m.in. przez badacza historii
Makowa Emila Wacyka), wymienia się Maków jako wieś
królewską, której wyrobnicy mieli obowiązek dostarczać
do żup solnych w Wieliczce wyroby drewniane i bednar-
skie. Wykonywanie takiej usługowej produkcji z drewna,
dowodzi, że oprócz rolnictwa, rzemiosło oparte na prze-
róbce drewna było w XIV w. jedną z form aktywności go-
spodarczej miejscowej ludności. Jest to także przesłan-
ka dowodząca, że osadnictwo na tym terenie nastąpiło
znacznie wcześniej i sięga XIII w. Andrzej Jureczko w pracy
„Dzieje Makowa Podhalańskiego w okresie Rzeczypospoli-
tej Szlacheckiej” podaje, że Maków był osadą królewską w
starostwie lanckorońskim. Stwierdza też, że pierwszą wia-
rygodną datą, wymieniającą Maków jest rok 1443, kiedy
to dokonano podziału dóbr, w starostwie lanckorońskim, a
które wcześniej, w 1410r., Władysław Jagiełło przyznał Zbi-
gniewowi z Brzezia. Osada mająca charakter folwarczno —
pańszczyźniany stawała się z czasem ważnym ośrodkiem
życia gospodarczego i społecznego.
1453 - Istnieje już parafia rzymskokatolicka w Mako-
wie;
1512 - Maków przechodzi w posiadanie Spytka z Ja-
rosławia z rodu Leliwitów. Następnym właścicielem został
Mikołaj Wolski. W tym czasie (XVI w.) Maków otrzymał
przywilej od Zygmunta Starego na prowadzenie, w każ-
dym roku, dwóch jarmarków;
1539 - Zakończono budowę drewnianego kościoła
pw. św. Klemensa i św. Zofii, ufundowanego przez starostę
lanckorońskiego Mikołaja Wolskiego (został rozebrany w
1745r.);
1590 - Proboszcz ks. Alfred Dąbski umieścił w ołtarzu
głównym obraz renesansowy Matki Bożej Makowskiej, po-
święcony przez bpa Bernarda Maciejowskiego w 1602r.;
1655 - Chłopi z terenu Makowszczyzny walczą z najaz-
dem szwedzkim i pomagają podstaroście Janowi Zarzec-
kiemu uwolnić Lanckoronę od Szwedów;
XVII w. — na skutek tragicznych wydarzeń, szczególnie
zniszczeń dokonanych najazdem szwedzkim następuje
upadek gospodarczy Makowa;
1657 - Król Jan Kazimierz nadaje dla Makowa przywi-
lej wolnego wyrębu lasu dla odbudowy zniszczeń po na-
jeździe szwedzkim;
1674 — Początki szkółki parafialnej;
Druga połowa XVII w. — okres licznych buntów chłop-
skich przeciw uciskowi feudalnemu. Znanymi przywódca-
mi buntów chłopskich i zbójnikami byli Jakub Śmietana ze
Skawicy i Józef Baczyński;
1684 - 1705 — Budowa nowego kościoła przez pro-
boszcza ks. Andrzeja Ziebrowskiego na roli ofiarowanej
przez Katarzynę Grabcową. Akt zatwierdził król Jan III So-
23
bieski. W 1705r. kościół poświęcił bp Kazimierz Łubieński.
W ołtarzu głównym umieszczono obraz Przemienienia
Pańskiego. W tamtym czasie miał też miejsce spór parafii
z mieszkańcami Grzechyni o dziesięcinę;
1752 — Król August III nadał dla Makowa przywilej or-
ganizowania jarmarków;
1768 - 1772 — udział chłopów z okolic Makowa w Kon-
federacji Barskiej (odnowiona mogiła konfederatów znaj-
duje się na Zwalisku w Żarnówce);
1772 — W wyniku rozbiorów Polski, Maków znalazł
się w zaborze austriackim (prowincja Galicji i Ladomerii).
Cesarzowa Maria Teresa oddaje Maków i okoliczne wsie
hr. Franciszce, żonie księcia kurlandzkiego Karola. Po niej
dziedziczką została jej córka Maria Montlear;
1782 — Cesarz Józef II daje chłopom prawo dziedzicze-
nia ziemi i zmniejsza pańszczyznę do 3 dni w tygodniu.
Okres wielkiej biedy i masowych chorób;
1839 — Makowskie dobra nabył Ludwik Saint Genois d/
Anneacourt;
1840 — Maków uzyskał prawa miejskie. Liczył wówczas
2678 mieszkańców. Pierwszym burmistrzem został Józef
Stopka;
1828 - 1831 — Budowa murowanego kościoła przez
proboszcza ks. Jerzego Majerskiego. Świątynię konsekro-
wał 27 maja 1833r. bp Franciszek Pischtek;
1844 - 1863 — Powstała i prowadziła działalność pro-
dukcyjną huta „Maurycy”- przedsiębiorcy wiedeńskiego
Salomona Mayera barona von Rotschild;
1847 - 1849 — Epidemia cholery zabija ponad 4000
mieszkańców makowskiej parafii;
1853 — Wielka powódź;
1854 — Wielka procesja na Rynek do figury Matki Bożej
Niepokalanej, prowadzona przez ks. Antoniego Heera, w
intencji ocalenia przed zarazą;
1870 - 1880 — Budowa wodociągów miejskich;
1872 — Powstała Ochotnicza Straż Pożarna;
1873 — Wielka powódź;
1879 — Powstało Stowarzyszenie Pożyczkowe „Wza-
jemna Pomoc”;
1883 — Do Makowa przybywa pierwszy lekarz Błażej
Uchacz i pierwsza akuszerka Maria Moreńska;
1884 — Zbudowano linię kolejową Sucha — Chabówka
ze stacją w Makowie;
1896 — Decyzją Rady Krajowej we Lwowie powstała w
Makowie Krajowa Szkoła Hafciarska;
30 kwietnia 1905 — Staraniem Hugona Zapałowicza
powstał w Makowie Babiogórski Oddział Towarzystwa Ta-
trzańskiego;
1906 — Zorganizowano Towarzystwo Gimnastyczne
„Sokół”;
25 sierpnia 1914 — 58 ochotników, rekrutujących się
głównie z T.G'Sokół" wyrusza z Makowa do Legionów
Polskich, zasilając szeregi | i Il Brygady J. Piłsudskiego i J.
Hallera;
1914 - 1918 — Z powodu wojny, przemarszów i stacjo-
nowania wojsk, miasto przeżywa szczególne trudności, a
mieszkańców dotyka wiele cierpień;
28 - 30 listopad 1914, marzec 1915 — w Makowie,
czasowo przebywa ze swymi legionistami Józef Piłsudski;
3 sierpnia 1916 — Wielki pożar Makowa. W Rynku i na
ul. Kościelnej spłonęło 56 budynków;
31 października 1918 — Zastępca burmistrza Euge-
niusz Glataman wita radnych na sesji Rady Miasta, jako
wolnych obywateli niepodległej Polski. Powołano też Ko-
mitet Wolnościowy i Milicję Miejską;
9 marca 1919 — Rada Gminna Makowa wystąpiła z
listem do gen. Noulsa z Misji Koalicyjnej, wzywający do
poparcia, na Konferencji Pokojowej w Wersalu, starań w
sprawie przyznania Polsce Gdańska i dostępu do Morza
Bałtyckiego;
4 sierpnia 1920 — Po Mszy Św. 280 ochotników wyru-
szyło z Makowa do walki w obronie Ojczyzny przed nawa-
łą bolszewicką;
1924 - 1933 — Maków jest miastem powiatowym. Mia-
sto rozwija się jako miejscowość letniskowa;
1926 — Powstaje klub sportowy AKS„Skawa”;
19 marca 1931 - Przyznanie tytułu Honorowego Oby-
watela Makowa dla Józefa Piłsudskiego;
12 kwietnia 1931 — Po zjednoczeniu ruchu ludowego
powstaje, bardzo aktywne politycznie, Stronnictwo Ludo-
we;
1933 — Zakończono budowę Domu Wypoczynkowego
Rodzin Kolejarzy na Łysej Górze. W rynku położono płytę —
Pomnik Nieznanego Żołnierza;
28 sierpnia 1934 — Wielka powódź powoduje wielkie
straty w infrastrukturze miasta;
1936 — Wielkie manifestacje w Makowie z okazji Święta
Ludowego;
3 września 1939 — Wojska niemieckie wkraczają do
Makowa. Następuje okres tragicznej okupacji. Maków
znalazł się w Generalnej Guberni, dystrykcie krakowskim
i powiecie nowotarskim;
30 października 1939 - 26 października 1946 — Ks.
Stanisław Czartoryski proboszczem w Makowie. Przyczynił
się do powstania Rady Głównej Opiekuńczej. Udziela po-
mocy i schronienia potrzebującym, także osobom związa-
nym z konspiracją antyniemiecką;
1 kwietnia 1941 — Powstaje nieduży szpital w Rynku z
dyrektorem Stefanem Ermichem;
1939 - 1941 — Organizują się pierwsze grupy ruchu
oporu m.in. Organizacja Orła Białego, Konfederacja Ta-
trzańska, Placówki, ZWZ. Po dekonspiracji zostają zlikwi-
dowane przez gestapo 6 kwietnia 1941r.;
Sierpień 1942 — masowe egzekucje Żydów w „Marysi-
nie” (siedziba gestapo) i na stacji kolejowej;
1942 - 1945 — Dziesiątki mieszkańców Makowa oraz
okolicznych miejscowości, podejmuje działalność konspi-
racyjną i walkę w oddziałach partyzanckich przeciw nie-
mieckiemu okupantowi. Wiele bojowych i sabotażowych
akcji przeprowadzają na terenie Makowszczyzny i Podba-
biogórza oddziały AK: „Huta Pogórze” „Chełm, „Harnaś” i
„Hełmek” Ich bohaterska działalność została opisana w
wielu publikacjach powojennych;
4 kwietnia 1944 — Pacyfikacja osiedla„Za Górą” Skut-
kiem tej okrutnej akcji zginęło 42 niewinnych mieszkań-
ców;
3 lipca 1944 — po wrogiej zdradzie aresztowano, a
następnie stracono kilku członków z oddziałów konspi-
racyjnych AK, m.in.: Michała Jaszczura, Emila Pieroga, Ka-
zimierza Sternala, Pykę, Marię Pieróg, Anastazję Bogacz i
Stanisława Karpierza.
22-28 stycznia 1945 — Ciężkie walki o Maków. Nacie-
rające od Makowskiej Góry radzieckie oddziały I Armii gen.
A. Greczki wspierała kompania AK ppr. J. Mrówki „Mata” z
Batalionu „Surowiec” G. Woźnicy „Hardy”. W bitwie poległo
1000 żołnierzy Armii Czerwonej i 400 żołnierzy niemiec-
kich. Bitwa zakończyła okupację niemiecką w Makowie;
W latach powojennych, po 1945 roku — Okres poli-
tycznego podporządkowania Polski ZSRR (w ślad za po-
stanowieniami mocarstw w Jałcie i Poczdamie) i tworzenie
tzw. „demokracji ludowej” Przeciw narzucaniu totalitary-
zmu komunistycznego powstają liczne oddziały podzie-
mia antykomunistycznego i niepodległościowe, rekrutują-
ce się głównie z szeregów AK. Na terenie Makowszczyzny
i przyległych terenach działają m.in.: „Grom, „Błyskawica',
„Huragan 1” i „Huragan 2' „Burza, oddziały „Mściciela”,
„Pruta” (zginął na stacji kolejowej 6 czerwca 1946r.) i„Orła”.
Charakter niektórych działań budził kontrowersje wśród
mieszkańców, ze względów humanitarnych. Społeczność
Makowa i okolicznych miejscowości, mocno zakorzenio-
na w katolickiej wierze i tradycjach patriotycznych, jest
nieprzyjazna wobec narzucanego, przez wschodniego są-
siada, sytemu politycznego, czemu dała wyraz w Referen-
dum z 30 czerwca 1946r;
1945 — Powstało Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Ma-
kowskiej. Organizatorami i aktywnymi jego członkami
byli: ks. prałat dr Stanisław Czartoryski, Zygmunt Piwowar-
czyk, Antoni Wolczko, Zofia Breitowa, Zofia Długosz, Emil
Wacyk, Marian Piotrowski, Józefa Dutkiewicz, Jan Micha-
łowski i Henryk Bania;
1947 - 1956 — Mimo ograniczeń totalitarnym syste-
mem w Makowie powstają i rozwijają pożyteczną dzia-
łalność struktury życia gospodarczego: 1 kwietnia 1948r.
powstała Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska
w 1950r. powstały SP RL i A „Makowianka” i SP „Podha-
lanka, „Skawa, w 1955r. powstała ZP „Foto — Pam PTTK.
Działają też: Bank Spółdzielczy, Ochotnicza Straż Pożarna,
(wzbogacona o wybudowaną remizę z garażami i salą wi-
dowiskową) i KS„Halniak” z kilkoma sekcjami sportowymi.
Rozwija się szkolnictwo, m.in.: Państwowe Żeńskie Gimna-
zjum Krawieckie, od 1954r. Zasadnicza Szkoła Odzieżowo
— Skórzana CZSP (obecnie Zespół Szkół im. Jana Kantego),
Liceum Administracyjne (później zmieniano nazwę na
Technikum Finansowe i Technikum Ekonomiczne) — prze-
niesione do Suchej;
6 września 1959 — Otwarto nowy stadion przy
ul. Sportowej, dla istniejącego od 11 września 1945r.
KS„Halniak”;
10 października 1968 — Dzięki staraniom i nakładom
finansowym SP „Podhalanka” w Rynku powstał Między-
spółdzielniany Dom Kultury. Od 1982 Miejski Ośrodek Kul-
tury. W latach 90 XX w. przeniesiony na ul. Kościuszki;
Maj 1971 — Tygodniowa wizytacja makowskiej parafii
przez kard. Karola Wojtyłę;
1974 - Na Białce wybudowano Fabrykę Osłonek Biał-
kowych, w której znalazło zatrudnienie dziesiątki miesz-
kańców Makowa Podhalańskiego;
1976 - Dzięki staraniom, szczególnie zasłużonych dla
Makowa pedagogów Emila Wacyka i Kazimierza Stopy,
reaktywowano Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Ma-
kowskiej. Z ich inicjatywy powstała też Izba Regionalna.
Zgromadzono, w tym małym muzeum, wiele dokumen-
tów i eksponatów, które są cennym świadectwem historii
miasta;
1976 — Maków Podhalański staje się jednym z miast
organizatorów Tygodnia Kultury Beskidzkiej. Duży wkład
organizacyjny dla tej wielkiej imprezy wnosi Miejski Ośro-
dek Kultury. Natomiast sukcesy na estradach TKB i innych
imprezach odnosi, działający przy MOK zespół„Polana Ma-
kowska'.
10 czerwca 1979 — Koronacja Obrazu Matki Bożej
Makowskiej na Krakowskich Błoniach przez Jana Pawła II.
Wielka zasługa, w tym ważnym akcie religijnym, probosz-
cza o wielkim charyzmacie i dużych zasługach dla makow-
skiej parafii, ks. prałata Franciszka Dźwigońskiego. Przed
koronacją zbudowano, na skarpie przed kościołem, monu-
mentalne schody z Ogrojcem (rzeźby Stanisława Bałosa),
piękny i trwały dowód niestrudzonej pracy proboszcza i
ofiarności parafian;
1985 — Maków Podhalański odznaczony przez Radę
Państwa Krzyżem Grunwaldzkim III Klasy;
27 maja 1990 — Pierwsze, po przemianach ustrojo-
wych w Polsce, wybory samorządowe do Rady Gminy Ma-
kowa Podhalańskiego;
27 października 1991 — W wyborach parlamentar-
nych mandat senatora uzyskał makowianin Adam Skupiń-
ski;
18 marzec 1993 - Rada Miejska uchwaliła nadanie
imienia ks. Prałata Stanisława Czartoryskiego makowskie-
mu szpitalowi;
25 lipca 2001 — Wielka powódź dokonuje ogromnych
zniszczeń w infrastrukturze miasta i mieniu mieszkańców;
11 listopada 2001 — Poświęcenie przez ks. bpa Tade-
usza Pieronka odbudowanego Rynku i nowego Pomnika
Nieznanego Żołnierza;
20 sierpnia 2006 — Uroczyste odsłonięcie tablicy pa-
miątkowej Marszałka Józefa Piłsudskiego — Honorowego
Obywatela Makowa Podhalańskiego, na budynku Biblio-
teki Miejskiej;
24 marca 2007 — Powstał w Makowie Podhalańskim
Babiogórski Oddział Związku Podhalan. Pierwszym preze-
sem został Andrzej Sasuła;
9 sierpnia 2009 — Uroczystość 30 rocznicy koronacji
obrazu Matki Bożej Makowskiej z udziałem ks. kard. Sta-
nisława Dziwisza. W związku z jubileuszową rocznicą ko-
ściół został piękne i kompleksowo odrestaurowany: ołtarz,
nowa polichromia ścian i sufitu, kaplice, Droga Krzyżowa
oraz wszystkie religijne elementy wyposażenia i archi-
tektonicznej konstrukcji kościoła. To cenne dzieło zostało
wykonane dzięki staraniom proboszcza ks. dziekana Tade-
usza Różałowskiego i ofiarności parafian;
2011 - 2018 - Okres intensywnych inwestycji o charak-
terze użyteczności publicznej w Makowie i innych miej-
scowościach gminy: rozbudowa kanalizacji sanitarnej i
podeszczowej, modernizacja ulic, dróg i chodników, nowe
parkingi, obiekty sportowe m.in. orliki, boisko sportowe
(Grzechynia), sala gimnastyczna (Żarnówka) plac gier i
zabaw dla dzieci, remonty obiektów oświatowych i inne
— efekt skutecznego zarządzania gminą przez burmistrza
Pawła Salę i Radę Miejską.
Fryderyk Warta
PODBABIOGÓRZE NA DRONZE DO NIEPODLEGŁOŚCI
Setna rocznica odzyskania niepodległości skłania do
zadumy i refleksji nad minionymi dziejami. Jest też oka-
zją do różnych artykułów okolicznościowych związanych z
tym tematem. Każdy artykuł wnosi coś nowego, gdyż po-
rusza różne aspekty tego samego zagadnienia, ubogaca-
jąc naszą wiedzę o przeszłości. Na potrzeby tego artykułu
pojęcie Podbabiogórza ograniczam do obszaru Suchej
(Sucha Beskidzka - od 1964 r.), Makowa (Maków Podhalań-
ski - od 1930 r.), Jordanowa i związanych z tymi miastami
okolic.
Zbyt bliska jest odległość między wymienionymi mia-
stami, aby nie zachodziły między nimi różne relacje, tak
obecnie jak i dawniej. Oczywiście najwięcej uwagi poświę-
cam Makowowi.
Pisząc o wydarzeniach z przeszłości należy je umiejsco-
wić w ówczesnym kontekście historyczno- geograficzno-
-administracyjnym. Tylko w takim kontekście narracja bę-
dzie zrozumiała dla współczesnego czytelnika, oczywiście
nie historyka.
Zapoczątkowanie autonomii galicyjskiej zaowocowało
nowym podziałem administracyjnym. Galicję podzielono
na powiaty (Bezirk), których obszar niejednokrotnie róż-
nił się od dawnych podziałów. Miasta Jordanów i Maków
znalazły się w politycznym powiecie myślenickim, a Sucha
w powiecie żywieckim. Chcąc dostać się do Myślenic na-
leżało pojechać pociągiem do Krakowa a stamtąd „furką”
do Myślenic, lub piechotą przez Makowską Górę, a dalej
tak jak obecnie, przez Sułkowice do Myślenic. Mieszkańcy
Jordanowa mieli trochę krótszą drogę dojścia lub dojazdu
do stolicy powiatu.
W najlepszej sytuacji byli mieszkańcy Suchej (lub Su-
chy - bo i taka nazwa funkcjonowała) i okolic. Wystarczyło
w Suchej wsiąść do pociągu jadącego w kierunku Żywca,
by po godzinie dojechać na miejsce.
Tak duże terytorialnie powiaty stwarzały trudności ko-
munikacyjne np. w sprawach sądowych. Dlatego politycz-
ny powiat myślenicki był podzielony na 3 okręgi sądowe
w Myślenicach, Jordanowie i Makowie. Ludność z miejsco-
wości wchodzących w skład danego okręgu sądowego za-
łatwiała swoje sprawy sądowe w jednym z wymienionych
miast. Sąd w danym mieście nosił nazwę Sąd Powiatowy w
... i tu następowała nazwa miasta.
Natomiast Sucha z chwilą otrzymania praw miejskich
w 1896 r. stała się okręgiem sądowym z tradycyjnie zwią-
zanymi z tym miastem miejscowościami. Miejscowy sąd
nosił nazwę Sąd Powiatowy w Suchej.
Co wyróżniało wszystkich pracowników sądownictwa
oprócz znajomości ówczesnego prawa? To była umiejęt-
ność szybkiego pisania, która była praktykowana na bie-
żąco. Ręka pracownika sądowego była przyzwyczajona do
tej czynności. Umiejętność ta, nie była tak powszechna w
1914 r., gdzie w większości przeważali analfabeci. Oprócz
wymienionych pracowników sądów umiejętność biegłe-
go pisania posiadali rejenci (notariusze) księża, aptekarze,
lekarze, w mniejszym zakresie pracownicy kolei, budowy
dróg, rzemieślnicy.
Rodzi się pytanie jak przechowywana i kultywowana
była tradycja patriotyczna. Łatwiej o to było w gronie osób
umiejących czytać, mających choćby niewielkie wykształ-
cenie. Mogli oni czytać różne patriotyczne książki, oglądać
obrazy o treści patriotycznej korzystać z dobrodziejstwa
autonomii galicyjskiej. Co pozostawało analfabetom. To
ustna tradycja dawnej Polski, przekazywana w konkretnej
rodzinie, echa zrywów patriotycznych, czy głośna lektura
książek, osoby która posiadła umiejętność czytania. Po-
zostawały jeszcze pielgrzymki do Kalwarii i na Jasną Górę
(udając się do Częstochowy trzeba było zaopatrzyć się w
paszport, bo jechało się do zaboru rosyjskiego). | właśnie
te pielgrzymki były kuźnią postaw patriotycznych. Jak po-
wiedział Św. Jan Paweł Il - "tu zawsze byliśmy wolni”. U stóp
Obrazu Jasnogórskiego spotykali się Polacy z 3 zaborów
mówiący po polsku, ale już z innymi akcentami. Spotkania
choćby w miejscach noclegów pozwalały na wymianę in-
formacji. Tu Polacy mogli się „policzyć” i przekonać, że są
dużym narodem. Te spotkania oraz wizerunki Matki Bożej
Częstochowskiej wiszące w każdym domu owocowały w
postawach i działaniu młodzieży. Ówczesna młodzież mo-
gła wstąpić do danego gniazda Towarzystwa Gimnastycz-
nego „Sokół, gdzie ćwiczono sprawność fizyczną oraz
umiejętność posługiwania się bronią. Tą ostatnią umiejęt-
ność można było wyćwiczyć w Kole Towarzystwa Sporto-
wego „Strzelec”.
Zamach w Sarajewie w czerwcu 1914 r. zapoczątkował
lawinę zdarzeń w wyniku których wybuchła „Wielka Woj-
na”. W dniu 1 sierpnia 1914 r. rozpoczęła się mobilizacja.
Wyznaczone wcześniej osoby otrzymały przydziały mobi-
lizacyjne. Trzeba było wyjąć mundur z szafy i udać nie na
stację kolejową, aby dojechać do miejsca przeznaczenia.
Nastrój zmobilizowanych był pogodny. Wojnę traktowano
trochę jako przygodę. Panowało powszechne przekona-
nie, że na Święta Bożego Narodzenia będzie już po wszyst-
kim.
W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że zmobilizowani
byli już osobami przećwiczonymi, umieli posługiwać się
bronią, mieli mundury w domu, wystarczyło dojechać do
miejsca przeznaczenia.
Na fali wojennego entuzjazmu w perspektywie roz-
szerzenia monarchii Austro - Wegierskiej o nowe tereny
przyłączone do Galicji i stworzenia monarchii trialistycznej
(Austro - Węgry - Polska) lub całkowitego odzyskania nie-
podległości, w dniu 9 sierpnia 1914 r., zawiązał się w Ma-
kowie Komitet Obywatelski (KO). Na jego czele stanął ad-
wokat Władysław Chodorowski, sekretarzem został sędzia
Wilhelm Ursel, skarbnikiem rejent Karol Pospóła. Komitet
zajął się zbieraniem funduszy na wyekwipowanie i utrzy-
manie ochotników, którzy zgłoszą się do jak wierzono,
polskiego wojska, które powstanie w przyszłości. Komitet
utworzył Komisję Werbunkową, w skład której weszli Józef
Chodorowski (syn), Jan Emil Lankau, dr Władysław Pawli-
ca, Kazimierz Ring, Kazimierz Turyczyn.
Tymczasem niepowodzenie akcji Józefa Piłsudskiego,
który 6 sierpnia 1914 r. z tzw. Kompanią Kadrową wyruszył
do Kielc w zaborze rosyjskim w celu wywołania powstania
antyrosyjskiego, doprowadziło do porozumienia się zsobą
wielu partii i stronnictw politycznych. Efektem tego poro-
zumienia było utworzenie 16 sierpnia 1914 r. Naczelnego
Komitetu Narodowego (NKN). Powstały NKN był biurokra-
tyczną instytucją. Dzielił się na szereg departamentów. Do
najważniejszych należały Departamenty Organizacyjny,
Wojskowy, Skarbowy.
NKN uzyskał zgodę władz austriackich na tworzenie
Legionów Polskich. Wg planu miały powstać 2 legiony:
Wschodni i Zachodni. Sytuacja wojenna wnet zweryfiko-
wała ten plany. Tworzący się na wschodzie Legion musiał
od samego początku wycofywać się przed nacierającą ar-
mią rosyjską, dlatego w niedługim czasie w Mszanie Dol-
nej został rozwiązany.
Aby zorganizować struktury Legionu Zachodniego po-
trzeba było pieniędzy. Uzyskana zgoda władz austriackich
na tworzenie legionów nie była równoznaczna ze zgodą
na ich wyekwipowanie. To zadanie wziął na siebie NKN.
W celu zbierania funduszy i werbowania ochotników
do legionów powołano terenowe struktury NKN pod na-
zwą Powiatowe Komitety Narodowe (w dużych miastach
również Miejskie Komitety Narodowe), których początko-
wo siedziba była w ówczesnych miastach powiatowych
(powiatach politycznych). Takie komitety powstały mię-
dzy innymi w Myślenicach i Żywcu.
Najbardziej przydatnymi ochotnikami do tworzących
się legionów byli członkowie „Sokoła” (Drużyny Polowe
„Sokoła”) i „Strzelcy”. Mieli oni już za sobą wstępne prze-
szkolenie wojskowe. W Makowie szkoleniem zajmował się
wspomniany K. Ring, a w Jordanowie komendant „Sokoła”
Adam Beigert.
Makowskim ochotnikom w liczbie 58 lub 59, 25 sierp-
nia 1914 r. urządzono huczne przyjęcie a nazajutrz 26
sierpnia 1914 r. rano przez Makowską Górę wymaszerowa-
li do Myślenic żegnani przez swoich bliskich.
Wieczorem w Myślenicach powitała ich orkiestra. Dla
przybywających nie zabrakło jedzenia i napitku. Te przyję-
cia to była ich „Niedziela Palmowa". Zanim stali się uczest-
nikami zmartwychwstania Polski, musieli przejść przez
długi „Wielki Piątek” - morderczych walk, bitewnego znoju,
ran, chłodu i głodu, inwalidztwa, niewoli. Wielu nie docze-
kało ginąc w różnych bitwach i potyczkach. Ale wtedy o
tym jeszcze nie wiedzieli. Przeważał radosny optymistycz-
ny nastrój. W następnych dniach ochotnicy zostali skiero-
wani do odpowiednich struktur tworzących się legionów.
Makowskim „Strzelcom” i „Sokołom” miejscowy KO musiał
jeszcze dostarczyć uszyte na miarę mundury zamówione
w krakowskim zakładzie krawieckim.
W tym samym terminie z Jordanowa wyćwiczeni przez
ck wachmistrza (sierżanta) A. Beigerta, ochotnicy wyma-
szerowali do Myślenic na miejsce zbiórki.
Zwerbowano z Łętowni 41 ochotników. W Myślenicach
okazało się, że są oni nie przydatni, bo niewyćwiczeni.
Uzgodniono więc, że kto chce walczyć, niech zgłosi się do
komisji asenterunkowej (poborowej która urzędowała w
Myślenicach), aby wstąpić do armii austriackiej.
Natomiast w Suchej, aby dostać się na miejsce zbiórki
w Żywcu, wystarczyło tylko wsiąść do pociągu.
W Myślenicach po przeszkoleniu 11 września 1914 r.
pierwsza kompania legionistów weszła do Legionu Za-
chodniego, przeistaczając się w 5 kompanię (dowódca B.
Roja) 2 Pułku Piechoty Legionów, który walczył w składzie
Il Brygady Legionów w Karpatach Wschodnich.
Druga kompania myślenicka skierowana została do
Choczni, skąd wybranych legionistów skierowano do 3
Pułku Piechoty Legionów. Ochotnicy z Makowa walczyli
głównie w szeregach II Brygady Legionów i byli żołnierza-
mi gen. J. Hallera.
Wracając do wspierającego legiony NKN to okazało się,
że w ówczesnych warunkach terenowych odległość od
stolic powiatów była duża, że trudno zbierać w tak odle-
głych miejscach pieniądze.
W tej sytuacji NKN zwrócił się 5 września 1914 r. do bur-
mistrza Jordanowa Józefa Stolaskiego o zorganizowanie
wiecu, na którym powołano by nową strukturę NKN.
W myśl wytycznych NKN, 9 września 1914 r. w Jordano-
wie na uroczystym wiecu powołano Powiatowy Komitet
Narodowy „Jordanów - Maków". Obszar kompetencji tego
komitetu to 2 okręgi sądowe: jordanowski i makowski,
czyli południowa część powiatu myślenickiego. Członko-
wie rozwiązanego makowskiego KO weszli skład jorda-
nowsko - makowskiego PKN jako zastępcy. Przewodniczą-
cym PKN został burmistrz J. Stolaski. Przy każdym PKN był
Komisariat Wojskowy na czele którego stał Komisarz Woj-
skowy mianowany przez Departament Wojskowy NKN.
Komisarz choć wchodził w skład PKN, swoją funkcje pełnił
autonomicznie.
W zamyśle zebrania PKN miały odbywać się naprze-
miennie raz w Jordanowie a raz w Makowie. I znów ten za-
mysł zweryfikowała aktualna sytuacja militarna na drodze
między Makowem a Jordanowem. Niepowodzenia au-
striackie na froncie wschodnim i odwrót wojsk, spowodo-
wały stopniowe przybliżanie się frontu wschodniego. Na
pomoc Austriakom pospieszyli Niemcy. Droga biegnąca
na wschód przez Suchą, Maków i Jordanów była zatłoczo-
na transportami wojskowymi, to samo dotyczyło kolei. W
miarę upływu czasu sytuacja pogarszała się.
Wspomniane wyżej trudności komunikacyjne spowo-
dowały decyzję o rozdzieleniu jordanowsko - makowskie-
go PKN.W Makowie powstał odrębny PKN obejmujący
okręg sądowy makowski, z obsadą personalną taką jak w
wcześniejszym KO pod przewodnictwem W. Chodorow-
skiego. Komisarzem Wojskowym na okręg sądowy ma-
kowski został mianowany Władysław Poruszyński.
W rejon Makowa dla odpoczynku po walkach na pół-
nocnym brzegu Wisły przybył 1 Pułk Piechoty Legionów
Polskich z J. Piłsudskim, który zamieszkał na kilka dni w
dworku „Paczosówka” Zabudowanie plebani i stodoły słu-
żyły za miejsce zakwaterowania legionistów.
Stopniowy upływ listopadowych dni 1914 r. powodo-
wał narastanie coraz to większej paniki. Spodziewano się
zajęcia terenu przez wojska rosyjskie. W dniu 13 listopa-
da 1914 r. odmaszerowali „popisowi do stawki w Myśleni-
cach' (poborowi do wojska austriackiego - 2 pobór). Każdy
mieszkaniec musiał dostarczyć ok 50 kg owsa, siana i sło-
mę. Zapełnił się Maków i okolice wojskami austriackimi i
niemieckimi, którzy tu zatrzymywali się na krótki popas.
W Jordanowie zaczęto przygotowywać się do obrony
budując umocnienia terenowe.
Na fali paniki rozwiązywały się poszczególne PKN.
Przewodniczący jordanowskiego i makowskiego PKN
spalili swoje dokumenty (w tym miejscu trzeba zaznaczyć,
że każdy PKN musiał składać comiesięczne sprawozdania
do Departamentu Organizacyjnego NKN, zaś każdy Komi-
sariat Wojskowy comiesięczne raporty do Departamentu
Wojskowego NKN. Tylko nieliczne bogate osoby było stać
na kupno maszyny do pisania).
W Jordanowie zastępca wyjechał do Budapesztu a z
Makowa W. Chodorowski do Wiednia. W Jordanowie tyl-
ko burmistrz J. Stolaski pozostał na swoim stanowisku, a
komisarz A. Beigert który mieszkał w Skomielnej Białej nie
zniszczył swoich dokumentów.
W Makowie uradzono, że wkraczające wojska rosyjskie
trzeba przywitać chlebem i solą jako wyzwolicieli, gdyż w
ten sposób może uda się uniknąć rabunków i gwałtów.
Jednakże do zajęcia terenu przez nieprzyjaciela nie do-
szło. W wyniku tzw. operacji lirmanowsko - łapanowskiej
z końca listopada i grudnia 1914 r. armia rosyjska została
zatrzymana i odrzucona poza Dunajec. Bezpośrednie za-
grożenie dla Podbabiogórza zostało zażegnane.
A jak wyglądała sytuacja w Suchej?
W dniu 1 września 1914 r. w obecności delegata NKN
hr Lubieńskiego, utworzono suski PKN. Nowy PKN miał
wspólny z Żywcem Komisariat Wojskowy. Później usta-
nowiono Komisariat Wojskowy w Suchej jako centralę dla
utrzymywania łączności między Departamentem Organi-
zacyjnym NKN z siedzibą w Oświęcimiu a komisariatami
na Podhalu. Z początkiem grudnia 1914 r. Komisariat Woj-
skowy w Suchej uzyskał niezależność, przejmując kom-
petencje na okręgi sądowe makowski i jordanowski (tam-
tejsze PKN już nie istniały). Pierwszym przewodniczącym
suskiego PKN został ks. dr Michał Kołodziej (miejscowy
proboszcz) a z-cą Karol Świątek (radca sądu krajowego i
naczelnik suskiego sądu), sekretarzem sędzia dr Włady-
sław Burek, skarbnikiem Stoch - oficjał (urzędnik) podat-
kowy, oraz inni członkowie. Powołano komisje: skarbową,
administracyjną, wojskowo - werbunkową.
Efektem akcji werbunkowej było zwerbowanie ok. 180
kandydatów na legionistów. Miejscowy PKN zapewniał
wyżywienie dla ochotników na czas ich szkolenia w Su-
chej.
Pieniądze pozyskiwano poprzez sprzedaż wydawnictw
NKN w różnych miejscowościach.
Ponieważ w wyniku walk na froncie wschodnim do
Suchej jako miasta przyfrontowego przywożono rannych,
których umieszczano w zorganizowanym szpitalu. Rodziło
się zapotrzebowanie na materiały opatrunkowe, odzież,
opiekę medyczną. W tej sytuacji Stowarzyszenie "Samary-
tanin Polski” utworzył swoją komórkę w Suchej. Miejsco-
we członkinie „Samarytanina” oprócz opieki nad rannymi,
zajmowały się szyciem bielizny dla wysyłanych na front
oddziałów. Wydatki na ten cel pokrywał suski PKN. Ranny-
mi zajmował między innymi się lekarz dr J. Gawlik, szkoląc
jednocześnie członkinie ,Samarytanina”.
Dla przebywających w Suchej żołnierzy i szkolących się
ochotników na przyszłych legionistów, członkinie Ligi Ko-
biet przy PKN urządziły herbaciarnie, gdzie oprócz herbaty
można było coś zjeść.
Rok 1915 przyniósł zmiany w suskim PKN. Zmienił się
jego skład osobowy. Przewodniczącym został Karol Świą-
tek, jego zastępcą dr Jan Gawlik. Wspomniany dr J. Gawlik
udostępnił swoje pomieszczenie w domu dla Komisariatu
Wojskowego. Komisarzem Wojskowym z kompetencjami
na trzy okręgi sądowe: suski, makowski i jordanowski zo-
stał sędzia dr W. Burek. Z jego inicjatywy w Makowie 26
marca 1915 r. odbył się wiec doraźny, na którym powołano
ponownie makowski PKN. Przewodniczącym został ck sę-
dzia W. Ursel, sekretarzem Władysław Dziadowicz - oficjał
sądowy, skarbnikiem Jan Barcik - oficjał sądowy oraz 10
członków. Utworzono sekcje PKN:
1.sekcja kulturalno - oświatowa - prezes Jan Lankau;
2.sekcja skarbowa - Jan Barcik;
3.administracyjno - wojskowa - W. Tereszczuk.
W maju po powrocie z Wiednia przewodniczącym zo-
stał W. Chodorowski, który te funkcje piastował do swojej
rezygnacji jesienią 1915 r. W tej sytuacji przewodniczącym
został ponownie W. Ursel.
W dniu 31 marca 1915 r. przy makowskim PKN powsta-
ła Liga Kobiet (LK). Przewodniczącą została Ewa Antono-
wicz - kierowniczka Krajowej Szkoły Hafciarskiej.
Członkinie LK w czasie obchodów 2 maja 1915r., 124
rocznicy Konstytucji 3 Maja przy stolikach rozstawionych
na ulicach miasteczka prowadziły sprzedaż wydawnictw
NKN oraz uszytych kokard. Uzyskane pieniądze przekaza-
no NKN.
Zwycięska bitwa gorlicka w maju 1915r., odsunęła
front rosyjski daleko na wschód. Rosyjskie zagrożenie zo-
stało zażegnane Wyrazem radości było zorganizowanie z
tej okazji uroczystości, w trakcie której uzbierano pewną
kwotę na NKN.
Komisarz W. Burek doprowadził w dniu 18 kwietnia
1915 r. do reaktywacji jordanowskiego PKN. Nowym prze-
wodniczącym został adwokat Dymitr Sielecki, a po jego
rezygnacji jesienią 1915 r. sędzia Józef Jura. Choć W. Burek
był Komisarzem Wojskowym na okręg sądowy jordanow-
ski, poprosił ze względu na trudności komunikacyjne, aby
tę funkcję w jego imieniu nadal pełnił Adam Beigert. Jor-
danowski PKN wyspecjalizował się w organizowaniu aka-
demii z okazji rocznic patriotycznych, przy okazji których
zbierano pieniądze na legiony. Takimi uroczystościami
były obchody wspomnianej rocznicy konstytucji 3 Maja,
następnie 6 sierpnia 1915 r. - 1 rocznica wymarszu kom-
pani kadrowej, 16 sierpnia 1915 r. - 1 rocznica powstania
NKN.
Jesienią 1915r. odbył się pobór do wojska mężczyzn w
wieku od 43 -50 lat, a z początkiem kwietnia 1916 r. zarzą-
dzono przegląd asenterunkowy (pod względem zdolności
do służby wojskowej) wszystkich mężczyzn pomiędzy 19a
50 rokiem życia. Do Myślenic musieli się wstawić wszyscy
wezwani, nawet księża. Wojenna machina potrzebowała
świeżego „mięsa armatniego'. Przegląd asenterunkowy
zaowocował „wyspowym” poborem do armii austriackiej.
Od tej pory każdy kto został uznany do służby wojskowej
mógł się spodziewać zawezwania do stawienia się do ar-
mii. Z poszczególnych miejscowości wyrywano po kilka-
naście osób.
Ubytek mężczyzn w rolnictwie, kontyngenty żywno-
ściowe dla wojska i koni, pomimo dobrych zbiorów w 1915
r, wszystko to przyczyniło się do stopniowego narastania
kryzysu żywnościowego. Wprowadzono kartki na niektóre
artykuły, ceny produktów rosły. Wszystko to przyczyniło
się do postępującego ubożenia społeczeństwa.
Aby pomimo to pobudzić w społeczeństwie pokłady
patriotyzmu, NKN rozpoczął akcję fundowania Kolumn i
Tarcz Legionów. Instytucje i osoby prywatne za odpowied-
nią opłatą mogły wbić w kolumnę lub tarczę ozdobnego
gwoździa z nazwą instytucji lub wygrawerowanym nazwi-
skiem ofiarodawcy. Ozdobne tarcze poszczególne PKN za-
mawiały u różnych artystów.
Uroczystość odsłonienia suskiej Tarczy Legionów od-
była się 4 czerwca 1916 r. Na specjalnej uroczystości zor-
ganizowanej z tej okazji, przemawiał między innymi dr
J. Gawlik zachęcając zgromadzonych do hojności. Sam
wcześniej na cele legionowe ofiarował 1000 koron. Gwoź-
dzie w tarcze wbiły różne suskie instytucje i osoby prywat-
ne. Zebrane pieniądze odesłano do Departamentu Skar-
bowego NKN. Pod koniec 1916 r. suską Tarczę Legionów
odesłano do Krakowa (obecnie znajduje się w Muzeum
Historycznym Miasta Krakowa). Podobnie Jordanów ufun-
dował swoją tarczę. Uroczystość wbijania gwoździ odbyła
się 15 października 1916 r. Gwoździe wbiły wszystkie jor-
danowskie instytucje oraz wiele osób prywatnych. Ponie-
waż na tarczy pozostało jeszcze trochę miejsca postano-
wiono jej nie odsyłać z końcem 1916r., ale dopiero po jej
uzupełnieniu. Jako ostateczną datę podano uroczystość
z końcem kwietnia 1917 r. Czy ta uroczystość się odbyła,
czy tarcza została odesłana do Krakowa? Brak jakiekolwiek
informacji. A jeżeli tak, to gdzie była przechowywana. Ist-
nieje przypuszczenie, że zaginęła w czasie Il wojny świato-
wej. Również brak informacji czy Maków miał swoją Tarczę
Legionów.
Jedną z ostatnich uroczystości i akademii urządzonych
przez jordanowski PKN, była uroczystość dla uczczenia
ogłoszenia Aktu dwóch cesarzy (Akt 5 listopada 1916r.)
o tworzeniu Królestwa Polskiego. Uroczystość „Proklama-
cji niepodległości Polski”, bo tak w Jordanowie traktowa-
no ten akt, odbyła się 12 listopada 1916 r. i zaowocowała
zbiórką na NKN.
Konsekwencją aktu 5 listopada było tworzenie wojska
tzw. „Polnische Wehrmacht” - Polski Wehrmacht. Najła-
twiej było sięgnąć po legiony jako już gotową armię. Te-
raz tylko potrzeba, aby legioniści złożyli nową przysięgę
na wierność obu cesarzom. Jednakże J. Piłsudski zakazał
składać takiej przysięgi. Nastąpił tzw. kryzys przysięgowy,
który przyczynił się do osadzenia J. Piłsudskiego w twier-
dzy w Magdeburgu oraz internowania części legionistów
w Beniaminowie i Szczypiornie oraz wcielania do armii
austriackiej, legionistów obywateli Austro - Węgier.
Połowę roku 1917 ludność Jordanowa traktowała jako
koniec legionów. NKN był już w fazie likwidacji. Pozosta-
li tylko inwalidzi, wdowy, sieroty oraz ranni w szpitalu w
Rabce, którym jordanowska Liga Kobiet zwana „Ligą Pań”
pomagała na różne sposoby poprzez dostarczanie żywno-
ści, odzieży, prześcieradeł itp. Dlatego jordanowski PKN a
konkretnie Adam Beigert zbierał jeszcze fundusze aż do
sierpnia 1917 r. czyli do swojej naturalnej śmierci.
Również korespondencja od 1917 r. między PKN w Su-
chej i Makowie a departamentami NKN stopniowo staje
się coraz rzadsza. Przeważają prośby o złożenie sprawoz-
dań całościowych z działalności.
Tymczasem wojna trwała w dalszym ciągu. Trwały re-
kwizycje dzwonów kościelnych oraz żywności. Mieszkań-
com zaczął zaglądać głód w oczy. Tak minął jeszcze 1 rok
wojny.
Wczesną jesienią 1918 r. narastało przekonanie, że
wojna ma się już ku końcowi. W starostwach rozpoczęto
prace (studyjne) odnośnie przejęcia władzy od zaborcy.
Ile w poszczególnych miejscowościach potrzeba policjan-
tów - skąd ich wziąć, skąd wziąć żołnierzy do przyszłego
do przyszłego wojska polskiego. Pod koniec października
1918 r. czas jakby przyspieszył.
Wydarzenia następowały szybko po sobie. 28 paź-
dziernika 1918 r. powstała w Krakowie Polska Komisja Li-
kwidacyjna (PKL) w celu zlikwidowania skutków zaborów
i zapewnienia bezpieczeństwa. PKL przydzieliła każdemu
starostwu swojego komisarza.
Zanikanie władzy zaborczej obrazowo można porów-
nać do starej szmaty, która się przeciera, ma coraz większe
dziury, ale gdzieniegdzie jeszcze trzymają nici. Tymi nićmi
były linie kolejowe, których strzegły wojska austriackie do
czasu wycofania się ich oddziałów. Powstała swoista pust-
ka. Był to czas na inicjatywy lokalne w celu zabezpieczenia
bezpieczeństwa przed wałęsającymi się bandami rabow-
niczymi. W Makowie powołano w tym celu milicję miejską,
która podlegała miejscowej Radzie Gminnej.
Przejęcie władzy wojskowej przez J. Piłsudskiego 11
listopada 1914 r. z rąk Rady Regencyjnej i ogłoszenie świa-
tu 14 listopada 1918 r. powstania niepodlegającej Polski,
nie spowodowało automatycznego rozwiązania PKL, któ-
ra funkcjonowała jeszcze w pierwszych miesiącach 1919
r. Budowa struktur niepodległego państwa była pewnym
procesem. Powstało państwo bez określonych granic, z
odziedziczoną po zaborcach strukturą administracyjną.
Trzeba było jeszcze kilku lat walki o kształt granic, zarówno
dyplomatycznej jak i zbrojnej.
Na szczeblu lokalnym największym doraźnym proble-
mem był problem dystrybucji ograniczonych zasobów
żywności. Jak pisał kronikarz kościelny: "wielka bieda i
głód także w Makowie, około 40 rodzin zgłosiło się do ma-
gistratu, że nie mają ani ziemniaka na Boże Narodzenie"
Osłabioną niedoborem żywności ludność, zaatakowała
grypa hiszpanka i sporadycznie tyfus plamisty. W efekcie
80 osób z Makowa zmarło.
Pomimo tych lokalnych problemów miejscowa Rada
na bieżąco śŚledziła rozgrywające się wydarzenia i żywo
na nie reagowała w postaci uchwał, listów i petycji. Przy-
kładem może być bohaterska śmierć ks. prał. Konstantego
Budkiewicza, polskiego kapłana w Rosji sowieckiej, który
nie opuścił swoich parafian, i za to został w wiezieniu zabi-
ty strzałem w tył głowy. Kiedy radny W. Dziadowicz dowie-
dział się o tym z prasy, podniósł te sprawę na posiedzeniu
Rady. Na jego wniosek Rada w swojej uchwale wyraziła
swoje wysokie oburzenie i wniosła prośbę do Rządu Pol-
skiego, aby wszelkimi sposobami starał się uwolnić zasa-
dzonych polskich księży z piekła bolszewickiego (nawia-
sem mówiąc może warto by uhonorować bohaterskiego
kapłana, który wszedł na karty naszej makowskiej historii,
nazywając jego imieniem jakąś przyszłą ulicę lub plac).
Kończąc trzeba podkreślić że b. legioniści cieszyli się
dużym poważaniem w społeczeństwie okresu między-
wojennego. Zapraszano ich do szkól na liczne pogadanki,
gdzie dzielili się swoimi przeżyciami wojennymi. Byli oni
wzorem i przykładem postawy patriotycznej dla młodego
pokolenia, byli kolejnym ogniwem w patriotycznej sztafe-
cie pokoleń.
Źródła:
1. Jerzy Mydlarz, „Maków w okresie Wielkiej Wojny i pierwszych lat niepod-
ległości (1914-1923), „Rocznik Babiogórski „2014, t. 15, Kraków-Zawoja 2014.
2. Jerzy Mydlarz, „Powiatowy Komitet Narodowy w Suchej (Beskidzkiej) w
latach 1914-1917. Zarys tematyki”, „Rocznik Babiogórski” 2016 t. 17, Sucha Be-
skidzka-Zawoja 2016.
3. Jerzy Mydlarz, „Powiatowy Komitet Narodowy w Jordanowie w latach
1914-1917. Zarys tematyki”. Art. przesłany do Stowarzyszenia Gmin Babiogór-
skich, celem druku w Roczniku Babiogórskim.
Jerzy Mydlarz
Z DAWNEJ PRASY
- KRYMINAŁKI Z MAKOWA I OKOLICY
„Nowa Reforma” nr 147 z 24.04.1914 r.
Onegdaj grasująca od kilku dni bezkarnie w okolicach
Makowa banda włamywaczy po okradzeniu sklepu we
wsi Grzechynia leżącej po drugiej stronie Skawy naprze-
ciw Makowa, przeszła górami do Zawoi, gdzie obrabowała
sklep Goldberga. Grasowanie tej bandy dotkliwie odczu-
wać się daje w całej okolicy. Nieschwytani na razie wła-
mywacze dokonali pomiędzy innemi włamań w Makowie,
Żarnówce, Bieńkówce, Stryszowie a ostatnio w Grzechyni
i Zawoi. Włamywacze ci, których podobne jest czterech,
grasują nocami, we dnie zaś nikną bez śladu tak umiejęt-
nie, że dotychczasowe poszukiwania żandarmów pozo-
stają bez skutku.
„Gazeta Podhalańska” nr 12 z 23.03.1919 r.
Kradzieże w Makowie. Dwa tygodnie temu podczas
nieobecności kupca Bednarskiego zakradli się do jego
domu trzej żołnierze bawiący chwilowo na urlopie i skradli
10 tyś. koron gotówką oraz biżuteryę, papiery wartościo-
we na kwotę 10 tyś. koron. Śledztwo wykryło sprawców.
Przyznali się do czynu i zwrócili prawie wszystkie przed-
mioty. Złodziejami zajmie się sąd wojskowy w Krakowie.
„Goniec Krakowski” nr 153 z 08.06.1922 r.
Z Makowa.
Znalezienie zwłok. W lesie w Skawicy znaleziono w
ubiegłym tygodniu zwłoki 64-letniego żebraka Michała
Bartunka w stanie rozkładowym. Co było przyczyną śmier-
ci nieszczęśliwego, nie zdołano stwierdzić, a jak opowiada-
ją zmarły cierpiał na padaczkę.
Kradzież w magazynie kolei. W połowie maja niezna-
ni sprawcy odbiwszy kłódki w magazynie kolejowym w
Makowie skradli nieco pieniędzy i tytoniu w biurku ma-
gazyniera kol. Piotra Woźnicka, nadto przygotowali do
wyniesienia rozmaite towary, lecz spłoszeni przez służbę
kolejową zbiegli.
„Goniec Krakowski” nr 154 z 1922 r.
Z Makowa.
Olbrzymia kradzież. W gminie Kojszówka obok Mako-
wa trzech młodocianych wyrostków wiejskich, a to: 21-let-
ni Franciszek Solarz, 19-letni Franciszek Judasz i 19-letni
Franciszek Miśkowicz okradli doszczętnie dwie nauczy-
cielki, zamieszkałe tamże w budynku szkolnym, a nadto
kilku gospodarzy w Kojszówce. Skradzione przedmioty a
to: środki spożywcze, naczynia gospodarcze i inne rzeczy
przeważnie odebrano. Wartość skradzionych przedmio-
tów przenosi 3 miliony marek. Sprawcy są synami zamoż-
nych gospodarzy i za sprzedane skradzione przedmioty
kupili sobie wódki i papierosów. Aresztowani przyznali się
do winy.
Nieszczęśliwy wypadek. Stanisław Radwan ze Skawicy
obok Makowa, b. żołnierz W.P. odznaczony na wojnie w
roku 1920, w ubiegłym tygodniu manipulując brownin-
giem tak nieszczęśliwie wystrzelił, że cały nabój wpadł mu
do brzucha i spowodował zakażenie krwi. Przewieziony do
szpitala Św. Łazarza w Krakowie, zmarł na drugi dzień.
Dzieciobójstwo. W gminie Skawicy, pewna zamężna
kobieta, której mąż przebywa w niewoli bolszewickiej,
porodziła dziecko nieślubne i zaraz po urodzeniu dziecko
to udusiła i pochowała w polu. Prowadzone dochodzenie
przez posterunek policyi państwowej w Zawoji, nie zdoła-
ły wykryć zwłok dziecka, a podejrzana do winy przyznać
się nie chce.
„Goniec Krakowski” nr 273 z 05.10.1922 r.
Tajemnicze morderstwo w Makowie. Tragiczny wy-
padek zdarzył się onegdaj w Makowie. Oto gospodyni
Franciszka Zajdowa zajęta była w kuchni sporządzaniem
kolacyi, gdy nagle jakiś nieznany osobnik oddał do niej z
poza okna skrytobójczy celny strzał rewolwerowy, który
położył ja trupem na miejscu. Pod zarzutem tej zbrodni
aresztowano jej męża Wojciecha Zajdę oraz 20-letniego
syna Franciszka. Sprawa wzbudziła w okolicy ogromną
sensacyę, bowiem nie wiadomo na jakiem tle dokonano
morderstwa.
„Gazeta Podhalańska” nr 47 z 23.11.1924 r.
Pożary w Makowskiem. Spalił się tutaj dom robotnika
kolejowego Piotra Pasierba, podpalony przez niewyśle-
dzonych sprawców. Szczęście całe, że dom był ubezpie-
czony. We wsi Juszczynie przed kilku dniami spalił się dom
niejakiego Jana Gierata, wskutek zabawy zapałkami przez
dzieci, a od pożaru tego domu spłonął drugi niejakiego Fr.
Syca. Dzięki tylko usilnemu gaszeniu ognia nie spłonęło
więcej domów. Oba spalone domy, które spłonęły z całym
zapasem zboża i bydłem nie były wcale ubezpieczone.
„Gazeta Ostrzeszowska” nr 43 z 30.05.1931r.
Ojciec - kat. Aresztowany na Podhalu.
W Makowie Podhalańskim, Wilhelm Biedoń skatował
na śmierć swoją 15-letnią pasierbicę, Marię Słuszkową.
Wyrodnego ojca aresztowano.
Jan Pawlik, czerwiec 2018r.
Kryminałki z dawnych lat wyszukała p. Maria Polak
z Makowa Dolnego.
Z KOLEKCJONERSKIECO KLASERA
(Biegi Narodowe w Mukowie z okazji „Świętu Pracy)
Roman Wiciarz — kolekcjoner, czerwiec 2018
Do zaawansowanego zbioru poszukuję wszelkich dokumentów, zdjęć, pocztówek, korespondencji itp.
związanych z Makowem. Tel: 668 166 237
maj - czerwiec 2018
640 lut Makowa Podhalańskiego.
Maków nu sturej pocztówce
Rynek w Makowie.
ń
-.plpiigll
w zk
L.| l I I" gl
"lac A riwuijują (A PEFYBN
sm SdakaW, W i.
24 Ża ZE
o pci 4
ZARZ
AWZ.
A z
f
*
=
BEZPŁATNY
nr 81
LIPIEC - WRZESIEŃ 2018
Biuletyn
ISSN 1425-1736
Nr indeksu 381 365 Urzędu Miejskiego w Makowie Podhalańskim
Z
KGW
JÓWKA
Wieniec KGW w Żarnówce nagrodzony I miejscem podczas tegorocznych Dożynek Powiatowych
WYJĄTKOWE POWITANIE LATA
by uczcić 640 lat Makowa Podhalańskiego, tegoroczne Dni Ziemi Makowskiej wyjątkowo zostały zainau-
gurowane na makowskim Rynku uroczystym otwarciem Fontanny Herbowej po remoncie, sfinalizowane
pamiątkowym zdjęciem makowian. Po uwiecznieniu wspólną fotografią wszyscy zebrani zostali zaproszeni
na uroczyste otwarcie jubileuszowej wystawy haftu makowskiego „Cudeńka wyjęte z szuflady” ze zbiorów
mieszkańców Makowa Podhalańskiego i okolic.
Następnie impreza przeniosła się na stadion Halniaka, gdzie odbyło się wiele koncertów i zabaw, zawody konne
organizowane przez Stajnię Makowska Góra, występy dzieci, pokaz zajęć Barbary Fila - Chwiej Nordfit oraz rozgryw-
ki sportowe na „Orliku” Na scenie rozbrzmiewały rockowe dźwięki Soultaker i zespołu Chmury, które poprzedziły
koncert gwiazdy sobotniego wieczoru Raya Wilsona z Genesis. Po wyjątkowym, blisko dwu godzinnym muzycznym
torcie do późnych godzin makowianie bawili się na plenerowej potańcówce.
Natomiast niedziela była kolorowa i klubowa, wszystko rozpoczął Festiwal Kolorów izumbowa ekipa z Gabrielą Bryndzą
Happyfit na czele, po której na scenie pojawił się między innymi DJ Hubertuse. Gwiazdą wieczoru był Mario Bischin, a na
sam koniec makowian i gości w muzyczny rytm wprowadzili DJ V8:S Brothers wraz z Lady Fitness. | tu ogromne podzięko-
wanie dla Wojtka Wojciechowskyego, który pomógł nam przy organizacji i doborze klubowych zespołów.
Będziemy wdzięczni za sugestie, jaki zespół chcieliby Państwo usłyszeć podczas przyszłorocznych koncertów.
Serdecznie dziękujemy także sponsorom,
dzięki którym podczas tegorocznych Dni Zie-
mi Makowskiej mogliśmy zaproponować tak
wiele atrakcji:
» BS JORDANÓW ODDZ. MAKÓW PODHALAŃSKI
. PRZEDSIĘBIORSTWO WODNO-KANALIZACYJNE
„EKO-SKAWA” Maków P.
. „DALIA”Maków Podhalański
ANNA I HENRYK MIREK
„BLACHDOM PLUS” JAN GŁUC
Maków Podhalański
„AGRO ART” Maków Podhalański
„FABIOS”S.A. Białka
„LUX-MAR” Maków Podhalański
FH.PU.„MIJAX” Maków Podhalański
„HAJOS”s.c. Maków Podhalański
„SMAKOŁYK''s.c. Maków Podhalański
„SAMANTA LINGERIE” Białka
PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWLANE „LURKA”
Białka
FPH.U.,„GŁUC” ANDRZEJ GŁUC Maków
Podhalański
PRZEDSZKOLE „SŁONECZNY UŚMIECH” Maków
Podhalański
SALON FRYZJERSKI„MATRIX” Maków
Podhalański
„EKOINSTAL" SP. z o.o. - Sucha Beskidzka
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim
LE POL)
BUDŻET OBYWATELSKI NA ROK 2019
20 sierpnia 2018 roku rozpoczęło się głosowanie na zadania, które zakwalifikowały się do Budżetu Obywatel-
skiego na rok 2019 dla Miasta Maków Podhalański, które potrwa do 19 października 2018 roku.
ZASADY I SPOSÓB GŁOSOWANIA
Udziałw głosowaniu biorą wyłącznie Mieszkańcy Makowa Podhalańskiego oraz Osiedli położonych na Zarąbkach Grzechyńskich.
Głosowanie odbywa się poprzez oddanie głosu do, urn wyborczych, które usytuowane są:
1. Urzędzie Miejskim w Makowie Podhalańskim,
2. Miejskiej Bibliotece w Makowie Podhalańskim,
3. Domu Kultury w Makowie Podhalańskim
UWAGA: - karty dostępne są na stronie internetowej Urzędu oraz w Biurze Obsługi Urzędu Miejskiego
ZADANIA ZGŁOSZONE
DO BUDŻETU OBYWATELSKIEGO
DLA MAKOWA CENTRUM:
—
. Tężnia solankowa.
2. Wyłożenie kostką brukową placu obok estrady ma-
kowianka oraz placu przed remizą ochotniczej straży
pożarnej.
Lista zadań zaklasyfikowanych do głosowania dla
Makowa Centrum:
1. Tężnia solankowa.
Lista zadań odrzuconych z powodów formalnych
dla Makowa Centrum:
1. Wyłożenie kostka brukową placu obok estrady
makowianka oraz placu przed remizą ochotniczej
straży pożarnej. - projekt zgłoszony po terminie.
Ministerstwo
Sportu i Turystyki
ZADANIA ZGŁOSZONE
DO BUDŻETU OBYWATELSKIEGO
DLA MAKOWA DOLNEGO:
1. Podniesienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego
i przeciwpożarowego regionu poprzez zakup specjali-
stycznych motopomp.
2. Remonti regulacja potoku oś. Mędralowa/ Sarnowa na
długości 80m oraz montaż barier.
Lista zadań zaklasyfikowanych do głosowania dla
Makowa Dolnego:
1. Remonti regulacja potoku oś. Mędralowa/ Sarnowa na
długości 80m oraz montaż barier.
Lista zadań odrzuconych z głosowania dla Makowa
Dolnego: wycofany przez autorów projektu :
1. Podniesienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego
i przeciwpożarowego regionu poprzez zakup specjali-
stycznych motopomp UM
MODERNIZACJA SZKOLNEJ
INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ
W SZKOLE PODSTAWOWEJ W BIAŁCE
Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim informuje, że
kolejna sala sportowa na terenie naszej Gminy posiada no-
woczesną nawierzchnię sportową - tym razem jest to Szkoła
Podstawowa w Białce. Dzięki dofinansowaniu ze środków
Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Ministerstwa Sportu
i Turystyki w Warszawie została docieplona i wykonana no-
woczesna nawierzchnia sportowa wraz z nowym wyposaże-
niem, która w znaczącym stopniu poprawia warunki pracy
nauczycieli, a przede wszystkim podniesie bezpieczeństwo
korzystającej podczas zajęć lekcyjnych wychowania fizycz-
nego młodzieży szkolnej.
Pozytywnie rozpatrzony wniosek Burmistrza Makowa
Podhalańskiego otrzymał na to zadanie 50% środków z bu-
dżetu Państwa czyli Ministerstwa Sportu i Turystyki w War-
szawie. Wartość wszystkich kosztów na to zadanie, które
wykonała wyłoniona w procedurze przetargu nieograniczo-
nego Firma PROVOL z Olkusza wyniosła 179 270,91 złotych.
Andrzej Sobczuk
Refertat GK UM
MINISTERSTWO
| ŚRODOWISKA
RZ
ĄDOWY PROGRAM
TERMOMODERNIZACYJNY
Nabór wniosków o dotacje i niskooprocentowane pożyczki na termomodernizację (domów jednorodzinnych)
z rządowego programu „Czyste powietrze” ruszy już 19 września.
Wnioski — w formie elektronicznej bądź papierowej
- będą przyjmować Wojewódzkie Fundusze Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej, w przypadku Naszej
gminy miejscem składania wniosków będzie Kraków
ul. Kanonicza 12.
W ramach programu „Czyste powietrze” właściciele
domów jednorodzinnych będą mogli otrzymać dotację
i niskooprocentowaną pożyczkę (około 2,41 proc. w skali
roku) - na ich termomodernizację, wymianę pieców,
a także na zakup i instalację urządzeń produkujących
energię ze źródeł odnawialnych: paneli fotowoltaicznych,
kolektorów słonecznych i pomp ciepła.
Program będzie realizowany przez 12 lat, z czego
przez 10 lat będzie można składać wnioski. Budżet
programu ma wynieść 103 mld zł, z czego finansowanie
w formie dotacji to 63,3 mld zł, a w formie pożyczek 39,7
mld zł.
Wysokość i charakter wsparcia (ile dotacji, a ile
pożyczki) będzie zależeć od dochodów wnioskodawcy.
Im będą one wyższe, tym mniejszy udział dotacji
w udzielonym wsparciu, a wyższy — pożyczki. W wyższych
grupach dochodowych dotacja będzie po Nowym Roku
zastąpiona ulgą podatkową.
Największa dotacja - do 90 % tzw. kwalifikowanych
kosztów inwestycjj - przewidziana będzie przy
600 zł miesięcznego dochodu na jedną osobę
w rodzinie. Takie wsparcie będzie mogło być uzupełnione
niskooprocentowaną pożyczką.
Kolejne progi to:
». 601-800 zł na osobę w rodzinie - dotacja do 80 proc.
kosztów kwalifikowanych, pożyczka - na pozostałe
koszty inwestycji;
. 801 - 1000 zł na osobę - dotacja do 70 proc.
pożyczka
. 1001 - 1200 zł na osobę - dotacja 60 proc. plus
pożyczka;
. 1201 - 1400 zł na osobę - dotacja do 50 proc. plus
pożyczka;
. 1401 - 1600 zł na osobę - dotacja do 40 proc. plus
pożyczka;
. Powyżej 1600 zł na osobę — dotacja do 30 proc. plus
pożyczka.
Według Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
iGospodarkiWodnejwymianapiecówitermomodernizacja
w ramach programu „Czyste Powietrze” może objąć nawet
około 4 mln budynków.
Wg najnowszych informacji spotkanie z mieszkańcami
Gminy Maków Podhalański, którzy zamierzają złożyć
wnioski oraz dowiedzieć się więcej o programie „Czyste
powietrze” planowane jest na dzień 15.10.2018 r.
w budynku OSP Maków Podhalański godz. 16:00.
Aktualny harmonogram spotkań z mieszkańcami
znajduje się na stronie Ministerstwa Środowiska:
https://www.mos.gov.pl/czyste-powietrze/
harmonogram-spotkan/
plus
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
PODNIESIENIE KOMPETENCJI CYFROWYCH
MIESZKANCOW GMINY MAKOW PODHALANSKI
Gmina Maków Podhalański otrzymała dofinansowanie 100 650,00 złotych i będzie realizować na terenie gminy projekt
grantowy pn.: „Podniesienie kompetencji cyfrowych mieszkańców Gminy Maków Podhalański szansą na rozwój
regionu”.
Projekt ten prowadzo-
ny jest w ramach wniosku
„e-Xtra Kompetentni - eM tra
Rozwój kompetencji cy- etentni
frowych mieszkańców omp
województwa małopol-
skiego i świętokrzyskie-
go” współfinansowanego
w ramach Projektu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata
2014-2020, Oś priorytetowa nr 3 „Cyfrowe kompetencje
społeczeństwa” Działanie 3.1 „Działania szkoleniowe na
rzecz rozwoju Kompetencji cyfrowych".
Beneficjentami tego projektu są: Fundacja Rozwoju
Demokracji Lokalnej, FRDL Małopolski Instytut Samo-
rządu Terytorialnego i Administracji oraz Stowarzyszenie
Edukacji Pozaformalnej MERITUM.
LA
8a qe
W ramach projektu 180 mieszkańcom Gminy Maków
Podhalański zostanie zaoroponowany udział w 15 dwu
dniowych szkoleniach z siedmiu obszarów tematycznych:
. Tworzę własną stronę internetową;
Działam w sieciach społecznościowych;
Moje finanse i transakcje w sieci;
Rodzic w Internecie;
Mój biznes w sieci;
Rolnik w sieci;
Kultura w sieci.
Szkolenia będą przeprowadzone od miesiąca październi-
ka 2018 roku do listopada 2019 r. Na potrzeby szkolenia zo-
stanie zakupionych 13 komputerów przenośnych, które po
zakończeniu programu zostaną przekazane do szkół z gminy.
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
EZ
. 8 MERITUM
LJ
EEE lipiec - wrzesień 2018 "AŻ
|www
Fundusze Rzeczpospolita e-W tra Unia Europejska
Europejskie - E jski Fund.
4 Read EE Polsko Empetentni Side:
PODNIESIENIE KOMPETENCJI CYFROWYCH MIESZKAŃCÓW
GMINY MAKÓW PODHALAŃSKI
ZAPRASZAMY NA BEZPŁATNE SZKOLENIE
Dwudniowe szkolenia w obszarach tematycznych:
DZIAŁALNOŚĆ W TWORZĘ WŁASNĄ
SIECIACH STRONĘ RODZIC W
SPOŁECZNOŚCIOWYCH INTERNETOWĄ INTERNECIE
MOJE FINANSE I WANA
TRANSAKCJE W SIECI
W SIECI
Uczestnikiem szkolenia może zostać każdy mieszkaniec Gminy Maków Podhalański
w wieku powyżej 25 lat i nie więcej niż 75 lat.
Zapewniamy profesjonalnych instruktorów, materiały szkoleniowe, posiłek w dniu
szkolenia, certyfikat ukończenia szkolenia.
Zapisy na szkolenie w Urzędzie Miejskim w Makowie Podhalańskim ul. Szpitalna 3
pokój nr 21, tel. 33 874 97 43 lub mailowo: xtrakompetentni(ogmail.com
Rozwiń swoje kompetencje — stań się e-XTRA KOMPETENTNY
PARTNERZY PROJEKTU:
nóg
Rie Biuletyn informacyjny
mam
ZAKOŃCZENIE ZADANIA
Burmistrz Makowa Podhalańskiego Paweł Sala
informuje, iż zakończona została realizacja zadania
podpisanej umowy realizowanej wspólnie z Urzędem
Marszałkowskim Województwa Małopolskie w Krakowie
pn.: Zabezpieczenie osuwiska w Makowie Podhalańskim
obejmujące odwodnienie terenu, remont drogi
ul. Mickiewicza nr ewid. 7871/2 w km 0+202 - 1 + 047
wraz z kanalizacją deszczową” w ramach Działania
5.1. Adaptacja do zmian klimatu w Poddziałaniu 5.1.1.
Przeciwdziałanie klęskom żywiołowym Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na
lata 2014-2020.
Wartość zrealizowanego zadnia wyniosła 2 184 225,50
złotych z czego 85% wyniosła dotacja z Funduszy
Europejskich Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Małopolskiego tj. 1 606 500,00 złotych.
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
Fundusze i ] Unia Europejska
Europejskie Rzeczpospolita M. MAŁOPOLSKA nna 2]
Polska Cyfrowa Em Rozwoju Regionalnego
MODERNIZACJA SZKOLNEJ INFRASTRUKTURY
SPORTOWEJ PRZY ZESPOLE SZKOŁ
W MAKOWIE PODHALANSKIM
Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim informuje o postępie prac budowlanych przy modernizacji i budowie
szkolnej infrastruktury sportowej przy Zespole Szkół w Makowie Podhalańskim.
Zadanie realizowane jest przy dofinansowaniu ze środ- Wniosek Burmistrza Makowa Podhalańskiego otrzy-
ków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Ministerstwa mał na to zadanie 50% środków z budżetu Państwa czy-
Sportu i Turystyki w Warszawie. li Ministerstwa Sportu i Turystyki w Warszawie, wartość
Wykonane prace: wszystkich kosztów na to zadanie, które wykona wyło-
1. Wykonano utwardzenie całego terenu niona w procedurze przetargu nieograniczonego Firma
2. Wykonano postumenty pod elementy siłowni terenowej PROVOL z Olkusza wyniesie 472 610,73 złotych.
3. Wykonano ogrodzenie
4. Wykonano pumptrack Andrzej Sobczuk
5. Przygotowano podłoże pod montaż urządzeń toru Referat GK UM
sprawnościowego
Ministerstwo
Sportu i Turystyki
SPORTOWEJ W JUSZCZYNIE ZAKOŃCZONA
Urząd Miejski informuje, że dobiegły końca prace przy budowie nowej szkolnej infrastruktury sportowej przy
Szkole Podstawowej w Juszczynie.
Zadanie jest współfinansowane ze środków Funduszu
Rozwoju Kultury Fizycznej.
W ramach działań prowadzonych przy Szkole Podsta-
wowej w Juszczynie zostały wykonane:
1. Wielofunkcyjne boisko sportowe o nawierzchni z trawy
syntetycznej wraz z oświetleniem o powierzchni 24m x
47m czyli 1128 m?a całkowity koszt inwestycji z czego
50% współfinansowane jest ze środków Ministerstwa
Sportu i Turystyki wyniósł 476 301,80 złotych.
>
2. Siłownia terenowa składająca się z 5 urządzeń
dwustanowiskowych do ćwiczeń, której całkowity
koszt wyniósł 39 837,24 złotych. Tak jak w pierwszym
zadaniu 50% kosztów jest współfinansowane
z Ministerstwa Sportu i Turystyki w Warszawie.
Andrzej Sobczuk
Referat GK UM
JUŻ PIERWSZY DZWONEK
ZAKONCZYŁ WAKACJE
Uczniowie w gminie Maków Podhalański wrócili do wyremontowanych szkół. Jak co roku wakacyjna przerwa
nie dla wszystkich była czasem błogiego leniuchowania.
W każdej ze szkół poczyniono prace, które umiliły po-
wrót do szkoły:
Zespół Szkół w Makowie Podhalańskim:
Kompleksowy remont łazienek, malowanie koryta-
rzy, czytelni i sal lekcyjnych, montaż zewnętrznych lamp
oświetleniowych wraz z wymianą instalacji zasilającej,
drobne prace remontowo — instalacyjne.
Szkoła Podstawowa w Białce:
Docieplono salę gimnastyczną i wykonano nową na-
wierzchnię sportową, wymieniono wyposażenie, zain-
stalowano elektroniczną tablicę wyników, pomalowano
ściany. Zostały wykonane również drobne prace remon-
towe w szatni i na korytarzach.
Szkoła Podstawowa w Grzechyni
Podczas wakacji wymieniono podłogi w dwóch salach
lekcyjnych i świetlicy szkolnej, którą również pomalowa-
no. Przeniesiono odziały przedszkolne z I piętra na parter
oraz klasę I, doposażono salę lekcyjną dla klasy I w nowe
meble.
Szkoła Podstawowa w Juszczynie
Wyremontowano łazienki, korytarz oraz klatkę scho-
dową. Na nowootwartym boisku szkolnym zainstalowano
monitoring. Dokonano drobnych prac konserwatorskich:
naprawa bramy wjazdowej, siatki ogrodzeniowej, malo-
wanie znaków ostrzegawczych na schodach, malowanie
lamperii na korytarzu i w klasie, malowanie barierek na
schodach oraz bramki wejściowej, malowanie elewacji
pod schodami, wymiana i fugowanie uszkodzonych pły-
tek,- wymiana uszkodzonych zamków w drzwiach, mon-
taż ograniczników do drzwi.
Szkoła Podstawowa w Kojszówce:
Przygotowanie placówki do nowego roku szkolnego
— drobne prace remontowe, uzupełnianie ubytków, malo-
wanie pomieszczeń szkolnych i korytarzy.
Szkoła Podstawowa w Wieprzcu:
Podczas wakacji wymieniono stolarkę okienną w bi-
bliotece, sali komputerowej, części korytarza, wymieniono
drzwi wejściowe na salę gimnastyczną i do kotłowni, po-
malowano remontowane klasy i część korytarza. Położono
panele w bibliotece szkolnej. Zamontowano studzienki
i rury w celu odprowadzenia deszczówki z terenu szkoły.
Dzięki przychylności Gminy z funduszu sołeckiego na te-
renie szkoły wykonano 80 m* chodnika.
Szkoła Podstawowa w Żarnówce:
Wyremontowano pokój nauczycielski, klasę lekcyjną,
bibliotekę, gabinet pielęgniarki, gabinet dyrektora. Zakres
prac w remontowanych pomieszczeniach obejmował: ma-
lowanie, gipsowanie, położenie wykładziny podłogowej
lub paneli, zakup mebli. Dodatkowo w 12 klasach wymie-
niono drzwi na nowe, a w czterech klasach położono wy-
kładziny podłogowe.
W roku szkolnym 2018/2019 w szkołach prowadzonych
przez Gminę Maków Podhalański będzie uczyć się 1458
uczniów, z tego w klasach gimnazjalnych 168, natomiast
w przedszkolu i w oddziałach przedszkolnych prowadzo-
nych przy szkołach podstawowych otwartych zostanie 18
oddziałów w których będzie uczyć się 391 dzieci.
Liczba oddziałów klasowych wynosić będzie 98.
Nadchodzący rok szkolny jest ostatnim, w którym edu-
kację kończyć będą gimnazjaliści. 168 gimnazjalistów za-
mknie 19 letnią obecność gimnazjów w naszej edukacji.
Aż w trzech szkołach: w Wieprzcu, Kojszówce i Żarnów-
ce w niektórych klasach będą prowadzone zajęcia w for-
mie łączonej.
Gmina jak co roku zapewni bezpłatne dowozy uczniom
uprawnionym, zgodnie z zapisem ustawy — Prawo oświa-
towe. Dowozy realizowane będą przez Firmę BESKID BUS
— Józef Wątroba.
Włodarze naszej Gminy dbają również o poprawę infra-
struktury sportowej. Świadczą o tym ogromne inwestycje
poczynione przy szkołach.
Przy Zespole Szkół w Makowie Podhalańskim zrealizo-
wane zostało zadanie dofinansowane ze środków Fundu-
szu Rozwoju Kultury Fizycznej Ministerstwa Sportu i Tu-
rystyki w Warszawie. Efekt prac to siłownia terenowa, tor
sprawnościowy. Inwestycja opiewa na kwotę 472 610,73
złotych. Wniosek Burmistrza Makowa Podhalańskiego
otrzymał na to zadanie 50% środków z budżetu Państwa.
Przed budynkiem szkolnym położono kostkę brukową,
która dopełnia estetyki kompleksu szkolnego. Wyznaczono
miejsca parkingowe oraz zamontowano stojaki na rowery.
Całość inwestycji została sfinansowana ze środków gminy.
Również Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim się-
gnął po 50 % dofinansowanie ze środków funduszu na
remont nawierzchni sportowej na sali gimnastycznej
w Szkole Podstawowej w Białce. Prócz nowoczesnej na-
wierzchni szkoła może pochwalić się nowym wyposaże-
niem infrastruktury sportowej. Wartość wszystkich kosz-
tów na to zadanie, które wykonała wyłoniona w procedu-
rze przetargu nieograniczonego Firma PROVOL z Olkusza
wyniosła 179 270,91 złotych.
Szkoła Podstawowa w Juszczynie może pochwalić się
również pięknym obiektem sportowym. W czasie wakacji
dobiegły końca prace przy budowie nowej szkolnej infra-
struktury sportowej, w skład której wchodzi wielofunkcyj-
ne boisko sportowe o nawierzchni z trawy syntetycznej
wraz z oświetleniem. Zadanie było współfinansowane ze
środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Całkowi-
ty koszt inwestycji - z czego 50% współfinansowane jest
ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki - wyniósł 476
301,80 złotych. Obok szkolnego boiska wybudowano si-
łownię terenową, składającą się z 5 urządzeń dwustano-
wiskowych do ćwiczeń, której całkowity koszt wyniósł 39
837,24 złotych. Tak jak w pierwszym zadaniu 50% kosz-
tów jest współfinansowane z Ministerstwa Sportu i Tury-
styki w Warszawie.
Kolejnym działaniem, które ma umilić dzieciom po-
wrót do szkoły jest przystąpienie do projektu „Umiem
pływać" Gmina Maków Podhalański na realizację zadania
otrzymała od Ministerstwa Sportu i Turystyki dofinanso-
wanie w kwocie 16 235 złotych, a kolejne 50% pokryje ze
środków własnych. Projekt skierowany jest do uczniów
klas III szkół podstawowych. Ma na celu naukę pływa-
nia. W roku szkolnym 2018/2019 w programie „Umiem
pływać” będzie uczestniczyło 95 uczniów klas trzecich
z Makowa Podhalańskiego, Białki, Grzechyni, Juszczyna
i Żarnówki.
Wszelkie działania i przedsięwzięcia otwierają przed
uczniami naszej Gminy możliwości nauki, rozwoju zain-
teresowań i pasji. Szkoły są bardzo dobrze wyposażone.
Mamy nadzieję, że coraz lepsze warunki nauki i pracy
w nowym roku szkolnym będą przynosiły satysfakcję
i wysokie wyniki.
GZPO
w Makowie Podhalańskim
REMONT DOMU KULTURY
Informujemy, że w miesiącu wrześniu została podpisana umowa dotycząca realizacji zadania „Zakup wyposa-
żenia wraz z remontem świetlicy Domu Kultury Miejskiej Biblioteki Publicznej w Makowie Podhalańskim”. Zada-
nie będzie wykonywała Firma Usługowo-Handlowa Bogumiła Barzycka z Kukowa, która złożyła najkorzystniejszą
ofertę w procedurze przetargu nieograniczonego. Koszt całości zadania wyniesie 49 843,60 złotych. Termin reali-
kfakk
s k >
:( Ak 5
; "
x
zacji inwestycji do 31.10.2018 r.
Zadanie realizowane jest przy udziale środków z Unii
Europejskiej z Programu PROW na lata 2014 - 2020 z udzia-
łem środków Europejskiego Funduszu Rolnego
Wysokość przyznanej dotacji w ramach złożonego
wniosku i podpisanej umowy przez Panią Halinę Rejow-
ską - Dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej w Makowie
Podhalańskim z Województwem Małopolskim wynosi
31 902,00 złote brutto.
W ramach tego projektu przewidywana jest wymiana
stolarki okiennej, odnowienie parkietu a także pomalowa-
ne ścian. Zakupiony zostanie także sprzęt i urządzenia dla
kółka malarskiego i fotograficznego a także do zajęć ru-
chowych. Uzupełnione zostaną także zasoby wyposażenia
pomieszczeń świetlicy w postaci stołów, krzeseł oraz szafy.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
INFORMACJA DLA PRACODAWCÓW
UBIEGAJĄCYCH SIE 0 DOFINANSOWANIE KOSZTÓW A
KSZTAŁCENIA MŁODOCIANYCH PRACOWNIKÓW
Podmioty uprawnione do otrzymania
dofinansowania
Zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia
2016r. Prawo oświatowe, pracodawcom, którzy zawarli
z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu
przygotowania zawodowego przysługuje dofinansowanie
kosztów kształcenia, jeżeli:
1. pracodawca lub osoba prowadząca zakład w imieniu pra-
codawcy albo osoba zatrudniona u pracodawcy posiada
kwalifikacje wymagane do prowadzenia przygotowania
zawodowego młodocianych określone w przepisach
w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych
i ich wynagradzania;
2. młodociany pracownik ukończył naukę zawodu lub przy-
uczenie do wykonywania określonej pracy i zdał egza-
min, zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 1.
Wysokość kwoty dofinansowania
Wysokość kwoty dofinansowania kosztów kształcenia
jednego młodocianego pracownika wynosi:
1. w przypadku nauki zawodu — do 8081 zł przy okresie
kształcenia wynoszącym 36 miesięcy; jeżeli okres kształ-
cenia jest krótszy niż 36 miesięcy, kwotę dofinansowa-
nia wypłaca się w wysokości proporcjonalnej do okresu
kształcenia;
2. w przypadku przyuczenia do wykonywania określonej
pracy — do 254 zł za każdy pełny miesiąc kształcenia.
Kwoty dofinansowania powyżej określone, podlegają
waloryzacji wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyj-
nych ogółem, jeżeli ten wskaźnik w roku kalendarzowym
poprzedzającym rok, w którym następuje wypłata dofinan-
sowania, wynosi co najmniej 105%.
W przypadku, jeżeli umowa o pracę w celu przygotowa-
nia zawodowego została rozwiązana z przyczyn niezależ-
nych od pracodawcy a młodociany pracownik podjął naukę
zawodu na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania
zawodowego u innego pracodawcy — przysługującą kwotę
dofinansowania dzieli się między wszystkich pracodawców,
proporcjonalnie do liczby miesięcy prowadzonej przez nich
nauki zawodu. Dofinansowanie nie przysługuje temu praco-
dawcy, z którym umowa o pracę w celu przygotowania za-
wodowego została rozwiązana z winy pracodawcy.
Dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1, stanowi po-
moc de minimis udzielaną zgodnie z warunkami określo-
nymi w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18
grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis
(Dz. Urz. UEL 2013.352.1 z 24.12.2013).
Termin składania wniosku:
Wniosek o dofinansowanie należy złożyć w terminie 3
miesięcy od dnia zdania przez młodocianego pracownika
egzaminu zgodnie z przepisami w sprawie przygotowania
zawodowego młodocianych i ich wynagradzania.
Załączniki do wniosku:
. Kopia umowy o pracę z młodocianym, pracownikiem
w celu przygotowania zawodowego;
„ Kopia świadectwa pracy z młodocianym pracownikiem;
. Kopia świadectwa pracy poprzedniego pracodawcy -
dotyczy przypadku zmiany pracodawcy w czasie trwania
przygotowania zawodowego młodocianego pracownika;
„ Kopia dyplomu lub świadectwa potwierdzającego zdanie
egzaminu zawodowego przez młodocianego pracownika
kończącego naukę zawodu lub przyuczenie do wykony-
wania określonej pracy, albo zaświadczenie potwierdzają-
ce zdanie tego egzaminu;
„ Kopie dokumentów potwierdzających, że pracodawca lub
osoba prowadząca zakład w imieniu pracodawcy, albo
osoba zatrudniona u pracodawcy posiada kwalifikacje za-
wodowe i pedagogiczne do prowadzenia przygotowania
zawodowego młodocianych pracowników;
. Zaświadczenie potwierdzające zatrudnienie osoby u pra-
codawcy w celu prowadzenia przygotowania zawodowe-
go młodocianego pracownika lub pełnomocnictwo do
prowadzenia zakładu w imieniu pracodawcy — dotyczy
przypadku, kiedy przygotowanie zawodowe prowadzi
inna osoba niż pracodawca;
.„ Wprzypadku, gdy pracodawcą są wspólnicy Spółki Cywil-
nej, do wniosku powinna być dołączona umowa spółki
wraz z jej ewentualnymi aktualizacjami;
„ Wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis, otrzyma-
ne w roku, w którym pracodawca ubiega się o pomoc oraz
w ciągu 2 poprzedzających go lat, albo oświadczenie o wiel-
kości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie albo
oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie
» Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się
o pomoc de minimis;
» Pełnomocnictwo, w przypadku składania wniosku przez
pełnomocnika — z treści pełnomocnictwa powinien jasno
wynikać jego szczegółowy zakres tj. umocowania jakich
czynności, w jakim postępowaniu, przed jakim organem
może dokonywać pełnomocnik w imieniu swojego moco-
dawcy.
Kopie dokumentów winny być uwierzytelnione na
każdej stronie przez pracodawcę.
Uwierzytelnione kopie dokumentów powinny być opa-
trzone klauzulą „potwierdzam za zgodność z oryginałem;
data i podpis pracodawcy.
Miejsce składania dokumentów:
Dokumenty wraz z załącznikami należy przesłać pocztą na
adres: Gminny Zarząd Placówek Oświatowych
ul. Szpitalna 3
34-220 Maków Podhalański
lub złożyć osobiście w biurze podawczym GZPO pokój nr 25.
Organ przyznający dofinansowanie:
Dofinansowanie przyznaje Burmistrz Makowa Podhalań-
skiego, w drodze decyzji, po stwierdzeniu spełnienia warun-
ków wynikających z art. 122 ustawy Prawo oświatowe.
Szczegóły znaleźć można na stronie internetowej Urzędu
Miejskiego: www.makow-podhalanski.pl UM
3
88 Biuletyn informacyjny
ma
NOWOŚCI W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE
„HASHTAG”
- Remigiusz Mróz
„Jedna przesyłka zmieniła jej życie. „Twoja paczka już na
ciebie czeka!” - brzmiała wiadomość, która wydawała się
zwykłą pomyłką. Tesa nie spodziewała się żadnej przesyłki,
niczego nie zamawiała w sieci - a nawet gdyby to zrobiła,
z pewnością nie wybrałaby dostawy do paczkomatu. Jeśli
nie musiała, nie wychodziła z domu. Postanowiła jednak
sprawdzić tajemniczą przesył-
kę - i okazało się to najwięk-
szym błędem, jaki kiedykolwiek
popełniła. Wpadła bowiem
w spiralę zdarzeń, która miała
zupełnie odmienić jej Życie...
Gdy Tesa na nowo odkrywa
swoją przeszłość, przez media
społecznościowe przetacza się
nowy trend. Kolejni internauci
zamieszczają wpisy z hash-
tagiem żapsyda. I nie byłoby
w tym nic dziwnego, gdyby nie
fakt, że osoby te od lat uznawa-
ne były za zaginione..."
WYDAWNICTWO „CZWARTA STRONA”
„KAPELUSZ ZA STO TYSIĘCY”
- Adam Bahdaj
„Oficjalnie jestem Krystyna Cuchowska, lecz ko-
ledzy nazywają mnie - Dziewiątka. Morowo, co?
Byłam bowiem szefem gangu ($) i ośmiu starszych
ode mnie szczeniaków słuchało mnie jak własnej
matki” Z książką, która ma
taką bohaterkę, nie sposób się
nudzić. Za sprawą przypadku
odważna, zaradna i skora do
natychmiastowego działania
12-latka przeżywa niesamo-
witą wakacyjną przygodę.
Wciela się w rolę detektywa
i wprowadza w życie śmiałe
pomysły, próbując wyjaśnić
tajemnicę kapelusza wartego
100 tysięcy"
WYDAWNICTWO
„LITERATURA”
„PAMIĘTNIK CZARNEGO NOSKA”
- Janina Porazińska
„Piękna i ciepła opowieść
o misiu Czarnym Nosku
io Małgosi - dziewczynce,
która wypatrzyła misia na
sklepowej półce i pokochała
od pierwszej chwili. Miś cza-
sem się gubi ima kłopoty, ale
na szczęście zawsze wcze-
śniej czy później udaje mu
się wrócić do Małgosi”
WYDAWNICTWO „WILGA”
„MOJE MIEJSCE
W DWÓCH ŚWIATACH”
- Jojo Moyes
„Josh ma spojrzenie zupełnie jak Will. Ten sam
uśmiech, ten sam kolor włosów. Lou zaniemówiła, kie-
dy zobaczyła go po raz pierwszy. Czy to możliwe, że ist-
Miłości, która, jak się zdawało, bezpowrotnie odeszła?
Nowy Jork, miasto drapaczy chmur, urokliwych restau-
racji, rozświetlonych alei i ludzi w ciągłym biegu. Miasto,
które spełnia marzenia. Lou przyjeżdża tam, by nauczyć
się nowych rzeczy. Wie, jak wiele kilometrów dzieli ją od
Londynu, w którym mieszka Sam, jej nowy chłopak. wie,
że świeży związek może nie przetrwać próby odległo-
ści. Właśnie wtedy poznaje Josha. Jasne staje się, że każ-
da decyzja, którą podejmie
w kwestii swojej przyszłości,
całkowicie zmieni jej życie.
Jojo Moyes powraca do swo-
ich ukochanych bohaterów
ZANIM SIĘ POJAWIŁEŚ i KIEDY
ODSZEDŁEŚ. Czy warto żyć
dawnym uczuciem, czy może
lepiej bez oglądania za siebie
otworzyć się na kogoś zupeł-
nie innego?"
Moje serce «
WYDAWNICTWO w dwóci
„MIĘDZY SŁOWAMI”
tach
Zapraszamy do siedziby Miejskiej Biblioteki w Makowie Podhalańskim
ul. 3 Maja 24 w poniedziałek i środę 8.00 - 17.00,
we wtorek, czwartek i piątek 8.00 - 16.00 oraz w sobotę 8.00 - 13.00
a także do naszych filii:
- w Białce (Zespół Szkół)
poniedziałek 8.00 - 15.00, wtorek 10.00 - 17.00, piątek 10.00 - 16.00
- w Grzechyni (budynek wspólny ze świetlicą)
od poniedziałku - piątku 14.00 - 18.00
- w Juszczynie (budynek Ochotniczej Straży Pożarnej poniżej
Zespołu Szkół)
poniedziałek 10.00 - 15.00, środa 10.00 - 14.30,
czwartek 10.00 - 15.00
10
- w Wieprzcu
od wtorku do soboty 15.00 - 19.00
- w Żarnówce (Dom Ludowy)
w poniedziałek, środę i czwartek 13.00 - 18.00
Zapraszamy do korzystania z katalogu on-line znajdującego się
na naszej stronie internetowej makowskakultura.naszabiblioteka.
com (w lewym panelu). Daje on możliwość wyszukania interesują-
cych czytelnika pozycji książkowych. Można w nim także znaleźć
zakupione przez nas nowości książkowe, dokonać rezerwacji intere-
sującej pozycji książkowej czy też przedłużyć długość wypożyczenia
posiadanej książki.
Ż
——EEM
ZŁOTO DLA GMINY MAKÓW PODHALAŃSKI
PODCZAS DOŻYNEK POWIATOWYCH
Tegoroczne Powiatowe Uroczystości Dożynkowe, które odbyły się w 9 września w Budzowie będziemy długo
wspominać, gdyż przedstawicielki naszej gminy zostały nagrodzone najwyższą lokatą. Panie z KGW w Żarnówce
przystąpiły do konkursu w kategorii wieńca współczesnego. Oceniane przez Komisję Konkursową (w składzie:
Małgorzata Oleszkiewicz - kustosz Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Barbara Luberda -
etnograf i Andrzej Peć - etnograf) wystąpiły na budzowskiej scenie ośpiewując wieniec dożynkowy. Jak widzowie
zauważyli, było to Koło z najmłodszym składem pośród wszystkich KGW w Powiecie.
Wieniec, które przygotowała pani Barbara Janik za-
chwycił oglądających swą delikatnością i wieloma mister-
nie wykonanymi szczegółami np. dyniowymi i słoneczni-
kowymi kwiatami. Nie zabrakło w nim oczywiście chleba
upieczonego z tegorocznych ziaren zboża. Pięknie ozdo-
biony miododajną nawłocią i kkrwawnikiem zwracał uwa-
gę na siebie nie tylko publiczności, ale także i przylatują-
cych pszczół. Ten oryginalny wieniec nie miał sobie rów-
nych a przypadł do gustu także komisji konkursowej, która
przyznała Kołu Gospodyń Wiejskich w Żarnówce I miejsce
w kategorii wieńców współczesnych.
Podczas Dożynek Powiatowych nagrodzeni zostali tak-
że rolnicy działający na terenie Powiatu Suskiego. W tym
roku taką nagrodę otrzymał Pan Bartosz Kudzia - właści-
ciel wielokierunkowego gospodarstwa, którego głównym
profilem jest hodowla owiec i baranów.
Serdecznie gratulujemy wszystkim nagrodzonym lau-
reatom.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podhalańskim
11
12
Biuletyn informacyjny
WYSTAWA „PO DWÓCH STRONACH BABIEJ GÓRY”
3 września br. w Domu Kultury w Makowie Podhalańskim otwarta została wystawa „Po dwóch stronach Babiej
Góry. Dziedzictwo przyrodniczo - kulturowe” przygotowana przez Wydział Promocji, Kultury, Sportu i Funduszy Sta-
rostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej w ramach projektu dofinansowanego ze środków Europejskiego Fundu-
szu Rozwoju Regionalnego z Programu Współpracy Transgranicznej INTERREG VA Polska – Słowacja 2014 – 2020.
Prezentowane na wystawie fotografie i opisy odnoszą
się do tej części podbabiogórskiego obszaru, który po sło-
wackiej stronie zajmuje Oravska Polhora, a po polskiej po-
wiat suski – Podbabiogórze (partnerzy w tym projekcie).
Wystawę oglądać można było w dniach 03.09 – 13.09.2018
r. Mobilna wystawa ze Stryszawy powędrowała w sierpniu
ze Stryszawy na Słowację, gdzie była eksponowana w Na-
mestovie i Oravskiej Polhorze, a następnie wróciła do nas.
Pod koniec września i w październiku będzie ją można po-
dziwiać także w trzech innych miejscowościach: Jordano-
wie, Zawoi i Suchej Beskidzkiej.
Transgraniczny region, któremu poświęcona jest wy-
stawa to obszar bardzo bogaty i zróżnicowany przyrodni-
czo, a jego naturalne bogactwo stanowią lasy i w znacznej
mierze decydują o jego bioróżnorodności. Znajduje się
tu też kilka obszarów chronionych o szczególnych warto-
ściach przyrodniczych. Najwyższą formą ochrony objęty
został obszar, na którym w 1954 r. utworzony został Ba-
biogórski Park Narodowy. Jest on jednocześnie od 1976 r.
włączony do międzynarodowej sieci rezerwatów biosfery
UNESCO.
Południowe, słowackie zbocza masywu Babiej Góry
wchodzą w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu Horná
Orava (CHKO), który powstał w 1979 r. Warto jednak pod-
kreślić, że jego część, obejmująca państwowy rezerwat
przyrody Babia Góra, została uznany za obszar chroniony
już w roku 1926 i należy do najstarszych rezerwatów przy-
rody na Słowacji.
W Oravskiej Polhorze znajdują się trzy cenne torfowi-
ska zaliczane do strefy ochronnej A o najwyższym 5 stop-
niu ochrony. Po polskiej stronie, na Podbabiogórzu, znaj-
dują się też dwa, graniczące ze sobą, rezerwaty przyrody,
położone w najwyższych partiach masywu Policy (1369
m n.p.m.). Są to: „Rezerwat na Policy im. prof. Zenona Kle-
mensiewicza” (na terenie gminy Zawoja) oraz rezerwat „Na
Policy” (na terenie gminy Bystra-Sidzina). Oba rezerwaty
obejmują naturalny górnoreglowy bór świerkowy wraz
z ostoją chronionych gatunków zwierząt. Płn.-zach. część
powiatu suskiego (szczytowe partie pasma Leskowca i Ła-
manej Skały wraz z ich płd. i płd.-wsch. stokami) wchodzi
w skład Parku Krajobrazowego Beskidu Małego, utworzo-
nego w 1998 r. celem ochrony walorów przyrodniczych,
krajobrazowych i kulturowych tej grupy górskiej. Z kolei
płd.-wsch. tereny powiatu suskiego stanowią część rozle-
głego Południowomałopolskiego Obszaru Chronionego
Krajobrazu. Po obu stronach granicy znajdują się także
obszary należące do międzynarodowej, europejskiej sieci
„Natura 2000”.
Dziedzictwo kulturowe tego regionu ma swój wymiar
zarówno materialny jak i niematerialny. Wspólne dla obu
społeczności: polskiej i słowackiej, żyjących pod Babią
Górą, obok wyznawanej wiary, jest dziedzictwo kultu-
ry góralskiej, w tym wołoskiej, pasterskiej. Jej wpływ jest
obecny zwłaszcza w tradycjach i folklorze.
Oravská Polhora słynie zwłaszcza z kultury dudziar-
skiej, która dzięki staraniom gminy została w roku 2015
wpisana na światową listę niematerialnego dziedzictwa
kulturowego UNESCO. Do dziś zachowały się na tym tere-
nie dawne style i sposoby grania na dudach i skrzypcach
- „Gajdošská dvojka”, która należy do najstarszych składów
muzycznych na Słowacji, a także do historycznej, wyjątko-
wej muzyki w Europie. Kulturę dudziarską Słowacji i świata
można podziwiać raz w roku, we wrześniu, podczas Mię-
dzynarodowego Festiwalu Dudziarskiego „Gajdovačka”.
W Oravskiej Polhorze dużą wagę przywiązuje się też do
zachowania specyficznej, miejscowej gwary góralskiej.
Po polskiej stronie, na Podbabiogórzu, pielęgnowane
jest dziedzictwo zamieszkujących te tereny trzech grup
etnograficznych: Górali Babiogórskich, Górali Żywieckich
i Kliszczaków. Taki podział, obecnie w dużej mierze umow-
ny, znajduje swoje odzwierciedlenie zwłaszcza w folklorze.
Najbardziej widoczne są różnice w tradycyjnych strojach.
Zwyczaje i obrzędy tych grup kultywowane są dzisiaj
głównie przez działające w poszczególnych gminach po-
wiatu suskiego zespoły folklorystyczne.
Na Podbabiogórzu mieszka wielu twórców ludowych,
a najbardziej znanymi i rozpoznawalnymi produktami
miejscowego rękodzieła są: haft makowski, stryszawska,
drewniana zabawka ludowa (znane są zwłaszcza koloro-
we ptaszki i koniki, ośrodek stryszawski jest najstarszym
ośrodkiem zabawkarskim w Polsce, działa tu Beskidzkie
Centrum Zabawki Ludowej).
Materialne pamiątki dziedzictwa kulturowego znaj-
dziemy po obu stronach Babiej Góry. W Oravskiej Polhorze
będą to na przykład zabytkowe obiekty i miejsca łączące
się z historią sakralną, jak kamienny kościółek pw. Boskiego
Serca Jezusowego, lub historią literatury, jak powstałe w le-
śniczówce na Podvrší muzeum Hviezdoslavova Hájovňa ze
stałą wystawą poświęconą życiu i dziełu P.O. Hviezdoslava.
W muzeum tym można również oglądać ekspozycję, której
tematem jest życie Mila Urbana, jednego z najwybitniej-
szych przedstawicieli współczesnej literatury słowackiej,
pochodzącego z tego podbabiogórskiego regionu.
Wiele interesujących zabytków kultury materialnej, na
czele ze wspaniałym zamkiem w Suchej Beskidzkiej (Mu-
zeum Miejskie), zwanym „Małym Wawelem” znajduje się
po polskiej stronie, w powiecie suskim. Przez Podbabio-
górze przebiega m.in. także Małopolski Szlak Architektury
Drewnianej, na którym można zwiedzić piękne, drewniane
kościoły w Lachowicach, Łętowni i Zawoi oraz niewielkie
lecz interesujące skanseny w Zawoi Markowej i Sidzinie,
a także legendarną karczmę „Rzym” w Suchej Beskidzkiej.
Wiedzie tędy również Szlak Maryjny (sanktuaria w Mako-
wie Podhalańskim i Jordanowie).
Mamy nadzieję, a takie jest też przesłanie realizowa-
nego przez powiat projektu, w ramach którego zostały
również m.in. wydane publikacje, że zarówno wystawa,
jak i lektura wydawnictw pozwoli lepiej poznać piękno
i niezwykłość świata flory i fauny Podbabiogórza oraz jego
dziedzictwo kulturowe. To ostanie pozostaje w odwiecz-
nej więzi z dziedzictwem przyrodniczym. Razem tworzą
swoiste lokalne krajobrazy kulturowe będące wypadko-
wą działań człowieka i przyrody. Bez zachowania jednego
z nich trudno będzie nam zachować to drugie.
źródło: Starostwo Powiatowe
w Suchej Beskidzkiej
lipiec - wrzesień 2018
——EEA
WAKACYJNY PROJEKTOR I AIESEC
Wyjątkowo szybko minęły nam te wakacje. Lipiec
wzbogaciliśmy zajęciami w ramach programu Projektor.
Każdego dnia w Domu Kultury studenci prowadzili zaba-
wy integracyjne, animacyjne, ruchowe, gry, konkursy, eks-
perymenty i doświadczenia z wykorzystaniem produktów
spożywczych, gry planszowe, podchody, pokaz dużych
baniek mydlanych, warsztaty z modelowania baloników,
zumba dla dzieci, zajęcia komputerowe, eksperymenty,
malowanie na folii spożywczej, twister i wiele innych za-
baw i zajęć ruchowych i plastycznych. Na jednych z nich
powstał u nas Pan Gniotek, który swym pogodnym uśmie-
chem zapraszał wszystkie nudzące się dzieci do zabawy.
Nie zabrakło także gier i zabaw integracyjnych, podczas
których dzieci mogły poznać znaczenie swojej obec-
ności w grupie i podjąć próbę wyrażenia siebie i swoich
doświadczeń związanych z własnymi zainteresowaniami
poprzez symbol, metaforę plastyczną. Dzieci uczyły się wi-
zualizacji swoich celów i marzeń.
Natomiast w sierpniu w ramach programu AIESEC zajęcia
dla najmłodszych prowadziły studentki z Maroko oraz Chin.
Już wcześniej zdobywały doświadczenia z pracą z polskimi
dziećmi w innych placówkach na Śląsku, dzięki czemu w na-
szym Domu Kultury wykazały się wyjątkową kreatywnością.
AIESEC to innowacyjne warsztaty stworzone z myślą
o najmłodszych. Zajęcia były prowadzone w języku an-
gielskim, co sprawiło, że były wyjątkową zabawą i nauką,
a raczej nauką przez zabawę.
Kolejne spotkanie ze studentami w ferie zimowe. Już
teraz zapraszamy!
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
ROCZNICOWY MONUMENT
NA MAKOWSKIM RYNKU
Przez dwa dni (30.VI i 1.VII. 2018 r.) obchodziliśmy 640 rocznicę naszego miasta. Bowiem pierwsze historyczne
wydarzenie związane z Makowem, odstąpienie przez Hanko z Zakliczyna roli w Makowie dla Jana Erstosa, miało
miejsce w 1378 roku (wg dokumentu starosty krakowskiego Sędziwoja).
Cykl wydarzeń, związanych z historyczną rocznicą,
rozpoczęło otwarcie i uruchomienie przez burmistrza
Makowa Podhalańskiego Herbowej Fontanny na makow-
skim Rynku. Ten symboliczny monument, zaprojektowany
przez miejscowego artystę Wiesława Kwaka, przedstawia
herb Makowa Podhalańskiego wykonany z brązu, osa-
dzony w marmurowym cokole. Z trzech makówek, ele-
ment herbu, wytryskają strumienie wody, które oblewają
zanurzone w niszy liście maku. Na cokole fontanny siedzi
brązowa rzeźba makowskiej hafciarki. Jest to symboliczny
wyraz uznania dla makowskiego rękodzieła artystyczne-
go, z którego Maków Podhalański słynie od dawna, zarów-
no w kraju i na świecie. Natomiast kunsztowne produkty
makowskich hafciarek m.in. zasłużonej dla rozwoju i upo-
wszechnienia makowskiego haftu Anny Koziany, można
było oglądać na wystawie urządzonej w salach Szkoły
13
Biuletyn informacyjny
im. Jana Kantego, spadkobierczyni założonej w Makowie
w 1896 r Krajowej Szkoły Hafciarskiej.
W czasie uroczystości na Rynku, którym przewodził
burmistrz Paweł Sala w towarzystwie lwony Staśkiewicz,
brało udział setki mieszkańców miasta. Ich obecność
w tym wydarzeniu została upamiętniona pamiątkowymi
fotografiami.
Również interesującymi aspektem rocznicowych ob-
chodów był konkurs fotograficzny, w którym należało
prezentować zdjęcia dawnego i współczesnego Makowa.
Pierwszą nagrodę w tym konkursie przyznano Milenie Ko-
lobius, za fotografie Starego Rynku i współczesnego Ryn-
ku. Natomiast duże ekspozycje fotograficzne dawnego
Makowa, autorstwa Jana Pawlika i Romana Wiciarza, moż-
na oglądać przy alejkach w Rynku.
W tym roku mają się też ukazać publikacje książkowe
poświęcone historii miasteczka nad Skawą.
Fryderyk Warta
CUDENKA WYJĘTE Z SZUFLADY
Historię każdego miejsca tworzą ludzie ze swoimi marzeniami, przemyśleniami, uzdolnieniami. Najlepiej od-
zwierciedlają to dzieje naszego miasta. 640 lat istnienia Makowa Podhalańskiego potwierdza tę tezę. Od 1378
roku trud, praca, działania wielu pokoleń wykreowały obecny stan. Specyfiką naszej miejscowości są uzdolnienia
manualne. Dla mężczyzn materiałem było i jest drewno, dla kobiet było i jest płótno z igłą.
Makowszczyzna to „ZAGŁĘBIE TALENTÓW". Gospodarze
miasta pamiętali o tym przygotowując kolejne Dni Makowa.
Do Komitetu Jubileuszowych Obchodów zaproszono przed-
stawicieli różnych organizacji, którzy zapoznali się z progra-
mem uroczystości oraz podali swoje propozycje.
Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku zapropo-
nowało wystawę haftów wypożyczonych od mieszkańców
Gminy. Od 30.06 do 01.07.2018r. w salach dawnej Szkoły Haf-
ciarskiej można było obejrzeć „cudeńka wyjęte z szuflady”.
Autorkami tych dzieł były Panie w różnych przedziałach wie-
kowych, czynne zawodowo, na emeryturze lub niestety już
nie żyjące, z Makowa i okolic. Wystawa pozwoliła oddać hołd
utalentowanym i bardzo kreatywnym twórcom, przywróciła
pamięć o nich, odkurzyła schowane w szafach rękodzieła,
wywołała zdziwienie, estetyczne emocje, nawiązała do umiej-
scowionej na fontannie makowskiego rynku, hafciareczki.
Specjaliści zajmujący się badaniem haftów różnych krajów
i regionów, twierdzą, że „makowskie cudeńka” reprezentują
szczególnie trudne rękodzieło - bo układane swobodnie na
tkaninie, niezależnie od jej budowy i struktury. Haft makowski,
związany z mieszczańskim środowiskiem Makowa, znany był
w Małopolsce już od XVIII wieku. W XIX wieku w miasteczku
istniały liczne pracownie hafciarskie, tworzące głównie dla
Krakowa i okolic oraz na potrzeby okolicznych dworów. Ich
właściciele zatrudniali miejscowe kobiety i dziewczęta, które
14
rozwijały swój tradycyjny haft ludowy, wzbogacając go o nowe
wzornictwo. Działały tu też indywidualne hafciarki. Ich pra-
ce skupowali pośrednicy, którzy następnie sprzedawali je do
Krakowa, Polski Centralnej, Gdańska i poza granice kraju. We
wsiach podbabiogóskich biały haft makowski upowszechnił
się dopiero w okresie międzywojennym i służył głównie do
zdobienia bielizny pościelowej, konfekcji damskiej i różnego
rodzaju tzw. „stołowizny” wykonywanej modnymi w tamtych
czasach technikami - toledo i richelieu.
Miejscowe tradycje i talenty doskonale znał ówczesny
burmistrz Makowa, Józef Gibas. Toteż w 1890 roku przyczynił
się do utworzenia Krajowej Szkółki Hafciarskiej, która swoją
siedzibę znalazła w pomieszczeniach Towarzystwa Pożyczko-
wego „Wzajemna Pomoc"
W 1892 roku z inicjatywy miejscowego księdza Józefa
Caputy, założono w miasteczku Związek Handlowo - Przemy-
słowy Zjednoczonych Hafciarek (to taka ważna socjologiczna
ciekawostka!). | jeszcze jedna ważna informacja - w 1896 roku
makowska szkoła hafciarska została gruntownie zreorganizo-
wana, zyskując rangę profesjonalnej placówki oświatowej.
Kolejną instytucją rozwijającą i propagującą haft makow-
ski w całym świecie była powstała w 1950 roku Spółdzielnia
Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Makowianka”. Zapra-
szając do współpracy artystów plastyków, głównie z Krakowa,
spółdzielnia przyczyniła się do spopularyzowania zapomnia-
nych technik haftu i wzbogaciła inwencję ludowych artystek
propozycjami nowych, stylizowanych motywów.
To dziedzictwo kulturowe makowian towarzyszy również
słuchaczom UTW. Świadomość ważności i ponadczasowości
rękodzieła artystycznego spowodowała podjęcie wyzwania.
Kilka tygodni wizyt, rozmów, zachęcań, przyjacielskich ge-
stów, miłych słów i pracy przyniosło efekty.
Ekspozycja w salach Zespołu Szkół im. św. J. Kantego
urzekła wszystkich: panie hafciarki, których zdjęcia i krótkie
życiorysy można było zauważyć, ich rodziny, zwiedzających -
starszych i młodszych, gości spoza Makowa.
Szczególne słowa podziękowania za przygotowanie tego
pięknego przedsięwzięcia kieruję do PAŃ: Barbary Mirochy,
Marii Jelonek, Barbary Sasuły, Zofii Hołdy, Henryki Działowej,
Urszuli Chudzik, Haliny Matuszyk, Józefy Pęczek, Jadwigi Ju-
rek, lwony Staśkiewicz. Dziękuję Pani Dyrektor Zespołu Szkół,
Paniom plastyczkom Danucie Nitoń - Kwak, Katarzynie Bie-
drawie oraz nauczycielom i pracownikom szkoły, pomocnym
w zorganizowaniu tego niezapomnianego DZIEŁA.
Prezes Stowarzyszenia
Barbara Skubis - Tyszewska
foto: Stanisław Mazurek
15
Biuletyn informacyjny
SPOTKANIA Z FOLKLOREM
55 Tydzień Kultury Beskidzkiej w wyjątkowy sposób zapisze się do historii. Dopisała pogoda, wysoka frekwen-
cja widzów i klasa występujących. TKB to jedna z najstarszych i największych światowych imprez folklorystycz-
nych. W ciągu 9 dni na estradzie Makowianka zaprezentowało się 15 zagranicznych zespołów z Czech, Bułgarii,
Macedonii, Hiszpanii, Indii, Meksyku, Indonezji, Kazachstanu, Włoch, Turcji, Serbii, Rumunii, Ukrainy i Japonii oraz
33 polskie zespoły.
Każdego wieczoru podczas występów podziwialiśmy
nie tylko regionalne tańce i pieśni, stylizowane wido-
wiska oparte na lokalnych tradycjach z różnych stron
świata, podczas których widzów zachwycały wyjątkowe
stroje, muzyka, wzruszające słowa i zwyczaje, często na-
wiązujące do ważnych, bliskich sercu wydarzeń, ale tak-
że TKB to dla naszych mieszkańców i gości doskonała
okazja do spotkania w gronie znajomych.
Codziennie na estradzie Makowianka gościło pięć,
a w weekendy sześć zespołów, które w efektowny spo-
sób, z niezwykłym zaangażowaniem przybliżały nam
swe codzienne i świąteczne obyczaje. I tak przeplatały
się tańce pachnące podlaską wiosną, podhalańskim,
góralskim rytmem, serbskim tańcem miłosnym, peł-
nym pasji i energii, by już za chwilę przybliżyć widzom
ceremoniał tańców szamańskich, naśladujących ruchy
zwierząt morskich, czy nutą tradycyjnych utworów
sycylijskich. Poprzez taniec w wątkach tradycyjnych
zespoły przybliżały swe rodzime zwyczaje. Rumunia
wyraziła tęsknotę za ojczyzną i szacunek do swych
ludowych ceremonii, pokazała nam niedzielne stroje,
świąteczne przygotowania, taniec gospodyń przygo-
towujących weselny poczęstunek obrazując różni-
cę między stylem z rejonów górskich oraz z równin.
Indonezyjczycy przybliżyli wesoły taniec dorastają-
16
©.
2
0
lipiec - wrzesień 2018 *Ś Ć
cych dziewcząt, dziękczynne, radosne kroki za udane
zbiory oraz sztuki walki i celebrujący taniec religijny.
Z zachwytem widzowie podziwiali Meksykańską fiestę
i zabawę. Piękne stroje, radosne melodie i życiowe cho-
reografie na długo zostaną w naszej pamięci. Zespół
z Kazachstanu między innymi zaprezentował tańce
z tradycjami wojowników i świąteczne rytuały. Ma-
cedonia przedstawiła pogański obrzęd przepędzenia
czarnej śmierci, a Japonia doskonale oddała charakter
tradycyjnej muzyki z różnych zakątków Kraju Kwitnącej
Wiśni, bezkonkurencyjnie grając na bębnach, jednocze-
śnie serwując widzom wirtuozowską muzykoterapię.
Oprócz codziennych koncertów w ramach TKB
w Makowie już po raz osiemnasty odbył się Między-
narodowy Plener Malarsko-Rzeźbiarski, plener z duszą.
Było to kolejne spotkanie artystów z wysokiego koszy-
ka, jak mawia mistrz od bajek Dariusz Miliński, którego
wystawę można było podziwiać w Miejskiej Bibliotece
Publicznej, a On sam także brał udział w tegorocznym
plenerze.
Jak co roku, niemal każdego dnia, mogliśmy de-
gustować wyborne smakołyki oferowane przez Koła
Gospodyń, a także nabywać rękodzieła proponowane
przez twórców ludowych.
Dziękujemy za Państwa obecność i gorące serce!
Podczas TKB udało się sprzedać niemal wszystkie ufun-
dowane przez darczyńców fanty na rzecz Szymona, któ-
rego serce potrzebowało pomocy. Rodzicom udało się
zebrać całą kwotę, co jeszcze bardziej cieszy, że choć
w małym stopniu mogliśmy w tym pomóc! Bardzo dzię-
kujemy Mocnym Pomocnym za zaangażowanie i pomoc
przy zbiórce.
Tydzień Kultury Beskidzkiej zagłębia i rozszerza na-
szą wiedzę o kulturze, tradycjach i zwyczajach z różnych
kątków świata — mamy nadzieję, że także inspiruje na-
szych lokalnych podróżników, którzy zechcą bliżej po-
znać kulturę regionów, z których pochodzą odwiedzają-
ce nas zespoły, a także wpływa na poprawę samopoczu-
cia i relacji z ludźmi, gdyż przy dobrej muzyce i zacnym
gronie tak miło spotkać się po latach.
17
18
Biuletyn informacyjny
•
BS JORDANÓW ODDZ. MAKÓW
PODHALAŃSKI
•
PRZEDSIĘBIORSTWO WODNO-
KANALIZACYJNE „EKO-SKAWA”
Maków P.
•
„DALIA LINGERIE” Maków
Podhalański
•
„FABIOS” S.A. Białka
•
„EKOINSTAL” Sucha Beskidzka
•
„KURACJUSZ” Sucha Beskidzka
•
ANNA I HENRYK MIREK
•
„BLACHDOM PLUS” JAN GŁUC
•
„AGRO ART” Maków Podhalański
•
„DREWBOR” Białka
•
„LUX-MAR” Maków Podhalański
•
„GARDENIA” Maków Podhalański
•
BANK „PKO” S.A. Sucha
Beskidzidzka
•
„MAXI ŁAZIENKI”
•
F.H.P.U. „MIJAX” Maków
Podhalański
•
Mikut Jan Stolarstwo i tokarstwo
w drewnie. Galanteria drzewna
•
„HAJOS” s.c. Maków Podhalański
•
„SMAKOŁYK” s.c. Maków
Podhalański
•
„OTOGIS GEODEZJA” s.c. Maków
Podhalański
•
„SZKLARCZYK DESIGN” Maków
Podhalański
•
P.P.H.U. „GŁUC” Andrzej Głuc
Maków Podhalański
•
„SAMANTA” Białka
•
„DREWEKS” Maków Podhalański
•
„KRU” Urszula Duda Sucha
Beskidzka
•
„ALFA SPORT” Sucha Beskidzka
•
„MAKLAMP” Maków Podhalański
•
PRZEDSIĘBIORSTWO
BUDOWLANE „LURKA” Białka
•
„EUROPONY” Maków Podhalański
•
„HYDRO-INSTAL” Białka
•
„APTEKA POD KASZTANAMI”
Maków Podhalański
•
„REDLIFT” Maków Podhalański
•
PRZEDSZKOLE „SŁONECZNY
UŚMIECH” Maków Podhalański
•
SALON FRYZJERSKI „MATRIX”
Maków Podhalański
•
„HAPPYFIT GABRIELA BRYNDZA”
Maków Podhalański
•
FIRMA WIELOBRANŻOWA
„SUŻYW” Sp. z o.o. Sucha
Beskidzka
•
KSIĘGARNIA „KUBUŚ” Maków
Podhalański
•
PRACOWNIA KRAWIECKA
ELŻBIETA BARTKOWSKA Maków
Podhalański
•
F.P.U.H. „TOMET” Madej Zygmunt
Maków Podhalański
•
„DREWBUD” Maków Podhalański
•
F.H.U. „OGRODNIK” Maków
Podhalański, Sucha Beskidzka
•
„ROOD-DREW” Białka
•
„MEBLO-WOSK” Białka
•
„AUTO-CLASIC” Białka
•
„BESTSELLER” Maków Podhalański
•
„SPAR” Handel Artykułami
Przemysłowo-Spożywczymi
Arkadiusz Listwan Maków P.
•
„ELITA DANCE CENTER” SZKOŁA
TAŃCA Maków Podhalański
•
„ZABIELANKA” Białka
•
„TUSTELA” Maków Podhalański
•
„NORDFIT NORDIC WALKING
&FITNESS” BARBARA FILA CHWIEJ
•
„RIZA MODA” Sucha Beskidzka
•
SALON KOSMETYCZNY „EV
LASHES” Maków Podhalański
•
AGENCJA REKLAMOWA „CITY”
Kraków
•
„ANIMAGIA” Łętownia Dolna
•
F.H.U. „GUMIŚ” Białka
•
OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA
Maków Podhalański
•
BIURO RACHUNKOWE HALINA
ZIELNKA Grzechynia
•
FPH „EKODREW” Krzysztof
Urbański Maków Podhalański
•
„MOTOROWEX” Maków
Podhalański
•
WODO-INSTAL” Maków
Podhalański
•
SKLEPY „IKA”
•
CENTRUM TERAPII
MANUALNYCH Maków
Podhalański
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
STRAŻACKIE KOŁO GOSPODYŃ ORAZ STRAŻACY
Z OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ Z MAKOWA
DOLNEGO POŻEGNALI WAKACJE
W ostatni weekend wakacji odbył się Strażacki Piknik zorganizowany przez druhów Ochotniczej Straży Pożar-
nej w Makowie Dolnym. Prowadzący piknik szefowa makowskiego Domu Kultury Iwona Staśkiewicz oraz prezes
OSP Maków Dolny Mateusz Szklarczyk poprosili przybyłych o powstanie i uczczenie minutą ciszy poległych w II
wojnie światowej.
Następnie organizatorzy podziękowali patronom wy-
darzenia, sponsorom oraz mieszkańcom za wsparcie, za-
praszając jednocześnie do wstąpienia w szeregi OSP jak
i w skład Strażackiego Koła Gospodyń. Strażacy przygo-
towali wiele atrakcji dla każdej grupy wiekowej, dzięki cze-
mu piknik odwiedziła duża liczba gości. Uczestnicy pikni-
ku z chęcią garnęli się do organizowanych przez strażaków
konkursów, podczas których można było zdobyć wiele
nagród. W programie były również warsztaty z pierwszej
pomocy przedmedycznej. Mieszkańcy mieli także okazję
spróbować swoich sił podczas Zumby, która zapewniła
każdemu wiele uśmiechu na twarzy. Ponadto nie zabrakło
atrakcji dla najmłodszych: bezpłatne dmuchane zamki,
malowanie twarzy, zabawy z animatorkami, jazda kon-
na czy też pamiątkowe zdjęcia z Kubusiem Puchatkiem
i Myszką Miki!
Bardzo dziękujemy naszym tegorocznym sponsorom, darczyńcom i wszystkim przyjaciołom makowskiej kultury:
Za część gastronomiczną możemy podziękować Stra-
żackiemu Kołu Gospodyń OSP Maków Dolny, które zadba-
ło, aby z pikniku nikt nie wyszedł głodny. Potrawy i ciasta
domowej roboty przyciągały liczną część przybyłych go-
ści. Pogoda dopisała do samego końca. Zabawa taneczna
przy akompaniamencie DJ OIZO - Jakuba Ścieszki trwała
do późnego wieczora.
Jak powiedział jeden z rodziców dzieci należących
do naszej Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej, Pan Łukasz
Klimasara — piknik oraz sama idea straży jest wspaniałą
okazją do rozwoju i integracji miejscowej ludności, by po
lipiec - wrzesień 2018
EWA
ASRR ża:
prostu robić coś wspólnie, coś pożytecznego i mieć z tego
ogromną satysfakcję, dlatego też sam tak mocno zaanga-
żował się we wsparcie naszej jednostki.
Druhowie serdecznie dziękują za przybycie.
Zebrane pieniądze podczas pikniku zostaną przezna-
czone na modernizację poddasza remizy, gdzie w przy-
szłości ma powstać świetlica dla dzieci i młodzieży - sam
budynek remizy ma stać się docelowo - CENTRUM ROZ-
WOJOWYM DOLNEGO MAKOWA.
Magdalena Włosiak
Biuletyn informacyjny
mam —
PRZEDWIOŚNIE NA
MAKOWSKIM RYNKU
W sobotę, 8 września br. odbyła się siódma edycja
ogólnopolskiej akcji Narodowego Czytania. Tegorocz-
ną lekturą było „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego.
Jak co roku, także i tym razem organizacją tego przedsię-
wzięcia zajęła się Miejska Biblioteka Publiczna. Na makow-
skim Rynku czytali nie tylko najmłodsi z naszej gminy, ale
także osoby starsze i mamy z dziećmi, tworząc wyjątkowe ro-
dzinne spotkanie z lekturą. Mimo, iż pamiątkowa pieczątka
nie dotarła do nas na czas, mamy nadzieję, że poloniści odpo-
wiednio docenią potwierdzenie, które otrzymali uczniowie
uczestniczący w tegorocznym Narodowym Czytaniu.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury Maków Podhalański
|
TA
że
A
|
| z |
=p
LIJ
PRACOWITY SEZON KOŁA GOSPODYŃ Z BIAŁKI
Tegoroczne lato obfitowało w liczne imprezy, w których Stowarzyszenie Koło Gospodyń z Białki wzięło udział.
2 czerwca 2018 roku odbył się VII Festiwal Pieśni i Pio-
senki Maryjnej w Sanktuarium na Jasnej Górce w Ślemieniu.
Swój program przedstawiło 22 uczestników, wśród któ-
rych znalazła się również Grupa Śpiewacza Stowarzyszenia
Koło Gospodyń z Białki. Na scenie zaprezentowano po dwa
utwory — pierwszy o tematyce religijnej a drugi, w związku
zobchodami 100-lecia Niepodległości Polski - o tematyce pa-
W
|| GMINA |
| MAKÓW
PODHAL AŃSKI ite. „4
20
U p
triotycznej. Grupa Śpiewacza Stowarzyszenia Koło Gospodyń
zBiałki zajęła Ill miejsce w kategorii zespołów dorosłych.
W trakcie tegorocznego Powiatowego Konkursu Ga-
wędziarzy, Śpiewaków i Instrumentalistów Ludowych
„Podbabiogórskie Posiady”, który odbył się 09.06.2018 r.
w Zawoi, Grupa Śpiewacza Koła Gospodyń również przed-
stawiła swój repertuar, który zapewnił im III miejsce.
Swoje smakołyki Koło zaserwowało podczas kilku im-
prez odbywających się w regionie. Zorganizowano poczę-
stunek dla uczestników Gwiazdy Południa — etapowego
wyścigu MTB, oraz stół degustacyjny w czasie trwania Ty-
godnia Kultury Beskidzkiej w Makowie Podhalańskim.
Gospodynie reprezentowały również Gminę Maków
Podhalański i Powiat Suski w trakcie tegorocznych Do-
żynek Wojewódzkich, których obchody miały miejsce
26.08.2018 r. w Radziszowie. Koło Gospodyń z wieńcem
lipiec - wrzesień 2018
——EEA
współczesnym zostało wydelegowane do reprezentowa-
nia naszego regionu w trakcie zeszłorocznych Dożynek
Powiatowych, w trakcie których zwyciężyło w konkursie
na wieniec dożynkowy.
Stowarzyszenie serdecznie dziękuje wszystkim orga-
nizatorom za możliwość udziału w tak wspaniałych wyda-
rzeniach.
Ewa Kozina
Stowarzyszenie Koło Gospodyń z Białki
MAKOWSKIE ŚWIADECTWO PATRIOTYZMU
Liczna rzesza mieszkańców Makowa Podhalańskiego uczestniczyła 15 sierpnia 2018 r. w patriotycznej uroczy-
stości, zorganizowanej przez środowisko kombatantów przy Pomniku Ofiar Zagórza z okazji Święta Wniebowzię-
cia NMP i Święta Wojska Polskiego.
Mszę św., przy ołtarzu polowym i w otoczeniu szpaleru
pocztów sztandarowych, w intencji żołnierzy polskich po-
ległych w walkach za Ojczyznę i za zamordowanych przez
niemieckich okupantów mieszkańców Zagórza 4.04.1944
r, odprawił ks. Bogusław Borek. W wygłoszonej homilii na-
wiązał do zwycięskiej bitwy żołnierzy polskich, z nawałą
bolszewicką w sierpniu 1920 r. Wspomniał o wielu faktach
związanych z tym dziejowym wydarzeniem, które miały
przełomowe znaczenie dla obrony suwerenności Polski
i ratowania chrześcijańskiej Europy przed zalewem komu-
nistycznego zagrożenia. Skalę tego zagrożenia dostrzegał
ówczesny papież Benedykt XV, który nawoływał narody
Europy o modlitwę za Polaków broniących Warszawę i tak-
że, ale i Europę przed„czerwonym” zagrożeniem, wspomi-
nał ks. Bogusław. Dodał też, że zwycięstwo oręża polskie-
go w tej dziejowej bitwie, to zasługa polskiego żołnierza
i jego dowódców z marszałkiem Józefem Piłsudskim na
czele, ale także cudowne wstawiennictwo Matki Bożej.
Zauważył także, że również dzisiaj, dla pomyślności i siły
naszej Ojczyzny, potrzebna jest modlitwa i zawierzenie jej
losów Bogu i Matce Bożej.
W bogatym programie uroczystości na Makowskiej
Górze, nawiązującej także do setnej rocznicy odzyskania
niepodległości Polski, cenną wartość wnosił montaż słow-
no - muzyczny, nawiązujący treścią do chwalebnych kart
historii Polski oraz koncert pieśni patriotycznych w wyko-
naniu makowskiej orkiestry dętej m.in.: „Pieśń Konfedera-
Na Makowskiej Gorze Eucharystii przewodniczył
i homilię wygłosił ks. Bogusław
tów Barskich', „Rota', „I Brygada „Rozkwitały pąki białych
róż" (współautorem tekstu tej pieśni jest makowski legio-
nista Jan Emil Lankau), „Pieśń sybiraków". Z kolei weteran
AK kpt Józef Miehle przypomniał uczestnikom listę legio-
nistów pochodzących z Makowa Podhalańskiego i innych
miejscowości makowskiej parafii, którzy w sierpniu 1914 r.
zasilili szeregi polskich legionistów i walczyli o niepodle-
głość Polski, w brygadach Józefa Piłsudskiego i Józefa Hal-
lera. Wspomniał też, że 4 sierpnia 1920 r. 280 ochotników
z makowskiej parafii wyruszyło, po Mszy św., na wojnę
z bolszewikami w obronie Warszawy. Wzruszającym frag-
NZ
Rzesze mieszkańców brały udział w uroczystości Za Górą
21
A Biuletyn informacyjny
mam —
mentem uroczystości był też Apel Pamięci Ofiar Zagórza
zamordowanych przez niemieckich oprawców na tamtej-
szym osiedlu, odczytany przez płk Grzegorza Stanaszka.
O pl
Kpt. Józef Miehle odczytał listę makowskich legionistów
Obecny na uroczystości senator RP Andrzej Pająk,
dziękując organizatorom za zaproszenie, wraził uzna-
nie za bogatą i patriotyczną wymowę wydarzenia.
Zwrócił, także uwagę na potrzebę utrwalania i kształ-
towania pamięci historycznej dla umocnienia egzy-
stencji i pomyślnego rozwoju naszego narodu.
Kontynuowanie pięknej tradycji obchodów Święta
Wojska Polskiego w Makowie Podhalańskim w formie
organizowanej uroczystości na Zagórzu, o bogatej
wymowie patriotycznej m.in. przez przypominanie
chwalebnych kart oręża polskiego i ofiarnej służbie
w obronie Ojczyzny pokoleń mieszkańców Ziemi Ma-
kowskiej jest, godną uznania, zasługą makowskiego
środowiska kombatantów i oficerów rezerwy, a szcze-
gólnie płk Grzegorza Stanaszka i kpt Józefa Miehle.
W tym szlachetnym dziele znajdują zawsze wsparcie
u władz samorządowych z burmistrzem Pawłem Salą
i przewodniczącym Rady Miejskiej Henrykiem Banią
(zawsze obecni na uroczystości) oraz od Duszpaster-
stwa Parafialnego.
Fryderyk Warta
KLUB 50 + ZWIENDZIŁ NIEPOŁOMICE
Członkowie Klubu 50+ działającego przy naszej Bibliotece wybrali się 22 sierpnia na kolejną wycieczkę, pod-
czas której poznawali piękno naszego kraju. Tym razem zwiedzali Niepołomice i okolice.
Pierwszym punktem programu było zwiedzanie Ko-
Ścioła i klasztoru ss. Benedyktynek w Staniątkach.
Nieopodal Niepołomic znajduje się wieś Staniątki, na
miejscu której — jak głosi legenda — zatrzymał się w 996 r.
św. Wojciech w drodze na dwór Bolesława Chrobrego. Sta-
niątki należały do rodu Gryfitów i rozwinęły się w XII i XIII
w. Pozostawał on pod szczególną opieką panujących; przy-
wileje nadawali mu Bolesław Wstydliwy, Władysław Łokie-
tek, Stefan Batory i Jan Kazimierz. Przez stulecia istnienia
klasztor zgromadził w swoich murach wiele cennych dzieł.
Do najstarszych należą dwie gotyckie figury Madonn na
tronach (XIV w.) oraz późnogotycka rzeźba Chrystusa Fra-
sobliwego. Przechowywane są tutaj liczne zbiory rzemiosła
artystycznego i sztuki sakralnej, a także niezwykle boga-
ta biblioteka. W kaplicy przy południowej nawie kościoła
umieszczony jest otaczany szczególną czcią wizerunek
Matki Bożej Bolesnej.
Następnie klubowicze zwiedzili Zamek Królew-
ski w Niepołomicach. Zamek został wzniesiony przez
Kazimierza Wielkiego w połowie XIV w. i stał się królewską
rezydencją. Równocześnie powstała osada Niepołomi-
ce, pełniąca funkcje „służebne” dla dworu i zamku. Z tego
także okresu pochodzi kościół parafialny usytuowany po
drugiej stronie zabytkowego rynku. Dzieło Kazimierza kon-
22
tynuowali następni królowie: Władysław Jagiełło, Zygmunt
I Stary, a następnie Zygmunt August, który zamkowi nadał
obecny kształt czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem.
lipiec - wrzesień 2018
——EEA
Zasługą królowej Bony były ogrody włoskie usytuowane
przy południowym skrzydle. Zamek został spustoszony
podczas najazdów Szwedów i stopniowo tracił swoje zna-
czenie. W latach 1991 — 2007 przeprowadzono gruntowne
prace konserwatorskie, które przywróciły rezydencji królew-
skiej jej dawną świetność. Od 2002 roku w Zamku Królew-
skim w Niepołomicach mieści się Muzeum Niepołomickie.
Uczestnicy wycieczki wybrali się również na spacer
po niepołomickim Rynku.
Na koniec mieli okazję podziwiać Puszczę Niepoło-
micką - Zielone Płuca Krakowa. W puszczy znajduje się 6
rezerwatów przyrody a także ośrodek hodowli żubrów.
Jest ona także poprzecinana szlakami turystycznymi
i posiada wyznaczone ścieżki rowerową i edukacyjną.
Swoimi wrażeniami ze spotkania z przyrodą i histo-
rią chętnie podzielą się z innymi osobami podczas kolej-
nych spotkań Klubu 50+. Przypominamy, że Klubowicze
spotykają się w naszej Bibliotece w pierwszą i trzecią
środę miesiąca o godz. 16.00.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
JAŚ I MAŁGOSIA W CZYTELNI LETNIEJ
24 sierpnia dla młodych mieszkańców naszej gminy, aktorzy ze Studia Małych Form Teatralnych „Sztuka”
w Trzebini zaprezentowali przedstawienie teatralne „Jaś i Małgosia”. Spektakl niezwykły, bo w fabułę wpleciono
różnorodne treści ekologiczne.
Wpadające w ucho piosenki, bajkowa scenografia
i szybka, ciekawa nawet dla najmłodszego widza akcja, to
liczne walory przedstawienia.
Młodzi widzowie mieli okazje poznać głównych bo-
haterów: Jasi i Małgosię, którzy spacerując po lesie, mieli
okazję przekonać się jak w łatwy sposób piękna natura
zmienia się w zaśmiecony, brudny las. Podczas swoich
przygód dowiedzieli się, jak długo śmieci ulegają biode-
gradacji w środowisku naturalnym i dlaczego tak ważny
jest recykling. Wracając do domu, sprzątali razem z widza-
mi zaśmiecony las. Dzieci uczyły się selektywnej zbiórki
śmieci i wyboru odpowiedniego kontenera na śmieci po
to, by jak najmniej odpadów trafiło na składowisko.
Na zakończenie spektaklu dzieci złożyły obietnicę Ja-
siowi i Małgosi, że nie będą śmiecić, co zostało potwier-
dzone stosownym dokumentem, który został w powieszo-
ny na ścianie w Dziale Dziecięcym makowskiej Biblioteki
na pamiątkę spotkania.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
23
Za lą
ZO *
Biuletyn informacyjny
BABIOGÓRSKIE LATO
Lato zawsze obfituje w imprezy. Czas wakacyjny sprzyja zwiedzaniu, poznawaniu. Dla zespołów jest czas wytę-
żonej pracy i konkursów. Wszystko po to aby pokazać w jak najpiękniejszej formie to, co stanowi naszą tożsamość,
wszystkim tym, którzy chcą ją poznać. Aby mogli dotknąć regionu w którym przebywają, aby mogli dotknąć na-
szej kultury.
Po zabawach i tańcach związanych z obchodami
10-lecia Zespołu Regionalnego „Zbyrcok”, grupa wzięła
się ostro do pracy. W niespełna miesiąc rozpoczął się 55
Tydzień Kultury Beskidzkiej. 27 lipca „Zbyrcok” stanął
na deskach sceny amfiteatru „Pod Grojcem” w Żywcu,
aby zmierzyć się z 24 najlepszymi grupami góralskich
zespołów regionalnych w Polsce. W ramach 49 Festiwa-
lu Górali Polskich „Zbyrcok” pokazał inscenizację zwy-
czaju pasterskiego zatytułowaną „Do miry', ukazującą
w jaki sposób gospodarze i bacowie rozliczali się z mle-
ka podczas wypasu owiec. Tutaj „Zbyrcok” otrzymał wy-
różnienie za przedstawienie obyczajowości pasterskiej
górali babiogórskich. W tym samym czasie na scenie
żywieckiego rynku odbywał się w ramach Festiwalu
Folkloru Górali Polskich - konkurs kapel, grup śpiewa-
czych, śpiewaków ludowych, instrumentalistów, mi-
strzów uczących śpiewu i gry na instrumentach. Zespół
wystawił dwie grupy śpiewacze — męską i żeńską, dwie
solistki i instrumentalistę. Obie grupy śpiewacze zajęły
3 miejsce, co jak podkreślili jurorzy nie zdarzą się często,
aby z jednego zespołu dwie grupy stawały na podium.
Tym bardziej sukces cieszy. Po tak pięknym początku tej
największej imprezy folklorystycznej w kraju Zbyrcok
gościł jeszcze na 3 innych scenach Tygodnia Kultury Be-
skidzkiej. Pokazując pieśni i taniec babiogórski na sce-
nach Wisły, Szczyrku i Makowa Podhalańskiego z dumą
reprezentował swój region.
Młodsza latorośl zespołowa czyli instrumentaliści ze
„Zbyrcocka” tj. Dominik Polak i Krzysztof Waląg szyko-
wali się w tym czasie do Festiwalu Folkloru Polskiego
- 52 „Sabałowych Bajań” w Bukowinie Tatrzańskiej. Obaj
grając na heligonkach wiązanki melodii babiogórskich
zajęli 2 miejsca w swoich kategoriach wiekowych. Do-
dać należy, że dla obu był to debiut na tak wielkiej im-
prezie folklorystycznej.
24
Kończąc zmagania konkursowe „Zbyrcok” wystąpił
gościnnie w Dobrej koło Limanowej podczas Dożynek
Gminnych. W Dobrej do tradycji należy pokazywanie
kultury otaczających ich regionów. Każdego roku za-
praszane są zespoły z Polski i Słowacji aby przybliżyć
swoją kulturę mieszkańcom tej jakże malowniczej miej-
scowości. W tym roku o pokazanie folkloru babiogór-
skiego został poproszony 'Zbyrcok”. Bardzo dziękujemy
za zaproszenie i możliwość pokazania siebie, serdeczne
przyjęcie i okazaną gościnę.
Dorota Stasik
Stowarzyszenie
„Nowy Juszczyn”
in NF | >
NE DOE IB)
KO: yd
7
lipiec - wrzesień 2018
PRACOWITE WAKACJE ZA NAMI
Bardzo niedawno pisałem o nadziejach jakie wiążemy z najmłodszą młodzieżą naszego zespołu i nie ukrywam
jestem szczęśliwy, że się spełniają. Pozwólcie Państwo, iż przypomnę pokrótce sukcesy naszych najmłodszych ko-
leżanek i kolegów z zespołu „Mała Polana Makowska".
Po wygranym „Powiatowym Przeglądzie Dziecięcych Ze-
społów Folklorystycznych” w Makowie Podhalańskim, nasze
dzieciaki wzięły udział w Ogólnopolskim Festiwalu Dziecię-
cych zespołów Folklorystycznych w Baranowie Sandomier-
skim „Dziecko w Folklorze; gdzie wytańczyły i wyśpiewały
sobie II miejsce. Wyjazd ten był jednocześnie wspaniałą oka-
zją do zorganizowania wycieczki dla zespołu, której głównym
celem był Sandomierz. Mnóstwo atrakcji i zabytków miasta
„księdza Mateusza; mam nadzieję, pozostaną w pamięci
młodych „polanowiczów". Przy tej okazji szczególne podzię-
kowania kierujemy do Pana Burmistrza Pawła Sali, Pani Dy-
rektor MBP Haliny Rejowskiej oraz do wszystkich rodziców,
którzy wspólnie z nami wzięli udział w tym wyjeździe. Tylko
dzięki tym ludziom całe to przedsięwzięcie było możliwe -
dziękujemy. Pomoc rodziców i wszystkich nam życzliwych
jest nieoceniona. Wielkim sukcesem „maluchów” był również
występ podczas tegorocznego „Tygodnia Kultury Beskidz-
kiej; naprawdę pokazaliście że scena i publiczność nie stano-
wią dla was żadnego problemu. BRAWO!
Tydzień Kultury Beskidzkiej dla naszych zespołów to czas
i festiwal szczególny, głównie dlatego, że wszyscy czujemy
się z nim związani osobiście ponieważ Maków Podhalański
od 42 lat związany jest z tą imprezą. W tym roku „Babiogó-
rzanie” przygotowali program głównie pod kątem występów
komercyjnych, nie zgłaszając swojego udziału w konkursie
„Festiwalu Folkloru Górali Polskich” który zaprezentowaliśmy
na estradach w Oświęcimiu, Wiśle, Istebnej i Makowie Pod-
halańskim.
Osobnym rozdziałem są sukcesy śpiewaków i instrumen-
talistów, zarówno z „Małej Polany Makowskiej” jak i z„Babio-
górzan Polany Makowskiej”. Dziewczęce grupy śpiewacze
Małej i Dużej Polany brały udział w konkursach w Zawoi,
w Podegrodziu i Bukowinie Tatrzańskiej wszędzie zajmując
miejsca na podium. Ponadto dziewczyny z dorosłej grupy
śpiewaczej wystąpiły na „Ogólnopolskim Festiwalu Śpiewa-
ków i Instrumentalistów Ludowych” w Kazimierzu Dolnym
zp K ŻĘ pr E k kh.
SĄ Ę: — ę =. f- k.
Ż) QR2Ż scu(B vB x
nad Wisłą, zdobywając tam III miejsce. Występ ten poskutko-
wał zaproszeniem do wzięcia udziału w „IV Turnieju Muzyków
Prawdziwych” organizowanym przez Filharmonię Szczeciń-
ską, i tam nasze dziewczyny wyśpiewały I miejsce w kategorii
zespołów śpiewaczych, a Anna Kowalska-Wicherek zajęła II
miejsce w kategorii śpiewaków solistów. Jest to niewątpliwie
wielki sukces śpiewaczek z„Babiogórzan Polany Makowskiej'.
Wakacje za nami, zaczynamy nowy sezon prób i wystę-
pów, mam nadzieję że będzie to równie udany czas jak ten,
który już za nami. Zwyczajowo już każdy tekst o pracy nasze-
go zespołu kończę ZAPROSZENIEM do wspólnej pracy i za-
bawy w „szeregach” zarówno „Małej Polany” jak i „Babiogó-
rzan Polany Makowskiej”. Ciągle mamy nadzieję, że w byłych
członkach naszego zespołu (a jest ich w Makowie bardzo wie-
lu) nie wygasła iskra zamiłowania do folkloru i wciąż pamięta-
ją jak super może być w zespole. Namawiam Was serdecznie
WRACAJCIE! Czekamy na Was w każdy piątek, dziecięca gru-
pa (od 4 roku życia) od godziny 18.00, natomiast młodzież
i dorośli o godzinie 19.00 w Domu Kultury.
Zbigniew Kowalski
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
25
MSF Biuletyn informacyjny
susze.
MAKOWSKIE
ŚWIĘTO MIODU.
13.10.2018r.
OSP ul. Kościuszki 2
( MR, Maków Podhalański
16.00 - występ grupy balet "owe, |
16.30 - miodowy start - fak y i fa
17.00 - występ Six Steps «
dodatkowo wykłady, P p La
- pszczelarstwo w regionie |
- zagroda edukacyjna, miodowa wit
- plastry z miodem, degustacja
- słodki konkurs dla dzieci i dorosły
- animacje Zumba Kids z Happyfit
- piwo rzemieślnicze
Mie dd kupujesz — pszczoły ratujesz te ogólnopolska
kampania organizowana przez Wydawnictwo Posieka”
oraz Polski Związek Pszczelarski KJ $ polskie pszczejarstwo
honorowy patronat patronat medialn partnerzy
PowiatSuski24.pi
PONIĘ) suchażi.piŚ Ś,© 6
26
Q
0
lipiec - wrzesień 2018 38
www
MBP DOM KULTURY ORAZ ,
KOMENDANT POLICJI W MAKOWIE PODHALANSKIM
zapraszają mieszkańców na
DEBATĘ
SPOŁECZNĄ
shz
ZAJ
„POROZMAWIAJMY O BEZPIECZEŃSTWIE
— | TY MOŻESZ MIEĆ NA NIE WPŁYW”
W DEBACIE WEZMĄ UDZIAŁ PRZEDSTAWICIELE UNIWERSYTETU TRZECIEGO WIEKU
UCZNIOWIE ZS JANA KANTEGO ORAZ UCZNIOWIE ZS W MAKOWIE PODHALAŃSKIM
MIEJSCE SPOTKANIA:
ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. ŚW. J. KANTEGO W MAKOWIE PODHALAŃSKIM
4. j% DATA: 2 PAŹDZIERNIKA 2018 R GODZ. 11.00
Biuletyn informacyjny
_ GWIAZDA POŁUDNIA
SWIECI NIEZALEZNIE OD WIEKU
Zanosiło się na ulewę, tymczasem już po raz trzeci Gwiazda Południa rozświetliła swym blaskiem Maków i pol-
skie etapówki MTB. Zróżnicowana trasa, regionalna oprawa poszczególnych etapów, smakołyki przygotowane
i serwowane przez Koła Gospodyń z Juszczyna i Białki, piłkarskie rozgrywki i muzyczne występy.
Nie tylko dorośli mogli cieszyć się z rywalizacji
w Gwieździe Południa, po raz kolejny do zabawy organi-
zatorzy zaprosili także najmłodszych zawodników, orga-
nizując specjalnie dla nich bezpłatne rowerowe zmagania
z podziałem na kategorie wiekowe i płeć. To niezawodny
sposób na spożytkowanie dziecięcej energii, a przy okazji
zapewnienie maluchom nieprzeciętnej frajdy przez cały
weekend.
Projekt Gwiazda Południa 2018 realizowany był przy
finansowym wsparciu Województwa Małopolskiego.
Współorganizatorami maratonu są: Urząd Gminy Strysza-
wa, Urząd Gminy Zawoja, Urząd Miejski Makowa Podha-
lańskiego i Starostwo Powiatowe w Suchej Beskidzkiej.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
MAKOWSKI BIEG „POD GÓRKE”
Już po raz szósty w sobotnie popołudnie, w dniu rozpoczęcia Tygodnia Kultury Beskidzkiej, Maków Podhalań-
ski zamienił się w arenę biegu górskiego. Tradycyjnie na starcie 9-kilometrowej trasy pamięci Wojciecha Pazdu-
ra pojawili się biegacze, ale też i zawodnicy z kijkami startujący w kategorii Nordic Walking. Liczyliśmy na idealną
pogodę, świetną trasę i odważnych startujących. W stu procentach dopisali tylko ci ostatni!
Dla wielu z nich Maków Podhalański był dotąd nieznany.
Postanowili po raz pierwszy spędzić u nas sportowo - gór-
ski dzień i, jak twierdzą, był to strzał w dziesiątkę. Nie ukry-
wali, że są pod wrażeniem zarówno organizacji, atmosfery
jak i dbałości o zadowolenie startujących. Na wielu zawod-
nikach koszulka, smaczny poczęstunek na mecie i ogólna
atmosfera zrobiły dobre wrażenie, jedynym mankamen-
tem była marnie oznaczona trasa, co skutkowało pobłą-
dzeniem blisko połowy startujących! Niektórzy z nich
nadrobili ok. 4 km. Dodatkowo upał ponad 30 st. Celsjusza
i krótka, intensywna ulewa przed startem znacznie utrud-
niła trasę.
Dla wielu zawodników koncerty były idealną osłodą
po trudach, niczym prawdziwa truskawka na torcie. Każdy
zawodnik otrzymał medal okolicznościowy oraz koszulkę,
a dodatkowo dla najlepszej trójki w każdej kategorii cze-
kały puchary i medale.
Organizatorami VI Biegu Górskiego 8: Nordic Walking
pamięci Wojtka Pazdura byli: Burmistrz Makowa Podha-
lańskiego oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie
Podhalańskim. Współorganizatorem był Powiat Suski oraz
Mocni Pomocni. OSP z Makowa Podhalańskiego i Makowa
Dolnego odpowiadali za zabezpieczenie trasy, a Malta za
zabezpieczenie medyczne.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
Maków Podhalański
ŁYŻWIARKA FIGUROWA
Z MAKOWA!
Kornelia Bulanda ma dopiero dziesięć lat, zaczęła od baletu w na-
szym Domu Kultury, a od czterech lat trenuje łyżwiarstwo figurowe
pod okiem byłej mistrzyni Polski!
Pierwsze kroki stawiała w krakowskim klubie łyżwiarstwa figurowego
„Walley” w którym to po dwóch latach rozpoczęła udział w pierwszych ogól-
nopolskich zawodach amatorskich. Startowała między innymi w: Krakowie,
Katowicach, Warszawie, Dębicy i Krynicy Zdrój.
Kolejnym etapem było spotkanie Pani Doroty Pieńkoś - byłej mistrzyni
Polski w łyżwiarstwie figurowym, a obecnie trenerem w klubach: „Zwyrtany
Nowy Targ - Czarny Dunajec” oraz KŁF Biellmann Krynica - Zdrój, gdzie Kor-
nelia stała się zawodnikiem tych klubów. Pod czujnym okiem trenerki Doro-
ty, Kornelia nabyła prawa licencjonowanego zawodnika Polskiego Związku
Łyżwiarstwa Figurowego.
W najbliższych dniach będzie brać udział w zawodach o VIII Puchar im.
Krystyny Mydlarz w Oświęcimiu, gdzie będzie rywalizować w prestiżowych
zawodach otwarcia sezonu 2018/2019, w których bierze udział między inny-
mi, cała Kadra Narodowa Łyżwiarstwa Figurowego. Liczymy na wsparcie ze
strony makowskich kibiców! Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury Maków Podhalański
SŁOWIAŃSKIE KORZENIE POCZTYLIONA
Po raz trzeci przez powiat suski przebiegły sztafety Biegu Pocztyliona „Królewska Poczta Polowa". Trasa biegu
prowadzi od Gdańska przez Wilno, Grodno, Lublin, Kraków aż do Wiednia.
Uczestnicy biegu na całej trasie składali kwiaty przy po-
mnikach upamiętniających bohaterów walczących za Oj-
czyznę. Inicjatorem biegu jest pasjonat historii, zakochany
w poczcie Roman Piątek, znany jako Romano. Celem biegu
jest szerzenie wiedzy o historii, Polakach zamieszkujących
na terenach Podlasia i pogranicza Polsko - Litewsko - Bia-
łoruskiego.
W tym roku szczególną uwagę organizatorzy zwrócili
na setną rocznicą odzyskania przez Polskę Niepodległości,
460 rocznicę utworzenia Poczty Królewskiej, 79 rocznicę
obrony Poczty Polskiej w Gdańsku, 335 rocznicę Odsieczy
Wiedeńskiej, a wiodącym hasłem biegu jest „Wolność” -
bieg z pogranicza kultur śladem Szlaku Jagiellońskiego,
przez co złożyli Hołd Bohaterom, „bo kultura słowiańska
to nasze dziedzictwo. To doświadczenie przodków, wiedza
i mądrość. To są nasze korzenie, jedyny fundament, na któ-
rym możemy oprzeć i budować nasze życie"
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
Maków Podhalański
29
30
Biuletyn informacyjny
BŁOGOSŁAWIEŃSTWA
Z KOŚCIELNEJ WIEŻY
CZYLI KARTKI Z DZIEJÓW NASZEJ PARAFII
Wieża kościelna to element kulturowy naszego chrześcijańskiego krajobrazu. To z niej słychać dzwony wiesz-
czące nadchodzący czas modlitwy, wezwanie na mszę, obwieszczanie ważnych wydarzeń, ostrzeganie przed nie-
bezpieczeństwem.
Wieża jest ważnym elementem każdego kościoła.
Jednakże ząb czasu sprawia, że wymaga ona mniejszego lub
większego remontu. Nie jest to jednak wydarzenie częste,
bywa że czas między remontami liczy się w stuleciach.
Dlatego zrodził się zwyczaj wkładania do remontowanej
wieży różnych informacji dla potomności. Zwykle są to
papierowe zapiski dokumentujące czas remontu, jego
wykonawców, zawierające istotne problemy ówczesnego
społeczeństwa.
I tak też było w naszym kościele.
Był czas zaborów. Maków był wtedy w zaborze
austriackim, a dokładnie wchodził w skład monarchii
austro-węgierskiej. Budowa naszego kościoła w obecnym
kształcie została zakończona w 1828 r. a kościół został
poświęcony w 1833 r. Mijały lata. W 1891r. ówczesny
proboszcz K. Harche widząc stan wieży kościelnej z pomocą
komitetu parafialnego rozpoczął remont wieży, który
zawsze w takich wypadkach polega na poprawie więźby
wymianie zmurszałych desek, położeniu nowej blachy
itp. W czasie tego remontu w kuli na wieży znaleziono
dokumenty w wersji łacińskiej dotyczące spraw związanych
z budową kościoła. Z dokumentów tych dowiadujemy
się, że kościół budowała cała parafia, zawiera listę osób
z poszczególnych wiosek pełniących prace pomocnicze.
Zgodnie ze zwyczajem dokumenty te uzupełniono o opis
robót, i zadbano o dokładne wyszczególnienie kiedy
odbywał się remont. Tak więc, zgodnie z ówczesnymi
zwyczajami, gdzie bardzo dbano o tytulaturę, tekst
wyglądał następująco: „Działo się w Makowie w zachodniej
Galicji w roku urodzenia Chrystusa Pana w tysięcznego
osiemset dziewięćdziesiątego pierwszego w miesiącu
wrześniu gdy Monarchą Austriacko - Węgierskim tudzież
Królestwem Galicji i Lodomerii wraz z wielkim Księstwem
Krakowskim panował najmiłościwszy Najjaśniejszy Cesarz
Franciszek Józef I”. i tu następują dalsze tytuły, wymieniony
jest kard. Albin Dunajewski, namiestnik cesarski Kazimierz
hr Badeni, marszałek krajowy książę Eustachy Sanguszko,
ówczesny starosta myślenicki Eugeniusz Berniszek. Maków
należał do powiatu myślenickiego, burmistrz miasteczka
Maków -Jędrzej Piaseczny, proboszcz Karol Harche i dalej:
„Właścicielem dóbr makowskich połączonych w jeden
klucz z dobrami żywieckimi był Jego Cesarska Królewska
Wysokość Arcyksiążę Albrecht, stryj panującego monarchy
w Austrii”.
Po opisie robót na zakończeniu czytamy: ”Oby
Najwyższy pozwolił pod znakiem panowania wystawionego
na szczycie wieży Krzyża Zbawiciela świata poszerzać
się chwale Bożej w Kościele i we parafii makowskiej dla
dobra dzieci i dorosłych mieszkańców tutejszych. Dnia 7
października 1891”.(data złożenia dokumentu)
Pod spodem podpisy proboszcza Karola Harchego
i wikariuszy Bartłomieja Szafrańca i Franciszka Liptaka.
W kilka lat później parafia makowska rozpoczyna
jubileusz przełomu wieków. O północy z 31 grudnia
na 1 stycznia 1900/ 1901r. odprawiono nabożeństwo,
natomiast dalszy ciąg uroczystości jubileuszowych, ze
względu na „wielkie śniegi” odłożono do dnia 30 kwietnia
1901 r. W tym to dniu półgodzinnym dzwonieniem
wznowiono obchody jubileuszu, który trwał aż 6 miesięcy
tj do 30 października. W czasie tego jubileuszu odbyły
się 10 dniowe misje, które przeprowadzili misjonarze
z Krakowa.
Okazją do kolejnego świętowania, ale już za nowego
proboszcza ks. prał. Józefa Leji, był jubileusz roku 1913 z racji
1600 rocznicy edyktu mediolańskiego (Edykt Mediolański
- ogłoszony przez cesarza rzymskiego Konstantyna
Wielkiego w 313 r., który zaprowadził wolność wyznania
wiary w cesarstwie rzymskim). Jubileusz ten trwał od 31
marca do 8 grudnia. W ramach tego wydarzenia 21 lipca
obyła się procesja jubileuszowa do Suchej.
Kronikarz kościelny tak zapisał to wydarzenie: „Procesja,
w której brały udział niezliczone tłumy, i co czuło i żyło z takim
zapałem do nieba pieśń i modlitwy zasyłało. Nawet starcy
ledwo nogi ciągnący i małe dziatki wśród tumanów kurzu
i upału słonecznego domy opuścili. Na taki widok cieszyło
się niebo, gdy za krzyżem, sztandarami dzieci, mężowie
rzędami, a w końcu niewiasty wrócili do swego kościoła
pokryci kurzem, spoceni, strudzeni i tak gorąco modlili się za
Najwyższego pasterza Ojca Piusa XI w jego 50-letni jubileusz
kapłaństwa”.
Procesja o odwrotnym kierunku - z Suchej do Makowa
- odbyła się 21 września 1913 r.
W
roku
następnym
wybuchła „Wielka Wojna”.
W społeczeństwie nastąpiło pogłębienie religijności,
gdyż prawdopodobieństwo utraty życia zwiększyło się
wielokrotnie. Każde pójście na wojnę tak pojedynczych
osób jak i większej ilości poprzedzone było udziałem
w Mszy Świętej, spowiedzią i komunią. Kronikarz parafialny
tak pisał:
”Dnia 25 sierpnia kilkudziesięciu (46) ochotników wstąpiło
do legionów polskich i po nabożeństwie na drugi dzień udali
się do Myślenic przez Makowska Górę.” dalej kronikarz pisze:
Z KART HISTORII
31
lipiec - wrzesień 2018
„Dnia 14 września 1914 roku odprawiło się nabożeństwo
o zmiłowanie Boże w czasie wojny i wielkiej paniki, potem
procesyja do krzyża misyjnego i wśród deszczu, wśród którego
odprawiono część różańca, do statuły M. Boskiej na Rynku”.
W roku następnym 11 września 1915 r. był kolejny pobór
do wojska mężczyzn od 43 do 50 roku życia. Zbiegło się to
z triduum 12-15 września w kościele parafialnym i postem
ścisłym.: ”Po nabożeństwie kazanie pokutne i spowiedź od 6
rano do 7 wieczór - dwa konfesjonały w oblężeniu połamano”.
W tym też roku „od 25 do 30 listopada odbyły się
w
Makowie
rekolekcje
pod
kierownictwem
WWOO
Redemptorystów O. Józefa Palewskiego, O. Kazimierza
Magiera z Półgórza, O. Józefa Kani z Mościsk. Mimo zawiei
śnieżnych kościół był pełen ludzi”.
W dalszych latach wojny „Żołnierze przychodzący na
urlop i odjeżdżający idą zwyczajem do spowiedzi i proszą
o wpisanie do Bractwa Serca Pana Jezusa”.
Dużymi wydarzeniami religijnymi roku 1917 było
bierzmowanie i odpust parafialny. Tak o tym pisał
kronikarz: ”W celu udzielenia sakramentu bierzmowania
przybył do Makowa Najprzewielebniejszy X biskup Nowak
dnia 4 sierpnia o godzinie 5 wieczorem i bawił do 7 sierpnia.
Do bierzmowania przystąpiło około 2700 przeważnie
dzieci i niewiasty. W dniu 6 sierpnia odprawił w kościele
sumę pontyfikalną. Kazanie miał wygłosić uproszony
kaznodzieja X proboszcz ze Zawoi Kliś, lecz widok tysięcy
ludzi sam Najprzewielebniejszy X biskup miał na cmentarzu
kościelnym przed sumą misjonarskie kazanie”.
Minął rok. Wojna skończyła się 11 listopada 1918 r.
Pomimo tego wojsko stacjonowało nadal na plebani aż
do 17 września 1921 r.
Przyszedł teraz czas na pracę duszpasterską oraz
na liczne remonty i potrzebne inwestycje. Praca
duszpasterska, powstawanie organizacji związanych
z kościołem, przeplatała się z poczynaniami w sferze
materialnej.
Wystrój kościoła oraz jego otoczenie zmieniało.
Zmiany te najlepiej obrazuje poniższe kalendarium.
W roku 1920 poświęcony został cmentarz wydzielony
z pola plebańskiego (tzw. nowy cmentarz). W roku
1923 miała miejsce powojenna wizytacja kanoniczna.
Ks. biskup egzaminował i chrzcił dzieci, oraz odwiedził
ówczesną Szkołę Hafciarską. W roku następnym miała
miejsce renowacja obrazu Matki Bożej Makowskiej
(wtedy Matkę Bożą nazywano Najświętszą Panną Maryją,
używając skrótu NPM p. J.M).
W 1926 r. został poświęcony dzwon wagi 30 kg
w miejsce zarekwirowanego w czasie wojny, za kwotę
zebraną przez parafian makowskich przebywających
w Ameryce. Również w tym roku odbyły się misje
prowadzone przez redemptorystów.
W 1927 przybył do makowa Ferdynand Machay
celem założenia Ligi Katolickiej. W tym samym roku
w październiku w bocznym ołtarzu został umieszczony
i poświęcony obraz św. Teresy od dzieciątka Jezus
namalowany przez Józefa Stopę z Makowa.
Jako ciekawostkę w roku 1928 kronikarz zanotował
„Upały wielkie. 16 lipca o godz. 14.00 w słońcu 46 stopni.
Bez kropli deszczu od 24 czerwca do 24 lipca”. Za to
w zimie mrozy wielkie.
Rok 1929 stał się rokiem nowych inwestycji i odnowy
plebani. „W sierpniu umieszczono stacje drogi krzyżowej
koło kościoła odnowionego. Dach kościoła pokryto
dachówką, obrazy stacyjne w kościele wyczyszczono,
plebanię obielono wapnem”.
W tym też czasie w latach 1929 - 30 Jan Lankau
makowski aptekarz zbudował kosztem własnym bramę
na nowy cmentarz. 18 czerwca 1932 roku poświęcono
dzwon przelany ze starego pękniętego, z napisem
i figurami.
W roku następnym w Makowie 16 lutego 1933 r.
zawiązał się Oddział Związku Katolickiego Kobiet Polek.
W tym też roku na organizowany w Krakowie Dzień
Eucharystyczny z parafii udało się 74 osoby, dzieci
i dorośli - piechotą, furmankami i koleją, gdzie brali udział
w adoracji Najświętszego Sakramentu.
Wydarzenia
duszpasterskie
przeplatały
się
w wydarzeniami świeckimi. W tym samym roku od 23
sierpnia do 7 września 1933 r. miały miejsce manewry
wojskowe w okolicy Makowa. Na plebanii mieszkało 10
oficerów a w stodole 26 żołnierzy wraz z 22 końmi.
Kronikarz opisuje również wielką powódź w Makowie
w 1934 r. oraz poświecenie 20 grudnia tegoż roku Domu
Rodziny Kolejowej.
W roku 1935 r. zmarł długoletni proboszcz ks.
prał. Józef Leja. Kolejnym proboszczem został ks. prał.
Adam Górkiewicz. Nowy proboszcz kontynuował prace
inwestycyjno remontowe.
Miejscowy komitet kościelny wymalował plebanię,
wprowadził instalację elektryczną i telefon. Postawiono
też nowy budynek gospodarczy oraz stajnię dla bydła
i koni kosztem 5000 zł, a 27 października tegoż roku
w święto Chrystusa Króla poświęcony został krzyż
jubileuszowy z okazji 1900 lat od Męki Pańskiej,
ufundowany przez Akcję Katolicką. Podciągnięto również
nowy wodociąg (stary z czasów ks. Harchego popsuł się)
do podwórka, stajni i plebanii. W następnym 1936 roku
wybrukowano drogę przy plebanii, położono nowy
chodnik, a w ogrodzie nasadzono 80 drzewek owocowych.
Cmentarz obsadzono sadzonkami świerkowymi oraz
otoczono nowym płotem. Odnowiono bramę wschodnią
na cmentarzu. W trakcie tych prac odwiedził w maju
plebanię kolator arcyksiążę Leon Habsburg (kolator to
właściciel kościoła i zarazem dóbr makowskich -p. J.M).
Nie były to jedyne odwiedziny makowskiej parafii, gdyż
w sierpniu wizytę złożył ks. metropolita Adam Sapieha,
przyszedłszy pieszo z Bieńkówki przez Makowska Górę.
W ramach prac wewnątrz kościoła odmalowano
prezbiterium, urządzono ołtarz Serca Pana Jezusa oraz
wykonano instalację elektryczną.
W tym też roku powstały na terenie parafii towarzystwa
o proweniencji katolickiej. W styczniu założono Katolickie
Stowarzyszenie Mężów. Prezesem tego stowarzyszenia
został dr Józef Bieniasz, były starosta makowski, natomiast
8 grudnia Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej
w Juszczynie. Również w grudniu Polska Akcja Katolicka
(PAK) obchodziła 25 lecie biskupstwa ks. abp. A. Sapiehy.
Niedługo potem, na wiosnę 1937 r., powstało w Juszczynie
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej. Natomiast 6
sierpnia 1937 r. na odpust makowski poświecono sztandar
32
Biuletyn informacyjny
KSM Żeńskiej w Białce. Dwa dni wcześniej PAK urządziła
festyn ze składkami na kościół.
Równolegle powstała myśl założenia katolickiego domu
parafialnego. Postanowiono zakupić starą szkołę w rynku
lub wystawić nowy budynek.
W roku 1937 w lipcu sprowadziły się do Makowa
siostry Serafitki. Zakupiły dla siebie dom Jana Harynka.
Siostry zajęły się kościołem, prowadzeniem ochronki dla
dzieci (w pomieszczeniach budynku sądowego), szwalnią
i ambulatorium dla chorych.
Latem 1937 r. Józef Stopa ukończył malowanie
kościoła temperą. Przystąpiono do odnowy ołtarzy
bardzo zniszczonych zębem czasu i naprawy organów.
Poprowadzono instalację elektryczną do Wielkiego Ołtarza
a Stowarzyszenie Kobiet Katolickich prowadzone przez p.
Józefę Dutkiewiczową odnowiło kapę złotem.
Równolegle władze miejskie poszerzyły ulicę z rynku do
kościoła. Ksiądz odstąpił część ogrodu i dostarczył kamienie
(dzisiejszy mur przy ogrodzie - widniejąca data 1937 to data
rozpoczęcia prac - p. JM.).
Z końcem lat 30-tych, w związku z zagrożeniem Polski
przez hitlerowskie Niemcy, daje się zauważyć wzrost
nastrojów patriotycznych. Nastroje te materializowały
się
w
postaci
uroczystości
okolicznościowych.
Do
takich uroczystości należy zaliczyć obchody 15 sierpnia
w latach 1938 i 1939, rocznic cudu nad Wisłą i Dni Żołnierza.
W
makowskim
kościele
odprawiano
nabożeństwa
z udziałem wojska i muzyki wojskowej.
Tak więc nasza coroczna uroczystość religijno -
patriotyczna organizowana w dniu 15 sierpnia na Makowskiej
Górze na głębokie zakorzenienie w przedwojennej tradycji.
W dniu 1 września 1939 Niemcy zaatakowały Polskę.
Miejskie władze z burmistrzem ewakuowały się do
Tarnowa. W tej sytuacji wkraczający okupant niemiecki
mianował ks. prał. A. Górkiewicza - komisarycznym
burmistrzem i jednocześnie zakładnikiem. Po pewnym
czasie z tego niezręcznego i niebezpiecznego położenia
wyratował proboszcza ks. arcyb. A. Sapieha przenosząc
go w inne miejsce. To spowodowało, że nowy burmistrz
mógł zrezygnować ze stanowiska bez konsekwencji, tym
bardziej że dotychczasowy burmistrz J. Harynek powrócił
już do Makowa. Jego właśnie Niemcy 14 listopada 1939r.
mianowali komisarycznym burmistrzem. Rozwiązanie
sprawy burmistrza pozwoliło ks. metropolicie, już
bezpiecznie mianować na parafię makowską ks. dr
Stanisława Czartoryskiego jako administratora parafii.
Nowy proboszcz objąwszy parafię uznał, że pomimo
wojny konieczny jest remont wieży kościelnej. Remont
ten przeprowadzono w 1940 r. Na zakończenie remontu
zgodnie ze zwyczajem do umieszczonych już dokumentów
w kuli proboszcz dołączył aktualne gazety i opis sytuacji
przestawiony poniżej:
„Roku Pańskiego 1940 pod Rządami III Rzeszy, która pod
wodzą Adolfa Hitlera zajęła Maków w jesieni ub. r., dokonano
remontu wieży (górnej części) i otwarto kulę. Dokumenta
znalezione w kuli złożono z powrotem dodając niniejszą notatkę.
Księciem Arcybiskupem w Krakowie jest od lat 28 książę
Arcybiskup A.S. Sapieha, proboszczem w Makowie ks. Dr
Stanisław Czartoryski, wikarymi I Ks Władysław Michalski, II
gim Ks. Stefan Stopka, Katechetą szkolnym Ks. Władysław Kras.
Burmistrzem w Makowie Jan Harynek, sekretarzem
magistratu i kierownikiem biura Jan Smolik.
Od lat 49 ciu Kościelnym jest Aleksander Mołek, organistą
Władysław Radwan.
Roboty przy wieży wykonuje pan Andrzej Żak z Synami:
Janem i Antonim (ze Suchej).
Wojna Niemiec i Włoch przeciw Anglii trwa nadal oraz rządy
III ciej Rzeszy, a skutki wojny dają się odczuwać. Aby ci, którzy
będą otwierać w przyszłości Kulę wieży Kościelnej w lepszych
czasach pokoju i błogosławieństwa Bożego dla kraju i parafii
tutejszej - ją otwierali a Krzyż Chrystusowy niechaj strzeże
św. wiary i laski Chrystusowej w duszach parafian wiodąc ich
przez tą świątynię Bożą na ziemi do progów wieczności.
Maków Podhal. Ks Czartoryski
dn.24.VII.1940 Administrator”
Między datą a podpisem widnieje pieczęć okrągła
parafii.
Przytaczając dokument ks. dr S. Czartoryskiego
zachowano oryginalną pisownię.
I znów minęły lata, narodziły się nowe pokolenia.
Kolejny remont wieży kościelnej miał miejsce w 2012 r.
Przeprowadzający ten remont makowski dziekan i proboszcz
ks. kan. Tadeusz Różałowski udostępnił na stronie
internetowej parafii skany dokumentów wydobytych
z wieży (za co serdecznie dziękuję, gdyż bez tego nie
powstałby ten artykuł), tak że każdy zainteresowany mógł
się z nimi zapoznać.
My
współczesne
pokolenie
jako
depozytariusze
błogosławieństw z przeszłości, jesteśmy winni tym
kapłanom modlitewną pamięć w zadumie i refleksji.
Źródła:
1. Internet ( dostęp 2012) www. parafiamakowska.pl
2. Kronika parafialna
3. Jerzy Mydlarz, „Maków Podhalański w czasie I wojny
światowej”, /w:/
„Ocalmy od Zapomnienia”, red. E. Parnowska, J. Mydlarz
t.1., Warszawa 1995
Jerzy Mydlarz
WOŁAMI, NIE SAMOCHODAMI
- WSPOMNIENIE Z WOJSKA
Wiosną 195 roku ukończyłem Szkołę Podoficerską w stopniu kaprala. Egzamin po prawie rocznym kursie zda-
łem z 12 lokatą. Otrzymałem przydział etatowego zbrojmistrza a także wykładowcy balistyki i wyszkolenia strze-
leckiego.
Na 16 podoficerów służby czynnej tylko 4 z nas nie
należało do wojskowej organizacji komunistycznej Z.
M. W. Z tego powodu cała czwórka (w tym ja) była pod
ciągłą kontrolą i szykanami ze strony polityków i służby
informacji. Powtarzano nam ciągle: kto nie jest z nami,
jest przeciw nam. Ja zawsze tłumaczyłem się zakazem
33
lipiec - wrzesień 2018
ojca do przystępowania do organizacji. Miałem też
kłopoty, bo w życiorysie nie napisałem, że w czasie
wojny należałem do Armii Krajowej. W związku z tym
byłem kilkukrotnie przesłuchiwany.
Będąc zbrojmistrzem odpowiadałem za magazyn
broni, przygotowanie strzelnic, pobranie amunicji,
prowadzenie strzelania i rozlicznie amunicji po
strzelaniu. Do pomocy w tych czynnościach mogłem
brać żołnierzy.
W pierwszym roku służbę odbywałem w Olsztynie,
w drugim w Lidzbarku Warmińskim. Strzelnica od koszar
znajdowała się w odległości 5 km. Na miejsce żołnierze
szli pieszo, zaś sprzęt i amunicję wożono zaprzęgiem
konnym z plutonu gospodarczego. W czasie zajęć
na strzelnicy często bywał obecny dowódca pułku
jak i dowódca dywizji płk Józef Kamiński. Znał mnie,
ponieważ niejednokrotnie meldowałem sie u niego.
A pamięć do nazwisk i twarzy miał dobrą - do mnie
zwracał się «Kapralu Mile».
Podczas jednego z ćwiczeń na strzelnicy płk
Kamiński przyjechał z żoną i swoim kierowcą ze służby
czynnej. Po chwili żona i kierowca odjechali żeby nie
znaleźć się w obrębie ćwiczeń żołnierzy. Zameldowałem
pułkownikowi ilu jest żołnierzy, którzy będą strzelać
i z jakiego plutonu są. Ćwiczenia wypadły dobrze, tak że
zarówno dowódca szkoły, dowódca pułku jak i dowódca
dywizji byli zadowoleni. W pewnym momencie do
pułkownika Kamińskiego podszedł żołnierz informując
o pilnym telefonie od szefa sztabu, aby wracał
natychmiast do koszar. Po telefonie pułkownik Kamiński
chciał jechać samochodem, ale nie wiadomo było dokąd
udał się kierowca. Wówczas zaproponowałem, że ja go
mogę zawieźć. Zdenerwowany pułkownik powiedział
do mnie: „Wy Mile to może umiecie jeździć wołami a nie
samochodem”. Odpowiedziałam, że wołami umiem, ale
samochodem też (prawo jazdy zrobiłem już w 1947r.).
Ponieważ kierowca wciąż nie wracał, pułkownik zapytał
mnie czy naprawdę umiem prowadzić samochód.
Potwierdziłem że tak i podszedłem do samochodu
Dodge. Niestety w stacyjce nie było kluczyków, więc
uruchomiłem go wkładają do stacyjki cienki patyczek,
czym
wywołałem
wśród
wszystkich
zdziwienie.
Zapytałem czy możemy jechać. Pułkownik powiedział:
„Jedźcie Mile, oby tylko nie na drugi świat”.
W koszarach na pułkownika czekał szef sztabu
i
oficerowie
informacji.
Mnie
polecono
wrócić
samochodem na strzelnicę. Po powrocie zastałem już
kierowcę na miejscu. Zapytał mnie jak udało mi się
uruchomić samochód. Gdy mu powiedziałem to był bardzo
zaskoczony, że w taki prosty sposób można go odpalić.
Stare stacyjki umożliwiały łatwe uruchomienie silnika. Po
powrocie ze strzelnicy dowiedzieliśmy się, że powodem
wezwania pułkownika była śmierć sierżanta o nazwisku
Okulewicz. Został znaleziony w jeziorze i nie wiadomo było
czy został utopiony czy też był to nieszczęśliwy wypadek.
Okulewicz był szefem kompanii w szkole Podchorążych
Rezerwy. Nazywano go „Kapo” ze względu na brutalne
usposobienie i wyżywanie się na żołnierzach, przez co był
bardzo nie lubiany przez wszystkich.
Pewnego razu kiedy meldowałem się pułkownikowi
zauważył, że mam na sobie stary, zniszczony mundur
drelichowy. Kazał mi się zaraz udać do magazynu, gdzie
po jego telefonie wydano mi nowy.
Pułkownik Kamiński był przedwojennym oficerem
pochodzącym z Kresów Wschodnich z miejscowości
Brzeżany w woj. tarnopolskim. W październiku 1940 roku
został powołany do Armii Radzieckiej i skierowany na
Daleki Wschód. W maju 1943 roku wstąpił w szeregi
I Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki przechodząc
z nią cały szlak bojowy. L. W. P. Jako dowódca
plutonu wziął udział w bitwie pod Lenino. Następnie
w składzie I Armii dowodził kompanią i batalionem. Po
ukończeniu szkolenia w Centrum Wyszkolenia Piechoty
w Rembertowie został wyznaczony na dowódcę pułku
a później także dywizji piechoty i dywizji pancernej.
W roku 1954 awansował do stopnia generała brygady.
Przez całe 2 lata mojej służby dowódcą dywizji był
właśnie płk J. Kamiński. Pułkownik zawsze chodził
w mundurze polowym, w furażerce i bez broni.
W mundurze wyjściowym występował tylko przy
ważniejszych uroczystościach. Mimo posiadania wielu
odznaczeń, nigdy ich nie przypinał do munduru. Był
dużym autorytetem wśród żołnierzy. Nazywany był
przez nich „odrzutowcem”. Lubił porządek i dyscyplinę,
potrafił zauważyć brak zapiętego guzika. Nawet
taka drobnostka sprawiała, że zwoływano zbiórkę
podoficerów tej kompanii i pułkownik udzielał nagany
za nieodpowiednio wyglądający strój.
W latach 70-tych XX w. wykonywałem ozdobną
tablicę
na
gwoździe
oraz
drążek
do
nowego
sztandaru
dla
Wojewódzkiego
Zarządu
Związku
Bojowników w Bielsku - Białej. Miała sie odbyć wielka
uroczystość przekazania sztandaru. Zaproszono na nią
generała broni Prezesa Zarządu Głównego dr Józefa
Kamińskiego. Z zaproszeniem mieli jechać Prezes
Zarządu Wojewódzkiego płk Łupkowski i mjr Tadeusz
Mazurkiewicz. Gdy się o tym dowiedziałem, poprosiłem
aby pozdrowili go ode mnie. Po powrocie z Warszawy
przyszedł do mnie mjr Mazurkiewicz i z radością
przekazał informację, iż generał przypomniał sobie
moją osobę, i pytał co teraz robię. Mjr Mazurkiewicz
opowiedział mu m.in. że w czasie wojny byłem
w jego 9 kompanii AK i że teraz po powrocie do domu
z wojska zostałem Naczelnikiem Straży w Makowie
Podhalańskim. Na koniec rozmowy generał kazał mnie
pozdrowić i przekazał dla mnie dyplom od Zarządu
Głównego
podpisany
osobiście
przez
generała
Kamińskiego. Dyplom oprawiłem w ramki - bardzo
sobie cenię to wyróżnienie przekazane przez generała
bo mam dla niego szacunek i uznanie. Niedługo potem
zostałem wezwany do WKR w Żywcu z książeczką
wojskową. Komendant WKR Kulczyński powiedział mi,
że dotarł z Warszawy rozkaz awansowania mnie do
stopnia sierżanta.
Józef Miehle
34
Biuletyn informacyjny
Z DAWNEJ PRASY
„Gazeta Polska” nr 128 z 07.06.1932r.
Aresztowanie redaktora Zajączka
Czytamy w „Gaz. Warszawskiej” z dn. 4 bm.:
Niedzieli ubiegłej miało się odbyć w Makowie Podha-
lańskim oraz we wsi Grzechyni i Żarnówce zebranie człon-
ków i sympatyków Zw. Hallerczyków. Na zebranie to zw.
Hallerczyków w Bielsku wydelegował jako prelegenta, red.
Edwarda Zajączka.
Do zebrania jednak nie doszło. Wskutek interwencji
starosty wadowickiego Müllera, zarząd makowskiego „So-
koła” cofnął zezwolenie na odbycie zebrania w jego lokalu,
a starosta oświadczył Hallerczykom, że nie dopuści by ono
odbyło się gdzie indziej. Zakazano również wycieczki Hal-
lerczyków w okolice Makowa.
Gdy red. Zajączek udał się do Grzechyni, przedstawiciel
starostwa, Jacyszyn (któremu towarzyszył poseł z BB, Fide-
lus), zabronił mu wygłoszenia referatu i przeprowadzenia
inspekcji placówki. W Żarnówce zaś aresztowała red. Za-
jączka policja i odwiozła go do aresztu przy sądzie powia-
towym w Makowie.
Wkrótce przed aresztem zebrał się tłum, liczący do ty-
siąca osób. Nazajutrz po aresztowaniu red. Zajączka ścią-
gnęli do Makowa gromadami górale z okolicznych gmin.
Zażądano od komisarza policji niezwłocznego przesłucha-
nia aresztowanego i wypuszczenie go na wolność.
Przedstawiciele władz przyrzekli, że red. Zajączek zo-
stanie natychmiast przesłuchany i zwolniony. Wobec tego
tłum zaczął się rozchodzić wznosząc okrzyki na cześć przy-
wódców ruchu narodowego na Podhalu.
Tymczasem ściągnięto do Makowa posiłki policyjne.
Późną nocą aresztowani zostali poważni obywatele ma-
kowscy: Wincenty Zajda, Władysław Piętka, Antoni Karcz
i trzej bracia Kosmanowie, i skuci łańcuchami, odwiezie-
ni do aresztu w Wadowicach, dokąd przetransportowano
również red. Zajączka.
Dopiero nad ranem wypuszczono red. Zajączka z aresz-
tu i „odstawiono” do Bielska, gdzie mu doręczono posta-
nowienie sądu grodzkiego w Makowie, polecające niewy-
dalanie się ze stałego miejsca zamieszkania i meldowanie
się w komisariacie p.p. w Bielsku każdej niedzieli i w każde
święto rz.-kat.
„Gazeta Polska” nr 141 z 22.06.1932r.
Umorzenie śledztwa przeciw hallerczykom.
W ostatnich dniach maja 1932r. aresztowano w Mako-
wie Podhalańskim p. Wincentego Zajdę, działacza Stron-
nictwa Ludowego i kliku członków byłego Związku Haller-
czyków. Przewieziono ich do więzienia w Wadowicach pod
zarzutem zorganizowania niebezpiecznej demonstracji.
Po kilkunastu dniach wypuszczono ich na wolność. Obec-
nie po upływie z górą roku, otrzymali oni zawiadomienie,
że śledztwo przeciwko nim zostało umorzone.
„Wielka Polska” nr 1 A z 06.01.1935r.
MAKÓW PODHALAŃSKI
Dnia 16 grudnia odbyło się uroczyste otwarcie lo-
kalu Stronnictwa Narodowego w Makowie i w Makow-
skich Górach. Otwarcia dokonał red. Zajączek, który wy-
głosił przytem okolicznościowe przemówienie. Po nim
przemawiali także del. z zarządu wojew. kol. Rzegost
– Witulski. Po uroczystości otwarcia lokalu odbyła się
dekoracja nowych członków S.N. w liczbie 18 i zebranie
ściśle członkowskie.
Podkreślić należy, że wszyscy dekorowani przystą-
pili tego dnia do Stołu Pańskiego, dokumentując tem
samem ważność dekoracji dla nich samych.
Świat Pracy” nr 16 z 11.09.1938r.
Oddział Polskiego Związku Zawodowego w Makowie
Podhalańskim.
Od chwili założenia stale i pomyślnie rozwija się or-
ganizując i skupiając u siebie robotników z lokalnego
ośrodka pracy i okolicy. Członkowie oddziału zatrudnie-
ni są w przeważającej części przy robotach sezonowych
na terenie Makowszczyzny.
Przedmiotem obrad i uchwał posiedzeń Zarządu
Oddziału i zebrań członków odbytych w ubiegłym
okresie sprawozdawczym, były sprawy zatrudnienia
reszty bezrobotnych członków, podwyższenie zarob-
ków dla tych, którzy już pracują i zabezpieczenia od-
powiednich, a obowiązujących w świecie robotniczym
warunków pracy.
„Emeryt” nr 12 z 15.06.1949r.
Listy z kraju.
Koło nasze w Makowie Podhalańskim liczyło końcem
grudnia 1948r. członków 60. Koło to uruchomione zosta-
ło w dniu 22 czerwca 1946r. Stan kasy w dniu 31.12.1948r.
wynosił 12.472 zł, co przy tak szczupłej liczbie członków
świadczy o oszczędnej gospodarce. Trudności organiza-
cyjne w kole polegają na braku własnego lokalu. Koło
udzieliło pomocy i poparcia biednym członkom, złożyło
na fundusz prasowy „Emeryta” 510,- zł. Od władz miejsco-
wych nie otrzymało Koło żadnej pomocy.
Jan Pawlik, sierpień 2018r.
Informacje o Makowie
w dawnej prasie wyszukała
p. Maria Polak
z Makowa Dolnego.
uu
Und
lipiec - wrzesień 2018 SNi
JAN PIOTR PIASECZNY (1865 — 1930)
- PIERWSZY MAKOWSKI FOTOGRAF
Jak informowała tabliczka umieszczona na nieistniejącej już starej lipie, mieszkał w Młynach lokal nr 31 (dzi-
siaj Stary Rynek) i reklamował się jako introligator. Poza introligatorstwem zajmował się fotografią. Gdzie uczył
się zawodu fotografa i jakim sprzętem się posługiwał, nie udało się ustalić. Jego fotografie, jak na ówczesne
czasy, cechowała niezwykła jakość. Na zdjęciach z około 1910r. utrwalił widoki Starego Rynku (kolebki naszego
miasteczka), a na dwóch znanych zdjęciach uwiecznił również swoją osobę. Z kolei w roku 1916r. po wielkim po-
żarze rynku, wykonał cały cykl fotografii obrazujących tragedię jaka dotknęła mieszkańców Makowa. Wydawał
również pocztówki z widokami Makowa. Niestety do naszych czasów zachowało się niewiele Jego fotografii, jak
też nie zachowały się stare klisze. Mam nadzieję, że mieszkańcy Makowa posiadają jego zdjęcia, w takim przy-
padku byłbym wdzięczny za kontakt.
Był uczestnikiem, wraz z innymi makowianami, wymarszu w sierpniu 1914r. do Myślenic na zgrupowanie le-
gionów. Przyjaźnił się z makowskim poetą i malarzem artystą Antonim Stopą (uczył się malarstwa w Szkole Sztuk
Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Jana Matejki).
Poniżej prezentuję portret J.P. Piasecznego oraz wydane przez niego dwie pocztówki.
SĄ zi
4 BIGTR PI ASECEać
TO FOROGANE
1865 - 1930
Portret J. P. Piasecznego.
RE" SEKE
|, 6 Kościół w Makowie.
z = am Ę EP) ę y ar
/ po 0: dd. wade fokó PiE = |. ż boa cdi U
A
ora
. > e r 4 ? ś
HłŁa<azi" F FH PREJARE fy7 «ił
= — „mówie
Fotografia wykonana przez J. P. Piasecznego — widok ul. Kościelnej po pożarze w 1916r.
Hl= LOmiakfe Bój — ŁO" _ mai | -
Pocztówka wydana przez J. P. Piasecznego — widok kościoła w Makowie.
Z KOLEKCJONERSKIEGO KLASERA
ROMANA WICIARZA
F a io EGTE Tę sh
(Pamiątkowe zdjęcie wykonane 20.I1X.1920r. w okolicy domu Ullrichów na „Młynach” w Makowie przedstawiające oddział żołnierzy włoskich).
Zdjęcie powyżej zamieszczone otrzymałem od jednego z mieszkańców Makowa. Długo zastanawiałem się
skąd żołnierze włoscy znaleźli się w Makowie i w jakim celu tu przebywali, trwała przecież wojna polsko-bol-
szewicka, oraz co było przyczyną tak uroczystego świętowania daty 20 września 1920 r. widniejącej na zdjęciu
pomiędzy pięknie wykonanymi godłami Włoch i Polski ?
Studiując ważniejsze daty historii Polski niczego nie znalazłem, ale dla Włochów 20 września to bardzo ważna
data, bowiem właśnie 20.IX.1870 r. doszło do zjednoczenia Włoch. Przebywający w tym czasie w Makowie włosi
obchodzili 50-tą rocznicę tego ważnego dla każdego Włocha wydarzenia.
Jedna zagadka została więc rozwiązana, pozostaje pytanie w jakim celu żołnierze włoscy w tym czasie prze-
bywali w Makowie? I tu z pomocą przychodzi nieoceniony Bronisław Drobny (1903-1988) który miał wtedy 17 lat
i co ciekawe na przedmiotowym zdjęciu jest uwidoczniony jako jedyny cywil w kaszkiecie na głowie, stoi drugi
od prawej.
W swojej kronice pisze „... w latach 1919-1920 stacjonował w Makowie oddział żołnierzy włoskich, którzy byli
zajęci transportem materiału drzewnego z miejscowego i okolicznych tartaków do Włoch. Wtedy bowiem Rząd
Włoski z Rządem Polskim podpisał Umowę na dostawy drewna z Polski do Włoch i z Makowa odchodziły całe
pociągi towarowe z deskami, łatami i belkami i te pociągi były konwojowane przez włoskich żołnierzy. Pamiętam
to dobrze z tego powodu, że w tym czasie policjant miejski w okresie letnim „bębnił ”, że potrzeba mężczyzn
i chłopców do załadunku desek do pociągów i sam wtedy zgłosiłem się z innymi do pracy. Będąc tam zajęty spo-
radycznie razem z Włochami chodziłem nad Skawę, gdzie żołnierze bili ryby granatami ręcznymi, a my chłopcy
ryby te wyciągaliśmy na brzeg i oddawaliśmy żołnierzom.
Naprzeciw domu Ullrichów Włosi mieli zbudowany drewniany barak w którym stały ławy i stół, gdzie spoży-
wali posiłki, przed barakiem palili ognisko, nad którym gotowali jedzenie. Na zdjęciu widoczny jest jeden oficer,
sierżant i żołnierze szeregowi, tu muszę dodać, że część żołnierzy odjeżdżała z transportem, a cześć pozostawała
w Makowie.
Z jakiej części Włoch pochodzili żołnierze nie wiadomo, podobno jeden z Włochów zakochał się w makowian-
ce nijakiej Madejównie z „Potoka” i wyjechał z nią do Italii”.
Tak oto dzięki zachowanej kronice zagadka ze zdjęcia została rozwiązana.
Roman Wiciarz - kolekcjoner, wrzesień 2018
Do zawansowanego zbioru poszukuję wszelkich materiałów związanych z historią Makowa.
Tel: 668 166 237BEZPŁATNY
UAT AL UEONEE
SW INFORMACYJNY
Nr indeksu 381 365 Urzędu Miejskiego w Mukowie Podhalańskim
WE/OŁYCH
_JWIĄ
[o
IS
A
ga
Z
G
[a
[0
je
(e)
[a 2
LZ
U
>
c
pw
[
ĘĄ
>
|<
[of
ĘĄ
ue
p
„o
Q
DN
v
DN
z
>
A
<C
o
>
pra
[o
20)
+
GE
DJ
[
a
Ę
zo
Em
IN
U
[e
[aw
Życzeniu Bożonarodzeniowe
Mieszkańcom Gminy Muków Podhalański i Nuszym Gościom
Życzymy rudosnych Swiąt Bożego Narodzeniu. szczęśliwych spotkań
przy wigilijnym stole w gronie bliskich sobie osób.
Niech świąteczny naustój udzieli się wszystkim i trwa juk najdłużej.
Życzymy. aby Nowy Rok. w który wchodzimy z nowymi nadziejami.
przyniósł sukcesy i poczucie spełnieniu.
u szlachetne zdrowie niech będzie zawsze z Wami.
Przewodniczący Rady Miejskiej Burmistrz
w Makowie Podhalańskim Makowa Podhalańskiego
Edward Orawiec Paweł Sala
październik - grudzień 2018
PIERWSZA SESJA RADY MIEJSKIEJ
W MAKOWIE PODHALANSKIM PO WYBORACH
22 listopada 2018r. odbyła się inauguracyjna sesja
Rady Miejskiej w Makowie Podhalańskim kadencji 2018 -
23. Pierwsza sesja zwoływana jest na wniosek Komisarza
Wyborczego, dlatego prowadził ją radny senior Zbigniew
Bach. Po odebraniu zaświadczeń o wyborze i złożeniu
ślubowania nowi radni wybrali Przewodniczącego. Został
nim pan Edward Orawiec. Funkcję Wiceprzewodniczącego
pełnił będzie pan Arkadiusz Listwan. Rada wybrała
również skład komisji stałych: Skarg, Wniosków i Petycji;
ds. Oświaty i Spraw Społecznych; ds. Budżetu i Rozwoju
oraz Rewizyjna.
W Radzie Miejskiej w kadencji 2018-2023 zasiadają:
1. Adamek Agnieszka
2. Bach Zbigniew Józef
3. Bałos Kazimierz
4. Fidelus-Sroka Małgorzata Stefania
5. Głuszek Adam Stanisław
6. Kaczmarczyk Dorota Sabina
7. Klimasara Łukasz Adam
8. Kurpiel Józef Zbigniew
9. Listwan Arkadiusz Łukasz - Wiceprzewodniczący Rady
10. Łopuch Danuta Maria
11. Matyja Ewa Anna
12. Orawiec Edward — Przewodniczący Rady
13. Polak Kazimierz
14. Sałaciak Mariusz Marcin
15. Spyrka Tomasz
WYNIKI GŁOSOWANIA
BUDZETU OBYWATELSKIEGO
W dniu 19.10.2018 r. o północy zakończyło się
głosowanie na projekty złożone przez mieszkańców
Makowa Podhalańskiego. W dniu 22.10.2018r. nastąpiła
weryfikacja oddanych głosów.
Wyniki głosowania na poszczególne zadania
- dla Makowa Centrum:
Ilość głosów 72 - Tężnia solankowa;
- dla Makowa Dolnego:
Ilość głosów 119 - Remont i regulacja potoku
oś. Mędralowa/ Sarnowa na długości 80 m oraz montaż
barier.
Na projekty z budżetu obywatelskiego mieszkańcy
Makowa Centrum oraz Makowa Dolnego oddali łącznie
194 głosy z czego 3 były głosami nieważnymi.
Bardzo dziękujemy mieszkańcom oraz całemu
zespołowi koordynacyjnemu za udział w Projekcie
Budżetu Obywatelskiego dla Makowa.
UM
ZAKONCZENIE PROJEKTU DOTYCZĄCEGO
SWIETLICY DOMU KULTURY MIEJSKIEJ
BIELIOTEKI PUBLICZNEJ
W MAKOWIE PODHALANSKIM
Informujemy, że zakończone zostały prace dotyczące
realizacji zadania „Zakup wyposażenia wraz z remontem
świetlicy Domu Kultury Miejskiej Biblioteki Publicznej
wykonywała
w Makowie Podhalańskim. Zadanie
Firma Usługowo-Handlowa Bogumiła Barzycka
z Kukowa. Koszt całości zadania wyniósł 49 843,60 złotych,
z czego dofinansowanie zadania ze środków zewnętrznych
w ramach podpisanej umowy z Urzędem Marszałkowskim
Biuletyn informacyjny
Województwa Małopolskiego w Krakowie wyniosło
21 902,00 złote. Zadanie realizowane było przy udziale
środków z Unii Europejskiej z Programu PROW na lata
2014 - 2020 z udziałem środków Europejskiego Funduszu
Rolnego.
W ramach projektu wymieniono stolarkę okienną,
odnowiono parkiet a także pomalowano ściany. Zakupiony
został także sprzęt i urządzenia dla kółka malarskiego
M. MAŁOPOLSKA
i fotograficznego a także do zajęć ruchowych. Uzupełnione
zostały zasoby wyposażenia pomieszczeń świetlicy
w postaci stołów, krzeseł oraz szafy.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
OBCHODY 100 ROCZNICY ODZYSKANIA
NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI W GMINIE
MAKOÓW PODNAHALANSKI
MAKÓW PODHALAŃSKI
Tegoroczne obchody 100. rocznicy odzyskania przez
Polskę niepodległości rozpoczęliśmy 9 listopada 2018
roku Wieczornicą, po raz pierwszy zorganizowaną na
hali w makowskim ZS Szkół przy ul. Wolności. Po krótkim
powitaniu wszystkich zgromadzonych przez burmistrza
Pawła Salę, rozpoczęło się widowisko, „Ten Okręt Ojczyzny
Naszej” przygotowane na podstawie legendy żeglarskiej,
napisanej przez Henryka Sienkiewicza z wykorzystaniem
utworów: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego,
Cypriana Kamila Norwida, Piotra Skargi i Stanisława
Wyspiańskiego. Scenariusz i reżyseria: Elżbieta Borys
i Izabela Zdebska, natomiast choreografię poloneza
opracowała Joanna Wójcik. Widowisko w wykonaniu
uczniów Szkoły Podstawowej w Juszczynie zostało
uhonorowane przez gości owacjami na stojąco.
Po refleksyjnym spektaklu, w radosny sposób, przy
odpowiednio dobranej muzyce uczniowie z Zespołu
Szkół im. św. Jana Kantego w Makowie Podhalańskim
zaprezentowali stroje oraz fryzury z ostatnich 100 lat, co
wielu zebranym przypomniało lata młodości.
Kolejne występy, przy akompaniamencie Aleksandra
Nowaka, grupy „Makowskie Orły” oraz „Makowscy
Muzykanci”, w setną rocznicę odzyskania niepodległości
udowodniła wielką świadomość i miłość młodych do
polskiej historii, muzyki i tańca.
Po zakończeniu części artystycznej Krzysztof Bochnak,
prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Makowskiej
wręczył nagrody za najlepsze prace artystyczne
nawiązujące do stulecia niepodległości Polski w konkursie
„Niepodległa”.
Na zakończenie pierwszego dnia obchodów 100-lecia
Święta Niepodległości Polski w Makowie Podhalańskim
burmistrz wręczył stypendia dla najlepszych uczniów.
Iwona Staśkiewicz
. Uroczystości związane z obchodami Narodowego
Święta Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Polski
w Makowie Podhalańskim, zostały w tym roku wzbogacone
o interesujące wydarzenia o treści religijnej i patriotycznej,
które miały miejsce 11.X1.2018 r. Po mszy św. za Ojczyznę,
koncelebrowanej pod przewodnictwem proboszcza
makowskiej parafii ks. dziekana Tadeusza Różałowskiego,
rzesze makowian, z licznymi pocztami sztandarowymi
organizacji i stowarzyszeń, przemaszerowały pod
makowskie pomniki, gdzie składano wieńce i wiązanki
kwiatów. Natomiast na makowskim rynku płk Grzegorz
Stanaszek odczytał wiersz o treści patriotycznej
nawiązujący do historycznej rocznicy odzyskania
niepodległości Polski, a grupa rekonstrukcyjna ZP
„Błyskawica” przedstawiła historyczną inscenizację rozbicia
posterunku UB i wyzwolenia aresztowanych mieszkańców
Podhala przez żołnierzy podziemia antykomunistycznego.
Kulminacja tegorocznych obchodów miała miejsce
na Starym Rynku. W tym historycznym miejscu, o godz.
12.00 odśpiewano, podobnie jak w całej Polsce, hymn
państwowy i prezentowano nowe przybytki tej najstarszej
części naszego miasta.
Stary Rynek, uznana kolebka Makowa Podhalańskiego,
dzięki wykonanym pracom (m.in. nowa nawierzchnia
brukowa na placu i ulicy dojazdowej, wymiana sieci
wodociągowej i wykonanie kanalizacji opadowej)
został kompleksowo odnowiony. Stało się to dzięki
środkom, które mieszkańcy, na czele z Marianem
Rączką - zasłużonym dla Makowa społecznikiem,
uzyskali za wygranie konkursu na obywatelski projekt
budżetowy w 2017 r. oraz znacznemu dofinansowaniu
z budżetu gminy. Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł
246 924,35 złotych. Jego centrum, w którym wyrasta
kilkuletnia lipa, (posadzona przez pana Mariana
w miejscu spalonej wielowiekowej lipy) z kapliczką
Matki Bożej z Lourdes, zostało wzbogacone o cenną
tablicę informacyjną wykonaną w/g projektu artysty
Wiesława Kwaka. Na tablicy umieszczono informację
o Starym Rynku i chronologiczny zapis ważniejszych
wydarzeń historycznych miasta od 1378 do 2018 r. (oprac.
Fot.P. Woźniak
Fryderyka Warty) oraz archiwalne fotografie Starego
Rynku (ze zbiorów Mariana Rączki i Jana Pawlika). Obok
tablicy postawiono monumentalny obelisk z herbem
Makowa i napisem „Stary Rynek Młyny 1378 -2018"
Te nowe nabytki na Starym Rynku są jeszcze jednym
akcentem obchodzonego w tym roku 640 — lecia Makowa
Podhalańskiego i stają się ważnym źródłem informacji
historycznej, a także dodatkowym walorem turystycznym
miasta. Przy okazji odbywającej się uroczystości, inicjator
rewitalizacji tej zabytkowej kolebki miasta - Marian
Rączka przekazał podziękowania wszystkim osobom,
a szczególnie burmistrzowi Pawłowi Sali, za trud i pomoc
dla tego cennego dzieła. Z kolei burmistrz Paweł Sala
przekazał wyrazy uznania i podziękowania dla pana
Mariana Rączki za podjętą pracę dla odnowy tego starego
centrum miasta, przyznając mu, honorowy, tytuł kustosza
Starego Rynku. Natomiast proboszcz makowskiej parafii
ks. dziekan Tadeusz Różałowski udzielił kapłańskiego
błogosławieństwa dla mieszkańców i osób, które
przyczyniły się do odnowy i nadanie historycznej rangi tej
najstarszej części Makowa Podhalańskiego.
Fryderyk Warta
JUSZCZYN
Radość i duma towarzyszyły Polakom oczekującym
na uroczystości związane ze Stuleciem Odzyskania
Niepodległości. Wiele wysiłku i pracy kosztowały wszystkich
przygotowania do tego niezwykłego święta.
Również w naszej szkole dało się odczuć niecodzienną
atmosferę. Z inicjatywy Samorządu Szkolnego wszystkie
zespoły klasowe wraz z wychowawcami udekorowały
w barwach narodowych swoje pomieszczenia. Biel
iczerwień nakorytarzach,w oknach, nagazetkachściennych
i klasowych gablotkach prezentujących ważne daty,
wydarzenia, portrety sławnych Polaków stały się pięknym
wyrazem naszego narodowego zaangażowania. 9-tego
listopada w galowych strojach ozdobionych kotylionami
włączyliśmy się do akcji „Rekord dla Niepodległej”. Po
odśpiewaniu „Mazurka Dąbrowskiego” na placu przed
szkołą stworzyliśmy żywą flagę i symboliczną mapę Polski.
Sporym wyzwaniem dla uczniów klas VII, VIII i III
gimnazjum było przedstawienie teatralne przygotowane
przez p. Elżbietę Borys we współpracy z p. Izabelą Zdebską
ip. Joanną Wójcik. Efektem trwających tygodniami prac
było widowisko patriotyczne „Purpura” zaprezentowane
w ramach gminnych obchodów Stulecia Odzyskania
Niepodległości 9 listopada w Makowie Podhalańskim.
Zkolei 11 i 12 listopada w przykościelnej salce starsi i młodsi
mieszkańcy Juszczyna mogli świętować niepodległość,
oglądając przedstawienie „Gloria victis, przygotowane
na motywach noweli Elizy Orzeszkowej i „Warszawianki”
Stanisława Wyspiańskiego, w reżyserii p. E. Borys.
Nastrojowe widowisko zakończone pokazem polskich
tańców narodowych było dla nas wyjątkową lekcją
patriotyzmu, który wybrzmiał pięknem mowy ojczystej,
dźwiękami polskiej muzyki i echem polskiej historii.
Beata Bałos
Szkoła Podstawowa w Juszczynie
Biuletyn informacyjny
W tym roku obchodziliśmy 100-lecie odzyskania Następnie odbyła się uroczysta Msza Święta w intencji
przez Nasz kraj niepodległości. Tej wyjątkowej rocznicy Ojczyzny.
przyświecały słowa jednego z Ojców Niepodległości, Po mszy zespół regionalny Kojsowiocki dał koncert —
Józefa Piłsudskiego: „Dla Niepodległej. Koncertowi towarzyszyła recytacja,
„Naród, który traci pamięć, w wykonaniu nauczycieli, wierszy naszych wielkich
Przestaje być Narodem — staje się poetów — Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida
Jedynie zbiorem ludzi, i Marii Konopnickiej.
Czasowo zamieszkujących dane terytorium" Następnie wszyscy uczestnicy ustawili się do wspólnej
W naszej miejscowości finał uroczystości miał pamiątkowej fotografii. Wypuszczono też Gołębie Pokoju,
miejsce 11 listopada. Mieszkańcy Kojszówki włączyli się które okazały się wyjątkową atrakcją.
do wspólnego świętowania i uczczenia tej wspaniałej Na koniec uczniowie rozdawali pamiątkowe kartki
rocznicy. Ozdobili swoje domy flagami biało — czerwonymi każdemu uczestnikowi uroczystości.
i tłumnie stawili się na uroczystych obchodach w dniu Wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się
11 listopada 2018 roku. do uświetnienia obchodów, bardzo dziękujemy.
Najpierw, przy szkole, został odśpiewany hymn
państwowy. Potem przemaszerowaliśmy, w asyście Jolanta Rusin
Ochotniczej Straży Pożarnej z Kojszówki, do kościoła. Przy Szkoła Podstawowa
kościele pod krzyżem zostały złożone kwiaty i zapalone w Kojszówce
znicze pamięci poległych w obronie Wolności i Ojczyzny.
WIEPRZEC
Szczęśliwie przyszło nam żyć w czasach, kiedy ojczyzna pod każdym względem zaprezentowali licznie
jest wolna. Jak zapewne wszystkim wiadomo, w tym roku zgromadzonej publiczności spektakl słowno-muzyczny,
obchodzimy setną rocznicę odzyskania niepodległości. który oddawał bardzo krętą i czasochłonną drogę Polaków
W związku z powyższym dnia 09.11. uczestniczyliśmy do odzyskania niepodległości. W niekonwencjonalnym,
nie tylko w trzeciej już Wieczornicy Patriotycznej, która lapidarnym wręcz ujęciu, opartym na kanwie swobodnej
poświęcona została temu wydarzeniu, ale również w biciu rozmowy nastolatków, przybliżono wydarzenia z lat 1772-
rekordu wspólnego wykonania „Mazurka Dąbrowskiego” 1918. Dzięki inscenizacji widzowie mogli przenieść się do
punktualnie o godzinie 11.00. czasów kolejnych powstań, poczuć atmosferę germanizacji
Sama zaś Wieczornica rozpoczęła się o godz. 17.00 i rusyfikacji oraz poznać przejawy oporu ze strony Polaków.
a areną wydarzeń uczyniono szkolną salę gimnastyczną. Zaprezentowane w montażu piosenki oraz aspekt
Pięknie przystrojona dodawała powadze chwili, której multimedialny w postaci okolicznościowej prezentacji
byliśmy świadkami. Uczniowie perfekcyjnie przygotowani pięknie podkreślały waleczność naszych przodków.
Wspólne przygotowanie obchodów tak ważnej
rocznicy scaliło naszą społeczność i udowodniło jeszcze raz,
iż wolność nierozerwalnie złączona z krwią i walecznością
naszych przodków musimy wspólnie pielęgnować.
W tym miejscu należą się też słowa głębokiego uznania
i wdzięczności wszystkim, którzy byli obecni z nami
październik - grudzień 2018
podczas niniejszej blisko godzinnej inscenizacji.
Radosław Tempka
Szkoła Podstawowa
w Wieprzcu
ŻARNÓWKA
9 listopada w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła
II w Żarnówce odbyła się uroczysta akademia z okazji
100 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
Rozpoczęciem akademii było wspólne odśpiewanie
„Mazurka Dąbrowskiego. Hymn wykonano dokładnie
o godzinie 11.11, w ramach akcji zorganizowanej
przez Ministerstwo Edukacji Narodowej „Rekord dla
Niepodległej. Uczniowie klas |-lll zatańczyli taniec
patriotyczny z udziałem flag w barwach naszego kraju.
Następnie wszyscy uczniowie stanęli do wspólnego
zdjęcia.
W kolejnej części uczniowie klas IV-VIII przygotowali
przedstawienie pt.„11 listopada, 100-lecie Niepodległości”
w postaci montażu słowno-muzycznego. W jego trakcie
mogliśmy usłyszeć przepiękne wiersze oraz pieśni
patriotyczne wyśpiewane przez naszych podopiecznych.
Przedstawienie wywarło na nas duże wrażenie i skłoniło
do refleksji na temat trudnych dziejów naszej Ojczyzny.
Kinga Dyrcz
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
Wystawa „Żarnówka 100 lat temu” została
zorganizowana jako jedno z wydarzeń dla uczczenia 100
rocznicy odzyskania niepodległości.
Prezentowane eksponaty udostępnili p. Czesław Lurka
i p. Czesław Matyja i p. Janina Dyrda. Na wystawie udało
się zgromadzić wiele przedmiotów wykorzystywanych
przy obróbce drewna. Głównie strugi, wkrętaki, narzędzia
bednarskie, narzędzia do wyrobu rynien.
Sporą grupę stanowią przedmioty użytku
codziennego. Wiele z nich wytwarzali sami gospodarze,
z dostępnych materiałów, głównie z drewna. Przedmioty
te pochodzą ze zbiorów p. Czesława Matyji.
Pan Czesław Lurka wypożyczył nam zdjęcia i pamiątki
po Janie Woźnym, który w czasie Il wojny światowej
służył w 307. Dywizjonie Myśliwskim Nocnym Lwowskich
Puchaczy. Zginął 12.04.1944 roku w czasie nocnego lotu
nad morzem, prawdopodobnie w wyniku zestrzelenia
przez myśliwiec. Lot odbywał z Janem Wisthalem. Do
najcenniejszych zbiorów należą niewątpliwie odznaczenia
przyznane lotnikowi za zasługi wojenne: Krzyż Walecznych
i Order Wojenny Virturi Militari. Kilka zdjęć przesłano
administratorom Listy Krzystka, która jest imiennym
wykazem personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej
Brytanii w okresie 1940 — 1947.
P. Janina Dyrda wypożyczyła Książeczkę wojskową
i zdjęcia po swoim ojcu - Józef Koczur za udział w wojnie
został odznaczony medalem. W książeczce wojskowej
opisano przebieg Jego służby. Dnia 24 kwietnia 1937
roku został wcielony do 5 Pułku Strzelców Podhalańskich
w Przemyślu, wkrótce potem przydzielony do 2 Komp. C.K.
M. na stanowisko taśmowego, a następnie do plutonu
łączności. We wrześniu 1938 przeniesiony do rezerwy.
W sierpniu 1939 roku zmobilizowany i przydzielony do
12 Pułku Piechoty w Wadowicach. W czasie kampanii
wrześniowej walczył na odcinku Jordanów - Janów
Lubelski. Dnia 24.09.1939r. zabrany do niewoli niemieckiej,
6 października zbiegł i wrócił do domu. Za udział w wojnie
został odznaczony medalem.
SZKOŁA PODSTAWOWA
im. Jana Pawła [I w Żarnówce
Biuletyn informacyjny
Pa
Liczymy, że wystawa będzie zachętą dla uczniów do
dalszego poznawania naszej przeszłości.
M. Janiewicz
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
POLSKO...
Polsko moja ukochana,
W Twej historii wielka rana.
„Wielka rana” to jest mało,
W porównaniu co się stało
Kiedyś na przeklętej wojnie...
Teraz mogą spać spokojnie
EZ wi EE. c.
Ci co za Ciebie walczyli,
Ci co o wolności śnili,
Ci co tyle krwi wylali
I za honor życie dali...
Bohaterom tym dziękuję,
Zato co ja teraz czuję...
Mogą również być spokojni,
Ci co zginęli na wojnie,
Lecz nie tylko, ja też mogę.
Ojczyzno, ja Ci pomogę
Jak tylko będę umiała,
By się zagoiła rana...
Oliwia Florek
DĄB PAMIECI DLA POLICJANTA
W ramach Jubileuszowych obchodów 640 lat
Makowa Podhalańskiego posadzono Dąb Pamięci dla
czci urodzonego w Makowie Podhalańskim aspiranta
Policji Państwowej Ludwika Chudzika, zamordowanego
przez NKWD strzałem w tył głowy w 1940 r. w Twerze.
Wydarzenie rozpoczęła msza św. koncelebrowana
pod przewodnictwem proboszcza makowskiej parafii
ks. dziekana Tadeusza Różałowskiego, odprawiana za
polskich oficerów zamordowanych 1940 r. w Katyniu,
Charkowie, Miednoje i Twerze oraz w intencji Ojczyzny.
Szlachetna intencja upamiętnienia rodowitego
makowianina, bohaterskiego żołnierza walk
o niepodległość Polski i zasłużonego policjanta została
zainicjowana i zorganizowana przez Stowarzyszenie
Miłośników Ziemi Makowskiej, a szczególnie jego prezesa
Krzysztofa Bochnaka i wpisuje się, w realizowany od 2008
roku program:„KATYŃ...OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA". Celem
tego Programu jest uczczenie pamięci przez posadzenie
21857 Dębów Pamięci dla wszystkich polskich bohaterów;
żołnierzy, policjantów, księży i innych funkcjonariuszy
państwowych, którzy zostali zamordowani na„nieludzkiej
ziemi”.
Pamiątkowy Dąb Pamięci aspiranta policji Ludwika
Chudzika został posadzony 15.09.2018 r. przy Zespole
Szkół przy ulicy Wolności przez córkę policjanta Halinę
Zakrzewską, przy współudziale burmistrza Makowa
8
Podhalańskiego Pawła Sali, starosty suskiego Józefa Bałosa,
proboszcza ks. Tadeusza Różałowskiego, komendanta
KP Policji w Suchej Beskidzkiej - młodszego inspektora
Dariusza Drobnego, Krzysztofa Chudzika - (krewnego
potomka Ludwika) oraz harcerzy. Pani Halina dokonała
również odsłonięcia tablicy, umocowanej na kamiennym
głazie z informacją o upamiętnieniu zamordowanego
syna.
W okolicznościowym wystąpieniu prezes SMZM
Krzysztof Bochnak przypomniał losy życia i zasługi dla
Ojczyzny Ludwika Chudzika, jednego z wielu bohaterskich
synów Ziemi Makowskiej, którzy zostali zamordowani
w Charkowie, Katyniu i w Twerze. Natomiast w krótkich
przemówieniach burmistrza Makowa P. i starosty suskiego
akcentowano wymowę aktu posadzenia pamiątkowego
dębu dla kształtowania pamięci historycznej i krzewienia
uczuć patriotycznych, szczególnie wśród dziecii młodzieży.
Natomiast proboszcz ks. T. Różałowski modlitwą,
błogosławieństwem i poświęceniem symbolicznego dębu
i tablicy pamiątkowej, nadał wyraz szczególnej czci dla
tego miejsca i dla osoby, którą upamiętnia.
W czasie uroczystości odczytano listy pod adresem
organizatorów i uczestników m.in. od Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji Joachima Brudzińskiego
i senatora RP Andrzeja Pająka (PiS), w których przekazano
podziękowania za podjęcie szlachetnego czynu,
upamiętniającego aspiranta policji L. Chudzika.
Odczytanie Apelu Poległych, salwa honorowa
w wykonaniu kompani honorowej KW Policji z Krakowa,
złożenie wiązanek kwiatów pod pamiątkową tablicą
i hymn państwowy w wykonaniu orkiestry ubogaciły tę
wzruszającą i wymowną uroczystość.
Uzupełnieniem ceremonii posadzenia pamiątkowego
dębu była wystawa przygotowana przez uczniów
ZS pt: „Katyń - Ocalić od zapomnienia” w holu szkoły.
Zwiedzający mogli tam zobaczyć wiele dokumentów
ilustrujących tragiczny los, jaki spotkał polskich patriotów
ze strony Związku Sowieckiego. Nastrój patriotyczny
towarzyszył makowianom w tym dniu także podczas
popołudniowego koncertu - „Nie zginęła, póki my../
w wykonaniu krakowskiego artysty Pawła Orkisza.
Fryderyk Warta
WIGILIA NA MAKOWSKIM RYNKU
W imieniu burmistrza Pawła Sali i proboszcza
makowskiej parafii ks. Tadeusza Różałowskiego
zapraszamy 22 grudnia o godz. 10:00 na spotkanie
wigilijne na makowskim Rynku. Niech w to sobotnie
przedpołudnie zapanuje rodzinna atmosfera, w której
łamiąc się opłatkiem podzielimy się swą życzliwością,
składając sobie dobre życzenia, a w naszych sercach
zagoszczą spokój i radość.
Chętnych do pomocy przy organizacji tego wydarzenia
prosimy o kontakt.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
sui SI
2. a= 2018r. «
godz. 10.00
z a
+
że
A
Biuletyn informacyjny
mam —EM
WIECZÓR PODZIEKOWAŃ
W piątkowy wieczór 7 grudnia Burmistrz Makowa Podhalańskiego oraz Dyrekcja i pracownicy Miejskiej Biblio-
teki Publicznej - Domu Kultury w Makowie Podhalańskim spotkali się w Restauracji „Zadoil” w Białce z przedsta-
wicielami firm, które w 2018 roku wsparły finansowo i rzeczowo działania kulturalne i sportowe organizowane na
terenie gminy Maków Podhalański.
Wszystkim „Przyjaciołom Makowskiej Kultury”, którzy w szczególny sposób zaangażowali się w tę działal-
ność Burmistrz Makowa Podhalańskiego wręczył pamiątkowe statuetki. Otrzymali je:
*„FABIOS”S.A. z Białki
« BANK SPÓŁDZIELCZY O/MAKÓW PODHALAŃSKI
*„MIJAX” z Makowa Podhalańskiego
»„BLACHDOM PLUS” JAN GŁUC z Makowa P.
-„EKOINSTAL” z Suchej Beskidzkiej
*„OGRODNIK” z Makowa Podhalańskiego
» PRZEDSIĘBIORSTWO WODNO-KANALIZACYJNE „EKO
— SKAWA” z Makowa P.
»„REDLIFT”- z Makowa Podhalańskiego
*„AGRO- ART” z Makowa Podhalańskiego
»„DALIA”z Makowa Podhalańskiego
» KWIACIARNIA „GARDENIA” z Makowa Podhalańskiego
*„KURACJUSZ”z Suchej Beskidzkiej
»„DREWBUD” z Makowa Podhalańskiego
*„otoGIS” z Makowa Podhalańskiego
*„SMAKOŁYK” z Makowa Podhalańskiego
*„SPAR” ARKADIUSZ LISTWAN z Makowa P.
*„SZKLARCZYK DESIGN” z Makowa Podhalańskiego
« ANNA I HENRYK MIREK z Makowa Podhalańskiego
*„LUX-MAR” z Makowa Podhalańskiego
*„HAJOS” s.c. z Makowa Podhalańskiego
»„BESTSELLER” z Makowa Podhalańskiego
»„NORDFIT NW8.FITNESS” z Makowa Podhalańskiego
»„MOTOROWEX.PL" z Makowa Podhalańskiego
+ KSIĘGARNIA „KUBUŚ” z Makowa Podhalańskiego
» APTEKA„POD KASZTANAMI”z Makowa Podhalańskiego
»„ZABIELANKA” z Białki
»„KOLOROWY ZAKĄTEK - RĘKODZIEŁO” z Białki
»„HAPPYFIT” z Makowa Podhalańskiego
+*OCHOTNICZA STRAŻPOŻARNAMAKÓW PODHALAŃSKI
+ OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA MAKÓW DOLNY
*„TUSTELA” z Makowa Podhalańskiego
»„DREWEKS” z Makowa Podhalańskiego
»„MAKLAMP” z Makowa Podhalańskiego
- PRYWANE PRZEDSZKOLE „SŁONECZNY UŚMIECH”
z Makowa Podhalańskiego
»„DREWBOR” z Białki
»„RIZA MODA”z Suchej Beskidzkiej
«„GŁUC”z Makowa Podhalańskiego
*„SAMANTA Lingerie” z Białki
*„HYDRO - INSTAL" z Białki
»„EKODREW” z Makowa Podhalańskiego
»„TOMET”z Makowa Podhalańskiego
» BIURO RACHUNKOWE - HALINA ZIELONKA z Grzechyni
» MIKUT JAN STOLARSTWO I TOKARSTWO W DREWNIE
z Białki
» PRZEDSIĘBIORSTWO BUDOWLANE „LURKA” z Białki
«„EUROOPONY” z Żarnówki
» Bank PEKAO SA z Suchej Beskidzkiej
»„ELITA DANCE CENTER” z Makowa Podhalańskiego
«„MEBLO-WOSK”" i „AUTO-CLASIC” z Białki
*„SUŻYW" sp. z 0.0. z Suchej Beskidzkiej
- FH.U.„GUMIŚ” z Białki
« PRACOWNIA KRAWIECKA ELŻBIETA BARTKOWSKA
»SALONFRYZJERSKI"MATRIX"z Makowa Podhalańskiego
*„MAXI ŁAZIENKI” z Makowa Podhalańskiego
»„KRU” URSZULA DUDA
*„ALFA SPORT” z Suchej Beskidzkiej
- CUKIERNIA „URBAŃSCY” z Makowa Podhalańskiego
- PIEKARNIA - CUKIERNIA,IGNACY POLAŃSKI”z Makowa
Podhalańskiego
»„ROOD-DREW”" z Białki
»F-H."WODO-INSTAL" z Makowa Podhalańskiego
» SALON KOSMETYCZNY „EV LASHES” z Makowa P.
» suskiDlaWas.info
» SUCHA24.PL
» POWIATSUSKI24.PL
» „MAŁOPOLSKA KRONIKA BESKIDZKA”
Tegoroczne spotkanie wszystkim uczestnikom
muzycznie umilił wokalista i gitarzysta Robert Wiewióra
wraz z zespołem.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
październik - grudzień 2018
GOSPONYNIE Z NASZEJ GMINY
SERWOWAŁY BARANINE
18 raz gospodynie działające na terenie Powiatu
Suskiego spotkały się podczas Powiatowego Konkursu
Potraw Regionalnych „O Złotą Warzechę'. Lachowicka
sala OSP gościła 17 listopada panie z Kół Gospodyń
a także uczennice Zespołu Szkół im. W. Witosa w Suchej
Beskidzkiej.
Właśniewtym powiatowym wydarzeniuzadebiutowały
gospodynie z naszej gminy a mianowicie ze Strażackiego
Koła Gospodyń z Makowa Dolnego. Panie po raz pierwszy
wzięły udział w Konkursie Potraw zorganizowanym
dla tak szerokiego grona uczestniczek. Kolejnymi
przedstawicielkami naszych terenów były panie z Koła
Gospodyń Wiejskich „Swojska Gromada" z Juszczyna, które
były już kilkukrotnie nagradzane podczas poprzednich
edycji konkursu.
Tegorocznym tematem przewodnim konkursu była
baranina. Panie miały za zadanie przygotowanie z niej
potraw konkursowych w dwóch kategoriach: potrawa
typowo regionalna i współczesna potrawa oparta na
tradycjach potraw regionalnych. Każda grupa częstowała
także Komisję Konkursową tradycyjną nalewką.
Z trudnym zadaniem oceny konkursowych specjałów
zmierzyły się dwie komisje. W skład pierwszej z nich, która
miała przyjemność oceniać potrawy, wchodzili: Krzysztof
Kołacz - Sekretarz Powiatu Suskiego (przewodniczący
komisji), Elżbieta Paradowska - nauczyciel, specjalista
żywienia zbiorowego, Alicja Lenart - nauczyciel,
specjalista żywienia zbiorowego oraz Władysława Kulak
- plastyk, regionalista. Druga komisja, degustująca
nalewki, pracowała w składzie: Andrzej Peć - etnograf
(przewodniczący komisji), Dariusz Gorycki - przedstawiciel
Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Suchej
Beskidzkiej, MarcinLeśniakiewicz-przewodnikturystyczny,
historyk i regionalista, Leszek Gołębski - znawca nalewek,
Krzysztof Kida - znawca nalewek, prof. Tadeusz Paleczny —
regionalista, kulturoznawca.
Na stole przygotowanym przez Panie z Koła
Gospodyń Wiejskich „Swojska Gromada" znalazło się wiele
różnorodnych potraw. Wśród nich posmakować można
było m. in.: pierogów z mięsem baranim i wieprzowym,
sakiewekbaranich w kapuście włoskiej, żeberek jagnięcych
z sosem balsamicznym z pistacjami a jako dodatek surówki
z białej kapusty z marchewką i nadziewanej rolady
serowej. Konkursowymi potrawami zachwycić można
było nie tylko oko, ale przede wszystkim podniebienie.
A były to polewka barania z miętą i pieczeń barania na
dziko. Dla lepszego trawienia skosztować należało nalewki
malinowej (ocenianej przez jurorów) oraz wyjątkowo
aromatycznego juszczyńskiego jesiennego grzańca. Nie
zabrakło także słodkości w postaci serników i królewicza.
Natomiast Strażackie Koło Gospodyń z Makowa
Dolnego uraczyło uczestników apetycznymi specjałami
m.in.: roladą baranią, sałatką z owczym serem, kulkami
zseraowczego w różnorodnych panierkach (np. w papryce,
kurkumie, sezamie, szczypiorku) a także pamiętanych
przez nas z dzieciństwa moskolami z masełkiem. Perełkami
tego stołu były zgłoszone do konkursu: baranina
w warzywach a także strażackie szaszłyki baranie. Do
takich dań niezbędna była nalewka - miętówka babuni.
Wśród trunków wybierać można było także spośród
agrestówki, malinówki i tarninówki. Na miłośników
słodyczy czekały pijane barany, piernik tęczowy, orzeszki
i rogaliki drożdżowe.
Wspaniały smak i ciekawy wygląd potraw
przygotowanych przez nasze gospodynie sprawiły, że
przyciągały one liczne grono uczestników konkursu, którzy
wielokrotnie wracali próbować kolejnych rarytasów. Choć
panie nie zostały docenione przez członków komisji to
pochwały od innych członkiń Kół Gospodyń izaproszonych
gości świadczą o ich wyjątkowości.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
11
„CZAS ROBOTÓW”
- Andrzej Maleszka
„Powieść z bestsellerowego
cyklu Magiczne Drzewo. Android
stworzył stalowe osy. Każdy, kogo
użądlą, zmienia się w robota. Na
całym świecie ludzie przeistacza-
ją się w maszyny. Tylko Idalia,
Alik, Budyń i mała Julka uciekają
przed inwazją os. Muszą odna-
leźć magiczny przedmiot, który
zmieni roboty z powrotem w lu-
dzi. W pościg za nimi rusza An-
droid i groźny waran. Olbrzymi
słoń-robot walczy w ich obronie.
Opowieści Magicznego Drze-
wa są podstawą znanego na świecie cyklu filmowego, uho-
norowanego nagrodą Emmy - telewizyjnym Oscarem — za
wyobraźnię, mądrość i humor. Andrzej Maleszka, reżyser
filmowy, autor powieści i scenariuszy. Jest zdobywcą wie-
lu nagród na międzynarodowych festiwalach. Jego filmy
i powieści są pełne fantastycznych przygód. A jednocześnie
opowiadają o ważnych sprawach”
ANDRZEJ MALESZKA
4
ROBOTÓW
SPOŁECZNY INSTYTUT WYDAWNICZY „ZNAK”
„WŁADZA ABSOLUTNA”
Z CYKLU: W KRĘGACH WŁADZY - TOM 3
- Remigiusz Mróz
„Po zamachu pod sejmem
Polska znalazła się na skraju
anarchii. _' Konstytucja — nie
przewiduje, kto powinien przejąć
władzę, adowalkioniągotowesą |
stanąć wszystkie siły polityczne.
W sytuacji poważnego kryzysu
rozpoczyna się najbardziej
bezkompromisowa kampania
wyborcza w historii. Tymczasem
zaczynają pojawiać się dowody
na to, że zamach był jedynie
elementem większego spisku.
Ten, kto odkryje prawdę, zdobędzie władzę absolutną..."
22
WŁADZA
ABSOLUTNA
REMIGIUSZ
LUZY
IM
WYDAWNICTWO „FILIA”
Zapraszamy do siedziby Miejskiej Biblioteki w Makowie Podhalańskim ul. 3 Maja 24
w poniedziałek i środę 8.00 - 17.00, we wtorek, czwartek i piątek 8.00 - 16.00 oraz
w sobotę 8.00 - 13.00
a także do naszych filii:
-w Białce (Zespół Szkół) - od 5 grudnia 2018 r. nastąpiła zmiana godzin otwarcia:
wtorek 8.00 - 15.00, środa 8.00 - 12.00, piątek 10.00 - 15.00
- w Grzechyni (budynek wspólny ze świetlicą)
od poniedziałku - piątku 14.00 - 18.00
- w Juszczynie (budynek Ochotniczej Straży Pożarnej poniżej Zespołu Szkół)
- od 5 grudnia 2018 r. nastąpiła zmiana godzin otwarcia:
poniedziałek 11.00 - 16.00, środa 12.30 - 16.00, czwartek 10.00 - 15.00
- w Wieprzcu
od wtorku do soboty 15.00 - 19.00
- w Żarnówce (Dom Ludowy)
poniedziałek, środa, czwartek 13.00 - 18.00
Zapraszamy do korzystania z katalogu on-line znajdującego się na na-
szej stronie internetowej makowskakultura.naszabiblioteka.com (w lewym pane-
12
„JEDEN BŁĄD”
- Anna Szafrańska
„Dominika i Oliwier są parą od
wielu lat. Ona wkrótce rozpocznie
swoją pierwszą pracę jako na-
uczycielka w liceum, on ma zostać
wspólnikiem w kancelarii jej ojca.
Pozornie wszystko układa się tak,
jak powinno, a jednak im bliżej
daty ślubu, tym częściej Dominika
ma wątpliwości co do przyszło-
ści związku z apodyktycznym,
impulsywnym narzeczonym. Sy-
tuację komplikuje fakt, że jeden
z jej uczniów staje się dla niej kimś
znacznie więcej, niż tylko zbun-
towanym, niepokornym wycho-
wankiem... „Jeden błąd” to poruszająca historia kobiety,
której udało się przetrwać piekło, jakie zgotował najbliższy
jej człowiek, oraz chłopaka, który za piekło uważał własne
życie. Czy po tym wszystkim, co przeszli, tych dwoje będzie
potrafiło otworzyć się na prawdziwą miłość?"
Szafrańska
1
WYDAWNICTWO „NOVAE RES”
„NANGA DREAM: OPOWIEŚĆ
O TOMKU MACKIEWICZU”
- Mariusz Sepioło
„Historia o realizacji pasji i wielkich PEEL 1
marzeniach. Miał swoje „fazy”: A AIR.
muzyka, używki, wreszcie góry.
Jedna była najważniejsza, nazywa
się Nanga Parbat. Chciał zdobyć ją
zimą jako pierwszy. W 2017 zmie-
rzyli się siódmy raz. Mówili o nim:
punk, hipis, outsider. Chodził wła-
snymi ścieżkami. Na wsi, gdzie się
wychowywał, nauczył się, czym jest
wolność. Potem szukał jej w mieście
między blokami, w grupie chło-
paków w kapturach. Odnalazł ją
w Indiach, potem w podróżach
i adrenalinie. Dom miał tam, gdzie
właśnie był: w Polsce, w Irlandii, w Pakistanie, w busie, w namio-
cie na stokach ośmiotysięcznika. W realizacji himalajskich celów
nie wspierali go wielcy sponsorzy ani środowisko wysokogórskie.
Mimo to walczył o swoje marzenia, a pomagała mu cała Polska.
Tomek Mackiewicz — Czapa, Czapkins, Wegeta — był człowiekiem
wymykającym się schematom. Książka o nim to nie tylko relacja
z podróży po miejscach, do których trafiał. To także zapis roz-
mów z tymi, którzy pojawiali się w jego życiu — na chwilę albo
na dłużej, z rodziną i przyjaciółmi. Oni również, tak jak Tomek, są
wyjątkowi. Jako pierwsi otrzymywali sygnały, że dzieje się z nim
coś złego. Akcję ratunkową, w której brali udział wspinacze spod
K2, śledziła cała Polska. Książka po raz pierwszy odsłania jej kuli-
sy z perspektywy bliskich Mackiewiczowi osób”
SPOŁECZNY INSTYTUT WYDAWNICZY”ZNAK”
lu). Daje on możliwość wyszukania interesujących czytelnika pozycji książkowych.
Można w nim także znaleźć zakupione przez nas nowości książkowe, dokonać re-
zerwacji interesującej pozycji książkowej czy też przedłużyć długość wypożyczenia
posiadanej książki.
ZAPOWIEDŹ PŁYTY
Wspólnie śpiewają, grają i
prowadzi Mieszko Krzyś.
PIERZGA + PROPOLIS
+ MIOD = MAKOWSKIE
SWIETO MIODU
W sobotę, 13 października, podczas Makowskiego
Święta Miodu było naprawdę słodko, smacznie i zdrowo.
Można było smakować najlepsze miody, od gryczanych
po spadziowe, obejrzeć sprzęt pszczelarski oraz poznać
sposoby tradycyjnego pozyskiwania miodu. Doświadczeni
pszczelarze ujawnili kilka pszczelich sekretów, walory
pierzgi i propolisu, a na scenie zaprezentowały się
nasze wspaniałe baletnice i roztańczone dzieci z zajęć
artystycznych.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
KEW ESHGC HLC
komponują. Połączyły ich nie tylko - =
cotygodniowe spotkania i próby, ale też miłość do muzyki, podróży
i koncertów. To zespół Six Steps to Madness. Można do nich dołączyć. Zajęcia
odbywają się w poniedziałki w Domu Ludowym w Żarnówce w godz. 16.00
- 18.00 oraz w piątki w Domu Kultury w Makowie Podhalańskim w godz.
18.00 - 20.00. Już trwają przygotowania do nagrania pierwszej płyty! Zajęcia
sr
JA Ń
PGR UK
MADNESS
MAKOWSKIE DNI POEZJI
„Makowskie Dni Poezji” to cykliczna impreza,
zapoczątkowana 19 lattemu, która ma nacelu przybliżenie,
szczególnie młodszemu pokoleniu, sylwetek i twórczości
współczesnych poetów polskich. Tym razem nie
wskazaliśmy tematu spotkania, wychodząc z założenia, że
poezja otwarta to zdażenie, które miało ułatwić poznanie
młodzieży i tego co jej w duszy gra. Uczestnicy sami
wybierali poezję, która im odpowiada, co jednocześnie
zmusiło ich do poszukiwań, jak interpretować wiersz
od patosu i zacietrzewienia scenicznego kończąc na
interpretacji - co autor miał na myśli.
Każdy uczestnik przygotował po dwa utwory we
własnej interpretacji. Młodzież recytowała Mickiewicza,
Tuwima, Pawlikowską -— Jasnorzewską, Różewicza,
Leśmiana i Kochanowskiego.
Na wyróżnienie zasłużyli uczniowie ZS z Białki, jak co
roku przygotowując poezję śpiewaną, tym razem Marka
Grechuty, Agnieszki Osieckiej, zespołu Chłopcy z Placu
Broni i wyjątkową interpretację utworów Violetty Villas pt.
„Do Ciebie mamo (List do matki)” oraz Olgi Jackowskiej pt.
„Krakowski spleen”.
Nasz gość specjalny, Jarosław Rosiński, aktor związany
m.in. z teatrami w Koszalinie, Elblągu, Płocku i Łomży
trafnie zauważył pewne niedociągnięcia, jednocześnie
wskazując proste drogi rozwiązania.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
13
ZADUSZKI ELUESOWE - PIOTR LUPI LUBERTOWICZ
Kiedy nadchodzi listopadowy czas, w naszym Domu
Kultury od kilku lat organizujemy zaduszki. To muzyczny
wieczór wspomnień poświęcony nieżyjącym twórcom
muzyki bluesowej, jazzowej, soulowej i rockowej. Tym
razem zorganizowaliśmy „Zaduszki Bluesowe'
Piotr LUPI Lubertowicz to najwyższy stopień
bluesowego wtajemniczenia. Zapewnił wyjątkową
mieszankę dobrych emocji, wyrażanych muzyką
i „życiowymi” tekstami. Zaduszkowa dawka muzyki pełna
pozytywnych wibracji, które nie pozwalają spokojnie
usiedzieć w miejscu, i nie pozwalają tak szybko zakończyć,
przez co tegoroczna impreza trwała do północy!
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
MIKOŁAJKOWY TURNIEJ TANCA
To było wyjątkowe, roztańczone wydarzenie. W sali
koncertowej OSP w Makowie Podhalańskim odbył się
Mikołajkowy Turniej Tańca. Punktualnie o godzinie 13.00
rozpoczęły się zawody w poszczególnych kategoriach;
najpierw taniec towarzyski, a po nim współczesny,
nowoczesny i na koniec kategoria show.
mW
Na tegoroczny turniej zgłosiło się ponad 200
uczestników, nie tylko z naszego powiatu, ale także
z Myślenic i Bielska - Białej, co zaowocowało intensywną
pracą sędziujących Sary Dąbrosz, Weroniki Więckowskiej,
Joanny Pochopień i Piotra Grzybka, choć co do oceny
jurorzy byli wyjątkowo zgodni. Wszyscy startujący zostali
nagrodzeni medalem, a zwycięzcy otrzymali pamiątkową
tabliczkę. Oto wyniki:
Taniec towarzyski
D1) do 7 lat - Emilia i Tymoteusz
D2) od 8 do 10 lat - Olga iFilip
D3) 11 + - Tomek i Karolina
Taniec współczesny
A) SOLIŚCI
A2) od 10 do 15 lat - Aleksandra Sala
Q) ZESPOŁY
C1) od 6 do 9 lat - Roses
C2) od 10 do 15 lat - Closer
Taniec nowoczesny
A) SOLIŚCI
A1) od 6 do 9 lat - Jan Szafran
A2) od 10 do 15 lat - Kamil Sowa
A3) od 16 do 21 lat - Katarzyna Szarlej
% p! - ESY AZ
B) DUETY
B1) (TRIO) 6 - 13 - Little Stars
B2) od 10 do 15 lat - Victoria Hajto i Aleksandra Janicka
C) ZESPOŁY:
C1) od 6 do 9 lat - Pink Army
C2) od 10 do 15 lat - The Gingers
C3) od 16 do 21 lat - Goldie
Kategoria Show
A) SOLIŚCI
A1) od 6 do 9 lat - Julia Reczek
A2) od 10 do 15 lat - Karolina Frankowska
A3) od 16 do 21 lat - Adrian Płatek
B) DUETY
B3) od 16 do 21 lat - Aleksandra Siedlecka i Julia
Senderska
C) ZESPOŁY
C2) od 10 do 15 lat - Vena Team Cheerleader
Zachęcamy do zapoznania się z fotorelacją na stronie
www.makowskakultura.pl (profil DK na FB)
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
WYWIIENDILI I SPROWADZILI
Zespół Regionalny „Zbyrcok” zamknął wielką klamrą obrzędowość związaną z pasterstwem w naszym regionie.
Pokazał w tym roku zarówno wypas na hali i związany z tym obrzęd „miry” jak i sprowadzenie owiec z wypasu
i ich podział między gospodarzy - czyli „redyk”. Jak powiedział jeden z prowadzących — jageście je wywiedli to je
i sprowodźcie.
W dniach 28 - 30 września w Zawoi po raz 34 odbyła
się Babiogórska Jesień. W tym roku najważniejszy
obrzęd podczas tego wydarzenia w naszym regionie
przypadł w udziale Zespołowi Regionalnemu „Zbyrcok”
Pięknie skomponowało się to z konkursowym występem
tego zespołu, który podczas Festiwalu Górali Polskich
pokazywał obrzęd zatytułowany „Do miry” ukazujący
codzienne życie bacy, juhasów i formę w jakiej rozliczali
się wypasający z gospodarzami. Teraz na koniec sezonu
mogli pokazać, jak sprowadzano owce z hal i oddawano
je gospodarzom. Liczni turyści mogli oglądać zarówno
podział owiec, jak i posmakować wyrobów prosto z hal.
Towarzyszyła temu wszystkiemu muzyka, taniec i śpiew.
Można było nacieszyć się babiogórzem wszystkimi
zmysłami. Praca jaką Zespół włożył w przygotowanie
się do „redyku” została nagrodzona przez oglądających
brawami i wyrazami uznania.
W dwa tygodnie później „Zbyrcocek” rekomendowany
przez MCK „Sokół” w Nowym Sączu został ambasadorem
kultury babiogórskiej podczas 34 Ogólnopolskiego
Konkursu Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie.
Nasi mali artyści pokazali tradycyjne tańce ludowe takie
jak obyrtka, obyrtka podchybywana czy wściekła polka.
Jak zwykle największym aplauzem ze strony publiczności
cieszył hajduk. Jako zespół dziecięcy występowali poza
konkursem. Niemniej występ sprawił ogromną radość
wszystkim członkom,„Zbyrcocka”a nagrody jakie otrzymali
były dla nich miłym zaskoczeniem.
Największy zaszczyt spotkał oba zespoły czyli,Zbyrcok”
i„Zbyrcocek” 16 października. Ich szef — czyli Roman Guzik
podczas IV Kongresu Kultury Regionów w Nowym Sączu
otrzymał honorową odznakę „Zasłużony dla Kultury
Polskiej” przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej. Serdecznie
gratulujemy mu tego wyróżnienia, bo przez jego pracę
możemy realizować swoje pasje.
Natomiast w dniach 17-18 listopada odbył się 29
Konkurs Gry na Unikatowych Instrumentach Ludowych
Iski
Ogólmi
w Jeleśni. Naszymi reprezentantami byli Jakub Guzik
- skrzypce w kategorii dorosłych, Samuel Guzik -
heligonka i Wojciech Jabcoń - skrzypce w kategorii
dzieci i młodzieży od 13 do 18 roku życia, oraz Krzysztof
Waląg - heligonka w kategorii dziecięcej. Wszyscy grali
z wielkim zaangażowaniem co docenili jurorzy przyznając
Jakubowi, Samuelowi i Krzysiowi pierwsze miejsce
w odpowiadających im kategoriach wiekowych, natomiast
Wojtek zajął miejsce trzecie.
Podsumowaniem naszych pasji jest płyta z kolędami
i pastorałkami zatytułowana „Kolędujmy Małemu” którą
Zespół właśnie wydał. Mamy nadzieję, że umili czas Świąt
Bożego Narodzenia zarówno gościom jak i nam samym.
Dorota Stasik
Stowarzyszenie „Nowy Juszczyn”
SPEŁNIONE WRÓŻBY
O tym, że w naszych najmłodszych koleżankach
i kolegach z zespołu „Mała Polana Makowska” pokładamy
wielkie nadzieje i „wróżymy” im wspaniałą, artystyczną
przyszłość pisałem niedawno. Teraz te wróżby się
spełniają. W dniu 18 listopada w Milówce odbył się
Konkurs Gry na Unikatowych Instrumentach Ludowych.
W konkursie wzięła udział reprezentacja naszego zespołu:
Mateusz Mętel — solista heligonista, kapela „Małej Polany
Makowskiej” w składzie: Alessandra Łyga, Gabriela Łyga,
Marta Mętel, Mateusz Mętel, Natalia Stopka, Nadia
Studzińska, Julia Porębska i Wojciech Bisaga. W kategorii
solistów instrumentalistów wystąpił opiekun grupy Pan
Aleksander Nowak.
Zarówno solista Mateusz Mętel jak i Kapela „wygrali”
sobie wyróżnienia, natomiast Pan Aleksander Nowak zajął
Ill miejsce. Gratulujemy!
Końcówka listopada to okres zabaw i wróżb
andrzejkowych, nasze dzieciaki chcą znać swoją przyszłość
i dobrze się bawić. Spotkaliśmy się na próbie „specjalnej”
na której wyjątkowo nikt z naszych polanowiczów nie
męczył się nauką nowych kroków, melodii i tańców, a my
wspólnie z rodzicami, postaraliśmy się zapewnić im miłą
zabawę, wróżby „cyganki lanie wosku i kilka innych
niespodzianek.
Przed nami okres kolędniczy i kolejne konkursy,
na których, mam nadzieję spełnią się wszystkie dobre
„wróżby andrzejkowe"
Zbigniew Kowalski
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
CRA TERENOWA
„SZLAKIEM LECIONÓW JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO”
We wtorek 9 października uczniowie Szkoły
Podstawowej w Żarnówce wzięli udział w grze terenowej
„Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego”. Trasa wiodła
od szkoły do Pomnika Konfederatów na Zwalisku. Grą,
przygotowaną przez uczniów klasy ósmej chcieliśmy
uczcić stulecie niepodległości, uporządkować teren wokół
Pomnika i przypomnieć historię jego powstania.
W marszu wspierali nas starszy strzelec Karol Jasek
i starszy strzelec Jakub Spyrka z Jednostki Strzeleckiej
2004 im. S. por. Eligii Leopoldyny Staweckiej z Oświęcimia.
Jednostka ta, jak zapisano w folderze informacyjnym „...
przygotowuje młodzież do pełnienia służby wojskowej
oraz do realizacji różnych zadań, mających wpływ na
bezpieczeństwo narodowe. Ponadto Stowarzyszenie
16
zajmuje się oprawą uroczystości religijnych i państwowych
w ceremoniale wojskowym oraz zabezpieczeniem imprez
w zakresie medycznym i kierowania ruchu”.
Na początku uczniowie wzięli udział w krótkim
kursie udzielania pierwszej pomocy, bandażowania
oraz wysłuchali instrukcji dotyczącej bezpiecznego
posługiwania się bronią. Była to oczywiście broń gumowa,
przeznaczona specjalnie do tego typu szkoleń. Później
grupami wyruszyliśmy na Zwalisko. Na trasie wyznaczono
kilka punktów kontrolnych. Zadaniem uczestników było
odnotowanie uczestnictwa w każdym z wymienionych
etapów i wykonanie poleceń. Były to następujące zadania:
rozwiązanie krzyżówki, zaśpiewanie piosenki legionowej,
zdobycie materiałów informacyjnych o pobycie Józefa
Piłsudskiego na terenie naszego powiatu, o historii
Żarnówki. Dodatkowo każda klasa musiała zebrać
pięć rodzajów ziół i ułożyć słowa do melodii dowolnie
wybranej piosenki legionowej. W drodze powrotnej
ósmoklasiści wspierani przez strzelców wzięli do niewoli
wszystkich uczestników gry. Rodzice i nauczyciele zostali
związani i doprowadzeni na łączkę zwaną Kapuściskami.
Tam, po wcześniejszym wykupieniu się z niewoli był
czas na ognisko, grę w piłkę. W ramach poczęstunku
serwowano grochówkę, ugotowaną przez p. Włodzimierza
Maciejowskigo, prawdziwego eksperta w tej dziedzinie.
Piękna, słoneczna pogoda, las w kolorach złotej jesieni
były dodatkową atrakcją naszej imprezy. Mamy nadzieję,
że dzieci i rodzice bawili się dobrze i zapraszamy na kolejną
grę terenową w przyszłym roku.
M. Janiewicz
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
KOCHASZ DZIECI - NIE PAL ŚMIECI
NA MAŁOPOLSKA IPA
W ZDROWEJ ATMOSFERZE NIEME
Tak można podsumować akcje prowadzone wśród
najmłodszych wychowanków naszych szkół, które
odbywały się w związku z otrzymaniem przez oddziały
przedszkolne w Szkołach Podstawowych Gminy Maków
Podhalański oraz Gminne Przedszkole Samorządowe
w Makowie Podhalańskim w ramach projektu Urzędu
Marszałkowskiego noszącego nazwę „Wdrażanie Programu
ochrony powietrza dla województwa małopolskiego —
Małopolska w zdrowej atmosferze” współfinansowanego
ze środków Programu LIFE Unii Europejskiej po jednym
oczyszczaczu powietrza.
W związku z tym w każdej z placówek przeprowadzono
szereg akcji promocyjnych. Miały na celu uświadamianie
odbiorcom jakie zagrożenia sami wytwarzamy niszcząc
czyste powietrze. Do konkursów, prezentacji ihappeningów
włączali się rodzice. Wydarzenia budziły bardzo duże
zainteresowanie. Dzieci w formie zabawy i prostych
eksperymentów utrwalały wcześniej zdobyte wiadomości.
Zaskakująco trafne były wnioski maluchów m.in. niepalenie
śmieci w piecach, zmiany pieców tzw. „kopciuchów”
na piece zasilane gazem, eliminowania zanieczyszczeń
środowiska przez samochody, prowadzenia właściwej
segregacji śmieci, recykling, pielęgnacja i hodowanie roślin
w pomieszczeniach, w których przebywamy, jak powinien
wyglądać ekologiczny dom.
Wszystkie działania zorganizowane w szkołach są
świadectwem zaangażowania najmłodszych mieszkańców
gminy w propagowanie tak istotnych ideałów. Mamy
nadzieję, że nie jest to kilkudniowa akcja, ale trwały wzrost
świadomości, zmiana nawyków, która dotrze do wszystkich
mieszkańców Gminy.
UM
A tak akcja przebiegała w niektórych szkołach:
17
* Biuletyn informacyjny
mo
LUBISZ
ZA
Pod hasłem „Lubisz dzieci? Nie pal śmieci!” odbyła się
akcja edukacyjna związana z przekazaniem przez Marszałka
Województwa Małopolskiego dla oddziału przedszkolnego
w Szkole Podstawowej w Grzechyni oczyszczacza
powietrza w ramach realizacji projektu zintegrowanego
LIFE pn. „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla
woj. Małopolskiego — Małopolska w zdrowej atmosferze”
współfinansowanego ze środków Programu LIFE Unii
Europejskiej.
W akcję bardzo zaangażowali się rodzice wykonując
wspólnie z dziećmi plakaty przedstawiające źródła
zanieczyszczenia powietrza oraz sposoby walki z nimi. Prace
plastyczne były wykonane z wykorzystaniem przeróżnych
technik plastycznych od rysowania kredkami, malowania
farbami, poprzez kolaże i wyklejanki z użyciem odpadów
recyklingowych. Dzieci chętnie oglądały prace swoich
kolegów i koleżanek, dzieliły się historią, jak powstawała
dana praca plastyczna, wskazywały nazwy materiałów
użytych do wykonania plakatów. Z wykonanych prac
powstała wystawa zaprezentowana na korytarzu, którą
mogli podziwiać nauczyciele, rodzice oraz uczniowie całej
szkoły.
Przedszkolaki przygotowały także przedstawienie pt:
„Lubisz dzieci? Nie pal śmieci!
18
Zaprezentowały je w dniu 11 października 2018 r.
przed panią dyrektor, nauczycielami i starszymi kolegami.
Recytującwierszykiiśpiewającpiosenkizwiązaneztematem
zachęcały wszystkich do dbania o czyste powietrze.
Zaangażowały także publiczność do powtarzania haseł pro
ekologicznych.
Dzieci bardzo chętnie brały udział w każdym
przedsięwzięciu. Okazało się, że mają bardzo dużą wiedzę
na temat ochrony środowiska i chętnie dzielą się zdobytymi
wiadomościami z innymi. Podczas wycieczek po okolicy
zwracają uwagę na dymy wydobywające się zkominów, czy
pochodzące ze środków transportu i wskazują problemy
dotyczące zanieczyszczenia powietrza.
Przedszkolaki zapoznały się z nowym urządzeniem w sali
- oczyszczaczem powietrza — nazywając go pieszczotliwie
„Czyścikiem'. Wiedzą, jaką ma spełniać funkcję i same
zwracają uwagę na to, czy powinien zacząć pracować.
Poprzez realizację zaplanowanych działań wzrosła
świadomość ekologiczna dzieci i rodziców.
Renata Pietraszek
Szkoła Podstawowa
w Juszczynie
Oddział przedszkolny w Juszczynie otrzymałoczyszczacz
powietrza w ramach projektu Urzędu Marszałkowskiego
noszącego nazwę „Wdrażanie Programu ochrony powietrza
dla województwa małopolskiego — Małopolska w zdrowej
atmosferze” współfinansowanego ze środków Programu
LIFE Unii Europejskiej.
Z tej okazj, w naszych grupach przedszkolnych
przeprowadzono trzydniowy cykl zajęć dydaktycznych
dotyczących tematyki smogu, a dokładniej: działalności
człowieka przyczyniającej się do powstawania smogu,
zagrożeń z tym związanych oraz sposobów pozwalających
na zmniejszenie emisji smogu.
Pierwszego dnia naszym dzieciom przedstawiona
została bajka pt. „Smok i Smog?” Bajka miała na celu
przybliżyć dzieciom historię Smoka Wawelskiego,
którego z czasem zastąpił Smog. Po przeprowadzonej
pogadance na temat bajki, dzieci miały okazję uczestniczyć
w doświadczeniu poznawczym pt. „Jak powstaje smog?”
Na koniec dnia, każde dziecko wykonało swoją książeczkę
pt.„$mok czy $mog?”.
W drugim dniu, każda grupa przedszkolna miała za
zadanie wykonać plakat, który nawiązywał do walki ze
smogiem, a także znacząco przybliżył dzieciom zagrożenia
związane zjego emisją. Uczyły się nie tylko dzieci, ale również
rodzice dla których przygotowano artykuł pedagogizujący
pt.„Jak chronić dzieci przed smogiem?"
W ostatnim dniu przedszkolaki wraz
z wychowawczyniami zorganizowały na szkolnym placu
happening pt. „Nie chcemy Smogu!. Zorganizowanie
tego barwnego i rozśpiewanego korowodu było
podsumowaniem dotychczasowych działań związanych
z realizacją projektu. Przedszkolaki nauczyły się: czym jest
powietrze i smog, jakie są przyczyn zanieczyszczeń, jak
wpływa smog na nasze zdrowie i jak sobie z nim radzić.
Kształtując postawę proekologiczną oraz wrażliwość na
otaczającą przyrodę umocniono dzieci w przekonaniu jak
ważne jest dla nas czyste powietrze. Tylko wtedy będziemy
wszyscy mogli żyć w zdrowym i pięknym środowisku.
Koordynator Akcji
Aneta Stec
Szkoła Podstawowaw Juszczynie
Oczyszczacz powietrza został przekazany do Oddziału
Przedszkolnego przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II
W Żarnówce przez Marszałka Województwa Małopolskiego
w ramach realizacji projektu zintegrowanego LIFE pn.
„Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa
małopolskiego - Małopolska w zdrowej atmosferze”
współfinansowanego ze środków Programu LIFE Unii
Europejskiej.
W ramach w/w zadania w oddziale przedszkolnym
przeczytany został list od Marszałka Województwa
Małopolskiego Pana Jacka Krupy do dzieci, rodziców
i nauczycieli obecnych na zajęciach. Po krótkiej pogadance
nawiązującej do wcześniejszych zajęć uświadamiających
dzieci o konieczności dbania o czystość powietrza,
przeprowadzono warsztaty pt. "Szukamy powietrza"
Cykl zabaw badawczych i doświadczeń poświęconych
szukaniu powietrza (w wodzie, butelce plastikowej, torebce
papierowej, baloniku), wpływowi powietrza mi.in. na
wzrost roślin, na wiele zjawisk atmosferycznych i in. miał za
zadanie pokazać dzieciom ważność i niezbędność czystego
powietrza w tych zjawiskach fizycznych i procesach
przyrodniczych.
Program artystyczny w wykonaniu uczniów kl. II
i Ill oraz dzieci z oddziału przedszkolnego pt. „Jedzie
pociąg z daleka” oparty został o „walkę słowną” dwóch
żywiołów Brudnego i Czystego powietrza. Wiersze
przeplatane były ładnymi piosenkami i „pociągiem”
maluchów. Historyjka obrazkowa „O kominie, który dymił,
gazetki tematyczne: „Kominy” oraz „Nie pal śmieci bo
tu żyją dzieci, przedstawiły wizualnie wagę problemu.
Na zakończenie zajęć maluchy wykonały piękne prace
plastyczne „malując powietrzem”. Mamy nadzieję, że
powyższe działania wpłynęły na wzrost świadomości dzieci,
ich rodziców i nauczycieli o ważności problemu, a co zatym
idzie na podejmowanie mądrych, ekologicznych działań
podnoszących jakość powietrza w naszym otoczeniu.
Jadwiga Mędrala, Zofia Jończyk
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
ODBLASKOWA SZKOŁA
Akcja „Odblaskowa Szkoła” cieszyła się w Szkole
Podstawowej w Juszczynie dużym zainteresowaniem.
Dzieci z wielką ochotą przystępowały do działań mających
na celu zwiększenie bezpieczeństwa zarówno pieszych
jak i kierowców. Poznały zagrożenia w ruchu drogowym
i nauczyły się im skutecznie zapobiegać.
W ramach akcji uczniowie klas I - Ill naszej szkoły zostali
wyposażeni w elementy odblaskowe. Dzieci chętnie je
nosiły podczas późniejszych wyjść. Czują się bezpieczne
i widoczne.
Zorganizowany został Ogólnoszkolny Konkurs
Plastyczny wdrażający do stosowania zasady ruchu
drogowego. Dzieci z ogromnym zaangażowaniem
wykonywały prace plastyczne dot. bezpieczeństwa.
Używały różnych technik plastycznych, przez co prace
były bardzo ciekawe i nieszablonowe. Po skończonej
akcji zorganizowaliśmy wystawę prac na korytarzu, która
ozdabiała nam szkołę i utrwalała zasady bezpieczeństwa.
Na koniec akcji p. Dyrektor wybrała najładniejsze
i najciekawsze prace, które były nagrodzone upominkami
w postaci materiałów plastycznych.
Kolejnym punktem akcji był Ogólnoszkolny
Turniej Wiedzy o Bezpieczeństwie Ruchu Drogowego
zorganizowany w naszej szkole 22.10.2018r. W turnieju
tym brali udział reprezentanci każdej klasy z klas I-Ill.
Dzieci odpowiadały na kolejne pytania i rozwiązywały
drogowe zagadki. Podczas turnieju pozostali uczniowie
dopingowali swoje klasy. Dzieci bardzo przeżywały swoje
rywalizowanie a najważniejsze, iż podczas doskonałej
zabawy zdobywały tak cenną wiedzę o bezpieczeństwie.
Bardzo ciekawym wydarzeniem byławizyta policjantów
z Komendy Powiatowej w Suchej Beskidzkiej. Dzieci
z oddziałów przedszkolnych i klas I - Ill z wielką radością
powitały Panów Policjantów, którzy odwiedzili szkołę na
zaproszenie pań Wychowawczyń. Naczelnik Wydziału
Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej
Policji w Suchej Beskidzkiej pan komisarz Grzegorz Sikora
zatroszczył się o zorganizowanie całej wizyty.
Goście przyjechali dwoma radiowozami, opowiedzieli
o swojej odpowiedzialnej pracy, odpowiadali na wiele
pytań, przypomnieli o zasadach bezpiecznej zabawy
i drogi do szkoły. Dzieci z zapartym tchem oglądały
przywiezione rekwizyty, a najwięcej radości sprawił im
gość specjalny — Policek — policyjna maskotka. Atrakcji
i niespodzianek było wiele. Dzieci dostały także prezenty:
odblaski, specjalne pieczątki, naklejki i słodycze.
Bardzo dziękujemy!
Uczniowie mieli okazję organizować akcje promujące
bezpieczeństwo pieszych i kierowców skierowanych do
Seniorów inie tylko. Dzieci przygotowały własnoręcznie, na
zajęciach polonistyczno — plastycznych, ulotki promujące
zasady bezpieczeństwa wśród pieszych i kierowców.
Ulotki te rozdawały na terenie parkingu szkolnego.
Zainteresowanie akcją „Odblaskowa szkoła” było
tak duże, że z ogromnym zainteresowaniem będziemy
przystępować do kolejnych jej edycji.
organizatorzy akcji
w SP w Juszczynie:
Ewa Bogdan, Halina Kaczmarczyk,
Beata Pacyga, Halina Wilczek,
Maria Woźny
Ósmego listopada akcja „Odblaskowa szkoła”
zakończona została w Szkole Podstawowej w Żarnówce.
W jej ramach przeprowadzono w klasach pogadankę na
temat konieczności i obowiązku noszenia odblasków,
zarówno w terenie niezabudowanym jak i w najbliższej
okolicy uczniów. Odblaski zamieszczone na różnych
częściach ubrań i plecaków ułatwiają poruszanie się po
drogach, szczególnie dla kierowców, którzy z daleka widzą
pieszego i mogą odpowiednio wcześnie go ominąć na
drodze. Dobrze widoczny pieszy to mniej wypadków na
drodze.
W szkole rozdano w klasach O - III wszystkim dzieciom
różnego rodzaju odblaski. Zorganizowano też konkurs
plastyczny na w/w temat. Dzieci wykonały piękne prace
plastyczne zarówno w formie płaskiej jak i przestrzennej.
Wykonano gazetki na których wyeksponowano prace
dzieci i pokazano różne rodzaje kamizelek odblaskowych,
odblasków na rękę i in.
Jadwiga Mędrala, Zofia Jończyk
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
ROCZNICA PONTYFIKATU
Październik to miesiąc, w którym w szczególny sposób
pamiętamy o św. Janie Pawle II - patronie naszej szkoły.
Dnia 19 października 2018 roku obchodziliśmy w szkole
20
40-stą rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyły
na papieża. Uroczystość rozpoczęła Pani Dyrektor
od przywitania wszystkich zebranych gości oraz
przemówienia nawiązującego do wartości płynących
z nauk Jana Pawła II.
Następnie odbyła się wieczornica, którą przygotowali
uczniowie klas VI, VII i VIII pod kierunkiem p. I. Migas,
p. W. Krzyściak i p. U. Porębskiej. Uczniowie przedstawili
wszystkie najważniejsze momenty z życia papieża, od
dzieciństwa, poprzez młodość, kapłaństwo i pontyfikat.
Wspomnienia te przeplatane piosenkami papieskimi
wywoływały na twarzach widzów raz uśmiech, razzadumę,
smutek a nawet łzy i zmuszały do rozważań na temat
sensu życia, cierpienia, modlitwy, oddania i poświęcenia
się innym w myśl słów Jana Pawła II„Bogatym nie jest ten
kto posiada, lecz ten, kto daje. Akademia zakończyła się
akcentem śpiewanej „Barki”.
Urszula Porębska
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
październik - grudzień 2018 *A
——a
Z KART HISTORII
Z KOLEKCJONERSKIEGO KLASERA ROMANA WICIARZA
Z wielką radością przyjąłem od Pani Jadwigi Sobczuk
nowowydaną książkę „Pokolenia Ziemi Makowskiej', którą
od razu z wielkim zainteresowaniem przeczytałem „od
deski do deski”. Serdecznie gratuluję autorce, uważam że
jest to najwartościowsze pod względem merytorycznym
opracowanie poświęcone historii naszego miasteczka.
Zachęcony przez autorkę do kontynuowania
odkrywania losów znanych rodzin żyjących kiedyś
i tworzących historię naszej małej Ojczyzny —- Makowa
i okolic postanowiłem przybliżyć czytelnikom „Biuletynu”
garść wiadomości o rodzinie Matusików, która jak uważam,
jak najbardziej na to zasługuje.
W mojej kolekcji zdjęć i dokumentów, poświęconych
Jan Matusik
*1848 +1931
historii mej rodzinnej miejscowości, którą mozolnie
powiększam od lat, znajdują się materiały, które w tym
artykule chciałbym zamieścić. Cała rodzina cieszyła się
wielkim szacunkiem mieszkańców, nie tylko ze względu
na wykonywany zawód, ale też patriotyczne wychowanie.
Kwerenda jaką przeprowadziłem na cmentarzu
parafialnym w Makowie doprowadziła mnie do dat
narodzin i śmierci tych Matusików, którzy zostali
pochowani na tutejszym cmentarzu. Nie można wykluczyć
innych osób, którzy być może zostali pochowani w innych
miejscowościach.
Eleonora
*1850 +1922
I I
Helena Matusik
(Foelke)
(1882-1958)
Maria Matusik
(1880-1966)
Jan Matusik
ur. w Korzennej k/Nowego Sącza
Kierownik Szkoły Ludowej w Makowie
Maria Matusik
w Makowie
sm „ARE >
nan” Hitman |
REDY J padłiówi
R Jo akaL WNE am YE
I I
Petronela Matusik Karol Matusik
(1887-1960) (1894-1965)
Jan Matusik ze swoją żoną
i trzema córkami (syn Karol urodził się
już w Makowie) przybyli do Makowa
w 1892 roku z Krzeszowa k/Suchej,
gdzie byli nauczycielami w tamtejszej
szkole Ludowej.
W moim posiadaniu znajduje
się pismo podpisane przez
Przewodniczącego Rady Szkolnej
w Makowie Jana Szkolaka, w którym
to piśmie w/w Rada informuje Jana
Matusika o dobiegającym końca
remoncie mieszkania w szkole
w Rynku z ofertą podjęcia pracy na
stanowisku kierownika dla niego
i nauczyciela dla żony.
Matusikowie przystają na
oferowane warunki przyjeżdżają
do Makowa i rozpoczynają pracę
zamieszkując w budynku szkolnym.
Nauczycielka Szkoły Ludowej
Awers i Rewers koperty z korespondencją
dotyczącą ofert pracy w Szkole Ludowej
w Makowie skierowane do Szanownego
Zarządu Szkoły Ludowej w Krzeszowie
k/Suchej, data nadania 13 lipca 1892 r.
Ciekawostką jest znajdująca się na rewersie
koperty oryginalna zalepka stosowana już
w XIX wieku przez Radę Szkolną Miejscową
w Makowie.
21
s$8
"MAF" Biuletyn informacyjny
m
Kolorowa pocztówka
z 1912 roku, po prawej
budynek Szkoły Ludowej
na makowskim Rynku,
której kierownikiem
w tym czasie był Jan
Matusik.
| ||
Prawdopodobnie Matusikowie pracowali w szkole w Rynku do czasu odzyskania przez Polskę niepodległości, następnie
opuścili mieszkanie w Szkole i przeprowadzili się do kupionego domu przy dzisiejszej ulicy Słonecznej, który istnieje do
dnia dzisiejszego.
Dom Matusików,
fotografia z lat
30-tych XX w.
Dokładnie nie udało mi się ustalić kiedy Matusikowie przeszli naemeryturę. Nazamieszczonym poniżej,Zawiadomieniu
Szkolnym” pochodzącym z 1916 roku widnieje podpis Jana Matusika Kierownika Szkoły (miał wtedy 68 lat).
Zawiadomienie
Szkolne awers i rewers
z 1916 roku z podpisem
kierownika Szkoły Jana
Matusika.
22
Prawdopodobnie najmłodszym dzieckiem Eleonory i Jana był Karol (1894-1965) absolwent wadowickiego Gimnazjum
i Liceum im. Sobieskiego w Krakowie.
W 1914 roku został wcielony do c.k. armii austriackiej (56 Pułk Piechoty wadowicki).
Karol Matusik żołnierz
45 Pułku Strzelców
Kresowych.
Po ukończeniu Szkoły oficerskiej w Opawie, służył na frontach wschodnim i południowym, a następnie na froncie
zachodnim pod Isonzo, gdzie dostał się do niewoli włoskiej.
W 1918 roku po utworzeniu Armii Polskiej Generała Józefa Hallera we Francji wstąpił ochotniczo do tworzącej się
Armii Polskiej. W stopniu podporucznika zostaje wcielony do 45 Pułku Strzelców Kresowych. Uczestnik walk w wojnie
polsko-bolszewickiej 1920 roku, odznaczony krzyżem Walecznych i innymi.
Od odzyskania przez Polskę niepodległości do roku 1935 nieprzerwanie służy w Wojsku Polskim ostatnio jako Dowódca
kompani w 6 Pułku Strzelców Podhalańskich w Samborze. Zdemobilizowany uczestniczy czynnie w życiu miasta Makowa
jako Radny.
We wrześniu 1939 roku zgłasza się ochotniczo do wojska i uczestniczy w wojnie obronnej, dostaje się do niewoli
niemieckiej i przebywa w Oflagu VI E w Dorsten a po zakończeniu II Wojny światowej powraca do Polski i zamieszkuje
w domu rodzinnym.
Roman Wiciarz — kolekcjoner, Grudzień 2018
Do zaawansowanego zbioru zdecydowanie kupię wszelkie dokumenty związane z historią Makowa.
Tel: 668166237
PRZEGLĄD PRASY SPRZED LAT
Prawda" nr 6 z 15.02.1897r.
Z Makowa.
Staraniem nauczycieli miejscowej szkoły ludowej
odgrywane były w miesiącu styczniu co niedziela „Jasełka”
w sali Stowarzyszenia „Wzajemna Pomoc” w Makowie,
z których dochód w kwocie 108 złr. 69 ct., po opędzeniu
kosztów urządzenia, na odzież dla ubogich dzieci szkolnych
przeznaczone zostanie.
Protektorem „Jasełek” był nasz Przewielebny Ks. Dziekan
K.Harsche, który na ten cel ofiarował materyał na urządzenie
sceny i wiele ze swoich funduszów dołożył, a każde
przedstawienie swoją obecnością zaszczycał.
Stowarzyszenie Pożyczkowe „Wzajemna pomoc” także
przyszło chętnie z pomocą, odstąpiwszy na „Jasełka” trzy
sale z oświetleniem, opałem i obsługą.
Nauczycielstwo mimo mozolnej pracy
w szkole, poświęciło wolne od nauki chwile dla wyuczenia,
przypadających na nie ról. Dzieci grały nadspodziewanie
dobrze, a pięknem odśpiewaniem kolend na głosy
zachwycały słuchaczy, zwabiając coraz więcej chętnych
widzów z miasteczka i okolicy.
Za co tak Przewielebnemu Ks. Dziekanowi, jako
szczególniejszemu protektorowi szkoły i prawdziwemu
opiekunowi biednych dzieci, jak W.P. Drowi Uchaczowi,
prezesowi i PP. Dyrektorom Stowarzyszenia pożyczkowego,
jak niemniej WP. Aptekarzowej jako kasyerce, paniom
nauczycielkom i panom nauczycielom, a także i Szan.
Publiczności, które w przedstawieniu,Jasełek”"chętnie udział
wzięła, my niżej podpisani serdeczne „Bóg zapłać” składamy.
Maków, dnia 2 lutego 1897 roku.
Kawa burmistrz, Antoni Wciślak asesor, Józef Kosman
Prawda" nr 21 z 24.11.1900r.
Z Makowa piszą do nas. 13.11.1900:
Cieszyliśmy się tutaj, że gmina nabędzie dom murowany
na użytek gminny lub Kółka Rolniczego, bo się nadarzyła
dobra sposobność. W.K. i jego siostra sprzedawali właśnie
dom i pragnęli, by się dostał w ręce chrześcijańskie.
Tymczasem nasz burmistrz nie wniósł tej sprawy na radę
gminną, ale sam na siebie nibyto ten dom kupował. | cóż
się pokazało? Oto, że trzymał z żydem spółkę, za żydowskie
pieniądze dom kupił i zaraz go też żydowi odstąpił. Tak nas
wszystkich wywiódł w pole.
Prosimy Sz. Redakcyę o umieszczenie tego w „Prawdzie'
Kilku obywateli.
Przyp. Red. A czemuż takiego obraliście sobie burmistrza,
który was żydom zaprzedaje?
23
24
Biuletyn informacyjny
„Ekspres Wieczorny Ilustrowany” nr 219 z 09.08.1934r.
Sufit oberwał się w rozlewni piwa.
Katastrofa budowlana w Makowie Podhalańskim.
Maków Podh., 9 sierpnia. W Makowie Podhalańskim
wydarzyła się onegdaj katastrofa budowlana. Runął
rozmoczony na skutek długotrwałych dreszczów sufit
w rozlewni piwa Brandta. Podczas katastrofy znajdował
się w rozlewni jej kierownik, który cudem uszedł śmierci.
Rumowisko zwaliło się na złożone w rozlewni 600
flaszek piwa. Właściciel rozlewni przejął się wiadomością
o katastrofie i dostał ataku serca.
„Robotnik” nr 310 z 30.08.1934r.
Powódź z oberwanej chmury w Makowie Podhalańskim.
Skutkiem
oberwania
się
chmury
w
Makowie
Podhalańskim w pow. Wadowickim wezbrała woda
w „Księżym Potoku” przepływającym przez Maków i zalała
wszystkie ulice w mieście. Wszystkie mostki na Potoku
zostały zerwane, budynki zaś częściowo uszkodzone. Woda
na Skawie podniosła się znacznie, jednak z koryta dotychczas
nie wystąpiła. Miejscowościom położonym nad Skawą nie
grozi zatem niebezpieczeństwo powodzi.
„Orędownik” nr 4 z 6.01.1937r.
Maków
Podhalański.
4.1.
–
Podczas
zabawy
sylwestrowej, urządzonej przez Związek Strzelecki i Zw.
Rezerwistów w Makowie Podhalańskim, wybuchł o g. 2.30
pożar, spowodowany nadmiernym ogrzaniem pieca w Sali
Ochotniczej Straży Pożarnej „Sokół”. Zapaliła się ściana. Wśród
uczestników wesołej zabawy powstała panika. Odważniejsi
rzucili się do gaszenia pożaru, zwłaszcza, że byli na zabawie
i Strażacy.
Jan Pawlik, listopad 2018r.
Materiały z dawnej prasy o Makowie wyszukała p. Maria
Polak z Makowa Dolnego.
MAKOWIANIE I PARAFIANIE POD STALINGRADEM
W czerwcu 1941 roku Gmina makowska dostała
polecenie wyznaczenia koni na forszpan. Nie wiem ile
z naszej gminy miało być tych koni wyznaczonych, ale
z samego Makowa co najmniej 10 par. Każdy gospodarz
miał prawo dobrać dowolnie do pary konia innego
gospodarza, z którym się umówił. Jeden z gospodarzy był
związany dać wóz w dobrym stanie. Ponieważ szwagier
ojca - Orendarz z Żarnówki też miał dać konia to umówili
się, że nasze konie będą tworzyły parę. Był tylko problem
kto zostanie woźnicą. W naszym domu był służący Józef
Kocajda z Harbutowic. Był to bardzo dobry człowiek, przez
wszystkich bardzo lubiany, miał około 40 lat. Właśnie Józef
wyraził zgodę, aby jechać na forszpan. Na wyjazd trzeba
było zabrać prowiant na trzy dni, zarówno dla woźnicy jaki
i dla koni. Każdy dający konia nie był powiadomiony na
jak długo on będzie potrzebny. Wszyscy przypuszczali, że
skoro zapas żywności zaplanowano na trzy dni, to powrót
nastąpi po ich upływie. Nikt wtedy nie myślał, że pojadą
do Rosji i nigdy nie wrócą.
Gospodarze oddający konie mieli trzy dni na
przygotwanie do wyjazdu. W wyznaczonym dniu,
w połowie czerwca 1941 roku, o 8.00 rano mieli stawić się
na Rynku. Mój ojciec, jak i inni gospodarze oddający konie
przeczuwali, że konie i furmanów czeka daleka droga
i pewnie pojadą na front. Już wtedy było prawie pewne, że
Niemcy uderzą na Rosję, bo widać było wiele transportów
kolejowych jadących na wschód.
Kiedy już wszyscy ustawili się na Rynku Niemcy zrobili
przegląd, przeprowadzili ewidencję i cała kolumna ruszyła
do Nowego Targu. W kolumnie było ponad 30 wozów
zaprzężonych w parę koni. Nasz służący Józek odjeżdżając
mówił, że chyba na długo jedzie i nie wiadomo czy wróci.
Bardzo nam wszystkim w rodzinie było go żal. Zawsze był
dla nas dobry i bardzo pracowity. Jak odjeżdżał to wszyscy
płakaliśmy. Już nigdy nie zobaczyliśmy ani Józefa ani
konia. Wieczorem cała nasza rodzina modliła się o jego
powrót.
W Nowym Targu zebrane zostały furmanki nie tylko
z naszej gminy, ale z całego powiatu. Okazało się, że
później wszyscy zostali skierowani do Sanoka. Tam była
koncentracja wszystkich powozów. Każdy woźnica został
umundurowany w niemiecki mundur polowy. Zostali
przydzieleni po jednym powozie do każdej kompanii
liniowej. Od tego czasu podlegali dowódcy kompanii
i wyżywienie dla woźnicy było takie samo jak dla żołnierzy
niemieckich. Niemcy uderzyli na Związek Radziecki
w czerwcu 1941 roku. Z początku szybko posuwali się
w głąb kraju. Zadanie woźniców polegało na tym, że do
pierwszej linii frontu dostarczali amunicję i żywność.
Z początku Niemcy nie ponosili dużych strat. Brali
bardzo dużo Rosjan do niewoli, tak że brakowało dla nich
wyżywienia. Czasem przez kilka dni jeńcy nie dostawali
posiłków. Jak koń został zabity to dawali go jeńcom do
jedzenia.
Nasz Józef trzymał się blisko z innymi Makowianami
m.in. z Antkiem Kotoniem, który powoził swoim koniem
i Franciszka Wilka. Antek jako jedyny wrócił z Makowian,
po tym, jak Niemcy cofali się z Rosji do Polski. Od niego
dowiedziałem się co tam przeszli i jak zginął nasz służący.
Opowiedział mi, że najpierw byli pod Moskwą a potem
pod Stalingradem. Nie chciał mi wiele opowiadać jedynie
to, że przeżył prawdziwe piekło. Żołnierze tak z jednej, jak
i z drugiej strony masowo ginęli. Życie traciły także konie,
więc wozów było coraz mniej. Pewnego dnia podwozili na
linię frontu amunicję pod obstrzałem artylerii rosyjskiej
a było to pod Stalingradem. W kolumnie jechał nasz
służący Józek. Niedaleko od nich wybuchły pociski, które
ciężko poraniły Józefa i konie. Antek widząc co się stało,
przy pomocy innego kolegi, przenieśli rannego i zostawili
pod sosną. Konie też były ciężko poranione. Antek nie
mógł Józkowi zrobić opatrunku, bo ich dowódca ponaglał
do dalszej jazdy. Na odchodnym prosił, że gdyby udało mu
się wrócić do Makowa, to żeby nas pozdrowił od niego.
Parę dni po tym jak Antek zostawił Józka też stracił
konie i został ranny jak też wielu jego kompanów. Na
pobojowisku nie można było skompletować zaprzęgów
z końmi. Wszystkich rannych, w tym Niemców zabrano
na tyły. Antka również. Mówił, że dzięki temu że został
ranny przeżył, bo zanim Rosjanie okrążyli Niemców pod
Stalingradem to zdążyli się wycofać. Było to jeszcze przed
nadejściem wielkich mrozów. Codziennie śmierć zaglądała
im w oczy i codziennie byli zabici i ranni. Wiedział, że
pewnego dnia zginie i nawet nie marzył o tym, żeby wrócić
w swoje strony do Polski. Na froncie wszyscy woźnice byli
traktowani przez Niemców na równi z ich żołnierzami.
Jedzenie jedli z tej samej kuchni i nigdy głodu nie zaznali.
Antek Kotoń wrócił do domu do Makowa końcem 1943
roku w niemieckim mundurze. Nie miał innego ubrania
25
październik - grudzień 2018
PARTYZANCI SUŁKOWIC,
HARBUTOWIC I IZDEBNIKA
W czasie okupacji partyzanci z Sukowic i Harbutowic
wsławili się swoją dzielnością na całą okolicę. Bali się ich
nie tylko Niemcy, ale również ci, co mieli coś na sumieniu.
Przed wojną byli oni zbójami.
Wtedy, jak i w czasie okupacji wszyscy handlarze
zarówno towarami jak i zwierzętami z Krakowa
przejeżdżali furmankami przez Sułkowice, Harbutowice,
Budzów i Makowską Górę do Makowa i Zembrzyc. Nie
raz mój ojciec opowiadał, że każdy kto przejeżdżał przez
Harbutowską Górę musiał się okupić. Gdy stawiał opór
to był pobity i okradziony. Bardzo dużo jeździło wówczas
furmanek konnych do Krakowa głównie po jarzyny i inne
towary. Mój ojciec handlował końmi i często jeździł tą
trasą. Był przez wiele osób znany, więc nie miał z nimi
zatargu. Od czasu do czasu też dawał im okup.
O ich zbójeckim zachowaniu sam się kiedyś
przekonałem. Był listopad roku 1945. Z Kalwarii do domu
przyjechałem wieczorem. Była sobota. Jak tylko zjawiłem
się w domu ojciec powiedział mi, że w nocy pojadę
koniem na odpust do Sułkowic z Wandą Klimalową.
Drugiego konia do pary da Stanisław Świstek, który też
pojedzie. Wanda Klimalowa miała duży kram z wyrobami
cukierniczymi. Handlowała na jarmarkach i odpustach.
Była znana w całej okolicy i lubiana zwłaszcza przez dzieci.
Tym, które nie miały pieniędzy dawała za darmo cukierki.
Ojcu próbowałem się wymówić, bo nie miałem ochoty
jechać, ale mi się nie udało. Byłem zmęczony po całym
tygodniu, 3 noce prawie nie spałem.
Około
północy
Świstek
zjawił
się
z
koniem
i pojechaliśmy pod dom Klimalowej. Czekała już na nas ze
skrzyniami wypełnionymi towarem. Po ich załadowaniu
na furmankę ruszyliśmy w stronę Makowskiej Góry. Było
zimno i zanosiło się na deszcz. Wspinając się na Makowską
Górę szliśmy obok wozu, aby koniom było lżej. Pani Wanda
siedziała na wozie, a ponieważ była dość tęga, sprawiała
dodatkowy ciężar. Na szczycie powiedziałem Świstkowi,
że najgorsza droga dopiero przed nami. Znam ją, bo
nieraz chodziłem tą trasą do Kalwarii na nogach. W środku
lasu budzowskiego, jak zjedzie się stromo w dół, droga
jest wprawdzie pozioma, ale na długości 100 m bagnista
i trudna do pokonania nawet parą koni. Kiedy padał
deszcz konie grzęzły po kolana w bagnie. Ominąć tego
krótkiego odcinka drogi nie można, bo po obu jej stronach
rośnie gęsty las. Poprosiliśmy Wandę, by zeszła z wozu, ale
się nie zgodziła. Z trudem przejechaliśmy ten bagnisty
kawałek drogi. Konie były mocno przemęczone, więc
zrobiliśmy odpoczynek i daliśmy koniom jeść. Nad ranem
dojechaliśmy na miejsce. Pomogliśmy złożyć skrzynie
z towarem i ustawić kram. Ludzi i dzieci na odpuście było
dużo. Wanda była zadowolona, gdyż jej kram był cały czas
oblegany przez dorosłych i dzieci. Wciąż im powtarzała:
„Moje dzieciątka cukiereczki są bardzo dobre”. Dzień
o tej porze roku był krótki, więc minął szybko. Kłopoty
zaczęły się wieczorem kiedy ładowaliśmy na wóz skrzynie
z towarem. Zza domów wyszło kilkoro ludzi z bronią. Wtedy
też zauważyłem, że wśród nich jest Franek Radoń. Był on
moim bardzo dobrym kolegą z klasy ze Szkoły Stolarskiej
w Kalwarii. Wiedziałem, że w czasie okupacji należał do
partyzantki w Sułkowicach. Franek mieszkał w Izdebniku.
Do szkoły w Kalwarii dojeżdżał na rowerze. W tym czasie
jak rozmawiałem z Frankiem zza domów wyszło może 15
partyzantów z bronią. Natomiast Franek jej nie posiadał.
Wszyscy kramarze mieli już spakowany towar. Klimalowej
partyzanci rozkazali żeby otwarła skrzynie. Ona najpierw
spokojnie odpowiedziała, a potem zaczęła krzyczeć, że
nie będzie otwierać i towaru im nie da. To ich rozgniewało
i powiedzieli, że teraz to zabiorą wszystkie rzeczy razem
z końmi i wozem. Wsiedli na furmankę i wyrwali Świstkowi
z rąk lejce. Wanda krzyczała, Świstek rozpaczał. Franek
Radoń stał obok mnie, więc zacząłem go prosić żeby
mnie ratował, bo jak wrócę do domu bez konia to mnie
ojciec zabije. Franek pobiegł do jednego z domów i wrócił
z dowódcą partyzantów. Prosiliśmy go by nie zabierał
wozu z końmi. Franek tłumaczył mu, że jestem jego kolegą
ze Szkoły Stolarskiej w Kalwarii. Dowódca po wysłuchaniu
nas krzyknął na partyzantów żeby stawili się na zbiórce
przed domami. Oni szybko zeskoczyli z wozu i pobiegli na
wskazane miejsce. Nam dowódca kazał szybko odjechać.
Podziękowałem i szybko ruszyliśmy w powrotną drogę.
Wandzie powiedziałem, że mogła otworzyć skrzynie i dać
im trochę towaru, bo oni by i tak zapłacili. Bez zgody
dowódcy nie zabraliby towaru i koni.
Jadąc przez Harbutowicką Górę nie napotkaliśmy
innych partyzantów i dotarliśmy do Budzowa. Teraz przed
nami był bardzo trudny odcinek drogi do góry przez las.
W jego środku był ten bagnisty odcinek drogi. Kiedy już do
niego dotarliśmy Świstek zarządził przerwę na odpoczynek
i na karmienie koni. Wandzie powiedział, że musi przejść
ten kawałek na piechotę, na co niechętnie się zgodziła.
Przerwa trwała około godziny. Staliśmy pod drzewami, bo
siąpił deszcz. Wanda coś zjadła a my nie mieliśmy nic do
jedzenia. Byliśmy bardzo głodni, ale pomogła nam myśl,
że jesteśmy już blisko domu. Było już chyba po północy
jak ruszyliśmy w dalszą drogę. Pokonanie tego krótkiego,
bagnistego odcinka trwało kilka godzin. Później, po
kolejnym odpoczynku koni, Wanda wsiadła na furmankę
i ruszyliśmy stromo do góry, bardzo wyboistą drogą,
w stronę Makowskiej Góry. Po wyjeździe z lasu droga była
już łagodna do samych domów. Gdy z góry zjeżdżaliśmy
już do Makowa Świstek siedział na wozie a ja szedłem obok
i hamowałem przednie koła tzw. szlajfą. Tak dojechaliśmy
do domu Wandy, która mieszkała przy głównej ulicy. Po
i do końca wojny w nim chodził, w czapce polowej bez
oznak. Nikt w Makowie nie miał mu tego za złe. Wrócił bez
koni i wozu. Spośród tych co pojechali na forszpan, oprócz
Antka, wrócił tylko jeden pan z Żarnówki.
Antek przywiózł z Rosji płaszcz rosyjskiego oficera.
Był wełniany, koloru popielatego. Dał mi ten płaszcz za
darmo. Kiedy przyniosłem go do domu, mama oglądnęła
go i powiedziała, że płaszcz nie jest zniszczony i można
z niego uszyć kurtkę dla mnie. I tak też się stało. Tylko wuj
Orendarz uszył kurtkę tylko nie dla mnie, ale dla mojego
brata Kazka, który chodził w niej w zimie przez parę lat.
Antek nie był żonaty, mieszkał z siostrą. Po powrocie
z Rosji po niedługim czasie kupił konia i biednym
gospodarzom co nie mieli konia obrabiał pola i nigdy nie
pytał o zapłatę. Był powszechnie lubiany przez wszystkich.
Józef Miehle
wyładowaniu skrzyń Świstek powiedział, że wiele razy
z nią jeździł na odpusty, ale po ostatnich wydarzeniach
więcej już nie pojedzie. Ja też mu przytaknąłem. Wanda
podziękowała mi za uratowanie towaru. Powiedziałem, że
to była jej wina, nie musiała krzyczeć na partyzantów, że są
bandytami i Świstek to potwierdził.
Świstek miał gospodarstwo na Bujarówce, niedaleko
od naszego domu. Na drodze Świstek odpiął swojego
konia i poszedł do siebie a ja pojechałem dalej. Już się
rozwidniało jak dotarłem do domu. Najpierw z radością
przywitał mnie piesek Łysiek a potem wyszła mama i zaraz
oznajmiła, że ojciec się złości, bo tak długo mnie nie ma.
Poszedłem zaprowadzić konia do stajni. Ojciec widząc że
wróciłem zrobił mi wielką awanturę. Aż się popłakałem, ale
mu nie powiedziałem jakie zajście mieliśmy zpartyzantami.
Wspomniałem tylko, że przez bagno w lesie budzowskim
ciężko było przejechać. Mama przygotowała mi jedzenie
i plecak zżywnością na cały tydzień do Kalwarii. Zdążyłem
się umyć itrochę zjeść. O godzinie 6.00 rano był pociąg do
Krakowa, więc musiałem się śpieszyć żeby na niego zdążyć.
Zawsze w poniedziałki od 8.00 rano mieliśmy w szkole
przedmioty zawodowe z prof. Drożdżem i musiałem być
na lekcjach. Tak zakończył się jeszcze jeden z trudnych dni
w moim życiu.
W szkole cały tydzień był pracowity a w sobotę, jak
zwykle, pojechałem do domu. Zaraz po przybyciu ojciec
zaczął mnie wypytywać o zajście z partyzantami, skąd
ja z nimi się znam i dlaczego nic mu po powrocie nie
powiedziałem. Wszystkiego dowiedział się od Świstka
i Wandy. Odpowiedziałem mu, żeby dziękował Bogu, że nie
stracił konia i wozu. I że ja już nigdy na odpust z Wandą nie
pojadę. Świstek i Wanda do końca życia o tym wydarzeniu
opowiadali i to wielu ludziom, a mnie przy tym chwalili za
uratowanie.
W ciągu dalszych lat sporo partyzantów poznałem
i byliśmy serdecznymi kolegami. Wielu z nich zginęło
w walce z UB-owcami, wojskami KBW, w komunistycznych
więzieniach. Nieliczni przeżyli. Ostatnim, z którym
utrzymywałem kontakt był podpułkownik Franciszek
Oremus z Izdebnika, który był prezesem Wojewódzkiego
Zarządu Światowego Stowarzyszenia Żołnierzy Armii
Krajowej i Więźniów Politycznych w Krakowie. Jego
pogrzeb odbył się w sierpniu 2016 roku w lzdebniku.
Mowę pożegnalną wygłosił Prezes Zarządu Głównego
Stowarzyszenia w Warszawie oraz przedstawiciel władz
wojewódzkich z Krakowa. Był on wielce zasłużony dla
całego województwa, a nawet kraju.
Dzisiaj o tych bohaterach - partyzantach niewiele się
mówi. A zdrajcy i rodzimi mordercy komunistyczni uszli
bezkarnie, będąc jeszcze pod opieką demokracji, stali się
bogatymi ludźmi w Polsce.
Józef Miehle
SZLAKIEM JANA PAWŁA II
Młodzież naszej szkoły uczestniczyła w wycieczce do
Wadowic „Szlakiem Jana Pawła II', która była nagrodą za
zwycięstwo w konkursie„Mistrzowie Matlandii"w kategorii
klas siódmych organizowanym przez GWO.
Głównym celem naszej wycieczki było pogłębienie
wiedzy na temat biografii Papieża Jana Pawła ll,
a także rozbudzenie zainteresowań związanych z własnym
regionem. Odwiedziliśmy te miejsca, które w sposób
szczególny związane są z Jego osobą, o których On sam
często wspominał i podkreślał rolę jaką odegrały w Jego
życiu.
Wędrówkę śladami Ojca Św. po Wadowicach
rozpoczęliśmy od uroczego Rynku. Zwiedzaliśmy
dom, w którym Karol Wojtyła przyszedł na świat,
spędził dzieciństwo i młodość aż do zdania matury
w 1938r. Zgromadzone tutaj osobiste pamiątki, fotografie,
dokumenty np. świadectwa szkolne pozwoliły nam
lepiej poznać Ojca św. jako człowieka, Jego młodzieńcze
zainteresowania. Uzmysłowiliśmy sobie jak wielkie
znaczenie w kształtowaniu Jego osobowości odgrywała
religia i nauka. Pobyt w Bazylice Ofiarowania N.M.P.
pozwolił nam na chwile zadumy, szczególnie przy
chrzcielnicy, gdzie ponad 82 lata temu został ochrzczony
Jan Paweł II.
Spacerując po Wadowickim Rynku nie mogliśmy nie
skosztować „papieskich kremówek" Zastanawialiśmy się
czy smakują tak samo jak te, o których wspominał Ojciec
Św. w czasie pamiętnego spotkania z wiernymi w 1999r.
W każdym z miejsc, które odwiedziliśmy, czuliśmy
obecność Jana Pawła ll, który był przewodnikiem
duchowym tej wyjątkowej wycieczki szkolnej. Podążając
Jego śladami, pogłębiliśmy naszą wiedzę religijną, ale
również wiedzę historyczną i geograficzną o naszym
regionie. Wzbogaciliśmy wiedzę o najwybitniejszym
Małopolaninie i Polaku, jakim jest niewątpliwie Papież Jan
Paweł II, o Jego życiu i związkach z regionem Małopolski.
Uzmysłowiliśmy sobie rolę religii jako czynnika
kulturotwórczego, jej wpływu na historię, sztukę i tradycje
naszego regionu.
Pełni wrażeń wróciliśmy z wycieczki. Będziemy długo
wspominać te chwile wspólnie spędzone w Wadowicach.
Wioletta Kasprzyk
Szkoła Podstawowa w Juszczynie
RAJD „.PODBARIOGÓRSKIE MIASTA” CZYLI
PODBABIOGORZE NA SZLAKU NIEPODLEGŁOSCI
Meta XVIII edycji Rajdu „Podbabiogórskie Miasta” już
szósty rok z rzędu miała miejsce w Letniej Czytelni przy
naszej Miejskiej Bibliotece Publicznej. Tegoroczna edycja
zyskała wyjątkowe hasło z okazji obchodów stulecia
odzyskania niepodległości: „Podbabiogórze na szlaku
niepodległości” Głównym celem Rajdu jest propagowanie
szlaku Budzów - Makowska Góra - Maków Podhalański
jako części szlaku niepodległości, dla uczczenia wymarszu
26 sierpnia 1914r., makowskich Legionistów z Makowa
przez Makowską Górę do Budzowa i dalej na miejsce
zbiórki w Myślenicach.
Ponieważ podczas poprzednich kilku Rajdów pogoda
nie dopisywała, dlatego organizatorzy postanowili
poszerzyć wzorem ubiegłego roku czas realizacji tego
wydarzenia z jednego dnia do kilku, umożliwiając tym
samym uczestnikom wybór dogodnego dla nich terminu.
W tym roku to okres od 3 do 13 października.
Na piękną widokowo, szczególnie o tej porze roku,
trasę 3 października wyruszyło 5 grup: z Zespołu Szkolno-
Przedszkolnego w Lachowicach, ze Specjalnego Ośrodka
Szkolno-Wychowawczego w Makowie Podhalańskim,
z Zespołu Szkół im. św. J. Kantego, Szkolnego Koła
Krajoznawczo - Turystycznego „Żurawnica” z Krzeszowa
oraz z Zespołu Szkół im. W. Witosa w Suchej Beskidzkiej.
Kolejne 6 drużyn trasę Rajdu pokonało 5 października,
przy pięknej słonecznej pogodzie. Na mecie zameldowali
się uczniowie i nauczyciele ze: Szkół Podstawowych
w Bieńkówce, Jachówce, Palczy, Zachełmnej, Zespołów
Szkolno-Przedszkolnych w Baczynie i Palczy oraz z Zespołu
Szkół w Makowie Podhalańskim.
W sumie przez te dwa dni udział w Rajdzie
wzięła rekordowa liczba osób, bo aż 281. Na mecie
w naszej Letniej Czytelni na turystów czekała ciepła
herbata i słodki poczęstunek. Każdy z uczestników
otrzymał także pamiątkowy znaczek okolicznościowy
i wysłuchał pogadanki n.t. Podbabiogórskich Legionistów
prowadzonej przez Jerzego Mydlarza.
Organizatorami tegorocznej edycji Rajdu byli: Oddział
PTTK w Suchej Beskidzkiej, Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim oraz Związek Podhalan -
Oddział Babiogórski w Makowie Podhalańskim.
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
XVII POWIATOWY HUBERTUS
W pięknej, jesiennej jeszcze scenerii, dzięki pomocy
i wsparciu Burmistrza Pawła Sali oraz Starosty Powiatu
Suskiego Józefa Bałosa 27.10.2018r. rozpoczął się na
osiedlu Jurki w Makowie Podhalańskim „XVII Powiatowy
Hubertus 2018r. Do organizacji imprezy dołączyło
Koło Łowieckie „GROŃ” z Makowa Podhalańskiego,
przygotowując myśliwski poczęstunek.
Imprezę zainaugurowało błogosławieństwo ks.
proboszcza Tadeusza Różałowskiego, po którym jeźdźcy
rozpoczęli zawody crossowe na torze przygotowanym
przez organizatora, Andrzeja Stopkę, właściciela Jazdy
Konnej „Makowska Góra” Do konkursu przystąpiono
według kolejności zgłoszeń. Tor usytuowany na zboczu
na os. Jurki, przedłużony o trasę leśną, już po pierwszym
przejeździe pokazał, że teren jest dobrze przygotowany
i bezpieczny. Jednak lekki deszcz nieco utrudnił warunki,
skłaniając jeźdźców do ostrożnej jazdy.
Zwyciężył Kamil Kaczmarczyk na Atenie, wyprzedzając
Zygmunta Ogiegło na Sztuce i Grzegorza Gaczorka na
Don Pedro. Czwarte miejsce wywalczyła Klaudia Koim na
Juventurze oraz Bartosz Kilian na Mery, a piąte miejsce
z tym samym czasem wywalczyli Ewelina Smoła na Kenii,
Izabela Walczak na Karmen i Dominik Lorek na Dunaju.
Po konkursie crossowym rozpoczęła się główna
konkurencja-gonitwa za lisem. Zewzględunanieobecność
zeszłorocznej zwyciężczyni Żanety Chowaniec, lisem
27
Biuletyn informacyjny
m
(jeźdźcem z przypiętą rudą kitą tego futrzaka) był tym
razem Grzegorz Gaczorek na Don Pedro, a masterem
(jeździec prowadzący gonitwę) Andrzej Stopka. Lis miał
do wykorzystania tylko jedną norę (przy lepszej pogodzie
miałby trzy). Zwycięzcą okazał się Dominik Lorekna Dunaju.
Zwycięzców i pozostałych uczestników nagrodzono
pamiątkami, medalami i koszulkami. Uhonorowano także
najmłodszego jeźdźca - Natalię Polak, oraz najstarszego -
Józefa Pająka.
Po zakończeniu zawodnicy i kibice zgodne zasiedli
do stołów z poczęstunkiem przygotowanym przez Koło
Łowieckie „GROŃ” z Makowa Podhalańskiego. Można było
się posilić pysznym bigosem,gulaszemzdzika, rewelacyjnie
przygotowaną baraniną, jak również skosztować chleba
ze smalcem z dodatkiem jabłka i wyśmienitym kiszonym
ogórkiem. Dziękujemy OSP Białka oraz OSP Dolny Maków
za zabezpieczenie techniczne trasy.
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim
NIESAMOWITE SUKCESY SPORTOWE
W SZKOLE PODSTAWOWEJ W JUSZCZYNIE
Przedstawiając ogromne sukcesy juszczyńskich
uczniów już u progu nowego roku szkolnego 2018/2019,
nie sposób nie wspomnieć o równie wielkim sukcesie,
jakim było niewątpliwie zdobycie przez Szkołę
Podstawową w Juszczynie - Ill miejsca w klasyfikacji
wszystkich szkół podstawowych powiatu suskiego
za rok poprzedni, czyli 2017/2018. Podczas gali
podsumowującej współzawodnictwo sportowe za rok
2017/2018 otrzymaliśmy piękny Puchar oraz pamiątkowe
dyplomy dla Urszuli Bałos - dyrektora Szkoły Podstawowej
w Juszczynie oraz nauczycieli wychowania fizycznego:
Agnieszki Stasik, Mirosława Terleckiego i Joanny Wójcik.
Również uczeń naszej szkoły Mateusz Smyrak otrzymał
dyplom uznania za zdobycie II miejsca w Wojewódzkich
Biegach Przełajowych.
Nowy rok szkolny 2018/2019 zapoczątkowała fala
sukcesów naszych uczniów w halowej piłce nożnej:
- | miejsce dziewcząt z klas szóstych i młodszych
w halowej piłce nożnej w półfinale wojewódzkim
i najwyższe w dziejach szkoły w tej dyscyplinie IV miejsce
podczas Mistrzostw Województwa Małopolskiego, które
odbyły się 27.11.2018r w Nowym Sączu. A oto mistrzowski
skład: Paulina Guzik, Anna Sala, Zofia Mazur, Sara Zemlik
i Patrycja Frydel oraz rezerwowe: Aleksandra Suwaj,
Natalia Zgudziak, Michalina Uczniak, Katarzyna Jabcoń,
Julia Zajda, Karolina Malik;
- | miejsca dziewcząt w kategorii szkół podstawowych
oraz gimnazjum w Mistrzostwach Powiatu Suskiego
w halowej piłce nożnej. Najlepszą strzelczynią oraz MVP
turnieju została liderka drużyny SP Paulina Guzik;
- III miejsce dziewcząt z klas gimnazjalnych w półfinale
wojewódzkim w halowej piłce nożnej;
28
- || miejsce chłopców ze szkoły podstawowej w tej
dyscyplinie oraz Ill miejsce chłopców z gimnazjum podczas
Mistrzostw Powiatu Suskiego.
Można by powiedzieć: Juszczyn piłką stoi!
Poza piłką nożną nasi uczniowie odnieśli również
sukcesy w sztafetowych biegach przełajowych. Na
wyróżnienie w kategorii szkół podstawowych i gimnazjum
zasłużyły tu drużyny chłopców, którzy w Mistrzostwach
Powiatu zdobywali kolejno: I i III miejsce.
Gratulujemy sukcesów wszystkim uczniom, rodzicom,
nauczycielom wychowania fizycznego, dyrekcji szkoły
oraz dziękujemy za pomoc Gminie Maków Podhalański
za przewozy naszych uczniów na wszystkie zawody
sportowe.
Agnieszka Stasik
Szkoła Podstawowa w Juszczynie
październik - grudzień 2018
SKATE PARK
20 października na wyremontowanym makowskim 4. Kacper Galias
Skate Parku odbyły się zawody Bmx/Skateboard JAM 5. Mikołaj Sulka
sporty wyczynowe w kategorii deskorolek, rolek
i rowerów. Nasz makowski Skate Park to niewielki obiekt, Iwona Staśkiewicz
ale gwarantuje wielkie emocje! Do rywalizacji zgłosiło MBP - Dom Kultury
się kilkunastu zawodników. Na tych najlepszych, ale w Makowie Podhalańskim
również tych odrobinę słabszych, czekały nagrody. Oprócz
ocenianych przejazdów rozegrana została konkurencja
Bunny Hop oraz Best Trick. Oficjalnym sponsorem imprezy
był AveBmx. Dziękujemy za słodkie prezenty Piekarni
Cukierni Ignacy Polański.
W kategorii BMX Pumptrack czołowe miejsca zajęli:
1. Jakub Piórkowski
2. Jan Zieliński
3. Patryk Lis
4. Jan Szafran
Deskorolka:
1. Rafał Machej
2. Wiktor Rusin
3. Maciej Słowik
BMX:
1. Łukasz Sikora
2. Jan Kosior
3. Jan Kolber
MAKOWSKI TURNIEJ
WOLNOSCI
Jak co roku na makowskim „Orliku” odbył się Makowski
Turniej Wolności. Tym razem zaprosiliśmy najmłodszych
na indywidualny turniej w siatkonogę. Całość imprezy
koordynował Mateusz Stopka. Uczestnicy rozgrywek nie
tylko musieli wykazać się w grze, ale także w prowadzeniu
imprezy, tym samym oswajając się z mikrofonem. Już teraz
zapowiadają się nam świetni komentatorzy!
z ka oastaaaze GAZE
t 4
Si :
śr sej
Iwona Staśkiewicz
MBP - Dom Kultury
w Makowie Podhalańskim
29
$8 A informacyjny
XIV GMINNY BIEG PAPIESKI
W pięknej, słonecznej scenerii spotkaliśmy się już po raz
czternasty, aby oddać hołd Janowi Pawłowi II. Od kilku lat
bieg ma charakter uroczystości ogólnogminnej, na której
i w tym roku nie zabrakło przedstawicieli okolicznych
szkół, władz lokalnych oraz mieszkańców wsi i nie tylko.
16. października to dla Polaków data szczególna,
albowiem w tym dniu przypada rocznica wyboru
Karola Wojtyły na papieża. Zawsze powracamy myślą
do chwil sprzed czterdziestu już lat, kiedy z dalekiego
kraju powołany na Stolicę Piotrową został „biskup
pomocniczy krakowski (1958-1964), a _ następnie
arcybiskup metropolita krakowski (1964-1978), kardynał
(1967-1978), zastępca przewodniczącego Konferencji
Episkopatu Polski (1969-1978), 264. papież i 6. Suweren
Państwa Watykańskiego (od 16 października 1978 do
2 kwietnia 2005), święty Kościoła Katolickiego”.
Mając na uwadze zarówno te wielkie chwile, jak
i dokonania naszego Rodaka, zorganizowaliśmy już po raz
kolejny Bieg Papieski, który od dawien dawna ma charakter
uroczystości o charakterze gminnym. Spotykają się na
nim przedstawiciele ościennych szkół, władz, mieszkańcy
i wszyscy chętni. W życzliwej atmosferze krzewimy kulturę
fizyczną i propagujemy sport. Ponadto dla uczestników
zawsze znajdzie się coś smacznego.
Wydarzenie tradycyjnie poprzedza msza święta, która
w tym roku zgromadziła nas w kościele nieco wcześniej
(godz. 11:30), bo na różańcu. Stamtąd udaliśmy się na
przyszkolne boisko, gdzie bieg został zainaugurowany,
a palmę pierwszeństwa dzierżyli przedstawiciele władzy
w osobach m. in. P. E. Madej, P. E. Orawca oraz P. U.
Sałapatek. Następnie przyszła kolej na mieszkańców oraz
przedstawicieli szkół, którzy nadali zawrotne tempo. Dzięki
temu impreza rozegrana została dynamicznie, a dystans
26 km, 5 m i 17 cm (odpowiadający czasowi trwania
pontyfikatu JP II) pokonano w iście astronomicznym
tempie. Niektórzy z uczniów rywalizowali nawet na
indywidualne rekordy!
Po zakończeniu biegu przyszedł czas na uhonorowanie
gości oraz tradycyjną „Barkę'. Była też chwila na poczęstu-
nek przygotowany przez niezawodnych rodziców.
Radosław Tempka
Szkoła Podstawowa
w Wieprzcu
30
POKOLENIA ZIEMI RE
MAKOWSKIEJ JADWIGA SOBCZUK
- SPOTKANIE POKOLENIA
UG TCG NT
JADWICI SOBCZUK MAKOWSKIEJ
19 października 2018 r. w Miejskiej Bibliotece
Publicznej w Makowie Podhalańskim odbyło się
spotkanie z dr Jadwigą Sobczuk - autorką książki
„Pokolenia Ziemi Makowskiej”. Wieczór rozpoczął
i zamknął występ Weroniki Michaś i Dawida Pajora,
który stworzył piękną klamrę dla jesiennego spo-
tkania z historią.
Były to na pewno wzruszające chwile dla po-
tomków rodzin opisanych w książce - pozycja
jest bowiem pomyślana jako opowieść o ludziach
mieszkających na makowszczyźnie. Wiele tu zdjęć
z rodzinnych albumów i historii niesamowitych,
a jednak prawdziwych. Znajdziecie tu Państwo
genealogię wielu rodzin związanych z Podbabio-
górzem, bo ziemia makowska to również Zawoja,
Sidzina, Osielec, a nawet dużo dalej. Tylu prawdzi-
wie wielkich ludzi mieszkało lub wiązało się z na-
szym terenem — warto poznać przeszłość poprzez
losy przedstawicieli poprzednich pokoleń.
MAKÓW POMI ALAŃSKI. 200
KSIĄŻKĘ MOŻNA NABYĆ W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE PUBLICZNEJ W MAKOWIE PODHALAŃSKIM.
W
DO)
zyj październik - grudzień 2018
XVIII MIEDZYNARODOWY PLENER
MALARSTWA I RZEZBY W MAKOWIE
PODHALANSKIM OCZAMI ORGANIZATORÓW
18 rok Plenerów Malarstwa i Rzeźby w Makowie Podhalańskim jest już za nami. Relacja z tego pleneru znacz-
nie się opóźniła z powodu choroby naszej Pani dziejopis.
Plener odbył się w dniach 28.07 - 05.08.2018r. w czasie Tygodnia Kultury Beskidzkiej. Wzięło w nim udział 20
artystów i twórców reprezentujących Polskę, Rosję i Ukrainę. Dodatkowo grupa młodzieży z Makowa Podhalań-
skiego miała możliwość malowania korzystając z rad i uwag zaproszonych artystów. Zorganizowane zostały tak-
że warsztaty malarstwa i rzeźby dla grupy osób niepełnosprawnych z makowskiego DPS. Pod nadzorem naszych
artystów mogli „podrzeźbiać” i malować przygotowane wcześniej kwiaty drewniane. Łącznie gościliśmy 6 osób
ZAJE LUK
Podczas pleneru na płótnach utrwalono wiele uroczych zakątków naszych okolic. Na szczególną uwagę za-
sługują prace artystów profesjonalnych z cyklu „Kobiety w malarstwie”. Tradycyjnie wyrzeźbione zostały posta-
cie Jezusa Frasobliwego, św. Rity i zbójników.
Powstałe na plenerze prace przekazane zostały dla osób fizycznych i instytucji współfinansujących plener.
Obsługa merytoryczna pleneru wykonana została społecznie przez członków Stowarzyszenia „Art. Passion”. Zaj-
mowali się oni m.in. pozyskaniem sponsorów, przygotowaniem zaplecza, zakupem materiałów, bezpośrednią
obsługą plenerowiczów. Obsługa księgowo - finansowa prowadzona była przez Miejską Bibliotekę Publiczną
w Makowie Podhalańskim.
Uczestnicy pleneru mieli okazję wziąć udział w zorganizowanych dla nich wycieczkach na Koskową Górę i na
Babią Górę. Dowożeni także byli na Krytą Pływalnię w Suchej Beskidzkiej.
Plener otwarty był dla mieszkańców naszego miasta. Zainteresowani mogli „podglądać”
pracy. Odwiedziło nas w grupach kolonijnych i indywidualnie ponad 100 osób.
Zapraszamy w przyszłym roku.
artystów w czasie
Stowarzyszenie „Art. Passion”
MIĘDZYNAROWCWY
FLERER MALARSTWA
A RZEŻAY
Mż
E RE ; a od" kt kiej
ać Peela tot E U -ie
ISSN 1425-1736
Nr indeksu 381 365
i | f A
rAz i! Ii TUELERM
CD U Nujzo za 14
FO SACUCE zlat40
ZY 2 Ca
NOWOŚCI W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE
„UWIKŁANA”
- Natasha Preston
KSIĄŻKA AUTORKI UWIĘZIONYCH
WTSZNA
„Czy potrafisz wyobrazić sobie sytu-
ację, w której nie możesz zaufać na-
wet najlepszym przyjaciołom? Kiedy
wiesz, że każdy z nich może być...
mordercą? Wydaje ci się, że wiesz o
nich wszystko... aż do momentu,
gdy znajdujesz zwłoki. Później nic już
nie jest pewne, a życie zamienia się
w prawdziwy koszmar. Dla Macken-
zie i jej sześciorga przyjaciół weekend
w domku letniskowym miał być czasem totalnego resetu od pro-
blemów codziennego życia. Szalona impreza zakończyła się jednak
makabryczną niespodzianką: dwoje uczestników znaleziono mar-
twych. W kałuży krwi. Mackenzie wie jedno: morderca jest wśród
nich, a wszyscy mieli własne powody, by zabić. Kto najlepiej kłamie?
Kto skrywa najmroczniejsze sekrety? Kogo należy się obawiać? Od-
powiedzi na te pytania mogą się okazać najważniejsze... by prze-
trwać. Czas, by zapłacili za swoje grzechy:
źródło opisu: www.empik.com
źródło okładki: www.empik.com
WYDAWNICTWO „FEERIA YOUNG"
„GDZIE JEST PREZYDENT”
- Bill Clinton i James Patterson
„Książka, o której mówi cały świat. Naj-
większa sensacja 2018 roku. To się za
chwilę wydarzy. Najgroźniejszy atak i
terrorystyczny w historii rozpocznie się OLE
za6...5... 4... Zniknie wszystko. Do- KA 1
stęp do wody, prądu, twoich oszczęd-
ności. Nie zadzwonisz do rodziny. Nie
będziesz wiedział co się dzieje. Nie
spodziewałeś się, że to może dotyczyć
także ciebie. Ktoś tylko czeka, by zrealizować swój plan. Ma sprzy-
mierzeńca w Białym Domu. Wystarczy, że wpisze hasło. W ściśle
strzeżonym miejscu trwa narada przywódców najważniejszych
państw świata. Ustalają strategię działania. Czy wystarczy im czasu,
by ją zrealizować? Tylko Bill Clinton i James Patterson mogli napisać
taką powieść. Po raz pierwszy w historii prezydent Stanów Zjedno-
czonych odsłonił tajniki funkcjonowania Białego Domu autorowi
światowych bestsellerów. Zabójcza kombinacja, która trzyma w na-
pięciu do końca"
ZODALSIRYE
PREZYDENT
źródło opisu: www.znak.com.pl
źródło okładki: www.znak.com.pl
SPOŁECZNY INSTYTUT WYDAWNICZY „ZNAK”
„PUNKT ZWROTNY”
- Danielle Steel
„Bili, Stephanie, Wendy i Tom to leka-
rze pogotowia ratunkowego, najlepsi
specjaliści w swojej dziedzinie. W życiu
prywatnym obrali jednak zupełnie różne
ścieżki. Bill po rozwodzie z żoną arysto-
kratką całkowicie poświęca się pracy. Ste-
phanie usiłuje pogodzić karierę zwycho-
waniem ukochanych synów. Wendy tkwi
w związku bez przyszłości, a przystojny
Tomłamiekobietomserca,leczżadnejniepozwalasiędosiebiezbliżyć.
Pewnego dnia zostają zaproszeni do Paryża na prestiżowe
szkolenie z udzielania pomocy ofiarom katastrof Miasto milio-
na świateł oferuje im ekscytującą przygodę i mnóstwo możli-
wości. Jednak nowe umiejętności przydadzą się im szybciej, niż
myśleli. Kiedy w mieście dochodzi do ataku, natychmiast zo-
stają zaangażowani do pomocy. Czy decyzje, które będą mu-
sieli podjąć w ułamku sekundy, zaważą na ich dalszym życiu?
Dla kogo paryski wyjazd okaże się prawdziwym punktem zwrotnym?
źródło opisu: www.znak.com.pl
źródło okładki: www.znak.com.pl
WYDAWNICTWO „ZNAK LITERANOVA”
„KTO BY SIĘ SPODZIEWAŁ?”
- Agata Przybyłek
AGATA
PRZYBYŁEK
PP 2
+
AM BY SIĘ
koi 8
„Irzeci tom bestsellerowego cyklu Mi-
łość i inne szaleństwa to przezabawna
opowieść o tym, że uciekając przed
problemami, można czasem wpaść
z deszczu pod rynnę. I że miłość przy-
chodzi wtedy, kiedy nikt się jej nie spo-
dziewa!
Po zawodzie miłosnym i aferze na ślu-
bie siostry Patrycja postanawia odciąć
się od rodziny i wytykających ją palcami
sąsiadów. Słoneczna Przystań, dokąd jeździła kiedyś jako animatorka
obozów artystycznych, to idealne rozwiązanie. Niestety, na miejscu
Patrycja dowiaduje się, że dyrektorem ośrodka jest jej były chłopak.
Okazuje się też, że na identyczny pomysł wpadła jej siostra! Patrycja
nie zamierza jednak rezygnować ze swoich planów. Jak na kobietę o
ognistym temperamencie przystało, postanawia stawić czoła prze-
ciwnościom. Czy jej się to uda? Gdy ożywa w niej uczucie do dawne-
go partnera, on okazuje zainteresowanie innej... Z tego mogą być
tylko kłopoty!:
źródło opisu: czwartastrona.pl
źródło okładki: czwartastrona.pl
WYDAWNICTWO „CZWARTA STRONA”
Zapraszamy do siedziby Miejskiej Biblioteki w Makowie Podhalańskim
ul. 3 Maja 24 w poniedziałek i środę 8.00 - 17.00,
we wtorek, czwartek i piątek 8.00 - 16.00 oraz w sobotę 8.00 - 13.00
a także do naszych filii:
- w Białce (Zespół Szkół)
poniedziałek 8.00 - 15.00, wtorek 10.00 - 17.00, piątek 10.00 - 16.00
- w Grzechyni (budynek wspólny ze świetlicą)
od poniedziałku - piątku 14.00 - 18.00
- w Juszczynie (budynek Ochotniczej Straży Pożarnej poniżej
Zespołu Szkół)
poniedziałek 10.00 - 15.00, środa 10.00 - 14.30,
czwartek 10.00 - 15.00
- w Wieprzcu
od wtorku do soboty 15.00 - 19.00
- w Żarnówce (Dom Ludowy)
od poniedziałku do czwartku 13.00 - 18.00
Zapraszamy do korzystania z katalogu on-line znajdującego się
na naszej stronie internetowej makowskakultura.naszabiblioteka.
com (w lewym panelu). Daje on możliwość wyszukania interesują-
cych czytelnika pozycji książkowych. Można w nim także znaleźć
zakupione przez nas nowości książkowe, dokonać rezerwacji intere-
sującej pozycji książkowej czy też przedłużyć długość wypożyczenia
posiadanej książki.
Urząd Miejski w Makowie Podhalańskim informuje, że
w ramach działań związanych z poprawą jakości powie-
trza na terenie Gminy Maków Podhalański z budżetu gmi-
ny została dofinansowana wymiana 57 pieców u miesz-
kańców gminy makowskiej, w kwocie 342 000,00 złotych.
Kwota dofinansowania dla wymiany starego pieca na
piecz zatwierdzonej listy Urzędu Marszałkowskiego Woje-
wództwa Małopolskiego z ekoprojektu wyniosła 6 000,00
złotych.
Lista pieców spełniających wymagania dostępna jest
pod adresem:
https://powietrze.malopolska.pl/ekoprojekt/
W ramach dalszych działań programu ograniczenia
niskiej emisji (PONE) w roku 2019 planowane jest dalsze
dofinansowanie wymiany starych źródeł ciepła z budże-
tu Gminy Maków Podhalański w kwocie 6 000,00 złotych
tj. około 50 pieców.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do kontaktu
z Urzędem Miejskim w Makowie Podhalańskim wcześniej
złożonych wniosków w celu potwierdzenia listy rankingowej.
UM
wojewódzki fund
>cnrony środ A
i gospoc ark
w kr
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospo-
darki Wodnej w Krakowie ogłasza, że 21 stycznia 2019r.
został wznowiony nabór wniosków o dofinansowanie
przedsięwzięć w ramach programu priorytetowego Czy-
ste powietrze.
Wnioski o dofinansowanie są przyjmowane drogą
elektroniczną lub - w przypadku gdy wnioskodawca nie
ma możliwości złożenia wniosku drogą elektroniczną -
w formie papierowej.
Ponadto, w związku z wejściem w życie Ustawy z dnia
9 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym
podatku dochodowym od niektórych przychodów osią-
ganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2018 r. poz. 2246),
informujemy, że z dniem 01.01.2019 r. nastąpiła zmiana
niektórych zapisów programu priorytetowego Czyste po-
wietrze i załącznika nr 1 do Programu - Warunki Technicz-
ne oraz dokumentacji programu.
Wnioski o dofinansowanie złożone przed wejściem
powyższej zmiany w życie rozpatrywane będą w oparciu
o zapisy dokumentów programowych oraz wzory obowią-
zujące na dzień złożenia wniosku.
Czyste Powietrze to kompleksowy program, którego
celem jest zmniejszenie lub uniknięcie emisji pyłów i in-
nych zanieczyszczeń wprowadzonych do atmosfery przez
styczeń-luty 2019
——EEEĄ
DOFINANSOWANIE
DO WYMIANY PIELOW
wiośów WZNOWIENIE NABORU -
PROGRAM CZYSTE POWIETRZE
domy jednorodzinne. Program skupia się na wymianie
starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomoder-
nizacji budynków jednorodzinnych by efektywnie zarzą-
dzać energią. Działania te nie tylko pomogą chronić śro-
dowisko, ale dodatkowo zwiększą domowy budżet, dzięki
oszczędnościom finansowym.
Program skierowany jest do osób fizycznych będących
właścicielami domów jednorodzinnych lub osób posiada-
jących zgodę na rozpoczęcie budowy budynku jednoro-
dzinnego.
Program Priorytetowy Czyste Powietrze to możliwość
uzyskania wsparcia finansowego m.in. na: wymianę sta-
rego kotła grzewczego (warunek konieczny), docie-
plenie domu, wymianę okien i drzwi czy instalację
odnawialnych źródeł energii (w formie preferencyjnej
pożyczki).
Kontakt: infolinia (czynna w godzinach 8.00-15.00):
tel. 502 073 066, 12 422 94 90 wew. 2,
e-mail: czyste.powietrzeawfos.krakow.pl
Szczegóły dotyczące programu i wytyczne do złożenia
wniosku:
https://www.wfos.krakow.pl/portalbeneficjenta/wyma-
gana-dokumentacja
UM
Biuletyn informacyjny
POPRAWA BEZPIECZEŃSTWA
PRZEJŚĆ DLA PIESZYCH
NA TERENIE
GMINY MAKÓW PODHALAŃSKI
W ramach porozumienia Burmistrza Makowa Pod-
halańskiego z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Au-
tostrad w miesiącu grudniu 2018 r. zostało zrealizowane
zadanie w zakresie realizacji zadania pn.: Poprawa bezpie-
czeństwa pieszych na istniejących przejściach dla pieszych
zlokalizowanych w ciągu drogi krajowej DK 28 na terenie
Gminy Maków Podhalański.
Doświetlone zostały przejścia:
Juszczyn przy zjeździe na Juszczyn Polany
w km 47+555,
Maków Podhalański os. Tysiąclecia w km 42+762,
Maków Podhalański Biblioteka w km 42+617,
Maków Podhalański Auto-Bast w km 41+572,
Maków Podhalański Dolny w km 41+402.
Całkowity koszt realizacji zadania, na które składało się
wykonanie pełnej dokumentacji projektowej wraz z uzy-
skaniem pozwoleń na budowę jak również prace budowy
lamp doświetlających przejścia dla pieszych wraz z przyłą-
czami elektroenergetycznymi wyniosły 143 378,00 złotych
z czego 100 000,00 złotych pochodziło ze środków Skarbu
Państwa czyli GDDKiA w Krakowie.
UM
PODNIESIENIE
e-M tra ,
ompetentn
KOMPETENCJI CYFROWYCH
MIESZKANCOW GMINY
MAKÓW PODHALAŃSKI
W miesiącu styczniu rozpoczęliśmy realizację zadania
związanego z przeprowadzeniem bezpłatnych szkoleń
mieszkańców Gminy Maków Podhalański, na które gmina
otrzymała dofinansowanie w kwocie 100 650,00 złotych.
Pierwsze szkolenia dla tego zadania pn.: „Podnie-
sienie kompetencji cyfrowych mieszkańców Gminy
Maków Podhalański szansą na rozwój regionu” rozpo-
częliśmy w Szkole Podstawowej w Żarnówce o tematyce
„Rodzic w internecie".
Dotychczas przeszkolone zostało 33 osoby. W kolej-
ne weekendy szkolenia zostaną zorganizowane w szkole
w Juszczynie a tematem ich będzie „Moje finanse i trans-
akcje w sieci” oraz„Mój biznes w sieci”.
Projekt ten prowadzony jest w ramach wniosku
„e-Xtra Kompetentni — Rozwój kompetencji cyfrowych
mieszkańców województwa małopolskiego i święto-
krzyskiego” współfinansowanego w ramach Projektu
Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, Oś prio-
rytetowa nr 3„Cyfrowe kompetencje społeczeństwa” Dzia-
łanie 3.1 „Działania szkoleniowe na rzecz rozwoju Kompe-
tencji cyfrowych"
Beneficjentami tego projektu są: Fundacja Rozwoju
Demokracji Lokalnej, FRDL Małopolski Instytut Samo-
rządu Terytorialnego i Administracji oraz Stowarzyszenie
Edukacji Pozaformalnej MERITUM.
UM
styczeń-luty 2019 Xu
ua
OTWARTA STREFA AKTYWNOŚCI W BIAŁCE
Przy Szkole Podstawowej w Białce zakończono realiza-
cję inwestycji związanej z budową Otwartej Strefy Aktyw-
ności (OSA). Zadanie jest realizowane przy dofinansowaniu
ze środków z Ministerstwa Sportu i Turystyki w Warszawie
Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej. Jest to kolejna inwe-
stycja na terenie Gminy Maków Podhalański poprawiająca
ogólnodostępną infrastrukturę sportowo-rekreacyjną.
Jak wiadomo, wcześniej również przy współfinansowa-
niu środków z Ministerstwa Sportu, zrealizowane zostały
zadania w Juszczynie — wielofunkcyjne boisko sportowe,
w Białce modernizacja podłogi w Szkole Podstawowej
oraz w Makowie Podhalańskim - budowa toru rowerowe-
go i siłowni plenerowej.
Wspomnieć należy iż całość zrealizowanych zadań wy-
niosła 1 138 020,68 złotych a wysokość dofinansowania
wyniosła 551 700,00 złotych.
UM
Jak już wszystkim wiadomo, w miesiącu styczniu zosta-
ło wykonane i otwarte bezpłatne dla mieszkańców z Gmi-
ny Maków Podhalański gminne lodowisko.
Zostało wykonane na podłożu boiska o nawierzchni
asfaltowej do gry w tenisa.
Zadanie zrealizowała Firma GAMAK z Jastrzębia Zdrój,
która wyłoniona została w procedurze przetargu nieogra-
niczonego. Całość zadania wraz z urządzeniem do prawi-
dłowej konserwacji tafli lodowiska wyniosła 304 917,00
złotych. Środki na realizację zadania pochodziły z budżetu
Gminy Maków Podhalański.
Lodowisko otwarte jest od poniedziałku do piątku
w godz. od 10:00 do 20:00 a w sobotę i niedzielę w godz.
od 10:00 do 21:00 z dwoma przerwami na wykonanie kon-
serwacji tafli lodowej.
W godzinach dopołudniowych z lodowiska w ramach
zajęć w-f korzysta młodzież szkół Gminy Maków Podha-
lański a po godz. 13:00 wszyscy chętni.
W pierwszych dniach ilość korzystających osób z no-
wej infrastruktury wynosiła 300 — 400 osób dziennie.
Dla dyspozycji osób korzystających z lodowiska jest 50
par łyżew różnych rozmiarów, 20 szt. kasków ochronnych
oraz trzy podpory dla nauki najmłodszych dzieci.
Lodowisko powinno być otwarte, oczywiście w zależ-
ności od zewnętrznej temperatury, do połowy miesiąca
marca.
UM
p
ŻE" Biuletyn informacyjny
ma
PREZYDENCKIE ODZNCZENIE
DLA STANISŁAWA BAŁOSA
Prezydent RP Andrzej Duda uhonorował Złotym
Krzyżem Zasługi Stanisława Bałosa, zasłużonego artystę
- rzeźbiarza z Grzechyni. Aktu dekoracji rzeźbiarza do-
konał, w imieniu Prezydenta, wicewojewoda Małopolski
Zbigniew Starzec, w czasie uroczystej sesji Rady Miejskiej
Makowa Podhalańskiego 30.01.2019 r.
Prezentację artystycznych dokonań Stanisława Bałosa
przedstawił Krzysztof Bochnak - prezes Stowarzyszenia
Miłośników Ziemi Makowskiej. Wspomniał m.in., że w bar-
dzo bogatym dorobku snycerza z Grzechyni są takie dzie-
ła jak: kopia w skali 1:10 Ołtarza Wita Stwosza z Kościoła
Mariackiego (przekazana jako dar od Krakowa i ówcze-
snego Metropolity Krakowskiego ks. kard Karola Wojtyły
dla Sanktuarium Dziękczynnego w Orchard Lake w USA),
Poczet Świętych i Błogosławionych Narodu Polskiego,
Relikwiarz Milenijny, Krzyż Tysiąclecia, „Tryptyk Ame-
rykański - Błogosławieni i Święci Amerykańscy”. W cza-
sie pobytu w Stanach artysta spotkał Ś.p. ks. prałata dr
Zdzisława Peszkowskiego —- Kapelana Rodzin Katyńskich,
kapłana szczególnie zasłużonego dla utrwalania pamię-
ci o zbrodni katyńskiej. Spotkania i przyjaźń ze znanym
kapłanem stały się inspiracją do powstania płaskorzeźby
świętych w kaplicach na Drogach Krzyżowych. Wtedy też,
jak wyznaje, zrodziła się myśl i postanowienie, że świętości
czczone w naszej wierze i oddanie w służbie Bogu będą
treścią jego twórczej pasji rzeźbiarskiej, którą podjął już
we wczesnej młodości. Ta pasja zaowocowała dziesiątka-
mi znakomitych dzieł o charakterze sakralnym i jest wspa-
niałym uwieńczeniem Jego życiowych dążeń, ale także
efektem wyjątkowych artystycznych zdolności i katolic-
Matki Boskiej Katyńskiej (znana również jako Matka Bo-
ska Kozielska) oraz Tryptyku Oświęcimskiego — pt „Błogo-
sławieni, którzy w Panu umierają” Przez dziesiątki lat w
pracowni Stanisława Bałosa w Grzechyni powstało wiele
pięknych dzieł, o religijnej symbolice, które ozdabiają dziś
liczne świątynie i różne obiekty sakralne w Polsce i wielu
krajach europejskich, a także na innych kontynentach.
Makowscy parafianie oraz pielgrzymi odwiedzający Ma-
kowskie Sanktuarium Maryjne, przechodząc monumen-
talnym schodami do świątyni, mają sposobność oglądać,
naturalnej wielkości rzeźbiarski wizerunek Pana Jezusa w
Ogrojcu. To jeszcze jedno dzieło, które narodziło się spod
dłuta Stanisława Bałosa, przeznaczone, w tym przypadku,
dla ubogacenia makowskiego przybytku sakralnego. Gdy
jako młody chłopiec - Stanisław - przebywał z rodzicami
na pielgrzymce w Kalwarii Zebrzydowskiej z prawdziwym
upodobaniem i natchnieniem przyglądał się świętym
wizerunkom Pana Jezusa, Matki Boskiej i innych postaci
kiej wiary. Dlatego w swym artystycznym credo zapisał:
"Chciałbym, aby ludzie obcujący z moją sztuką kierowali
się ku Bogu”.
Krzysztof Bochnak w końcowym wystąpieniu o twór-
czości Stanisława Bałosa, która słusznie została doceniona
przez Prezydenta RP, zacytował trafną ocenę Jego dzieł
przez Romualdę Janocką — Nowak: „Jego pełne prosto-
ty, tak realistyczne postacie świętych i błogosławionych
znakomicie harmonizują z prostotą architektury współ-
czesnych kościołów. Być może tak właśnie pojmowana
sztuka sakralna, niosąca jakby zapowiedź powrotu do pro-
stej wiary pierwszych chrześcijan zawładnie świątyniami
XXI wieku”.
Należy zauważyć, że zdolności i pasje rzeźbiarskie
w rodzinie Bałosów kontynuują, z pełnym powodzeniem
i uznaniem, syn Pana Stanisława - Wojciech oraz wnuk
Łukasz, którzy mają w swym dorobku już wiele cennych
dokonań artystycznych.
Fryderyk Warta
7
styczeń-luty 2019
Miejski Klub Sportowy „Halniak” w Makowie Podhalańskim, ul. Sportowa 2,
wydzierżawi:
ośrodek sportowo – noclegowy (budynek 1-no piętrowy), w skład którego wchodzą następujące pomieszczenia:
- parter:
a) jadalnia (świetlica) o pow. 180 m2,
b) zaplecze kuchenne o pow. 75 m2 z możliwością poszerzenia,
c) 7 pokoi hotelowych (28 miejsc noclegowych),
- piętro:
19 pokoi hotelowych (54 miejsca noclegowe), w większości pokoi prysznic, „wc” wspólne na korytarzach.
W budynku centralne ogrzewanie (kotłownia węglowa), woda miejska + ujęcie własne, kanalizacja miejska.
Bliższe informacje pod tel. 609 223 688 lub 880 490 314.
Możliwość obejrzenia ośrodka sportowo – noclegowego, po uprzednim uzgodnieniu terminu telefonicznie.
Już niedługo nadejdzie marzec a wraz z nim corocz-
ny problem - wypalanie traw. W świadomości niektórych
ludzi zachował się mit, że proceder ten poprawi żyzność
gleby i zniszczy chwasty. Nic bardziej mylnego. Wypalenie
wierzchniej, najżyźniejszej próchniczej warstwy gleby po-
woduje obniżenie jej wartości użytkowej nawet na kilka
lat, gdyż zahamowane zostają naturalne procesy rozkła-
du pozostałości roślinnych. Giną także małe zwierzęta np.
dżdżownice poprawiające strukturę i właściwości fizyczne
gleby, biedronki, które są sprzymierzeńcami człowieka
w walce z mszycami czy mrówki będące drapieżnikami re-
gulującymi populacje szkodliwych owadów. Zniszczeniu
ulegają także stanowiska lęgowe ptaków, szczególnie tych
gatunków, które gnieżdżą się na ziemi lub w zaroślach (zja-
dają one m.in. kleszcze i komary, których tak dużo żeruje
w ostatnich latach).
Po okresie zimowym łąki, nieużytki i trawy są wysuszo-
ne i płoną bardzo szybko a rozprzestrzenianie ognia nie-
jednokrotnie wspomagane jest przez silny wiatr. Wtedy
pożar wymyka się często spod kontroli powodując straty
w ludzkim dobytku a nawet grozi zdrowiu lub życiu.
Mimo, iż wypalanie traw jest niedozwolone i naprawdę
niebezpieczne, pomimo wielu apeli, wciąż wiele osób wła-
śnie w ten sposób „oczyszcza” swoje pola, łąki i trawniki.
W roku ubiegłym w okresie wiosennego zagrożenia
pożarowego (marzec, kwiecień) strażacy gasili na terenie
naszego powiatu 50 pożarów traw. Należy tutaj dodać,
że aż 40 % pożarów suchej trawy powstało na terenie
miasta i gminy Maków Podhalański (źródło: www.kppsp-
sucha.pl), przez co zajmujemy po raz kolejny niechlubne,
pierwsze miejsce w powiecie w tym zestawieniu.
Zapewne wiadome jest wszystkim, że wypalanie traw
jest niedozwolone, co usankcjonowane jest prawnie.
Określają to odpowiednie przepisy m.in. Ustawa z dnia
16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. nr 92, poz.
880 z póź. zm.), art. 124 tej ustawy mówi, że „Zabrania się
wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przy-
drożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwa-
rów”. Również w art. 131 ustawodawca zapisał m.in., że „Kto
wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne,
szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary - podlega karze
aresztu albo grzywny”. Wypalanie traw jest zabronione
na podstawie kodeksu wykroczeń który przewiduje za
to karę grzywny w wysokości do 5000 zł. Z kodeksu kar-
nego wynika, że wypalanie traw, które kończy się pożarem
okolicznych zabudowań, który zagraża życiu lub zdrowiu
wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, podlega
karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
Od sierpnia 2004 r. rolnicy wypalający trawy mogą zo-
stać pozbawieni dopłat bezpośrednich.
Wszyscy zdają sobie sprawę, że pożary traw są bardzo
niebezpieczne, niszczą wszelkie organizmy żywe, środo-
wisko i stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi. Za-
chowajmy zdrowy rozsądek i nie wypalajmy traw!
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna
w Makowie Podhalańskim
OGŁOSZENIE
WYPALANIE TRAW
- WSTYD I PROBLEM
Biuletyn informacyjny
mam —
GŁOSUJMY
NA MIESZKAŃCÓW NASZEJ GMINY!
Trwa głosowanie w Plebiscycie: Sportowiec Roku 2018. Spośród zaproponowanych przez internautów zgłoszeń kapi-
tuła konkursu wybrała 29 nominowanych. Wśród nich znaleźli się także mieszkańcy gminy Maków Podhalański.
W kategorii Sportowiec roku 2018 w Powiecie Suskim
nominowani zostali:
Michał Groń
(futsal) - Grzechynia
To był bardzo dobry rok dla Mi-
chała Gronia. Z futsalową drużyną
Rekordu Bielsko-Biała zdobył mi-
strzostwo Polski, co m.in. zaowoco-
wało powołaniem do reprezentacji
pm Polski U-19. W debiucie z Białorusią
(4:4) Michał zdobył gola i zanotował dwie asysty.
Grzegorz Guzik
(biathlon) - Juszczyn
Najlepszy polski biathlonista pod-
czas IO w Pongczang, gdzie zajął 33
miejsce w biegu pościgowym. Sezon
2017/2018 był najlepszy pod wzglę-
dem punktowym Guzika w Pucharze
Świata. W sztafecie mieszanej pod-
czas MŚ na nartorolkach Guzik zdo- =
był brązowy medal. Na krajowym podwórku mistrz Polski
w biegu sprinterskim, wicemistrz w biegu masowym.
Aleksandra Nieciąg
(piłka nożna/futsal) - Grzechynia
Ola gra zarówno na boiskach
trawiastych jak i na parkiecie futsa-
lowym w barwach ekstraklasowego
AZS UJ Kraków. Właśnie w futsalu
zanotowała w 2018 roku największe
sukcesy — brązowy medal mistrzostw
Polski oraz złoty akademicki. Ten drugi zaowocował startem
w europejskich igrzyskach akademickich, gdzie studentki
z Krakowa, z Olą oczywiście w składzie, zajęły trzecie miejsce.
Działaczem/Trenerem Roku 2018 w Powiecie Suskim
mogą zostać:
Joanna i Mateusz
Pochopień (instruktorzy tańca)
- Maków Podhalański
To, że cały powiat suski tańczy,
to w dużym stopniu ich zasługa.
Zrzeszają aktualnie w Szkole Tań-
ca Dance Elita Center ponad 500
tancerzy z Powiatu Suskiego. To,
że do Makowa Podhalańskiego przyjeżdżają najlepsi pol-
scy i nie tylko tancerze w imponującej ilości 2 tysięcy na
ogólnopolski festiwal tańca, którego drugą edycję mieli-
śmy w 2018 roku, to również ich zasługa.
Krzysztof Wądrzyk
(trener piłkarski) - Białka
Dowodzone przez Krzysztofa
Wądrzyka WKS Tempo Białka to
najwyżej sklasyfikowany seniorski
zespół piłkarski z naszego powiatu.
W sezonie 2017/2018 zespół z Białki
zajął drugie miejsce w lidze okrę-
gowej, co było najwyższym miejscem w historii ich piłkar-
skich występów. Po rundzie jesiennej sezonu 2018/2019
Tempo również znajduje się w ligowej czołówce, ale ape-
tyty w klubie, ale i tego charyzmatycznego trenera są
o wiele wyższe.
W kategorii: Nadzieja Roku 2018 w Powiecie Suskim
głosować można także na:
Kornelia Bulanda (łyżwiarstwo
figurowe) - Maków Podhalański
Łyżwiarka figurowa z Makowa
Podhalańskiego, która ma zaledwie
10 lat. To nie science-fiction, ale bar-
dzo skrócony opis Kornelii Bulandy,
licencjonowanej zawodniczki Pol-
skiego Związku Łyżwiarstwa Figu-
rowego, reprezentującej klub KŁF Biellman Krynica Zdrój.
Mimo młodego wieku, Kornelia ma za sobą udział w wielu
zawodach i liczne sukcesy — m.in. w 2018 roku podczas
zawodów ogólnopolskich w Oświęcimiu zajęła miejsce
szóste.
Martyna Cygan
(piłka nożna/futsal) - Białka
Rok 2018 był rokiem zmian dla
Martyny Cygan. Po zakończeniu szkoły
podstawowej w Białce przeniosła się
do Bielska-Białej, gdzie kontynuuje na-
ukę i... grę w piłkę nożną w tamtejszym
Rekordzie. W grudniu została mistrzy- -
nią Polski U-18 w futsalu, od wrzenia jest powoływana do re-
prezentacji śląska.
Zapraszamy Państwa do głosowania internetowego
na naszych mieszkańców na stronie portalu sucha24.pl
Głosować można do 3 marca do godziny 23:59! Wybór jest
bardzo prosty - jeden lajk to jeden głos. Można głosować
na dowolną ilość zawodników.
Wyniki ogłoszone zostaną 7. marca, podczas gali
podsumowującej plebiscyt, która odbędzie się w loka-
lu Tequila-Event w Kukowie.
źródło: sucha24.pl
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podhalańskim
styczeń-luty 2019
KONKURS FOTOGRAFICZNY
- KORONACJA OBRAZU MATKI BOŻEJ MAKOWSKIEJ
PRZEZ OJCA ŚW. JANA PAWŁA II
Zapraszamy do udziału w konkursie fotograficznym organizowanym z okazji 40-lecia koronacji obrazu Matki
Bożej Makowskiej. Skierowany jest on do wszystkich pełnoletnich osób, które posiadają stare fotografie dotyczą-
ce tematu konkursu czyli „Koronacji obrazu Matki Bożej Makowskiej przez Ojca Św. Jana Pawła II” w dniu 10 czerw-
ca 1979 roku.
Mogą one obejmować okres
od momentu pożegnania obrazu
w Makowie Podhalańskim w dniu
9 czerwca 1979 r., przez koronację na
Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podhalańskim
zaprasza do udziału w konkursie fotograficznym
krakowskich Błoniach, do 11 sierp- Koronacja obrazu Matki Bożej Makowskiej
nia 1979 r.- do czasu uroczystego
powrotu na intronizację do makow- przez Ojca Św. Jana Pawła JI Koman
skiego kościoła.
. . Zdjęcia należy dostarczyć do Biblioteki r
Termin składania prac upływa w Makowie Podhalańskim do 15 marca 2019 r. MMOOLLLLELEL. NIL
Rozstrzygnięcie konkursu fotograficznego 22 marca 2019 r.
w dniu 15 marca 2019 r., natomiast
rozstrzygnięcie konkursu nastąpi
22 marca 2019 r. Zdjęcia wraz z kar-
tą zgłoszenia (dostępną na stro-
nie internetowej Biblioteki: www.
makowskakultura.naszabiblioteka.
com) należy przesłać lub dostar-
czyć do Miejskiej Biblioteki Pu-
blicznej w Makowie Podhalańskim,
ul. 3-Maja 24.
16 najciekawszych zdjęć zosta-
nie wyeksponowanych w formacie
wielkogabarytowym podczas wy-
stawy na makowskim Rynku.
Szczegóły konkursu znajdują się w regulaminie:
REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO
PATRONAT:
Burmistrz Makowa Podhalańskiego
ORGANIZATOR:
Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podhalańskim
TEMAT:
„Koronacja obrazu Matki Bożej Makowskiej przez Ojca
Św. Jana Pawła II”
CELE KONKURSU:
- nawiązanie do 40-lecia koronacji obrazu Matki Bożej
Makowskiej;
- wykorzystanie fotografii jako środka wyrazu artystycz-
nego służącego do rejestrowania historycznej przeszło-
ści;
-_ rozwijanie zainteresowania historią regionu.
TEMATYKA KONKURSU:
Zdjęcia związane z koronacją obrazu Matki Bożej Ma-
kowskiej przez Jana Pawła II w dniu 10 czerwca 1979 roku.
Mogą one obejmować okres od momentu pożegna-
nia obrazu w Makowie Podhalańskim w dniu 9 czerw-
ca 1979 r., przez koronację na krakowskich Błoniach, do
11 sierpnia 1979 r. - do czasu uroczystego powrotu na
intronizację do makowskiego kościoła.
. :
UCZESTNICY KONKURSU:
„ Konkurs jest adresowany do osób pełnoletnich.
. Konkurs skierowany jest do wszystkich osób, które
posiadają stare fotografie dotyczące tematu konkursu
(uczestnicy konkursu nie muszą być autorami zdjęć).
. W konkursie nie mogą brać udziału pracownicy organi-
zatora.
TERMIN NADSYŁANIA PRAC:
do 15 marca 2019r.
WARUNKI KONKURSU:
. Każdy uczestnik ma prawo zgłosić dowolną ilość zdjęć
w oryginalnej wersji.
. W konkursie wyłonione zostanie 16 najciekawszych
zdjęć, które w formacie wielkogabarytowym wyekspo-
nowane zostaną, wraz z podpisami określającymi ich
właścicieli, podczas wystawy na makowskim Rynku.
. Po wykonaniu skanowania wybranych zdjęć zostaną
one zwrócone właścicielom.
. Zdjęcia konkursowe wraz z wypełnioną czytelnie kartą
zgłoszenia (załącznik nr 1 do regulaminu) należy dostar-
czyć listownie lub osobiście na adres: Miejska Biblioteka
Publiczna ul. 3 Maja 24 34-220 Maków Podhalański.
. Warunkiem udziału w konkursie jest podpisanie i zło-
żenie zgody na przetwarzanie danych osobowych, wy-
korzystanie materiałów oraz zapoznaniu się z klauzulą
informacyjną umieszczoną w karcie zgłoszenia.
Regulamin konkursu znajduje się na
stronie internetowej UIM, MBP oraz
na FB - makowskakultura.pl
Biuletyn informacyjny
m
ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU:
1. Wybór najciekawszych zdjęć należeć będzie do jury po-
wołanego przez Organizatora.
2. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi do dnia 22 marca
2019r.
3. Organizator powiadomi mailowo lub telefonicznie
o wynikach konkursu.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE:
1. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do bezpłatnej
ekspozycji prac oraz promocji zdjęć w celach propago-
wania idei konkursu i wystawy pokonkursowej.
2. Uczestnik konkursu z chwilą nadesłania prac na kon-
kurs oświadcza, że:
a) akceptuje niniejszy regulamin;
b) wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych
dla potrzeb konkursu.
3. Ogłoszenie o konkursie wraz z niniejszym regulaminem
dostępne są na stronie internetowej Organizatora, pod
adresem www.makowskakultura.naszabiblioteka.com
4. Organizator zastrzega sobie prawo do zmiany postano-
wień niniejszego regulaminu w przypadkach istotnych
zdarzeń mających wpływ na organizowanie Konkursu.
5. W sprawach spornych ostateczną decyzję podejmuje
Organizator Konkursu.
„PRZYŚLI MY TU PO KOLYNDZIE”
Oj chodzili, chodzili i tu i tam,
a kolędowali, że hoho! Obie grupy
kolędnicze Zespołu Regionalnego
„Zbyrcok” dorosła i młodzieżowa
zawojowali sceny Sidziny, Żywca
i Podegrodzia za każdym razem
stając na podium. Dla naszej mło-
dzieży były to za każdym razem
nawyższe laury.
W bieżącym roku odbywały
się jubileuszowe przeglądy grup
kolędniczych. Na terenie naszego
powiatu 12 stycznia po raz 20 od-
był się Powiatowy Przegląd Grup
Kolędniczych „Babiogórskie Podła-
zy” W tym roku przegląd miał miej-
sce w budynku remizy w Sidzinie.
Obie grupy wystawione do tego przeglądu zdobyły pierwsze
miejsce w swojej kategorii i otrzymały nominacje — dorośli
do Bukowiny Tatrzańskiej na Ogólnopolski Przegląd Grup
Kolędniczych a młodzież do Podegrodzia na Ogólnopolskie
Spotkania Dziecięcych i Młodzieżowych Grup Kolędniczych
„Pastuszkowe Kolędowanie". Nasi młodzieńcy w Podegro-
dziu wykolędowali sobie pierwsze miejsce dokładając je do
tegorocznej kolekcji jako trzeci najwyższy laur w tym sezo-
nie. Drugi otrzymali w Żywcu podczas 50 Godów Żywiec-
kich. Swój występ w czasie tych „złotych” Godów odnotowali
również Panowie. Zbobyli drugie miejsce pokazując obrzęd
„Chodzenie Dorotą". Miłą niespodzianką dla dorosłej grupy
Zespołu było zaznaczenie przez etnografów, podczas wykła-
du inaugurującego tegoreczne „Żywieckie Gody', kunsztu
10
z jakim Zespół odtworzył „Chodzenie z Rajem” - które po-
kazywał przed dwoma laty. Inscenizacja ta została uznana
jako nalepsza w 50-cio letniej historii trwania tego przeglą-
du. W Bukowinie Tatrzańskiej podczas 47 Góralskiego Karna-
wału, Panowie zachwycili swoim występem nie tylko tłumy
oglądających, którzy przybyli z całego kraju na ten nasz gó-
ralski karnawał, ale również jurorów. Z pośród 49 grup jakie
zostało obejrzane i ocenione, to właśnie grupa kolędnicza
z Juszczyna otrzymała nagrodę Grand Prix — Złotego Turo-
nia, za wybitną prezentacje obrzędu „Kolędowanie z Dorotą"
Jako Zespół cieszymy się ogromnie, tym bardziej, że to
właśnie zespół babiogórski sięgnął po to najwyższe trofeum.
Dorota Stasik
Stowarzyszenie „Nowy Juszczyn”
PRZED NAMI
NOWE WYZWANIA
Nowy 2019 rok rozpoczął się dla naszych zespołów
pod znakiem konkursów. Tradycyjnie w tym okresie bie-
rzemy udział w przeglądach i konkursach kolędniczych.
Już 12 stycznia w Sidzine odbyły się „Babiogórskie Podła-
zy” — Powiatowy Przegląd Grup i Zespołów Kolędniczych,
będący jednocześnie eliminacjami do Ogólnopolskiego
Konkursu Grup i Zespołów Kolędniczych w Bukowinie
Tatrzańskiej oraz„Pastuszkowego Kolędowania”" — Przeglą-
du Dziecięcych Grup Kolędniczych w Podegrodziu. Mali
Kolędnicy spisali się bardzo dzielnie zajmując III miejsce
i tym samym zakwalifikowali się do udziału w Przeglądzie
w Podegrodziu, gdzie potwierdzili swoją klasę stając na
podium na trzecim miejscu - GRATULACJE!
Dorosłe „chłopy, równorzędnie z kolegami ze Zbyr-
coka, w Sidzinie zajęły I miejsce otrzymując tym samym
nominacje do Bukowiny. Podczas„Góralskiego Karnawału”
wspólnie ze Zbyrcokiem, Juzyną z Zawoi i Ziemią Suską
z Suchej Beskidzkiej reprezentowali nasz powiat. I właśnie
tam nasz zespół uhonorowany został Il miejscem. Kolej-
nym punktem w harmonogramie naszych zmagań kon-
kursowych był udział w „żywieckich Godach'. Tegoroczny
konkurs w Żywcu miał szczególny charakter ponieważ od-
bywał się po raz 50. Z tej okazji zespoły, które od lat biorą
udział w tej imprezie otrzymały dyplomy pamiątkowe. Ba-
biogórzanie mieli zaszczyt znaleźć się w tym gronie. Pre-
zentacje zarówno małej jak i dorosłej Grupy znalazły uzna-
nie w oczach jury, które przyznało nam trzecie miejsca.
Teraz już tylko Bukowina i kończymy sezon kolędniczy.
Dla obydwóch zespołów, czyli Małej Polany Makow-
skiej oraz Babiogórzan Polany Makowskiej to nie koniec
zmagań, już teraz zaczynamy przygotowania do udziału
r
w „Pogórzańskich Godach” w Łużnej, „Zagłębie i Sąsiedzi!
w Dąbrowie Górniczej oraz w Karpackim Przeglądzie Dzie-
cięcych Zespołów Regionalnych w Rabce.
Konkursy i przeglądy to nie wszystko, mamy bardzo
ambitne plany wyjazdowe, które jeżeli tylko w części uda
się zrealizować to będzie wspaniale.
Jak zawsze przy okazji publikacji informacji o naszych
zespołach korzystam z okazji żeby zaprosić WSZYSTKICH
chętnych, dzieci, młodzież i dorosłych do wspólnej przy-
gody z naszym zespołem. Wszelkie informacje o nas znaj-
dziecie Państwo na FB wpisując „Babiogórzanie Polana
Makowska; lub osobiście w Domu Kultury w Makowie
Podhalańskim.
Zbyszek Kowalski
11
Biuletyn informacyjny
mam
BARWNY ORSZAK TRZECH KRÓLI
6 stycznia 2019 r. w południe po sumie, wspólnie ce-
lebrując Święto Objawienia Pańskiego, ruszyliśmy w Or-
szaku Trzech Króli. Dla uczestników były korony, śpiewniki,
prasa i pamiątkowe naklejki. Na czele orszaku wyszli Trzej
Królowie, Makowscy Muzykanci, Mała Polana Makowska,
Babiogórzanie i Makowska Orkiestra Rozrywkowa.
Tegorocznym hasłem przewodnim 11. edycji orszaku
były słowa „Odnowi oblicze ziemi”, które miały przypomi-
nać uczestnikom, że Bóg przyszedł i czeka na wszystkich.
NAJPIEKNIEJSZE
Poznaliśmy tegorocznych laureatów gminnego
etapu konkursu powiatowego „BABIOGÓRSKA SZOP-
KA REGIONALNA". Ogółem wpłynęło 12 prac autorów
mieszkających na terenie Gminy Maków Podhalański.
Komisja w składzie: Halina Rejowska — Dyrektor Miejskiej
Biblioteki Publicznej w Makowie Podhalańskim - przewod-
nicząca, Zbigniew Kowalski oraz Katarzyna Bartyzel - pra-
cownicy Miejskiej Biblioteki Publicznej w Makowie Podha-
lańskim dokonała oceny prac zgłoszonych do gminnego
etapu. Przyznano następujące miejsca i wyróżnienia:
Kategoria: dziecięca
I miejsce - Antonina Rak - ZS w Makowie P.
II miejsce - Zuzanna Ocieczek - SP w Wieprzcu
Il miejsce - Przedszkolaki z Przedszkola Sióstr Serafitek
Maków Pod.
Ill miejsce - Roksana Stopa - SP w Żarnówce
12
Podzieliliśmy się opłatkiem i wspólne kolędowaliśmy na
makowskim Rynku.
Wg informacji przekazanej przez fundację Orszak
Trzech Króli, która zainicjowała te uliczne jasełka, w tym
roku uczestniczyło w nich ok. 1,2 mln osób w 752 miejsco-
wościach.
Iwona Staśkiewcz
MBP - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim
SZOPKI WYBRANE
Ill miejsce - Milena Marek - SP w Juszczynie
Ill miejsce - Brajan Hajdyła - ZS w Makowie P.
Wyróżnienia:
Kinga Pająk - ZS w Makowie PP.
Waldemar Waligóra - SP w Juszczynie
Milena Szumiec - SP w Juszczynie
Julia Szumiec - SP w Juszczynie
Kategoria: rodzinna
I miejsce - Rodzina Państwa Marek
(Anna, Patrycja, Milena i Piotr) - Juszczyn
I miejsce - Aleksandra i Julia Targosz - Grzechynia
Do etapu powiatowego konkursu zakwalifikowane zostały:
- w kategorii dziecięcej:
» Antonina Rak z ZS w Makowie Podhalańskim
- w kategorii rodzinnej:
» Rodzina Państwa Marek (Anna, Patrycja, Milena i Piotr)
z Juszczyna
» Aleksandra i Julia Targosz z Grzechyni.
Jak trafny był to wybór, przekonaliśmy się podczas roz-
strzygnięcia 18 edycji Powiatowego Konkursu „Babiogór-
ska Szopka Regionalna”. Okazało się, że wszystkie szopki
zgłoszone z naszej gminy na konkurs zostały nagrodzone!
| miejsce w kategorii „Szopka Młodzieżowa” otrzymały
Aleksandra i Julia Targosz z Grzechyni, Ill miejsce w kate-
gorii„Szopka Dziecięca” - Antonina Rak z Makowa P., a wy-
różnienie w kategorii „Szopka Rodzinna” - Rodzina Pań-
stwa Marek z Juszczyna. Serdecznie gratulujemy!
Katarzyna Bartyzel
Miejska Biblioteka Publiczna w Makowie Podhalańskim
HARMONOGRAM ODRIORU ODPADÓW
STYCZEŃ 2019R.- LUTY 2020R.
MAKOÓW PODHALANSKI
ULICE / OSIEDLA / PRZYSIÓŁKI RE GEiL Rok 2020
I Il III Iv v | MI | MII | VIII | IX X KI | XII I Il
ET ©
ga j
Cały Maków Podhalański poni (GB) GB) 22)
Al.Kasztanowa,
Al5wierkowa,
uli 3 Maja, Bema, Dąbro-
wskiego, Dźwigońskiego,
Głowackiego, Jazy, Jodłowa,
Klonowa, Kochanowskiego,
Kopernika, Kościelna Kościu-
szki, Krasickiego, Krótka,
Krzywa, Kwiatowa, Lelewela, o0o0000000O00O0O006
Lipowa, Mickiewicza, Moniu- 44 AD AD (8) 43 40 (8 42 (944 A8 (9.43 10
szki, Mostowa, Orzeszkowej, 149 U 1 (8) 13 10 8 a2 8 d4 18 (8) 413 10
Paderewskiego, Piasta,
Poniatowskiego, Pułaskiego, (21 (18 (18) 15 (20 47 KE) a9 16 (21 (25) z (20) (17)
Rynek, Słoneczna, Sien- _„„„„„. (28) 25 25 29 (27) (24 22) 26 23 (28) 23 (27) (24
kiewicza, Sikorskiego, ow ano
SOSsNo-wa, Szpitalna, 9 (29) 30 a
Widokowa, Wolności (od ul. - - -
Rynek do „dawnego
Akropolu), Zródla-na,
Żeromskiego, Żwirki i
Wigury, os.1000-lecia, os.
Gieraty, os. Kurdasy.
©©©©0©0©©00©060©
ul. Łąkowa 0 ©©6600660606066
os Solki nieszgre. © © © O © OOGDOGOGEG
gowane (24) 48 18 45 20 47 45 19 16 21 48 16 20 17
ul. Grzechyńska ©©©©0©00©©06©00©60©606
ui. Kolejowa, 63 69 63 66 41 68 68 40 63 65 69 63 61 68
ul. Konopnickiej,
ul. Modrzewiowa,
ul Orkana, ©O©G©OGOGOEGGOGO©OGG©OE
ul. Prusa, " 45 42 42 (9) 44 1 (9) 43 40 (8) 42 40 14 (11
ul. Sportowa, © Gowane 22 (9 45 46 21 48 46 20 42 45 49 47 21 68
os. Taby, (29 26 (26 (23) (28 (25 (23) (27 (24 (22) (26 (24 (28 (25)
m wne ©©©©©0©0©©0©00©000©
os. Jurki, | 45 69 65 46 43 68 46 €0 6 65 45 6 41 63
os. Koziany,
os. Makowska Góra, GH, GB GB b | GD | Z (R GD, CH (B% > GB
os. Za Górą niesegre- (Ś) S$) © 2 7 (4 (2 (68M GOGOL)
obiekt PSPRPAPAPAPAPAPAPAPAPAPAP<4<
48 49 49 46 21 4B (6 20 47 45 49 47 21 18
ULICE / OSIEDLA / PRZYSIÓŁKI Rodzaj I Il Il Iv V MI | VII | WIM | [X X XI | XI I Il
odpadów
MAKÓW DOLNY
Cały Dolny Maków
ul. Wolności (od dawnego
os. Jasnochowa,
os. Mędralowa,
os. Pawlicowa,
os. Stanaszkowa,
os. Surletowa
ul. Leśna,
ul. Polna,
os. Działy Makowskie,
os. Polana
GRZECHYNIA
as. Betleje, os. Burdylówka,
s. Carchla, os. Drwale,
os. Łazy, os. Judaszówka,
05. Magurka, os. Malikówka,
05. Polakówka, 03.Polana,
os. Snoza, os. Sulkówka,
os. Szczepanki, CE
05. Za Górą, 08. Zagrodn
05. e 05. opa
4440444004
BIAŁKA
Cała miejscowość Białka
Droga główna przez Białkę,
05. Barcikowa,
05. Bartoszówka,
05. Borówka,
05. Czamówka,
05. Dudrakówka,
05. Marszałkowa,
os. Mędralowa,
05. Pawłówka,
05. Radwanówka,
os. Sałapatkowa
os. Maryniaki,
05. Miśkowa,
os. Jedzinne,
os. U Gronia
KOJSZÓWKA
=
oe een rTwjwjmja jaja ja
Cała miejscowość
Kojszówka
200060
906606
09090000909900
800066066006066
um: 20066356600660604 6
206886620626666
© © 60
Droga główna przez
Kojszówkę
+ 00000000000000
= 2066066006606 6
JUSZCZYN
|
A ale TATTY Tear
Cała miejscowość
Juszczyn
000000
44006606
Wszy Pony 0006009900900600
wina Gi a i AQQ ©©© 006000060
skraj | gae060002603663062 (0
0000000000 88
qe © 6.6.06 66 66 0 6.6 6 ©
"10004054385820606%
066060606606066
ba ae Po 000808086006686
05. Michałki, os. Salowa
© Uztota o: UOBy jag © $6 0600660606 ©
myawzsme 270003880880060%
o5. Działy, os. Frydle,
05. Gaski, 05. Guziki,
os. Jędrzeje,
WIEPRZEC
Rok 2019
ULICE I OSIEDLA I PRZYSÓŁKI | gc
Cała miejscowość Wieprzec
Droga główna przez
Wieprzec,
os. Ocieczkowa
00090090000000
__ 60006606000606 0
mare 2 00 62306600600 6 ©
26088680826666
0 © 80
Odpady zgromadzone w workach lub
pojemnikach należy oznakować otrzymaną naklejką
z kodem kreskowym oraz wystawiać najpóźniej do
godz. 7.00 w dniu odbioru odpadów zgodnie z
harmonogramem na trasie zbiórki odpadów.
W przypadku braku naklejek z kodami należy
zgłosić się do Urzędu Miejskiego w Makowie
Podhalańskim.
Worki napełniane odpadami w sposób
niezgodny z opisem lub nieprawidłowo oznakowane
kodem kreskowym nie będą odbierane.
os. Adamowa,
Cała miejscowość Żarnówka
neszye © © © 9000600000 6 ©
——206064660060066
80606
80606
os. U Sitarzy
0000000900
606206 6 © 6 (©
gowane (22 (8 69 (6 2% (8 46 60 (7
000200200
©
©
0000000900000
660
000
© 6 (0
(©)
s
©
48
©
42
19
os. Bochenki,
os. Urbanówka
45
2
2
6000600660 ©
0666666060
isge © © © © 6 © © © © ©
>: 020 023 2 2 2 2 2% 2 20
26
42
26
42
© ©© ©0660 ©©
©© ©© ©G©©© ©©
47
2d
8
©
2%
40
a
os. Zawale
nisze © 2 © © 6 © 6.6 © © © 6 (0
PE (9 26 20 60 20 25 00 27 29.29 20 $) GB 23
SPOSÓB GROMADZENIA ODPADÓW
Rodzaj odpadu
Co należy gromadzić
Czego nie należy gromadzić
Metale i tworzywa sztuczne -
należy zbierać w pojemnikach
lub workach koloru żółtego
oznaczonego napisem „Metale i
tworzywa sztuczne”
odpady metali, w tym odpady
opakowaniowe z metali, odpady
tworzyw sztucznych, w tym odpady
opakowaniowe tworzyw sztucznych oraz
odpady opakowaniowe
wielomateriałowe - tetrapaki
tworzyw sztucznych pochodzenia
medycznego, mokrych folii,
nieumytych opakowań i butelek po
olejach i smarach, puszek i
pojemników po farbach i lakierach,
opakowań po środkach chwasto- i
owadobójczych
Papier - należy zbierać w
pojemnikach lub
workach koloru niebieskiego
oznaczonego napisem „Papier
odpady z papieru, w tym tektury, odpady
opakowaniowe z
papieru i odpady opakowaniowe z
tektury
opakowań z zawartością np.
żywnością, wapnem, cementem, kalki
technicznej, prospektów, foliowanych
i lakierowanych katalogów
Szkło - należy zbierać w
pojemnikach lub workach
koloru zielonego oznaczonych
napisem „Szkło”
odpady ze szkła w tym odpady
opakowaniowe ze szkła
ceramiki (porcelana, naczynia typu
acro, talerze, doniczki),
luster, szklanych opakowań
farmaceutycznych i chemicznych z
pozostałościami zawartości, szkła
budowlanego (szyby okienne, szkło
zbrojone), szyb samochodowych
Odpady ulegające
biodegradacji - należy zbierać
do pojemników
koloru brązowego oznaczonych
napisem „Bio"
odpady ulegające biodegradacji z
ogrodów i parków, odpady spożywcze i
kuchenne
innych odpadów aniżeli bioodpady i
odpady zielone
Odpady komunalne
niesegregowane - należy
zbierać w pojemnikach lub
workach koloru czarnego
odpady komunalne niesegregowane
śniegu, lodu, gruzu, popiołu, żużla,
szlamów, substancji toksycznych,
żrących, wybuchowych,
przeterminowanych leków, zużytych
olejów, resztek farb,
rozpuszczalników, lakierów i innych
odpadów niebezpiecznych
Odpady wielkogabarytowe-
należy wystawić najpóźniej do
godz. 7.00 w dniu
zaplanowanego odbioru, wzdłuż
trasy przejazdu odbioru
odpadów komunalnych w
miejscu, w którym istnieje
możliwość dojazdu samochodu
ciężarowego
odpady komunalne, które ze względu na
swoje wymiary nie mieszczą się w
urządzeniach przeznaczonych do
gromadzenia odpadów komunalnych
niesegregowanych. Są to przede
wszystkim elementy wyposażenia
mieszkań tj. stare meble, wykładziny,
dywany, itp.
wszelkiego rodzaju odpadów z
budów i remontów oraz odpadów,
których waga jednostkowa
przekracza 50 kg, zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego
Odpady żużle i popioły -
należy zbierać w
pojemnikach metalowych
żużle i popioły z kotłów paleniskowych
gorącego popiołu
Zużyty sprzęt elektryczny i
elektroniczny - należy
wystawić do godziny 7.00
wzdłuż trasy przejazdu odbioru
odpadów komunalnych
małogabarytowe urządzenia gospodarstw
domowych (odkurzacze, żelazka itp.),
wielkogabarytowe urządzenia
gospodarstw domowych (chłodziarki,
zamrażarki, pralki, zmywarki itp.), sprzęt
komputerowy, sprzęt telekomunikacyjny,
urządzenia audio-wizualne, elektronika
użytkowa, elektronarzędzia, źródła
światła
innych odpadów w tym
wielkogabarytowych
styczeń-luty 2019
——SEEA
GMINNY PRZEGLĄD
GRUP I ZESPOŁÓW KOLEDNICZYCH
Gminny Przegląd Grup i Zespołów Kolędniczych zgro-
madził 11 stycznia w sali „Stodoły” zlokalizowanej przy
makowskim Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki i Królo-
wej Rodzin blisko 170 młodych kolędników, którzy posta-
nowili zaprezentować tradycyjne kolędy, pastorałki czy
fragmenty jasełek. Oczywiście młodzi artyści podziwiani
byli i nagradzani oklaskami przez licznie przybyłą publicz-
ność.
Na scenie zaprezentowali się: Kolędnicy z Małej Polany
Makowskiej, Mali Kolędnicy z Przedszkola Sióstr Serafitek,
Przedszkolaki z Przedszkola „Domowa Melodia” w Koj-
szówce, Dziecięcy Zespół Regionalny „Malikowski Groń”
z Grzechyni, Zespół wokalno - instrumentalny „Niezapo-
minajki” z Zespołu Szkół w Makowie Podhalańskim, Ze-
spół Regionalny „Zobielsko Gromada" z Białki, Uczniowie
Szkoły Podstawowej w Juszczynie, Makowscy Muzykanci
z Makowa Podhalańskiego, Uczniowie Szkoły Podstawo-
wej w Żarnówce, Zespół Regionalny „Mała Polana Makow-
ska”. Doroczne kolędowanie zakończył Zespół Regionalny
„Kojsowiocki” z Kojszówki.
Tradycja kolędowania w okresie Bożego Narodzenia
i Nowego Roku trwa nieprzerwanie od wielu lat. Zwyczaje
i obrzędy ludowe, wierzenia i gesty magiczne, teksty ko-
lęd i pastorałek oraz składanych życzeń odchodzą w za-
pomnienie. Dlatego tak ważne jest, by tak autentycznym
kolędnikom umożliwiać zaprezentowanie się podczas
przeglądu grup kolędniczych. Wszystkie zespoły otrzyma-
ły dyplomy i słodki prezent za kultywowanie tradycyjnych
zwyczajów i obrzędów ludowych. Dziękujemy także pu-
bliczności, która w tym zabieganym okresie znalazła czas
na wspólne kolędowanie.
Iwona Staśkiewcz
MBP - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim
17
Biuletyn informacyjny
mam —
FERIE ZIMOWE
Tak jak w latach poprzednich na czas ferii zimowych
Dom Kultury w Makowie Podhalańskim oraz nasze świe-
tlice w Białce, Grzechyni, Juszczynie, Wieprzcu i Żarnów-
ce cieszyły się ogromnym zainteresowaniem wśród dzieci.
Każdy mógł znaleźć coś dla siebie i miło spędzić wolny
czas - inspirująco i kulturalnie.
Podczas dwóch tygodni zimowego wypoczynku od-
było się sporo zajęć, w których każdego dnia brało udział
wiele dzieci. Na młodych feriowiczów czekało mnóstwo
atrakcji, od zajęć tanecznych, plastycznych, manualnych
po zabawy i gry edukacyjne. Nie zabrakło atrakcji dla ciut
starszych, którzy brali udział np. w dwuetapowym turnieju
w ping-ponga.
Różnorodność przygotowanych zajęć sprawiła, że nikt
na nudę nie narzekał, natomiast zajęcia w Domu Kultury
okazały się doskonałą alternatywą dla dzieci, które ferie
spędzały w domu.
Przez te 14 dni dużo się u nas działo.
Klimatyczne próby z Mieszkiem Krzysiem, taneczne,
ruchowe i artystyczne zabawy z Renatą Hajto, plastycz-
ne odkrycia z Kasią Cygan, Zosią Sulką i Anią Jabcoń, od-
krywcze warsztaty fotograficzne z Pawłem Woźniakiem,
zabawy rytmiczne, które były doskonałym połączeniem
rytmiki i tańca no i oczywiście zabawa przy muzyce Zum-
by, o które zadbała Gabriela Bryndza. Nie zabrakło prób
teatralnych i występów na Dzień Babci i Dziadka, oraz
wyczynów małych chemików, którzy z Gosią Kutek zrobili
mydełka, a roztańczone królewny przygotowały niezwy-
kle kolorowe łapacze snów. A skoro ferie przypadły na
czas karnawału, w ramach przygotowań do balu, robiliśmy
karnawałowe czapeczki. Taniec i zabawa w Domu Kultury
trwały do białego rana. Oczywiście nie zabrakło rozgrywek
i zwycięzców gier logicznych, Zbyszek Kowalski potwier-
dził, że nie tylko u dzieci w doskonały sposób uruchamiały
wyobraźnię.
Były pokazowe lekcje baletu z Agatą Wojtasik. Anna
Kowalska - Wicherek uczestniczyła w nagraniu płyty
z dzieciakami z Małej Polany Makowskiej, a Oliwia Strzelec
poprowadziła cykl warsztatów tanecznych i gimnastycz-
nych, na jedne z nich zawitał do nas gość specjalny - Pan
Damian, który przedstawił dzieciom tajniki Break Dance.
18
Każdy uczestnik mógł spróbować swoich sił w tym stylu
tanecznym. A zwieńczeniem trzech intensywnych dni tre-
ningów była wspólna pizza.
W ramach podsumowania ferii zimowych zorganizo-
waliśmy dla dzieci uczestniczących na nasze zajęcia wyjazd
do kina na film pt. „Pies, który wrócił do domu natomiast
w sobotę wykorzystaliśmy śnieżną pogodę i wspólnie ze
Stajnią z Makowskiej Góry zorganizowaliśmy kulig dla dzie-
ci, na który zaprosiliśmy najmłodszych wraz z opiekunami.
Dopisała pogoda, konie, dopisali uczestnicy i śnieg ... Sanie
gładko sunęły przez las. Trasa kuligu rozpoczynała się obok
lustra na Zagórzu (przy skręcie na os. Jurki). W programie
imprezy oprócz przejażdżki saniami, można było zagrzać się
przy ognisku i upiec kiełbaskę. Dziękujemy za pomoc mło-
dym strażakom z OSP Maków Dolny.
z BABE
Także dzięki gościnności OREW w Juszczynie odbyła
się również wycieczka do teatru Groteska w Krakowie - za
co ogromnie dziękujemy.
Dziękujemy za wspaniale spędzony czas. To były wyjąt-
kowo aktywne ferie.
Iwona Staśkiewcz
MBP - Dom Kultury w Makowie Podhalańskim
styczeń-luty 2019
——SEEA
„EUROPASS - MOBILNOŚĆ”
DLA NAUCZYCIELI Z GRZECHYNI
Nauczyciele Szkoły Podstawowej im. M. Reja w Grze-
chyni biorący udział w Programie Operacyjnym Wiedza
Edukacja Rozwój (POWER) Fundacji Rozwoju Systemu
Edukacji otrzymali zestaw dokumentów „Europass” pre-
|
zentujący zakres wiedzy i doświadczeń zdobytych pod-
czas szkolenia zagranicznego, które odbyło się w Grana-
dzie w Hiszpanii.
Podczas uroczystości obecni byli przedstawiciele or-
ganu prowadzącego szkołę, nauczyciele oraz społeczność
lokalna. Dokumenty zostały wręczone przez burmistrza
Makowa Podhalańskiego Pawła Salę.
Nauczyciele uczestniczący w projekcie FRSE zatytuło-
wanym „Współpraca jako droga do sukcesu edukacyjnego -
doskonalenie umiejętności kreowania efektywnego współ-
działania” dzięki odbytemu szkoleniu oraz otrzymanym
dokumentom „Europass - Mobilność” nie tylko podnieśli
swoje kwalifikacje i doświadczenie zawodowe, ale także
zyskali możliwość lepszego prezentowania ich w sposób
zrozumiały w kraju ojczystym oraz w całej Unii Europejskiej.
Dominika Harańczyk
Koordynator projektu
„PÓJDZMY WSZYSCY DO STAJENKI -
CZYLI JASEŁKA W WIEPRZCU
Tradycyjnie w święto Trzech Króli kościół parafialny
w Wieprzcu stał się centrum widowiska zwanego jaseł-
kami. Była to długa, trwająca ponad godzinę inscenizacja
o Bożym Narodzeniu wzorowana na średniowiecznych
misteriach franciszkańskich, której nazwa wywodzi się od
staropolskiego słowa jasło oznaczającego żłób.
Na uprzednio misternie przygotowanej scenie roz-
planowano wydarzenia skupione w trzech aktach. Wy-
pełniły je postacie typowe dla tego rodzaju uroczystości
- pastuszkowie, aniołowie, Herod i jego dworzanie, diabeł,
śmierć, trzej królowie oraz święta rodzina. Aby uniknąć
chaosu, każda scena miała swoją dekorację i była zakoń-
czona gongiem. Nie było tutaj żadnych ekstrawagancji -
pastuszkowie przyjęli nowinę o Bożym Narodzeniu zgod-
nie z przekazem biblijnym, Herod również nie wyszedł
poza utrwalony kanon.
Aspekt nowoczesności wyznaczyły liczne projekcje
multimedialne i montaże filmowe przygotowane przez or-
ganizatora uroczystości, czyli p. R. lempkę. Tworzyły je m.
in. biblijna historia stworzenia świata i człowieka, rozkaz
Heroda o wymordowaniu wszystkich dzieci, pojawienie
się aniołów czy rozmowa władcy Judei ze śmiercią. Posłu-
żono się materiałami w postaci „Biblii Tysiąclecia” w wersji
audio, fragmentami filmów „Jezus „God and Evil, „Cre-
ation: day (1-6)” a podkłady muzyczne zaczerpnięto z try-
logii „Władca Pierścieni”. Mali aktorzy stanęli na wysokości
zadania a licznie zgromadzona publiczność przyjęła ich
występ z entuzjazmem.
Radosław Tempka
Szkoła Podstawowa w Wieprzcu
19
Biuletyn informacyjny
mam
POMOC DZIECIOM W PERU
04 stycznia uczniowie mieli okazję wziąć udział w Lote-
rii Fantowej zorganizowanej w ramach projektu religijnego
"Mieć wyobraźnię miłosierdzia”. Projekt jest odpowiedzią
na przesłanie Ojca Świętego Jana Pawła Il apelującego,
byśmy „dawali świadectwo miłosierdzia” i nieśli pomoc lu-
dziom potrzebującym.
Loteria spotkała się z wielkim zainteresowaniem ze
strony uczniów. Przygotowano 140 losów dzięki temu
każdy uczeń miał okazję wylosować drobny upominek.
Dochód zebrany podczas loterii zostanie przekazany na
pomoc dzieciom w Peru.
Kinga Dyrcz
Szkoła Podstawowa w Żarnówce
JASEŁKA DLA CHORYC
Dzień 9.01.2019 r. był bardzo wyjątkowy dla uczniów
i wolontariuszy Szkolnego Koła Caritas działającego przy
Szkole Podstawowej w Białce. Z zadumą dzielili się świą-
teczną radością z pensjonariuszami ZOL-u, Zakładu Opieki
Długoterminowej Szpitala im. Rydygiera oraz Domu Po-
mocy Społecznej w Makowie Podhalańskim.
W świetlicach szpitalnych oraz salach, przy przygoto-
wanej dekoracji i muzyce, uczniowie przedstawili jasełka.
Inscenizacja historii o narodzeniu Jezusa przeplatana była
tańcami, śpiewem kolęd i pastorałek, a aktorzy znakomicie
wcielili się w postacie biblijne. Oglądający z uśmiechem
na twarzy i wyrazami podziwu patrzyli na grę „aktorską”
wszystkich uczestników.
Spotkanie wywołało wiele wzruszeń u pacjentów. Pen-
sjonariusze, chorzy i samotni w skupieniu i zadumie ogląda-
li przygotowaną inscenizację i wczuwali się w role grających.
Nie zabrakło łez, wspomnień i wspólnego kolędowania.
Również dla uczniów kontakt z przebywającymi tam ludź-
mi był wielkim przeżyciem i doświadczeniem. Zakład Opie-
kuńczo — Leczniczy to miejsce szczególne, gdyż przebywają
tam zarówno osoby chore jak i niepełnosprawne. Mimo, że
wolontariusze przez cały rok systematycznie odwiedzają
pensjonariuszy, to jednak za każdym razem jest to dla nich
szczególne przeżycie. „Daliście wiele radości nam pacjentom,
a to bardzo ważne móc się uśmiechnąć będąc chorym i cieszy-
my się, że pamiętaliście o nas” - takimi słowami podziękował
uczniom i ich opiekunkom jeden z pensjonariuszy.
Na zakończenie p. Basia Łatka podziękowała za miłe
przyjęcie i złożyła wszystkim życzenia. Słowami: „Wyjątko-
we to święta, bo łączą ludzkie serca. Ludzie Igną do siebie, bo
wspólnie chcą się radować i dzielić tym, co mają” podkreśli-
ła sens działania Szkolnego Koła Caritas — wolontariusze
mają łączyć ludzkie serca i dzielić się z innymi tym, co
mają. Chorzy podziękowali gromkimi brawami.
Uczniowie już umówili się na kolejne spotkanie, tym
razem karnawałowe.
Barbara Łatka
Szkoła Podstawowa w Białce
20
styczeń-luty 2019 ;
ma |
DAJ WŁOS! RAKN'ROLL - KOLEJNA UCZENNICA
ZE SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z BIAŁKI ODDAŁA WŁOSY NA PERUKI
Fundacja Rak'n'roll zmienia schematy myślenia o chorobie nowotworowej i działa
na rzecz poprawy jakości życia chorych na raka. Fundacja powstała z inicjatywy Magdy
Prokopowicz, która po swoich doświadczeniach z chorobą onkologiczną chciała pomóc
innym chorym w podobnej sytuacji.
Jednym z działań na rzecz chorych jest akcja„Daj Włos!”. Każdy, kto chce obciąć wło-
sy, może to zrobić w dobrym celu — na peruki dla kobiet w trakcie chemioterapii. Obec-
nie w Polsce peruki z naturalnych włosów są nierefundowane przez NFZ, a ich cena jest
wyjątkowo wysoka. Zaangażowane zakłady fryzjerskie ścinają włosy w odpowiedni
sposób (potrzeba minimum 25 cm), a następnie przekazują je do fundacji. Dalej wę-
drują one do perukarni Rokoko, która robi doskonałe, wygodne i piękne peruki. Te są
przekazywane za darmo kobietom, które walczą z rakiem. Dzięki temu mogą wyglądać
znacznie lepiej i mają więcej siły w walce o zdrowie.
Uczennica Magdalena Drobny 22 stycznia ścięła 30 cm włosów i oddała do fundacji.
W Szkole Podstawowej w Białce to już SZÓSTA uczennica, która odpowiedziała na akcję.
Zachęcamy wszystkich do zaangażowania się w przedsięwzięcie!
Barbara Łatka
Szkoła Podstawowa w Białce
ti” di
„GDZIE SĄ CHŁOPCY Z TAMTYCH LAT"
Wkrótce wiosna na piłkarskim boisku MKS HALNIAK
— czy obecna drużyna nawiąże do swoich poprzedników
„z tamtych lat”? Wówczas na mecz przychodziło niekie-
dy prawie pół Makowa. Spotkania były zacięte, chłopcy
- Makowianie (!) zaangażowaniem imponowali nie tylko
własnym kibicom i młodym adeptom piłki, ale i rywalom,
także z wyższych klas rozgrywkowych (lig: Cracovia, Vic-
toria Jaworzno). Z tą samą ambicją rozgrywali spotkania
mistrzowskie, pucharowe czy towarzyskie. Ambicją mogli
obdzielić wiele roczników następców. Do historii przeszły
spotkania „derbowe” z sąsiadami z Suchej Beskidzkiej, Tar-
nawy Dolnej, Juszczyna i Zembrzyc. Dzielnie stawali też
kibice, czasem nawet za ostro.
Warto przypomnieć niektórych bohaterów A-klasowe-
go (porównywalnej klasy z obecną III ligą) Halniaka (w ja-
snych strojach).
Na zdjęciu stoją od lewej (działacze i piłkarze): Wiesław
Chaja, Stefan Polak, Władysław Kot, Józef Zacharko, An-
drzej Piątek (głowa), Jerzy Gruca, Franciszek Janiczak, Bro-
nisław Zdebski, Jan Maczek, Leszek Druciak, Włodzimierz
Maczek (głowa), Wiesław Kania, Mieczysław Malczewski,
Jan Wilczek. (Może ktoś pamięta, kiedy odbyło się spotka-
nie i kto był rywalem?).
„Gdzie są chłopcy z tamtych lat"”* śpiewała kiedyś
Sława Przybylska, a w kolejnych wtórowała jej Danuta
Rinn: „Gdzie ci mężczyźni, ..., orły, sokoły ... , no gdzie te
chłopy ?!”** - na zamieszczonym zdjęciu.
*Piosenka z repertuaru Sławy Przybylskiej
**Piosenka Danuty Rinn
Andrzej Mołek
1
z
—
—
21
SWE - Biuletyn informacyjny
mam ENEA
Z KOLEKCJONERSKIEGO KLASERA ROMANA WICIARZA
WSPOMNIENIE
0 WŁADYSŁAWIE PRZYBYLSKIM (1911-1991)
ŻOŁNIERZU 12 WADOWICKIEGO PUŁKU PIECHOTY
Makowianin choć urodzony w Krakowie większość swego życia spędził w Makowie, Szkołę Powszechną ukończył
w Wadowicach, wg zapisów w zachowanej książeczce wojskowej.
W
I
Ę —
:
Y KĄ. BO
Ć Siwe NZ 2 |
a R? ką | e | Władysław Przybylski
e Swój Bo AA i | na zdjęciu w stopniu
kaprala, rok 1938
Legitymacja osobista
6.5. zo i weóc mr 4. _ 6.DLW. 180 r. -- Nesc82- 8. Nr 151/38 z pieczęcią
żyć £ " Podpis właściciela legitymacji sie | format 74165 mę - r Nr mag, 138 1. 12. Pułku Piechoty.
16 marca 1933 r. zostaje wcielony do 12 Pułku Piechoty w Wadowicach i przydzielony do 5 kompanii strzeleckiej
na stanowisko strzelca.
LEGITYMACJA
d a
NA PRAWO NOSZENIA ODZNAKI PAMIĄTKOWEJ
12. PUŁKU PIECHOTY
NADANEJ ROZKA%BM DZIEAKYM PUŁKU HR. (ŚWA dra.
LL.
Odznaka pamiątkowa 12. PP,
nadana Wł. Przybylskiemu
rozkazem dziennym Pułku Nr 156/34
Legitymacja dla St. Strzelca Przybylskiego Władysława
na prawo noszenia odznaki pamiątkowej 12.PP wydana 12 lipca 1934r.
15 maja 1933 r. przydzielony do plutonu artylerii. 9 października 1933 r. zostaje skierowany do Szkoły Podoficerskiej
do 6 Pułku Piechoty Artylerii Lekkiej w Krakowie.
22
styczeń - luty 2019 NIŻ
SATANANANANANANANANANA NANANANANANSANANANA A:
M
b
4
HIS
|
A
>
4
Ł
Ń
A
p
p
A
b
A
b
A
>
A
h
h
,
ą
aj |
4].
j
zza „hsż
ŚWIADECTWO
" SZKOŁĘ PODOFICERSKĄ
Roman Wiciarz — kolekcjoner, luty 2019
Do zaawansowanego zbioru poszukuję wszelkich dokumentów, zdjęć, pocztówek, korespondencji itp.
związanych z Makowem. Tel: 668 166 237
Ulica 3-go Maja, obok Banku Spółdzielczego.
Pierwszy z prawej Wł. Frosztęga na tle swojego kiosku spożywczego.
Ulica Wolności (naprzeciw drogi do Grzechyni). Nieistniejące już stare domy drewniane.