Załączniki

Panorama_Żółkiewska_-_Nr_20_Internet.pdf	W NUMERZE M. IN.: Z ŻYCIA GMINY - Zakończone inwestycje 2015 - Kontynuacja projektu. „Klub przedszkola w Żółkiewce” NASZE SZKOŁY - Uczą, wychowują, bawią LUDZIE I ICH PASJE - Adam i Wojciech Zgardzińscy - Andrzej Krzos KULTURA - Przedwojenny Lwów - Artystyczne lato WYDARZENIA - Aktywni mieszkańcy w Gminie Żółkiewka - 1050. rocznica Chrztu Polski CIEKAWOSTKI - Niezwykłe koligacje rodu Jaremków Wesołych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia oraz spełnienia marzeń z okazji nadchodzącego Nowego Roku 2016 mieszkańcom Gminy Żółkiewka życzą p OUUGENZLUA Przewodniczący Rady Gminy Żółkiewka See GAS Wójt Gminy Żółkiewka INICJATYWY LOKALNE 2015 „PATCHWORK ŻÓŁKIEWSKI — ŁĄCZY NAS ŻÓŁKIEWKA” PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 3 Z ŻYCIA GMINY W roku 2015 r. Gmina Żółkiewka zrealizowała dwie duże inwestycje dro- gowe oraz dofinansowała przebudowę mostu: 1) Odbudowa drogi gminnej miejscowości Zaburze, uszkodzonej w wyniku gwałtownego spływu wód opadowych w 2014 r. Długość odbudo- wanego odcinka drogi: 357 m. W ramach inwestycji zostały zrea- lizowane następujące roboty budow- lane: roboty przygotowawcze, roboty rozbiórkowe, roboty ziemne, budowa przepustów, ława i krawężniki, pod- budowy, profilowanie i zagęszczanie podłoża oraz warstwy odsączające, podbudowa - warstwa dolna, podbu- dowa - warstwa górna, nawierzchnie, warstwa wiążąca, warstwa Ścieralna, regulacja studzienek, plantowanie, umocnienia, wykonanie inwentaryzacji powykonawczej. INWESTYCJE DROGOWE Gmina zrealizowała inwestycję na kwotę — 153 494,90 zł brutto, w tym z 80% udziałem dotacji z Budżetu Pań- stwa 2) Modernizacja drogi dojazdowej do gruntów rolnych w miejscowości Żółkiewka, ul. M. Konopnickiej. Dłu- gość nowego odcinka to 384.05m. Za- kres prac obejmował od karczowania drzew, poprzez wszelkie roboty ziem- ne, położenie nawierzchni po oznako- wanie. Inwestycja zrealizowana ze środ- ków własnych na kwotę 441 712,73 zł brutto. Gmina uzyskała dofinansowanie inwestycji w wysokości 90 000,00 zł z Departamentu Rolnictwa i Środowi- ska Urzędu Marszałkowskiego. 3) Gmina Żółkiewka partycypowa- ła także w kosztach przebudowy mostu w ciągu drogi powiatowej w miejsco- ul. M. Konopnickiej wości Koszarsko. Inwestycja realizo- wana została przez Zarząd Dróg Po- wiatowych w Krasnymstawie. Prace objęły przebudowę mostu wraz z prze- budową dojazdów do mostu. . Źródło Urząd Gminy Żółkiewka KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 4 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA ZESTAWY RATOWNICZE DLA OSP ŻÓŁKIEWKA Ochotnicza Straż Pożarna w Żół- kiewce jest jednostką włączoną do Krajowego Systemu Ratowniczo-Ga- śniczego. W 2013r. Gmina Żółkiew- ka zakupiła samochód ratowniczo- gaśniczy MAN z dofinansowaniem z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Zarządu Głównego Związku Ochotni- czych Straży Pożarnych RP w Lubli- nie. W listopadzie br. OSP Żółkiewka doposażyła samochód w zestaw uni- wersalnych narzędzi ratowniczych. W skład zestawu wchodzą: nożyce, pompa, rozpieracz kolumnowy. Ra- townicze zestawy to połączone ze sobą różne elementy, które tworzą razem urządzenie zdolne do wykonywania pracy podczas prowadzenia działań ra- towniczych. Takie urządzenia są nieza- stąpione w czasie uwalniania poszko- dowanych w wypadkach drogowych. Całkowity koszt zakupu to 43 010,00 zł. Środki pochodziły z Zarządu Głównego OSP, Gmina Żółkiewka dofinansowała zakup w kwocie 5 714,00 zł. Źródło Urząd Gminy Żółkiewka PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU CYFROWEMU KAPITAŁ LUDZKI NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Przeciwdziałanie wykluczeniu cy- frowemu w gminach Łopiennik Gór- ny, Gorzków i Żółkiewka - projekt zrealizowany w ramach w ramach działania 8.3 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu” to projekt realizowany przez trzy gminy Łopiennik Górny jako lider projektu oraz Gorzków i Żółkiewka jako partnerzy. 600 go- spodarstw domowych zagrożonych wy- kluczeniem z aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym, ze względu na trudną sytuację materialną lub niepełnosprawność zostało wypo- sażonych w sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie. Dodatkowo uczest- nicy projektu zostali przeszkoleni z za- kresu obsługi komputera i Internetu. UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY W ramach projektu także została wybudowana infrastruktura sieciowa w technologii LTE, dzięki której uczestni- cy projektu otrzymają bezpłatny dostęp do Internetu. Ponadto powstały centra pomocnicze w jednostkach podległych JST, do których również został kupiony sprzęt komputerowy oraz zaopatrzone są w dostęp do Internetu. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska (grudzień) Nr 2(20)/2015 5 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Cel planowanego projektu: Głównym celem projektu jest za- pewnienie dostępu do Internetu dla 600 gospodarstw domowych z terenu gmin Gorzków, Łopiennik Górny i Żółkiew- ka zagrożonych wykluczeniem cyfro- wym z powodu trudnej sytuacji mate- rialnej lub niepełnosprawności. Cel ten został osiągnięty poprzez realizację celów szczegółowych, który- mi są: Przeciwdziałanie wykluczeniu cy- frowemu na terenie objętym projek- tem poprzez udostępnienie bezpłat- nego Internetu 600 gospodarstwom domowym Wyposażenie gospodarstw domo- wych objętych projektem w sprzęt niezbędny do korzystania z Inter- netu Rozwój kluczowych kompetencji grupy docelowej poprzez zwiększe- nie umiejętności w zakresie obsługi komputera oraz korzystania z nowo- czesnych technologii informacyjno – komunikacyjnych Grupę docelową projektu stanowią: gospodarstwa domowe spełniające kryterium dochodowe upoważnia- jące do otrzymania wsparcia w ra- mach systemu pomocy społecznej oraz spełniające kryterium docho- dowe upoważniające do otrzymania wsparcia w ramach systemu świad- czeń rodzinnych, osoby niepełnosprawne ze znacz- nym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności lub z orzecze- niem równoważnym, dzieci i młodzież ucząca się z rodzin w trudnej sytuacji materialnej i spo- łecznej uprawniającej do uzyskania stypendiów socjalnych, rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, samotni ro- dzice, 1. 2. 3. • • • • • osoby z grupy 50+, których prze- ciętny miesięczny dochód na oso- bę w rodzinie nie przekracza kwo- ty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych ogłaszanych komunikatem w Moni- torze Polskim przez Prezesa ZUS, dzieci i młodzież uczącą się z bar- dzo dobrymi wynikami w nauce, z rodzin w których przeciętny mie- sięczny dochód opodatkowany na osobę w rodzinie, z roku poprzedza- jącego rok udziału w projekcie był niższy, niż ostatni aktualny roczny wskaźnik: „Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwie domowym” publi- kowany przez Prezesa GUS, z tere- nu gmin. Spośród ww. określonej grupy do- celowej zostało rekrutowanych 600 beneficjentów ostatecznych. Zakładane produkty: sfinansowanie dostępu do Internetu dla 600 gospodarstw domowych zakup dla beneficjentów ostatecz- nych 600 komputerów zrealizowanie 60 szkoleń dla bene- ficjentów ostatecznych przyłączenie 4 jednostek organiza- cyjnych JST - partnerów projektu do Internetu (w tym 2 szkół) zrealizowanie kampanii informa- cyjno–promocyjnej. • • • • • • • • Źródło http://www.wykluczeniecyfrowe.com.pl Okres realizacji projektu: Projekt był realizowany w okresie od 1.02.2013 do 30.09.2015. Działania w ramach projektu: budowa infrastruktury bezprzewo- dowej zakup komputerów i urządzeń abo- nenckich dostarczanie bezpłatnego Internetu dla Beneficjentów ostatecznych. wyposażenie w sprzęt komputero- wy i udostępnienie bezpłatnego In- ternetu w: Szkole Podstawowej w Łopien- niku Dolnym (16 stanowisk) Publicznej Bibliotece Gminy Łopiennik Górny (9 stanowisk) Centrum Społeczno Kulturalnym w Gorzkowie (10 stanowisk) Gimnazjum w Żółkiewce (24 stanowiska) Realizacja projektu możliwa była dzięki uzyskaniu dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa, w ramach działania 8.3. Przeciwdzia- łanie wykluczeniu cyfrowemu –e In- clusion Programu Operacyjnego Inno- wacyjna Gospodarka. • • • • - - - - Wnioskodawcami projektu są: Gmina Łopiennik Górny, Gmina Gorzków i Gmina Żółkiewka. Realizator projektu (Lider projektu): Gmina Łopiennik Górny. Całkowita wartość projektu: 6 936 050,00 PLN Wartość dofinansowania: 6 919 150,00 PLN 6 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA KONTYNUACJE PROJEKTU „KLUB PRZEDSZKOLA W ŻÓŁKIEWCE” KAPITAŁ LUDZKI NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego W okresie od 01.08.2013 r. do 31.07.2015 r. Gmina Żółkiewka rea- lizowała projekt „Klub przedszkolaka w Żółkiewce”. Projekt współfinanso- wany był ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Pro- gramu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyj- nych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty, Poddziałanie 9.1.1. Zmniejszanie nierówności w stopniu upowszechniania edukacji przedszkolnej. W ciągu dwóch lat działalności oddziału przedszkolnego wychowa- niem przedszkolnym zostało objętych łącznie 47 dzieci w wieku 3 i 4 lata. Dzięki pozyskanym środkom Gmi- na wyremontowała i wyposażyła od- dział przedszkolny wraz z sanitariatem i szatnią. Przez ten okres, oprócz za- jęć merytorycznych dzieci skorzysta- ły z 210 godzin zajęć z logopedą, 105 godzin zajęć z psychologiem, po 126 godzin z języka angielskiego i gimna- styki korekcyjnej oraz 84 godzin zajęć muzyczno tanecznych. Dzieci miały zorganizowane 2 wyjazdy do kina, po I do zoo i teatru. Oddział przedszkolny dochował się 29 absolwentów. Kwota przyznanego dofinansowa- nia to 344 542,00 zł. W ramach kontynuacji projektu w roku szkolnym 2015/2016 z oddzia- łu przedszkolnego korzysta grupa 24 dzieci. Po 2 miesięcznym uczęszczaniu do przedszkola 6 listopada maluchy zostały pasowane na przedszkolaków. Uroczystość pasowania na przedszkolaka Do tego uroczystego dnia dzieci dłu- go się przygotowywały a pomagali im w tym opiekunowie: pani Elżbieta Kruk, Beata Tymicka oraz Renata Chwała. W tym ważnym dniu, w obecności Wójta Gminy Żółkiewka pan Jacka Lisa, zaproszonych gości oraz rodzi- ców dzieci zaprezentowały się od stro- ny wokalnej, tanecznej i recytatorskiej. Po świetnych wykonaniach nastąpiło uroczyste pasowanie na przedszkola- ka przez V-ce Dyrektor Szkoły panią Małgorzatę Kamieniecka. Po części oficjalnej dzieci otrzymały dyplomy, upominki i słodkości. Obecnie oddział przedszkolny finansowany jest z budżetu Gminy Żół- kiewka. . Źródło Urząd Gminy Żółkiewka Przedszkolaki z „Klubu przedszkolaka w Żółkiewce ” rok szkolny 2015/2016 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 7 Już po raz czwarty miłośnicy moc- nych wrażeń mieli okazję dać upust adrenalinie. Cegielnia Wierzchowina w dniach 18 i 19 lipca br. znowu ożyła warkotem silników. Noc 4 x 4 to jedna z ważniejszych imprez off-roadowych po wschodniej stronie Wisły. A Gmina Żółkiewka jest idealnym wręcz miejscem do doskona- lenia jazdy terenowej. Obszar gminy charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu. Liczne wzgórza, pagórki, doli- ny, grząski grunt z terenami podmokły- mi to wymarzone warunki dla miłośni- ków ciężkich samochodów z napędem 4x4. A organizatorzy rajdu z przestrze- ni dawnej cegielni zrobili świetną bazę wypadową dla uczestników. ikaz""" la K ol w ki = «2. MB a a 2 mar z = A Przeprawa przez rzekę w miejscowości Makowiska RAJDY OFF-ROADOWE W tym roku w rajdzie wystartowa- ło 50 załóg z całego kraju. Zawodnicy rywalizowali w 4 kategoriach: klasa Turystyczna, klasa Adventure, klasa Extreme oraz ATV/UTV o puchar Wój- ta Gminy Żółkiewka. Rajd podzielony został na trzy etapy: dwa nocne i jeden etap dzienny, tj. około 70 km trasy skła- dającej się z 7 odcinków specjalnych i tzw. dojazdówek. A jak było? Oczy- wiście ekstremalnie! Niezła szkoła życia. Terenówki zatapiane w stawach o trudnych do przewidzenia głęboko- ści, grząski grunt z licznymi terenami podmokłymi, przeprawy przez rzekę. Właściciel Cegielni Wierzchowina Da- mian Bogucki i Gmina Żółkiewka za- praszają za rok i obiecują zaskakujące trasy, zmęczenie a przede wszystkim ogromną dawkę endorfin. Wręczenie pucharów i nagród przez Wójta Gminy Żółkiewka pana Jacka Lisa Źródło Urząd Gminy Żółkiewka KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 8 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA KALENDARIUM MAJ tradycyjnie 3 maja odbyły się gmin- ne obchody uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Z tej okazji w Gminnej Hali Sportowej miała miejsce uroczysta akademia. Tego samego dnia w Ośrodku Kultu- ry Samorządowej w Żółkiewce mia- ło miejsce spotkanie podsumowują- ce raport z badań społecznych oraz konsultacje społeczne z animatorką z Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 6-7 maja i 13-14 maja w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce odbyło się szkolenie komputerowe dla mieszkańców naszej gminy po- wyżej 45. roku życia w ramach pro- jektu „Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej - województwo lubel- skie” współfinansowany ze środków Europejskiego Rozwoju Regionalne- go w ramach Programu Operacyjne- go Rozwój Polski Wschodniej 2007- 2013. W szkoleniu wzięło udział 24 osoby. 15 maja delegacja z naszej gminy wzięła udział w Powiatowym Dniu Działacza i Pracownika Kultury w Krasnostawskim Domu Kultury 17 maja jednostki Ochotniczej Stra- ży Pożarnej z terenu gminy wzięły udział w Gminnym Dniu Strażaka w Poperczynie. 24 maja w Żółkiewce odbyła się Majówka Ludowa. Podczas festynu NASZE SZKOŁY SZKOŁA PODSTAWOWA W ŻÓŁKIEWCE III POWIATOWY KONKURS PIOSENKI PATRIOTYCZNEJ Dnia 17 listopada 2015 r. chór szkolny Kamerton uczestniczył w III Powiatowym Konkursie Pio- senki Patriotycznej, który odbył się w Łopienniku Nadrzecznym. W konkursie zmagali się ucz- niowie z kilku szkół podstawo- wych i gimnazjalnych z powiatu krasnostawskiego. Zespoły i soli- ści zaprezentowali różne interpre- tacje pieśni patriotycznych — tych zapomnianych i tych nowych. Nasz chór Kamerton został laureatem konkursu w kategorii zespoły — szkoła podstawowa. Uczniowie w nagrodę otrzymali „Złoty Laur”, statuetkę ze Złotą Nutką oraz odtwarzacz płyt CD. Po zakończeniu konkursu wszyscy czekaliśmy na autobus szkolny. Zanim przyjechał pan Zbigniew Myszak dzie- ci wesoło bawiły się w sali gimnastycz- nej. Nad bezpieczeństwem uczniów czuwali: pani Dorota Podgórska-Drozd i pan Wojciech Bolesta. II POWIATOW RIOJUE 188... Piosenki Patrio tycznej ZŁÓT! LRUR zu! Kategorii zespół Dziękuję wszystkim, którzy umoż- liwili chórzystom wyjazd do Łopien- nika Nadrzecznego na III Powiatowy Konkurs Piosenki Patriotycznej. Dorota Podgórska-Drozd "a BJ 3 "Pr PIOSENKI : = „NEM SM » gal; c 4" = IH ir jj FZ 2 re WE L- po KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PZ PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 9 WIZYTA W SZKOLE PODSTAWOWEJ W PŁONCE 27 listopada 2015 r. klasa VI a brała udział w warsztatach polonistycznych „Z, frazeologią za pan brat” zorganizo- wanych przez panią Urszulę Kamie- niecką — nauczycielkę języka polskie- go w Szkole Podstawowej w Płonce. W warsztatach wzięli udział szóstokla- siści z Płonki i Żółkiewki. Opiekę nad uczniami sprawowali wychowawcy: pani Dorota Podgórska-Drozd i pani Urszula Kamieniecka oraz pan Woj- ciech Bolesta, który robił zdjęcia pod- czas spotkania. Celem zajęć było powtórzenie i utrwalenie poznanych już związków frazeologicznych i integracja grupy. Dobór ćwiczeń miał znaczący wpływ na aktywny udział uczestników w zajęciach. Uczniowie chętnie włączali się w wykonywanie zadań rozwijając swoje kreatywne myślenie. Wykazywali się dużą pomysłowością i oryginalnością w poszukiwaniu nowych rozwiązań. W trakcie zajęć uczniowie skorzy- stali z poczęstunku przygotowanego przez rodziców uczniów klasy VI szko- ły w Płonce. Na koniec zostały wręczone pamiąt- kowe dyplomy i balony, które okazały JESIENNY KONKURS RECYTATORSKI Dnia 30 listopada 2015 r. w naszej szkole odbył się VI Jesienny Konkurs Recytatorski dla uczniów klas I-III. Organizatorami były panie: Krystyna Grabek, Jadwiga Trumińska i Maria Wójciak. W konkursie wzięło udział 20 uczniów. Celem konkursu było popu- laryzowanie twórczości znanych auto- rów, zainteresowanie uczniów poezją, rozwijanie ich zdolności oraz zachęca- nie do występów na scenie. się miłym akcentem. Nasi uczniowie wrócili do swojej szkoły zadowoleni, z pełniejszą głową wiedzy, nawiązali również nowe znajomości z rówieśni- kami. Kolejne spotkanie w naszej szkole. Zapraszamy po świętach. Wyniki konkursu: I miejsce - Drozd Michał, kl. Il a II miejsce - Jarosz Malwina, kl. II c, Polańska Julia, kl. III a III miejsce - Sulima Nikola, kl. II a, Kiełbasa Adam, kl. II c, Pawłasek Marcin, kl. III b zostały przeprowadzone eliminacje rejonowe do Ogólnopolskiego Festi- walu Kapel i Spiewaków Ludowych w Kazimierzu. CZERWIEC 7 czerwca - Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował III Powiatowy Festiwal Piosenki i Tańca. Na scenie prezentowali się wokaliści oraz dziecięce i młodzie- Żowe zespoły taneczne. 18 czerwca odbyło się kolejne spot- kanie lokalnej społeczności z ani- matorką z Narodowego Centrum Kultury dotyczące przygotowania uczestników do napisania wniosków w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 21 czerwca zespół taneczny Smile wystąpił podczas Letnich Prezen- tacji Tanecznych w Łopienniku. Na scenie prezentowały się zespoły ta- neczne z powiatu krasnostawskiego. 26 czerwca w Ośrodku Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce odbyło się spotkanie komisji dotyczące wyboru inicjatyw w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 28 czerwca delegacja z naszej gmi- ny wzięła udział w Festiwalu Wizji w Artystycznej Stanicy Rowerowej w Wierzbicy gm. Rudnik. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 10 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA 30 czerwca Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizo- wał pierwszy wakacyjny wyjazd dla dzieci do Wierzbicy na teatrzyk pana Zbigniewa Dmitrocy LIPIEC 1 lipca dzieci z Gminy Żółkiewka wzięły udział w zajęciach rysowania węglem w Artystycznej Stanicy Ro- werowej w Wierzbicy. od 6 do 10 lipca Ośrodek Kultu- ry Samorządowej w Żółkiewce zorganizował zajęcia kulturowe dla dzieci i młodzieży w języku angiel- skim prowadzone przez studentów z Grecji, Meksyku, Tajlandii i Chor- wacji. 12 lipca zespół Relaks wystąpił pod- czas II Międzynarodowego Festiwa- lu Ludowego „Łączy nas Kultura” w Łopienniku Nadrzecznym. 19 lipca w Chłaniowie odbyły się obchody 71. rocznicy pacyfikacji Władysławina i Chłaniowa. 19 lipca delegacja z naszej gminy wzięła udział w XV edycji konkur- su „„Nasze Kulinarne Dziedzictwo- Smaki Regionów” w Muzeum Za- moyskich w Kozłówce. 22 lipca Ośrodek Kultury Samorzą- dowej w Żółkiewce zorganizował wycieczkę dla dzieci i młodzieży po Roztoczu. MIKOŁAJ W SZKOLE Do szkoły św. Mikołaj przypędził już 4 grudnia. Prawie wszyscy ucznio- wie otrzymali upominki. Grzeczni byli też pracownicy szkoły i nawet nauczy- ciele. W nagrodę dostali oni od Samo- rządu Uczniowskiego słodycze. Tego dnia na korytarzach szkolnych można było spotkać: świętych Mikołajów, re- nifery i śnieżynki. Informację ze Szkoły Podstawowej w Żółkiewce przygotowali Dorota Podgórska-Drozd i Wojciech Bolesta. „KLUB PRZEDSZKOLAKA W ŻÓŁKIEWCE” MIKOŁAJKI Dzyń, dzyń, dzyń, dzyń Mikołaju Święty Dzyń, dzyń, dzyń, dzyń Przynieś nam prezenty Tak śpiewały maluchy w Klubie przedszkolaka w oczekiwaniu na świę- tego Mikołaja. Przedszkolaki już od dawna czekały na to spotkanie. W piąt- kowy ranek, w czerwonych ubrankach z niecierpliwością spoglądały na drzwi i były czujne. Mikołaj nie zawiódł i już o godzinie 10:00 zapukał do drzwi przedszkola. Na niejednej twarzy widać było radość ale również obawę. Trwało to jednak krótką chwilę bo święty rado- śnie przywitał się z maluchami i zaczął rozwiązywać wór z prezentami. Zanim jednak przystąpił do wręczania darów rozmawiał z dziećmi, zadawał pyta- nia, żartował. Zachęcał też dzieci, aby słuchały rodziców i pań w przedszko- lu. Wszystkie przedszkolaki chwaliły się, że są oczywiście „grzeczne”, za- śpiewały nawet Mikołajowi wcześniej przygotowaną piosenkę. Nie zabrakło również wspólnych zabaw i pląsów. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 [ [ Dzieci zaprezentowały swój dorobek, czyli czego nauczyły się w przedszko- lu. Z żalem żegnały tak wspaniałego gościa. Mikołaj złożył obietnicę, że za rok oczywiście też o nich nie zapomni. Serdecznie dziękujemy Rodzicom za pomoc w przygotowaniu tejże uro- czystości. Informację z przedszkola przygotowały wychowawczynie: Elżbieta Kruk i Beata Tymicka. ZABAWA ANDRZEJKOWA 27 listopada 2015r. odbyła się w naszym przedszkolu zabawa andrzejko- wa. W tym dniu dzieci mogły poszerzyć swoją wiedzę na temat zwyczajów tego święta. Przed zabawą przedszkolaki uczestniczyły w salonie „piękności”. Sprawiło im to wiele radości bo wyglą- dały wyjątkowo. Następnie odbyła się impreza w „„magicznym nastroju”. Nie zabrakło też tańców, pląsów i ogólnych zabaw przy muzyce. Radości nie było końca. "F" KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY od 27 lipca do lsierpnia w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiew- ce odbyły się zajęcia artystyczne dla dzieci, prowadzone przez panią Jo- annę Belzyt oraz pana Przemysława Łozowskiego. Dzieci nauczyły się tradycyjnych zabaw, piosenek, ro- bienia laleczek ze szmatek. Wspólne zabawy dostarczyły dzieciom dużo radości. SIERPIEŃ 2 sierpnia zespół Relaks i kape- la Żółkiewiacy z Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce wystą- pili na Festiwalu Święta Czosnku w Płonce. Naszą gminę promowali- śmy poprzez stoisko z rękodziełem i wydawnictwami o Żółkiewce. 3 sierpnia przez naszą gminę prze- szła grupa pielgrzymów podążająca na Jasną Górę. 4 sierpnia odbył się wyjazd studyjny do Krainy Rumianku w Hołownie. Panie z KGW z Chłaniowa i Poper- czyna uczestniczyły w warsztatach tworzenia kwiatów z bibuły i sło- my. Wyjazd był częścią działań re- alizowanych w ramach inicjatyw pn. „Malinowy Poperczyn” i „Chłanio- wiacy w otchłani świata”, w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015, ze środków Narodo- wego Centrum Kultury. 9 sierpnia podczas odpustu parafial- nego miał miejsce festyn wakacyjny „Piknik Wawrzyńca”. Gwiazdą wie- czoru był zespół Masters. 11 sierpnia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce gościł piel- grzymów rowerowych podążających do Częstochowy. 1 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA » 16 sierpnia delegacja z naszej gminy wzięła udział w Powiatowym Świę- cie Plonów w Łopienniku. Podczas dożynek wieniec prezentowały pa- nie z KGW z Dąbia. Obecne było również stoisko promujące Gminę Żółkiewka. 19 sierpnia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował wycieczkę dla dzieci do Parku Lino- wego w Janowie Lubelskim. Dzieci również odwiedziły Łążek Garncar- ski, gdzie pod okiem instruktora mia- ły możliwość wykonania naczynia z gliny. Wzięły udział w ekstremal- nej przejażdżce samochodami tere- nowymi po lasach janowskich. 22 sierpnia odbył się rajd rowerowy dla dzieci „Śladami hetmana Sta- nisława Żółkiewskiego” w ramach Programu Dom Kultury + Inicjaty- wy Lokalne 2015. 29 sierpnia panie z Poperczyna uczestniczyły w warsztatach kuli- narnych w ramach Programu Dom Kultury + Inicjatywy Lokalne 2015. 30 sierpnia odbyły się Dożyn- ki Gminno-Parafialne. Starostami byli: Magdalena Madej z Koszarska oraz Leszek Chwałek z Chłaniowa Kolonii. Scenę uświetnił występ Zespołu Pieśni i Tańca Politechniki Lubelskiej. Gwiazdą wieczoru był Pudzian Band. SZKOŁA W CHŁANIOWIE ŚLUBOWANIE PIERWSZOKLASISTÓW Dnia 29 października 2015 r. w Szkole Podstawowej w Chłaniowie odbyła się uroczystość *Pasowania na uczniów” dzieci z klasy pierwszej. Uroczystość uświetnili zaproszeni go- ście: Wójt Gminy Żółkiewka - pan Ja- cek Lis, ks. Jerzy Koma, pani dyrektor Marta Magier, rodzice uczniów kl. I oraz nauczyciele i uczniowie kl. 0-III. Dzieci zaprezentowały swoje umiejęt- ności w części artystycznej, do której przygotowywały się od września pod kierunkiem wychowawczyni pani Re- naty Rząd. W niezwykle podniosłej atmosferze dzieci ślu- bowały być dobrymi uczniami i Polakami. Podniosłym momentem był obrzęd pasowania r na ucznia, którego do- [BE konała pani Dyrektor. | | Dotykała ramienia każ- dego pierwszaka du- żym ołówkiem, które oznaczało przyjęcie do grona wielkiej szkolnej rodziny. Do grona bra- ci uczniowskiej zostało przyjętych 10 uczniów. Następnie popłynęły życze- nia od pana Wójta i pani dyrektor. Ży- czyli pierwszakom wspaniałych ocen i wzorowego zachowania, aby zawsze były dumą dla swoich rodziców, szko- ły i Ojczyzny. Na pamiątkę tego wydarzenia dzie- ci otrzymały dyplomy, pamiątki i upo- minki, następnie zrobiono wspólne pa- miątkowe zdjęcie. Po części oficjalnej dalsza część uroczystości przebiegała przy słodkim poczęstunku przygoto- wanym przez rodziców. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 [ 3 ŚWIĘTY MIKOŁAJ - POTĘŻNA JEST DOBROCI MOC Na niezwykłego gościa - św. Mi- kołaja z nieskrywaną niecierpliwością czekały wszystkie dzieci naszej szkoły. Niespodziewanie, w piątek 4 grudnia 2015 r. odwiedził nas święty Biskup z Miry.Najpierw sprawdził, czy wszyst- kie dzieci były grzeczne, posłuszne rodzicom i czy pilnie się uczyły. Do- piero po krótkich rozmowach z ucznia- mi wręczył im upragnione prezenty. Następnie odwiedzał kolejno klasy 0 - VI. W salach panował gwar. Przy roz- pakowywaniu podarunków radości nie było końca. Cieszyli się wszyscy, malii duzi. Nic się nie ukryło przed czujnym okiem św. Mikołaja. Patron Dobroci był oczarowany tak miłym powitaniem dzieci, ich odpowiedziami i piosenka- mi. Św. Mikołaj również został obdaro- wany przez dzieci. Otrzymał podzięko- wania oraz życzenia długiego zdrowia. Na pożegnanie Niezwykły Gość po- dziękował za tak wdzięczne przyjęcie, przyjazny uśmiech i radość, a także zapowiedział, że na pewno wróci do naszej szkoły za rok i przywiezie cały worek prezentów. Każdego roku, kiedy św. Mikołaj przychodzi do naszej szkoły, na twa- rzach uczniów spontanicznie pojawiają JESIENNY KONKURS RECYTATORSKI 9 listopada 2015 roku w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiew- ce odbył się 19. Jesienny Konkurs Recytatorski Wojewódzkiego Ośrod- ka Kultury w Lublinie. Temat kon- kursu brzmiał: „Świat jest teatrem”. W konkursie udział wzięły trzy uczen- nice z klasy V. Diana Krzysztoń zajęła 3. miejsce, natomiast Małgosia Chwa- łek - 2. miejsce. Uczennice zostały za- kwalifikowane do powiatowego etapu konkursu, który odbył się 13 listopada 2015. Małgosia Chwałek otrzymała wyróżnienie. się rysy dobroci i serdeczny uśmiech. Potężna jest dobroci moc - śpiewamy w jednej z piosenek. To jest prawdą. Zwykłe gesty ludzkiej dobroci, wyro- zumiałości, przebaczenia niosą w sobie moc przemiany. Dobroć św. Mikołaja uczy nas, jak innym sprawiać radość, nieść dobro. W dzisiejszych czasach ta- kie gesty, dobroć i życzliwość stają się «balsamem na wiele ran. Obdarować innych wymarzonym” prezentem, to znaczy obdarować miłością. Praw- dziwa miłość ma moc - ona po prostu przemienia ludzkie serca... KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY WRZESIEŃ 1 września miały miejsce gminne ob- chody 76. rocznicy wybuchu II wojny światowej 18 września przeprowadzone zostały warsztaty kulinarne w remizo-świetli- cy w Chłaniowie w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 19 września podczas odpustu para- fialnego odbyło się spotkanie w remi- zo-świetlicy w Chłaniowie w ramach Programu Dom Kultury + Inicjatywy Lokalne 2015. Podczas spotkania wystąpił zespół Select, nawiązujący do dawnych potańcówek wiejskich. 29 września w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce miał miejsce wykład etnograficzny pt. „Tradycyjne i współczesne wesele w regionie lubelskim” oraz wystawa zdjęć ślubno-weselnych z lat 40-tych, 50-tych, 60-tych w ramach Programu Dom Kultury + Inicjatywy Lokalne 2015. PAŹDZIERNIK 2 października panie z KGW w Chłaniowie zorganizowały wy- cieczkę dla dzieci do lasu połączone z pieczeniem kiełbasek przy ognisku w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 3-4 października członkinie KGW w Poperczynie uczestniczyły w war- sztatach rękodzielniczych z zakresu florystyki, elementów użytkowych i dekoracji wnętrz w ramach Pro- gramu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 8 października w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce odbył się wykład historyczny pt. „„Pamiątki o hetmanie Żółkiewskim” w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. Tego samego dnia w Ośrodku Kultu- ry rozpoczął się cykl zajęć dla dzieci i dorosłych z rękodzieła (haft krzy- żykowy, szydełkowanie) w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015 [ 4 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA . 10 października rozpoczął się cykl zajęć teatralnych dla grupy młodzie- ży w ramach Programu Dom Kultu- ry+ Inicjatywy Lokalne 2015 »* 12 października przeprowadzono kolejne warsztaty kulinarne w remi- zo-świetlicy w Chłaniowie w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. * 12 października grupa młodzieży uczestniczyła w warsztacie eduka- cyjnym z dziedziny filmu w kinie Stylowy w Zamościu w ramach Pro- gramu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 13 października w Poperczynie odbył się V Festiwal „Smaki Jesieni” zor- ganizowany przez LGD Krasnystaw Plus oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej przy współpra- cy Ośrodka Kultury w Żółkiewce. 15 października odbył się wy- jazd grupy seniorów do Teatru im. J. Osterwy w Lublinie na spektakl pt. „Sen nocy letniej” w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 17 października w Krasnostawskim Domu Kultury miała miejsce trze- cia edycja Okazjonalnego Przeglądu Akordeonistów „Na akord”. Nagrodę publiczności zdobył Bartosz Majkut z Makowisk gm. Żółkiewka. Uczeń miejscowego gimnazjum. 18 października w Ośrodku Kultu- ry Samorządowej Żółkiewce miało miejsce przedstawienie pt. „Nim zostaniesz seniorem-przeżyj to jesz- cze raz”, przygotowane przez grupę seniorów w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. * 19 października w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce grupa ZABAWA ANDRZEJKOWA 26.11.2015 r. w naszej szkole odby- ła się dyskoteka andrzejkowa. Była to okazja do wspaniałej zabawy. Przyczy- nili się do tego uczniowie szóstej klasy, którzy przygotowali całą uroczystość. Kultywując tradycje związane z wigilią św. Andrzeja, dzieci losowały wróżby przepowiadające przyszłość, a następ- nie wraz ze swoimi opiekunami tań- czyły i bawiły się wspólnie przy mu- zyce zespołu Select , którego liderem jest nasz absolwent - Piotrek Krawiec. Całość spotkania umilił przepyszny poczęstunek przygotowany przez ro- dziców. Wspólne zabawy sprawiły dzieciom wiele radości i z pewnością pozostaną na długo w ich pamięci. GIMNAZJUM IM. JANA III SOBIESKIEGO W ŻÓŁKIEWCE Prezentujemy wszystkim czytelnikom wybrane wydarzenia, które miały miejsce jesienią br. roku w Gimnazjum w Żółkiewce. SPRZĄTAMY NASZĄ GMINĘ 18. września 2015 członkowie Sa- morządu Uczniowskiego włączyli się do akcji „Sprzątanie świata”. Pod opieką pani Krystyny Katy oraz pani Ewy Bobel, 32 uczniów wyruszyło na sprzątanie gminy Żółkiewka. Wszyscy zaopatrzeni w rękawiczki i worki na śmieci byli gotowi do pracy. Tego roku sprzątali pobocza drogi do Wierzcho- winy. Pracy było naprawdę wiele. Z go- dziny na godzinę liczba napełnionych śmieciami worków się powiększała. Humor dopisywał i panowała miła at- mosfera. Niepokoi fakt, że nadal ludzie wy- rzucają śmieci do rowów i lasów. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 [ 5 NASZYM NAUCZYCIELOM ... 13 października 2015 r. w Gimna- zjum odbyła się uroczysta akademia z okazji Dnia Edukacji Narodowej. Część artystyczną przygotowali uczniowie pod opieką pani Małgorzaty Maksim. Młodzi aktorzy w zabawny sposób przedstawili scenki z lekcji i szkolnego życia. Między dialogi były wplecione piosenki, które urozmaiciły występ. Następnie uczniowie przekazali podzię- kowania oraz życzenia dla wszystkich nauczycieli i pracowników szkoły. DOTKNIJ TEATRU! Uczniowie klasy II „a”od wrześ- nia realizowali inicjatywę w ramach realizacji Programu DK+ Inicjatywy lokalne 2015, finansowanego ze Środ- ków Narodowego Centrum Kultury. pt. „Dotknij teatru!”. Opiekunem była pani Renata Drozd. Uczestniczyli w warsztatach te- atralnych prowadzonych przez panią Joannę Belzyt — instruktora, teatrologa z Lublina. Pierwsze warsztaty odbyły się 10.10.2015 r. Pani Joanna poka- zywała, jak wydobyć z siebie czysty dźwięk oraz przeprowadziła ćwiczenia dykcyjne. Dużo uwagi poświęciła roz- luźnieniu ciała. Uczniowie stworzyli ,, kwadrat emocji ** i każdy miał na dany temat odegrać scenkę przedstawiającą: złość, smutek, miłość i radość. Następ- ne warsztaty odbyły się 24.10.2015 r.i 03.11.2015r. w Gminnym Ośrodku Kul- tury w Żółkiewce, na których również mieli ćwiczenia związane z dykcją, ale także była zabawa z tekstem utworu pt. „, Zemsta *”. Pani Belzyt każdemu dała wskazówki, jak powinien zachowywać się na scenie. 26.10.2015r. gimnazjaliści pojecha- li do Teatru Kameralnego w Lublinie na spektakl pt. „„Zemsta”. Mogli przyj- rzeć się interpretacji tekstu A. Fredry w Występ z okazji Dnia Edukacji Na- rodowej wszystkim się podobał i został nagrodzony gromkimi brawami. wykonaniu aktorów. Na pewno ułatwi- ło to wystawienie komedii na szkolnej scenie. Po spektaklu uczniowie zwiedzili Teatr Stary w Lublinie. J Przewodnik przypomniała historię tego miejsca, opowiadała ciekawostki związane z nim. Bardzo interesującymi miejscami dla młodzieży były: balkon, garderoba i scena główna. Uczniowie zobaczyli wystawy znajdujące się w budynku. Zostali zapoznani ze współ- czesną działalnością teatru. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY młodzieży uczestniczyła w warszta- tach poetyckich-kreatywne myślenie w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 22 października - udział pracow- ników z Ośrodka Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce w konwen- cie beneficjentów Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015 w Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. 23 października w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce odbył się kolejny wykład historyczny pt. „Związki Stanisława Żółkiewskiego z Żółkiewką w Ziemi Chełmskiej” w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 26 października grupa młodzieży gimnazjalnej pojechała do Teatru Kameralnego w Lublinie na spektakl pt. „Zemsta” połączony ze zwie- dzaniem Teatru Starego w Lublinie w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. LISTOPAD 5 listopada panie z Chłaniowa uczestniczyły w warsztatach z filcu w remizo-świetlicy w Chłaniowie w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 9 listopada w Ośrodku Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce zostały przeprowadzone eliminacje gminne 19. edycji Jesiennego Konkursu Re- cytatorskiego. 11 listopada odbyły się gminne ob- chody Święta Niepodległości. Z tej okazji w Hali Sportowej miała miej- sce uroczysta akademia. Młodzież z gimnazjum przygotowała montaż słowno-muzyczny oraz wystawi- ła spektakl wg Aleksandra Fredry „Zemsta” w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 16 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA » Tego samego dnia w Ośrodku Kultu- ry w Żółkiewce odbyła się premiera filmu pt. „Nakręcona Żółkiewka” połączona z wystawą zdjęć o Żół- kiewce w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. Autorami filmu i wystawy była grupa młodzieży z Żółkiewki. 19 listopada młodzież uczestniczyła w konkursie historycznym w Ośrod- ku Kultury Samorządowej w Żół- kiewce w ramach Programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. 28 listopada w Ośrodku Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce odbyła się zabawa andrzejkowa dla dzieci ze SKOK>-iem Chmielewskiego. GRUDZIEŃ 7 grudnia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował Mikołajki. Dzieci obejrzały bajkę pt. „Zajęcza chatka” w wykonaniu ak- torów z teatru z Krakowa. 12 grudnia w Ośrodku Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce odbyło się spotkanie z osobami z terenu naszej gminy, które piszą wiersze oraz tworzą rękodzieło połączone z promocją publikacji pt. „Żółkiew- skie inspiracje” 26 grudnia już po raz trzeci na Św. Szczepana kapela Żółkiewiacy kolę- dowała na skwerze w Żółkiewce 31 grudnia w Noc Sylwestrową na skwerze w Żółkiewce mieszkańcy powitali Nowy Rok. Finałem projektu był spektakl wg A. Fredry pt. ,„, Zemsta” przedstawio- ny Il.ll.2015r. w hali sportowej w Żółkiewce. Aktorami byli uczniowie z klasy II,,a”*. Scenografia i muzyka były przygotowana również przez uczniów. Wszystkich zaangażowanych w ten projekt widzowie nagrodzili dużymi brawami. JJ * RM) poz = 7 = ANUIP, p | | m = = p" ja (J4ATE OVER Na przełomie września i paździer- nika w naszym Gimnazjum ruszył pro- jekt HateOver -Klasa wolna od mowy nienawiści. Istotą projektu „Hateover - klasa wolna od mowy nienawiści” jest walka z mową nienawiści w szkole, In- ternecie wśród gimnazjalistów z tere- nu woj. lubelskiego i podkarpackiego. Wśród 30 szkół z tego terenu znalazło się nasze gimnazjum, a projekt reali- zuje klasa I b pod opieką pani Barbary Krasuckiej. Uczniowie uczestniczą w cyklu lekcji wychowawczych o tematyce do- tyczącej przemocy słownej, hejtowa- nia oraz asertywności. Osoby biorące udział w programie, dzięki poruszeniu I tego tematu, mogą — poczuć „na własnej skórze”, jak to jest być wyśmiewanym, hejtowanym i ob- rzucanym obelgami. Wszyscy uczestnicy projektu uzyskają cenne informacje, jak należy przeciw- działać takiemu po- stępowaniu. Ponadto klasa podczas godzin wychowawczych stworzyła kampanię społeczną, której celem będzie wywo- łanie zmian postaw uczniów wobec problemu mowy nienawiści. Uczniowie przygotowali prezentację "Stop mowie nienawiści” informującą o tym proble- mie, sposobach radzenia sobie z mową nienawiści oraz możliwych skutkach. Ponadto przygotowali plakaty, których celem jest uświadomienie problemu i podjęcie walki z mową nienawiści w najbliższym środowisku. POEZJA W RÓŻNYCH JĘZYKACH 17 grudnia 2015r. odbył się Wie- czorek Poetycki. Przy blaskach świec uczniowie recytowali poezję w języ- ku polskim, angielskim i niemieckim. W formie prezentacji multimedialnej przedstawili fakty z życia prezento- wanych poetów. Następnie młodzież recytowała i czytała wiersze wybra- nych przez siebie poetów. Zwieńcze- niem tej części był guiz, w którym uczestnicy mieli okazję sprawdzenia zapamiętanych informacji. W drugiej części odbyła się projekcja film „Li- sty do M”. Podczas przerwy można było poczęstować się ciastkami i ciepłą herbatą. Całość zwieńczył film „Bo- gowie”. Opiekunami wieczorku były p. Ewa Mydlak, p. Małgorzata Maksim i p. Maria Kaisz. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 [ 7 POMAGAMY INNYM 4 grudnia 2015 zakończyła się akcja „Góra Grosza”, do której przyłączyła się również nasza szkoła. Uczniowie zbierali pieniądze dla dzieci z domów dziecka. Najwięcej pieniążków zebra- ła klasa IIb — 61,02 zł. W sumie szkoła uzbierała 212,91 zł. Z inicjatywy uczniów Gimnazjum na terenie szkoły odbyła się dobrowol- na zbiórka pieniędzy na prezenty dla- dzieci z Domu Dziecka w Krasnymsta- wie. Za zebrane fundusze opiekunowie zakupili prezenty dla podopiecznych. 17.12 uczniowie przygotowali paczki z upominkami, do których dodali rów- nież słodycze zebrane w czasie dysko- teki andrzejkowej. 21 grudnia podarun- ki zostały przekazane podopiecznym Domu Dziecka. Przygotowane upo- minki sprawiły ogromna radość naj- młodszym. ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W ŻÓŁKIEWCE EDUKACJA OLIMPIADA WIEDZY EKONOMICZNEJ Współczesna codzienność wymaga od każdego człowieka przynajmniej podstawowej wiedzy ekonomicznej. Dodatkowych umiejętności z tej dzie- dziny potrzeba przy zakładaniu i pro- wadzeniu własnego przedsiębiorstwa. Zdobywanie takiej wiedzy umożliwia również udział w konkursach. 4 listo- pada 2015 r. odbyły się zawody I stop- nia XXIX Olimpiady Wiedzy Ekono- micznej. Hasło przewodnie bieżącej Wiele osób uważa, zgadzając się z M. Grechutą, że „ważne są tylko te dni, których jeszcze nie znamy...”. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że czyn- nikiem łączącym ludzi są wspólne hi- storie, razem przeżyte chwile, zbioro- we doświadczenia, a więc liczy się nie tylko przyszłość, ale ważna jest także edycji brzmiało: „Nierówności spo- łeczne a rozwój gospodarczy”. W eta- pie szkolnym wzięli udział uczniowie kl. II i III Technikum kształcącego w zawodzie technik ekonomista. Życzy- my uczestnikom zakwalifikowania się do etapu okręgowego OWE. AGRO SHOW 2015 Wydarzeniem o charakterze roz- wijającym i motywującym do wpro- wadzania zmian w gospodarstwach rolnych są wyjazdy na wystawy nowo- czesnego sprzętu rolniczego. W dniu 18.09.2015 r. grupa uczniów z Techni- kum w zawodzie mechanizacja rolni- ctwa wraz z opiekunami uczestniczyła przeszłość. Takie niedawne, ale ważne wydarzenia z życia szkoły przedstawi ten artykuł, ponieważ niezwykle istotne dla uczniów jest uczestnictwo w kon- kursach, uroczystościach, wycieczkach czy imprezach kulturalnych lub sporto- wych zarówno o charakterze szkolnym jaki lokalnym. w Międzynarodowych Targach Maszyn Rolniczych AGRO SHOW 2015 w Bednarach koło Poznania. Wystawa ta jest NAJWIĘKSZĄ rolniczą wysta- wą plenerową w Europie. Swoją ofertę prezentowało ok. 800 wystawców, pro- ducentów maszyn rolniczych, nawo- zów, środków ochrony roślin, nasion, firm z sektora finansowego i innych branż związanych z rolnictwem. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 18 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA PREZENTACJA MASZYN ROLNICZYCH FIRMY HORSCH Jedną z form rozwijania umiejęt- ności teoretycznych i praktycznych w rolnictwie są prezentacje sprzętu rolniczego i nowoczesnych rozwią- zań technicznych. W dniu 17.11.2015 gościem naszej szkoły był Pan Łu- kasz Stoma - przedstawiciel handlo- wy Firmy HORSCH specjalizującej się w produkcji agregatów uprawo- wych i maszyn do ochrony chemicz- nej. Spotkanie zostało zorganizowane w związku z włączeniem się szkoły w obchody Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości. Tematyką spo- tkania był "Marketing w firmie”. W spotkaniu uczestniczyli uczniowie klas II, III i IV Technikum Zostały im za- prezentowane najnowsze technologie stosowane w maszynach uprawowych i opryskiwaczach oraz w ich produkcji. Młodzież miała możliwość zapoznania się z maszynami do doprawiania roli, siewu i ochrony roślin, a także z in- nowacjami technicznymi stosowanymi w tych maszynach. Szczególnym zain- teresowaniem cieszyły się informacje na temat najnowszych rozwiązań w dziedzinie siewu bezorkowego. PREZENTACJAZZAKRESUBHP W ROLNICTWIE Innego typu prezentacje skierowa- ne do uczniów naszej szkoły miały miejsce w dniach 05 i 20 października 2015r., kiedy gościła u nas firma Sto- warzyszenie Inicjatyw Lokalnych z Krasnegostawu. Celem tych prezenta- cji było przedstawienie uczniom Tech- nikum w zawodzie technik mechaniza- cji rolnictwa, zasad bezpiecznej pracy z maszynami rolniczymi, podczas wy- konywania zabiegów chemizacyjnych i wszelkich prac gospodarskich oraz zasad bezpieczeństwa przy obsłudze zwierząt. Organizujemy takie spotka- nia, ponieważ istotną rzeczą jest uświa- domienie młodzieży niebezpieczeństw wynikających z nieprzestrzegania prze- pisów BHP oraz zapoznanie ich z zasa- dami postępowania powypadkowego. KONKURS „ZROZUMIEĆ INSTRUKCJE” Uczniowie Technikum, kształcące- go w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa również mają możliwość rozwijania swych umiejętności i zdro- wej rywalizacji w ramach konkursów. W dniu 20.11.2015 odbyła się pierw- sza edycja Szkolnego Konkursu Me- chanizacyjnego pod hasłem „Zrozu- mieć instrukcje”. Zorganizowaliśmy taki konkurs, mając na uwadze fakt, Że instrukcje do naprawy i użytko- wania maszyn są obecnie bardzo ob- szerne i skomplikowane, a odczyty- wanie ich wymaga wiedzy technicznej i znajomości nowinek technicznych. W konkursie wzięło udział 41 uczniów Technikum - mechanizacja rolnictwa. Celem konkursu było rozwijanie za- interesowań związanych z obsługą i naprawą samochodów, ciągników i maszyn rolniczych oraz nabywanie umiejętności korzystania z instrukcji obsługi i instrukcji napraw. Zwycięz- cami konkursu zostali: 1. DumaPiotr z klasy III 2. Rzeżutka Jarosław z klasy IV 3. Marucha Rafał z klasy II STYPENDIUM PREZESA RADY MINISTRÓW Warto pracować, rozwijać swe umiejętności, zdobywać wiedzę. Prze- konał się o tym nasz uczeń Piotr Duma. 21 października 2015 roku w „Sali błękitnej” Lubelskiego Urzę- du Wojewódzkiego spotkali się na uroczystej gali stypendyści Prezesa Rady Ministrów za rok szkolny 2014/ 2015. Gościem spotkania był Pan Ta- deusz Sławecki, Sekretarz Stanu w Mi- nisterstwie Edukacji Narodowej, który pogratulował wyróżnionym i wręczył dyplomy obecnym stypendystom. Stypendium Prezesa Rady Mini- strów przyznawane jest najlepszym uczniom szkół ponadgimnazjalnych, kończących się egzaminem dojrza- łości. Uczeń otrzymuje stypendium w kwocie 2.580 zł. Z dumą oświad- czamy, że w gronie stypendystów Prezesa Rady Ministrów znalazł się nasz uczeń — Piotr Duma. STYPENDIUM STAROSTY POWIATUKRASNOSTAWSKIEGO 27 listopada 2015 r. odbyła się uro- czystość wręczenia stypendiów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z terenu powiatu krasnostawskiego. Stypendia otrzymali uczniowie, któ- rzy uzyskali najwyższe średnie ocen ze wszystkich przedmiotów w danej szko- le, a ponadto wyróżnili się swoim wzo- rowym zachowaniem. Wśród nagro- dzonych znalazł się również uczeń naszej szkoły - Tomasz Basiak. W uroczystości uczestniczyli: Pani Elżbieta Prus, reprezentująca Marszałka KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PIKNIK WAWRZYŃCA KSIĘGA OPOWIEŚCI ŚLUBNYCH MIESZKAŃCÓW GMINY ŻÓŁKIEWKA "JS Spro W | SBAA[ u emy CHŁANIOWIACY W OTCHŁANI ŚWIATA : ż l « SIĄ Warsztaty robienia kwiatów Prezentacja potraw ŚLADAMI HETMANA STANISŁAWA ŻÓŁKIEWSKIEGO PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 23 Województwa Lubelskiego, Pani Mo- nika Szlagowska przedstawiciel Kura- torium Oświaty, Pani Bożena Gawron Prezes ZP ZNP w Krasnymstawie, Starosta Powiatu Krasnostawskiego Pan Janusz Szpak, Pani Beata Jaremek Przewodnicząca Komisji Oświaty oraz radni. Razem z uczniami przybyli tak- że ich rodzice oraz dyrektorzy szkół, w tym m. in. Dyrektor ZSP w Żół- kiewce Pan Stanisław Rogalski. Wyda- rzenie to miało uroczysty i podniosły charakter. Po odczytaniu nazwiska sty- pendysty, przedstawiano jego osiągnię- cia oraz kilka informacji o zamiłowa- niach. Następnie Starosta Janusz Szpak wraz z zaproszonymi gośćmi wręczył akt stypendialny i symboliczną różę. Gratulujemy naszym stypendystom: Piotrkowi i Tomkowi oraz życzymy dalszych sukcesów. KULTURA DOŻYNKI GMINNO - PARAFIALNE 2015 Ważnym wydarzeniem nie tylko w gminie, ale również dla naszej szko- ły są Dożynki Gminno — Parafialne. To święto wszystkich, którzy w jakikol- wiek sposób związani są z rolnictwem. ZSP w Żółkiewce kształci między in- nymi przyszłych mechanizatorów rol- nictwa, więc choćby dlatego postano- wiliśmy zawsze aktywnie włączać się w obchody dożynek. Przygotowujemy wystawę sprzętu rolniczego oraz stoi- sko ze smakołykami. W programie części artystycznej Święta Plonów, również w bieżącym roku, znalazł się występ młodzieży z naszej szkoły. Troje uczniów Tech- nikum w składzie Joanna Maj, Adrian Korkosz i Piotr Krawiec przygotowało i zaprezentowało przed zgromadzoną publicznością, własną interpretację po- pularnych piosenek. Występ młodych muzyków podobał się i nagrodzony zo- stał brawami. DZIEŃ EDUKACJI NARODOWEJ Dzień Edukacji Narodowej to polskie święto oświaty i szkolnictwa wyższego. Upamiętnia ono rocznicę powstania Komisji Edukacji Naro- dowej. W naszej szkole z tej okazji odbył się uroczysty apel, w którym uczestniczyła cała społeczność szkoły oraz goście ze Starostwa Powiatowe- go w Krasnymstawie. Dyrektor ZSP w Żółkiewce Pan Stanisław Rogalski powitał gości: Pana Janusza Szpaka Starostę Powiatu Krasnostawskiego, Pana Marka Majewskiego Naczelni- ka Wydziału Oświaty, Kultury, Kul- tury Fizycznej i Sportu oraz nauczy- cieli, pracowników szkoły i uczniów. Starosta Powiatu Krasnostawskiego Pan Janusz Szpak, zabierając głos dziękował za dotychczasowy wkład pracy w kształcenie i wychowa- nie młodzieży, życzył nauczycielom i pracownikom szkoły wszelkiej po- myślności, licznych sukcesów, do- brego zdrowia i satysfakcji ze swej aktywności. DEN jest także okazją do nagradzania nauczycieli i pracowników niepedagogicznych. Również w naszej szkole Dyrektor Pan Stanisław Rogal- ski wspólnie z Panem Januszem Szpa- kiem wręczył nauczycielom i pracow- nikom szkoły „Nagrody Dyrektora” za rok szkolny 2014/2015. Uroczystość uświetniła część artystyczna przygoto- wana przez uczniów klasy pierwszej, drugiej i trzeciej Technikum. Program artystyczny wykonali uczniowie: Piotr Krawiec, Dawid Skorek, Adrian Kor- kosz, Piotr Duma, Wioletta Szabała, Kinga Rzeżutka, Anna Wilczopolska, Adrianna Jawor, Monika Bojczuk, Jo- anna Maj. Na zakończenie uczniowie podziękowali nauczycielom za trud włożony w przekazywanie wiedzy oraz wręczyli laurki i kwiaty. PREMIERA FILMU „NAKRĘCONA ŻÓŁKIEWKA” Dopełnieniem obchodów Narodo- wego Święta Niepodległości 2015 była premiera filmu „Nakręcona Żółkiew- ka”, która odbyła się w sali widowisko- wej Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Film został przygotowa- ny przez Mateusza Sadło i Tomasza Basiaka uczniów klasy IV Techni- kum w Zespole Szkół Ponadgimna- zjalnych w Żółkiewce. Pracę tę wy- konali podczas realizacji inicjatywy „Nakręcona Żółkiewka” w ramach pro- jektu pt. „Aktywni mieszkańcy w Gmi- nie Żółkiewka” objętego programem „Dom Kultury + Inicjatywy lokalne 2015”. Imprezie towarzyszyła wystawa fotograficzna również wykonana przez młodzież. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 4 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA LEKCJA W KINIE Dnia 12.10.2015 r. odbył się wy- jazd do kina „, Stylowy” w Zamościu na zajęcia: „2 w 1” czyli multimedial- ną lekcję i seans filmowy. Uczniowie mogli uczestniczyć w tym spotkaniu z filmem, dzięki inicjatywie „Nakręco- na Żółkiewka” realizowanej w ramach projektu „Aktywni mieszkańcy w Gmi- nie Żółkiewka” objętego programem „Dom Kultury + Inicjatywy lokalne 2015”, która dofinansowana była ze środków Narodowego Centrum Kultu- ry. Temat lekcjimultimedialnej brzmiał: Aktorstwo sztuka czy sława? Ucznio- wie dowiedzieli się, jak ewoluowało aktorstwo na przestrzeni dziesiątek lat. Tytuł seansu brzmiał: „Chce się żyć”. Był to polski film fabularny w reżyserii Macieja Pieprzycy, inspirowany praw- dziwymi wydarzeniami. Przedstawio- no historię życia niepełnosprawnego Mateusza Rosińskiego, mającego trudności w kontakcie z innymi oso- bami, a jednocześnie w pełni spraw- nego intelektualnie i emocjonalnie, dzielnie i cierpliwie walczącego ze swoimi ograniczeniami. XXXI PIELGRZYMKA MATU- RZYSTÓW ARCHIDIECEZJI LUBELSKIEJ NA JASNĄ GÓRĘ Jasna Góra przez cały rok nie- ustannie przyciąga pielgrzymki lu- dzi, którzy pragną zawierzyć swoje sprawy w ręce Matki Bożej. Trud pielgrzymowania, jak co roku, podjęli również uczniowie naszej szkoły. 17 października 2015 r. grupa uczniów klasy IV Technikum wraz z księdzem katechetą, wychowawczynią oraz in- nymi nauczycielami wyruszyła do Czę- stochowy, aby zawierzyć Maryi zbliża- jące się egzaminy oraz swoje przyszłe życiowe decyzje. To wspólne pielgrzy- mowanie odbyło się w ramach XXXI Pielgrzymki Maturzystów Lubelskich na Jasną Górę. Po przybyciu na miej- sce uczniowie rozważali stacje Drogi Krzyżowej, uczestniczyli w konferen- cji dotyczącej Światowych Dni Mło- dzieży, a o godzinie 15:30, w uroczy- stej Eucharystii młodzież modliła się nie tylko za maturzystów, ale również za całą społeczność szkolną, dyrekcję, grono pedagogiczne oraz pracowników administracji i obsługi. Wzmocnie- ni duchowo wrócili do domów, aby przystąpić do dalszej wytężonej pra- cy i dobrze przygotować się do waż- nego egzaminu w ich życiu. SPORT ZAWODY W TENISA STOŁOWEGO Dnia 19.10.2015 r. w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce odbyły się zawody sportowe w teni- sie stołowym indywidualnym. Do za- wodów przystąpiło 12 dziewcząt i 12 chłopców. Na powiatowych zawodach w tenisie stołowym indywidualnym 23.10.2015 r. nasz zespół szkół repre- zentowali uczniowie: Adrianna Jawor, Sabina Jaremek, Karina Malinoś, Se- bastian Cimek, Dawid Skorek, Piotr Gorczyca. 4 listopada w hali sportowej Ze- społu Szkół nr 2 w Hrubieszowie odbył się rejonowy turniej Licealiady Szkol- nego Związku Sportowego (SZS) w tenisie stołowym indywidualnym. Naszą szkołę i powiat krasnostawski reprezentował Karol Flor uczeń klasy I TM. W ramach nagrody za uczest- nictwo w zawodach uczniowie udali się wraz z opiekunami do Aeroklubu Ziemi Zamojskiej, gdzie młodzież poznała zasady pilotowania samolo- tów i szybowców. KIERUNKI ROZWOJU SZKOŁY W naszej szkole edukacja dotych- czas odbywała się na poziomie szko- ły ponadgimnazjalnej oraz w szkole policealnej, gdzie uczęszczają ludzie dorośli, którzy pragną poszerzyć za- kres swych kompetencji, zdobyć nowy zawód i dodatkowe kwalifikacje. Szko- ła Policealna w Żółkiewce kształci w zawodzie technik turystyki wiejskiej. Mogą tu uczęszczać słuchacze, którzy ukończyli liceum, technikum, ale tak- że różnego typu studia. Obecnie po- szerzyliśmy jeszcze ofertę kształcenia o Liceum Ogólnokształcące dla Doro- słych. Do tego liceum mogą uczęsz- czać osoby po pierwszej klasie liceum ogólnokształcącego, po drugiej klasie technikum oraz po ukończeniu szkoły zawodowej. Na przyszły rok szkolny ZSP w Żółkiewce prowadzi nabór do następujących typów szkół: * Liceum Ogólnokształcące * Technikum w zawodzie tech- nik mechanizacji rolnictwa . Technikum w zawodzie tech- nik ekonomista * Zasadnicza Szkoła Zawodowa w zawodach: mechanik — operator pojazdów i maszyn rolniczych oraz mechanik po- jazdów samochodowych * Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych po ukończeniu ZSZ, pierwszej klasy LO lub drugiej klasy technikum . Szkoła Policealna w zawo- dach: technik turystyki wiej- skiej, technik informatyk KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 ) 5 LUDZIE I ICH PASJE Z ZAMIŁOWANIA DO KOWALSTWA Choć prawdziwe kowalstwo od- chodzi w zapomnienie, Andrzej Krzos z Żółkwi-Kolonii znajduje czas na kucie w metalu. W wolnych chwilach tworzy różne ozdoby. Jak na kowala pan Andrzej jest sto- sunkowo młody. 1 choć członkowie rodziny od kilku pokoleń mieli do czy- nienia z tym zawodem, on kowalstwem zajmuje się od niedawna. - Pamiętam, że od zawsze intere- sowałem się wyrobami kowalskimi. W młodości nie miałem jednak z tym większej styczności. Pierwszy raz ze- tknąłem się z kuźnią w szkole zawo- dowej. Później zobaczyłem u znajome- go, jak klepie się siekiery i inne rzeczy z ognia - opowiada Andrzej Krzos. Mieszkaniec Żółkwi-Kolonii śmieje się, że dostrzegł w tym coś magicznego. Od razu zrodziła się myśl, aby kupić ko- wadło, palenisko, kleszcze, młotki, prze- cinaki i inne narzędzia. Profesjonalne wyposażenie to jednak spory wydatek. Dlatego pan Andrzej tworzy narzędzia tylko na własne potrzeby. Twierdzi, że do różnych wyrobów czy ozdób przyda- je się metal z odzysku. - Nawet z kawałka drutu lub pła- skownika można wykonać ciekawy wyrób. Nie wiem czemu, ale naj- częściej lubię wykonywać krzyże. W planach mam również Świeczniki, kraty i drobne ozdoby. Na razie posia- dam skromny dorobek. Nie zawsze czas pozwala, aby częściej wykuwać takie rzeczy - tłumaczy pan Andrzej. Skąd bierze pomysły? - Jestem sa- moukiem. Wiedzę czerpię z internetu i książek. Często w trakcie pracy ro- dzą się nowe pomysły, aby zrobić coś w jeszcze inny sposób. Czasami jeżdżę na festiwal kowalstwa w Wojciechowie, koło Nałęczowa. Podpatruję tam, jak wykonuje się niektóre rzeczy - wyjaś- nia. Zdaniem Andrzeja Krzosa, kowal- stwo powoli odradza się w innej formie. - Zapotrzebowanie na usługi i wyroby kowalskie było kiedyś, gdy ludzie trzy- mali więcej koni. Teraz większość osób w tej profesji traktuje to jako hobby. Nie- którzy zajmują się również kowalstwem artystycznym. Właśnie w Wojciechowie dostrzegłem, że teraz jest moda na takie rzeczy. W oczy rzuciło mi się, że zajmuje się tym coraz więcej kobiet - podkreśla. Plany na przyszłość? - Na razie nie planuję działalności w tym kierunku. Może rozważyłbym to, gdyby maszyny i narzędzia były tańsze. Teraz zajmuję się kowalstwem na własne potrzeby. Może kiedyś zainteresuje się nim moja 2-letnia córka. Widzę, że chyba powo- li zaczyna mieć do tego zamiłowanie. Czasami przychodzi do mnie do kuź- ni i lubi stukać młotkiem w kowad- ło. Nie ukrywam, że po cichu liczę, iż w przyszłości będziemy wspólnie coś wykuwać z metalu - śmieje się Andrzej Krzos. Grzegorz Drozdalski Artykuł pochodzi z tygodnika „Super Tydzień w Krasnymstawie” Nr 36 z dnia 31 sierpnia 2015r., opublikowany został za zgodą autora. ODMŁADZAJĄ PIANINA Wojciech i Adam Zgardzińscy z Poper- czyna od lat przywracają młodość starym meblom. Zdarza się im wykonać gruntowną renowację, ale też stworzyć coś od podstaw. Co ciekawe, ojciec z synem zajmują się również naprawą pianin i fortepianów. Pan Wojciech nauczył się fachu od teś- cia Erwina Szarego. - Był muzykiem, grał w filharmonii i zajmował się naprawą in- strumentów. Przy nim poznałem się na m.in. generalnych i bieżących naprawach pianin i fortepianów. Czasami przy okazji KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska 26 Nr 2(20)/2015 (grudzień) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY kultura kilka uwag o studentach i Profesorach międzywojennego lwowa W świadomości Polaków Lwów za- pisał się jako miasto wysokiej kultury. Była więc to metropolia ze wspania- łymi kawiarniami (przed wojną funk- cjonowało ich 34), teatrem, a także operą, na deskach której gościły per- sony światowej sławy. Przede wszyst- kim Lwów był jednak miastem nauki. W latach 1918 – 1939 działały tu aż cztery szkoły wyższe: Uniwersytet Jana Kazimierza, Politechnika Lwowska, Wyższa Szkoła Handlu Zagranicznego i Akademia Medycyny Weterynaryjnej. Był to drugi (po Warszawie) ośrodek akademicki w kraju – z dziesięcioma tysiącami studentów i elitą profesorską, której mogłyby w owym czasie pozaz- drościć najlepsze uczelnie w Europie. Młodzież studiująca we Lwowie pochodziła przeważnie z województwa lwowskiego, tarnopolskiego, stanisła- wowskiego, krakowskiego i lubelskie- go. Na podstawie dokumentów archi- walnych można śmiało stwierdzić, że dość liczna grupa przyjeżdżała się kształcić z terenów dzisiejszego powia- tu krasnostawskiego, a znanym aka- demikiem, wywodzącym się z okolic Żółkiewki był lekarz Stanisław Sawic- ki (w czasie badań w Państwowym Ar- chiwum Obwodowym we Lwowie na- trafiłam na dokumenty związane z jego działalnością studencką). Do podejmo- wania nauki w grodzie Lwa zachęcała stosunkowo niewielka odległośćoraz korzystne warunki komunikacyjne: z Lublina przez Rejowiec i Rawę Ruską- do najważniejszego miasta Małopolski Wschodniej kursowały w owym czasie aż trzy pociągi dzien- nie. Studenci czasów przedwojennych byli grupą społeczną niezwykle roz- politykowaną i często angażującą się w rozmaite konflikty z młodzieżą ukra- ińską i żydowską, która równolegle po- bierała naukę razem z Polakami. Żyli bardzo skromnie, często zamieszkiwali poddasza i strychy, mieszkania pry- watne – w zamian za lekcje udzielane dzieciom właścicieli, a niekiedy nawet lokale przeznaczone dla bezdomnych. Mimo wszystko ich trud i praca zosta- wała sowicie wynagrodzona, ponieważ w owym czasie ukończenie studiów stanowiło wielkie wyróżnienie, decy- dowało o pewnym awansie społecz- nym, jak również gwarantowało prze- pustkę do dalszej kariery. Na szczególną uwagę zasłużyło środowisko profesorów wykładają- cych w dobie międzywojnia na lwow- skich wszechnicach. Wśród elity na- ukowej miasta na czoło wybijało się trzech matematyków: Stefan Banach, Stanisław Ulam i Hugo Steinhaus. Wszyscy z nich zrobili światowe ka- riery. Banach i Steinhaus opracowali teorię analizy funkcjonalnej, zaś Ulam wyjechał do Ameryki i zasłynął jako współtwórca bomby termojądrowej. Za główną postać z tej trójki ucho- dził jednak pierwszy z wymienionych, o którym mówiło się, że chętnie dawał się wciągać w najróżniejsze dysku- sje matematyczne, poświęcając swo- im rozmówcom wiele czasu. Potrafił godzinami przesiadywać w jednej ze lwowskich kawiarni, zwaną „Szkocką” i popijając kawę, zapisywać ołówkiem swoje teorie na blatach stolików. Ale to nie matematycy przykuwali największą uwagę świata, ale biolo- g,wynalazca szczepionki przeciw ty- fusowi plamistemu - profesor Rudolf Weigl. Uczony, był jedynym Pola- kiem, dwukrotnie nominowanym do Nagrody Nobla, nigdy jednak jej nie zajmowałem się ich zewnętrzną i we- wnętrzną renowacją - opowiada Woj- ciech Zgardziński. Takie zajęcie spodobało się również jego synowi. W tym celu Adam Zgar- dziński ukończył m.in. szkołę o profilu stolarskim. - Wspólnie zajmujemy się remonta- mi nie tylko pianin i mebli. W ogólnym skrócie robimy praktycznie wszystko, co jest związane ze stolarką. Czasami jedynie dorzeźbiamy brakujące elemen- ty. Zdarza się również wykonać meble na podstawie zdjęcia lub określonego wzoru. Najstarszym odnawianym przez nas zabytkiem była komoda z przeło- mu XVII i XVIII wieku - wyjaśnia pan Adam. Jak długo trwa renowacja pianin? - Wszystko zależy od stopnia uszko- dzeń obudowy i rodzaju zastosowanej mechaniki. Dużą rolę odgrywa również stan dna rezonansowego, które stanowi połowę wartości instrumentu. Z tego powodu renowacja może potrwać nawet pół roku - tłumaczy Adam Zgardziński. Pan Wojciech podkreśla, że obaj od- nawiają pianina w oryginalny sposób. - Jest to stara technika renowacji drewnia- nych powierzchni, która charakteryzuje się wykorzystaniem politury zamiast po- liestru. Dla wtajemniczonych różnicę widać gołym okiem. Politura wygląda bardziej szlachetnie - wyjaśnia. Z jakiej renowacji są najbardziej dumni? - Nie patrzymy na to w ten spo- sób. Nie traktujemy siebie jako konku- rencji dla innych. Wystarczy nam, żeby nie było zastrzeżeń do naszej pracy - kwitują Wojciech i Adam Zgardzińscy. Grzegorz Drozdalski Artykuł pochodzi z tygodnika „Super Tydzień w Krasnymstawie” Nr 36 z dnia 31 sierpnia 2015r., opublikowany został za zgodą autora. PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 ) 7 dostał. Hitlerowcy widzieli w Weiglu Niemca, chcieli go nawet kupić, skło- nić, by się z nimi zbratał i oficjalnie im służył. Niemcy, straszeni przez własną propagandę, panicznie bali się tyfusu i chcieli mieć monopol na tę zbawczą szczepionkę. Weiglem interesował się ponoć sam Hitler. Kontrola nad tyfu- sem była jak kontrola nad atomem. Tysiące ludzi ginęło w kolejnych epi- demiach, które dziesiątkowały wojska. Tak było w czasie pierwszej wojny i powtórki tego bał się Hitler, strasząc tyfusem całe Niemcy. Spośród innych profesorów lwow- skich uznanie w kraju zdobyli filozo- fowie Kazimierz Ajdukiewicz i Kazi- mierz Twardowski. Należy podkreślić, Że Lwów wraz z Warszawą stworzyły w owym czasie najprężniejsze środo- wisko filozoficzne kraju, a prace tego ośrodka koncentrowały się wokół ba- dań logicznych. Humanistykę godnie reprezentowali również literaci, spo- śród których prym wiedli JanKaspro- wicz oraz tłumacz i satyryk Tadeusz Boy — Żeleński. Pierwszy z wymienio- nych był znanym poetą doby Młodej Polski, słynącym z zamiłowania do Tatr; drugi — zasłużonym tłumaczem literatury francuskiej, uznanym pisarzem i ese- istą. Oprócz humanistyki prężnie rozwijała się tu szkoła prawa, reprezento- wana przez twórców pol- skich unormowań z okre- su międzywojennego. Warto tu przywołać cho- ciażby nazwisko Juliusza Makarewicza, głównego autora polskiego kodeksu karnego z 1932 r., uzna- wanego za jedno z naj- ważniejszych osiągnięć kodyfikacyjnych w hi- storii Polski. Należy za- znaczyć, że bezpośrednio przed jego stworzeniem sam projektodawca odbył podróż po Stanach Zjed- noczonych, obserwując system peni- tencjarny za Oceanem. Kolejną osobą, na którą warto zwrócić uwagę, jest po- stać cywilisty, Romana Longchampsa de Beriera, członka Trybunału Kom- petencyjnego (w okresie II RP pełnił on funkcję dzisiejszych sądów admi- nistracyjnych). Oprócz faktu, że był wybitnym znawcą prawa, pełnił on również funkcję ostatniego z rektorów Uniwersytetu Jana Kazimierza. Tragiczną kartę w dziejach Lwowa zapisały wydarzenia, jakie miały miej- sce na początku lipca 1941 r., kiedy po wkroczeniu wojsk niemieckich do miasta specjalne komando rozstrze- lało czterdzieści kilka osób, w więk- szości profesorów lwowskich uczelni i członków ich rodzin. Niemal wszy- scy zostali aresztowani na podstawie „czarnej listy”, nie do końca jednak wiadomo przez kogo przygotowanej. Najwięcej poszlak obciążało jednak nacjonalistów ukraińskich. Wśród 23 zamordowanych naukowców było aż 13 profesorów medycyny, 7 — Po- litechniki oraz 1 profesor prawa (już wspomniany Roman Longchamps de Berier). W gronie aresztowanych, a następnie rozstrzelanych na Wzgó- 2 ET W 1 mew Gmach Główny Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie rzach Wuleckich, znaleźli się m. in. Witold Nowicki (kierownik Katedry Anatomii Patologicznej UJK), Henryk Hilarowicz (profesor Kliniki Chirurgii UJK), Włodzimierz Sieradzki (kie- rownik Katedry Medycyny Sądowej UJK), Kazimierz Bartel (kierownik Katedry Geometrii Wykreślnej Po- litechniki Lwowskiej, pięciokrotny premier RP), a także wcześniej już wymieniony literat, Tadeusz Boy - Że- leński. W październiku 1943 r., wobec zbliżającego się frontu sowieckiego, Niemcy nakazali odgrzebanie zwłok i — dla zatarcia śladu — spalenie ich w podmiejskim lesie wraz z dwoma tysiącami trupów, głównie Żydów. Po wojnie, w czasach sowieckich rozpo- częto budowę pomnika, który miał- by upamiętnić tragiczne wydarzenia z lipca 1941 r. Postawiono betonowy blok, rozpoczętej budowy nigdy jed- nak nie dokończono. Wciąż Lwów czeka na monument, który chroniłby pamięć pomordowanych profesorów, a tym samym przypominał o śladach pozostawionej tu polskości. Ewa Bukowska-Marczak KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 28 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA ARTYSTYCZNE WAKACJE Z OŚRODKIEM KULTURY Wakacje to dla dzieci i młodzieży czas odpoczynku od nauki i poranne- go wstawania, ale również czas relaksu i zabawy. Ośrodek Kultury Samorzą- dowej w Żółkiewce zadbał o aktywny wypoczynek naszych pociech, przygo- tował atrakcyjną ofertę spędzenia czasu wolnego podczas wakacji. Tego lata nie było czasu na nudę poprzez różnorod- ność proponowanych zajęć oraz cieka- wych wycieczek. Dnia 30 czerwca Ośrodek Kultury zorganizował wyjazd dzieci z terenu gminy do Artystycznej Stanicy Rowe- rowej w Wierzbicy (gm. Rudnik) na te- atrzyk „Jak się patrzy” pana Zbigniewa Dmitrocy. W środę 1 lipca dzieci po- nownie pojechały do Wierzbicy na zaję- cia plastyczne, odbywające się w plene- rze. Rysowały węglem budynek, będący kiedyś szkołą podstawową. W dniach od 6 do 10 lipca Ośro- dek Kultury gościł studentów z Grecji, Meksyku, Tajlandii i Chorwacji, którzy prowadzili zajęcia językowo-kulturowe dla dzieci i młodzieży w języku angiel- skim. Po raz pierwszy Ośrodek Kultury zaproponował takie zajęcia przy współ- pracy ze stowarzyszeniem studenckim AIESEC z siedzibą w Lublinie. Poprzez zajęcia edukacyjne, zabawy integracyj- ne, filmy, dzieci poznawały języki oj- czyste, tradycje, kulturę, historię tych państw. Zajęcia rozbudziły w dzieciach ciekawość Świata oraz sprzyjały nauce języków obcych. 22 lipca został zorganizowany pierwszy wyjazd wakacyjny po Rozto- czu. Na początku zatrzymaliśmy się w Szczebrzeszynie. Tam, udaliśmy się na rynek, gdzie umieszczony jest Pomnik Chrząszcza. Następnie zwiedziliśmy jedną z najstarszych Synagog w Polsce. Obecnie mieści się tam Miejski Dom Kultury i punkt Informacji Turystycznej. Zobaczyliśmy również Prawosławną Cerkiew Zaśnięcia NMP oraz odwiedzi- liśmy kolejny Pomnik Chrząszcza znaj- dujący się u podnóża Góry Zamkowej. Kolejnym etapem wycieczki był Zwierzyniec. W tak upalny dzień uda- liśmy się na kąpielisko, dzieci szły do wody, aby choć na chwilę się ochłodzić. Następnie pan przewodnik zaprowadził nas do kościoła pw. św. Nepomucena na Wodzie. Ze Zwie- rzyńca pojechaliśmy do Krasnobrodu. Głównym punktem zwiedzania było Sanktuarium Maryjne, Krasnobrodzkie Muzeum Parafialne oraz Kaplica Obja- wień na Wodzie. Kolejną atrakcją były zajęcia arty- styczne prowadzone od 27 lipca do 1 sierpnia w Ośrodku Kultury przez panią Joannę Belzyt oraz pana Przemysława Łozowskiego. Pan Przemek jest pasjo- natem muzyki i instrumentalistą. Przez cały tydzień przekazywał wiedzę i róż- ne ciekawostki na temat instrumentów i ich brzmienia. (47% Grał na instru- ŚR mentach i pro- wadził zabawy muzyczne. Za- prosił również innych muzy- ków, którzy , uczestniczyli i prowadzili zajęcia. Dzie- 4 ci nauczyły się tradycyjnych zabaw, piose- nek, robienia laleczek z materiałów. Efekty nauki mogli podziwiać rodzice podczas pre- zentacji dzieci w zabawie pt. „„Jawo- rowi ludzie”. Wspólne zabawy dostar- czyły dzieciom dużo radości. WE- 19 sierpnia Ośrodek Kultury zor- ganizował kolejny wyjazd wakacyjny do Parku Rekreacyjnego ZOOM NA- TURY w Janowie Lubelskim. Jednak zanim pojechaliśmy do parku linowe- go odwiedziliśmy Łążek Garncarski. Miejscowość ta słynie z wyrobów ceramicznych. Pod okiem instruktora dzieci miały okazję wykonania naczyń glinianych na kole garncarskim. Po tak twórczych zajęciach pojechaliśmy do parku linowego, gdzie uczestnicy mo- gli sprawdzić swoją sprawność fizycz- ną. Wszyscy doskonale sobie poradzili na trasach o różnym stopniu trudności. Kolejną atrakcją była ekstremalna przejażdżka samochodami terenowymi po lasach janowskich. Przeprawa przez teren błotnisty dostarczyła wszystkim R rr tr LEJ - Wakacje szybko dobiegły końca, ale wrażenia pozostały w pamięci dzie- ci na długo. K. Oleszek KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 29 23 grudnia 2015 roku Sejm Rzeczypospolitej Polski przyjął uchwałę o ustanowieniuroku 2016 Rokiem Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski. Zgodnie z projek- tem Sejm czci pamięć przełomo- wego w historii Polski wydarze- nia, jakim było przyjęcie chrztu przez księcia Mieszka I. Posłowie wyrażają też nadzieję, że obchody rocznicy będą okazją do pojedna- nia i odbudowy polskiej wspólno- ty narodowej. Autorzy uchwały przypominają w ww. dokumencie słowa skierowane przez św. Jana Pawła II do polskich biskupów 14 lutego 1998 r.: „Polska weszła w krąg kultury chrześcijańskie- go Zachodu budo- wać swą przyszłość na funda- mencie Ewangelii. Od tamtych czasów staliśmy się pełnoprawnymi członkami europejskiej rodziny na- rodów ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami. Wespół z inny- mi narodami Europy jesteśmy współ- twórcami, a zarazem dziedzicami bo- gatej historii i kultury. ” Historycy są zgodni, że wydarze- nie to radykalnie wpłynęło na losy państwa, narodu i kościoła polskiego, mimo że nie są jednomyślni co do miej- sca i dokładnej daty chrztu Mieszka I. Nie ulega jednak wątpliwości, że ów symboliczny gest, stał się początkiem nowego etapu łączącego nasze ziemie z europejskim kręgiem kulturowym. Zastanówmy się dlaczego Mieszko zdecydował się porzucić religię wyzna- waną przez swoich przodków i wraz ze swoim dworem przyjąć nowego Boga. Uczeni rekonstruujący początki pań- stwa polskiego mieli przed sobą bardzo trudne zadanie, gdyż dysponowali bar- dzo skąpymi źródłami. Najważniejszą i zaczęła WYDARZENIA SŁÓW KILKA O „CHRZCIE POLSKI” ORAZ JEGO ZNACZENIU Zaprowadzenie chrześcijaństwa R.P. 965 — obraz Jana Matejki przyczyną takiego stanu rzeczy był fakt, iż ziemie, na których znajduje się obecnie Polska leżały z dala od ów- czesnych głównych centrów Europy i nie interesowano się nimi zbytnio. Pierwsze pełniejsze o plemionach zamieszkujących ziemie polskie pochodzą z IX w. Najbardziej wartościową z nich jest tzw. Geograf Bawarski, przekaz powstały w poło- wie IX w. w klasztorze św. Emmerama w Ratyzbonie. W źródle tym wymie- nione są plemiona Słowiańskie wraz z liczbą posiadanych przez nie gro- dów. Wśród plemion zamieszkujących ziemie polskie, możemy rozpoznać Goplan (18 grodów) Lędzian (33 gro- dy), Wiślan (48 grodów) Ślężan (49 grodów), Dziadoszan (51 grodów), Opolan (57 grodów) i Gołęszyków (58 grodów). Prawdopodobnie w roku 966 Cze- chy i Niemcy odwiedził Żyd sefardyj- ski pochodzący z Tortosy w kalifacie Kordoby Ibrahim Ibin Jakub. Zajmował wzmianki się on handlem głównie niewolnika- mi, właśnie z plemionami słowiański- mi, nie jest wykluczone, że uprawiał również działalność wywiadowczą na rzecz Maurów. Podróżnik przedstawił opis ówczesnego państwa Mieszka, w którym mówi: „A co się tyczy kraju Mesko, to [jest] on najrozleglejszy z ich [tzn. słowiańskich] krajów. Obfituje on w żywność, mięso, miód, i rolę orną”. Na podstawie jego relacji możemy od- tworzyć zasięg panowania Mieszka w latach 60-tych X wieku. We władzy księcia znajdowała się wówczas cała dzisiejsza Wielkopolska, Mazowsze, wschodnia część Pomorza ziemia lubu- ska oraz sandomierska. Można domnie- mywać, iż ziemie te zdobyli najpewniej przodkowie Mieszka. W skład państwa Piastów nie wchodziły w tym okresie ziemia krakowska i Śląsk, które podle- gały władzy czeskich Przemyślidów. Pierwsza wzmianka o samym Mieszku pojawia się w kronice sa- skiego kronikarza Widukinda z No- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska 30 Nr 2(20)/2015 (grudzień) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY wej Korbei i przedstawia dramatyczne wydarzenia jakie miały miejsce w 963 roku. „Gero komes ...oddał Wichmana barbarzyńcom, od których go przyjął. Ten, przez nich chętnie przyjęty, licz- nymi atakami niszczył barbarzyńców dalej mieszkających. Księcia Mieszka, którego władzy podlegali Słowianie, którzy zwą się Licicaviki, pokonał dwa razy, zabił jego brata, wyrwał od nie- go wielki łup.” Barbarzyńcami, wraz z którymi Wichman uderzył na ziemie Mieszka byli Wieleci. Ten zachodnio- słowiański lud zamieszkujący tereny między Odrą a Łabą nie różnił się w owym czasie pod względem obycza- jów i języka od ludności zamieszkującej państwo Mieszka. Osią sporu między Związkiem Wieletów a młodziutkim państwem Mieszka stało się Pomo- rze Zachodnie wraz z Wolinem, który w tym czasie był ważnym ośrodkiem handlu bałtyckiego. Dla rodzącego się państwa polskiego w tamtym okresie stanowił kluczowy kierunek rozwoju. Wieleci byli jednak wielkim związkiem plemiennym i walka z nimi okazała się nie lada wyzwaniem. Po porażkach, o których mówi Widukind sytuacja po- lityczna Mieszka stała się bardzo zła i każda kolejna klęska mogła zakoń- czyć karierę księcia albo doprowadzić do upadku państwa. Sytuacja zmusiła Piastowicza do nawiązania współpra- cy z Czechami, które sprzymierzone były do tej pory z jego wrogami. Ale czy nasz władca ochrzcił się dlatego, aby zawrzeć sojusz ze swoim chrześci- jańskim sąsiadem? Jest to mało praw- dopodobne, w końcu władcy chrześci- jańscy sprzymierzali się z poganami. Nawet dotychczasowi sojusznicy Cze- chów, Wieleci nie byli chrześcijanami i wyznawali religię podobną do religii wyznawanej na terenach ówczesnego księstwa piastowskiego. Wydaje się jednak, iż nie tylko konflikt z Wieletami skłonił Mieszka do przyjęcia wiary chrześcijańskiej. Władca z Wielkopolski chciał naj- zwyczajniej odgrywać ważniejszą rolę w Europie i to nie Europie pogańskiej, ale w tej Europie leżącej na zachód od jego państwa. Nie mógł tego osią- gnąć jako poganin, ponieważ najzwy- czajniej w świecie chrześcijanie źle traktowali pogan, nie uważali ich za równorzędnych partnerów. W źródle czeskim tzw. „Legendzie Krystiana” pochodzącym prawdopodobnie z X wieku, znajduje się bardzo ciekawa historia, która obrazuje jak wyglądało postępowanie chrześcijan z pogana- mi. Autor podania opisuje wizytę cze- skiego księcia Borzywoja na dworze władcy Moraw Świętopełka. Borzywoj był poganinem, podporządkowanym Swiętopełkowi, który wyznawał chrze- ścijaństwo. Władca Moraw urządził ucztę, na której wszyscy siedzieli przy stole z księciem. Borzywoja jednak ze względu na wyznanie nie dopuszczono do stołu władcy, posadzono go koło drzwi i wynoszono mu tylko resztki ze stołu, jak psu. Po zakończonej uczcie św. Metody przyszedł do Borzywoja i powiedział: „ - Ja się tobie dziwię, że taki wielki człowiek i dajesz tak sobą pogardzać. Ochrzcij się a będziesz jadł przy jednym stole ze Świętopełkiem…” Borzywoj się ochrzcił i już następnego dnia siedział na zaszczytnym miej- scu przy stole. Nie jest to oczywiście prawdziwa historia, ale ukazuje sposób traktowania pogan. Nawet jeśli byli po- tężni, nie można było z nimi poważnie rozmawiać i traktować ich na równi z chrześcijanami. Byli gorsi, nie nale- żeli do ówczesnego „dobrego towarzy- stwa”. Mieszko tego nie chciał, pragnął być traktowany tak, jak każdy książę chrześcijański. Jest prawdopodobne, iż pierwsze rozmowy na temat przyjęcia chrze- ścijaństwa przez Mieszka mogły mieć miejsce już około roku 963, kiedy to zawierał on układ z cesarzem Ottonem. Zawierając dwa lata później sojusz z Czechami i żeniąc się z Dobrawą był zapewne zdecydowany przyjąć nową wiarę. Tezę tę potwierdzają naj- nowsze odkrycia, których dokonano w Poznaniu. Archeolodzy odkryli pod kościołem Najświętszej Marii Panny na Ostrowie Tumskim pozostałości po palatium (czyli założenia pałacowe, które składały się z długiego, halowe- go budynku oraz dołączonej do niego rotundy - okrągłej kaplicy służącej władcom i ich otoczeniu). Archeolodzy ustalili, iż budowlę zaczęto wznosić roku 965, a więc rok przed chrztem. Może to świadczyć o tym, że Miesz- ko rok przed chrztem czynił przygo- towania do powitania Dobrawy oraz dokonania konwersji na nową wiarę. Można przypuszczać, iż władca swoją decyzję o przyjęciu chrześcijaństwa podjął wspólnie ze swoimi doradcami, dowódcami wojskowymi oraz głowami najpotężniejszych rodów, gdyż bez ich poparcia zmiana byłaby niemożliwa. Wiedzieli oni podobnie jak Mieszko, iż przyjęcie chrześcijaństwa znacząco podniesie ich status w świecie Europy Zachodniej. W naszej powszechnej świadomo- ści panuje przekonanie, że Mieszko przyjął chrzest z Czech. Nie jest to do końca prawdą. W latach 60-tych X wie- ku Czechy nie miały na swoim terenie biskupstwa, a tylko biskup mógł pro- wadzić akcję misyjną. Ziemie czeskie podlegały biskupstwu w Pasawie, które należało do archidiecezji salzburskiej. Misja prowadzona była prawdopodob- nie pod patronatem biskupstwa w Pa- sawie, Ratyzbonie bądź Salzburgu. Na pewno zaś nie była kierowana z Mag- deburga, gdyż zwyczajnie biskupstwo w Magdeburgu w roku 966 jeszcze nie istniało. Nasz południowy sąsiad z pewnością odegrał jednak znaczącą rolę w chrystianizacji Polski, gdyż za- pewne większość księży jacy przybyli z misją na ziemie państwa Mieszka po- chodziło właśnie z Czech. Nie istnieją jednak żadne źródła, które mówiłyby jak mogła wyglądać akcja misyjna na ziemiach polskich oraz gdzie i z czyich rąk chrzest przyjął sam władca. Istnie- je wiele teorii na temat miejsca chrztu, jednak najbardziej prawdopodobne PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 3 1 jest, iż Mieszko został ochrzczony w swoim własnym kraju. Jeśli obrzęd odbyłby się za granicą na przykład w Ratyzbonie czy Salzburgu i „wodza barbarzyńców ze wschodu” ochrzcił- by któryś z niemieckich biskupów, zostałoby to z pewnością odnotowane w tamtejszych źródłach. Nie ma zaś takich informacji, co może oznaczać, że Mieszko ochrzczony został w swo- im kraju. Bardzo prawdopodobnym miejscem tego doniosłego wydarzenia wydaje się być Poznań. Jak wiadomo, Gniezno było najważniejszym ów- czesnym grodem państwa Piastów, ale istniało tam prawdopodobnie stare po- gańskie miejsce kultu i władca zapew- ne nie chciał konfrontacji z kapłanami oraz wyznawcami starej wiary. Dlatego bardziej prawdopodobne jest, że ksią- żę ze swym dworem przyjął chrzest w Poznaniu, który został wybudowa- ny z polecenia Mieszka, a jego załogę stanowili zaufani ludzie. Nie wiado- mo również jak mógł wyglądać sam rytuał przyjęcia przez Mieszka nowej wiary. Należy jednak spodziewać się, iż nie został jedynie polany wodą po głowie, ale zanurzył się w wodzie ca- łym ciałem w basenie chrzcielnym lub po prostu w jeziorze lub rzece. Wraz z władcą ochrzcili się zapewne jego najbliżsi współpracownicy. Potem mi- sjonarze rozpoczęli podróż po kraju, gdzie odwiedzali zapewne tylko więk- sze skupiska ludności i dokonywali masowych chrztów. Nie ma na to do- wodów, jednak przypuszczenia takie można wysnuć na podstawie źródeł ruskich, w których istnieją opisy maso- wych chrztów prostej ludności. Ksią- żę rozkazywał poddanym, aby zjawili się nad rzeką, kapłani zaś polewali do połowy zanurzonych w rzece ludzi wodą wymawiając formułę. Nie ulega wątpliwości, że chrystianizacja prowa- dzona w tamtym okresie była bardzo powierzchowna (na co dowodem może być powstanie pogan w latach 30-tych XI wieku, a więc ponad sześćdziesiąt lat po symbolicznym „Chrzcie Polski ”). PAŃSTWO MIESZKA I pa Z upływem czasu chrześcijaństwo za- korzeniło się również wśród prostej ludności i wyparło stare wierzenia, jed- nak przez dwa wieki po chrzcie Miesz- ka poganie stanowili zdecydowaną większość w chrześcijańskim państwie Piastów (przełomem w chrystianiza- cji był rozwój sieci parafialnej w XII wieku, który spowodował upowszech- nienie się chrześcijaństwa na terenie państwa polskiego). Mieszko przyjął chrzest oraz wpro- wadził w swoim kraju chrześcijaństwo wraz z wieloma sprawami, które się z nim wiązały. Najważniejszą z nich był skuteczny model organizacji pań- Palatium Mieszka I w Poznaniu stwa, który pozwolił mu zapanować nad rozrastającym się krajem. Przyj- mując chrzest Mieszko zdecydował o stworzeniu trwałej organizacji, która miała scementować prowadzone przez niego podboje. Pojawiająca się w kon- sekwencji chrztu, hierarchia kościelna pozwoliła na łatwiejsze administrowa- nie krajem, gdyż dostojników duchow- nych można było wykorzystywać do zadań państwowych. Najważniejsze zaś jest, iż sam chrzest oraz proces chrystianizacji trwale związały nasz kraj z kręgiem kultury europejskiej. Łukasz Majkut KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska 32 Nr 2(20)/2015 (grudzień) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY realizacja Projektu „aktywni mieszkańcy w gminie żółkiewka” Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce realizował zadanie pn. ,,Aktywni mieszkańcy w Gminie Żół- kiewka” w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015”, ze środków Narodowego Centrum Kultury. Zadanie składało się z dwóch części. Pierwsza część zadania, realizo- wana od 16 lutego do 30 czerwca 2015 r. polegała na przeprowadzeniu badań społecznych (w formie ankiety) wśród lokalnej społeczności, dotyczących po- staw mieszkańców naszej gminy wobec funkcjonowania i roli Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Na pod- stawie wyników badań oraz wniosków z konsultacji społecznych została sporzą- dzona diagnoza potrzeb społeczno-kultu- ralnych. Informacje o realizacji zadania były umieszczane w materiałach pro- mocyjnych (plakaty, ulotki, roll up) oraz na stronie internetowej OKS. Następnie w określonym terminie wszyscy zainte- resowani zgłosili 7 inicjatyw. Komisja na podstawie kryteriów określonych w Re- gulaminie oraz dyskusji merytorycznej przyjęła do realizacji wszystkie zgłoszo- ne pomysły-inicjatywy. Druga część zadania polegała na rea- lizacji inicjatyw przez pomysłodawców. Oto poszczególne inicjatywy realizowa- ne od 31 lipca do 20 listopada 2015 r. głównie na terenie Gminy Żółkiewka : Chłaniowiacy w otchłani świata to tytuł inicjatywy realizowanej przez pa- nie z KGW w Chłaniowie. Inicjatywa rozpoczęła się wyjazdem studyjnym do Krainy Rumianku w Hołownie. Po zwie- dzaniu Ośrodka Edukacji Regionalnej w Hołownie panie z KGW z Chłaniowa i Poperczyna uczestniczyły w warszta- tach tworzenia kwiatów z bibuły i sło- my. Uczestnicy wyjazdu zainspirowali się stosowanymi tam metodami pracy, które zaktywizowały mieszkańców Ho- łowna. Następnie w remizo-świetlicy w Chłaniowie panie przeprowadziły dla młodszego pokolenia i gospodyń warszta- ty kulinarne związane z pieczeniem ciast. Przygotowane wypieki były degustowa- ne podczas spotkania w remizo-świetlicy w Chłaniowie. Po odpuście parafialnym na św. Mateusza społeczność lokalna uczestniczyła w spotkaniu, na którym przygrywał zespół muzyczny Select, re- pertuarem nawiązując do dawnych po- tańcówek wiejskich. Uczestnicy rozma- wiali o losach osób z Chłaniowa, którzy wyjechali do państw zachodniej Europy. Umieścili na mapie świata punkty migra- cji mieszkańców wsi i zawiesili ją w cen- tralnym punkcie świetlicy. Na spotkaniu byli obecni mieszkańcy Chłaniowa oraz okolicznych wiosek. Wysoka frekwen- cja uczestników zaskoczyła pozytywnie inicjatorów projektu. Członkinie KGW w Chłaniowie i okolicznych wiosek, aby rozwijać swoje umiejętności i wiedzę, uczestniczyły w warsztatach kulinar- nych. Instruktor zaproponował ciekawe i nieznane przepisy. Głównymi skład- nikami dań były ryby i grzyby, które są potencjałem Chłaniowa. Przygotowane potrawy były prezentowane i degustowa- ne podczas Smaków Jesieni w Poperczy- nie. W piękny słoneczny dzień wspólnie z dziećmi panie zorganizowały wyciecz- kę do lasu. Miła atmosfera sprzyjała pie- czeniu kiełbasek przy ognisku. Ostatnim działaniem w ramach inicjatywy był udział pań w warsztatach z filcu, na któ- rych pod okiem instruktora pani Diany Cygan wykonały biżuterię. Malinowy Poperczyn to kolejna ini- cjatywa realizowana przez panie z KGW w Poperczynie. Inicjatywa rozpoczęła się wspólnym wyjazdem studyjnym wraz z paniami z KGW z Chłaniowa do Krai- ny Rumianku w Hołownie. Panie uczest- niczyły w warsztatach tworzenia kwia- tów z bibuły i słomy, proponowanych przez Ośrodek Edukacji Regionalnej w Hołownie. „To wioska tematyczna, gdzie można doświadczyć, jak żyli, pra- cowali i odpoczywali przodkowie tej miejscowości. Wszystko to dzieje się w scenerii polskiej wsi, gdzie dawne oby- czaje są wciąż żywe i praktykowane’’1. Uczestnicy wyjazdu integracyjnego do- wiedzieli się o różnych formach aktyw- ności społecznej mieszkańców Hołowna, m.in. o działającym Stowarzyszeniu. Panie z KGW z Poperczyna przepro- wadziły warsztaty kulinarne z tradycyj- nych potraw dla młodszego pokolenia i gospodyń. Po warsztatach miało miejsce spotkanie, połączone z degustacją przy- gotowanych potraw, dotyczące zbierania starych fotografii, przedstawiających lu- dzi, wydarzenia, miejscowość Poperczyn i okolic „kiedyś” i „dziś”. Spotkanie było doskonałym momentem na wspomnienia i dyskusję. Z otrzymanych zdjęć człon- kinie KGW w Poperczynie stworzyły album międzypokoleniowy. Przygoto- wane potrawy były prezentowane pod- czas Dożynek Gminnych w Żółkiewce. Panie rozwijały swoje umiejętności i pa- sje uczestnicząc w warsztatach rękodzie- ła z zakresu florystyki, sztuki użytkowej i elementów dekoracji wnętrz. Wykonane rękodzieło oraz przygotowane ponownie potrawy zostały prezentowane podczas Smaków Jesieni w Poperczynie. Księga opowieści ślubnych miesz- kańców Gminy Żółkiewka to nazwa inicjatywy, zgłoszonej przez żółkiew- skich seniorów w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2015. Swoje działania grupa seniorów rozpoczęła od zbiórki fotografii ślub- no-weselnych pochodzących z lat 40.- tych, 50.-tych oraz 60.-tych. Zebrane w Ośrodku Kultury w Żółkiewce foto- grafie zeskanowano, odnowiono i wy- drukowano w dużym formacie, po czym inicjatorzy przygotowali z zebranych fotografii wystawę dla mieszkańców gminy Żółkiewka. Otwarciu wystawy 1 Informacja ze strony internetowej http://krainarumianku.pl/ Panorama Żółkiewska (grudzień) Nr 2(20)/2015 33 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY towarzyszył wykład etnograficzny, który przeprowadziła pani dr Mariola Tymo- chowicz, pracownik naukowy instytutu kulturoznawstwa na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej. Tematem odczytu były tradycje oraz obyczaje ślubno-we- selne w regionie lubelskim. Po wykładzie nagrano wywiady ze starszymi osobami, w których opowiadały one o swoich ślu- bach i weselach. Zapisane wspomnienia i zebrane fotografie posłużyły do stworze- nia „Księgi opowieści ślubnych miesz- kańców Gminy Żółkiewka”. Nie był to jednak koniec działań naszych seniorów. Od końca września grupa w każdą środę zbierała się w Ośrodku Kultury w Żół- kiewce na próby do przygotowywanego przez siebie przedstawienia kabaretowe- go pt. „Nim zostaniesz seniorem- przeżyj to jeszcze raz”. Premiera przedstawienia miała miejsce 18 października w Ośrod- ku Kultury w Żółkiewce. Sala widowi- skowa, w której odbywała się premiera, wypełniona była do ostatniego miejsca, a zgromadzona na niej publiczność żywo reagowała na sceniczne poczynania ak- torów. Po spektaklu aktorzy i widzowie zasiedli razem przy „weselnych” stołach gdzie częstowali się weselnym tortem i ciastami. Wspomnę także, iż kilka dni wcześniej, a dokładnie w czwartek 15 października, nasi seniorzy pojechali do Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie na sztukę „Sen nocy letniej”. Regionalne Towarzystwo Przyjaciół Żółkiewki w ramach programu „Aktyw- ni mieszkańcy w Gminie Żółkiewka” re- alizowało inicjatywę Śladami hetmana Stanisława Żółkiewskiego. Celem ini- cjatywy było upowszechnianie wiedzy o postaci hetmana Stanisława Żółkiew- skiego, upamiętnienie Jego zasług, roz- budzenie i rozwijanie zainteresowania postacią hetmana oraz historią Żółkiew- ki i jej okolic wśród dzieci i młodzieży. Inicjatywę rozpoczął rajd rowerowy Śladami hetmana Stanisława Żółkiew- skiego dla młodzieży, w trakcie którego uczestnicy zapoznali się z pamiątkami rodu Żółkiewskich obecnymi na terenie naszej gminy. Po kilku godzinach, które potrzebne były na pokonanie dość długiej trasy rajdu, rowerzyści dotarli pod Ośro- dek Kultury w Żółkiewce, gdzie czekał na nich poczęstunek przy ognisku. Ko- lejnymi działaniami podjętymi w ramach inicjatywy były dwa wykłady historycz- ne dla lokalnej społeczności dotyczące osoby hetmana Stanisława Żółkiewskie- go, które odbyły się 8 i 23 październi- ka w Ośrodku Kultury Samorządowej. Pierwszy wykład dotyczył życia i kariery hetman Stanisław Żółkiewskiego i prze- prowadzony został przez pana Romana Olendra, absolwenta historii UMCS spe- cjalizującego się w zagadnieniach XVI i XVII wieku. Pan Roman przedstawił zebranym najciekawsze fakty z życia wielkiego hetmana oraz poszczególne etapy jego kariery, której uwieńcze- niem stało się zdobycie najważniejszych urzędów w państwie. Kolejny wykład przeprowadził pan dr Jerzy Ternes, pra- cownik naukowy instytutu historii XVI i XVII wieku na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej. Odczyt dotyczył związków rodzinnych między hetmanem Stanisławem Żółkiewskim i rodziną Żół- kiewskich, w posiadaniu której była ów- czesna Żółkiewka i okoliczne wioski. Dr Ternes objaśnił zgromadzonym bardzo zawiłe kwestie genealogiczne i przybli- żył zebranym gałąź rodu Żółkiewskich zamieszkującą nasze tereny. Oba odczy- ty zgromadziły sporą publiczność. RTPŻ w ramach inicjatywy wydało również publikację historyczną pt. „Hetman Sta- nisław Żółkiewski – zapomniany boha- ter”, której zadaniem jest popularyzacja wiedzy o hetmanie Żółkiewskim oraz Żółkiewce. Inicjatywę zakończył kon- kurs historyczny dla dzieci i młodzie- ży, w którym nagrodami były książki o tematyce historycznej. Patchwork Żółkiewski-łączy nas Żółkiewka, to kolejna inicjatywa, która miała na celu pokazać rodzimych twór- ców, młodych i dojrzałych artystów, któ- rzy przelewają na papier swoje uczucia i tych, którzy tworzą piękne przedmioty- rękodzieło tak różnorodne w naszej gmi- nie. Inicjatywa splata ze sobą wrażliwość ludzi na otaczającą nas rzeczywistość, piękno przyrody, miłość do rodziny, oj- czyzny i tradycji. Celem inicjatywy było dotarcie do nowych osób, które piszą wiersze i two- rzą rękodzieło, oraz spopularyzowanie ich wśród lokalnej społeczności. Następ- nie zorganizowanie wspólnego spotkania i zapoznania z wytworami własnej pracy twórczej oraz przygotowanie publika- cji. Wcześniej tylko niektórzy byli zna- ni szerszej społeczności. Drugi cel, jaki postawili sobie autorzy tego pomysłu, to edukacja dzieci i młodzieży w kierunku rękodzieła, a także rozwijanie kreatyw- ności i twórczego myślenia. W Ośrodku Kultury przygotowana została wystawa rękodzieła z naszej gmi- ny, były to: serwety, bieżniki, obrusy, po- duszki i obrazy wykonane haftem krzy- żykowym. Prezentowane prace można było podziwiać przez kilka tygodni. Kolejnymi działaniami w ramach programu były warsztaty: grupa dzieci uczestniczyła w zajęciach z rękodzieła, ucząc się podstaw haftu krzyżykowego od pań-hafciarek( jednocześnie inicjato- rek pomysłu). W wyniku kilku cyklicz- nych spotkań powstała wspólna praca. Natomiast grupa młodzieży brała udział w zajęciach poetyckich. Warsztaty kre- atywności prowadziła pani Lidia Jur- kiewicz, pedagog, polonistka i poetka z Krasnegostawu. Różnorodność, która została dostrzeżona zarówno w poezji jak i w rękodziele miejscowych twór- ców, znalazła swój finał w publikacji pt. „Żółkiewskie inspiracje”, w której umieszczone zostały fotografie ręko- dzieła oraz wiersze w trzech odsłonach: twórczość za rodzinnym progiem, z głę- bin siebie i na skrzydłach wyobraźni. W Ośrodku Kultury w Żółkiewce zo- stała zorganizowana promocja w/w wy- dawnictwa z udziałem autorów wierszy i twórców rękodzieła, której towarzy- szyła wystawa prac. Podczas spotka- nia autorzy sami prezentowali własne utwory i opowiadali o swojej twórczości i o tym, co ich inspiruje. Zarówno zapro- szeni goście, jak i sami artyści, „zatopili” 3 4 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA się w atmosferze żółkiewskiej kultury i w miłym towarzystwie spędzili to wy- jątkowe spotkanie. Dotknij teatru i Nakręcona Żół- kiewka to tytuły kolejnych projektów w ramach zadania ,„, Aktywni mieszkańcy w gminie Żółkiewka”, których inicjatora- mi była młodzież. Teatrem zainteresowa- ła się młodzież gimnazjalna, która chcia- ła poszerzyć wiedzę, rozwinąć zdolności w dziedzinie teatru poprzez warsztaty. Zajęcia teatralne miały miejsce w Ośrod- ku Kultury i w Gimnazjum w Żółkiewce. Młodzież wyjechała do Lublina, gdzie w Teatrze Kameralnym obejrzała sztu- kę wg A. Fredry pt. „Zemsta”, a także zwiedziła Teatr Stary oraz wzięła udział w lekcji teatralnej. Efektem udziału w projekcie było opracowanie własnego scenariusza teatralnego, przygotowanie dekoracji i wystawienie przedstawienia przed żółkiewską publicznością. Starsza młodzież zainteresowała się fotografią i filmem. Wzięła udział w warsztatach fotograficznych, wykona- ła zdjęcia w plenerze, z których najlepsze znalazły się na wystawie. Kolejnym dzia- łaniem był wyjazd do Centrum Kultury Filmowej Stylowy” w Zamościu na pro- jekcję filmu i lekcję filmową. Być może pobyt w kinie pobudził młodzież do dzia- łania , ponieważ w niedługim czasie po- wstał filmik o Żółkiewce pt. „Nakręcona Żółkiewka”. Jego premiera miała miejsce 11 listopada 2015 r. w sali Ośrodka Kul- tury, w której 25 lat temu funkcjonowało prawdziwe kino. Widownia była pełna, a po projekcji autorzy chętnie odpo- wiadali na pytania. Odbiór filmu przez publiczność był pozytywny, przez co wzrosło zapotrzebowanie na nakręcenie kolejnych filmików o pozostałych miej- scowościach gminy Żółkiewka. Pracownicy Ośrodka Kultury służyli pomocą i wsparciem przy realizacji ini- cjatyw. Poprzez realizację poszczegó|- nych pomysłów zostały odkryte nowe zasoby ludzkie, przyrodnicze, histo- ryczne i kulturowe. Pojawili się liderzy, animatorzy, grupy, które posiadają duży potencjał kulturowy. Objawiły się osoby ze zdolnościami organizatorskimi, pla- stycznymi, aktorskimi, artystycznymi, literackimi. Inicjatywy wzbudziły krea- tywność, rozwinęły pasje, zainteresowa- nia, umiejętności uczestników poszcze- gólnych projektów. Ośrodek Kultury stał się miejscem otwartym na pomysły mieszkańców. Zespół redakcyjny HETMAN STANISŁAW ZÓŁKIEWSKI LI EKYW WENA A Zachęcamy do zapoznania się z publikacjami dostępnymi w Ośrodku Kultury lub na stronie internetowej www.oks-zolkiewka.pl KULTURA DOSTĘPNA KULTUMY +++ DOM KULTUR YT+ NARODOWI MTRUM „Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne 2015." CIEKAWOSTKI NIEZWYKŁE KOLIGACJE CHŁOPSKIEGO RODU JAREMKÓW Genealogia, która jest nauką pomoc- niczą historii jeszcze do niedawna zajmo- wała się badaniem koligacji rodów po- chodzenia szlacheckiego, jednak dzięki Internetowi i coraz większej dostępności źródeł w formie cyfrowej objęła wszyst- kie warstwy społeczne średniowiecznej i nowożytnej Polski. Badania genealo- giczne są bardzo żmudne i czasochłonne, jednak niekiedy przynoszą zaskakujące rezultaty. Takim zaskakującym rezulta- tem obalającym mit o hermetycznym zamykaniu się elit polskich przed lud- nością chłopską w okresie do końca XIX w. zakończyły się wieloletnie badania genealogiczne nad rodem Jaremków. Co więcej, pozwoliły one stwierdzić, że każ- dy dzisiaj żyjący na świecie Jaremek po- chodzi z Orchowca w gminie Gorzków, bo w tej małej wsi powstało i utrwaliło się to nazwisko. Dzieje rodu Jaremków potwierdzone są w aktach stanu cywil- nego parafii św. Stanisława w Gorzko- wie od 1694 r. Dnia 12 września 1694 r. proboszcz parafii gorzkowskiej zapisał w księdze ochrzczonych: Idem qui Supra, bapt: Cristoforusfilium Joannis Jarema et Annas coniugs legite de villa Orchowiec. Czyli że, w tym dniu ochrzcił Krzysztofa syna Jana Jaremy i Anny prawych mał- żonków z Orchowca. Jednak większość współczesnych nam Jaremków wywodzi się od Szymona i Katarzyny Słomeckiej KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska (grudzień) Nr 2(20)/2015 35 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY (Słomiaczki?), którzy wzięli ślub w gorz- kowskim kościele w dniu 13.01.1704 r. Szymon był też świadkiem na ślubie wspomnianego wyżej Krzysztofa z Te- resą Kaczyńską w 1728 r., co potwierdza jego związki rodzinne z Janem Jaremą. Nazwisko Jarema przybierało w począt- kach XVIII wieku formę Jaremko i Jare- mek, by ostatecznie utrwalić się w latach dwudziestych tego wieku w takiej for- mie, jaka przetrwała do dziś, czyli Jare- mek. Być może wpływ na utrwalenie się nazwiska w takiej formie miał mezalians, do jakiego doszło 17 lutego 1697 r. W tym dniu Stanisław Jarema poślubił Ka- tarzynę Wielobycką z Bobrowego. Nie ulega żadnej wątpliwości, że Stanisław był chłopem, a Katarzyna szlachcianką wywodzącą się z pochodzącego z Wielo- byczy, ale osiadłego także w Bobrowem, rodu szlacheckiego herbu Abdank. Ka- sper Niesiecki w swoim Herbarzu infor- muje, że w konstytucji z 1611 r. zapisa- no, iż Tomasz Wielobycki z Wielobycia w powiecie krasnostawskim brał udział w wyprawie na Moskwę, w której to jego bracia zginęli, zaś Tomasz został ranny w obie ręce. Za te zasługi król Zygmunt III nadał mu przywileje. Jaki mógł być powód tego małżeństwa? Odpowiedź przynosi księga urodzeń z 1697 r. Gdzie pod dniem 15 sierpnia, zapisano fakt ochrzczenia Marianny córki Stanisława Jaremy i Katarzyny, z Orchowca, matką chrzestną była Anna Wielobycka, być może córka Samuela Wielobyckiego i Agnieszki, z Wysokiego. Tak więc ślub mamy w lutym, chrzest w sierpniu, a więc sześć miesięcy. Co prawda ciotka mojej żony, siostra Konsolata augustian- ka na krakowskiej Skałce mawiała w ta- kich przypadkach, że wcześniaki też się dobrze chowają, ale tym razem nie mamy raczej do czynienia z wcześniakiem. Ka- tarzyna zapewne została jak najszybciej wydana za mąż, zanim otoczenie mogło zorientować się, że nie jest już panien- ką. Oprócz Marianny mieli oni jeszcze czworo dzieci, córki: Aleksandrę, Teresę i Zofię oraz syna Józefa. Stanisław Jare- ma zmarł przed 1728 rokiem, bo w tym roku Katarzyna ponownie wyszła za mąż, za Adama Kurządkowskiego z Bobrowe- go. Małżeństwo Stanisława i Katarzyny spowodowało, że Jaremowie skoligacili się ze szlacheckim rodem Wielobyckich, a przez nich także z rodem Orchowskich właścicieli Orchowca. Być może ta właś- nie koligacja spowodowała, że zaczęto odróżniać rodzinę Stanisława Jaremy jako tych większych Jaremów od pozostałych mniejszych Jaremów, czyli Jaremków, co wpłynęło na formę w jakiej utrwaliło się to nazwisko. Powyżej opisana koliga- cja nie była jedyną niezwykłą koligacją chłopskiego rodu Jaremków. Pod koniec XIX wieku Antoni Jaremek ze Średniej Wsi w parafii żółkiewskiej poślubił Ma- riannę Korycińską, córkę Stanisława Korycińskiego i Katarzyny Pakułówny z Wierzchowiny, córki Andrzeja pocho- dzącego z Jacni koło Krasnobrodu, wójta (sołtysa) wsi Majdan Wierzchowski (dziś Majdan Wierzchowiński) i Ewy Szpot z Antoniówki. Stanisław był synem Adama Wiktora, dwojga imion Korycińskiego kowala w Kosarzowie, Woli Żółkiewskiej i Śred- niej Wsi. Brat Stanisława, Piotr ożeniony był z Franciszką Bełzowską w 1874 r. W 1847 r. Adam ożenił sie z Teklą Ko- śmińską-córką Antoniego Kośmińskiego , dziedzica części Starej Wsi pod Bycha- wą, pewnie zaścianka, bo utrzymywał się z funkcji gumiennego we dworze w Ko- sarzewie. Antoni był dalekim krewnym Michała Kośmińskiego budowniczego pierwszego w Lublinie młyna parowego, to od nazwiska Michała wzięła nazwę jedna z lubelskich dzielnic – Kośminek. Adam był synem Józefa Korycińskiego- pisarza propinacji dominikalnej w Pucha- czowie, gorzelnianego w Łańcuchowie, gumiennego w Wierzchowiskach i Anto- niny Malinowskiej. Brat Antoniny, Woj- ciech ożenił się z Julianną Gano (nazwa wsi Gany pochodzi od tego nazwiska), wnuczką Stanisława Kostki Kossow- skiego starosty sieradzkiego i właściciela Bełżyc oraz Jana Jastrzębskiego wojskie- go urzędowskiego, przywódcy lubelskich targowiczan. Wieś Malinowszczyzna koło Bełżyc wzięła nazwę od nazwiska tej rodziny. Józef Koryciński miał dwóch bra- ci: Wincentego ożenionego z Marianną Chlebowską-zastępcę wójta gminy By- strzyca i Antoniego zastępcę-wójta gmi- ny Tuchowicz, ożenionego z Magdaleną Radzikowską. Antoni Koryciński uczest- niczył w Powstaniu Listopadowym, wal- cząc w oddziale Krakusów Lubelskich i być może w tym powstaniu zginął, bo nie zachowały się o nim żadne informacje po 1831 r. Ojcem Józefa Korycińskiego był Feliks, a matką Eleonora Tchórzewska, nazywana także Opolską. Feliks Kory- ciński zmarł w 1836 r. we wsi Bramka w parafii Okrzeja w wieku 105 lat. Ro- dzicami Feliksa byli: Szymon, być może tożsamy z Szymonem z Korycian ur. w 1707 r. i Joanna. Ojcem Szymona był Józef ur. 1674 r. Rodzicami tegoż Józefa byli najpewniej: Grzegorz dicti Cibor de Koryciany i Zofia, którzy współdziedzi- czyli na dobrach Przesmyki w 1676 r., ten zaś z kolei, jak wskazuje przydomek Cibor, był potomkiem Serafina syna Ci- bora, którego wymienia akt przysięgi szlachty powiatu drohickiego Koronie Polskiej, podpisany w Drohiczynie 14 maja 1569 r., a zawarty w ,,Aktach unii Polski z Litwą 1385 - 1791”. Tak więc przodkowie Marianny Korycińskiej- żony Antoniego Jaremka najpewniej wy- wodzą się z Korycian i Przesmyków na Podlasiu. Podlascy Korycińscy w swoich wywodach szlachectwa, z wyjątkiem jed- nego z roku 1522 r. (Gozdawa), podawali herb Topór. Byliby więc spokrewnieni z senatorskim rodem Korycińskich z XVII i XVIII wieku. W tym z kanclerzem Ste- fanem Korycińskim opisanym w ,,Po- topie” Henryka Sienkiewicza. To ewen- tualne pokrewieństwo daje możliwość współczesnym Korycińskim przyznawać się do koligacji z Ottonem z Pilczy, a tym samym z jego córką, żoną Władysława Jagiełły, Elżbietą Granowską koronowa- ną królową Polski. Trzeba jednak obiek- tywnie przyznać, że ś.p. profesor Janusz Kurtyka na marginesie książki ,,Tęczyń- scy” poddał w wątpliwość tę koligację, 36 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA niestety nie uzasadniając dokładniej tej wątpliwości. W 2014r. autor II tomu „Herbarza szlachty Ziemi Łukowskiej na lubel- szczyźnie” Marek Woliński przypisuje Korycińskim z Podlasia herb Gozdawa, chyba jednak zbyt pochopnie (trzeba przyznać, że pan Marek Woliński jest człowiekiem odważnym, bo Kasprowi Niesieckiemu- krasnostawskiemu jezu- icie po wydaniu jego herbarza wybito okna, a przed rozniesieniem na szablach uratowało go tylko to, że był zakonni- A wracając do Jaremków to, o ile ich koligacje z rodami Wielobyckich i Korycińskich z Podlasia są udokumen- towane faktami, to te dalsze królewskie i senatorskie, pomimo potwierdzenia ich w „Herbach rycerstwa polskiego” Barto- sza Paprockiego z 1584 r., jak iw wywo- dach senatorskiego rodu Korycińskich z XVIII wieku, należy traktować z przy- mrużeniem oka. Wiele informacji o rodzie Koryciń- skich przytacza s. Dorota Elżbieta Kory- cińska CSFN w swojej pracy doktorskiej skupa Wojciecha Jana Korycińskiego metropolity lwowskiego obrządku łaciń- skiego”. Na opisanym przykładzie niewiel- kiej części historii rodu Jaremków, wi- dzimy, jak niezwykłe mogą być dzie- je zwykłej chłopskiej rodziny, dlatego też zachęcam wszystkich czytelników, by poznawali dzieje własnych rodzin, a być może znajdą równie ciekawe hi- storie, autor zawsze i chętnie służy swoją pomocą. Lech Dziedzic dziedzic.lechQinteria.pl kiem). AGNIESZKA CHYLIŃSKA: Zezią TWytkie Póbłewy Iwafa „Zycie i działalność pastoralna arcybi- www.rzeczpospolitamlynarska.pl BIBLIOTEKA PROPONUJE PSY EGIPTU Powieść z akcją osadzoną w pieczołowicie zrekonstruowanej rzeczywistości starożytnego Egiptu. Egipt faraonów, tysiąc czterysta lat przed Chrystusem. Małoletnia księżniczka z azjatyckiego królestwa Mitanni wędruje na dwór faraona. Ma zostać jego kolejną żoną. W kananejskiej twierdzy Megiddo, od której wiele lat później bierze nazwę biblijny Armagedon, czeka na nią egipski poseł Mane. Do spotkania jednak nie dochodzi, ponieważ Mane zostaje zamordowany, a księżniczka po- rwana. Do Megiddo przybywa jednak eskortujący ją mitannijski możnowładca Haramaszi. To on przy udziale egipskiego żołnierza o imieniu Tut („Żywy”) próbuje wyjaśnić tajemnice morderstwa i porwania. Nie jest to jednak łatwe, ponieważ każdy jest podejrzany, a okrutna intryga zbiera kolejne krwawe żniwo. | WOJNA NIE MA W SOBIE NIC Z KOBIETY To książka pasjonująca — i wstrząsająca. Wielka białoruska reporterka, Swietłana Aleksijewicz, 4 jedna z najwybitniejszych dziennikarek Europy, na miarę Oriany Fallaci, zapisała wojnę... kobiet. W drugiej wojnie światowej bowiem walczyły przeciw Niemcom hitlerowskim kobiety — rosyjskie, białoruskie, ukraińskie. Z bronią w ręku. Strzelając, rzucając granatami, wysadzając. Jako żołnierze a pierwszej linii, jako zwiad, jako dywersantki. A więc — zabijając i same ginąc. W tej książce nie ma patetycznych komentarzy autorskich. Jest zapis opowieści tych kobiet, które przeżyły... ZEZIA I WSZYSTKIE PROBLEMY ŚWIATA Zezia czuje, że spadają jej na głowę wszystkie problemy świata, ale wierzy, że wszystko dobrze się skończy. Trudno być jednocześnie gwiazdą sportu, szkolną prymuską i jeszcze znaleźć czas, by zająć się rodziną, szczególnie dorosłymi już przecież rodzicami! Kto ma sobie z tym wszystkim poradzić, jeżeli nie jedenastoletnia Zezia? Przepraszam — Zuzanna? Ciepła opowieść o tym, że rzeczy dobre są czasem blisko nas, tylko trzeba się pilnie rozglądać. A poranki, szczególnie te świąteczne, to czas cudów. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 2(20)/2015 3 7 KOLĘDA, KOLĘDA... W okresie Świąt Bożego Narodzenia mieszkańców pa- rafii olchowieckiej (gm. Żółkiewka) odwiedzili kolędnicy. Tradycyjne Herody były przedstawiane w naszym regionie wiele razy, ale nigdy w takim składzie. Tę grupę tworzyli muzycy, aktorzy i animatorzy mieszkający w Polsce i poza granicami kraju. Wszystko to za sprawą fundacji wspiera- nia kultury i rozwoju regionalnego „„Borówek 27”. Jego założyciele to artyści i ich przyjaciele, którzy chcą dbać o dawne zwyczaje i obyczaje, wracać do starych pieśni Herody z fundacji „„Borówek 27 i tradycyjnych melodii. Niektórych Państwo znacie, ponie- waż minionego lata pan Przemysław Łozowski-muzyk oraz Joanna Belzyt - teatrolog, prowadzili zajęcia artystyczne dla dzieci w Ośrodku Kultury w Żółkiewce. Zespół redakcyjny OFERTA OŚRODKA KULTURY W ŻÓŁKIEWCE Zapraszamy wszystkich chętnych do udziału w zajęciach edukacyjnych i artystycznych. Dzieci i młodzież szkolną zapraszamy na zajęcia pozalekcyjne oraz udział w propo- nowanych konkursach i innych przedsięwzięciach kultural- nych. Poniedziałek godz. 15.00 Młodzieżowy zespół wokalno-instrumentalny Wtorek godz.15.00 Dziecięcy zespół taneczny Środa godz. 14.00 Klub Seniora Czwartek godz. 15.00 Zabawy plastyczne, integracyjne Piątek godz. 14.00 Indywidualna nauka gry na instrumentach godz. 17.00 Zespół Relaks Sobota godz. 18.00 Kapela Żółkiewiacy Propozycja na spędzenie ferii zimowych w dniach od 15.02.2016 r. do 26.02.2016 r. zamieszczona będzie na pla- katach oraz na stronie internetowej www.oks-zolkiewka.pl W każdą pierwszą sobotę miesiąca o godz.10.00 odby- wają się spotkania Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki (oprócz wakacji). KĄCIK LITERACKI Nauczmy się żyć obok siebie Trzeba się umieć pokochać z zaletą jak i z wadami i mówić szczerze, całą prawdę nawet smutnymi ustami. Trzeba chcieć sobie pomagać sercem, a także rękami dyplomy i odznaczenia nie zmienią drogi przed nami Wspomnienia Co dzień wspomnienia dziwnie tęskne za czymś co nigdy już nie wróci. Oczy zmęczone smutkiem spięte wpatrzone w przeszłość dwojga ludzi. Miłość spokojną, jakże wierną. Ten dzień Jeden dzień a na tęsknotę cały wiek Jeden ruch — a już ogromny lęk Jeden krok — a droga kręta, długa Jedna łza, z nią żalu wielka struga. Przeszłość pogodną, dobrą, piękną Pełną wyrzeczeń, pracy,trudu. Danuta Błaszczak - Żółkiewka Koniec rozdarty cierniem bólu. Nie szukać winnych tam gdzie ich nie ma Trzeba w zadumie i pokorze wznieść ręce do nieba. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 38 Nr 2(20)/2015 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA Moja gwiazdeczka Gwiazdeczko moja na niebie świecisz mi nocami świecisz mi na co dzień od zarania mego. Spośród milionów gwiazd migocących jak światło choinkowe Ty jedna jesteś najpiękniejsza, która świecisz wprost na moją głowę. Stworzona jesteś dla mnie kolorów masz w sobie tysiące, świeć gwiazdeczko tak długo Świeciłaś mi od zarania od mego przyjścia na świat, bo Ty jesteś moja wybrana od Pana Boga wysłana. A kiedy przyjdzie godzina rozstania, Wierzę- gwiazdeczko Tobie, ze zaświecisz mi w moją ostatnią drogę. 1 tak każdy człowiek żyjący ma swą gwiazdkę na niebie, świeci mu co dzień iw nocy pomaga w potrzeb ie. aż zajdzie moje słońce. Pelagia-Cecylia Kołek, Żółkiewka KĄCIK KULINARNY SAKIEWKI NALEŚNIKOWE Z FARSZEM Składniki na naleśniki: Ok. 0,5 kg mąki, 2 jaja, 1 łyżka cukru, I łyżeczka soli, 2 szk. oliwy, do smaku po 2 łyżeczki: ziół prowansalskich, papryki ostrej, suszona natka pietruszki, pół na pół woda z mlekiem — wszystkie składniki dokładnie wymieszać i usmażyć naleśniki. Farsz — składniki: ok. 40dag mięsa mielonego Świeżo zmielonego, 1 cebula, v2 papryki czerwonej i żółtej, 20 dag pieczarek, 3 ząbki czosnku, 3 łyżki ketchupu, 4 łyżki sera żółtego, 1 op. sosu pieczarkowego lub myśliwskiego, do smaku: maggi, pieprz, Vegeta, zielenina, majeranek . Wykonanie: pieczarki zetrzeć na tarce jarzynowej, podsmażyć na oliwie i gdy puszczą sok dodać mięso, cebulę drobno pokrojoną, czosnek, papryki, ketchup i smażyć ok. 10 min. Następnie przykryć pokrywką i dusić ok. 30 min. po czym dodać sos pieczarkowy i jeszcze dusić 5 min często mieszając. Na koniec doprawić do smaku. Wykonanie: na środek naleśnika wyłożyć 1-2 łyżki farszu, posypać serem, zebrać brzegi naleśnika i obwiązać bardzo delikatnie, jak sakiewkę sparzonym liściem pora. Tak uformowane sakiewki włożyć na 10 min. do piekarnika, aby się tylko zagrzały. Można posypać startym serem. Podawać z sosem pieczarkowym i surówką sezonową. Przepis z warsztatów kulinarnych w Chłaniowie w ramach programu Aktywni mieszkańcy w Gminie Żółkiewka DK+ Inicjatywy Lokalne 2015 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ARTYSTYCZNE LATO W OŚRODKU KULTURY Kładka na rzece Żółkiewka między Makowiskami a Poperczynem OD REDAKTORA NACZELNEGO Z prawdziwą przyjemnością kierujemy do Państwa jubileuszowy - dwudziesty numer kwartalnika Panorama Żółkiewska. Grudzień to nie tylko ostatni miesiąc starego roku, ale też czas spotkań w rodzinnym gronie z okazji świąt Bożego Narodzenia. Przed nami Nowy Rok 2016 i szereg pytań; jaki On będzie? Co nowego nam przyniesie, czym nas zaskoczy? W tym numerze informujemy o zakończonych inwestycjach 2015r. w gminie Żółkiewka, o nowym sprzęcie dla OSP, a także o kontynuacji projektu „Klub przedszkolaka”. Nasze szkoły brały udział w ciekawych inicjatywach „które opisują. Poinformujemy o kolejnych osobach z pasją, tym razem będą to Michał i Adam Zgardzińscy z Poperczyna, ojciec i syn, którzy zajmują się renowacją starych mebli, a także instrumentów oraz Andrzej Krzos z Żółkwi Kolonii , który zaczyna przygodę z kowalstwem. Zachęcam do przeczytania artykułu o chrzcie Polski w związku z jego 1050. rocznicą przypadającą w 2016r. Wspominamy przedwojenny Lwów, z jego zdobyczami kultury i nauki. Jesienią w naszej gminie realizowane były różne przedsięwzięcia kulturalne w ramach programu Narodowego Centrum Kultury Dom Kultury + Inicjatywy Lokalne 2015: młodzież kręciła film o Żółkiewce i fotografowała plenery, inni tworzyli teatr i edukowali się w tej dziedzinie, obserwując zawodowych artystów scen lubelskich, obejrzeli sztukę w lubelskim Teatrze Kameralnym. Teatrem zainteresowali się tez nasi seniorzy, sami ułożyli scenariusz i przygotowali widowisko kabaretowe na Dzień Seniora. Odbyło się wiele szkoleń, warsztatów kulinarnych, spotkań, wystaw, lekcji rękodzieła,wykładów historycznych i innych przedsięwzięć, o których to znajdziecie Państwo w artykułach. Ośrodek Kultury wydał dwie publikacje: „Żółkiewskie inspiracje” i „Hetman Stanisław Żółkiewski - zapomniany bohater”. Na zakończenie w kąciku kulinarnym podajemy bardzo smaczny przepis do wykorzystania w karnawale. Życzę miłej lektury. W imieniu pracowników Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce oraz zespołu redakcyjnego naszego kwartalnika składam Państwu najserdeczniejsze życzenia z okazji Świąt Bożego Narodzenia i wszelkiej pomyślności w Nowym 2016 Roku.
Panorama_Żółkiewska_-_Nr_21_1.pdf	KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ISSN 2084-5219 (PAŹDZIERNIK) NR 1(21)/2016 W NUMERZE M. IN.: KULTURA Z ŻYCIA GMINY - Wakacyjny wypoczynek dla dzieci - Odezwa do społeczeństwa - Letnie festyny - Święto strażaków WYDARZENIA NASZE SZKOŁY - Festiwal „Śpiewogry i Tany” - Uczą, wychowują, bawią - Powiatowe Święto Plonów LUDZIE I ICH PASJE [GO ZZWACOYN I - Diana Cygan - 600-lecie erygowania parafii pw. św. Wawrzyńca w Żółkiewce - Tomasz Rachwał - XIV Sejmik Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny w Żółkiewce Żółkiewka „|Krasnostawski : Gmina Zótkiewka 4 Da N i) kj u y a o D w t =. a ZU Ly [> A z a m Ez r" ; LO: * 24 ą | M ge a Ę a ai Pa [EJ ra a : 5 || -| r. 1 aa a. zw naci p dE p. = JEŻ. RK Swen BEIEĄ ia ALFA wę BAW ociewiEsKkalnie OD REDAKTORA NACZELNEGO Szanowni Czytelnicy! Po dłuższej przerwie spotykamy się ponownie na łamach 21. numeru Panoramy Żółkiew- skiej. Na pierwszych stronach gazety Regionalne Towarzystwo Przyjaciół Żółkiewki zwraca się do społeczeństwa z apelem o wsparcie budowy pomnika hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Żółkiewce z racji 400. setnej rocznicy śmierci przypadającej w 2020 r. Za nami gorące lato i wiele miłych wspomnień, ponieważ bogate było w różne wydarzenia kulturalne. W lipcu po raz pierwszy miał miejsce festiwal „„Śpiewogry i tany”, impreza eduka- cyjno-artystyczna. Mieliśmy udane POWITANIE LATA i świetny koncert zespołu rockowego YOUNG TEAM. Jesteśmy dumni, że dużo rodziców skorzystało z bogatej oferty wypoczyn- ku dla dzieci: wycieczki do Warszawy, Poleskiego Parku Narodowego i podziemi kredowych w Chełmie oraz do Parku Linowego w Janowie Lubelskim, warsztatów artystycznych i zajęć kulturowych oraz półkolonii. Podczas festynu wakacyjnego „Piknik Wawrzyńca” tłumy fanów zespołu AKCENT odwiedziło Żółkiewkę. Koniec sierpnia to Powiatowe Święto Plo- nów i piękny korowód ulicami Żółkiewki na plac żniwny przy zalewie, obrzęd dożynkowy, występy kapel i zespołów, wystawy, pokazy, kiermasze. Początek października to w naszej miejscowości XIV Sejmik Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny pod hasłem: „Stanisław Żółkiewski-patriota, hetman, mąż stanu”. Drodzy czytelnicy o w/w wydarzeniach oraz innych ciekawych przedsięwzięciach dowie- cie się z treści artykułów Panoramy Żółkiewskiej. Życzę miłej lektury Wydawca UJ CI Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce Alina Chromczak, Renata Drozd ul. Krótka 3, 22-335 Żółkiewka SW tel./fax 84 683 17 28, e-mail: oks_zolkiewka(dpoczta.onet.pl WSM Redaktor naczeln WIEBZOUJA CI y ak Wydawnictwo „ROMAR” Zespół redakcyjny ul. Poniatowskiego 20, 22-300 Krasnystaw Anna Podgórska, Bohdan Kiełbasa, Katarzyna Oleszek, tel./fax 82 576 12 75 Łukasz Majkut Redakcja zastrzega sobie prawo do zmiany treści i tytułów przesyłanych artykułów. Na 1 stronie okładki zdjęcie przedstawiające Święto Plonów Powiatu Krasnostawskiego w Żółkiewce, 28.08.2016 r. - fragment obrzędu dożynkowego w wykonaniu grupy tanecznej z Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce pod kierunkiem pani Krystyny Kobylańskiej. www.oks-zolkiewka PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 3 Z ŻYCIA GMINY ODEZWA REGIONALNEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ ŻÓŁKIEWKI Szanowni Państwo Regionalne Towarzystwo Przyjaciół Żółkiewki zwraca się z apelem do społe- czeństwa o wsparcie finansowe budowy pomnika hetmana Stanisława Żółkiew- skiego w Żółkiewce. Stanisław Żółkiewski był synem Sta- nisława i Zofii z Lipskich. Karierę poli- tyczną rozpoczął u boku Jana Zamoy- skiego i od najmłodszych lat uczestniczył w najważniejszych politycznych wyda- rzeniach jakie miały miejsce w tamtym okresie historycznym. U boku Zamoy- skiego uczył się również rzemiosła wo- jennego uczestnicząc już od młodości w wielu kampaniach wojennych. Z cza- sem został stałym doradcą wojskowym Jana Zamoyskiego i dzięki protekcji swojego „wychowawcy” otrzymał buła- wę hetmana polnego koronnego. W 1595 brał udział w wyprawie do Mołdawii, a rok później krwawo stłumił powstanie kozackie Semena Nalewajki. W roku 1600 Żółkiewski brał udział w wyprawie na Wołoszczyznę i przyczy- nił się do zwycięstwa. W kolejnych la- tach walczył ze Szwedami w Inflantach, gdzie odniósł swoje pierwsze samodziel- ne zwycięstwo pod Rewlem. W trakcie rokoszu Zebrzydowskiego opowiedział się po stronie króla i pokonał jego prze- ciwników pod Guzowem. W roku 1609 Hetman Żółkiewski stanął na czele wojsk polskich wyprawiających się na Rosję i tam 4 lipca 1610 roku odniósł swoje najświetniejsze zwycięstwo w bitwie pod Kłuszynem nad kilkukrotnie silniejszym w liczbie nieprzyjacielem. Doprowadził do obwołania przez bo- jarów na tronie moskiewskim, królewi- cza Władysława oraz był zwolennikiem unii między Polską a Moskwą. Następne lata na polu wojskowości nie były aż tak dobre dla starzejącego się wodza, uak- tywniła się za to jego działalność poli- tyczna. W 1618 roku został hetmanem wielkim i kanclerzem wielkim koron- nym. W roku 1620 poprowadził swoją ostatnią wyprawę wojenną do Mołdawii, gdzie po przegranej bitwie pod Cecorą, zginął 7 października w trakcie odwrotu swoich wojsk. Pisarz Władysław Łoziński w głośnej przed stu laty książce „Prawem i lewem” napisał: „Żółkiewski był syntezą i kry- stalizacją wszystkiego, co było wznio- słe, świetne, dobre w naturze polskiej. Wojownik, dziejopis, orator, uczony, gospodarz na wszystkich polach swej działalności znakomity. W niektórych niezrównany. Zawarł w swoim charak- terze całe bogactwo polskiej duszy, całą bujność polskiego geniuszu”. Hetman Stanisław Żółkiewski więk- szą część swojego życia spędził na woj- nach w obronie Ojczyzny. Największą sławę przyniosło mu wspomniane już zwycięstwo pod Kłuszynem 4 lipca 1610 roku, które uznawane jest za jedno z najświetniejszych osiągnięć oręża pol- skiego. Jego następstwem było zdobycie Moskwy i obsadzenie Kremla polską za- łogą. 6 listopada 1612 roku, po długim oblężeniu polscy żołnierze zmuszeni byli opuścić Kreml. Rosjanie obecnie, uzna- ją tę datę za święto państwowe - Dzień Jedności, upamiętniający „wyzwolenie Moskwy spod polskich okupantów”. Na Placu Czerwonym postawili zaś pomnik przywódcom, którzy doprowadzili do wygnania Polaków. Hetman Stanisław Żółkiewski, któ- rego korzenie wywodzą się z Żółkiewki, nie doczekał się godnego upamiętnienia swojej postaci. Obecnie miejsca jego zwycięskich bitew leżą poza granicami Polski, i trudno oczekiwać by tam czczo- no jego postać. W związku ze zbliżają- cą się czterechsetną (2020 r.) rocznicą śmierci Hetmana Stanisława Żółkiew- skiego, Regionalne Towarzystwo Przyja- ciół Żółkiewki zgłosiło inicjatywę budo- wy pomnika ku czci wielkiego hetmana w Żółkiewce. Jako mieszkańcy Żółkiewki czujemy się zobowiązani do uczczenia wielkie- go bohatera narodowego i uważamy, że właśnie tutaj będzie godne miejsce usa- dowienia Pomnika Hetmana Stanisła- wa Żółkiewskiego. Nasza miejscowość przez kilka wieków stanowiła gniazdo rodowe Żółkiewskich. Wprawdzie dzia- dek przyszłego bohatera spod Kłuszyna przeniósł się na Ukrainę, jednak hetman Stanisław Żółkiewski utrzymywał bli- skie kontakty z rodziną pozostałą w dzi- siejszej Żółkiewce. Powołany Społeczny Komitet Bu- dowy Pomnika Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Żółkiewce zwraca się z serdeczną prośbą o poparcie inicjatywy i pomoc w zdobywaniu środków finanso- wych na opracowanie projektu, lokaliza- cję i odsłonięcie pomnika w czterechset- ną rocznicę śmierci Hetmana w 2020 r. Zainteresowani mogą wesprzeć bu- dowę pomnika wpłatami z dopiskiem „Na budowę pomnika Hetmana Stanisła- wa Żółkiewskiego” na konto bankowe Banku Spółdzielczego w Krasnymstawie: 55 8200 1050 2006 5000 0366 0003. Przewodniczący Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Żółkiewce Andrzej Wac-Włodarczyk KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 4 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA Zbiórką przed remizą OSP w Chła- niowie 8 maja br. strażacy ochotnicy z terenu gminy Żółkiewka i miejsco- wości Bzowiec rozpoczęli świętowanie dnia swojego patrona. Dzień Świętego Floriana jest przede wszystkim okazją do uczczenia trudu i poświęcenia ludzi, którzy żyją według zasady „Bogu na chwałę, ludziom na ratunek”. Strażacy codziennie ryzykują zdrowie i życie, nio- sąc pomoc podczas pożarów, ale również wypadków drogowych czy powodzi. W uroczystościach udział wzięło 12 jednostek OSP na czele z Wójtem Gminy — Jackiem Lisem, Zastępca Komendanta Państwowej Powiatowej Straży Pożarnej - bryg. mgr inż. Zbigniew Bojarczuk, Wi- ceprezes Powiatowego Zarządu Powia- ŚWIĘTO STRAŻY towego ZOSP RP w Krasnym- stawie — Zbigniew Ostrowski, Kierownik Oddziału KRUS w Krasnymstawie — Marcin Za- jąc, Przewodniczący Rady Gmi- ny Żółkiewka — Henryk Jare- mek, V-ce przewodniczący Rady Gminy Żółkiewka — Tadeusz Zając, Wacław Cichosz. Straża- cy i goście, prowadzeni przez kapelę „Żółkiewiacy” przeszli do kościoła w Chłaniowie na mszę, którą koncelebrował proboszcz Jerzy Koma. Podczas Mszy ksiądz pro- boszcz podkreślał odwagę strażaków w nawiązaniu do św. Floriana oraz społecz- ny charakter służby. Po Mszy strażacy udali się na poczę- stunek do remizy OSP. Gospodarzem gminnych obchodów w tym roku była jednostka OSP Chłaniów, poczęstu- nek dla strażaków przygotowały panie z Chłaniowa. Źródło Urząd Gminy Żółkiewka KLUB PRZEDSZKOLAKA KAPITAŁ LUDZKI BARKODOWA TRATLGLA SPÓJMGOŚCI 3 UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY Projekt współfinansowany w latach 2013/2015 ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Minął trzeci rok funkcjonowania od- działu przedszkolnego „Klub przedszko- laka w Żółkiewce”. W latach 2013-2015 oddział współ- finansowany był ze środków Europej- skiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludz- ki, Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty, Poddziałanie 9.1.1. Zmniejsza- nie nierówności w stopniu upowszech- niania edukacji przedszkolnej. W ciągu tych dwóch lat działalności oddziału przedszkolnego wychowaniem przedszkolnym zostało objętych łącznie 47 dzieci w wieku 3 i4 lata. Dzięki pozy- skanym środkom Gmina wyremontowała i wyposażyła oddział przedszkolny wraz z sanitariatem i szatnią. Przez ten okres, oprócz zajęć merytorycznych dzieci sko- rzystały z 210 godzin zajęć z logopedą, 105 godzin zajęć z psychologiem, po 126 godzin z języka angielskiego i gim- nastyki korekcyjnej oraz 84 godzin zajęć muzyczno tanecznych. Dzieci miały zor- ganizowane 2 wyjazdy do kina, po 1 do zoo i teatru. W okresie dofinansowania oddział przedszkolny dochował się 29 absolwentów. Kwota przyznanego dofinansowania to 344 542,00 zł. W ramach kontynuacji projektu w roku szkolnym 2015/2016 z oddzia- łu przedszkolnego korzystała grupa 22 dzieci. Oprócz zajęć merytorycznych i dodatkowych miniony rok szkolny ob- fitował w atrakcje. Przedszkolaki miały gości, m.in.: policjantów z Posterunku Policji w Żółkiewce, strażaka z OSP Żół- kiewka. Obowiązkowo przedszkole od- wiedził Mikołaj, przynosząc worek pre- zentów. Dzieci świętowały Dzień Babci i Dziadka, Dzień Kobiet, Dzień Mamy i Taty. Wychowawczynie pomogły zor- ganizować swoim podopiecznym za- bawę andrzejkową, Wigilię, bal prze- bierańców, Walentynki. Z okazji Dnia Dzieckadzieciwyjechałydocentrumzabaw w Lublinie „Fiku-Miku”. Klub przedszkolaka pożegna 14 dzie- ci, którzy otrzymają miano absolwentów. 8 dzieci nadal będzie korzystać z przed- szkola już jako 4-latki. W maju br. Urząd Gminy przepro- wadził nabór na rok szkolny 2016/2017, który cieszył się dużym zainteresowa- niem. Łącznie wpłynęło 24 podania, z czego przyjętych zostało 17 dzieci. Po- została 7-ka trafiła na listę rezerwową. Grupa przedszkolna w nadchodzącym roku szkolnym będzie liczyła łącznie 25 osób. Każde dziecko jest wyjątkowe a opie- kunowie oddziału przedszkolnego starają się, aby każdy przedszkolak czuł się bez- piecznie i traktował „Klub przedszkola- ka w Żółkiewce” jak swój drugi dom. Wszystkim przedszkolakom życzy- my udanych wakacji i zapraszamy od września. Źródło Urząd Gminy Żółkiewka KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 5 SPOTKANIE ZE STRAŻAKIEM Dnia 11 kwietnia nasze przedszkole odwiedził pan strażak Rafał Breś. Spot- kanie to odbyło się w związku z realiza- cją programu „Poznajemy zawody — co robi strażak”, a jego celem było zapozna- nie dzieci z pracą strażaków i budzenie szacunku do tego zawodu. Przedszkolaki dowiedziały się w jakich okolicznościach należy wzywać straż pożarną. Pan stra- żak uświadomił dzieciom, iż strażacy nie tylko gaszą pożary, ale również wzywani są do wypadków drogowych, udzielają NASZE SZKOŁY SZKOŁA PODSTAWOWA IM. HETMANA STANISŁAWA ŻÓŁKIEWSKIEGO W ŻÓŁKIEWCE pomocy ludziom i zwierzętom, usuwa- ją skutki burzy np. powalone drzewa. Podczas zajęć utrwalone zostały numery alarmowe — 998 1 112. Chętne dzieci mo- gły wypróbować swoje siły i zmierzyć się z prawdziwym wężem strażackim oraz przymierzyć strażacki hełm. Serdecznie dziękujemy panu Rafało- wi Bresiowi za to, że przyjął nasze zapro- szenie i opowiedział dzieciom o trudnej i odpowiedzialnej pracy strażaków. Ewelina Kozik-Abram Elżbieta Kruk WYJAZD DO FIKU - MIKU Dnia 1 czerwca odbyła się wyciecz- ka do Fiku-Miku w Lublinie zorganizo- wana z okazji Dnia Dziecka. W wycieczce wzięło udział 19 przed- szkolaków. O godz. 8:40 wyruszyliśmy autobusem szkolnym do parku rozrywki w Lublinie. Opiekę sprawowały panie: Ewelina Kozik-Abram, Elżbieta Kruk, Renata Chwała, Edyta Majkut i Elż- bieta Żybała. W przeddzień wycieczki przedszkolaki zostały zapoznane z za- sadami zachowania się podczas pobytu w centrum zabaw i przestrzegania ich. Po przyjeździe na parking udaliśmy się do upragnionej sali zabaw. Niezwykłą atrakcją i frajdą okazała się konstrukcja składająca się z labiryntu, przejść, zjeż- dżalni i basenów z piłeczkami. Po zaba- wie głodne dzieci z apetytem zajadały pyszne kanapki. A w drodze powrotnej każdy przedszkolak otrzymał upominek z okazji swojego święta. Dzieci wróciły szczęśliwe i zadowolone. To był bardzo udany wyjazd. Ewelina Kozik-Abram Elżbieta Kruk KALENDARIUM STYCZEŃ » 10 stycznia w Gminnej Hali Spor- towej w Żółkiewce odbył się po raz XXIII Festiwal Kolęd, Jasełek i Pa- storałek. 17 stycznia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował gminne spotkanie opłatkowe. 19 stycznia odbyło się spotkanie opłatkowe Gminnego Koła AK w sali Ośrodka Kultury w Żółkiewce. 28 stycznia delegacja z naszej gmi- ny była obecna na otwarciu wystawy pt.,, Ludzie z pasją. Miszmasz Dia- ny Cygan” w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Krasnymstawie. LUTY 4 lutego delegacja z gminy Żółkiew- ka wzięła udział w Festiwalu Pączka i Faworka w Siennicy Nadolnej. od 16 lutego do 22 lutego w okre- sie ferii zimowych Ośrodek Kultury przygotował blok zabaw dla dzieci, występy teatrzyku oraz wyjazd do kina i teatru. MARZEC 3 marca w Ośrodku Kultury w Żół- kiewce zostały przeprowadzone eliminacje gminne XXXIX edycji Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej pt.,, Młodzież Zapobie- ga Pożarom”. 5-6 marca delegacja Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki wzięła udział w konferencji w Puła- wach i Gołębiu, dotyczącej roli rzeki Wisły w kulturze Lubelszczyzny. 9 marca Ośrodek Kultury zorganizo- wał Gminne Swięto Kobiet. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 6 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA » 12 marca zebranie sprawozdawczo- wyborcze RTPŹ i udział pani Heleny Zawieruchy wiceprezesa Towarzy- stwa Kultury Polskiej Ziemi Lwow- skiej, oddział w Żółkwi. 19 marca panie z KGW z Chłaniowa oraz KGW z Koszarska prezentowa- ły tradycyjne smakołyki podczas Fe- stiwalu Wielkanocnym w Muzeum Wsi Lubelskiej. 20 marca można było obejrzeć w Ośrodku Kultury w Żółkiewce spektakl pt. „Kapitan Nut” na podsta- wie dramatu „„Żeglarz” Jerzego Sza- niawskiego w wykonaniu aktorów Teatru Pokoleń z Siennicy Różanej. KWIECIEŃ 9 kwietnia Ośrodek Kultury zorga- nizował wyjazd grupy mieszkańców Żółkiewki do Teatru Muzycznego w Lublinie na spektakl „Baron Cy- gański”. 11 kwietnia w Ośrodku Kultury w Żółkiewce został rozstrzygnię- ty konkurs wielkanocny na palmę, pisankę, stroik i kartkę. 14 kwietnia w Ośrodku Kultury w Żółkiewce odbył się wykład po- święcony „Żołnierzom Wyklętym”. Spotkanie przeprowadziła pani Ag- nieszka Jaczyńska kierownik działu edukacji z Instytutu Pamięci Na- rodowej. Przybliżyła historię dzia- łalności podziemia niepodległoś- ciowego działającego po II wojnie światowej w Polsce. Na wykładzie obecni byli uczniowie wraz z na- uczycielami ze Szkoły Podstawowej w Żółkiewce, Gimnazjum w Żół- kiewce oraz ze Szkoły Ponadgimna- zjalnej w Żółkiewce, członkowie Re- gionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki oraz mieszkańcy naszej gminy zainteresowani omawianym na wykładzie tematem. Uczestnicy obej- rzeli film „„Zapora”, przedstawiający postać jednego z najważniejszych dowódców polskiego podziemia nie- podległościowego, majora Hieroni- ma Dekutowskiego. Wspomnienia kolegów i podkomendnych majora DZIEŃ RODZINY My rodzinę dobrą mamy Zawsze razem się trzymamy... Tak śpiewały maluchy w Klubie przedszkolaka na zorganizowanej uro- czystości dnia 25 maja z okazji Święta Rodziny. W swojej pięknie udekorowa- nej sali dzieci ze swoimi wychowaw- czyniami przygotowały swój piękny program artystyczny. W większości były to wzruszające wiersze i piosenki tematycznie związane z tym Świętem. Oprócz montażu słowno-muzycznego rodzice obejrzeli także tance w wy- konaniu swoich pociech. Mali artyści z przejęciem odtwarzali swoje role wy- rażając swoją wdzięczność i miłość do swoich kochanych rodziców. Nie obyło się bez wzruszeń, gdyż niejednej mamie popłynęła łza radości. Po części oficjal- nej dzieci obdarowały swoich bliskich prezentami. Były to piękne korale — dla mam oraz krawaty dla tatusiów. To był wyjątkowy i udany dzień. Ewelina Kozik-Abram Elżbieta Kruk KONKURS O JANIE PAWLE II ROZSTRZYGNIĘTY! 20 uczniów z naszej szkoły uczestni- czyło w konkursie literacko - plastycz- nym pt. „Jan Paweł II honorowy obywa- tel Lublina wzorem dla każdego z nas” organizowanym przez Centrum Jana Pawła II, który odbył się w Lublinie. Celem konkursu było przybliżenie osoby Papieża oraz ukazanie bogac- twa tradycji, wywodzących się z hi- storii miasta Lublin. Uczestnikami byli uczniowie różnych typów szkół woje- wództwa lubelskiego. Wystawa pokon- kursowa trwała ponad miesiąc, miała miejsce w „Galerii przed Kaplicą”, przy ul. Abramowickiej 2 w Lublinie. uczennica Agnieszka Mirosław zajęła I miejsce, otrzymała nagrodę książkową i dy- plom. Gratulujemy naszej laureatce. Nasza klasy Vla, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 7 MIĘDZYSZKOLNY PRZEGLĄD PIOSENKI EKOLOGICZNEJ I PRZYRODNICZEJ W RUDNIKU W piątek 13 maja chórzystki z klasy VIaiVIb brały udział w Międzyszkol- nym Przeglądzie Piosenki Ekologicznej i Przyrodniczej, który został zorgani- zowany przez p. Urszulę Dzieciuch - nauczycielkę Szkoły Podstawowej w Rudniku. Dziewczyny zaprezentowały 2 piosenki: Ziemia i Do kosza. Za swój występ otrzymały fajne nagrody indy- widualne. Wśród widowni była rów- nież klasa VI a z Żółkiewki. Przegląd zwieńczyło ognisko i pieczenie kiełba- sek. Na deser były ciastka. W oczeki- waniu na autobus dzieci bawiły się na placu zabaw i boisku szkolnym. Piosenek można wysłuchać zaglą- dając na stronę naszej szkoły. NIESPODZIANKA W DNIU DZIECKA W związku z obchodami Dnia Dzie- cka w naszej szkole w dniu I czerwca na zaproszenie p. Ewy Szumskiej goś- cili uczniowie z Zespołu Szkół Ponad- gimnazjalnych w Żółkiewce. Grupa młodzieży w składzie: Adrianna Jawor, Joanna Maj, Katarzyna Kondratowicz, Damian Nawrocki, Tomasz Panas, Ka- mil Gąbka, Piotr Krawiec, Jakub Pijas pod opieką p. Justyny Roczeń i p. Kata- rzyny Podgórskiej-Szpyt przygotowała przedstawienie pt. „Czy to jest bajka o Jasiu i Małgosi?”. Na widowni zasiedli uczniowie najmłodszych klas. Baśniowa tematy- ka, ciekawa scenografia i wyśmienite kreacje aktorskie młodych amatorów zachwyciły naszych uczniów, a wystę- py wokalne wzbudziły szczery aplauz. Burzą oklasków dzieci podziękowały starszym kolegom za niespodziankę w Dniu Dziecka. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY opisujących walkę z reżimem komu- nistycznym i okupantem sowieckim na długo pozostaną w pamięci nas wszystkich. Prelekcji towarzyszyła wystawa fotograficzna poświęcona „Żołnierzom Wyklętym”, którą oglą- dać można było do 6 maja 2016 r. 28 kwietnia Biblioteka Publiczna w Żółkiewce zorganizowała spotka- nie z Rafałem Witkiem — autorem książek dla dzieci, na którym obecni byli uczniowie ze Szkoły Podstawo- wej w Żółkiewce. 30 kwietnia w budynku Ośrodka Kultury w Żółkiewce mieścił się punkt kontrolny zawodników ul- tramaratonu kolarskiego Piękny Wschód 2016. Żółkiewka była jed- ną z miejscowości, przez którą prze- biegała trasa maratonu. MAJ Tradycyjnie 3 maja odbyły się gmin- ne obchody uchwalenia Konstytucji 3 Maja. 8 maja w Ośrodku Kultury w Żół- kiewce zostały przeprowadzone eliminacje rejonowe do Ogólnopol- skiego Festiwalu Kapel i Spiewaków Ludowych w Kazimierzu. Tego samego dnia jednostki Ochot- niczej Straży Pożarnej z terenu gmi- ny wzięły udział w Gminnym Dniu Strażaka w Chłaniowie. Il maja w Ośrodku Kultury w Żół- kiewce zostały przeprowadzone eliminacje gminne XXXV Małego Konkursu Recytatorskiego. 12 maja delegacja z naszej gminy wzięła udział w Powiatowym Dniu Pracownika i Działacza Kultury w Tarnogórze. Podczas uroczystości nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu „Kultura 2016”. W kategorii Talent Artystyczny 2015r. powiatu krasno- stawskiego zwyciężył pan Grzegorz Dzirba z Tokarówki, z gminy Żół- kiewka. 15 maja ksiądz proboszcz parafii rzymsko-katolickiej w Żółkiewce Marian Wiech obchodził jubileusz 25—lecia swojego kapłaństwa. 8 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA CZERWIEC * 5 czerwca Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizo- wał Dzień Dziecka połączony z IV Powiatowym Festiwalem Piosenki i Tańca. 16 czerwca grupa studentów z Po- litechniki Lubelskiej wydziału bu- downictwa i architektury dokonała analizy przestrzennej Żółkiewki w związku z inicjatywą RTPŹ posta- wienia pomnika hetmana Stanisława Żółkiewskiego. 25-26 czerwca Regionalne Towa- rzystwo Przyjaciół Żółkiewki przy współpracy Ośrodka Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizowa- ło wycieczkę do Żółkwi i Lwowa. 28 czerwca Ośrodek Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce zorgani- zował pierwszy wakacyjny wyjazd dla dzieci do Wierzbicy na warsztaty plastyczne. 30 czerwca dzieci z Gminy Żółkiew- ka wzięły udział w zajęciach ryso- wania „„Palcem i węglem”* w ramach „Festiwalu Wizji”* w Wierzbicy. LIPIEC 2 lipca kapela Żółkiewiacy wystąpiła podczas III Międzynarodowego Fe- stiwalu Ludowego „Łączy nas Kul- tura” w Łopienniku Nadrzecznym. 3 lipca w Żółkiewce miał miejsce fe- styn wakacyjny pt. „Powitanie lata”, 12 lipca Ośrodek Kultury Samorzą- dowej w Żółkiewce zorganizował wycieczkę dla dzieci i młodzieży do Poleskiego Parku Narodowego oraz Chełmskiego Podziemia Kredowego. 17 lipca delegacja z naszej gminy wzięła udział w XVI edycji konkur- su „Nasze Kulinarne Dziedzictwo — Smaki Regionów” na terenie „Wy- spy Wisła” w Stężycy. 24 lipca w Chłaniowie odbyły się obchody 72. rocznicy pacyfikacji Władysławina i Chłaniowa. „VII OTWARTY TURNIEJ SZACHOWY O PUCHAR WÓJTA GMINY ŻÓŁKIEWKA” W niedzielę 15 maja 2016 r. Szko- ła Podstawowa w Żółkiewce zorgani- zowała kolejny VII już turniej szacho- wy o puchar Wójta Gminy Żółkiewka. W rozgrywkach uczestniczyło 55 szachi- stów z wielu ośrodków Lubelszczyzny: Biłgoraja, Chełma, Dorohuska, Woli Uhruskiej, Fajsławic, Krasnegostawu, Kraśnika, Krężnicy Jarej, Leśniowic, Lublina, Świdnika, Milejowa, Opola Lubelskiego, Wojsławice, Żółkiewki, a nawet z odległego Rzeszowa. Otwarcia turnieju dokonała dyrektor SP w Żółkiewce pani Barbara Małysz, życząc wszystkim sukcesów. Sędzią zawodów był Zbigniew Bednarczyk z Fajsławic. Turniej odbywał się z podziałem na trzy kategorie wiekowe: juniorów młodszych, juniorów starszych i senio- rów. Najlepsi zawodnicy poszczegól- nych grup otrzymali dyplomy i nagro- dy rzeczowe ufundowane przez Urząd Gminy w Żółkiewce. Nagrody zawod- nikom wręczył Przewodniczący Rady Gminy Żółkiewka pan Henryk Jaremek. W tym roku puchar Wójta powędrował do Kraśnika. Pierwsze miejsce wywal- czył zawodnik z tego miasta - Rafał Świca. Turniej sprzyjał integracji mi- łośników szachów w regionie, potwier- dzając potrzebę na tego typu spotkania i przeznaczenia swojego wolnego czasu na to cenne hobby. Podczas rozgrywek zawodnicy mieli zapewniony ciepły po- siłek oraz napoje. W ciągu w roku szkolnego klasy szóste na lekcjach przyrody pracowały metodą projektu edukacyjnego. Projek- ty były przygotowywane przez cały rok. Uczniowie sami wybrali ich tematykę. Niektórzy korzystali z gotowych pomy- słów zawartych w podręcznikach. Część uczniów zgłosiła też własne propozycje oparte o treści nauczania przyrody. Najciekawszy projekt pt. „„Zdro- wy tryb życia” zaprezentowała grupa dziewcząt z klasy VI b w składzie: Ka- sia Atras, Klaudia Hajdo, Oliwia Marci- niak, Iga Puchala. Uczennice prowadziły całą lekcję i przygotowały wiele atrakcji np. rebu- sy, quizy, konkursy ruchowe — sztafe- ta i ćwiczenia gimnastyczne, za które uczniowie otrzymywali różne nagrody. Cała klasa pracowała w grupach. Zde- cydowanie najmocniejszym punktem projektu był film, który dziewczęta przygotowały samodzielnie. Film moż- na obejrzeć na stronie naszej szkoły — spzolkiewka.edupage.org Informację ze Szkoły Podstawowej w Żółkiewce przygotowali: Dorota Podgórska-Drozd i Wojciech Bolesta. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 9 UDZIELAMY PIERWSZEJ POMOCY W miesiącu kwietniu wszyscy ucz- niowie klas trzecich Szkoły Podstawo- wej w Żółkiewce uczestniczyli w za- jęciach „RATUJEMY I UCZYMY RATOWAĆ”. Podczas zajęć ucznio- wie poznali ogólne zasady postępo- wania na miejscu wypadku. Uczyli się oceniać zagrożenie, kiedy i jak wezwać pomoc oraz ocenić, czy osoba poszko- dowana oddycha. Zapoznali się z tzw. „łańcuchem przeżycia”, ćwiczyli na fantomie uciskanie klatki piersiowej i wdechy ratownicze, a także „pozycję boczną ustaloną”. Zajęcia prowadziła pani Ewa Sobótka. Podsumowaniem zajęć był mini egzamin, który spraw- dzał zdobyte umiejętności. Wszyscy uczniowie zdali go bardzo dobrze. W ten sposób pokazali, że nawet dzie- cko jest w stanie pomóc w ratowaniu życia. Zajęcia z ceramiki bardzo dobrze wpływają na harmonijny rozwój dzie- ci. Zgniatanie, wyciskanie, wałkowanie gliny znakomicie stymuluje i rozwija układ nerwowy. Praca z gliną wycisza, uczy skupienia, cierpliwości i rozwi- ja wyobraźnię. Jest wspaniałą zabawą i sprawia dzieciom wielką frajdę. Z okazji Dnia Dziecka — 1 czerw- ca 2016r. — uczniowie klas: III a i III b uczestniczyli w takich zajęciach prze- prowadzonych przez Panią Dianę Cy- gan i Pana Tomasza Rachwała. Dzieci przypomniały i utrwaliły so- bie jakie możliwości daje glina, jakie są jej rodzaje, gdzie występuje, a także do- wiedziały się niezbędnych informacji na temat metod pracy, wykorzystywanych narzędzi i technik zdobniczych. Mogły zrealizować swoje pomysły na gliniane ramki na zdjęcia. Wymagało to od nich zaangażowania, cierpliwości i koncen- tracji. Powstały niepowtarzalne prace, które po wypaleniu w piecu dzieci będą mogły zabrać do domu. Wychowawczynie klas trzecich Ewa Sobótka i Maria Wójciak oraz wszystkie dzieci dziękują Pani Dianie i Panu To- maszowi za bardzo ciekawe zajęcia. Ewa Sobótka Maria Wójciak * od 25 do 30 lipca dzieci uczestni- czyły w zajęciach artystycznych w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Zajęcia poprowadzi- li: Katarzyna Chodoń i Przemysław Łozowski. 27 lipca w remizie w Poperczynie odbyła się potańcówka w ramach Festiwalu Spiewogry i Tany. 30 lipca odbyło się podsumowanie pierwszej edycji Festiwalu pt. „Spie- wogry i Tany” przed budynkiem Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce miała miejsce potań- cówka w rytmach dawnej muzyki ludowej, prezentacje grup warsztato- wych festiwalu i lokalnych artystów. SIERPIEŃ od 1 do 12 sierpnia w Gminnej Hali Sportowej w Żółkiewce odbyły się półkolonie dla dzieci zorganizowane przez Ośrodek Kultury Samorządo- wej w Żółkiewce przy współpracy ze Stowarzyszeniem „Zielony Domek”. Koszt wypoczynku pokrywał KRUS. 7 sierpnia podczas odpustu parafial- nego miał miejsce festyn wakacyjny „Piknik Wawrzyńca”. Gwiazdą wie- czoru był zespół AKCENT. od 8 do 12 sierpnia Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce zorga- nizował zajęcia artystyczne i ani- macyjne dla dzieci i młodzieży pro- wadzone w języku angielskim przez studentów z Hongkongu i Gruzji. 11 sierpnia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował kolejny wyjazd wakacyjny dla dzie- ci i młodzieży, do Warszawy. 11 sierpnia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce gościł piel- grzymów rowerowych, podążają- cych do Częstochowy. 14 sierpnia w parafii rzymsko-katoli- ckiej w Olchowcu odbył się odpust. 21 sierpnia w Olchowcu miały miej- sce dożynki parafialne. 26 sierpnia w parafii rzymsko-kato- lickiej w Chłaniowie odbyły się do- żynki. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY [ 0 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA * 28 sierpnia w Żółkiewce obchodzo- no Powiatowe Święto Plonów. 30 sierpnia Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował wyjazd dla grupy młodzieży do Par- ku Linowego w Janowie Lubelskim. WRZESIEŃ 1 września miały miejsce gminne obchody 77. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Po mszy Świętej w intencji ojczyzny i rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2016/2017 ksiądz proboszcz Marian Wiech poświęcił pamiątkową tablicę przy drzewku papieskim na placu koś- cielnym. 18 września panie z KGW z Chłanio- wie, podczas odpustu parafialnego, przygotowały w remizo-świetlicy spotkanie połączone z degustacją tra- dycyjnych potraw. Imprezę uświetnił występ kapeli Żółkiewiacy z Ośrod- ka Kultury w Żółkiewce. 25 września Stowarzyszenie Przy- jaciół Ziemi Olchowieckiej wzięło udział w kolejnej edycji Święta Je- sieni w Kazimierzu. W konkursie kulinarnym stowarzyszenie zajęło III miejsce za przygotowanie pasz- tetu z selera. PAŹDZIERNIK 8-9 października w Żółkiewce odbył się XIV Sejmik Towarzystw Regio- nalnych Lubelszczyzny pod hasłem „Stanisław Żółkiewski — patriota, hetman, mąż stanu. ” 15 października w Hali Sportowej w Żółkiewce odbył się VI Powia- towy Festiwal „Smaki Jesieni” po- łączony z Jubileuszem 150-lecia KGW. Uroczystości organizowane przez LGD Krasnystaw Plus, Wójta Gminy Żółkiewka oraz Stowarzy- szenie Przyjaciół Ziemi Olchowie- ckiej przy współpracy Ośrodka Kul- tury w Żółkiewce. SUKCESY SPORTOWE NASZYCH UCZNIÓW Miniony rok szkolny w rywalizacji sportowej na szczeblu powiatowym na- leży do udanych. Nasza szkoła w ogól- nej klasyfikacji szkół podstawowych powiatu krasnostawskiego zajęła VI miejsce. Nasi uczniowie zajmowali czo- łowe miejsca. Startowali w następują- cych dyscyplinach: Dyscyplina sportowa Miejsce zawodów Data drużyn miejsce Sztafetowe Biegi Przełajowe Krasnystaw 23.09.2015 5 00 Mini Piłka Siatkowa Chłopców „4 |Siennica Nadolna 22.01.2016 6 II Mini Piłka Siatkowa Dziewcząt „4” |Siennica Nadolna 20.01.2016 4 I Mini Piłka Siatkowa Chłopców „3 |Siennica Nadolna 21.01.2016 7 V Mini Piłka Siatkowa Dziewcząt „3” |Siennica Nadolna 19.01.2016 4 I Mini Piłka Koszykowa Chłopcy Krasnystaw 03.02.2016 7 II Mini Piłka Koszykowa Dziewczęta |Krasnystaw 02,02.2016 5 III Mini Piłka Ręczna kopiennik 18.03.2016 7 Im adrzeczny 3 Majowe Biegi Przełajowe Krasnystaw 05.05.2016 5 I Mini Piłka Nożna Dziewczęta Krasnystaw 10.05.2016 9 Im Nauczyciele wychowania fizycznego: Marta Wrzyszcz, Artur Wrzyszcz SZKOŁA PODSTAWOWA IM. OFIAR II WOJNY ŚWIATOWEJ W CHŁANIOWIE ZŁOTY MEDAL OPIEKUNA MIEJSC PAMIĘCI DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CHŁANIOWIE 08.02.2016 r. w Sali Kolumnowej LUW w Lublinie odbyło się posiedze- nie Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W trakcie spotkania Wojewoda Lubelski Przemy- sław Czarnek na ręce P. Wójta Gminy Żółkiewka Jacka Lisa i dyrektor Marty Magier wręczył Złoty Medal Opieku- na Miejsc Pamięci Szkole Podstawo- wej im. Ofiar II Wojny Światowej w Chłaniowie. Takie odznaczenie jest przyznawane przez Radę Ochrony Pa- mięci Walk i Męczeństwa za zasługi w upowszechnianiu idei pamięci na- rodowej oraz wyróżniającą się działal- ność związaną z upamiętnianiem miejsc walk i męczeństwa Narodu Polskiego, a także opieką nad tymi miejscami. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 11 NAGRODY W XI KONKURSIE LITERACKIM „MÓJ ANIOŁ - TO, CO NAS USKRZYDLA” Artystyczne ukazanie w formie lite- rackiej wizerunku „Anioła” to główny cel XI edycji Konkursu Literackiego <Mój Anioł - to, co nas uskrzydla”. Nasze uczennice po raz kolejny zaję- ły czołowe lokaty. Po zapoznaniu się z 85. nadesłanymi na konkurs utwo- rami napisanymi prozą i wierszem w kategorii poezja I nagrodę przyznano Anecie Chwałek ucz. kl. VI, III na- grodę - Karolinie Magier ucz. kl. V za przepiękne cykle wierszy. Uroczyste podsumowanie miało miejsce 22 mar- ca w Młodzieżowym Domu Kultury w Krasnymstawie. Uczennice do konkur- su przygotowała P. Marta Magier. Konkur = WCT (1737) BAJ) Ik Ge snyn liere nstawie XI MIĘDZYSZKOLNY KONKURS RECYTATORSKI POEZJI DZIE- CIĘCEJ „WODA W RÓŻNYCH POSTACIACH” 10 maja 2016 roku w Szkole Pod- stawowej w Płonce odbył się XI Mię- dzyszkolny Konkurs Recytatorski pod patronatem Wójta Gminy Rudnik. W konkursie uczestniczyło 17 uczniów z trzech szkół: Płonki, Rudnika i Chła- niowa. Głównym celem konkursu było: budzenie wrażliwości na piękno języka ojczystego, rozwijanie zainteresowań twórczością polskich poetów, promo- wanie sztuki żywego słowa w środowi- sku szkolnym, wykrywanie uzdolnień w zakresie interpretacji tekstów litera- ckich, ukazanie piękna poezji, nawią- zanie współpracy między placówkami oraz popularyzowanie twórczości poe- tów opisujących piękno przyrody i kra- jobrazu ojczystego. Konkurs przebiegał w dwóch kategoriach wiekowych: * [ grupa - dzieci z klas I - III - w tej grupie naszą szkołę reprezentowa- ły uczennice: Amelia Pakuła i We- ronika Tomiło z klasy II, * II grupa - dzieci z klas IV - VI - w tej grupie naszą szkołę repre- zentowały uczennice: Małgorzata Chwałek, Diana Krzysztoń oraz Karolina Magier z klasy V. Osobami odpowiedzial- nymi za przygotowanie re- cytatorów do konkursu były panie: Maria Koprucha i Do- rota Kiełbasa. Jury wysłucha- ło wszystkich uczestników, dokonało oceny i przyznało nagrody. Uczennica klasy II Amelia Pakuła zajęła III miejsce w I grupie wiekowej, a Małgorzata Chwałek uczen- nica klasy V zdobyła I miej- sce w II grupie wiekowej. XXXV MAŁY KONKURS RECYTATORSKI 11 maja 2016 r. w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce odbył się XXXV Mały Konkurs Recytatorski dla uczniów szkół podstawowych. W kategorii uczniów klas I - III wyróżnienie zdobyła Amelia Pakuła uczemnica klasy IL. Z kolei w kategorii klas IV-VI Małgorzata Chwałek zajęła miejsce pierwsze, drugie zaś Krzysztoń, obydwie uczennice klasy V. Diana KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY POEZJA zl, [ ) Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA KONKURS „LEGENDY ZIEMI KRASNOSTAWSKIEJ” PODSUMOWANY W ramach Tygodnia Bibliotek 11 maja podsumowano XIII Powiatowy Konkurs Literacko - Plastyczny „„,Le- gendy Ziemi Krasnostawskiej” orga- nizowany przez Powiatową Bibliote- kę Publiczną i Starostwo Powiatowe w Krasnymstawie. W kategorii plastycznej brały udział Julia Kwiecińska i Dorota Matyja- szek uczennice kl. IV. Dziewczynki ilustrowały wybrane legendy dotyczą- ce powiatu krasnostawskiego. Cieszy nas wyróżnienie, które otrzymała Julia Kwiecińska za plastyczne przed- stawienie legendy: Gród Szczekarzew, herbu Rzew - wilczym wyciem i psim szczekaniem słynący. Natomiast pracę Doroty Matyjaszek zakwalifikowano na wystawę. Opiekunem nagrodzonych uczennic była P. Dorota Kiełbasa. DKATZEWW | - z 1 XIII powiatowy konkurs literacko-plastyczny „Legendy Ziemi Krasnostawskiej” GIMNAZJUM IM. JANA III SOBIESKIEGO W ZOŁKIEWCE BAL GIMNAZJALNY 2016 Nasz pierwszy bal, z tradycją kolejnym punktem programu A w sercu młodość i ochota, było wykonanie przez trzecioklasistów Nasz pierwszy bal, dostojnego staropolskiego tańca polo- A w sercu melodie, A w oczach ten tłum roztańczony... Jej pierwszy bal, W. Szlengel Niezliczone godziny spędzone na ćwiczeniu kroków poloneza, przygo- towywaniu dekoracji, przymiarkach pierwszych w życiu garniturów i wie- czorowych sukni, układaniu menu... I wreszcie nadszedł ten wielki dzień! 14 maja 2016r. o godzinie 18:00 trzecio- klasiści spotkali się w hali sportowej na uroczystym balu gimnazjalnym. Część oficjalna rozpoczęła się powitaniem przybyłych gości, głos zabrali przedsta- wiciele klas trzecich. Prowadzący uro- czystość nie zapomnieli także o podzię- kowaniach skierowanych pod adresem pana dyrektora, grona pedagogicznego, pracowników obsługi i administracji, a przede wszystkim rodziców. Zgodnie neza — to chyba na ten moment z naj- większą niecierpliwością czekali stre- mowani wykonawcy oraz ich nie mniej przejęci rodzice. Niejednej z obecnych na sali osób zakręciła się w oku łza wzruszenia, podczas oglądania przy- gotowanej przez uczniów prezentacji ukazującej ich szkolną rzeczywistość. Na zakończenie części oficjalnej kilka słów do uczniów skierował Pan Dyrek- tor Bogusław Zych oraz Wójt Gminy Żółkiewka Jacek Lis. Jeszcze tylko pozowanie do pamiątkowych zdjęć i wszyscy mogli odetchnąć, rozluźnić się i zająć miejsce za stołami lub na parkiecie. Bal gimnazjalny to dla trze- cioklasistów moment równie radosny, jak i sentymentalny — przypomina, że dzisiejszy dzień jest początkiem końca pewnego etapu — już za kilka miesięcy opuszczą mury tej szkoły, rozpoczną swój lot ku dorosłości. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 [ 3 II POWIATOWY KONKURS CZYTELNICZY „MY JEDNAK CZYTAMY?” 4 marca 2016 r. w II Liceum Ogólnokształcącym © im. C.K. Norwida w Krasnymstawie odbył * się finał II Powiatowego Kon- kursu Czytelniczego My jednak . czytamy dla uczniów szkół gim- nazjalnych powiatu krasnostaw- . skiego. Honorowy Patronat nad konkursem objął Starosta Kras- nostawski Szpak. Miał charakter dwuetapowy. Naj- pierw odbyły się eliminacja szkol- ne. Uczniowie mieli za zadanie w eliminacjach napisać recen- zję lub przygotować prezentację multimedialną na temat wybra- nej książki. Na etapie finałowym uczestnicy mieli przedstawić ustną recenzję lub prezentację. pan Janusz Wszyscy nasi uczniowie zostali nagro- dzeni: I nagroda-lzabela Frąc - Gimnazjum w Żółkiewce III nagroda- Weronika Magier - Gim- nazjum w Żółkiewce Wyróżnienie - Julia Grabek - Gimnazjum w Żółkiewce 17.03.2016 r. odbył się III Powia- towy Konkurs Języka Niemieckiego. Jego organizatorem było Gimnazjum w Gorzkowie. Wzięli w nim udział uczest- nicy z siedmiu gimnazjów z powiatu. Z naszej szkoły wystąpiło trzech. 4. miej- sce zajęła Izabella Frąc (kl. II „b”*) . Z HISTORIĄ ZA PAN BRAT 16 maja 2016r. trzy uczennice z na- szej szkoły ( I. Frąc, M. Jarosz, W. Tra- czyńska) uczestniczyły w Powiatowym Konkursie Historycznym: „Polska pierwszych Piastów i rozwój chrześci- JURA 20i6 jaństwa w Polsce w X — XII wieku”. Konkurs odbył się w II LO im. C. K. Norwida w Krasnymstawie. Jedna z uczennic naszego gimnazjum — Mag- da Jarosz — zajęła III miejsce. Uro- czyste wręczenie nagród laureatom konkursu odbyło się 5 czerwca 2016 r. w kościele pw. św. Franciszka Ksawe- rego w Krasnymstawie podczas Powia- towego Festiwalu Piosenki Chrześci- jańskiej. KWARTALNIK SPOŁECZNO- KULTURALNY [ 4 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA ZWIEDZANIE WARSZAWY 15 marca 48. uczniów wraz z opie- kunami (B. Zych, H. Szymaniak, A. Starościak) pojechało na wycieczkę do stolicy. Pierwszym punktem wycieczki było zwiedzanie Stadionu Narodowe- go. Po zarejestrowaniu się w recepcji wraz z panią przewodnik rozpoczęło się oglądanie tego molocha. Młodzież z największym zainteresowaniem oglą- dała szatnie piłkarzy, trybuny, loże. Następnie uczniowie udali się do Sejmu i Senatu. Tam zostali podziele- ni na dwie grupy. W Sejmie i Senacie zwiedzili m.in. sale posiedzeń obu izb i salę kolumnową. Można było spotkać niektórych posłów. W dalszej kolejności pojechali do Centrum Nauki „„Kopernik”. Tam każdy RAJD ROWEROWY Klasa I b pod opieką nauczycieli wychowania fizycznego pojechała 17 czerwca na rajd rowerowy. Celem tego rajdu było poznanie interesujących miejsc naszej i najbliższej okolicy, do- strzeganie jej walorów turystycznych. Ponadto uczniowie poznali zasady poruszania się kolumny rowerowej na drodze. Trasa biegła wzdłuż wyznaczo- nej trasy rowerowej z Żółkiewki przez Olchowiec, Czystą Dębinę, Anto- niówkę, Zygmuntów, Dąbie, Sobieską Wolę, Tokarówkę. Łącznie młodzież pokonała dystans 32 km. Po przyjeź- dzie wszyscy udali się na ognisko nad zalewem w Żółkiewce. chodził swoimi ścieżkami. Uczniowie podziwiali różne urządzenia technicz- ne, mogli wykonać różne doświad- czenia. Wizyta w tym miejscu to nie- wątpliwie żywa lekcja fizyki i chemii. Był to udany wyjazd, możliwy dzięki sfinansowaniu bezpłatnego przejazdu przez senatora Józefa Zająca. SPŁYWY KAJAKOWE I WYPRAWA NA TATRZAŃSKIE SZCZYTY Nasi gimnazjaliści polubili spływ ka- jakowy jako formę rekreacji. 10 czerw- ca klasa Ila wraz z wychowawcą - p. R. Drozd oraz p. B. Krasucką wybrała się na spływ Obrocz — Zwierzyniec. Ko- lejne grupy na tej trasie popłynęły 20 i 21 czerwca, wyjazdy te zorganizowali nauczyciele wychowania fizycznego P. Szymański i B. Krasucka. 13 czerwca 35 uczniów wraz z 3 opie- kunami (B. Zych , E. Bobel, A. Furmaga) wyruszyło na trzydniową wycieczkę w góry. Po około 7 godzinach jazdy dotarli do Zakopanego. Od razu po przyjeździe wyruszylina Gubałówkę. Następnie prze- szli na cmentarz na Pęksowym Brzyzku, gdzie poznali od pani przewodnik histo- rię tego miejsca. Na cmentarzyku został pochowany m.in. Kornel Makuszyński- autor "Koziołka Matołka” oraz wielu znanych ludzi związanych z historią Polski. Obowiązkowym punktem pierw- szego dnia wycieczki były Krupówki. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 [ 5 Z pełnymi siatkami upominków pojecha- [i do pensjonatu w Olczy. Następnego dnia rano po śniadaniu udali się nad Morskie Oko. Pan przewodnik opowiadał różne ciekawostki, które umilały prawie 9 ki- lometrową drogę. Widoki, które potem zobaczyli warte były tego wysiłku. 01.06.2016r. w naszej szkole ob- chodziliśmy „DZIEŃ DZIECKA”. Jak co roku z tej okazji odbył się, DZIEŃ EUROPEJSKI”. Uczniowie z naszej szkoły przygotowali scenki rodzajowe, piosenki oraz tańce charakteryzujące wybrany kraj. Wydarzenie to miało na celu: wzbudzenie zainteresowań ucz- niów, przybliżenie informacji o danym kraju oraz motywowanie uczniów do wzajemnej współpracy i integracji. W jury zasiedli: pan dyrektor Bogu- sław Zych, pani Barbara Marciniak oraz pani Alicja Starościak. Na początku pan dyrektor powitał i złożył życzenia wszystkim uczniom, a następnie przeprowadzono losowanie, Po powrocie na kwaterę część gru- py poszła wraz z panem dyrektorem do Aquaparku w Zakopanem, a reszta uda- ła się na Krupówki. Wieczorem wszy- scy wrócili do pensjonatu na ognisko. W środę wstali bardzo wcześnie. O go- dzinie 6.15 zjedli śniadanie, spakowali rzeczy do autokaru i wyruszyli w drogę DZIEŃ EUROPEJSKI które wskazywało kolejność występów. Prowadzący Damian Podkościelny za- praszał klasy zgodnie z kolejnością. W programie występów klasy znalazły się piosenki, tańce w języku wybrane- go kraju. Każda klasa przygotowała odpowiednie kostiumy i scenografię. Po wszystkich występach jury udało się na naradę. Wyniki były następujące: wyróżnie- nie otrzymała klasa Ib, IIIb, trzecie Illa, la, drugie Ila, pierwsze Ile, dla wszyst- kich były słodkie nagrody w postaci lo- dów, a dla klasy wygranej dodatkowo cukierki. Na koniec odbyły się zawody w siatkówkę, uczniowie (po jednej oso- bie z każdej klasy) kontra nauczyciele w składzie pani Barbara Krasucka, pani Ewa Mydlak, pani Ewa Bobel, pani Re- nata Drozd, pani Maria Kaisz oraz pan dyrektor Bogusław Zych. Również w tym dniu odbył się kiermasz ciastek, które upiekli rodzi- ce. Składamy im za to serdeczne po- dziękowania. Klasa Ilc zaprezentowała wystawę zdjęć pokazujących gminę na Kasprowy Wierch. Skorzystali z ko- lejki, aby wjechać na szczyt. Podziwiali piękne widoki i słuchali z zaciekawie- niem informacji, które przekazywał pan przewodnik. Podziwiali Rysy, Świnicę i inne góry będące po polskiej, jak i po słowackiej stronie. Do autokaru wszy- scy wracali pieszo. Potem jeszcze obiad i droga powrotna do Żółkiewki. Żółkiewka w różnych porach roku w ramach projektu gimnazjalnego. Ten dzień był chyba dla wszystkich udany, sprzyjała miła atmosfera i fanta- styczna zabawa. NASI NAJLEPSI Uczniowie, którzy osiągnęli najlep- sze wyniki w swoich klasach: la - Mateusz Krzywicki (4,85) Ib - Julia Cimek (4,54) Ila- Marcin Furmaga (5,46), Pauli- na Nowakowska (5,15), Milena Chmu- ra (5,08), Damian Podkościelny (4,85), Patrycja Basiak (4,77) IIb - Izabella Frąc (5,62). Sosińska Klaudia (5,0) Ilc - Magda Jarosz (5.31) Ila - Julia Kołdziejczyk (5.38), Damian Mydlak (5.19), Julia Grabek (5.13), Weronika Lis (4.88), Dominika Kapica (4.81) IIIb - Agata Kneć (4,88), Weronika Traczyńska (4.75) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY [ 6 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W ŻÓŁKIEWCE III MIEJSCE DLA ZSP W ŻÓŁKIEWCE Już od wielu lat Starostwo Powia- towe w Krasnymstawie organizuje konkursy przedmiotowe dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. W dniu 25 kwietnia 2016 r. odbyło się podsumo- wanie takich konkursów, które odbyły się w marcu bieżącego roku. W roku szkolnym 2015/2016 „Powiatowy konkurs przedmiotowy” obejmował łącznie trzy przedmioty: język polski, matematykę i język angielski. Wzięły w nim udział wszystkie szkoły ponad- gimnazjalne z terenu powiatu krasno- stawskiego. Naszą szkołę reprezento- wali uczniowie: Aneta Zielonka kl. I T, Anna Wilczopolska kl. III T, Piotr Duma kil. III T , Mateusz Sadło kl. IV T, Tomasz Basiak kl. IV T. W wyniku kilkudniowej rywalizacji Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce zajął III miejsce, wy- przedzając ZSP nr 1 i ZSP nr 2 w Krasnymstawie. FINAŁ VIII OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU WIEDZY O ERGONO- MII I BEZPIECZEŃSTWIE PRACY W ROLNICTWIE Dnia 21 kwietnia 2016r. na Wy- dziale Inżynierii Produkcji na SGGW w Warszawie odbył się finał VIII Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Ergonomii i Bezpieczeństwie Pracy w Rolnictwie pod patronatem JM Rek- tora SGGW prof. dr hab. Alojzego Szy- mańskiego oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W ósmej edycji konkursu udział wzięło ponad 2500 uczniów średnich szkół ponadgimnazjalnych o profilu rolniczym i leśnym. Do finału przystąpiło ponad 120 uczniów z całego kraju. Finaliści mu- sieli wykazać się wyjątkową wiedzą, nie tylko dlatego, że konkurs dotyczył mało popularnej dziedziny jaką jest bhp i ergonomia w rolnictwie, ale rów- nież z tej przyczyny, że poziom zadań wykraczał daleko poza ramy szkolnych programów nauczania. Naszą szkołę reprezentował uczeń klasy II Technikum mechanizacji rol- nictwa Piotr Duma, który zajął 36 miej- sce. ELIMINACJE OKRĘGOWE XL OLIMPIADY WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI ROLNICZYCH Uczniowie z Technikum w Żół- kiewce w zawodzie mechanizacja rol- nictwa 22 kwietnia 2016r. rywalizo- wali z najlepszymi mechanizatorami z okręgu lubelskiego, obejmującego województwa: lubelskie i podkarpa- ckie. W Zespole Szkół Rolniczych w Kijanach, gdzie odbyła się XL edycja Olimpiady Wiedzy i Umiejętności Rol- niczych naszą szkołę w bloku mechani- zacji rolnictwa, reprezentowali ucznio- wie: Piotr Duma z klasy III Technikum i Andrzej Parka z klasy IV T. Po dwóch etapach rywalizacji: w części teoretycznej i praktycznej bardzo blisko zakwalifikowania się do eliminacji centralnych był Piotr Duma, zajmując VI miejsce. KONKURS „MECHANIZACJA — MOJE HOBBY” W ZSPW ŻÓŁKIEWCE Prowadzenie gospodarstwa rolnego może być postrzegane przez człowieka nie tylko jako miejsce pracy, ale naj- lepsze wyniki osiąga się wówczas, gdy staje się ono naszym hobby. 16.03.2016 r. w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce odbył się konkurs dla gim- nazjalistów pod hasłem: ,„Mechanizacja — moje hobby”. Wzięli w nim udział uczniowie gimnazjów z: Krzczonowa, Rybczewic i Żółkiewki. Celem tego konkursu było zapoznanie młodzieży z zawodem technika mechanizacji rolni- ctwa i agrotroniki. Gimnazjaliści mieli możliwość sprawdzenia swojej wiedzy teoretycznej ipraktycznych umiejętności manualnych podczas jazdy ciągnikiem rolniczym, samochodem osobowym oraz obsługi podzespołów mechanicz- nych. Najlepsze wyniki uzyskali: Mateusz Janicki z Gimnazjum w Żółkiewce, Kamil Mardoń z Gimna- zjum w Żółkiewce oraz Mateusz Pawłat z Gimnazjum w Krzczonowie. Wszyscy uczestnicy konkursu otrzy- mali nagrody rzeczowe oraz dyplomy. SZKOLNY KONKURS WIEDZY O ŻYCIU I TWÓRCZOŚCI HENRYKA SIENKIEWICZA Trwa właśnie rok Sienkiewiczow- ski. Mając to na uwadze i pragnąc zain- spirować młodych ludzi do indywidu- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska (październik) Nr 1(21)/2016 17 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY alnego odbioru dzieł H. Sienkiewicza w ZSP w Żółkiewce został zorganizo- wany i przeprowadzony szkolny kon- kurs pt. „Życie i twórczość Henryka Sienkiewicza oraz postacie historyczne na kartach jego powieści”. Konkurs miał na celu: popularyza- cję twórczości Henryka Sienkiewicza; kształtowanie umiejętności łączenia bohaterów filmów z tekstem literackim i autorem powieści; rozwijanie wyob- raźni, pamięci uczniów oraz kompe- tencji literackich i kulturowych; po- kazywanie wzorów postaw etycznych, społecznych, obywatelskich i patrio- tycznych; sprawdzenie stopnia znajo- mości twórczości i biografii pisarza; motywowanie do wnikliwego czyta- nia; popularyzację wśród młodzieży czytelnictwa i wartościowej literatury; rozbudzanie pasji czytania; wspieranie indywidualnych czytelniczych zainte- resowań młodzieży; pobudzanie wyob- raźni uczniów oraz ciekawości świata; poszerzanie horyzontów i kształtowa- nie własnych opinii o rzeczywistości społecznej i historycznej; doskonalenie umiejętności przekazywania przez ucz- niów nabytych wiadomości; kształce- nie umiejętności racjonalnego spędza- nia wolnego czasu. Konkurs obejmował 3 kategorie: Kat. wiedza - sprawdzała zna- jomość życia i twórczości H. Sienkiewicza oraz znajomość głównych postaci i wydarzeń hi- storycznych opisanych w Trylo- gii oraz powieści ,,Krzyżacy”. Kat. plastyczna– wymagała wy- konania pracy, przedstawiają- cej jedną scenę, wydarzenie lub bohatera/bohaterkę z dowolnie wybranej powieści czy noweli Henryka Sienkiewicza. Kat. prezentacja multimedialna – wymagała wykonania prezen- tacji na temat życia i twórczości Henryka Sienkiewicza. W konkursie uczestniczyło 22 uczniów Technikum. 1) 2) 3) Wyniki konkursu w kategorii wie- dza: I miejsce - Piotr Duma klasa III Technikum,II miejsce - Anna Wilczo- polska klasa III Technikum,III miejsce - Angelika Sulima klasa I Technikum. W kategorii praca plastyczna: I miejsce Karol Staszewski, II m. Ad- rianna Jawor i Sabina Jaremek kl. I T. W kategorii prezentacja multime- dialna: I miejsce Jan Stefański kl. II T, II miejsce Karina Malinoś kl. II T i III m. Adrianna Jawor kl. I T Wyróżnienia otrzymali: Sabina Ja- remek i Wojciech Olcha Dla zwycięzców zostały ufundowa- ne nagrody ze środków Rady Rodzi- ców. Organizatorami konkursu byli: biblioteka szkolna i nauczyciel języka polskiego. III MIEJSCE W ELIMINACJACh POWIATOWYCh OGóLNOPOL- SKIEGO MłODZIEŻOWEGO TURNIEJU MOTORYZACYJNEGO 28 kwietnia 2016 r. odbyły się elimi- nacje powiatowe XX Ogólnopolskiego Młodzieżowego Turnieju Motoryza- cyjnego. Do rywalizacji przystąpiło 6 drużyn, reprezentujących poszczególne szkoły ponadgimnazjalne z terenu po- wiatu krasnostawskiego. Naszą szkołę reprezentowała drużyna w składzie: Przemysław Szabała, Jarosław Rze- żutka i Sebastian Cimek – ucznio- wie klasy IV Technikum, kształcącego w zawodzie technik mechanizacji rol- nictwa. Turniej składał się z części teore- tycznej, w której uczestnicy wykazy- wali się wiedzą z zakresu przepisów ruchu drogowego, historii motoryza- cji, znajomości części zamiennych do pojazdów samochodowych oraz umie- jętnością udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Część praktyczna tur- nieju obejmowała jazdę samochodem na czas po wyznaczonym torze. Turnie- jowe zmagania pozwoliły wyłonić naj- lepsze drużyny. Nasi reprezentanci za- jęli III miejsce. Do konkursu uczniów przygotowywał pan Andrzej Mirosław - nauczyciel nauki jazdy. Gratulujemy naszym uczniom wysokiej znajomości przepisów w ruchu drogowym, wiedzy i umiejętności motoryzacyjnych. „MłODOŚĆ BEZ NAłOGóW” Dbając o zdrowie uczniów szkoła stara się przeciwdziałać zachowaniom ryzykownym. Uczniowie uczestniczą w różnego rodzaju akcjach i konkur- sach, promujących zdrowy styl życia. W dniu 13.04.2016 r. młodzież naszej szkoły uczestniczyła w XVI Powia- towym Konkursie Profilaktycznym pod hasłem: „Młodość bez nałogów”. W tym konkursie brali udział ucznio- wie: Adrian Korkosz i Jan Stefański z klasy II T w zawodzie technik eko- nomista wraz z nauczycielem biologii Panią Renatą Sadurską. Wykonali oni ulotki o treści antyalkoholowej, kształ- tujące świadomość i uwrażliwiające młodzież na zagrożenia związane z tym nałogiem. Za wykonane prace ucznio- wie otrzymali nagrodę i wyróżnienie. Mamy nadzieję, że sukces tych uczniów będzie motywacją i zachętą dla wszystkich, którzy w następnych konkursach będą próbowali swoich sił i będą godnie reprezentowali naszą szkołę. Jesteśmy też przekonani, że efektem konkursu będzie wzmocnienie działań profilaktycznych dotychczas podejmowanych przez szkołę. POgAdANKI Z ZAKRESU PROFILAKTYKI UZALEŻNIEŃ W dniu 15.04.2016 r. uczniowie kl. I, III i IV Technikum w ZSP w Żół- kiewce uczestniczyli w pogadankach z zakresu profilaktyki uzależnień prze- prowadzonych przez Panią Bogumiłę Prymaczuk i Panią Agatę Wótowicz [ 8 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA - przedstawicieli Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kras- nymstawie. Młodzież miała możliwość obejrzenia prezentacji multimedialnych na temat: „Zapobieganie chorobom związanym z uzależnieniem od ty- toniu, alkoholu i substancji psycho- aktywnych” oraz „Cukrzyca typu 2 w Polsce i na świecie”.Oprócz szere- gu pożytecznych informacji uczniowie uzyskali ulotki i materiały tematyczne. DNI OTWARTE DLA GIMNAZJALISTÓW Dnia 25 kwietnia 2016 r. w ZSP w Żółkiewce obyły się DNI OTWAR- TE SZKOŁY dla GIMNAZJALI- STÓW. Tego dnia gościliśmy młodzież z gimnazjów w Żółkiewce, Rudniku, Wysokiem, Gorzkowie, Turobinie, Krzczonowie i Rybczewicach. Wizyta uczniów szkół gimnazjal- nych rozpoczęła się od spotkania z dyrektorem, nauczycielami i przed- stawicielami SU, którzy zapoznali przybyłych gości z ofertą edukacyjną szkoły. Ponadto uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiew- ce przedstawili prezentację multime- dialną o szkole oraz część artystyczną. Następnie gimnazjaliści zwiedzali budynek szkoły i pracownie mechani- zacyjne. Oglądali stoiska, prezentują- ce poszczególne zawody i typy szkół: Liceum Ogólnokształcące, Technikum kształcące w zawodzie technik me- chanizacji rolnictwa i agrotroniki oraz technik ekonomista, a także Zasad- niczą Szkołę Zawodową, kształcącą w zawodzie mechanik-operator pojaz- dów i maszyn rolniczych oraz mecha- nik samochodowy. Na przygotowanych stanowiskach pracy mogli na żywo wy- konywać czynności zawodowe. Starsi uczniowie przekazywali młodszym koleżankom i kolegom informacje, dotyczące specyfiki nauki w Liceum Ogólnokształcącym, Technikum i Za- sadniczej Szkole Zawodowej. Gimna- zjalistom przedstawiono osiągnięcia młodzieży ZSP w Żółkiewce w kon- kursach i olimpiadach. Goście uczest- niczyli również w prezentacji sprzętu mechanizacyjnego i obejrzeli wyposa- żenie pracowni do nauki zawodu. Ponadto młodzież gimnazjalna wzięła udział w konkursach: Ślada- mi Robin Hooda, Dziki Zachód, Bob Budowniczy, Mini Dakar. Zwycięzcy otrzymywali nagrody główne, a pozo- stali uczestnicy nagrody pocieszenia. Na koniec spotkania wszyscy ucz- niowie spotkali się przy kulinarnym stole, były gorące kiełbaski i słodycze. Organizacją i prowadzeniem Dni Ot- wartych Szkoły zajęła się młodzież we współpracy z nauczycielami. POŻEGNANIE KLASY MATURALNEJ Po czterech latach nauki w technikum nadszedł czas pożegnania i wkrocze- nia w dorosłe życie. Dnia 29.04.2016 r. w naszej szkole odbyło się uroczyste po- żegnanie klasy maturalnej. Na uroczy- stości gościli m. in. Pani doktor Beata Fałda - Prorektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie oraz Pan Marcin Zając - członek zarządu powiatu krasnostawskiego. Dyrektor ZSP w Żół- kiewce Pan Stanisław Rogalski powitał zebranych i skierował do maturzystów słowa podziękowania za czteroletnią współpracę i życzenia pomyślności na przyszłość. Potem przekazał głos Pani Beacie Fałdzie, która dołączyła swoje życzenia dla maturzystów. Następnie za- brał głos Pan Marcin Zając, życząc ucz- niom samych sukcesów i właściwych wyborów. Absolwenci przekazali sztan- dar szkoły swoim młodszym kolegom, a w dalszej kolejności zostały wręczone nagrody, dyplomy i listy pochwalne dla najlepszych absolwentów. Na zakończenie uczniowie klasy III Technikum wspólnie z uczniami klasy I Technikum wykonali program arty- styczny pt: „Czy to jest bajka o Jasiu i Małgosi”. Uczniowie klas młodszych złożyli swoim kolegom absolwentom życzenia płynące z głębi serca: „Niech omijają Was troski, smutki i zwątpie- nia, a towarzyszy radość, zrozumienie, przyjaźń i jakże potrzebna nadzieja”. Oprócz życzeń zespół wokalny w skła- dzie: Joanna Maj, Katarzyna Kondra- towicz, Piotr Krawiec, Adrian Kor- kosz pożegnali absolwentów piosenką „W drogę! Po własny Los.” Naszym absolwentom życzymy spełnienia marzeń i miłych wspomnień z lat spędzonych w naszej szkole. 3 MAJA W ZSPW ŻÓŁKIEWCE Konstytucja 3 Maja to ewenement w historii Polski i Europy. W 1791 roku chyląca się ku upadkowi nasza Ojczy- zna dała Europie wskazówkę i otwo- rzyła drogę ku nowoczesnemu mode- lowi państwa "obywatelskiego", które kilka miesięcy później zaczęła realizo- wać rewolucyjna Francja, a wcześniej tworzące się i mające już konstytucję USA. Uchwalając ten najważniejszy akt prawny każdego współczesnego państwa należy podkreślić motto tam- tego aktu „zgoda buduje ...” KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY POWITANIE LATA W ŻÓŁKIEWCE 3.07.2016 R. Zespół SMILE | POWIATOWE ŚWIĘTO PLONÓW W ŻÓŁKIEWCE of ia e O Ż Śri E 4 4, POWIATOWE ŚWIĘTO PLONÓW W ŻÓŁKIEWCE Kapela Żółkiewiacy WYCIECZKI WAKACYJN PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 23 W dniu 27.04.2016 r. odbyła się w naszej szkole uroczysta akademia poświęcona 225 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Montaż słowno - muzyczny „Witaj majowa jutrzenko...” przygotowali uczniowie kl. I T: S. Ja- remek, A Jawor, K. Kondratowicz, J. Maj, K. Malinoś, C€. Michnik, K. Gąb- ka, J. Pijas; kl. II T: A. Korkosz oraz kl. IM T: A. Wilczopolska i P. Krawiec pod kierunkiem nauczyciela historii Pana Jerzego Stępnia. WYCIECZKA DO ZAKŁADÓW PRODUKCYJNYCH LUBELSZCZYZNY. Wyjazdy do zakładów produkcyj- nych stanowią ważny element w edu- kacji zawodowej. W dniu 13.06.2016 r. uczniowie Technikum w zawodzie mechanizacja rolnictwa wraz z na- uczycielami uczestniczyli w wycieczce dydaktycznej do zakładów przemysło- wych, produkujących elementy i pod- zespoły do maszyn oraz kooperantów na całym Świecie. Kuźnia Matrycowa w Lublinie oferuje bogaty asortyment odkuwek stalowych, przeznaczonych przede wszystkim dla przemysłu motoryza- cyjnego, a zwłaszcza dla producentów układów zawieszenia, układu kierow- niczego, napędowego oraz producen- tów silników. Wyroby te wytwarzane są na wysokim poziomie technicznym, w oparciu o System Zarządzania Jakoś- cią, zgodny z specyfikacją techniczną ISO/TS 16949:2009 z wyłączeniem projektowania wyrobu. Zakład produkcyjny URSUS S.A. w Lublinie zajmuje się produkcją i sprzedażą ciągników oraz maszyn rol- niczych. W ofercie produktowej Ursus stawia przede wszystkim na jakość wy- konania oraz nowoczesne wzornictwo. Pod tym względem wytworzone pro- dukty nie ustępują światowym liderom. Naczelną ideą Spółki jest wytwarzanie różnorodnych maszyn i urządzeń, na- cechowanych europejską jakością wy- konania i dobrą ceną. Firma PZL — ŚWIDNIK a LEO- NARDO HELICOPTERS company jest producentem wysokiej klasy śmi- głowców wykorzystywanych na całym Świecie do różnorodnych zadań cy- wilnych i wojskowych oraz wytwarza bardzo skomplikowane podzespoły do największych światowych firm w bran- ży lotniczej. Uczniowie zapoznali się z techno- logiami produkcji w wymienionych za- kładach oraz zasadami funkcjonowania przedsiębiorstw na globalnym rynku przemysłowym. Miłym akcentem było spotkanie, w zakładach URSUS, absolwentów na- szej szkoły, którzy podjęli tam pracę. WYJAZD DO DOMU DZIECKA W dniu 03.06.2016r. grupa wolon- tariacka z naszej szkoły odwiedziła dzieci z Placówki Opiekuńczo - Wy- chowawczej w Krasnymstawie przy ul. Zamkowej 5a. Z okazji Dnia Dzie- cka nasza młodzież przekazała dzie- ciom prezenty (piłki i słodycze), które zostały zakupione ze zbiórki pienię- dzy przeprowadzonej w szkole. Nasi uczniowie: Sabina Jaremek, Karina Malinoś, Anna Wilczopolska, Jolanta Wilczopolska, Piotr Gorczyca, Joanna Maj bawili się z dziećmi, grali w gry zespołowe i miło spędzili czas. Dzieci były zadowolone i zaskoczone wizytą młodzieży. Dziękowały za prezenty i zapraszały nas ponownie. II MIEJSCE W EUROBIEGACH 2016 Już po raz XIII odbyły się Powiato- we EUROBIEGI, w których uczestni- czyli uczniowie naszej szkoły. W tym roku ZSP w Żółkiewce reprezentowała młodzież w składzie: Joanna Maj, Ka- mil Gąbka, Dariusz Zielonka, Dawid Skorek, Piotr Krawiec, Marcin Sitań- ski, Damian Prus. Jednym z głównych celów zawodów sportowych było wyłonienie najlep- szych zawodników, ze szkół gimnazjal- nych, ponadgimnazjalnych i zakładów pracy, na poszczególnych dystansach i w różnych kategoriach wiekowych. Drugim ważnym zadaniem jest wspie- ranie europejskiej idei popularyzacji sportu wśród dzieci, młodzieży i doro- słych. Uczeń kl. ITechnikum w ZSPw Żół- kiewce - Kamil Gąbka zajął II miej- sce na dystansie 1800 m chłopców. Od organizatorów imprezy otrzymał nagrodę rzeczową i dyplom pamiątko- wy. Wszystkim uczestnikom składamy gratulacje i życzymy wspaniałych wy- ników sportowych w następnym roku. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 4 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA KULTURA PIĘKNE POLESIE I TAJEMNICA PODZIEMI W CHEŁMIE We wtorek 12 lipca 2016 roku Ośrodek Kultury Samo- rządowej zorganizował wy- cieczkę do Poleskiego Parku Narodowego oraz do Chełma. Pierwszym punktem na mapie naszej wycieczki była wizyta w budynku Poleskiego Parku Narodowego, gdzie czekał już przewodnik. Dzieci obejrza- ły tam krótki filmu o Parku, w którym zaprezentowano szereg ciekawych informacji na temat zwierząt, roślinności i krajo- brazów Polesia o różnych porach roku. Po emisji filmu przeszliśmy do Ośrod- ka Ochrony Żółwia Błotnego PPN. Przebywają tam małe żółwie błotne zagrożone wyginięciem. Pracownicy starają się otworzyć populację tego gatunku w przyrodzie. Z Ośrodka uda- liśmy się na ścieżkę edukacyjną „Dąb Dominik”, która prezentowała główne ekosystemy torfowiskowe PPN. Przej- ście trasy po urokliwych drewnianych pomostach zajęło ponad 2 godziny, jed- nak nie był to koniec wizyty na terenie Poleskiego Parku Narodowego. Kolej- nym punktem wycieczki była wizyta w Ośrodku Dydaktyczno-Muzealnym PPN w Załuczu Starym. Znajduje się tam muzeum Parku i niewielka ścież- ka przyrodnicza „Żółwik”. Ekspozycja muzealna składa się z kilku działów. Są to w kolejności zwiedzania: dział geograficzny, akwarystyczny, histo- ryczny, etnograficzny i przyrodniczy. W części przyrodniczej w terrariach prezentowani są żywi przedstawiciele fauny płazów i gadów Par- ku. Po opuszczeniu Ośrodka uczestnicy wycieczki poje- chali do Chełma, gdzie od- byli wizytę w krainie Ducha Bielucha w Chełmskich Pod- ziemiach Kredowych. Wraz z przewodnikiem zeszliśmy w podziemia, gdzie dzieci mogły zobaczyć tunele wykute w kredowej skale, na której zbudowane jest miasto. W jednej z pod- ziemnych komnat natknęliśmy się na- wet na samego gospodarza podziemi, czyli Ducha Bielucha. Po zwiedzeniu chełmskich podziemi wycieczka udała się do Sanktuarium na Górze Chełm- skiej, skąd można podziwiać panoramę całego miasta. Po zejściu z góry dzieci wraz z opiekunami udały się w drogę powrotną do Żółkiewki. Chociaż widać było zmęczenie na twarzach najmłod- szych, to nie kryły radości z wyjazdu. Łukasz Majkut 11 sierpnia 2016 roku Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiew- ce zorganizował jednodniowy wyjazd wakacyjny dla dzieci do Warszawy. Pierwszym punktem zwiedzania było Stare Miasto. Na Starówce podziwia- liśmy kolumnę Zygmunta III Wazy, Zamek Królewski, piękne kamienice, pomnik Małego Powstańca. Następnie udaliśmy się na rynek, gdzie znajdu- je się pomnik Warszawskiej Syrenki. Pani przewodnik przypominała nam różne legendy i warszawskie opowie- ści. Bohaterami spaceru po Starówce były m.in. duchy, zjawy, potwory, dia- ZWIEDZAMY STOLICĘ bły i inne stwory. Dowiedzieliśmy się, jak Kwasiżur pokonał diabła i jak Jan Twardowski oszukał króla oraz na czym polegał zawód kata. W dalszej kolejno- ści przeszliśmy pod Pałac Prezydencki, gdzie zrobiliśmy pamiątkowe zdjęcie. W końcu dotarliśmy na Grób Niezna- nego Żołnierza, gdzie akurat odbywała się zmiana warty. Po tak wyczerpują- cym spacerze udaliśmy się na obiad. Po krótkim odpoczynku pojechaliśmy autokarem do zoo. Dzieci chętnie oglą- dały różne gatunki zwierząt m.in. lwy, pingwiny, słonie, niedźwiedzie polar- ne, żyrafy. Niektórzy po raz pierwszy mogli zobaczyć rekina. Ostatnim punk- tem programu było zwiedzanie Stadio- nu Narodowego. Pani przewodnik oprowadziła nas po najciekawszych miejscach, opowiadając sportowe ciekawostki. Wycieczka kie- rowała się „trasą piłkarza”. Dodatkową atrakcją była możliwość strzelenia piłki do bramki oraz wejście na najwyższy punkt obiektu. Dzieci były zachwycone stadionem. Chcąc utrwalić tę chwilę, ro- biły mnóstwo pamiątkowych fotografii. W wycieczce wzięło udział 36 dzieci z terenu gminy Żółkiewka. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 25 30 sierpnia Ośrodek Kultury zor- ganizował kolejny wyjazd wakacyjny dla młodzieży do Parku Rekreacyjnego ZOOM NATURY w Janowie Lubel- Stadion Narodowy skim. Atrakcji uczestnikom dostarczył park linowy oraz zewnętrzna siłownia. Mamy nadzieję, że aktywny wy- poczynek sprawi, że dzieci i młodzież z większym zapałem wrócą do nauki w szkole. K. Oleszek WYCIECZKA DO LWOWA I ŻÓŁKWI W dniach 25-26 czerwca 2016 r. na zaproszenie Towarzystwa Kultury Pol- skiej Ziemi Lwowskiej - oddział w Żół- kwi odbyła się wycieczka do Lwowa i Żółkwi zorganizowana przez Regio- nalne Towarzystwo Przyjaciół Żół- kiewki oraz Ośrodek Kultury w Żół- kiewce. W sobotę wczesnym rankiem wyru- szyła 50-cio osobowa grupa z Żółkiew- ki na Ukrainę. Przed południem uczest- nicy dotarli do Żółkwi, gdzie czekała na nich pani Helena Zawierucha, pre- zes Towarzystwa Kultury Polskiej Zie- mi Lwowskiej oddział w Żółkwi, która wraz z Ewą Bukowską (pełniącą na wyjeździe funkcję przewodnika) opro- wadziły turystów po najstarszych za- bytkach miasta. Zwiedzający mogli zo- baczyć m.in. zamek Sobieskich, dawną synagogę, Świątynię greko-katolicką oraz kolegiatę pw. św. Wawrzyńca, w której spoczywają szczątki rodziny Żół- kiewskich. Po kolegiacie oprowadzał nas proboszcz tamtejszej parafii. Na- stępnie wycieczka udała się do Lwowa, gdzie uczestnicy mogli zobaczyć m.in. Operę Lwowską, Katedrę Ormiańską, Katedrę Łacińską, Prospekt Swobo- dy oraz wiele innych pięknych miejsc i zabytków. Wieczorem podróżni wróci- li do Żółkwi, w której mieli zakwatero- wanie i gdzie spotkali się na uroczystej kolacji z merem miasta. W niedzielę rano ponownie udali się do Lwowa, by odwiedzić Cmentarz Łyczakowski oraz Cmentarz Orląt Lwowskich. Potem dalej zwiedzano miasto. Po południu grupa opuściła Lwów i przez Żółkiew, w której nastąpił krótki postój, udała się do Żółkiewki. Łukasz Majkut Żółkiew, przed Kolegiatą KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 6 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA PÓŁKOLONIE W ŻÓŁKIEWCE Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce i stowarzyszenie „Zielony Domek” w dniach 01.08. - 12.08.2016 r. zorganizowali półkolonie w Gminnej Hali Sportowej w Żółkiewce. Wzięło w nich udział trzydzieścioro dzieci z terenu naszej gminy. Pod okiem miłej, wykwalifikowanej kadry dwa tygodnie mijały dzieciom na zabawie, wyjazdach, konkurencjach sportowych, spotkaniach z zaproszony- mi gośćmi. Codziennie od 9.00 rano do 16.00 po południu dzieci miały zapewnioną opie- kę i ciepły posiłek. Warunkiem przyjęcia dziecka na półkolonie było ubezpiecze- nie chociaż jednego z rodziców w KRU- SIE. Koszty wypoczynku pokrywane były z funduszu składkowego. Półkolo- nie odbywały się w okresie wzmożonych prac polowych i żniw, co bardzo cieszyło rodziców, bo ich pociechy miały zapew- nioną dobra opiekę na ten czas. Pierwszy dzień półkolonii dzieci spę- dziły na zabawie i integracji. Tego dnia odwiedzili nas policjanci z Posterun- ku Policji w Żółkiewce, by przekazać dzieciom cenne informacje dotyczące bezpieczeństwa podczas wakacji. Ko- lejne dni upłynęły pod znakiem spor- tu, zajęć plastycznych oraz wyjazdów. Opiekunki przygotowały dzieciom wiele atrakcji, tj. zawody sportowe, wyjazdy na basen do Krasnegostawu, wyjazd do Zamościa, gdzie dzieci uczestniczyły w pokazie wykonywania słodyczy. Odbyła się wycieczka do Wojcie- chowa, do pana kowala, który opowiadał o swojej pracy w kuźni. Zaproszona została pani, która jest ratownikiem medycznym. Pokazała kolonistom, jak udzielać pierwszej pomocy. W Ośrodku Kultury w Żółkiew- ce dzieci spotkały się ze studentami z Gruzji i Chin. Studenci opowiadali o swoim kraju w języku angielskim. Nie- które słowa były proste i zrozumiałe ale w większości, żeby zrozumieć wypo- wiedź, trzeba było korzystać z pomocy tłumacza. Goście przygotowali dla dzie- ci szereg zabaw. Nasze półkolonie za- kończyliśmy wspólnym ogniskiem przy zalewie i malowaniem twarzy. Był też pokaz zmontowanego filmiku dla rodzi- ców, na którym widać, czego ich pocie- chy nauczyły się w te wakacje i to, jak spędziły ten czas. Wszystkich rozbawił i wzruszył. Na zakończenie dzieci za- śpiewały wesołą piosenkę kolonijną, któ- ra nawiązywała do pobytu na kolonii. Beata Tymicka FESTYNY W ŻÓŁKIEWCE „POWITANIE LATA” ORAZ „PIKNIK WAWRZYŃCA” Mieszkańcy naszej gminy w nie- dzielę 3 lipca 2016 r. powitali lato, na festynie zorganizowanym na placu przed zalewem w Żółkiewce. Pomi- mo pochmurnej pogody publiczność dopisała. Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce przygotował atrakcyjny program artystyczny tak, że każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Wszystkich obecnych powitali: Ja- cek Lis-Wójt Gminy Żółkiewka oraz Anna Podgórska-Dyrektor Ośrodka Kultury. Czas wszystkim obecnym umilały występy lokalnych zespołów i duetów: zespół taneczny Smile pro- wadzony przez panią Krystynę Koby- lańską oraz zespół Relaks z Ośrodka Kultury w Żółkiewce, duet wokalny z Gimnazjum w Żółkiewce, zespół młodzieżowy z Zespołu Szkół Ponad- gimnazjalnych w Żółkiewce. Gościn- nie wystąpiła Grupa Artystyczna z Gminnego Centrum Kultury i Promocji w Turobinie, która prezentowała pio- senki ludowe z regionu lubelskiego. Nie zabrakło również licznych atrakcji dla dzieci, które dostarczyły dużo wrażeń i emocji. Od początku imprezy obecne było stoisko SKOK-u Chmielewskiego. Pracownicy banku przygotowali zaba- wy i konkursy dla dzieci m.in. przecią- ganie liny, biegi w workach, zabawy z chustą animacyjną. Najmłodsi z dużym zainteresowa- niem brali udział w proponowanych zabawach. Najwięcej radości sprawiło dzieciom robienie olbrzymich baniek mydlanych. Na żółkiewskiej scenie za- debiutował zespół rockowy YOUNG TEAM. Publiczność wysłuchała pol- skiej muzyki z lat 80-tych. Do późnych godzin nocnych młodzież bawiła się w rytmach muzyki zespołu Masterfox. Kolejną imprezą był „Piknik Waw- rzyńca” organizowaną 7 _ sierpnia 2016r. podczas odpustu parafialnego u w Żółkiewce. Tłumy publiczno- ści przybyły na koncert zespołu Akcent. Żółkiewski plac był wy- pełniony do ostatniego miejsca. Fani mogli zrobić sobie zdjęcie z gwiazdą disco polo - Zenonem Martyniukiem oraz otrzymać jego autograf. Ponadto wystąpili: zespół Sakord, kapela Uroczysko z Kras- negostawu, kapela Żółkiewiacy z Ośrodka Kultury w Żółkiewce. Na scenie zabrzmiała piosenka ludowa, biesiadna oraz muzyka disco polo. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 ) 7 Mamy nadzieję, że różnorodność re- pertuaru wykonawców zaspokoiła różne gusta widzów. Miłośnicy kultury fizycz- nej i rekreacji ruchowej obejrzeli pokaz akrobatyczny grupy z Polskiej Akademii Rozwoju i Sportu w Lublinie. Ostatnim punktem programu była zabawa tanecz- na z zespołami Meffis oraz Pryzmat. Za- praszamy na kolejne festyny za rok. K. Oleszek W ostatnim tygodniu lipca na te- renie Gminy Żółkiewka miał miejsce Festiwal „Spiewogry i Tany”. Impreza była kilkudniowym edukacyjno-arty- stycznym, którego celem było pozna- wanie i kultywowanie zanikających tradycji muzycznych oraz promocja dziedzictwa kulturowego naszego regionu. Pomysłodawcą i głównym organizatorem festiwalu jest Przemy- sław Łozowski, prezes fundacji „Boró- wek 27”, partnerami Ośrodek Kultury w Żółkiewce oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej. Od 25 do 30 lipca wszyscy zainte- resowani mogli zetknąć się z muzyką iśpiewemnaszegoregionu. Najważniej- szą częścią festiwalu były warsztaty gry na instrumentach oraz warsztaty Śpie- wacze, które odbywały się w Olchowcu w dawnym dworku Preszlów i jego oto- czeniu. Uczestnicy tych spotkań mogli zapoznać się z miejscową muzyką, któ- rą zbierano od dawnych muzykantów grających kiedyś w okolicach Żółkiew- ki. Festiwal rozpoczął się w poniedzia- łek od występów muzycznych na targu i żółkiewskim skwerze, które miały promować wydarzenie wśród lokal- nej społeczności. W środę 27 sierpnia o godz. 20:00 odbyła się wieczorna fe- stiwalowa potańcówka w remizie OSP w Poperczynie. Spotkanie rozpoczęło się projekcją filmu nakręconego przez Kapela Żółkiewiacy WYDARZENIA ŚPIEWOGRY I TANY Krzysztofa Butryma o skrzypku Broni- sławie Bidzie z Gródek w gminie Turo- bin. Do tańca przygrywała kapela Bu- trymów z Janowa Lubelskiego, zaś po niej zespół złożony z uczestników war- sztatów pod kierownictwem Przemy- sława Łozowskiego. W trakcie imprezy uczestnicy mogli poznać i nauczyć się dawnych tradycyjnych tańców i zabaw, które kiedyś obecne były na wiejskich zabawach. Potańcówkę w Poperczy- nie swoją obecnością uświetnili Stefan Szmidt i Alicja Jachniewicz, znakomi- ci polscy aktorzy teatralni i filmowi. W sobotę 30 lipca na placu przed bu- dynkiem Ośrodka Kultury Samorządo- wej w Żółkiewce o godz. 18:00 rozpo- częła się finałowa impreza kończąca cały festiwal. Imprezę otworzył prezes Fundacji Borówek 27 - Przemysław Ło- zowski oraz dyrektor Ośrodka Kultury w Żółkiewce - Anna Podgórska. Przed oficjalnym otwarciem na scenie miał miejsce spontaniczny występ. Dla gromadzącej się licznie publiczności zagrali Grzegorz Dzirba grający na ba- rytonie oraz Witold Kochaniec, który akompaniował na barabanie. Panowie wykonali tradycyjny repertuar z Sobie- skiej Woli. Zaszczyt poprowadzenia fi- nału przypadł w udziale panu Andrze- jowi Samborskiemu, poecie, aktorowi i tłumaczowi poezji z języków obcych. Sobotnia impreza podzielona została na bloki tematyczne. Po oficjalnym ot- warciu na scenę zaproszony został pan Mieczysław Kołek, który opowiedział zebranej publiczności o obyczajach panujących kiedyś na wsi i różnicach między dniem dzisiejszym, a czasami jego młodości. Po tej niezwykle cie- kawej opowieści rozpoczął się blok poetycki. Na scenie swoja poezję zgro- madzonej publiczności przedstawiły panie: Pelagia Kołek, Danuta Błasz- czak i Ewa Zachariasz, został również odczytany wiersz nieobecnej na im- prezie wiersz pani Honoraty Banach. Na scenę zaproszono również dzieci, które przez cały tydzień uczestniczyły w zajęciach artystycznych w Ośrodku Kultury, (zajęcia stanowiły część festi- walu), prowadzone przezpanią Katarzy- nęChodoń.Dzieciprzedstawiły zebranej publiczności kilka zabaw muzycznych oraz piosenek, jakich nauczyły się w ostatnim tygodniu. Potem do zabawy z najmłodszymi przyłączyli się również dorośli. O godzinie 20:00, kiedy słońce zaczęło znikać za horyzontem na sce- nie rozłożono ekran projekcyjny. Za- prezentowano film, który został przy- gotowany przez dzieci biorące udział w warsztatach oraz panią Kasię Chodoń. Po zakończeniu dziecięcej prezentacji, na scenie wystąpił pan Stanisław Wy- pych, który grał na harmonijce ustnej oraz na liściu, akompaniował mu na bę- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 8 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA benku Arkadiusz Szałata. Przyszła te- raz pora na prezentację grup warsztato- wych. Na początku zaprezentowały się śpiewaczki, które bez akompaniamentu instrumentów białym głosem zaśpie- wały kilka dawnych pieśni z naszego regionu. Następnie grupa powiększyła się o mężczyzn, którzy razem z kobie- tami wykonali przy akompaniamencie akordeonu kilka piosenek. Naszedł teraz czas na najważniejszą część so- botniego spotkania. Na scenie pojawili się muzycy biorący udział w festiwalu i rozpoczęła się „potańcówka na de- chach”. Podobnie jak w Poperczynie zabawę rozpoczął tradycyjny chodzo- ny. Orkiestra w swoim repertuarze mia- ła polki, walce i tanga, które wykonała z wielkim zaangażowaniem i profesjo- nalizmem. Po brawach, jakimi nagra- dzali ich zgromadzeni przed Ośrod- kiem Kultury widzowie oraz bawiący się na parkiecie tancerze można było wywnioskować, że muzyka orkiestry przypadła do gustu wszystkim obec- nym na imprezie finałowej. Po około dwóch godzinach zabawy przy muzyce orkiestry warsztatowej, muzykantów zastąpiła Kapela Żółkiewiacy, która przez kilkadziesiąt minut przygrywała do tańca. Po naszej miejscowej kapeli na scenie pojawiła się ostatnia grupa muzyków, która zaprezentowała utwory z repertuaru kapel podwórkowych. Na placu przed Ośrodkiem Kultury znala- zły się również atrakcje dla dzieci oraz stoiska, na których można było kupić słomiane kapelusze, zabawki oraz ce- ramikę wykonaną przez panią Dianę Cygan z Dąbia. Na koniec Przemy- sław Łozowski oraz Anna Podgórska podziękowali wszystkim zaangażo- wanym w przygotowanie festiwalu, muzykom, tancerzom, Śpiewakom, poetom oraz przybyłym na potańców- kę gościom. Zapowiedzieli również, że wplanachjest, aby festiwalnastałezagoś- cił w Żółkiewce i stał się nieodłącznym elementem letniego życia kulturalnego w naszej gminie. Łukasz Majkut POWIATOWE ŚWIĘTO PLONÓW - ŻÓŁKIEWKA 2016 Święto Plonów ma szczególne znacze- nie w tradycji polskiej wsi, ponieważ sta- nowi wyraz hołdu i szacunku dla ciężkiej pracy rolników, to uroczystość dziękczy- nienia za szczęśliwie zakończone żniwa i zebrane plony. W naszej gminie organizowane są co roku dożynki gminne, ale w tym roku 28 sierpnia 2016r. odbyły się Dożynki Po- wiatowe. W ten piękny, słoneczny dzień ulicami Żółkiewki przeszedł barwny ko- rowód delegacji wszystkich gmin powia- tu krasnostawskiego i miasta Krasnystaw poprowadzony przez kapelę ludową Żół- kiewiacy, który uroczyście wszedł przez bramę żniwną na plac dożynkowy przy zalewie, aby wspólnie z mieszkańcami i gośćmi uczestniczyć we Mszy Świętej w intencji rolników. Mszę św. dziękczyn- ną odprawił proboszcz parafii rzym.-kat. pw. św. Wawrzyńca w Żółkiewce -ksiądz kanonik Marian Wiech, a homilię wygło- sił ksiądz Andrzej Szałęga. Po Mszy na- w nich żywe koguty, kaczęta lub małe gąski bo miało to zapewnić piękny i zdrowy przychówek gospodarski. Wie- niec dożynkowy nazywano plonem”, bo też uosabiał wszystkie zebrane plony oraz urodzaj. Przechowywano go w sto- dole do kolejnego roku do nowego siewu. Wykruszone z niego ziarna wsypywano do worków z ziarnem siewnym. Tak było w dawnych czasach. Wieńce na placu dożynkowym w Żółkiewce zgodnie z tradycją zosta- ły „otańczone” przez dzieci i młodzież. Grupy taneczne przygotowane w Ośrod- ku Kultury przez panią Krystynę Koby- lańską zatańczyły poloneza i wiązankę tańców lubelskich. Podczas dostojnej pieśni pt. „Błogosławiona dobroć czło- wieka” starostowie dożynek - pani Ane- ta Król z Wierzchowiny i pan Stanisław Jarmuł z Władysławina - przekazali chleb gospodarzom: Staroście Powiatu i Wójtowi Gminy. Starosta Janusz Szpak podzięko- wał wszystkim rolnikom za ich cięż- ką pracę, po czym wspólnie z Wójtem Gminy Żółkiewka pokroili chleb, aby poczęstować iobdzielić gościna placu i dożynkowym. Przy dźwiękach pio- senki ludowej pt. „Zawołanie żniw- SE | new wykonaniu zespołu Relaks ob- stąpiła część obrzędowa i część oficjalna. Obrzęd dożynkowy składający się z części wieńcowej i części chlebowej przygotował Ośrodek Kultury Samorzą- dowej w Żółkiewce. Uroczystość rozpo- częła się od hejnału dożynkowego. W czasie obrzędu na placu zaprezento- wało się 12 przepięknych wieńców z na- szego powiatu, uwitych ze zbóż, kwiatów i ziół o różnych kształtach z elementami religijnymi, nowoczesnymi i tradycyj- nymi. Dawniej wieniec dożynkowy wito z pozostawionych na polu zbóż, z kiści czerwonej jarzębiny, orzechów, owoców, kwiatów i kolorowych wstążek. Wieńce najczęściej miały kształt wielkiej korony lub koła. Kiedyś podobno umieszczano rzęd powoli dobiegł końca. Następnie a= Gospodarz Jacek Lis-Wójt Gminy Żółkiewka powitał przybyłych gości z po- wiatu i województwa, miejscowych księ- ży, gości z miasta Żółkiew koło Lwowa i całą społeczność zgromadzoną na placu dożynkowym. Po wystąpieniach okolicznościowych na scenie zaprezentowały się zespoły arty- styczne: Zespół Pieśni i Tańca Politechni- ki Lubelskiej, zespół Dzherelo ze Lwowa, kapela Cukrowniacy z Gminnego Cen- trum Kultury w Siennicy Nadolnej, zespól śpiewaczy Siedliszczanki z gminy Fajsła- wice, kapela Siennica z Siennicy Różanej, kapela Łopieńczacy z Gminnego Ośrod- ka Kultury w Łopienniku. Zespół Relaks i kapela Żółkiewiacy zakończyły ludowy blok artystyczny. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 29 Tradycyjnie Starosta Powiatu Janusz Szpak nagrodził grupy wieńcowe za bar- dzo ładne wieńce oraz stoiska gminne, które charakteryzowały się barwnymi de- koracjami z kwiatów, owoców i warzyw. Na stoiskach panie z KGW częstowały smakołykami kulinarnymi, można było pokosztować smacznych ciast, chleba na zakwasie i innych tradycyjnych potraw. Była pyszna grochówka od gospodarzy dla wszystkich uczestników dożynek W tym roku najładniejszy wieniec dożynkowy przygotowano w Wierzcho- winie. Tak więc zwyciężyła gmina Żół- kiewka. II miejsce zajęła gmina Gorzków i miasto Krasnystaw , III miejsce - gmina Łopiennik i Siennica Różana. Wszystkie grupy wieńcowe otrzymały dyplomy i na- grody pieniężne. W konkursie na najładniejsze stoisko gminne komisja konkursowa nie przyzna- ła miejsc, tylko oceniła wszystkie gminy na tym samym wyrównanym poziomie i przyznała jednakowe nagrody oraz pa- miątkowe _ dyplomy. Podczas imprezy odby- wałysięteżinnekonkur- sy na poszczególnych stoiskach. Swoją ofertę dla uczniów prezen- towały stoiska szkole, takie jak: Zespół Szkół Centrum Kształcenia | Rolniczego w Siennicy |- Różanej, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce i Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bartosza Głowackiego w Krasnymstawie. Były wystawy rękodzieła twórców lu- dowych z terenu powiatu. W oczekiwaniu na gwiazdę wieczo- ru publiczność zabawiali artyści-muzycy z Krakowa z agencji artystycznej Kukav- ski. Wieczorem spragnieni zupełnie innej muzyki doczekali się na koncert zespołu rockowego YOUNG TEAM. Następnie młodzież tańczyła przy zespole Roxite Zespół taneczny Smile i na zakończenie zabawy dożynkowej - gwiazda wieczoru, oczekiwany MEGU- STAR ze słynnym przebojem pt. „„Malo- wane serca”. Dziękujemy sponsorom tegorocz- nego święta plonów oraz pracownikom wszystkich instytucji i organizacji poza- rządowych, osobom prywatnym, które przyczyniły się do organizacji Dożynek Powiatowych w Żółkiewce. Anna Podgórska LUDZIE I ICH PASJE Rozmowa z panią Dianą Cygan, właścicielką Gospodarstwa Artystycz- nego Dąbie w Gminie Żółkiewka. W domowym zaciszu pani Diana two- rzy rękodzieło, które można podziwiać narożnych wystawach organizowanych przez instytucje kultury w wojewódz- twie lubelskim, także w Żółkiewce podczas imprez plenerowych (festyny, dożynki, festiwale). Prowadzi również zajęcia-warsztaty dla dzieci, młodzie- ży i dorosłych m.in. w przedszkolach w Lublinie, Świdniku i Prawiednikach, w Ośrodku Kultury w Żółkiewce. Przy- gotowuje także nauczycieli do prowa- dzenia pracowni ceramicznych m.in. w Zespole Szkół Specjalnych przy DPS w Matczynie. Od jak dawna zajmuje się pani rę- kodziełem? Skąd u pani takie zainte- resowanie? Z perspektywy czasu mogę powie- dzieć, że wszystko zaczęło się gdy byłam kilkuletnim dzieckiem, a moja babcia Anna Paszkowska uczyła mnie szydełkowania. Napoczątkupowstawa- ły kilometrowe łańcuszki, które babcia zwijała w kłębki ogromnychrozmiarów, potem kołnierzyki, serwetki i obrusy, a także ubrania. Szydełkowanie do tej pory daje mi wiele radości i pod róż- nymi postaciami pojawia się także w pracach ceramicznych, otula filco- wane elementy biżuterii lub staje się częścią stroju przytulanek. W czasie KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 30 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA p Wystawa prac D.Cygan w Bibliotece Powiatowej w Krasnymstawie studiów zdarzyły się prace w technice linorytu, malowanie na szkle... W 2002 roku rozpoczęła się moja fascynacja ceramiką rozpalona przez Polę Kur- cewicz-Krystyniak i Alberta Krysty- niaka. Od tamtego czasu ceramika to moja podstawowa i ukochana technika dająca szerokie możliwości, fascynują- ca, zaskakująca i nie do końca przewi- dywalna. Co skłoniło panią do przeprowa- dzenia się z miasta na wieś i założenia Gospodarstwa Artystycznego w Dą- biu? Zawsze wiedziałam, że nie będę na stałe mieszkała w mieście. Lubię prze- strzeń, ziemię, rosę na trawie, zapach kwiatów wczesnym wieczorem, widok gwiazd na niebie nieoświetlanym latar- niami, smak własnoręcznie uprawia- nych warzyw i owoców- także tych, które ciężko gdziekolwiek kupić- okry, nieszpułki, róży, jarmużu, pasternaku, brukwi, a także ciepło i blask ognia w kominku. Wiedziałam też, że nie chcę wycho- wywać dziecka w mieście. Chciałam pokazać Ignacemu prawdziwe życie z daleka od wyścigu szczurów. Waż- ne jest dla mnie przekazanie mu wia- domości o otaczających nas roślinach, które mogą nas wyżywić lub otruć, nauczenie szacunku dla ludzkiej pracy i szacunku do otaczającej nas przyrody. Korzystam z tego, co oferuje mia- sto (kino, teatr, koncerty, wystawy), ale męczy mnie hałas i tłok z nim związany. Czym charakteryzuje się pani Go- spodarstwo Artystyczne? Gospodarstwo Artystyczne to ja, Tomek Rachwał i Ignaś oraz nasze psy i koty, bez których nie umiem funk- cjonować. To sposób ma życie i pracę. Gospodarstwo Artystyczne to my prze- tworzeni na setki prac wychodzących z naszych rąk, a w nich zamknięte go- dziny rysunków, prób, poszukiwania odpowiedniej formy, faktury, koloru. Czas poświęcony na naukę nowych technik i dopracowywanie posiadanych umiejętności. Prace powstają całkowi- cie ręcznie. Jakimi technikami rękodzieła się pani zajmuje? Które z nich są pani ulubionymi? Oczywiście największą miłością da- rzę ceramikę, ale zdarza mi się pracować w innych technikach i wśród nich nie ma żadnej mniej lub bardziej lubianej. Filcuję na mokro i sucho, szyję zabaw- ki z tkanin wełnianych i bawełnianych, szydełkuję, haftuję, zdarza mi się wy- konać biżuterię koralikową, w technice wire-wrapping lub haftu sutaszowego. Czasami robię ręcznie zaproszenia lub kartki. Ostatnio fascynują mnie kwiaty z foamiranu i w technice kanzashi. Bar- dzo często łączę ze sobą kilka technik. Pozwala to na tworzenie ciekawych i oryginalnych prac. Niekiedy po prostu tak bolą mnie ręce, że nie mogę praco- wać w glinie, ale swobodnie mogę ma- sować miękką wełnę czesankową. Jakie wyroby rękodzielnicze pani tworzy? Jak długo powstają takie przedmioty? Najczęściej powstają wyroby dla stałych klientów Poleskiego Parku Narodowego, Podziemi Kredowych i Owadolandii w postaci drobnych pa- miątek tzn. magnesy, miniatury, aniołki, przytulanki, biżuteria. W wolniejszych chwilach robię patery, lampiony, pu- dełka ceramiczne i ceramiczne kwiaty i obmyślam nowości na kolejne sezony. Czas powstawania jest różny: od kilku godzin do kilku tygodni. W przypadku przedmiotów ceramicznych ważny jest proces i czas, jaki jest potrzebny na po- szczególnych etapach tworzenia. Praca nad przedmiotem ceramicznym rozpo- czyna się od odpowiedniego przygoto- wania gliny w zależności od jego prze- znaczenia. Każdy wykonany przedmiot musi wyschnąć i sposób suszenia uza- leżniony jestod formy iwielkości. Wiele czasu poświęcam na staranne ułożenie prac w piecu, zarówno do pierwszego wypału na tzw. Biskwit, jak i po szkli- wieniu ( wtedy żaden przedmiot nie może stykać się z innym, a miejsce, w którym dotyka elementów wyposa- żenia pieca, musi być starannie oczysz- czone zresztek szkliwa) po to, aby unik- nąć strat. Każdy wypał to ok. 10 godzin pracy pieca, którego należy doglądać, podglądając kolorystykę wypału, aby w przypadku awarii odczytów móc na tzw. oko ocenić temperaturę w piecu. Realizuje pani zamówienia na różne okazje- jakie to są najczęściej przedmioty? Może pamięta pani szcze- gólne zamówienie? Ostatnio robiłam kilka tabliczek z numerem domu, patery jako podzię- kowanie dla rodziców od pary nowo- żeńców, zabawki dla dzieci, literki KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 3 [ z imieniem dziecka do wystroju dzie- cięcego pokoju, broszki według upo- dobania kolorystycznego i tematyki klienta. Szczególne zamówienie złoży- łam sama sobie na mozaikę w łazience, ale coś nie mogę się doczekać. Spraw- dza się w tym przypadku powiedzenie: Szewc bez butów chodzi. Jakie ma pani plany związane z rozwojem Gospodarstwa Artystycz- nego Dąbie? Ciężko jest rozwinąć samą produk- cję, bo wolałabym uniknąć wprowa- dzania np. form lejnych, a chyba nie jestem w stanie sama pracować więcej. Obecnie zdarza się, że pracuję nawet po 14 godzin, ale nie przekłada się to na adekwatne dochody, bo rękodzieło jest u nas wciąż niedoceniane. Mam nadzieję, że uda mi się w końcu prze- prowadzić remont pracowni, aby móc przyjmować osoby chcące zdobyć nowe umiejętności lub po prostu miło spędzić czas na tworzeniu. Od kwietnia jestem prezesem Fundacji „i Ja”, która ma w swoim statucie wspieranie twór- czości. Czy ma pani jeszcze inne zaintere- sowania poza rękodziełem? Czym się pani zajmuje w wolnych chwilach? Moje zainteresowania związane są głównie z ogrodnictwem. Niestety za- wsze mam za mało czasu na koszenie i odchwaszczanie, ale co roku staram się pozyskać jakieś ciekawe rośliny do uprawy. Mam w swojej kolekcji nie- szpułkę, platany, kilka odmian brzóz, metasekwoję, wiele lilaków, kolcosił, suchodrzew, judaszowca, grujecznika, tulipanowca, bambusa i wiele innych. Wiele roślin sama rozmnażam, otrzy- mując lub przywożąc nasiona i sadzon- ki z różnych części kraju i świata. Co roku uprawiam warzywa (w tym kil- kanaście odmian pomidorów) i prze- twarzam owoce, zbieram i suszę zioła przydatne w zimowej apteczce, robię domowe wino. Staram się być na bie- Żąco z nowo wydawanymi książkami — teraz czytam kolejną wydaną w Polsce książkę Jaume Cabre . Słucham ulu- bionej muzyki i spędzam czas z rodzi- ną i przyjaciółmi. Czasami chciałabym mieć więcej wolnego czasu, a innym razem, aby czas się rozciągnął, bo chcę więcej popracować. Rozmawiała Katarzyna Oleszek Tomasz Rachwał mieszka razem z rodziną w Dąbiu gmina Żółkiewka, zajmuje się rękodziełem. Przenieśli się z miasta, żeby na wsi prowadzić gospodarstwo artystyczne. Pan To- masz specjalizuje się w płaskorzeźbach i rzeźbach a także w przygotowaniu i wykonaniu form. Początkowo zajmo- wał się wyrobem i sprzedażą serwet, pościeli z haftem, ręcznie wyrabianych Z wykształcenia Pan Tomasz jest animatorem kultury, pracował w lu- belskich instytucjach kultury, jego wy- uczony zawód to tkactwo artystyczne. Wykonuje różne rzeczy, głównie upo- dobał sobie glinę. Inną jego pasją są ręcznie rysowane mapy przedstawiają- ce miasta z lotu ptaka, z czytelnym ukła- dem ulic, dokładnym odwzorowaniem budynków, opisem najważniejszych zabytków i historią miasta. Dotychczas powstały: Lublin, Stare Miasto i Lub- lin Miasto Żydowskie oraz Kazimierz Dolny (jeszcze się nie ukazała). Swoje prace wystawia na różnych imprezach kulturalnych w regionie, ta- kich jak: Jarmark w Pawłowie, Chmie- laki, Jarmark Hetmański, Jarmark Ja- gielloński, a także podczas naszych z Pani Diana, Ignacy, pan Tomasz Rachwał na spotkaniu w Ośrodku Kultury w Żółkiewce. kartek okolicznościowych i obrazów na szkle. Od 2003r. wraz z żoną Dia- ną, prowadzą pracownię ceramiczną, w której powstają ręcznie wyrabia- ne miniatury, ozdobne misy i patery, dzwonki, zegary, ramki, anioły i diabły i wszelkie gliniane cuda, jakie przycho- dzą im do głowy. Gospodarstwo Artystyczne DĄBIE to wspólny pomysł na życie, realizacje zainteresowań i pracę Diany i Tomka, którzy kilka lat temu porzucili miejskie Życie, na rzecz starego domu, wśród pól i życzliwych ludzi oraz szczęśliwe- go dzieciństwa syna Ignaca. imprez gminnych, t.j. dożynki, festyny letnie, Powiatowe Święto Pracownika i Działacza Kultury w Żółkiewce. Widać, że Pan Tomasz i jego rodzi- na polubili życie na żółkiewskiej wsi i mówią o tym słowami poety: Kwietny zegar odlicza słoneczne godziny maki stulają pokorne głowy wieczorem pod niebem bezgranicznie niedostępnym rodzą się i żyją zwierzęta ludzie rośliny „Życie ”- Bohdan Igor Antonycz Anna Podgórska KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska 32 Nr 1(21)/2016 (październik) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY cieKAwOsTKi PIĘKNY JUBILEUSZ! 600 LECIE ERYGOWANIA PARAFII RZYMSKOKATOLI- CKIEJ P. W. ŚW. WAWRZYŃCA W DAWNEJ ŻółKWI, A WSPółCZESNEJ ŻółKIEWCE. W roku bieżącym, w naszym Kraju obchodzimy uroczyście 1050 rocznicę chrztu Polski. Oficjalnie za datę kreującą to wydarzenie przyjmuje się datę przyję- cia chrztu, w 966 roku przez księcia Po- lan Mieszka I i jego dwór. Mimo wielu opracowań historycznych dotyczących tego jubileuszu pojawia się szereg roz- bieżności wśród opisu w szczegółach, tych samych faktów i zdarzeń. Wielu au- torów opracowań w tym temacie mówi, że Polska przyjęła chrześcijaństwo od Czech, które poprzedzało zawarcie w 965 roku, przez księcia Mieszka I małżeństwa z księżniczką czeską Dobrawą. Dysku- syjnym jest ten fakt, gdyż diecezja praska, według źródeł, powstała dopiero w 973 roku, a wcześniej kościół w Czechach podlegał starszej diecezji w Moguncji na terenie krajów wchodzących wówczas w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego Duże zmiany, w tym zakresie nastąpi- ły po roku 1000, w którym to na terenie ówczesnych ziem Polan powstało kilka pierwszych diecezji rzymskokatolickich, w tym bardzo rozległa diecezja krakow- ska, którą kronikarz Jan Długosz określa jako jedną z największych w Europie.1 Podając granice tej diecezji wymienia znane nam miejscowości wchodzące w jej skład: Biskupice, Czemierniki, Częstoborowice, Bychawę, Targowisko, Wysokie, Goraj i wiele innych dobrze nam znanych.2 Należy nadmienić, że nasze tereny stanowiące pogranicze z Rusią Kijowską, zwane terenami Grodów Czerwieńskich, 1  Henryk Samsonowicz, Polska Jana Długo- sza, PWN, Warszawa 1984r. s. 38.(charaktery- styka diecezji krakowskiej). 2  Tamże. na stałe zostały przyłączone do Polski, po zwycięskich działaniach zbrojnych kró- la Kazimierza Wielkiego w 1349 roku. Jego następstwem było wprowadzenie na wschodzie Polski nowego podziału administracyjnego. W tym to czasie zo- stała utworzona ziemia chełmska i lubel- ska. W dokumencie z 11.11.1359 roku określającym przebieg granicy pomiędzy tymi ziemiami, wymienianych jest szereg miejscowości położonych w pobliżu wy- znaczanej granicy i ich właścicieli, wśród nich i nasza Żółkiew.3 W dokumencie tym nie ma jednak żadnej wzmianki o ówczesnych właścicielach tej miejsco- wości, stąd występuje wiele różniących się domniemań, domysłów i legend. Nawiązując do daty chrztu Polski (966 r.), należy przypomnieć, że Ruś Ki- jowska przyjęła chrześcijaństwo obrząd- ku wschodniego, pospolicie nazywane- go „prawosławiem” w 988 roku, a więc o 22 lata później od oficjalnej daty chrztu Polski (obrządku rzymskokatolickiego), a dokładniej jej części ziem zachodnich. Na przełomie pierwszego i drugiego tysiąclecia a zwłaszcza w początkach drugiego, kościół rzymskokatolicki prze- żywał znaczny kryzys. Trwała walka o hierarchię, pomiędzy władzą cesarską i papieską oraz walka o władzę papieską w samym kościele. „Od śmierci papieża Leona IX, w 1054 roku, do śmierci Ka- liksta II w1124 roku, czyli w ciągu 70 lat panowało kolejno dziesięciu papieży, niektórzy z nich musieli stawiać czoło antypapieżom, których w sumie było siedmiu.4 Wspomniane wydarzenia miały zna- czący wpływ na rozwój chrześcijaństwa obrządku rzymskiego na terenach za- 3  Stanisław Kuraś i Irena Sułkowska-Kuraś, Zbiór dokumentów małopolskich cz. IV, PAN 1969 r. s. 113. 4  Agostino Paravicini Bagliani,Historia chrześcijaństwa, Ekspansja Kościoła rzymskie- go 1054-1274, s. 52 Wydawnictwo Krupski i S- ka, Warszawa 2001. chodnich Polski oraz chrześcijaństwa obrządku wschodniego na terenach wschodnich. Po przyjęciu chrztu przez Mieszka I i jego dwór, a szczególnie po roku 1000 nastąpił dynamiczny rozwój diecezji, parafii i kościołów obrządku łacińskiego od zachodu do Św. Krzyża, w Górach Świętokrzyskich, gdzie pierw- szy kościół powstał w 1006 roku. Dalej na wschód zauważalne jest znaczne opóź- nienie powstawania parafii i kościołów obrządku zachodniego. W niedaleko od- ległym od św. Krzyża, Opatowie pierw- sza parafia powstała już o 200 lat później, w 1206 roku. Im dalej na wschód, tym bardziej różnica opóźnienia, chrystiani- zacji znacząco wzrasta. Parafia w Tar- gowisku koło Zakrzewa, uznawaną za najstarszą w diecezji lubelskiej, powstała w 1293 r., w Częstoboroąwicach - 1325 r, w Gorzkowie - 1404 r. a w naszej Żółkwi, współczesnej Żółkiewce parafia rzym- skokatolicka, w świetle odnalezionych źródeł została erygowana w 1417 roku. Jak wspomniano wcześniej, mimo że Ruś Kijowska, za czasów księcia kijow- skiego Włodzimierza Wielkiego w tym również Grody Czerwieńskie, przyjęła chrzest w obrządku wschodnim od Bi- zancjum w 988 roku, tj o 22 lata później niż część zachodnia Polski (w 966 roku.), to rozwój chrystianizacji obrządku wschodniego rozwijał się na tym terenie bardzo dynamicznie. Już w cztery lata później, po przyjęciu przez Ruś Kijow- ską chrztu obrządku wschodniego w roku 992 Włodzimierz Wielki utworzył we Włodzimierzu Wołyńskim prawosławną diecezję, pobudował cerkiew i umieścił w niej obraz Bogurodzicy”5. Fakt ten zo- stał potwierdzony przez biskupa chełm- skiego Jakuba Suszy, który na podstawie starego pergaminu pisze „[.. ]w chełm- skiej Włodzimierzowej cerkwi, obok wielkiego ołtarza, na suficie przy filarze, 5  Andrzej Rybak, Dzieje Ziemi Chełmskiej- Kalendarium,Chełm 1998 r. s.12. PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 3 3 z prawej strony, był wypisany po grecku rok 1001'5. Wcześniej przedstawione przyczyny powodowały powstawanie na wschodzie Polski wcześniej parafii i cerkwi prawosławnych. Tereny ówczes- nej Lubelszczyzny opanowane zostały w większości przez wyznanie katolickie obrządku wschodniego. „W 1417 roku w ówczesnej diecezji chełmskiej było tylko dwadzieścia kościołów obrządku rzymskiego a około 200 cerkwi”. We- dług wolnej, internetowej encyklopedii „Wikipedil”: „Żókiewscy, aczkolwiek byli rodem pochodzenia polskiego (we- dług Paprockiego i Nasieckiego Żół- kiewscy przybyli na Chełmsko - bełskie pogranicze Polsko - ruskie z Mazowsza), w bliżej nie znanych okolicznościach i czasie. Stali się wyznawcami prawosła- wia oraz ulegali stopniowo obyczajowej rutenizacji. Było to związane z faktem, że w czasach gdy się osiedlali na ziemi chełmskiej przeważającą siłą społeczną był tam kościół prawosławny”. Wiele dowodów źródłowych wskazuje na to, że w wielu okolicznych miejscowościach jako pierwsze świątynie istniały cerkwie. Istnieją dowody na ich istnienie w Turo- binie, Łopienniku, Pilaszkowicach, Kras- nymstawie, Żulinie i wielu innych. O istnieniu cerkwi w naszej Żółkwi dotychczas nie znaleźliśmy dowodów. Skromne, źródła dotyczące zawiłej histo- rii naszej miejscowości są rozproszone w kilku archiwach państwowych krajo- wych i kilku archiwach zagranicznych (Moskwie, Lwowie, Wiedniu, Kijowie Petersburgu i innych) oraz w wielu ar- chiwach diecezjalnych w Polsce, ale i poza jej granicami. Dlatego też popar- cie stawianych hipotez ogranicza się do kilku źródeł. Opisu historycznego diecezji lubelskiej opracowanego przez ks. Boniewskiego.* Prac magisterskich ks. Sławomira Jarockiego pisanej na ś_ Materiały z sesji naukowej odbytej w Cheł- mie 21 czerwca 1959 roku. Ziemia Chełmska, Wydawnictwo Lubelskie 1961r. s.158. 7 Wikipedia, wolna encyklopedia http://pl. wi- kipedia.org-Żółkiewscy,2010.07.27. 8 K. Boniewski, Opis historyczny diecezji lu- belskiej, rękopis, Lublin 1844,s. 603-608. KUL pod kierunkiem ks. prof. dra hab. Marka Zahajkiewicza” oraz Artura Ko- walika, pisanej na Akademii Podlaskiej pod kierunkiem ks. prof. zw. Romana Krawczyka", dotyczących dziejów hi- storycznych naszej parafii oraz doku- mentów sądowych, dotyczących spraw majątkowych kolejnych właścicieli na- szej Żółkwi, które odnaleźliśmy w ar- chiwach państwowych. Na podstawie dokumentu z 1417 r. potwierdzającego, że w tym czasie właścicielem Żółkwi był „Jakub z Żółkwi”- protoplasta rodu Żółkiewskich, możemy domniemywać z bardzo dużym prawdopodobieństwem, że w tym czasie istniała tu już świątynia „plebania vakaret in Żółkiew”, możemy również domniemywać, również z du- żym prawdopodobieństwem, że pierw- szy kościół w erygowanej w 1417 roku naszej parafii został przekształcony i ad- aptowany z wcześniej istniejącej cerkwi. „W samej Żółkwi parafię ufundowano w 1417 roku”." Żółkiewscy w naszej Żółkwi pobu- dowali w sumie trzy kościoły drewniane. W dobie postępowej reformacji jeden z kolejnych właścicieli Żółkwi, Paweł Żół- kiewski w 1581 roku zmienił wyznanie i istniejący kościół drewniany zamienił na zbór kalwiński a jedynym znanym ministrem był Stanisław Biernacki. Zbór w Żółkwi i jego minister Biernacki wy- mieniani są jeszcze w latach 1595 i 1596. „Po śmierci gorliwego protestanta Pa- wła Żółkiewskiego [...Jwspólnym wysił- kiem wszystkich dziedziców Żółkiewskich w 1609 roku zdecydowano o refundowa- niu i ponownym uposażeniu katolickiej parafii w Żółkwi". W ramach ponowne- go uposażenia parafii zbudowano drugi > Sławomir Jarocki, praca magisterska „Dzieje parafii Żółkiewka w latach 1914-1988”,KUL- 1998 r. 10 Artur Kowalik, praca magisterska,,Dzieje parafii Żółkiewka w latach 1769-1918,Akade- mia Podlaska,Siedlce 2004 r. u Wikopedia, Żółkiewscy, 27. 07. 2010 r. 12 Praca zbiorowa pod kierownictwem B. Kieł- basy, Historia Żółkwi-współczesnej Żółkiewki w powiecie krasnostawskim, Akt odnowienia parafii żółkiewskiej z 4 sierpnia 1609 r, W. Bon- dyra, Żółkiewka 2013 r. s.71-74. z kolei kościół drewniany i obdarowano parafię dwoma łanami gruntów, (obecną „Księżyzną ) oraz znaczną powierzchnią łąk. Źródłowe, dotychczas znane, doku- menty nie wskazują dokładnie miejsca posadowienia drugiego kościoła, ale na podstawie wcześniej wymienianych źródeł można domniemywać, że został on zbudowany na miejscu poprzednie- go kościoła lub w jego bliskości. Należy przypuszczać, że również trzeci kościół drewniany, fundowany w 1714 roku przez Aleksandra Żółkiewskiego, które- go miejsce usytuowania upamiętniał, za- puszczony, zarośnięty tarninami, bardzo stary krzyż drewniany oraz odnowiony w 2004 roku, przez Regionalne Towa- rzystwo Przyjaciół Żółkiewki i parafian krzyż metalowy z tablicą informacyjną, znajdował się w tym samym miejscu . Biał Hz FI Ee" Odsłonięty z kępy tarnin stary krzyż drewnia- ny. Na folii kości ludzkie z przykościelnego cmentarza. Krzyż upamiętniający miejsce usytuowania drewnianych kościołów fundowanych przez Żółkiewskich. Obok po prawej stronie, w głębi stary krzyż drewniany (Świadek). KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 3 4 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA Dla wyjaśnie- nia miejsc lokacji dwóch pierwszych kościołów należałoby przeprowadzić badania georadarem terenu w otocze- niu krzyży upamiętniających miejsce usytuowania ostatniego, drewniane- go kościoła fundowanego przez Żół- kiewskich. Wszystkie drewniane koś- cioły fundowane przez Żółkiewskich budowane były na terenach podmo- kłych i jak pisze ks. Boniecki szybko były niszczone zębem czasu i również szybko popadały w ruinę. Tak też było z kościołem fundowanym przez Alek- sandra Żółkiewskiego. Dlatego też nowy, bogaty i postę- powy właściciel miasta Żółkiewki, były starosta krasnostawski Tomasz Stamirowski w latach 1769 — 1770 po- budował, murowany z cegły i kamienia kościół, przenosząc jego lokalizację na suchszy teren, znacznie oddalony od rzeki i on służy wiernym naszej parafii już 246 lat, będąc jednocześnie zabyt- kiem architektury sakralnej. Po wybu- dowaniu kościoła Tomasz Stamirow- ski zmienił również sieć i układ dróg dojazdowych do Żółkiewki od strony Krasnegostawu. Wkrótce po wybudo- waniu kościoła 31 sierpnia 1775 roku, został on wymalowany w piękne fre- ski i biblijne sceny z życia oraz ży- cia świętych, przez słynnego malarza Gabryela Sławińskyego. jednoznacznego Wygląd kościoła rzymskokatolickiego pw. św. Wawrzyńca w Żółkiewce. W podziemiach kościoła spoczywa- ją zwłoki fundatorów, kilku kapłanów i dzieci właścicieli Żółkiewki. Wejście do podziemi kościoła zostało zlikwidowane w latach siedemdziesiątych XX wieku. Ważnym wydarzeniem dla Żółkiew- ki była wizyta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wracającego z Kaniowa na Ukrainie, który modlił się w naszym kościele i nocował u Tomasza Stamirow- skiego w pałacu w Woli Żółkiewskiej. Parafia nasza przeżyła wiele wo- jen i zmian politycznych. W roku 1955 wystąpił rozłam w parafii zakończony trwałym rozbiciem i powstaniem parafii polskokatolickiej. Portrety fundatorów kościoła. Kościół polskokatolicki. Cerkiew grekokatolicka z 1856 r przewieziona z Podkarpacia. Nastąpiło też uszczuplenie obszaro- we parafii. W 1958 roku, na rzecz nowo powstałej parafii w Sobieskiej Woli a 28 lutego 1984 roku na rzecz powstałej wówczas parafii w Olchowcu. Z uwagi na rozległość i objętość tematyki mate- riału związanego z tak pięknym jubile- uszem nie ma możliwości pełnego ogar- nięcia wszystkich, ciekawych zagadnień i myślę, że niniejszy artykuł będzie tylko wstępem do tematycznych opracowań. Bohdan Kiełbasa KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 3 5 XIV SEJMIK TOWARZYSTW REGIONALNYCH LUBELSZCZYZNY Stanisław Żółkiewski - patriota, hetman, mąż stanu, to przewodni te- mat tegorocznego Sejmiku Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny, który zo- stał zaplanowany przez organizatorów na 7,8,i1 9 października 2016 r. w Kras- nymstawie i Żółkiewce. Głównymi or- ganizatorami Sejmiku jest Wojewódz- ka Rada Towarzystw Regionalnych w Lublinie oraz Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie. Oprócz sejmików, zjazdów, konferencji naukowych Rada prowadzi szeroką działalność kultu- ralną. Wojewódzka Rada Towarzystw Regionalnych w Lublinie to stowarzy- szenie stowarzyszeń, które powstało w 1982 roku. Podstawowym celem Rady jest popularyzowanie idei małych ojczyzn i regionów, upowszechnianie wiedzy o historycznym dorobku ruchu regionalnego województwa lubelskie- go, pielęgnowania tradycji regionów i wspieranie ich uczestnictwa w Życiu społeczno-kulturalnym województwa w imię dobra państwa polskiego. Sejmik rozpocznie się w Krasno- stawskim Domu Kultury, otwarcia dokona prof.zw.dr hab inż. Sławomir Partycki - przewodniczący WRTR. Wystąpienia okolicznościowe wygło- szą: dr Krzysztof Grabczuk-Wicemar- szałek Województwa Lubelskiego, dr Artur Sępoch- Dyrektor Wojewódz- kiego Ośrodka Kultury w Lublinie, Janusz Szpak-Starosta Krasnostawski i Jacek Lis-Wójt Gminy Żółkiewka. Mamy nadzieję, że poprzez obszer- ną charakterystykę postaci hetmana Stanisława Żółkiewskiego podczas Sejmiku jeszcze bardziej pogłębimy wiedzę i spopularyzujemy sylwetkę naszego bohatera w obliczu zbliżającej się czterechsetnej rocznicy (2020) jego śmierci. RTPŻ Piątek, 7 października - w Krasnostawskim Domu Kultury 14.30 - pik dr Andrzej Marciniuk, Wyż- sza Szkoła Oficerska w Dęblinie, Szzu- ka wojenna hetmana Stanisława Żół- kiewskiego na przykładzie bitwy pod Kłuszynem. 15.00 - mgr Jarosław Godlewski, Mu- zeum Wojska Polskiego, Stanisław Żółkiewski w walce z najazdami tatar- skimi. 15.30 - prof. dr hab. Dariusz Kupisz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodow- skiej, Obleganie i obrona twierdz w wojskowości polskiej czasów Stani- sława Żółkiewskiego. 16.20 - prof. dr hab. Leszek Wierzbi- cki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodow- skiej, Stanisław Żółkiewski jako parla- mentarzysta. 16.50 - prof. dr hab. Irena Rolska, Kato- licki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Żółkiew w czasach Żółkiewskich. 17.20 - Piotr Błaszczak, Prezes Stowa- rzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, „Usarz zasię w mocnej zbroi...” - husaria w dobie hetmana Stanisława Żółkiewskiego. 18.00 - dr Jerzy Ternes, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Związki hetmana Stanisława Żółkiewskiego z Żółkiewką i Żółkiewskimi z Ziemi Chełmskiej. 18.30 - dr Zbigniew Hundert, Uni- wersytet Kardynała Stefana Wyszyń- skiego, Świadomość pochodzenia. Jan Sobieski jako prawnuk Stanisława Żół- kiewskiego. Sobota, 8 października - w Gminnej Hali Sportowej w Żółkiewce 9.00 - Przywitanie gości: Jacek Lis - Wójt Gminy Żółkiewka, Łukasz Maj- kut - Prezes Regionalnego Towarzy- stwa Przyjaciół Żółkiewki. 9.15 - dr Paweł Jusiak, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Urzędnicy ziemscy województwa bełskiego i ru- skiego z rodziny Żółkiewskich w XV - XVIII wieku. 9.45 - prof. dr hab. Włodzimierz Czar- necki, Uniwersytet Marii Curie-Skło- dowskiej, Żółkiewscy herbu Lubicz w ziemi chełmskiej do połowy XVI wieku. 10.15 - dr Andrzej Gładysz, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Hetman Stanisław Żółkiewski w wybra- nych relacjach podkomendnych. 10.45 - dr Grzegorz Figiel, Wojewódz- ka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego, Hetman Stanisław Żół- kiewski wobec kwestii kozackiej. 11.30 - sejmik Wojewódzkiej Rady To- warzystw Regionalnych Lubelszczy- zny, wystąpienie delegacji z Żółkwi koło Lwowa. 18.00 - występy artystyczne grup z Żółkiewki, występ Formacji Tańca Towarzyskiego Politechniki Lubelskiej GAMZA. Niedziela, 9 października - w Gminnej Hali Sportowej w Żółkiewce 10.00 - dr Kazimierz Parafianowicz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Słuszność inicjatywy budowy pomnika ku czci Stanisława Żółkiewskiego. 10.30 - prof. dr hab. Jan Wrana, Poli- technika Lubelska, Warsztaty studen- ckie - czerwiec 2016 - powrotem pa- mięci do bohaterów ziemi chełmskiej. 11.30 - msza święta w kościele w Żół- kiewce w intencji regionalistów Lubel- szczyzny. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 36 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA BIBLIOTEKA PROPONUJE Prnydeóć plut SETOEER, nie ryfkara ka fanów KOTA „wieje 1 ALFTECAI ralry Timas" SALOMON kot, który leczył dusze 10 tygodni w Top 20 karytyjskich lat besizellerów SRIEILA JEFFEIE5 CYKL O KOCIE SALOMONIE: SALOMON KOT, KTÓRY LECZYŁ DUSZE W poprzednim życiu Salomon był kotem małej Elle. Ellen kochała muzykę, a kiedy grała na pianinie, wokół jaśniały anioły. Teraz Ellen nie ma już pianina. Ma zapłakane oczy, męża, przez którego cierpi, synka, o którego się boi, i problemy, które ją prze- rastają. Pewnego dnia podczas burzy Ellen znajduje na swoim progu wycieńczonego czarno-białego kotka. I od pierwszej chwili wie, że nie jest to zwyczajny kot... Salomon został zesłany na ziemię przez anioły. Potrafi zaglądać w ludzkie serca i le- czyć ludzkie dusze. Przybył tu, by stać się opiekunem rodziny Ellen. Kiedy ona i jej synek zaznają biedy, przemocy, utraty wszystkiego, co kochają, to właśnie Salomon wnosi światło w ich życie. Pomaga im przejść przez strach i bezdomność... i znów zo- baczyć anioły. I sam opowiada swoją i historię ich - przyjaźni i miłości, której złota nić łączy nas z niebem... Córka kota Salomona kotka, która leczy serca Syn kota Salomona który, naprawia życie ludzi TRYLOGIA SOWIEGO MAGA T.1 LOTSOWY Rodzice Dariana byli myśliwymi, którzy w Lesie Pelagirskim łapali w pułapki istoty zmienione przez magiczne burze, a potem sprzedawali ich fantastyczne skóry. Darian jednak nie towarzyszył im w ich ostatniej wyprawie do Pelagiru - polowania, z którego nigdy nie wrócili. Obecnie Darian jest uczniem czarodzieja Justyna, życzliwego starca, który uparcie twierdzi, że Darian ma talent . Jednak pogrążony w rozpaczy po stracie rodziców chłopiec nie jest zainteresowany magią i zamiast się uczyć, szuka pociechy w lesie, gdzie ukryty wśród olbrzymich drzew samotnie przeżywa żałobę. I to właśnie ze swojej kryjówki na skraju Lasu Pelagirskiego Darian widzi atak pół- nocnych barbarzyńców na swoją wieś. Samotny i bezsilny ucieka w głąb lasu. Nie wie jednak, że w odwiecznych ostępach zamieszkują Jastrzębi Bracia, lud starożytny i ma- giczny, a ucieczka doprowadzi go do odkrycia, którego ani Justyn, ani rodzice nie mogli przewidzieć... SERIA HUMORKI Książeczki z serii HUMORKI. Seria prezentuje zabawne opowieści o miesz- kańcach miasteczka Humorki. W każdej książeczce dowcipnie przedstawiamy szczególny typ charakteru naszych bohaterów. W tej książeczce spotkasz rodzinę Przechwalaków. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (PAŹDZIERNIK) Nr 1(21)/2016 3 7 KĄCIK LITERACKI Na łamach Panoramy przedsta- wiamy naszym Czytelnikom mło- dego poetę, który mieszka w naszej gminie dopiero od kilku lat, pan Ma- teusz Melanowski - ur. 1977 w Kato- wicach, wychowany w Mikołowie, absolwent Uniwersytetu Śląskiego. Mieszka w Średniej Wsi. Na dniach ukaże się jego kolejna książka poety- cka pt. „Uwagi do chwili ”, z której wybraliśmy dwa utwory i umiesz- czamy w tym numerze Panoramy. Mateusz Melanowski Uwagi do chwili Autor książek: . Do wczoraj, od jutra ( Miejska Biblioteka Publiczna, Mikołów 2001) « Święto Kolorów (nakład własny, Katowice 2007) * Test na obecność (Miniatura, Kraków 2012) Laureat: Konkurs Poetycki, Sławków 1997 — miejsce drugie Konkurs Poetycki, Sławków 1998 — miejsce pierwsze Turniej Jednego Wiersza, Tychy 2000 — wyróżnienie * Ogólnopolski konkurs Literacki i. M. Hłaski, Chorzów 2000 — wyróżnienie (proza) Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. H. Poświatowskiej, Częstochowa 2000 — miejsce trzecie Legnicki Konkurs Literacki, 2000 — miej- sce drugie Ogólnopolski Konkurs Poetycki o na- grodę im. K.K. Baczyńskiego, Łódź 2001 — miejsce pierwsze Turniej Jednego Wiersza podczas Tyskiej Zimy Poetyckiej, 2001 — miejsce pierw- sze Turniej Jednego Wiersza podczas Tyskiej Zimy Poetyckiej, 2002 — miejsce pierw- sze Turniej Jednego Wiersza im Rafała Wo- jaczka, Mikołów 2002 — miejsce pierw- sze Turniej Jednego Wiersza, Mysłowice 2002, miejsce drugie Turniej Jednego Wiersza Klubu „Pod Jaszczurami”, Kraków 2002 — miejsce drugie RETOURNE O UNIKACH 1 tak oto poznajemy się na sobie. Mamy to coś, ale czegoś nam brak. Często piersi, czasem tylko nie do życia, które wciąż symulujemy wychodząc na swoje. Mamy to coś, ale czegoś nam brak. Pozostaje więc skupić się na sprawach naprawdę ważnych. Na przykład na tobie (bo przecież mamy to iw sobie nosimy). Więc często pierwsi (czasem tylko będący nie do życia) pozbywamy się miejsc, bowiem daliśmy z siebie wszystko, obierając jeden z nieznanych kierunków, nadając tym samym odpowiedni bieg życiu (które wciąż symulujemy wychodząc na swoje). 1 tak czas pierwszych podsumowań mija. Zostaw zatem po sobie, co po tobie mogę poznać. Daj mi do myślenia, a unikniemy chaosu Mateusz Melanowski » Lubelskie Konfrontacje Poetyckie, Lub- lin 2002 - laureat Ogólnopolski Konkurs Literacki im. R. M. Rilke, Sopot 2003 — wyróżnienie Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać Swiadectwo” Kraków 2004 — I miejsce Ogólnopolski Konkurs im. K. Ratonia, Olkusz 2005 — III miejsce finalista 2. konkursu im. Tymoteusza Karpowicza (na książkę, wśród 11 ze 100), 2016 Ważniejsze publikacje to: Opcje (1998, Katowice),Fraza (2000, Rzeszów),FA- art. (2000, Katowice), Akcent (2001, Lublin,Kartki (2001, Białystok), Ar- kadia (2002, Mikołów), Topos ( 2004, Sopot), Studium (2004, Kraków), Twór- czość (2005, Warszawa), Tygiel Kultury 17-9/2007, Łódź,Gazeta Wyborcza z dnia 13.02.2010, Migotania (2012, Gdańsk), Fraza (2012, Rzeszów), Rita Baum (2013, Wrocław) zestaw wierszy w bi- blioteka — pismo internetowe Biura Lite- rackiego (nr 6, 04.04.2016) SONET WIEJSKI Pasujemy do swoich wyobrażeń - to pewne symulując niemal codziennie to życie nasze Nie narzekamy (o tej porze już grzali zawsze?) aw porównaniu do innych wypadamy nieźle 1 niewiele mając wspólnego z tą całą resztą wszystkim przeciwnościom losu potrafimy sprostać Gdy weszliśmy w zakręt zjawiła się ciemna postać a ledwo co wjechaliśmy w mgłę nad wyraz gęstą To było wczoraj wieczorem Miała w ręku kosę Wpadliśmy w poślizg skręciłem kierownicę ostro Niewiele zabrakło lecz tym razem się udało nie było drzew na poboczu i ruchu na drodze Dochodzisz do siebie powoli Trzyma cię mocno Natomiast chłopw domu pewniewytrzeźwiałnad ranem Mateusz Melanowski KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 3 8 Nr 1(21)/2016 (PAŹDZIERNIK) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA KĄCIK KULINARNY KARKÓWKA PO ŁĘCZYCKU Składniki: . 70 dag karkówki . 6 pieczarek średniej wielkości * | cebula średniej wielkości 25 dag żółtego sera (dowolny gatunek) 6 suszonych śliwek 3 ząbki czosnku majonez keczup (najlepiej pikantny) przyprawy (tymianek, majeranek, liść laurowy) Poziomo 1. Podstawowy element dekoracji dożynkowej. Pisarz, patron roku 2016. Koszenie trawy na siano i jego suszenie na pokosach lub ostwiach. . Nazwa imprezy zorganizowanej 3 lipca 2016 r. w Żółkiewce. . Tworzywa i wyroby wykonane z wypalonej gliny. . Popularna nazwa drogi na granicy gmin Krzczonów i Żółkiewka. Polski taniec ludowy, pierwowzór poloneza. Pionowo 2. o0% MJU R Pierwszy patron parafii w Żółkiewce powstałej w 1417 r. Nazwa festiwalu organizowanego przez Fundację Borówek 27 przy współpracy OKS Żółkiewka i Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej. Wykonanie: Naczynie żaroodporne nasmarować wcześniej olejem. Karkówkę pokroić w pla- stry o grubości około 1 cm, natrzeć z dwóch stron ziołami, posypać wegetą i pie- przem, a następnie nasmarować (też z dwóch stron) pikantnym keczupem około 2 łyżeczki na każdą stronę i położyć w naczyniu. Na karkówkę położyć pokrojone w cienkie paski suszone śliwki, a następnie posypać granulowanym czosnkiem. Na to ułożyć plastry cebuli, posypać wegetą i położyć na nie surowe pokrojone pieczarki. Wszystko przykryć żółtym serem i posmarować majonezem. Tak przy- gotowaną karkówkę wstawić do piekarnika (170-200 stopni) na około 40-60 mi- nut (do miękkości). Karkówki nie trzeba podlewać, podczas pieczenia powstaje smaczny SOS. Przepis sprawdzony podczas warsztatów kulinarnych w Chłaniowie. Życzymy Smacznego! Drzewko papieskie posadzone na placu kościelnym w Żółkiewce. Jedna z miejscowości na terenie gminy Żółkiewka położona na szlaku trasy rowerowej „Wyniosłość Giełczewska”. » Nazwisko laureata konkursu „„Kultura 2016” w kategorii „Talent Powiatu Krasnostawskiego”. Imię ostatniego właściciela Żółkwi, dzisiejszej Żółkiewki w powiecie krasnostawskim z rodu Żółkiewskich Najmłodsza sekcja wiekowa w GKS Hetman Żółkiewka. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY FESTIWAL „ŚPIEWOGRY I TANY” *Spotkanie w re [EM mizie OSP Poperczyn n-. z s e IE a ZAZOEWENCIECZEW | Publiczność z PE u uke k) HĄ H © | BE mie EE KOŚCIÓŁ W CHŁANIOWIE JAK NOWY FP O” f A A j GP OPN” 1 8 W la af p, h , FEC] —— — n- = o Kościół w trakcie remontu, czerwiec 2016 r. i Kesey porem, WZESEŃZOYJO R | lousulinnnn=1 a 1 > Kościół w trakcie remontu, czerwiec 2016 r. ODSŁONIĘCIE PAMIĄTKOWEJ TABLICY : , W w ŚWIERK POSPOLITY wj Picea abies (L.) H. Karst (ekotyp: istebniański) Wyhodowany przez leśników polskich z nasion pobłogosławionych przez Papieża Benedykta XVI w czasie I Pielgrzymki do Polski w dniu 26 maja 2006 r. na Placu Piłsudskiego w Warszawie. Niech to drzewo przypomina nam słowa Ojca Świętego do nas wówczas skierowane, będące hasłem przewodnim tej pielgrzymki: IWZISCT USA Posadzono w ramach projektu: „Papieskie drzewa Jana Pawła II i Benedykta XVI w Polsce i na Ukrainie” w piątą rocznicę śmierci Kardynała Karola Wojtyły Papieża Jana Pawła II. KWIECIEŃ 2010 Poświęcenie pamiątkowej tablicy na placu kościelnym w Żółkiewce, treść tablicy obok zdjęcia.
Panorama_Żółkiewska_-_Nr_22_3.pdf	4 ŻÓŁKIEWS PRA ZZ p uj r Dy PE ra Fate i p czł z LI „jA KULTURA - Wesele Żółkiewskie - Tabor Lubelski w Żółkiewce WALATSEJUNY - Spotkania ze Zbigniewem Dmitrocą - Drogi gminne i nie tylko W NUMERZE M. IN.: - Co wiemy o wycince drzew? ADZNZWE | - Zlot samochodów tuningowanych w Zółkiewce NASZE SZKOŁY - „Co nam zostało z tych lat” spotkanie w stylu retro - Uczą, wychowują, bawią CIEKAWOSTKI SYLWETKA - Hetman Stanisław Żółkiewski 400. lat od nadanie buławy wielkiej koronnej - 100. urodziny Tadeusza Malca z Żółkiewki - Klub Seniora w Żółkiewce - 25. lecie Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej oddział w Żółkwi PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 3 Z ŻYCIA GMINY DROGI GMINNE I NIE TYLKO Rok 2017 na terenie Gminy Żół- kiewka to przede wszystkim działania z zakresu poprawy stanu technicznego dróg i ochrony środowiska. Największa inwestycja, jaka została zrealizowana w 2017 r. to budowa dro- gi gminnej łączącej dwie miejscowości Celin i Dąbie. Na tę inwestycję gmina pozyskała środki z Programu Rozwo- ju Obszarów Wiejskich na lata 2014- 2020 w ramach działania „Podstawo- we usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” w wysokości 2,243 miliona. Wartość całej inwestycji to 3,425 mi- liona złotych. Dzięki pozyskaniu tych środków, w tym roku powstała droga o długości dwóch kilometrów. Odcinek drogi dojazdowej do grun- tów rolnych pomiędzy miejscowoś- ciami Dąbie - Siniec o długości 360 m został zmodernizowany z dofinansowa- niem ze środków Urzędu Marszałkow- skiego. Modernizacja drogi kosztowała 223 tysiące złotych, przy dofinansowa- niu 60 tysięcy. Kolejne dwa odcinki dróg na tere- nie gminy zostały przebudowane dzięki współpracy Gminy Żółkiewka z Powia- tem Krasnostawskim. Pierwszy odcinek to przebudowa drogi powiatowej Celin — Olchowiec na odcinku 200 metrów. Podział kosztów między Gminą a Powia- tem został rozłożony po równo i wynosi po 109 637,42 zł. Łączna wartość zada- nia wynosi 219 274,84 zł. Drugi odcinek to przebudowa drogi powiatowej w miej- scowości Huta. Wkład finansowy także rozłożony został po równo 50/50. Łącz- nie inwestycja kosztuje 176 695,98 zł. Kolejnym dużym zadaniem z zakre- su poprawy bezpieczeństwa na drogach to budowa chodnika przy drodze wo- jewódzkiej na odcinku Borówek — Po- perczyn o długości 1,8 km. Inwestycja realizowana wspólnie z Województwem Lubelskim na łączną kwotę prawie 1,1 miliona złotych, z czego Gmina dofinan- sowuje inwestycję w 60% na kwotę 639 559,00 zł, a Województwo w 40% na kwotę 426 372,00 zł. W ramach działań związanych z ochroną środowiska wybudowano 13 sztuk przydomowych oczyszczalni ścieków. Prace zostały zakończone we wrześniu. Budowa oczyszczalni była możliwa dzięki pożyczce z Wojewódz- kiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie uma- rzalnej w 25%. Wartość inwestycji to 147 tysięcy złotych. Z pomocy środków pożyczki z WFOŚiGW Gmina skorzy- stała również przy rekultywacji gminne- go wysypiska odpadów w miejscowości Wola Żółkiewska. Koszt realizacji tego zadania wyniósł 95 tysięcy czego 30% jest kwotą umarzalną. Gmina otrzyma- ła kwotę w wysokości 15 700 złotych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska na sfinansowanie usuwania wyrobów zawierających azbest. W roku bieżącym podpisane zosta- ły dwie umowy z Samorządem Woje- wództwa na dofinansowanie inwestycji, których fizyczna realizacja rozpocznie się w 2018 roku. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska 4 Nr 1(22)/2017 (Grudzień) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Pierwszym zadaniem, będzie mon- taż kolektorów słonecznych. Środki pochodzą z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubel- skiego na lata 2014-2020, z Działania 4.1 Wsparcie wykorzystania OZE. Pro- jekt gminy pn. „Odnawialne Źródła Energii w Gminie Żółkiewka - kolek- tory słoneczne” obejmuje montaż 520 sztuk instalacji solarnych. Umowa na dofinansowanie na ten projekt jest wy- jątkowo korzystna, gdyż wartość dofi- nansowania wynosi aż 85%. Cała inwe- stycja będzie kosztowała 5 700 000 zł. W związku ze zmianą ustawy o ochronie przyrody, od czerwca 2017 r. obowiązują nowe zasady usu- wania drzew i krzewów z terenu nie- ruchomości. Zezwolenie na usunięcie drzewa wydaje wójt, na wniosek właś- ciciela działki. Jednak nie zawsze takie zezwolenie jest wymagane. Bez zezwolenia można usuwać: drzewa i krzewy owocowe drzewa i krzewy rosnące na plantacjach drzewa i krzewy usuwane z nieruchomości w celu przywrócenia grun- tów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego drzewa, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza: 80 cm - w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego, klony srebrzystego 65 cm - w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej, platanu klonolistnego 50 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew drzewa i krzewy rosnące na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. 1. 2. 3. 4. • • • 5. Montaż kolektorów zaplanowany jest do realizacji w 2018 i 2019 roku. Drugim zadaniem, mającym zapew- nione dofinansowanie ze środków unij- nych będzie „Rozbudowa systemu wo- dociągowo-kanalizacyjnego na terenie Gminy Żółkiewka”. Zakres rzeczowy wniosku obejmuje: budowę kanalizacji sanitarnej w miejscowości Huta, prze- budowę gminnej oczyszczalni ścieków w Zaburzu i przebudowę ujęcia wody w miejscowości Żółkiewka. Całkowi- ta, kosztorysowa wartość inwestycji to kwota niewiele ponad 3 miliony złotych, natomiast wartość dofinanso- wania opiewa na kwotę ponad 1,5 mi- liona. Gmina złożyła także wniosek na ocieplenie budynku Ochotniczej Straży Pożarnej w miejscowości Poperczyn w ramach Lokalnej Grupy Działa- nia Krasnystaw – Plus. Postępowanie związane z oceną wniosku jest w toku. Gmina złożyła również wniosek w ra- mach Regionalnego Programu Opera- cyjnego Województwa Lubelskiego, na działanie „Rewitalizacja obszarów wiejskich”. informacja z Urzędu Gminy zAsADy wycinKi Drzew Jeżeli drzewo rośnie na posesji i po- siada obwód większy niż wymieniony w pkt 4 właściciel posesji musi doko- nać zgłoszenia zamiaru usunięcia do Urzędu Gminy. Po dokonaniu zgłosze- nia przeprowadzane są przez pracow- nika Urzędu Gminy oględziny. Drzewo może być usunięte po upływie 14 dni od daty oględzin (w tym terminie Wójt może zabronić wycinki jeżeli np. drze- wo ma dużą wartość przyrodniczą). Zgłoszenie jest ważne jedynie przez okres 6-ciu miesięcy. Ponadto przez okres 5 lat od daty oględzin nie można na tej części nieruchomości gdzie rosło drzewo, prowadzić działalności gospo- darczej (np. wybudować sklepu, war- sztatu, budynku inwentarskiego itp.) gdyż spowoduje to naliczenie opłat za usunięte drzewo. Rolnicy są zwolnieni z obowiąz- ku uzyskania zezwolenia na wycinkę drzew lub krzewów, jedynie wtedy, gdy jest to ściśle związane z ich życiem pry- watnym. Rolnicy są osobami fizycz- nymi, a zatem jeżeli są właścicielami działki, na której rośnie usuwane drze- wo/krzew, to pierwszy warunek można uznać za spełniony. Jednak ponieważ działalność rolnicza jest kwalifikowana jako działalność gospodarcza, koniecz- ne jest dokonywanie indywidualnej oceny, czy drzewo/krzew są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przykłado- wo, usunięcie drzewa/krzewu w celu budowy domu nie jest związane z pro- wadzeniem przez rolnika działalności gospodarczej (działalności rolniczej). Natomiast usunięcie drzewa/krzewu pod budowę stodoły, obory, kurnika albo budowę drogi dojazdowej do pola jest związane z prowadzeniem przez rolnika działalności gospodarczej (działalności rolniczej) i wtedy rolnik musi uzyskać zezwolenie. Bożena Rogalska PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 5 SZKOŁA PODSTAWOWA IM. HETMANA STANISŁAWA ŻÓŁKIEWSKIEGO W ŻÓŁKIEWCE NARODOWE CZYTANIE 2017 „Narodowe Czytanie” to zainicjo- wana w 2012 roku przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego ogólno- polska akcja publicznego czytania naj- większych polskich dzieł literackich. Jej podstawowym celem jest popularyza- cja czytelnictwa, zwrócenie uwagi na potrzebę dbałości o polszczyznę oraz wzmocnienie poczucia wspólnej tożsa- mości. W roku 2017 w drodze głosowa- nia zwyciężyła lektura „Wesele Stani- sława Wyspiańskiego. W tym roku szkolnym Szko- | P> ła Podstawowa w Żółkiewce również przystąpiła do projek- tu. Zebranych przywitała pani dyrektor Danuta Błaszczak. W spotkaniu uczestniczył m.in.: wójt gminy Żółkiewka - Jacek Lis, proboszcz parafii rzymsko - katoli- ckiej - Marian Wiech, nauczyciele i uczniowie. Pani Błaszczak przy- pomniała cele projektu oraz odczytała list prezydenta Andrzeja Dudy. Następnie pani Renata Drozd krótko zaprezentowała biografię Wyspiańskie- go i przedstawiła okoliczności powsta- nia dramatu „Wesele”. Utwór powstał na kanwie autentycznego wydarzenia z 1900 roku - wesela poety i dramatur- ga Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołaj- czykówną, chłopką z podkrakowskich Bronowic. Na weselu pojawił się także Wyspiański, o którym tak napisał zna- ny twórca Tadeusz Boy-Żeleński: stał całą noc oparty o futrynę drzwi, pa- trząc swoimi niesamowitymi oczyma. Obok wrzało weselisko, huczały tań- ce, raz po raz dolatywał do jego uszu strzęp rozmowy. I tam ujrzał i usłyszał swoją sztukę. Nadszedł czas na czytanie dzieła. Prezentację lektury rozpoczęli pan wójt Jacek Lis, w roli Czepca oraz proboszcz Marian Wiech, w roli Dziennikarza. Dalsze sceny czytali uczniowie klasy Vila (Bartek Skorek, Karolina Domoń) i klasy VIIb (Maciej Cieśliński, Miko- łaj Frąc, Anita Majkut, Kinga Podkoś- cielna, Dominika Skrzypek, Katarzyna Kołodziej, Łukasz Szymański, Bartek Zyskowski). Pięknie zaprezentowała się pani Dorota Podgórska - Drozd, wciela- jąc się w rolę Racheli. [> NARODOWE CZYTANIE Na koniec wystąpił pan Wojciech Bolesta, miłośnik dramatu Wyspiańskie- go. Wygłosił z pamięci wybrane kwe- stie jednego z bohaterów dramatu - Poe- ty. Wspominał też obejrzenie sztuki na scenie warszawskiego Teatru Polskiego w 1986. Nieoczekiwanie wywiązała się rozmowa między uczestnikami spotka- nia na temat roli tego utworu w literatu- rze. Pani dyrektor i pan wójt zacytowali znane im cytaty (które na trwałe weszły do naszego języka), wyjaśniali też ze- branym ich znaczenie. Spotkaniu towarzyszyła serdeczna atmosfera. Zaproszeni goście, nauczy- ciele oraz uczniowie klas siódmych i szóstych ze skupieniem wsłuchiwali się we fragmenty ponadczasowego dzieła. Materiał opracowała: R. Drozd NASZE SZKÓŁ Y KALENDARIUM STYCZEŃ «8 stycznia w Gminnej Hali Spor- towej w Żółkiewce odbył się po raz XXIV Festiwal Kolęd, Jasełek i Pastorałek zorganizowany przez Ośrodek Kultury Samorządowej. 9 stycznia odbyło się Spotkanie Opłatkowe Gminnego Koła AK. Gościem był Sławomir Zawiślak- poseł na Sejm RP , seniorzy zapre- zentowali Szopkę Noworoczną na scenie OKS. 11 stycznia miało miejsce Spotka- nie Opłatkowe Związku Emerytów i Rencistów. Emeryci zebrali się w swojej siedzibie w Starym Ośrod- ku Zdrowia w Żółkiewce. 14 stycznia regionaliści zorganizo- wali Spotkanie Opłatkowe Regio- nalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki. 16 stycznia w Ośrodku Kultury zaprezentował się teatrzyk dla dzie- ci pt. „Złota Kaczka” w ramach programu dla dzieci na okres ferii zimowych. 18 stycznia Ośrodek Kultury zorga- nizował wyjazd do kina „Stylowy? w Zamościu z grupą dzieci na film pt. „Sing”. 23-27 stycznia Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce zor- ganizował zajęcia dla dzieci pt. „Angielski na Wesoło”. 25 stycznia Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce zor- ganizował wycieczkę do Lublina dla dzieci do Teatru Lalki i Aktora. Dzieci obejrzały spektakl pt. „Alicja w krainie czarów”, później zwie- dzały Starówkę Lubelską, m. in. trasę podziemną. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA LUTY 3 lutego z okazji „Dnia Bab- ci i Dziadka” został zapre- zentowany program taneczny dziecięcego zespołu SMILE w Szkole Podstawowej w Żół- kiewce. 22 lutego Ośrodek Kultury był koordynatorem wyjazdu mieszkańców naszej gmi- ny na koncert charytatywny, noworoczno-karnawałowy do Lublina zespołu tańca towa- rzyskiego „Gamza”. Wielkie taneczne widowisko miało miejsce w auli Uniwersytetu Przyrodniczego. MARZEC 3 marca w Ośrodku Kultury w Żółkiewce zostały przepro- wadzone eliminacje gminne 35. edycji Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej, pt. „Młodzież zapobiega poża- rom”, turniejowi towarzyszył pokaz sprzętu gaśniczego. 8 marca Ośrodek Kultury zorganizował Gminne Święto Kobiet. 11 marca po raz pierwszy soł- tysi z naszej gminy obchodzili swoje święto „Święto Sołtysa” Program artystyczny przygo- towały zespoły: Relaks oraz Kabaret pod Siwym Włosem. 18 marca odbyły się wybory prezesa Regionalnego Towa- rzystwa Przyjaciół Żółkiew- ki, nowym prezesem została p. Anna Podgórska. 24marca odbyłsię Powiatowy Turniej Pożarniczy, w którym nasi uczniowie zajęli wysokie miejsca; I miejsce Weronika Celińska ze Szkoły Podstawo- wej w Żółkiewce, III miejsce Patrycja Kotyło Gimnazjum w Żółkiewce w kat. Gimna- zjum III miejsce Grzegorz Cimek. ŚLADAMI JANA KOCHANOWSKIEGO 7 października 2017 roku dziewięt- nastu uczniów klas siódmych, wraz z opiekunami: Renatą Drozd i Arturem Wrzyszczem, pojechało na wycieczkę. Głównym celem wyjazdu było przy- bliżenie miejsc związanych z życiem i twórczością Jana Kochanowskiego. Pierwszym punktem wycieczki było zwiedzanie Muzeum Jana Kochanow- skiego w Czarnolesie. Niestety w związ- ku z remontem wnętrz dworku - mogliśmy spacerować tylko po parku. Zespół dworski otoczony jest przez park krajobrazowy z I połowy XIX wie- ku. We wschodniej części parku aleja li- powa doprowadza do miejsca, gdzie rosła P słynna poetycka lipa i leży legendarny ka- mień z czasów poety. Owemu _ kamienio- wi, który ma bardzo oryginalny kształt w formie ławy ze spłaszczonym siedzi- skiem, przypisuje się niezwykłą moc. Jeżeli | ktokolwiek, chociaż : przez chwilę na nim usiądzie, zostanie natchniony weną poetycką. Wszyscy nasi uczniowie usiedli na kamieniu. Możemy spodzie- wać się teraz pięknych wypracowań i lepszych ocen z języka polskiego. Następnie grupa udała się do Zwo- lenia, gdzie złożono ciało Kochanow- skiego. Po kościele Podwyższenia Krzyż Świętego oprowadzała nas pani przewodnik z Centrum Regionalne przy Nekropolii Jana Kochanowskie- go w Zwoleniu. Uczniowie obejrzeli kryptę poety. Potem „wycieczkowi- cze” udali się do muzeum. W ramach muzealnej ekspozycji prezentowane są zbiory sakralne oraz historyczne i regionalne, przekazane przez Fun- dację Rodziny Kochanowskich oraz prywatnych kolekcjonerów i parafian. Wśród eksponatów zobaczyć można m.in. pochodzący z 1661 roku kielich Hieronima Kochanowskiego - bratanka Jana Kochanowskiego, XVII-wieczne ornaty oraz pochodzące z XVIII wieku monstrancje, kielichy liturgiczne, księ- gi oraz obrazy. Pani przewodnik przy- bliżyła też sylwetkę poety, przeana- lizowała drzewo genealogiczne rodu Kochanowskich, które jest narysowane w sali głównej Centrum. Kolejnym przystankiem wyciecz- ki był Kazimierz Dolny. Najpierw uczniowie spacerowali po Rynku. Po- tem wszyscy udali się na ruiny zamku i basztę, skąd można było oglądać pięk- ne widoki na Wisłę i okolice. W drodze powrotnej wycieczka zatrzymała się w Nałęczowie, gdzie uczniowie zobaczyli Muzeum Stefana Żeromskiego. Materiał opracowała: R. Drozd KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 NIEZWYKŁE LEKCJE W naszej szkole gościliśmy niezwy- kłą osobę — panią Agnieszkę Martinkę. Przedstawiła się nam jako: „z wykształ- cenia geolog, z zamiłowania podróżnik i fotograf”. To bardzo skromna kobie- ta, ciepła i życzliwa. Chyba właśnie z powodu swojej skromności nie doda- ła, że jest pierwszą Polką, której przy- znano nagrodę Johnie Walker KEEP WALKING AWARD. To wyróżnienie dla podróżników, „za pasje i odważne zrealizowanie marzenia ”. Pierwsze spotkanie z podrózniczką odbyło się 21 listopada 2017. Przezna- czone było dla klas VI i VIL. Pani Mar- tinka opowiedziała o swojej wyprawie rowerowej na Ural. Zorganizowała ją w sześćdziesiątą rocznicę powrotu swego ojca z zesłania. Z dwójką towa- rzyszy dotarła do Połowinki - miejsco- wości, do której wywieziono jej ojca. W swojej relacji z wyprawy połączonej z prezentacją multimedialną ucznio- wie i towarzyszący nauczyciele mogli odkryć niezwykłą historię ojca podróżniczki - pana Zdzisława Martinki (1927-2007), znanego lekarza z Tomaszowa Lubel- skiego, społecznika i patrioty. Został on zesłany do przymuso- wej pracy do kopalni w górach Ural. Pani Agnieszka swoją ro- werową pielgrzymką podążyła trasą jego zsyłki. Przez Wilno, Moskwę, daleką Syberię do- tarła aż do Połowinki. Poznała wielu ludzi. Mogła także poznać życie współczesnej Rosji. Uczniowie dzięki pięknym zdjęciom mogli podziwiać kra- jobrazy Syberii, poznać życie zwykłych obywateli współczesnej Rosji, dostrzec różnice kulturowe i społeczne. Swoje wspomnienia z tej wyprawy pani Agnieszka zamieściła w książ- ce „Połowinka Rowerem na Ural, do miejsca zesłania Ojca. Wspomnienia Ojca. Wspomnienia córki”. Była to dla nietypowa lekcja patrioty- zmu i historii dla uczniów naszej szkoły. Drugie spotkanie z podróżniczką było poświęcone wyprawie do Afryki. Odbyło się 28 listopada. Pani Agniesz- ka zrezygnowała z pracy, wykorzystała zaległy urlop, aby zrealizować swoje marzenie. Jak wyjaśniła, ten pierwszy pobyt w Afryce, to był impuls, który jej uświadomił, że nigdy nie warto rezyg- nować z marzeń. W końcu po to są, aby je realizować. Swoją opowieść o spot- kaniu z Afryką przeplatała wyświet- laniem zdjęć z wyprawy. Objechała rowerem Jezioro Wiktorii, które znaj- duje się na terytorium Kenii, Ugandy i Tanzanii. Dzieci z zainteresowaniem reagowały na zdjęcia przedstawiające zwierzęta i piękne krajobrazy, a także zdjęcia Masajów. Mogły dowiedzieć się o ukształtowaniu terenu (w szcze- gólności o Wielkim Rowie Afrykań- skim), faunie i florze kontynentu. To była niezwykła lekcja przyrody. Podróżniczka opowiedziała też o zdo- byciu szczytu Mount Kenya (5199 m). Wspomniała też o kolejnej podróży i wej- Ściu na szczyt Kilimandżaro (5895 m). Agnieszka Martinka godzinami mo- głaby opowiadać o Afryce, powietrzu przesyconym zapachem kremu migda- łowego (to od drzew plumerii), ciągną- cych się po horyzont plantacjach trzci- ny cukrowej, herbaty, bawełny, lasów bananowych i o smaku miejscowych potraw. Reakcje małych słuchaczy wskazy- wały, że spotkanie podobało się. Więcej informacji o wyprawie można znaleźć w książce „Szybsza niż lew”. Materiał opracowała: R. Drozd KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY KWIECIEŃ 9 kwietnia Teatr Pokoleń z Sienicy Różanej przyjechał do Żółkiewki z kolejną sztu- ką, tym razem artyści zapre- zentowali komedię pt. „Kry- minalnie w Koziej Wólce”. 26 kwietnia Jury Gminne- go Konkursu Wielkanocne- go dokonało oceny zgłoszo- nych prac i ogłosiło wyniki w poszczególnych katego- riach zgodnie z regulaminem. 26 kwietnia Biblioteka Pub- liczna w Żółkiewce zorganizo- wała spotkanie dla dorosłych i młodzieży z pisarką panią Magdaleną Kordel. Niektóre tytuły książek pisarki moż- na wypożyczyć w Bibliotece Publicznej. 29 kwietnia Ośrodek Kultu- ry w Żółkiewce wziął udział w trzeciej edycji ultra mara- tonu kolarskiego pn. „Piękny Wschód” /trasa po Roztoczu/ poprzez obsługę punktu kon- trolnego w OKS. MAJ 1 maja kapela Żółkiewiacy wystąpiła na koncercie we Lwowie. 3 maja tradycyjnie odbyły się gminne obchody uchwalenia Konstytucji 3 Maja .Uroczy- stość odbyła się w Gminnej Hali Sportowej w Żółkiewce. 6 maja Ośrodek Kultury Samorządowej zorganizował wyjazd dla dorosłych melo- manów do Teatru Muzyczne- go w Lublinie na spektakl pt. „Bal w Savoyu”. 12 maja w Ośrodku Kultury odbyły się Eliminacje Gminne Małego Konkursu Recytator- skiego. Dzieci pięknie recy- towały a najładniejsze pre- zentacje zostały nagrodzone. I Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA 13 maja w Ośrodku Kultury w ramach eliminacji rejono- wych Festiwalu Kapel i Śpie- waków Ludowych w Kazimie- rzu przed jury zaprezentowały się zespoły z trzech powiatów; Krasnostawskiego _ Łęczyń- skiego i Świdnickiego. 13 maja delegacja kobiet z naszej gminy wzięła udział w powiatowej konferencji kobiet w Niemienicach koło Krasnegostawu. 16 maja Biblioteka Publiczna w Żółkiewce zorganizowała spotkanie dla dzieci z panią Agnieszka Frączek, uczest- nikami tego spotkania były dzieci z klas I i klas II. Szkoły Podstawowej w Żółkiewce. 18 maja podczas elimina- cji powiatowych Małego Konkursu Recytatorskiego w Krasnostawskim Domu Kultury, z naszej gminy nagrodzona została Małgo- rzata Chwałek, wyróżnienie otrzymała Diana Krzysztoń uczennice ze Szkoły Podsta- wowej w Chłaniowie. Nato- miast Małgorzata Chwałek reprezentować będzie naszą gminę w czerwcu na szczeble wojewódzkim. 19 maja delegacja z naszej gminy wzięła udział w Powia- towym Dniu Pracownika i Działacza Kultury w Rud- niku. 21 majaks. Grzegorz Pawłow- ski (pochodzenia Żydowskie- go), który ocalał z zagłady podczas II Wojny Światowej odprawiał mszę św. w Żół- kiewce, opowiadał o swoich przeżyciach oraz zaprezento- wał swoją nową książkę . KONKURS RECYTATORSKI „KOCHAM CIĘ POLSKO” 17 listopada odbył się konkurs recytatorski „KOCHAM CIĘ POLSKO”. W konkursie wzięło udział 31 uczniów z klas O - III. Celem konkursu było: » utrwalenie znajomości poezji dziecięcej, » wyrabianie artyzmu interpretacji utworów poetyckich, » kształcenie wrażliwości na piękno słowa żywego, » uczenie rywalizacji w przyjaznej atmosferze, » Tematyka wierszy dotyczyła uczuć patriotycznych i piękna naszej ojczystej przyrody. Komisja wyłoniła następujących laureatów: Klasy 0 - I I miejsce: Tymoteusz Celiński, kl. O b, Marcel Wieczorkowski, kl. Ia Marcelina Abram, kl. I b II miejsce: Alan Woźnica, kl. Oc Natalia Daniłowska, kl. 0 c III miejsce: Maja Domoń, kl. 0a Maja Kiełbasa, kl. 0 b Wiktor Jarosz, kl. O c Anna Szpringer, kl. Oc Jakub Dubaj, kl. Ia Klasy II — III I miejsce: Rafał Celiński, kl. II II miejsce: Mikołaj Kaliniak, kl. III a Jakub Kubina, kl. III b III miejsce: Izabela Rybicka, kl. III b Malwina Krzeczkowska, kl. III b Paulina Chojda, kl. III b Laureaci otrzymali dyplomy i nagrody książkowe. Ciupak Marlena, Krystyna Grabek KONKURS ĄALILK U DZIEŃ CHŁOPAKA Dnia 29 września w naszym przed- szkolu świętowaliśmy Dzień Chłopaka. Był to dzień wrażeń, atrakcji i dobrej zabawy. Wszyscy panowie z okazji swo- jego święta otrzymali upominki. Zdjęcia wykonane w tym dniu są miłym wspo- mnieniem tych chwil. Ewelina Abram Kozik Elżbieta Kruk KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 ZAJĘCIA OTWARTE W PRZEDSZKOLU 24 listopada w naszym przedszkolu odbyły się zajęcia otwarte dla rodziców i zainteresowanych osób. Miały one na celu pokazanie rodzicom jak wygląda nasz dzień w przedszkolu. Pani dyrek- tor Danuta Błaszczak ciepło przywi- tała wszystkich zebranych i zachęciła przedszkolaków do aktywnego uczest- nictwa w zajęciach. Maluchy zaprezentowały swoje umiejętności wokalne, recytatorskie i taneczne. Następnie rodzice wraz ze swoimi dziećmi przystąpili do prac stolikowych. Wspólnie wykonali mi- sie i lalki, które zostały umieszczone w galerii przedszkolnej. Na zakończe- nie imprezy 3-latki otrzymały słodko- ści od swoich rodziców. Rodzice byli dumni, że ich pociechy potrafią już tak wiele... Elżbieta Kruk, Ewelina Abram Kozik SZKOŁA PODSTAWOWA IM. OFIAR II WOJNY ŚWIATOWEJ W CHŁANIOWIE ŚLUBOWANIE UCZNIÓW KL. I 27 października 2017 r. miało miej- sce bardzo ważne wydarzenie — pierw- szoklasiści zostali pasowani na ucz- niów naszej szkoły. Uroczystość uświetnili przybyli go- ście: pan wójt - Jacek Lis, ksiądz pro- boszcz — Jerzy Koma, dyrektor szkoły — pani Marta Magier, rodzice oraz ucz- niowie z młodszych klas ze swoimi wychowawcami. Zanim nastąpiła podniosła chwila pasowania, uczniowie ń wykazali się swoimi umiejęt- E nościami artystycznymi. Udo- wodnili, że potrafią śpiewać i | recytować wiersze. Wszyscy spisali się „na medal”. W dalszej części uroczy- stości, pierwszoklasiści ślu- bowali na flagę państwową. Następnie każde dziecko zo- a i stało przyjęte przez panią dyrektor do grona braci uczniowskiej poprzez sym- boliczne dotknięcie dużym ołówkiem. Pan wójt wręczył dzieciom pamiątko- we dyplomy. Miłą uroczystość zakończył słod- ki poczęstunek przygotowany przez rodziców. + SEUBUNC ”” a NN. f Po, d I! | | | | ) | KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY CZERWIEC 4 czerwca Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce zorganizował Dzień Dziecka połączony z V Powiatowym Festiwalem Piosenki i Tańca. Publiczność podziwiała pre- zentacje taneczne i wokalne zespołów dziecięcych, soli- stów z terenu powiatu kras- nostawskiego oraz dziecięce- go zespołu artystycznego ze Lwowa Dzherelo, zaś aktorzy z Krakowa zabawiali milusiń- skich w widowisku pt. „„Właś- nie leci show dla dzieci”. 10 czerwca Panie z KGW Chłaniów i Poperczyn wzięły udział w XVII edycji Ogólno- polskiego Konkursu „Nasze kulinarne Dziedzictwo - Sma- ki Regionów”. Tym razem impreza odbyła się w Bełży- cach Panie przygotowały stoisko oraz potrawy do kon- kursu. Komisja konkurowała bardzo dobrze oceniła rurki drożdżowe z dżemem, które zajęły I miejsce przygotowa- ne przez panie z Chłaniowa. 25 czerwca Klub Senio- ra zaprosił mieszkańców na widowisko Wesele Żółkiew- skie do Ośrodka Kultury. Były przyśpiewki, piosenki ludowe, monologi, skecze, przygrywa- ła kapela Żółkiewiacy. LIPIEC 1 lipca Biblioteka Publiczna w Żółkiewce ogłosiła konkurs czytelniczy pt. „Czy tu czy tam - czytam” oraz konkurs na najaktywniejszego czytel- nika wakacji. 16 lipca na festynie „Powita- nie Lata w Żółkiewce” wystą- piły ciekawe zespoły, wśród których wyjątkowa grupa z Lublina „Czarne Lwy z Przedmieścia”. ) [ 0 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA * 16-20 lipca grupa artystycz- na Dzherelo ze Lwowa goś- ciła w Żółkiewce. Ukraińcy pod opieką Ośrodka Kultury Samorządowej zwiedzili Lub- lin, Kazimierz i Zamość «19 lipca Ośrodek Kultury Samorządowej zorganizował wycieczkę wakacyjną dla dzieci z gminy Żółkiewka do miejscowości _ Sandomierz, Opatów i Zamku Krzyżtopór. «23 lipca mieszkańcy gminy obchodzili 73. rocznicę pacy- fikacji wsi Chłaniów i Włady- sławin. «30 lipca Tabor Lubelski w Żółkiewce i tygodniowe warsztaty artystyczne muzyki tradycyjnej i śpiewu impreza na podwórzu przed Ośrodkiem Kultury; pokaz twórczych aktywności _ Żółkiewskiego Klubu Seniora prezentacje warsztatowe Taboru - do tań- ca zagrali lokalni muzycy oraz uczestnicy taboru. SIERPIEŃ Od 1VIII. do 10VIII miały miejsce wakacyjne zajęcia kulturowe dla dzieci i mło- dzieży prowadzone w języku angielskim przez obcokra- jowców z Meksyku, Serbi i Węgier 11 sierpnia uczestnicy piel- grzymki rowerowej po raz kolejny odpoczywali w Domu Kultury. Pielgrzymów uda- jących się na rowerach do Częstochowy z Krasnegosta- wu co roku zapraszamy, żeby odpoczęli i sprawdzili sprzęt (w tym roku grupa liczyła około 60 osób). 13 sierpnia w parafii rzymsko katolickiej niedziela odpusto- wa. Odpust doroczny w Żół- kiewce na św. Wawrzyńca a po południu Piknik przy zalewie, czyli wakacyjny festyn. NAGRODA DLA NATALII SZEWCZYK W KONKURSIE „Biblia i ja. Moja ulubiona opowieść biblijna” 8 października 2017 r. w kościele pod wezwaniem św. Franciszka Ksa- werego w Krasnymstawie odbyło się podsumowanie II edycji konkursu pla- stycznego „Biblia i ja. Moja ulubiona opowieść biblijna”, zorganizowanego przez świetlicę Arka dla dzieci, działa- jącą w Centrum Charytatywnym Cari- tas w Krasnymstawie. Do konkursu na- desłano 232 prace w trzech kategoriach wiekowych. Jury w składzie: Joanna Kawęcka, Agnieszka Żuk-Słabek i We- ronika Pazyna oceniło prace i przyzna- ło nagrody i wyróżnienia. Uczennica klasy V Natalia Szewczyk otrzymała nagrodę w kategorii klas IV-VI. NASZA NIEPODLEGŁA — UCZCILIŚMY NARODOWE ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI Dnia 10 listopada 2017 r. odbył się w naszej szkole uroczysty apel z okazji Święta Niepodległości. W tym roku przypada 99 rocznica odzyskania przez Polskę wolności w 1918 roku, po 123 latach niewoli. Program artystyczny przygotowany został przez uczniów klasy VI i VII pod kierunkiem pani Doroty Kiełbasa. Uro- czystość rozpoczęła się wspólnym odśpiewa- niem hymnu państwo- wego. Dzieci recytowały wiersze i Śpiewały pieśni patriotyczne, które po- zwoliły zrozumieć roz- terkiiuczuciawalczących o niepodległość. To święto sprawia, że w za- bieganym życiu stajemy na chwilę i wspominamy naszych przodków wal- czących o wolność. Składamy kwiaty pod pomnikami tych, którzy poświęcili dla nas życie. Dzień ten dla wielu jest lekcją patriotyzmu i historii. Uczestni- cząc corocznie w obchodach Święta Niepodległości dajemy wyraz pamięci o tych wszystkich, dzięki którym żyjemy dzisiaj w wolnej Polsce. Występujący w akademii uczniowie zaprezentowa- li się w strojach harcerskich. Uwagę przyciągała piękna dekoracja przygo- towana przez panią Ewę Kniaź — Pa- welczyk i panią Renatę Rząd. Ucznio- wie z zainteresowaniem i w skupieniu obejrzeli i wysłuchali tej szczególnej lekcji historii. Na koniec pani dyrek- tor podziękowała artystom za występ, a także przypomniała zgromadzonym o tym, że nigdy nie należy zapominać o dziejach naszego kraju, polskiej tra- dycji, kulturze oraz w imieniu pana rodziców wójta zaprosiła uczniów, i nauczycieli na gminne obchody Naro- dowego Święta Niepodległości. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 [ [ SKŁADAMY HOŁD OFIAROM II WOJNY ŚWIATOWEJ 23 października 2017 roku o go- dzinie 13:00 w Szkole Podstawowej w Chłaniowie uczniowie klas IV - VII składali hołd ofiarom II wojny Świato- wej. Dzieci należące do koła teatralnego „Tremo” przygotowały wiersze i pieśni patriotycznych związane z tą uroczy- stością. Pani Dorota Kiełbasa — nauczy- cielka historii opowiedziała o wydarze- niach II wojny światowej i o wojennych losach mieszkańców Chłaniowa. Temat związany z II wojną światową nie jest poruszany w naszej szkole tylko jako wyraz pamięci minionego czasu, ale także również ze względu na patrona naszej szkoły - Ofiary II Wojny Świa- towej. W dziejach naszego narodu był czas ucisku i męczeństwa, który zapada w pamięć i kształtuje poglądy następ- nych pokoleń. Czas II wojny światowej to szczególny okres w historii Polski wal- ki o niepodległość z obcym najeźdźcą, to jednocześnie czas największego mę- czeństwa Polaków. Po zajęciu polskich ziem okupanci niemal od razu przystąpi- [i do eksterminacji warstw społecznych, które kształtowały siłę narodu. Ludzie ginęli na froncie, byli rozstrzeliwani w publicznych egzekucjach i mordowani skrycie. Swoją męczeń- ską drogę przechodzili w hitlerowskich obozach zagłady i sowieckich łagrach. Wspominając tamte wydarzenia chcemy, aby one zapadły głęboko w ser- ca naszych wychowanków. Czynimy to ku pamięci Ofiar II Wojny Światowej, jak również ku przestrodze: dokąd czło- wiek może dojść, jeżeli zagubi prawa boskie i ludzkie... Każdego roku obchodzenie uroczy- stości związanych z Ofiarami II Wojny Światowej jest bardzo ważnym wyda- rzeniem w życiu szkoły. Przy okazji obchodów zachęcamy uczniów do wy- rażania uczuć patriotycznych, a także do wyrażania wdzięczności wszystkim, którzy oddali życie za naszą Ojczyznę. WYCIECZKA DO MUZEUM BOMBKI CHOINKOWEJ W NOWEJ DĘBIE I DO SANDOMIERZA 24 października 2017 roku wybra- liśmy się na wycieczkę autokarową do Muzeum Bombki Choinkowej w No- wej Dębie i do Sandomierza. Opieku- nami były panie: Dorota Kiełbasa, Ewa Kniaź-Pawelczyk i Magdalena Małysz. Obejrzeliśmy cały proces wyrobu ozdób choinkowych oraz pracownię z ich ręcznym malowaniem. Wielkim prze- życiem była możliwość samodzielnego ozdabiania bombek. Na koniec naszego pobytu w fabryce udaliśmy się do fir- mowego sklepu, gdzie każdy z nas za- opatrzył się w przepiękne ozdoby, które upiększą nasze choinki. Pięknym uko- ronowaniem wycieczki były bombki z imieniem dla każdego uczestnika wy- jazdu. Następnie udaliśmy się w drogę do Sandomierza, by kontynuować na- szą wycieczkę. Razem z przewodni- kiem rozpoczęliśmy zwiedzanie mia- sta aktualnie znanego z filmu „Ojciec Mateusz”. Tu udaliśmy się na Rynek, oglądaliśmy renesansowe kamieniczki KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 22 sierpnia Ośrodek Kultury zorganizował wycieczkę po Roztoczu. Dzieci zwiedziły ciekawe miejsca w Szczebrze- szynie , Zwierzyńcu , Krasno- brodzie „Józefowie oraz szu- my w Suścu na rzece Tanew. 27 sierpnia delegacja z naszej gminny wzięła udział w Dożynkach Powiatu Kras- nostawskiego, które odby- ły się w Rudniku. Wieniec dożynkowy ' przygotowały panie KGW Rożki Kolonia , stoisko dożynkowe zaprezen- towały panie z KGW Koszar- sko, Chłaniów, Poperczyn i Makowiska. Występ kapeli ludowej Żółkiewiacy uświet- nił program dożynkowy. WRZESIEŃ 3 września Gminne Święto Plonów w Żółkiewce, trady- cyjne święto dziękczynienia za wszystkie zbiory. 4 września rozpoczęcie Nowego Roku Szkolnego 2017/2018 oraz msza św. w intencji Ojczyzny z racji kolejnej rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. 17 września Odpust w parafii Chłaniów na Świętego Mate- usza Apostoła. PAŹDZIERNIK 13 października odbył się „Powiatowy Konkurs Smaki Jesieni” w Poperczynie przy- gotowany przez Lgd Krasny- staw PLUS i Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Olchowie- ckiej. 18 października Udział kabaretu Pod Siwym Włosem w XVIII Jesiennym Przeglą- dzie Artystycznym Twórczo- ści Seniorów w Chełmie. 12 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA LISTOPAD 11 listopada Gminne obcho- dy Narodowego Święta Nie- podległości w Hali Sportowej w Żółkiewce. 15 listopada miało miejsce Spotkanie autorskie ze Zbi- gniewem Dmitrocą poetą, bajkopisarzem tłumaczem satyrykiem i dramaturgiem w Ośrodku Kultury dla dzieci z klas IL i III. 17 listopada odbyły się Eli- minacje Gminne do Jesienne- go Konkursu Recytatorskiego w OKS. 19 listopada Ośrodek Kultury w Żółkiewce zaprosił na wie- czór przy świecach pt. „Co nam zostało z tych lat” Impre- zie towarzyszyła niecodzien- na wystawa fotografii czarno - białej z lat 30 tych 40-tych i 50-tych z Żółkiewki i okolic. 21 listopada wytypowani recytatorzy z Żółkiewki wzięli udział w eliminacjach powia- towych Jesiennego Konkursu Recytatorskiego, gdzie Alek- sandra Chyrchel z Gimna- zjum w Żółkiewce oraz Diana Krzysztoń ze szkoły Podsta- wowej w Chłaniowie otrzy- mały wyróżnienia, natomiast Małgorzata Chwałek znala- zła się w gronie laureatów by reprezentować nasz powiat na szczeblu wojewódzkim. 22 listopada Niezwykłe Uro- dziny - Pan Tadeusz Malec z Żółkiewki obchodził swoje 100. urodziny. 27 listopada miało miej- sce spotkanie autorskie z panem Zbigniewem Dmitro- cą dla dzieci w filii Biblioteki w Chłaniowie, w spotkaniu brały udział dzieci ze Szkoły Podstawowej w Chłaniowie. 28 listopada Panie z Bibliote- ki zorganizowały Święto Plu- szowego Misia dla najmłod- oraz ratusz. Wdrapaliśmy się | nawet na szczyt Baszty Opa- towskiej, z której podziwia- liśmy piękną panoramę San- domierza i okolic. Następnie | spacerowaliśmy uliczkami Sandomierza _ podziwiając jeszcze Ucho Igielne, zamek i miejsca związane z filmem „Ojciec Mateusz”. Na koniec odwiedziliśmy Zbrojownię Rycerską, _ wysłuchaliśmy legendy o dzielnej Helenie, która ura- towała miasto przed Tatarami, a sama poniosła śmierć. Tam wzięliśmy udział w lekcji historii, podziwialiśmy zbroje, miecze rycerskie, katownię oraz różne narzędzia tortur. Po emocjach histo- rycznych zakupiliśmy pamiątki i pełni niezapomnianych wrażeń wyruszyli- śmy w drogę powrotną do Chłaniowa. JG OCE Z” NIBATRĄK WSA W ab KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 [ 3 GIMNAZJUM IM. JANA III SOBIESKIEGO W ŻÓŁKIEWCE WIECZÓR Z POEZJĄ Tradycją naszej szkoły jest, że co roku późną jesienią odbywa się wie- czorek poetycki. 17 listopada 2017r. grupa uczniów spotkała się, by pod opieką pani Ewy Mydlak i pani Mał- gorzaty Maksim, w miłej atmosferze, przy blasku świec, ciastku i gorącej herbacie, wspólnie poczytać i posłu- chać utworów poetyckich. Motywem przewodnim tegorocznego spotkania były „Podróże z poezją”. Wieczorek rozpoczęła uczennica klasy Ila Agnieszka Mirosław. Przywi- tała zebranych i zapoznała ich z celami spotkania. We wstępie zwróciła uwa- gę, że motyw podróży bardzo często w swojej twórczości wykorzystywali nie tylko poeci polscy, ale także i obcy. Zapowiedziała, że uczestnicy spotka- nia będą mieli okazję usłyszeć utwo- ry poetyckie pochodzące z różnych epok literackich i ujmujące ten motyw w bardzo różny sposób. W pierwszej części spotkania ucz- niowie prezentowali wiersze polskich poetów: Adama Asnyka, Antoniego Słonimskiego, Bolesława Leśmiana, Adama Mickiewicza, Jana Brzechwy, Edwarda Stachury, Konstantego |Il- defonsa Gałczyńskiego, Wojciecha Belona i Danuty Wawiłow. Czytanie utworów poetyckich przeplatane było słuchaniem utworów muzycznych wy- konywanych przez Zbigniewa Wode- ckiego, Michała Bajora, zespoły Vox i Dwa Plus Jeden. Następnie uczniowie podjęli próbę napisania własnego wier- sza o podróży. Pracując w małych gru- pach, stworzyli utwory poetyckie, któ- re zostały zaprezentowane pozostałym uczestnikom spotkania. Po wysłucha- niu wszystkich utworów, uczestnicy wspólnie wyłonili grupę, której wiersz uznali za najciekawszy. Członkowie tej grupy otrzymali drobne upominki. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY szych czyli przedszkolaków. Były różne zabawy i liczne atrakcje. GRUDZIEŃ 2 grudnia w Ośrodku Kultury odbyła się zabawa Mikołajko- wa dla dzieci ze SKOK-iem Chmielewskiego. W progra- mie były zabawy, konkur- sy sportowe .wiele atrakcji i najważniejsze - prezenty od Mikołaja. 3 grudnia odbył się Mikołaj- kowy Turniej w piłkę nożną dla dzieci w Hali Sportowej w Żółkiewce. 7 grudnia Ośrodek Kultury w Żółkiewce zaprosił wszystkie dzieci na teatrzyk pt. „Kozio- łek Niematołek” w wykonaniu aktorów z Krakowa. 7 grudnia Ośrodek Kultury zorganizował wyjazd dla 40. osobowej grupy melomanów z naszej gminy do Teatru Muzycznego w Lublinie na koncert piosenki francuskiej pt. „Pod dachami Paryża” 26 grudnia Drugiego Dnia Świąt na „Świętego Szczepa- na” na skwerze w Żółkiew- ce mieszkańcy kolędowali z kapelą Żółkiewiacy. 31 grudnia Wójt Gminy Żół- kiewka zaprosił mieszkańców gminy na wspólne powitanie Nowego Roku na skwerze w centrum Żółkiewki. Pogoda była iście wiosenna i przybyło sporo osób aby złożyć nawza- jem sobie życzenia na 2018 r. [ 4 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA W dalszej części spotkania ucznio- wie czytali poezję w języku angiel- skim. Po czym, pracując w grupach, dokonali tłumaczenia jednego z pozna- nych liryków na język polski. Autorzy najlepszych tłumaczeń również zostali nagrodzeni. Kolejną „atrakcją” wieczoru było karaoke. Wspólne śpiewanie wzbudzi- ło wiele pozytywnych emocji i „pode- rwało” młodzież do tańca. Wieczorek zakończył się dyskoteką. I jak tu nie kochać poezji? POMAGAMY DZIECIOM Już od wielu lat, co roku przed świętami Bożego Narodzenia, ucz- niowie naszego Gimnazjum orga- nizują zbiórkę pieniędzy, które są przeznaczone na paczki dla najmłod- szych podopiecznych Domu Dziecka w Krasnymstawie. W tym roku uczniowie wyszli z inicjatywą , by wykonać różne prace artystyczne i zorganizować ich kier- masz, a dochód z niego przeznaczyć na zakup upominków. Liczna grupa naszych uczniów namalowała piękne obrazy, które następnie zostały opra- wione w ramki. Sponsorem ramek był pan Mieczysław Kruk, któremu serdecznie dziękujemy. Uczniowie wykonali ozdoby świąteczne -choin- ki i bombki, a mamy upiekły ciasta. W czasie kiermaszu, który Samorząd Uczniowski zorganizował 23 listopa- da 2017r., wszystkie słodkości i prace plastyczne zostały sprzedane a cał- kowity dochód ze sprzedaży zostanie przeznaczony na zakup prezentów dla podopiecznych Domu Dziecka. Bardzo dziękujemy za wkład pracy, zaangażowanie i udział w akcji zarów- no uczniom naszego gimnazjum, jak i ich rodzicom, którzy wsparli naszą akcję. Wiemy, że zawsze możemy liczyć na waszą pomoc. Materiał opracowały: panie: M. Maksim, E. Mydlak WYJAZD NA FILM 7 listopada 2017 27 uczniów z klas drugich pojechało do kina Felicity w Lublinie na film „Listy do M 3. Opiekę sprawowały pani: Renata Drozd i Helena Szymaniak. Jest to polska komedia, w doborowej obsadzie (m.in. T. Karolak, A. Dygant, P. Adamczyk), w reżyserii Tomasza Koneckiego. Kontynuacja niektórych losów bohaterów z poprzednich części. W nowej części pojawiają się inne wąt- ki, zostali wprowadzeni nowi, młodzi aktorzy, co dodaje świeżości temu ty- tułowi. „Listy do M. 3” opowie historię kil- ku osób, którym w jeden magiczny dzień przydarzają się wyjątkowe chwile. Bo- haterowie przekonają się o potędze mi- łości, rodziny, wybaczenia i wiary w to, że ten niezwykły świąteczny czas pełen jest niespodzianek. Uczniowie jechali zadowoleni. li na film z mieszanymi uczuciami, szcze- gólnie chłopcy, którzy nie gustowali w komediach romantycznych, ale po se- ansie wychodzili zadowoleni ze wzglę- du na dużo humorystycznych scen. Nie obyło się bez „zwiedzania” Centrum Handlowego „Felicity”. R. Drozd KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 [ 5 WIZYTA W TEATRZE 29 listopada trzydziestu uczniów z naszej szkoły (przeważała klasa IIIb), wraz z opiekunami: panią A. Starościak i M. Maksim, pojechało na spektakl pt. „Zemsta” do Teatru Kameralnego w Lublinie. Przedstawienie „,„Zemsta” wyreży- serował Andrzej Żarnecki. Zrealizowa- ne zostało zgodnie z dramatem Fredry. Wyjątkiem jest czas akcji. Dostrzec można nawiązania do współczesności poprzez stroje bohaterów. Uczniowie mogli poznać historię sporu Cześnika i Rejenta. Dostrzec komizm postaci, w szczególności postaci Papkina. Dla klas trzecich to doskonała powtórka przed egzaminem. Uczniowie klas dru- gich mogą wykorzystać obejrzenie ko- medii na lekcjach polskiego. R. Drozd ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W ŻÓŁKIEWCE REALIZACJA PROJEKTÓW PROJEKT: EDUKACJA ZAWO- DOWA UCZNIÓW W RZECZY- WISTYM ŚRODOWISKU PRAC W RAMACH DZIAŁANIA 12.4 KSZTAŁCENIE ZAWODOWE W dniu 26.10.2017r. w Urzę- dzie Marszałkowskim Województwa Lubelskiego została podpisana umo- wa dotycząca realizacji projektu pt. „Edukacja zawodowa uczniów w rze- czywistym środowisku prac” w ramach działania 12.4 Kształcenie zawodowe. Umowę podpisali przedstawiciele Sta- rostwa Powiatowego w Krasnymsta- wie: Wicestarosta Henryk Czerniej, Skarbnik Powiatu Janusz Cięciera oraz Dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimna- zjalnych w Żółkiewce Stanisław Ro- galski. Projekt będzie realizowany od: 2017-09-01 do: 2019-08-31. W zapla- nowanych działaniach będą uczestni- Fundusze | Europejskie Program Regionalny czyć uczniowie Technikum w zawo- dach: technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroni- ki, technik ekonomista oraz nauczycie- le przedmiotów zawodowych i prak- tycznej nauki zawodu. W ramach projektu zostanie uno- wocześniona baza ' dydaktyczna w pracowniach mechanizacyjnych praktycznej nauki zawodu, pracownia podstaw techniki będzie wyposażona w nowoczesny sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem biurowym i tech- nicznym, pracownia techniki biurowej zostanie zmodernizowana o najnowsze urządzenia techniczne i komputero- we. Ponadto uczniowie zdobędą nowe kwalifikacje i uprawnienia zwiększają- ce ich szanse na rynku pracy poprzez uczestnictwo w kursach: » Spawanie w osłonie gazów metodą MAG »- Kierowca operator wózków jezdnio- wych » Pilarz-drwal » Kasjer- sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej Zorganizowane zostaną dodatko- we zajęcia specjalistyczne umożli- wiające uczniom uzupełnianie wiedzy i rozwijanie umiejętności zawodowych i językowych. Zaplanowano szereg wyjazdów dydaktycznych do zakładów produkcyjnych w branży mechanicz- nej oraz do instytucji ekonomicznych „IB. lubelskie kę Swakuj życie! Unia Europejska Europejski Fundusz Społeczny i bankowych. Uczniowie technikum będą odbywać płatne staże zawodowe u pracodawców w branży mechanicz- nej i ekonomicznej za co otrzymają stypendium stażowe w kwocie 1805,00 zł za miesięczny okres stażu oraz do- datkowo zwrot kosztów dojazdu, wy- żywienie, ubranie ochronne, ubezpie- czenie. Uczniowie, którzy chcą wziąć udział w realizacji wymienionych za- dań powinni zgłosić się do koordyna- tora projektu aby uczestniczyć w pro- cesie rekrutacji. PROJEKT: „MODERNIZA- CJA I DOSTOSOWANIE BAZY SZKOLNICTWA ZAWODO- WEGO DO POTRZEB RYNKU PRACY W POWIECIE KRAS- NOSTAWSKIM” W RAMACH DZIAŁANIA 13,6 INFRASTRUK- TURA KSZTAŁCENIA ZAWO- DOWEGO I USTAWICZNEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIM- NAZJALNYCH W ŻÓŁKIEWCE uczestniczy jako partner w projekcje „Modernizacja i dostosowanie bazy szkolnictwa zawodowego do potrzeb rynku pracy w powiecie krasnostaw- skim”, współfinansowanym przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Oś Prioryteto- wa 13 - Infrastruktura społeczna, Dzia- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska 16 Nr 1(22)/2017 (Grudzień) KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY łanie 13,6 Infrastruktura kształcenia zawodowego i ustawicznego Regio- nalnego Programu Operacyjnego Wo- jewództwa Lubelskiego na lata 2014- 2020. POdSUmOwanie RealizacJi PROJekTU „lekcJe z zUS” W dniu 21 listopada 2017 r. ucznio- wie klasy I i II T uczestniczyli w spot- kaniu z Panem Piotrem Kucharczykiem - kierownikiem Biura Terenowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Krasnymstawie. Wizyta Pana Piotra Kucharczyka była związana z podsu- mowaniem realizacji projektu „Lekcje z ZUS”. Jest to projekt autorski ZUS oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Spo- łecznej, który zrodził się z potrzeby bu- dowy świadomości młodego pokolenia Polaków, w tak ważnym aspekcie ich przyszłego życia, jakim są ubezpiecze- nia społeczne. „Lekcje z ZUS” kształ- tują świadomość naszej młodzieży, a ponadto dają im praktyczną wiedzę, jako przyszłym przedsiębiorcom, na tematy: Świadomy zawsze ubezpie- czony; Płacisz i masz, czyli co Ci się należy, gdy płacisz składki; Emerytura - twoja przyszłość w Twoich rękach; e-ZUS, czyli firma pod ręką. Ucznio- wie wezmą też udział w Olimpiadzie Wiedzy o Ubezpieczeniach Społecz- nych. „UPOlUJ SwOJĄ kSiĄżkĘ” W dniach 2–30 listopada bieżącego roku odbyła się pierwsza edycja pro- jektu „Upoluj swoją książkę”, dzięki któremu uczniowie szkół ponadpod- stawowych na terenie całego kraju mogą zupełnie za darmo przeczytać 12 bestsellerowych e-booków i audioboo- ków. Honorowy Patronat nad nim ob- jęło Ministerstwo Edukacji Narodowej. Akcja jest zorganizowana z inicjatywy Instytutu Książki wraz z Krakowskim Biurem Festiwalowym oraz platfor- mą e-bookową Woblink.com, które z ogromnym sukcesem od czterech lat realizują ogólnopolską akcję promują- cą czytelnictwo „Czytaj PL”, obejmu- jącą dotychczas swoim zasięgiem kil- kanaście największych polskich miast. W pilotażowej akcji „Upoluj swo- ją książkę” bierze udział Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce. Uczestnictwo w niej nie wiąże się z żadnymi kosztami, a o przystąpieniu do akcji decydowała kolejność zgło- szeń. Celem projektu jest popularyza- cja różnych form książki elektronicznej (e-booki, audiobooki), kreowanie mody na czytanie wśród młodzieży przez wy- korzystanie narzędzi, języka i kanałów komunikacji bliskich nastolatkom oraz ukazanie czytelnictwa, jako atrakcyj- nej formy spędzania wolnego czasu. Książkę można było wypożyczyć na 5 minutowej przerwie wprost z kory- tarza. Wystarczył smartfon i aplikacja. Na plakacie udostępnione były kody QR do 12 bestsellerów, w tym 5 abso- lutnych nowości z 2017 roku. SPOTkanie z POwiaTOwym Rzecznikiem kOnSUmenTów W listopadzie 2017 roku po raz dzie- siąty obchodzony był w Polsce Świato- wy Tydzień Przedsiębiorczości. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych tradycyjnie włączył się w działania objęte tym pro- gramem. Celem ŚTP jest stworzenie środowiska społecznego, które aktyw- nie wspiera przedsiębiorcze postawy i inicjatywy młodych ludzi. W ramach tego programu Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości zapraszała uczniów, nauczycieli i przedsiębiorców do udzia- łu w programie Otwarta firma. Dla przedsiębiorstwa to wspaniała okazja do promocji oraz nawiązania nowych kontaktów w środowisku lokalnym, szkoła natomiast otrzymuje możliwość wzbogacenia swojej oferty edukacyjnej o ciekawe zajęcia przygotowujące ucz- niów do wejścia na rynek. W ramach realizacji ww. programu uczniowie kl. I Technikum uczestniczyli w spotkaniu z Powiatowym Rzecznikiem Konsu- mentów - Panią Krystyną Starczewską oraz uczniowie kl. I, II i III Techni- kum kształcącego w zawodzie technik ekonomista uczestniczyli w spotkaniu z przedstawicielem Banku Spół- dzielczego w Krasnymstawie, Oddział w Żółkiewce - Panią Kazimierą Dąbską. Pani Rzecznik przedstawiła mło- dzieży prawa przysługujące konsu- mentom. Uczniowie uzyskali m. in. informacje dotyczące dopuszczalnego terminu i sposobu zgłaszania reklama- cji. Uświadomiła uczniom przysługu- jące im prawa podczas dokonywania zakupów w siedzibie sprzedawcy, poza lokalem przedsiębiorcy oraz na odle- głość. Ponadto Pani Rzecznik zachęca- ła młodzież do kontrolowania swoich wydatków i podejmowania przemyśla- nych, racjonalnych decyzji podczas za- kupów. Wskazała też zebranym insty- tucje publiczne zajmujące się ochroną konsumenta. Dzięki takim zajęciom uczniowie ZSP w Żółkiewce będą w większym stopniu świadomymi mło- dymi konsumentami. Natomiast przedstawicielka banku zapoznała zebranych z ofertą produk- tów bankowych, w tym: z możliwością otwarcia rachunków oszczędnościo- wo-rozliczeniowych, lokat, uzyskania kredytów, kart bankowych. W czasie spotkania Pani Dąbska zwróciła szcze- gólną uwagę na zagadnienia związane z bezpiecznym posługiwaniem się kon- tem w Internecie. Zachęcała młodzież do oszczędzania małymi krokami i ko- rzystania z nowoczesnych form zarzą- dzania swoimi pieniędzmi. Prelekcja była wzbogacona prezentacją multime- dialną. Podsumowaniem spotkania był konkurs wiedzy. Wszyscy uczestnicy zostali nagrodzeni miłymi upominka- mi, a zwycięzcy konkursu dodatkowy- mi nagrodami. PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 [ 7 Jesteśmy wdzięczni Bankowi Spółdzielczemu w Krasnymstawie, Oddział w Żółkiewce za ciekawą lekcję z zakresu bankowości. STYPENDIUM PREZESA RADY MINISTRÓW DLA ADRIANNY JAWOR W dniu 7 listopada 2017 r. w „Sali Błękitnej” Lubelskiego Urzędu Woje- wódzkiego odbyło się uroczyste wrę- czenie dyplomów stypendystom Preze- sa Rady Ministrów. Jesteśmy dumni, że w gronie stypendystów była Ad- rianna Jawor - uczennica klasy III Technikum (kształcącego w zawodzie technik ekonomista) z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce. W roku szkolnym 2017/2018 dyplomy z rąk prof. Przemysława Czarnka Wo- jewody Lubelskiego oraz pani Teresy Misiuk Lubelskiego Kuratora Oświaty odebrało 237 uczniów. „To jest święto nas wszystkich, nie tylko wasze. Mamy pełną świadomość tego, że bez wasze- go rozwoju osobowego, bez dalszej ścieżki waszej kariery życiowej, nie będzie dobrej przyszłości Lubelszczy- zny i tego kraju. To, że doszliście do tego etapu waszego rozwoju i macie tak wielkie perspektywy na przyszłość jest również dobrą perspektywą dla nas wszystkich” podkreślił w swoim prze- mówieniu Wojewoda Lubelski. Lu- belski Kurator Oświaty do gratulacji i życzeń skierowanych do młodzieży, do- łączył podziękowania dla dyrektorów, nauczycieli, organów prowadzących szkoły oraz rodziców za troskę, zaan- gażowanie, stworzenie odpowiednich warunków oraz pokierowanie rozwo- jem tych młodych ludzi. W uroczysto- ści wzięli udział także przedstawiciele lubelskiego środowiska akademickie- go, Rady Miasta Lublin, Wydziału Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta Lublin, Okręgowej Komisji Egzamina- cyjnej, Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, a 1! RATORII KL EET EKES także dyrektorzy, nauczyciele i rodzice nagrodzonych uczniów. Uroczystość uświetnił występ Zespołu Pieśni i Tań- ca „„Lublin” im. Wandy Kaniorowej. Stypendium Prezesa Rady Mini- strów przyznawane jest uczniom szkół średnich (kończących się egzaminem dojrzałości), którzy otrzymali promo- cję z wyróżnieniem, uzyskując przy tym najwyższą w danej szkole śred- nią ocen, a także mogą pochwalić się szczególnymi osiągnięciami w co naj- mniej jednej dziedzinie wiedzy, uzy- skując w niej najwyższe wyniki, a w pozostałych dziedzinach wiedzy wyni- ki co najmniej dobre. WYCIECZKI AGRO SHOW 2017 W BEDNARACH 22 września 2017 r. uczniowie tech- nikum mechanizacji rolnictwa i agro- troniki i dwóch opiekunów uczestni- czyło w Międzynarodowej Wystawie Rolniczej AGRO SHOW 2017 w Bed- narach, organizowanej przez Polską Izbę Gospodarczą Maszyn i Urządzeń Rolniczych. Jest to doskonałe miejsce prezen- tacji najnowszych i najnowocześniej- szych maszyn i urządzeń rolniczych, na której swoją aktualną ofertę przed- stawiają również producenci nawozów, nasion, środków ochrony roślin, firmy z sektora finansowego i innych branż związanych z rolnictwem. Dzięki temu przybywający na AGRO SHOW mają możliwość zapoznania się z kompletną ofertą środków produkcji i usług dla rolnictwa. Mogą też spotkać się bez- pośrednio z przedstawicielami wszyst- kich liczących się instytucji i agencji związanych z branżą rolniczą. AGRO SHOW stało się platformą do posze- rzania wiedzy, wymiany poglądów, kontaktów i doświadczeń. 33 PIELGRZYMKA MATURZYSTÓW LUBELSKICH NA JASNĄ GÓRĘ Jasna Góra przez cały rok nieustan- nie przyciąga pielgrzymki ludzi, którzy pragną zawierzyć swoje sprawy w ręce Matki Bożej. Trud pielgrzymowania, jak co roku podjęli również ucznio- wie naszej szkoły. 30 września grupa uczniów klasy IV Technikum wraz z księdzem katechetą, wychowawczynią oraz innymi nauczycielami wyruszyła w to szczególne miejsce, aby zawie- rzyć Czarnej Madonnie czekające ich egzaminy oraz swoje przyszłe życiowe decyzje. To wspólne pielgrzymowanie odbyło się w ramach 33 Pielgrzym- ki Maturzystów Lubelskich na Jasną Górę. Tradycyjnie już spotkanie mło- dzieży na Jasnej Górze rozpoczęło się w południe Drogą Krzyżową. Następnie był czas wolny, który uczniowie prze- znaczyli głównie na zakup pamiątek i zwiedzanie zabytkowych krypt klasz- tornych, ołtarzy czy też Jasnogórskie- go Skarbca. Punktem kulminacyjnym była Msza święta w bazylice o godz. 15.30 pod przewodnictwem metropoli- ty lubelskiego abp Stanisława Budzika. Podczas tej uroczystej Eucharystii mło- dzież modliła się nie tylko za maturzy- stów, ale również za całą społeczność KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY [ 8 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA szkolną, dyrekcję, grono pedagogiczne oraz pracowników administracji i ob- sługi. Dla wszystkich uczestników spot- kanie pod hasłem „NAPEŁNIENI DU- CHEM ŚWIĘTYM” było z pewnością bardzo owocne. Wzmocniona ducho- wo młodzież wróciła do domów, aby przystąpić do dalszej wytężonej pracy i dobrze przygotować się do ważnego egzaminu w ich życiu. SPORT POWIATOWE ZAWODY W TENISIE STOŁOWYM Dnia 26.10.2017r. w Krasnymsta- wie odbyły się indywidualne zawody w tenisa stołowego na szczeblu powia- towym. Naszą szkołę reprezentowali uczniowie: Sabina Jaremek, Celestyna Michnik, Weronika Traczyńska, Ka- rol Flor, Dawid Skorek, Bartosz Widz. Gratulujemy Karolowi Florowi ucz- niowi kl. III Technikum w Żółkiewce zajęcia drugiego miejsca. Naszą szkołę wyróżnia wielo- krotne uzyskiwanie przez uczniów Technikum tytułu laureata/finali- sty w etapie centralnym Olimpiady Wiedzy i Umiejętności Rolniczych (blok mechanizacja rolnictwa) oraz zdawalność egzaminów z kwalifika- cji zawodowych wyższa od Średnich wyników województwa lubelskiego i Okręgowej Komisji Egzaminacyj- nej w Krakowie. W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 PLANUJEMY NABÓR DO NASTĘPUJĄCYCH KLAS PIERWSZYCH: Technikum kształcące w zawo- dach: » technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki * technik ekonomista Szkoła Branżowa I Stopnia kształ- cąca w zawodzie: * mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych Technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki potrafi: oceniać stan techniczny, obsługi- wać i użytkować pojazdy, maszyny rolnicze; prowadzić pojazdy samochodo- we, ciągniki rolnicze i kombajny zbożowe; organizować naprawę i konserwację środków technicznych stosowanych w rolnictwie; obsługiwać urządzenia systemów elektronicznych oraz nawigacji sa- telitarnej stosowanych w pojazdach i maszynach; planować działania marketingowe i przygotować dokumentację nie- zbędną do uruchomienia i prowa- dzenia działalności gospodarczej. Technik ekonomista potrafi: » obsługiwać programy komputerowe kadrowo-płacowe, finansowo-księgo- we oraz sprzedażowo-magazynowe; » sporządzać dokumenty i załatwiać formalności związane z podjęciem działalności gospodarczej; * projektować program badań marke- tingowych i konstruować prognozę rynkową; » sporządzać inwentaryzację oraz oceniać sytuację majątkową i finan- sową firmy; » obsługiwać sprzęt i urządzenia tech- niki biurowej. Mechanik - operator pojazdów i ma- szyn rolniczych posiada umiejętności z zakresu: » obsługi, diagnostyki, eksploatacji i naprawy pojazdów samochodo- wych oraz ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych; » operacji ślusarskich i spawalni- czych; » obsługi obrabiarek mechanicznych. Jesteśmy szkołą przyjazną uczniom i rodzicom. Dołącz do Nas! KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY DZIEŃ DZIECKA 4.06.2017 R. | I Dh j y zd. m. Teatrzyk pt „Właśnie leci show dla dzieci” WTYACYTESN I RY, 1 M , | A= ; ) = AT TR Ę ' Ń 4 pot. —wAcii | Ji Wręczenie odloty roc" 8 = z" ZZS na placu przy zalewie - WESELE ŻÓŁKIEWSKIE 25.06.2017 R. | | "LI sieczki DLL "ef j Przyśpiewki weselne E FESTYN NA POWITANIE LAIA 2017 za SET | LOZANNIE dł 68. LATA „©F8 © TERM . „AEPONEC LJ TABOR LUBELSKI W ŻÓŁKIEWCE EE. Publiczność zgromadzona przed budynkiem (GS EHA rrą WAKACYJNE WYCIECZKI : «i WEJ 2 : ka a 3 K/TRCWE a asdijoć dia Delegacja z wieńcem i stoisko z gminy Żółkiewka b Dożynkach EMEA y Rudniku JESIENNE WYDARZENIA W ŻÓŁKIEWCE [0 LLC EAN Lit WAU Ta Pd UJRB YE PANOW 0, EEG KYWUNCCE W PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 23 SZANOWNY JUBILAT - TADEUSZ MALEC 22 listopada 2017 roku pan Tadeusz Malec, mieszkaniec Żółkiewki, święto- wał swoje 100. urodziny. Towarzyszy- ła mu najbliższa rodzina, przyjaciele i oczywiście był tort urodzinowy . Dostojnego Jubilata odwiedzili także Henryk Czerniej — Wicestaro- sta Powiatu Krasnostawskiego, Jacek Lis — Wójt Gminy Żółkiewka, Justyna Przysiężniak — Kierownik Kasy Rol- niczego Ubezpieczenia Społecznego w Krasnymstawie oraz Anna Pod- górska — Dyrektor Ośrodka Kultury w Żółkiewce. Wójt Gminy Żółkiewka przekazał także list okolicznościowy od Prezesa Rady Ministrów, pani Be- aty Szydło. Wszyscy złożyli gratulacje i najserdeczniejsze życzenia zdrowia, wielu sił i pogody ducha na nadcho- dzące lata. La --<NZEERENEE Z 4 Pan Tadeusz Malec w ciągu swego Życia aktywnie uczestniczył w życiu społeczno-kulturalnym gminy Żół- kiewka, dlatego chciałabym przypo- mnieć o jego działalności i przedstawić w naszym piśmie informacje, które udało mi się zebrać. SYLWETKA Tadeusz Malec urodził się 22 listopada 1917 roku w Koszarsku, gm. Żółkiewka. Jego rodzice mieli go- spodarstwo, na którym wszyscy wraz z dziećmi ciężko pracowali. W dzie- ciństwie pan Tadeusz nauczył się od wujka Jasielskiego grać na skrzypcach i tak pozostało aż do dziś. Drugą pasją Pana Tadeusza stało się zegarmistrzo- stwo. Od najmłodszych lat interesował się zegarkami, ciekawiła go ich budo- wa i różnorodność form, dlatego podjął naukę w tym kierunku. W 1946 r. zdał egzamin przed Izbą Rzemieślniczą w Lublinie, otrzymał świadectwo i został czeladnikiem zegarmistrzowskim. Przed II wojną Światową /1937- 1938/ Tadeusz Malec wraz z bratem i kolegami z Koszarska należał do or- ganizacji wojskowej „PW? Przysposo- bienie Wojskowe. W czasie wojny wstąpił do „party- zantki” i walczył w organizacji Batalio- ny Chłopskie. W 1941 r. założył rodzinę, ożenił się z Heleną z Żółkwi, z domu Podgórska. Do Żółkiewki przeprowadzili się w 1946 r. Po sześciu latach wybudował dom przy głównej ulicy w Żółkiewce, w którym mieszka do dziś. Wychował dwie córki i doczekał się 3 wnuków i 4 prawnuków. Jego kolejną pasją był śpiew i jak tylko na dobre zamieszkał w Żółkiew- ce, zaczął uczęszczać na próby chóru kościelnego. Bardzo dobrze wspomina ten czas i mile wspomina organistów, którzy prowadzili na przestrzeni 70 lat chór przy parafii rzymsko-katoli- ckiej pw. św. Wawrzyńca. Pan Tadeusz mówi o Nich z wielkim szacunkiem i przywołuje z pamięci ich nazwiska: Józef Żyszkiewicz, Dominik Salecki, Edward Chmiel i jego syn Kazimierz Chmiel oraz Adam Kalinowski. Pan Malec mimo pracy zawodowej prowadził też własną działalność go- spodarczą - sklep przemysłowy, póź- niej ogrodniczy. Lubił być z ludźmi, zajmował się pracami społecznymi. Będąc już na emeryturze, pełnił przez 23 lata funkcję skarbnika w Gminnym Kole Związku Emerytów i Rencistów. Jako kombatant, w latach 80.-tych i 90.-tych działał w zarządzie Gminnego Koła BCH w Żółkiewce. Wśród wielu dyplomów, podziękowań, listów gratu- lacyjnych, odznaczeń w kolekcji pana Malca znajduje się odznaka od Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Lublinie za działalność społeczno- kulturalną na rzecz środowiska. Został nią uhonorowany 10 marca 1988 r. Pan Tadeusz Malec w 2003r. zna- lazł się w grupie założycielskiej Regio- nalnego Towarzystwa Przyjaciół Żół- kiewki i kiedy tylko mógł, brał udział w zebraniach i pracach nad monogra- fią Żółkiewki, które prowadził prezes RTPŹ Bohdan Kiełbasa. Setne urodziny to doskonała okazja, by przypomnieć Jego wkład w rozwój kultury w Żółkiewce. Dostojny Jubilat nie ukrywał swojej miłości do muzyki, tą pasję dzielił się z innymi, należał do różnych zespołów artystycznych. W la- tach 60.-tych i 70.-tych grał na skrzyp- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 4 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA cach w orkiestrze i całą grupą przygry- wali do tańca na weselach, zabawach, potańcówkach, nawet uroczystościach państwowych. Starsi ludzie jeszcze teraz wspominają słynne „Majówki” w lesie „Odnoga”, gdzie na zielonej polanie organizowane były zabawy w niedzielne popołudnia. W taki sposób wtedy mieszkańcy odpoczywali, idąc z całymi rodzinami do „Odnogi”, gdzie tańczyli i śpiewali, a obok bawiły się dzieci. W latach 80.-tych w Gminnym Ośrodku Kultury w Żółkiewce działał chór męski kombatantów, pod kierun- kiem dyrektora Stanisława Dobrowol- skiego, chórowi akompaniował Jan Podgórski. Tadeusz Malec wraz z inny- mi kombatantami należał do niego. Pa- nowie pięknie śpiewali na uroczystoś- ciach lokalnych, ale też wyjeżdżali do Zamościa, do sąsiednich gmin, wystę- powali w Sochach, a nawet mieli swoje nagranie w radio. Pan Tadeusz był współzałożycielem i członkiem żółkiewskiej kapeli ludo- wej w 1999 r. oraz zespołu chóralnego przy Ośrodku Kultury Samorządowej Kapela Żółkiewska w Lubartowie, 2003r. gorii animator i został nominowany do nagrody głównej. W 2011 r. Pan Tadeusz wraz z małżonką Heleną obchodzili 70. le- cie pożycia małżeńskiego. Z tej okazji otrzymali list gratulacyjny z kancelarii Prezydenta RP Bronisława Komorow- skiego z życzeniami i gratulacjami. Na Wielkiej Gali Jubilatów w Gmin- nej Hali Sportowej w Żółkiewce wy- Orkiestra wiejskich muzykantów w Żółkiewce. Należąc do w/w wymie- nionych zespołów, występował przed publicznością na uroczystościach po- wiatowych i regionalnych. Wyjeżdżał z występami też na Ukrainę do Żółkwi k. Lwowa oraz Włodzimierza. W 2007 r. został zgłoszony przez Wójta Gminy Żółkiewka do konkursu powiatowego „Kultura 2007” w kate- razy szacunku i uznania za długie lata małżeństwa Państwo Helena i Tadeusz Malcowie otrzymali od Wojewody Lu- belskiego pani Genowefy Tokarskiej. W lipcu 2017 r. podczas impre- zy Tabor Lubelski w Żółkiewce pana Tadeusza odwiedzili _ muzykanci z warsztatów muzyki tradycyjnej, któ- rzy przyjechali do Żółkiewki z całej Polski. Było to bardzo wzruszające i sympatyczne spotkanie dla wszyst- kich muzyków. Gdy zapytałam pana Malca, co szczególnie zapamiętał w swoim Ży- ciu, odpowiedział mi: „Wszystko było dobre i spokojne, za wszystko jestem wdzięczny, szkoda tylko, że niektórzy moi bliscy oraz koledzy niestety już odeszli.” Chór kościelny 1952r. Pan Tadeusz dobrze wspomina swoje Życie, rozmowy sprawiają mu dużo radości. A jaka jest recepta na długie lata Życia? „Pracować i nie objadać się !”- odpowiedział Jubilat. Anna Podgórska KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 25 WESELE ŻÓŁKIEWSKIE SENIORÓW Seniorzy z Klubu Seniora w Żół- kiewce w niedzielę 25 czerwca zor- ganizowali już po raz drugi Wesele Żółkiewskie. Było piękne, słoneczne popołudnie,kiedy ParaMłodych,t.j. Bar- bara Bożym i Stanisław Cholewa zaje- chali przystrojonym samochodem pod Dom Kultury w Żółkiewce. Czekali na nich zaproszeni goście wraz z Ka- pela Żółkiewiacy. Przed wejściem do Ośrodka odbyło się tradycyjne po- witanie chlebem i solą. Kapela zagra- ła marsza i wszyscy podekscytowani weszli do środka. Wystrój sali i tra- dycyjna muzyka zachęcały do udziału w uroczystości. Młoda Para miała swo- ją „drużynę”, czyli były to panie i pano- wie z zespołu kabaretowego seniorów. Wesele rozpoczęły przemowy i życzenia w kierunku Panny Młodej i Pana Młodego,tradycyjne piosenki i przyśpiewki weselne i tak dla zabawy wplecione współczesne anegdoty. Sta- rościna nie szczędziła cukierków tak, jak dawniej bywało. Następnie przyjechali niezwykli goście, czyli ciocia i wujek z Ameryki, zaczęło się wręczanie prezentów, któ- rych było bez liku i wszelkiego prze- znaczenia: słodkości, sprzęty domowe i takie, co to na pewno przydadzą się w małżeństwie... Kiedy Młoda Para przyjęła upo- minki kapela zagrała dawne melodie weselne. Państwo Młodzi zatańczyli swój pierwszy taniec, później kapela zaproponowała: walczyki, oberki, ku- jawiaki, poleczki podróżniaki, tanga i inne. Wystąpiła również pani Maryla Cholewa w monologu iście weselnym z wieloma cennymi radami jak po- stępować ma Młoda Para w dalszym Życiu. Muzykanci zorganizowali też specjalne zabawy weselne dla gości. KULTURA Oczywiście jak to na weselu, nie zabra- kło bigosu (kapusta weselna) i wielkie- go tortu weselnego. Wszystkim bardzo smakowało, zwłaszcza że odpowiednie przyśpiewki okrasiły ten weselny po- częstunek. Takiego wesela w naszym Ośrodku Kultury jeszcze nie było, a przyczynili się do tego wydarzenia seniorzy z Klu- by Seniora w osobach: Bolesław Sal- wa, Teresa Sroczyńska, Danuta Błasz- czak, Kazimiera Kamieniecka, Barbara Ma k p. 4 Bożym , Stanisław Cholewa, Krystyna Bis, Jadwiga Radecka,Elżbieta Ka- puścińska, Danuta Hargot, Regina Wójtowicz i Stanisław Zięba i kapela Żółkiewiacy oraz pracownicy Ośrodka Kultury w Żółkiewce. Przygotowanie takiego widowiska weselnego miało na celu przypomnienie dawnych zwy- czajów, jakie panowały w Żółkiewce i w okolicznych wioskach. Anna Podgórska KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 6 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA TABOR LUBELSKI W ŻÓŁKIEWCE Fundacja Borówek 27 od początku jest związana z konkretnym miejscem. Pod numerem 27 w wiosce Borówek w gminie Żółkiewka mieszkali Janina i Albin Zającowie - dziadkowie prezesa fundacji Przemysława Łozowskiego. „To dzięki ich prostemu, ale i zarazem pięknemu życiu został zaszczepiony szacunek i miłość do pracy, lokalnej przyrody oraz rodzimej tradycji.” Od 2001 roku miejsce traci swój pierwotny charakter a staje się miejscem spotkań twórczych. Odbywają się tutaj warszta- ty teatralno - muzyczne dla młodzieży lubelskich uczelni wyższych oraz szkół średnich. Fundacja Borówek 27, jako organi- zacja pozarządowa została zarejestro- wana oficjalnie w 2014 roku. Do jej celów należą min: 1. Przyczynianie się do wzajemnego poznania narodów Europy, spuści- zny kulturowej, historii i konstruk- tywnego dialogu, wzajemnego zro- zumienia, odrzucenia uprzedzeń i stereotypów szkodzących współ- istnieniu. 2. Wspomaganie rozwoju regional- nego, propagowanie integracji eu- ropejskiej oraz wszelkich działań sprzyjających poprawie aktywno- Ści społeczeństwa. 3. Działanie na rzecz równego statusu każdej jednostki oraz obrony prawa człowieka do wolności przekonań. 4. Wspieranie indywidualnego roz- woju osobowości, inicjowanie działalności oświatowej, kultural- nej i naukowej oraz propagowanie swobodnego dostępu do informa- cji, metod i technik. 5. Realizowanie przedsięwzięć zmie- rzających do ochrony krajobrazu kulturowego i naturalnych dóbr człowieka oraz szerzenie idei ochrony środowiska, popularyzacja zdrowia i zdrowego trybu życia. To tylko kilka z wymienionych ce- lów statutowych organizacji. W latach 2007- 2014 niepodejmo- wane są żadne działania. Dopiero w roku 2014 powołana zostaje Fundacja Borówek 27 z konkretnymi celami i za- daniami statutowymi. Powstają pierw- sze projekty takie jak: „Kozy i Herody”, Jednoczas Matafor i Dźwięków czy Tabor lubelski. Od początku aktywnie i twórczo w jej działalność angażuje się Łukasz Majkut obecnie członek Funda- cji Borówek 27. To dzięki jego kontak- tom i determinacji udaje się pozyskać niezwykle cenne materiały chociażby zeszyty z muzyką Pana Mrozka. Naj- starsze opracowania pochodzą z przed niemal 100 lat i zawierają muzykę gry- waną na okolicznych zabawach i wese- lach. W 2016 roku ma miejsce pierwsza edycja Taboru lubelskiego, na którym pojawiają się osoby chcące poznać lo- kalne tradycje muzyczne, wokalne czy taneczne. Tabor Lubelski w Żółkiew- ce to tygodniowa szkoła muzyki tra- dycyjnej składająca się z warsztatów, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 ) 7 wykładów i koncertów. Umożliwia transmisję zjawisk związanych z nie- materialnymi przejawami kultur trady- cyjnych poprzez integrację członków lokalnej społeczności. Tabor dodatko- wo jest okazją do rejestrowania dzia- łań depozytariuszy kultury muzycznej, tworzenia oraz dzielenia się metodami upowszechniania kultury. Z uwagi na ogólnopolski zasięg, odbiorcami tabo- ru są również specjaliści spoza regionu zajmujący się wiejską muzyką. Pro- gram taboru koncentruje się głównie na tradycyjnych sposobach nauki śpiewu, tańca oraz gry na instrumentach dę- tych i smyczkowych, podczas których nauczycielami są specjaliści w danej dziedzinie wspierani przez wiejskich artystów ludowych. Uzupełnieniem programu taboru są koncerty uznanych zespołów kontynuujących tradycje mu- zyczne regionu, happeningi w centrum miasteczka, wykłady specjalistów kul- tury tradycyjnej oraz wieczorne potań- cówki. Tabor stwarza sytuację do inte- gracji mieszkańców okolicznych wsi i miejscowości z uczestnikami war- sztatów podczas spotkań i wieczornych zabaw. Pomysłodawcami i koordyna- torami tego przedsięwzięcia są Ka- tarzyna Chodom, Arkadiusz Szałata, Łukasz Majkut, Andrzej Samborski oraz Przemysław Łozowski. W ostat- nim tygodniu lipca ubiegłego roku w Taborze lubelskim uczestniczyło około 80 osób z całej polski jak i za- granicy. W 2018 roku Tabor lubelski w Żółkiewce jest planowany w termi- nie 30 lipca do 5 sierpnia. Współorga- nizatorem Lubelskiego Taboru 2018 w Żółkiewce oraz poprzednich edycji jest Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Serdecznie zapraszamy. Przemysław Łozowski ZBIGNIEW DMITROCA W ŻÓŁKIEWCE I W CHŁANIOWIE Zbigniew Dmitroca to pisarz wszechstronny — bajkopisarz, tłumacz poezji rosyjskiej, dramaturg, satyryk, poeta. Twórca, autor i aktor utworzo- nej w 2003 roku Jednoosobowej Trupy Walizkowej „Teatrzyk jak się patrzy”. Dnia 15 listopada w Żółkiewce oraz dnia 27 listopada w Filii biblioteki w Chłaniowie odbyły się spotkania au- torskie ze Zbigniewem Dmitrocą, w spotkaniach brały udział dzieci ze Szko- ły Podstawowej w Żółkiewce z klas II 1 III, oraz dzieci z młodszych klas ze Szkoły Podstawowej w Chłaniowie, spotkanie było okazją do poznania au- tora oraz wielu jego wierszy i książek ina. * WN "5 A= AE żę jk h | dla dzieci. Podczas spotkania pan Dmi- troca prezentował napisane przez siebie książki dla najmłodszych czytelników. Następnie wystawiony został teatrzyk, podczas którego poeta recytował swoje utwory, a wybrani uczniowie z wielką radością odgrywali role zwierzątek wy- stępujących w prezentowanych wier- szach. Zbigniew Dmitroca jest to autor wielu tytułów między innymi: „Baba Jaga na deskorolce”, „Księga czarow- nic”, „Księga zagadek na wszelki wy- padek”, „Psie psoty i zgryzoty” i wielu innych. Większość pozycji z dorobku pana Dmitrocy znajduje się w naszej bi- bliotece jak i filii biblioteki w Chłanio- wie, po wypożyczenie których serdecz- nie zapraszamy do naszych bibliotek. Anna Jarosz KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ) 8 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA KONKURS RECYTATORSKI W piątek 17 listopada 2017 r. odbyły się gminne eliminacje XXI Jesiennego Konkursu Recytatorskiego pod hasłem „Jesień, przez górskie idąc przełęcze, Miast serca — liść mi szkarłatny wkła- da'”— Bolesław Leśmian”, które zorga- nizował Ośrodek Kultury w Żółkiew- ce. W eliminacjach wzięło udział 35 recytatorów ze szkół podstawowych w Żółkiewce i Chłaniowie oraz Gim- nazjum w Żółkiewce. Jury wytypowało 6 uczestników do eliminacji powiato- wych: » _ Bartłomiej Skorek Szkoła Podstawowa w Żółkiewce » - Diana Krzysztoń Szkoła Podstawowa w Chłaniowie * Małgorzata Chwałek Szkoła Podstawowa w Chłaniowie Chyrchel z Gimnazjum w Żółkiewce oraz Diana Krzysztoń ze Szkoły Podsta- wowej w Żółkiewce otrzymały wyróż- nienia, a Małgorzata Chwałek znalazła się w gronie laureatów i reprezentowała PTA nasz powiat na szczeblu wojewódzkim. Wszystkim recytatorom gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! Łukasz Majkut * - Kamil Podgórski Gimnazjum w Żółkiewce * Ola Chyrchel Gimnazjum w Żółkiewce * [ga Puchala Gimnazjum w Żółkiewce Przyznano też wyróżnienia, otrzy- mali je: Dorota Matyjaszek, Weronika Celińska, Ameli Michnik, Adam Kieł- basa, Michał Drozd, Daniel Zdybel i Krzysztof Domński. Prezentacjepodsumowała PaniAnna Podgórska, dyrektor Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Wszyst- kim uczestnikom i laureatom konkursu wręczone zostały dyplomy oraz nagro- dy książkowe ufundowane przez Ośro- dek Kultury w Żółkiewce. Laureaci konkursu reprezentowali naszą gminę podczas eliminacji powiatowych, które odbywały się 21.11.2017 roku w Kras- nostawskim Domu Kultury. Recytato- rzy z Żółkiewki podczas eliminacji na szczeblu powiatowym zaprezentowali bardzo wysoki poziom występów. Ola „CZY TU CZY TAM CZYTAM?” Na początku wakacji nasza biblio- teka wraz z filią w Chłaniowie ogło- siła konkurs pt. „Czy tu czy tam czy- tam”, żeby wziąć udział w konkursie nie trzeba było specjalnych zgłoszeń wystarczyło systematycznie wypoży- czać i oczywiście czytać książki przez okres wakacji dostosowane do wieku czytelnika. Konkurs skierowany był do wszystkich korzystających z biblio- teki a w szczególności do miłośników czytania. Wśród naszego księgozbioru dzieci znalazły wiele ciekawych tytu- łów, które niejednokrotnie zostały ze- kranizowane jak np. „Koszmarny Ka- rolek” którego autorką jest Francesca Simon, jak również książki napisane przez Roalda Dahla czyli „Bardzo Faj- ny Gigant”, „Charlie i fabryka czeko- lady”, oraz „„Matylda”, które należą do kanonu ulubionych lektur. Atrakcyj- ne nagrody dla zwycięzców ufundo- wał Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Rozstrzygnięcie konkur- su nastąpiło 5 września, wśród laurea- tów znaleźli się: Amelia Michnik - Zaburze I nagroda biblioteka Żółkiewka Julia Woźniak - Lublin II nagroda biblioteka Żółkiewka Wiktoria Niedziela - Bytom III nagro- da biblioteka Żółkiewka Paulina Chyrchel - Rożki wyróżnienie biblioteka Żółkiewka Izabela Frąc - Średnia Wieś wyróżnie- nie biblioteka Żółkiewka Paulina Kudła - Wierzchowina I na- groda filia Chłaniów Katarzyna Brodaczewska - Ruda Ślą- ska II nagroda filia Chłaniów Zwycięzcom oczywiście gratuluje- my i zachęcamy do udziału w innych konkursach. Anna Jarosz KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 29 WYDARZENIA Zloty samochodowe w wojewódz- twie lubelskim organizowane są od dawna i w różnych miastach. Fani mo- toryzacji spotykają się, wymieniają do- świadczenia, chwalą się swoimi osiąg- nięciami. To jest też świetna propozycja, żeby poznać nowych ludzi, wypocząć a także dowiedzieć się czegoś więcej w danej dziedzinie. Wszyscy uczestnicy zlotów samochodowych zawsze znajdu- ją coś ciekawego dla siebie. Tak zapewne było z grupą mło- dych ludzi z Żółkiewki i okolic, którzy od 3-4 lat interesują się motoryzacją i jeżdżą po zlotach: w Lublinie, Bił- goraju, Frampolu,Janowie Lubelskim, Zamościu i inny miejscach. Motory- zacja bardzo ich pociąga, chcą samo- chody zmieniać, przerabiać i modyfi- kować — iLLegalsqad Żółkiewka, bo o nich mowa, to kilkunastoosobowa grupa młodych ludzi, pasjonatów mo- toryzacji, a przede wszystkim paczka przyjaciół. Podobało im się na innych zlotach w regionie i pewnego dnia, jak mi opowiedzieli: Kamil, Jarek, Marek i Łukasz postanowili, że muszą zorga- nizować zlot samochodów tuningowa- nych w Żółkiewce. Swój pomysł wprowadzili w życie, zaczęli działać, było sporo zamieszania. Im bliżej wyznaczonej daty imprezy NFL 8 = Lr="T--] KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 30 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA JSRTT"""IE" Pa sE Ń tym więcej spraw organizacyjnych do załatwienia, grupa pasjonatów powięk- szała się, każdy chciał coś robić i każdy chciał pomagać. Organizatorzy uznali, że przy okazji zrobią coś dobrego i będą podczas imprezy zbierać pieniądze dla dzieci z Domu Dziecka w Krasnymsta- wie. Pomysł został przypieczętowany i tak w niedzielę 27 sierpnia 2017 roku rozpoczął się I Charytatywny Zlot Samochodów Tuningowanych w Żół- kiewce. Uczestnicy zlotu przyjeżdżali od sa- mego rana do Żółkiewki i powoli plac przy zalewie wypełniał się przeróżnymi, często zmodyfikowanymi pojazdami. Niektóre egzemplarze były bardzo ciekawe i niepowtarzalne, zwiedzający mieli co oglądać a nawet podziwiać. Organizatorzy zaplanowali na ten dzień różne atrakcje motoryzacyjne i konku- rencje z nagrodami, np.:zmiana koła na czas, przeciąganie auta, toczenie koła, wyścig z felgą. Impreza udała się i zbiórka pienię- dzy przebiegła pomyślnie. Za zebraną kwotę 4500,00zł organizatorzy zaku- pili dzieciom ubrania, plecaki i arty- kuły szkolne, na początku września wszystko to zawieźli do Domu Dziecka w Krasnymstawie. Dzieci były urado- wane. Od razu powstał kolejny pomysł, żeby zorganizować dzieciom jeszcze Mikołajki i tak się stało. Przygotowa- li się i urządzili dzieciom radosne po- południe z Mikołajem. Opowiedzieli mi,że był nawet samochód ze świecącą choinką a wszystko z serca dla dzieci. Było super! Kiedy zapytałam, - po co to robią? Usłyszałam odpowiedź - żeby zrobić coś dobrego, a przede wszystkim coś innego, czego tutaj wcześniej nikt nie organizował. A jakie macie plany na przyszłość? - organizujemy Il chary- tatywny zlot samochodów w Żółkiewce ale tym razem dwudniowy, - odpowie- dzieli. Życzę powodzenia i wytrwało- ści w swoich zamierzeniach. Anna Podgórska KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ZŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 31 „CO NAM ZOSTAŁO Z TYCH LAT” - WIECZÓR PRZY ŚWIECACH „Choć jesteśmy retro, ale wigor mamy. Na naszą imprezę wszystkich zapraszam ” Pewnego letniego dnia, gdy z za- zdrością patrzyłam na młode dziewczy- ny, zgrabne, piękne opalone, modnie ubrane — przypomniałam sobie swoją młodość. Opowiadania o młodości mojej mamy i babci. Pomyślałam — co nam zostało z tych lat? Tak narodził się tytuł programu — który przy wielkiej pomocy i konsultacjach z Panią dyrek- tor Ośrodka Kultury Anną Podgórską i Łukaszem Majkutem postanowiliśmy zrealizować. Zespół „Kabaretu Pod Siwym Wło- sem” wziął się więc do pracy. Wyszu- kaliśmy stare piosenki, a prawdziwym hitem stała się piosenka „Życie, życie”, natomiast fragment tej piosenki stał się mottem naszego spektaklu. Lada Słowa tej piosenki napisałam ja, do melodii, którą kiedyś usłyszałam, i która nie dawała mi spokoju. Nie spo- dziewałam się jednak, że stanie się tak lubiana. Gdy już repertuar został usta- lony, pozostało tylko jak zwykle pyta- nie. W co się ubrać? Pomyślałam sobie- jak dama , to w kapeluszu, więc wystąpimy wszystkie w kapeluszach, a przy okazji zrobimy wśród publiczności konkurs na „kapelusz z fan- tazją”. Żeby już naprawdę była to nastrojowa impreza, to musi się odbyć wieczorem, przy świecach przy kawie i ciasteczkach. I tu jak zwy- kle niezawodna okazała się p. Ania, która ze skromnego budżetu wygospodarowała potrzebną kwotę. Pomagali nam wszyscy pracownicy: p. Agniesz- ka, panie z biblioteki zrobiły dekora- cję, p. Marysia przygotowała stoły . Zachęcał do udziału w imprezie piękny , „b TON plakat zaprojektowany i wydrukowany w Ośrodku Kultury. Dodatkową atrak- cją była wystawa przygotowana przez Ośrodek Kultury starych, czarno-bia- łych zdjęć z lat przedwojennych i po- wojennych, które to zdjęcia przynieśli seniorzy, oraz mieszkańcy Żółkiewki. Można na nich zobaczyć, jak ubierały się dawniej kobiety i mężczyźni , daw- ne domy i ulice. Tak minęło lato, zaczę- ła się jesień i 19 listopada o godz. 17.00 zaczęła się impreza. Sala wypeł- niła się do ostatniego miejsca. Nasze seniorki poczuły się jak gwiazdy. Już na wejście dostaliśmy ogromne brawa. Łukasz zagrał hymn kabaretu, a słowa: „Kochajmy życie cho- ciaż nieraz nas przygniata. Ko- chajmy życie tak szybko mijają Śpiewała z zespołem nasza niezawodna publiczność . Najładniejszy kapelusz z fanta- zją miała pani Elżbieta Majkut z Makowisk, która zawsze uczestniczy w naszych wystę- pach i świetnie się bawi. Impreza była tak udana, że postanowili- śmy kontynuować ją cyklicz- nie. Jesienią, gdy dni są krótkie, a wieczory długie jest to doskonały sposób na spędzenie czasu w gronie znajomych i dobrze się bawić . Więc już zapraszamy na następne spotkanie przy świecach. lata...” Ewa Zachariasz KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 3) Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA HETMAN STANISŁAW ŻÓŁKIEWSKI 1400 -SETNY JUBILEUSZ 6 lutego 1618 r. 70-letni Stanisław Żółkiewski po wielu latach oczekiwania otrzymał buławę hetmana wielkiego ko- ronnego, zaś 6 marca na odbywającym się sejmie, król nadał mu stanowisko kan- clerza wielkiego koronnego. Tym samym w jego ręku znalazły się jedne z najważ- niejszych stanowisk w Rzeczypospolitej tamtego okresu. Z, okazji czterechsetnej rocznicy tamtych wydarzeń chciałbym poświęcić im poniższy artykuł. Funkcja hetmana jako dowódcy woj- skowego zaczęła pojawiać się w Polsce jeszcze w XV wieku, ale tytuł ten nie odnosił się do to dowódcy wojskowe- go o tak wysokiej randze jaką znamy z wieków późniejszych. Prawa i obowiąz- ki hetmana po raz pierwszy określono w 1527, w akcie nominacyjnym J. Tarnow- skiego. Miał on prawo wydawania roz- kazów, wizytowania oddziałów, sądzenia i karania wszystkich przestępstw popeł- nionych w wojsku (w okresie wojny na- wet prawo karania śmiercią) itp. Hetma- ni wydawali przepisy dla wojska, zwane artykułami hetmańskimi. W Rzeczpo- spolitej Obojga Narodów istniało cztery stanowiska hetmańskie: hetman wielki koronny, hetman polny koronny, hetman wielki litewski i hetman polny litewski. Jako że Rzeczpospolita tamtego okresu składała się z dwóch równoprawnych państw, oba te równoprawne organizmy miały własne, oddzielne armie, utrzymy- wane z oddzielnych podatków, budżetów i Skarbów Publicznych. Także hetmani mieli władzę tylko nad oddziałami ze swojego państwa. Jedyną osobą, która formalnie posiadała zwierzchność nad armiami w czasie wojny i pokoju był Wódz Naczelny Obojga Narodów, czyli król polski i jednocześnie wielki książę litewski. Istniały jednak przypadki, kiedy podległość całej armii albo poszczegól- Hetman Stanisław Żółkiewski nych jednostek wojskowych mogła ule- gać zmianom, jeśli wymagała tego sytua- cja wojenna. Przykładem może być tutaj obrona Chocimia w 1621 roku, kiedy to, armią koronną, kozakami rejestrowymi i posiłkami litewskimi dowodził z rozka- zu króla Jan Karol Chodkiewicz, hetman wielki litewski (w wyniku klęski pod Cecorą w 1620 r. śmierć poniósł hetman wielki koronny Stanisław Żółkiewski, a hetman polny koronny Stanisław Ko- niecpolski dostał się do niewoli). W przypadku, gdy na polu walki byli obaj hetmani koronni lub litewscy — wielki i polny, ten ostatni - jako za- stępca wielkiego, dowodził bardziej za- szczytnym prawym skrzydłem wojska, pozostawiając lewe swemu polnemu koledze. Do najważniejszych uprawnień hetmańskich należały sprawy finansowe wojska — rozdział funduszy otrzymanych od podskarbiego koronnego lub litew- skiego pomiędzy poszczególne regimen- ty (pułki) i chorągwie jazdy. Początkowo hetmana powoływano jedynie na czas wojny. Stały urząd hetmana wielkiego koronnego powstał w 1505. Od 1581 roku urząd hetmana zaczęto sprawować dożywotnio. Atrybutem urzędu hetmana byłą buława, stąd w dawnej Polsce ma- wiano, iż król nadał komuś buławę polną lub wielką. Urząd hetmański nie dawał natomiast w przeciwieństwie do innych CIEKAWOSTKI stanowisk ministerialnych prawa do za- siadania w senacie, jednak powszechnym było łączenie go z ze stanowiskami woje- wodów i kasztelanów, a nawet podskar- bich, marszałków czy tzw. Pieczętarzy. Poza wojskowymi, kompetencje hetma- nów rozciągały się także na sferę polityki zagranicznej. Hetman posiadał prawo do utrzymywania własnych, niezależnych posłów na terenie Mołdawii, Wołoszczy- zny oraz na terenie Chanatu Krymskiego. Znamiennym jest także fakt, iż do koń- ca XVII w większość osób piastujących urząd hetmański posiadała dobra ziem- skie na Rusi Halickiej, Podolu, Wołyniu, Kijowszczyźnie czy Bracławszczyźnie. Hetmani związani z tym ziemiami mieli silniejszą motywację do ich obrony a to właśnie tam najczęściej zdarzały się kon- flikty oraz regularne najazdy Tatarskie. Urząd hetmana wielkiego koronnego i władza jakie się z nim wiązała były tak duże, iż wybrany 19.05.1674 r. na króla Jan III Sobieski przez prawie dwa lata odkładał koronację, by móc korzystać z pełni władzy jaką dawała mu władza het- mańska. August II wybrany na króla w 1797 roku powiedział, że gdyby wiedział był jaki jest zakres władzy monarszej w Rzeczypospolitej, to nigdy by się nie ubie- gał o godność królewską, tylko o buławę wielką koronną. W odróżnieniu od Hetmana urząd kanclerza nie miał wiele wspólnego z wojskiem i był urzędem typowo cywil- nym. Pierwsi urzędnicy piastujący tą funkcje pojawili się w Polsce już w XII wieku i z reguły były to osoby duchow- ne. Później ustaliła się zasada „„alternaty”, potwierdzonej ostatecznie przez kon- stytucję sejmową z 1507 r., polegającej na przemienności sprawowania urzędu przez osoby duchowne i świecki, doty- czyło to również podkanclerzych. Kan- clerz podobnie jak hetman wielki koron- ny zaliczany był do grona ministrów, ale w odróżnieniu od urzędu hetmańskiego, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 3 3 piastowanie funkcji kanclerza zapewnia- ło osobie go sprawującej miejsce w sena- cie. W XVI w prawnik Jakub Przyłuski określił kanclerza jako oko, ucho i rękę króla. O randze urzędu wiele mówi to iż nominacja kanclerska mogła odbyć się jedynie w trakcie trwania sejmu. W wyjątkowych sytuacjach król posiadał prawo nominacji między sesjami sejmo- wymi jednak mogło się to odbyć wyłącz- nie za wiedzą i zgodą senatu. Kanclerz jako urzędnik kierował większa kance- larią królewską i opatrywał pieczęciami dokumenty wydawane przez króla, które zyskiwały wtedy moc prawną (bez pie- częci dokument był nieważny, w związ- ku z czym często dochodziło do sporów między monarchą a kanclerzem bądź podkanclerzym, którzy mogli odmówić opieczętowania dokumentu, jeżeli uznali, iż ten jest niezgodny z prawem). W kom- petencjach Kanclerza leżało również kie- rowanie polityką zagraniczną (kanclerz wielki koronny zajmował się kontakta- mi z państwami Europy Zachodniej zaś kanclerz WKL kontaktami z państwami leżącymi na wschód od RON). Kanclerz jaki, iż był związany z osoba króla, zo- bowiązany był również do wygłaszania przemów w imieniu monarchy, a po za- kończonych sejmach ogłaszał drukiem konstytucje sejmowe i rozsyłał je sejmi- kom. W kompetencjach kanclerza leżała także rola sędziego w sądzie asesorskim, w którym orzekano w spawach sporów granicznych pomiędzy dobrami prywat- nymi i królewskimi. Sąd asesorski był także najwyższą instancją dla miast kró- lewskich. Wróćmy jednak do Żółkiewskiego. Dlaczego hetman polny koronny nie do- stał buławy wcześniej, bojużw roku 1605, po śmierci hetmana wielkiego koronne- go i kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego (pomimo że wiele osób w tamtym okresie istotnie uważało Żół- kiewskiego za spadkobiercę Zamojskie- go, w dziedzinie wojskowości uważał też tak sam hetman polny)? Najważniejszym powodem jest chyba to, iż król Zygmunt III Waza nie darzył Żółkiewskiego zaufa- Zygmunt III Waza niem, a nawet wprost uważał hetmana za przeciwnika politycznego. Wiedział, że hetman polny był wychowankiem i protegowanym Jana Zamoyskiego, (to przy poparciu Zamoyskiego, Żółkiew- ski otrzymał w 1588 r. buławę hetmana polnego) który w ostatnich latach życia stał w opozycji do króla w czym czynnie asystował mu Żółkiewski. Za przykład niech posłużą mowy sejmowe Żółkiew- skiego z czerwca 1605 roku, w których wystąpił on ostro przeciwko planowa- nym posunięciom króla a mianowicie przeciw koronacji vivente rege swojego syna Władysława i małżeństwem z Kon- stancją Habsburżanką (co osobiście do- tknęło monarchę). Wcześniej, bo w roku 1602, król za zasługi w trakcie wojny w Inflantach zaproponował Żółkiewskiemu buławę wielką litewską, co było niewąt- pliwym awansem. Żółkiewski zaszczyt przyjął, jednak ostatecznie do nadania buławy nie doszło. Po rezygnacji Zamoy- skiego z głównodowodzącego wyprawy inflanckiej, Żółkiewski odmówił objęcia dowództwa i postanowił wrócić na Ruś (co przekreśliło szansę na tytuł hetmana wielkiego litewskiego), gdzie ówczesny kanclerz potrzebował go w zbliżającej się walce ze stronnictwem królewskim. Wszystko zaczęło zmieniać się dopiero w roku 1606, kiedy to hetman przypar- ty do muru podczas rokoszu Zebrzy- dowskiego (który przez Reginę Herbur- tównę był szwagrem hetmana polnego) zadeklarował pomoc królowi i związał się tym samym z obozem królewskim. Żółkiewski do 1608 roku wspierał króla i walczył przeciwko rokoszanom, jednak nie wykazywał w swoich działaniach tyle stanowczości i energii co podczas po- przednich kampanii, król widząc to dalej pozostał dalej nieufny w stosunku do het- mana. Żółkiewski już w 1608 roku liczył, iż za poparcie, którego udzielił królowi, ten nada mu buławę wielką koronną, jed- nak otrzymał „jedynie” stanowisko wo- jewody kijowskiego. Przez kolejne lata, Żółkiewski walczył za Rzeczpospolitą w kolejnych kampaniach jednak co jakiś czas dochodziło między nim a królem do niesnasek. W roku 1613 na sejmie, po- słowie prosili senatorów, aby ci wpłynęli na króla w sprawie nadania buławy wiel- kiej koronnej Żółkiewskiemu, jednak nie dało to żadnego rezultatu wakat po Za- moyskim dalej pozostał nieobsadzony. W kolejnych latach gwiazda Żółkiewskiego zaczęła blednąć. W latach 1613-1617 na- jeźdźcy kilkukrotnie napadali na tereny Rzeczpospolitej a hetman nie mógł nic s "3 Pieczęć wielka koronna z I poł. XVIiw. na to poradzić z powodu małej liczby żołnierzy, przez co zaczął być powszech- nie krytykowany za swoją rzekomą nie- udolność. I właśnie w momencie, kiedy hetman wydawał się stary, słaby i niedo- łężny, król 6 lutego 1618 roku obdarza go tytułem hetmana wielkiego koronnego a w miesiąc później stanowiskiem kancle- rza wielkiego koronnego. Co więcej Żyg- munt III rozdał resztę wakujących urzę- dów a swoje stronnictwo oparł na 70-cio letnim Żółkiewskim. Hetman nie był już zagrożeniem dla tronu, jakim się kiedyś wydawał, będąc w obozie Zamoyskiego i od pewnego czasu był raczej podporą władzy królewskiej (zmienił front do tego stopnia, iż poparł króla w sprawie soju- szu z Austrią, która przez lata zwalczał u boku Zamoyskiego, a nawet po jego KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 3 4 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA śmierci pozostawał wobec Habsburgów niechętny). Nowe tytuły jakie otrzymał pod koniec życia Żółkiewski (buława wielka koronna bezsprzecznie zasłużona za kampanię moskiewską z 1610 r.) przy- niosły jednak ze sobą mnóstwo nowych kłopotów i sprowadzały jeszcze większą falę krytyki na hetmana. W roku 1618 Podole i Wołyń znów dotknęła plaga najazdów tatarskich, część z nich udało się hetmanowi powstrzymać, ale zago- ny i tak dokonały wielkich zniszczeń. Najgorsza tego roku była jednak klęska pod Oryniem gdzie hetman zgromadził znaczne siły przed spodziewanym ata- kiem tatarskim. Były to jednak w więk- szości wojska magnackie, rozłożone w kilku małych obozach, zaś poszczególni dowódcy byli ze sobą skłóceni. Wszyst- ko to sprawiło, iż Tatarom ponownie udało się splądrować Podole i Wołyń, a na Żółkiewskiego spadły gromy za po- niesioną klęskę. Zewsząd zaczęły się po- jawiać głosy, aby odwołać hetmana (było Buława hetmańska z XVI[w. to niespotykane, gdyż urząd hetmana był dożywotni). Na sejmie w roku 1619 nie mogąc znieść krytyki, Żółkiewski popro- sił króla o zwolnienie go z zajmowanych stanowisk. Król i senatorowie wsparli jednak hetmana i ujęli się za nim przed szlachtą, zaś monarcha nakazał, aby do- pełnił swej służby na stanowisku. W roku 1620 Stanisław Żółkiewski wyruszył do Mołdawii na kampanię przeciwko Tur- kom, z której już nie wrócił. Tytuły jakie otrzymał 400 lat temu Stanisław Żółkiewski, otrzymał słusz- nie, ale niestety o kilkanaście lat za póź- no. Kariera hetmana w ostatnich latach jego życia nie była tak olśniewająca jak kariera jego patrona, Jana Zamoyskie- go, mimo że osiągną te same godności co jego mistrz to nastąpiło to w znacz- nie późniejszym wieku. Rację ma autor chyba najlepszej biografii Stanisława Żółkiewskiego, polski historyk, Jerzy Besala, który napisał, że w chwili ob- jęcia przez Żółkiewskiego najważniej- szych urzędów słońce talentu i sławy zachodziło wraz z wiekiem hetmana. Łukasz Majkut TADEUSZ KOŚCIUSZKO — NAJCZYSTSZY SYN WOLNOŚCI Jedno z hrabstw stanu Indiana w USA nosi nazwę Kosciusko. Napoleon określił go bohaterem północy. Jest góra im. Ta- deusza Kościuszki w Australii nota bene najwyższy szczyt na kontynencie. W No- wym Jorku są 2 mosty zwane Mostami Kościuszki a także hrabstwo Kościuszki w stanie Indiana. Sejm RP na obradach 17 sierp- nia 2016 r. podczas głosowania poparł uchwały ustanawiające rok 2017 rokiem Josepha Conrada-Korzeniowskiego, Jó- zefa Piłsudskiego, Tadeusza Kościuszki a także Adama Chmielowskiego, Hono- rata Koźmińskiego oraz rzeki Wisły. 4 listopada 2016 r. Senat przyjął w tej spra- wie uchwały ustanawiające patronów dla 2017r. W uchwale czytamy: „Senat Rzeczy- pospolitej Polskiej ustanawia rok 2017 Rokiem Tadeusza Kościuszki, by naród polski oddał należny hołd pamięci swe- go bohatera, bohatera światowej sławy, Generał Tadeusz Kościuszko a także by młodym pokoleniom wskazać przykład służby i poświęcenia dla Ojczy- zny, i aby wzmocnić przez to kondycję du- chową narodu”. W 2017 odbędzie się 200. rocznica śmierci Tadeusza Kościuszki — Najwyż- szego Naczelnika Siły Zbrojnej Naro- dowej ogólnonarodowego powstania, zwanego insurekcją kościuszkowską, polskiego i amerykańskiego generała, „niezłomnego bojownika w walkach o niepodległość”. „ Tadeusz Kościuszko zajmuje szcze- gólne miejsce w panteonie narodowych bohaterów. Jest symbolem wolności i wzorem patrioty nie tylko dla obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Uosabiał naj- lepsze wartości: tolerancję i równość; Thomas Jefferson, jeden z autorów ame- rykańskiej Deklaracji Niepodległości, nazwał Tadeusza Kościuszkę najpraw- dziwszym synem wolności, oddając mu hołd w związku z jego działalnością w Stanach Zjednoczonych Ameryki” — za- akcentowano w przyjętej uchwale. W świadomości większości Polaków, Kościuszko istnieje jako przywódca po- wstania i wielkiego bohatera narodowe- go. Jednak była to postać bardzo barwna, ciekawa, skomplikowana i wcale nie tak krystaliczna jak sądzimy. Przyszły naczelnik powstania urodził się w 1746 roku w Mereczowszczyźnie (dzisiejsza Białoruś) na Polesiu, jako czwarte dziecko miecznika brzeskiego Ludwika Tadeusza Tekli Kościuszko. Ród Kościuszków wywodził się ze spo- lonizowanej szlachty ruskiej. Za swe za- sługi przodek Tadeusza — Fiodor — w 1458 r. otrzymał od Kazimierza Jagiel- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska (Grudzień) Nr 1(22)/2017 35 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY lończyka prawa szlacheckie oraz posiad- łość ziemską Siechnowicze w powiecie kamienieckim. Tu urodził się syn Fio- dora ― Konstanty, którego zdrobniale nazywano Kostiuszką. Po latach imię to stanie się rodowym nazwiskiem. W wieku 9 lat Tadeusz wraz ze swoim bratem Józefem podjął naukę w szkole Pijarów w Lubieszowie. W trzy lata później zmarł mu ojciec, co bardzo pogorszyło sytuację finansową rodziny i zaowocowało tym, iż dwa lata po śmierci ojca obaj bracia musieli zakończyć edu- kację ze względu na brak funduszy po- trzebnych do dalszego kształcenia. Przez następnych pięć lat pozostawał w domu matki i starszej siostry Anny Est- kowej. Ponieważ dziedzicem niewielkie- go rodzinnego majątku miał być Józef, Tadeusz wybrał karierę wojskowego. Kościuszko postanowił, że naukę w kierunku wojskowości rozpocznie w Szkole Rycerskiej założonej z inicjaty- wy Stanisława Augusta Poniatowskiego, która kształcić miała kadry przyszłych polskich oficerów. Do szkoły się dostał ale prawdopodobnie tylko dzięki protek- cji książąt Czartoryskich. W szeregach korpusu kadetów Kościuszko należał do najzdolniejszych uczniów. Po roku nauki wyróżnił się na egzaminie tygodniowym z geometrii, pobierał również specjalny kurs inżynierski dla najlepszych ucz- niów. Po zakończeniu podstawowego kursu pozostał w szkole jako instruktor podbrygadier w stopniu chorążego, zaś uczelnię opuścił w stopniu kapitana. Po zakończeniu szkoły uzyskał stypendium królewskie oraz korpusowe na dalszą na- ukę w Paryżu. Studia podjął jednak nie na uczelni wojskowej a na… Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby. Ta dziwna na pierwszy rzut oka decyzja o wyborze uczelni spowodowana była tym, iż jako obcokrajowiec (przy tym nie zamożny) nie miał szans na wstąpienie w progi jed- nej z paryskich uczelni wojskowych. Aby nie marnować czasu, Kościuszko oprócz nauki na kierunku artystycznym pobierał prywatne lekcje u profesorów ze szkół wojskowych. We Francji spędził 5 lat, oprócz wiedzy z dziedziny wojskowości rozwiną się również jego zdolności ma- larskie. Pobyt we Francji odcisnął rów- nież piętno na poglądach politycznych i społecznych młodego Kościuszki. W 1774 r. Tadeusz powrócił do kra- ju, gdzie pomimo starań nie udało mu się dostać przydziału do polskiej armii. W tym okresie Tadeusz z wzajemnością za- kochał się w córce Ludwika Sosnowskie- go, Ludwice, jednak ojciec jego wybran- ki był przeciwny małżeństwu ze względu na różnice majątkowe panujące między rodami. Sosnowski miał nawet powie- dzieć Kościuszce „Synogarlice nie dla wróbli, a córki magnackie nie dla drob- nych szlachetków”. Tadeusz miał podjąć nawet próbę porwania swojej wybranki, jednak plan się nie powiódł. Pozostając bez pracy i środków do życia postanowił opuścić kraj i w 1775 roku udał się do Saksonii gdzie planował wstąpić do woj- ska saskiego albo służby dyplomatycznej elektora, jednak jego zamiary nie powiod- ły się i wyjechał do Francji gdzie usłyszał o Wojnie w Ameryce Północnej, w której to koloniści wspierani przez Francuzów odnosili sukcesy przeciw Anglikom. W sierpniu 1776 r. Kościuszko po bardzo niebezpiecznej podróży dotarł do Filadelfii (w czasie rejsu statek przyszłe- go naczelnika rozbił się a on uczepiony masztu dotarł do pobliskiej wyspy), gdzie został przyjęty w szeregi armii powstań- czej jako inżynier pułkownik. Kościusz- ko będąc w USA posługiwał się językiem francuskim, jako że nie znał angielskiego przez co był brany początkowo za Fran- cuza, co można zauważyć w listach ame- rykańskich generałów, w których piszą o nim jako o Francuzie. W wojnie przeciw Brytyjczykom, zadaniem Kościuszki była budowa umocnień i utrudnianie marszu armii angielskiej. Kierował bu- dową umocnień Fortu TICONDERO- GA oraz fortyfikacji w pobliżu Saratogi, gdzie Amerykanie powstrzymali Brytyj- czyków, co uznaje się za punkt zwrot- ny w Wojnie o Niepodległość Stanów Zjednoczonych. Następnie pułkownik został skierowany do budowania twier- dzy WEST POINT, którą miał uczynić warownia nie do zdobycia (dziś w forcie mieści się najstarsza w stanach i jedna z najbardziej prestiżowych uczelni wojsko- wych na świecie, zaś na terenie akademii znajduje się pomnik generała). Powie- rzenie mu tej bardzo ważnej funkcji było wyrazem uznania od J. Waszyngtona dla umiejętności inżynierskich Kościuszki, które został dostrzeżone przez dowódz- two amerykańskie w trakcie działań wo- jennych. Przez ponad dwa lata zajmował się budową umocnień West Point, po czym poprosił Waszyngtona o przenie- sienie go na front południowy. W 1783 r. Kościuszko został awansowany na ge- nerała brygady armii amerykańskiej, przyznano mu również grunty, pokaźną sumę pieniędzy oraz podziękowania od Kongresu. Pieniędzy nie dostał jednak od razu, i zaległe pobory otrzymał osta- tecznie w 1798 roku i przeznaczył je na wykupywanie murzynów W swej ostat- niej woli Kościuszko przeznaczył pienią- dze wypłacone mu przez Kongres także na wykształcenie uwolnionych niewol- ników, by stali się oni pełnoprawnymi członkami społeczeństwa. Wykonanie testamentu Kościuszko powierzył Jeffer- sonowi. Tenże jednak, wymawiał się po- deszłym wiekiem i kiepskim zdrowiem, i ostatecznie woli Kościuszki nie zreali- zował. Przyszły Naczelnik insurekcji był jednym z pierwszych, którzy uważali niewolnictwo i handel Afrykanami za hańbę ludzkości (warto dodać, iż ordy- nansem, a z czasem także przyjacielem, Kościuszki był Agrippa Hull, czarnoskó- ry mieszkaniec Nowej Anglii. Natomiast w Polsce jako adiutant służył mu Jean Lapierre, czarnoskóry Haitańczyk, po- znany przez naczelnika w trakcie wojny amerykańskiej, który na wieść o wybu- chu insurekcji przybył walczyć u boku dawnego przyjaciela). Jako największe zło Rzeczpospolitej Kościuszko postrze- gał niewolę chłopów. W lipcu 1784 r. pożegnawszy się z przyjaciółmi wyruszył do ukochanej Polski gdzie dotarł 12 sierpnia 1784r. 36 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA Ponownie starał się o miejsce w polskiej armii i ponownie nie udało mu się uzy- skać stanowiska osiadł więc w rodzin- nych Siechnowiczach, gdzie spędzić miał teraz prawie pięć lat. Po uchwałach Sejmu Czteroletniego podjęto uchwałę podnoszącą liczebność wojska polskiego do 100 tys. a Kościuszko został powoła- ny w stopniu generała-majora do służby w wojsku koronnym i objął dowództwo nad jedną z trzech dywizji tworzących armię koronną. 18 maja 1792 roku gra- nicę Rzeczypospolitej przekroczyła 100 tysięczna armia rosyjska rozpoczyna- Ea. ; A M Waszyngton i generałowie. Bohaterowie Rewolucji Amerykańskiej. wszelakie działania przeciwko wojskom rosyjskim. W wyniku tej haniebnej zdra- dy, Kościuszko wraz z innymi dowódca- mi poddał się do dymisji i w kilka miesię- cy później wyjechał za granicę, najpierw do Saksonie a następnie do Francji. W Paryżu generał starał się uzyskać po- moc Francji dla planowanego powsta- nia, nie uzyskał jednak żadnych konkre- tów (Kościuszko w Paryżu spotkał się z Charles Francois Dumouriezem, zwy- cięzcą spod Valmy i Jemappes, człowie- kiem który uratował rewolucyjną Francję przed armiami I Koalicji a jednocześnie Wśród nich dwóch Polaków, w mundurze zielonym generał Kazimierz Pułaski obok generał Tadeusz Kościuszko jąc tym samym tzw „Wojnę w obronie Konstytucji 3 maja”. W miesiąc później a dokładnie 18 czerwca doszło do zwy- cięskiego starcia pod Zieleńcami, dla którego uczczenia ustanowiono order „Virturi Militari”, zaś jednym z pierw- szych odznaczonych nim został Tade- usz Kościuszko. W kolejnych starciach z Rosjanami pod Włodzimierzem oraz Dubienką Kościuszko udowodnił swoją wartość jako dowódca co zaowocowało w niedługim czasie awansem na gene- rała lejtnanta (w Rzeczpospolitej gene- rał Kościuszko był jeszcze słabo zna- ny i mało kto słyszał o jego zasługach w czasie wojny o niepodległość USA). W [ipcu położenie wojskowe Rzeczypo- spolitej było trudne ale wynik wojny nie był przesądzony, pomimo to, król Stani- sław August Poniatowski przeszedł na stronę Targowiczan i nakazał wstrzymać człowiekiem, który w 1793 roku zdradził Francję oraz wyjawił szczegółowe plany insurekcji Prusakom, którzy przekazali je następnie Rosjanom). Kościuszko wrócił do Drezna, gdzie opracowywał koncep- cje powstania narodowego. Wszystko jednak trwało zbyt długo. Z dzisiejszej perspektywy możemy z pewnością po- wiedzieć, iż powstanie powinno wy- buchnąć już jesienią 1793 roku a nie wiosną 1794. Wcześniejszy wybuch po- wstania dał by Polakom czas organizację sił zbrojnych na terenie kraju oraz uchro- niło wojsko polskie przed dalszą reduk- cją (w XVIII w. nie prowadzono działań wojennych zimą, więc powstańcy w tym okresie nie byli by zagrożeni ze strony obcych armii). W marcu Rosjanie wpadli na trop organizacji spiskowej, zaś kolej- ni emisariusze wzywali Kościuszkę do kraju. 24 marca 1794 roku generał złożył przysięgę narodowi i objął przywództwo, jako Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej(Insurekcja rozpoczęła się 12 marca 1794, gdy generał Antoni Mada- liński odmówił poddania się redukcji I Wielkopolskiej Brygady Kawalerii Na- rodowej i na jej czele wyruszył z Ostro- łęki w kierunku Krakowa). Powstanie trwało pół roku i zakończyło się klęską. Szanse na zwycięstwo od początku były bardzo niewielkie (Kościuszko w marcu 1794 roku miał powiedzieć „,Z.a mało nas żeby zwyciężyć, ale wystarczająco żeby zginąć z honorem”) ale dzięki insurek- Kopiec Tadeusza Kościuszki w Krakowie cji sprawa polska nie upadła bez walki, a powstanie rozpoczęło serię zzywów na- rodowych. Istotny też był liczny udział chłopów 1 mieszczaństwa w powstaniu, który spowodował rozbudzenie $wiado- mości narodowej najszerszych warstw społeczeństwa i sprzyjał przyszłemu kształtowaniu się nowoczesnego pojęcia narodu. Chłopi i mieszczanie nierzadko dostawali stopnie oficerskie. Przyśpie- szało to przełamywaniu barier stano- wych i sprzyjało dalszym przemianom społecznym. 10 października 1794 roku po prze- granej bitwie pod Maciejowicami, na- czelnik zostaje ranny i dostaje się do niewoli, następnie zostaje uwięziony w Petersburgu w twierdzy Pietropawłow- skiej. Po dwóch latach niewoli, w zamian za złożenie przysięgi wiernopoddańczej cesarz Paweł I uwalnia Kościuszkę oraz 20 tys. Polaków. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA (GRUDZIEŃ) Nr 1(22)/2017 3 7 Generał wyjechał do Ameryki i po krótkim pobycie wrócił do Francji, gdzie w latach 1798-1815 r. mieszkał, W tym czasie brał udział w tworzeniu legio- nów polskich, jednak był przeciwnikiem związku z Napoleonem, do którego nie miał zaufania. Ostatnie lata życia spę- dził w Soulry w Szwajcarii, zmarł 15 października 1817 r. Zwłoki Naczelnika sprowadzono rok później do Polski i po- chowano je w krypcie św. Leonarda Ka- tedry Wawelskiej. Serce Kościuszki spo- czywa w urnie na Zamku Królewskim w Warszawie. Na jego cześć usypano w latach 1820-1823 Kopiec Kościusz- ki w Krakowie, na wzór istniejących w mieście kopców Wandy i Krakusa. OBCHODY 25-LECIA TKPZL W ŻÓŁKWI W dniu 24 września w Żółkwi na Ukrainie odbywały się uroczyste ob- chody jubileuszu 25-lecia Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej oddziału w Żółkwi, w których wzięła udział także delegacja z Żółkiewki. Na uroczystościach obecni byli m. in. wi- cemarszałek Senatu Maria Koc, konsul Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie Marian Orlikowski, prezes lwowskiej centrali Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej, Emil Legowicz, pre- zesi okręgowych oddziałów TKPZL z Sambora, Wielkich Mostów, Łanowic i Mościsk. Stronę ukraińską reprezento- O Tadeuszu Kościuszce można po- wiedzieć wiele rzeczy jednak jedna sprawa nie ulega żadnej wątpliwości — Żadnemu Polakowi przed nim nie udało się zawładnąć międzynarodową wyobraźnią na choćby zbliżoną skalę. Nie bez powodu Juliusz Verne umieścił jego portret w łodzi podwodnej kapi- tana Nemo, Lord Byron napisał, że na dźwięk jego imienia drżą tyrani, Casa- nova w swoich pamiętnikach okrzyknął go nieśmiertelnym a w całych Stanach Zjednoczonych więcej pomników od niego ma tylko Jerzy Waszyngton. Łukasz Majkut wali mer Żółkwi Petro Wychopeń oraz przedstawicielka państwowej admini- stracji — Nadia Szczur. Nasza delega- cja wręczyła władzom Towarzystwa pamiątkowy dyplom z okazji 25-lecia działalności. W trakcie oficjalnych uro- czystości odbyły się występy lokalnych zespołów tanecznych i wokalnych pro- mujących w najszerszy sposób kulturę polską. Wśród nich znaleźli się zarów- no młodzi wykonawcy z żółkiewskie- go zespołu „Dominanta”, działającego przy TKPZL w Żółkwi, jak i popular- na lwowska kapela — „Wesoły Lwów”. Po części artystycznej w hotelu „Park” zorganizowano uroczysty bankiet, na który zaproszono wszystkich przyby- łych gości. Towarzystwo powstało w 1992 r. Pierwszym prezesem została Zofia To- warnicka, wkrótce zastąpiła ją Ludmi- ła Iwaniec, która sprawowała funkcję prezesa aż do 2013 r. Następnie funkcję tę piastowali kolejno Oleg Niedzielski i Helena Zawierucha. Wiceprezesem od założenia aż po rok 2014 była Aleksan- dra Jakuszewa. Towarzystwo zajmuje się aktywnym wsparciem Polaków na Ukrainie; bierze udział w wydarzeniach i inicjatywach o charakterze społecznym i kulturalnym. Organizuje pomoc dla osób potrzebujących oraz rodzin wielo- dzietnych. Co roku wysyła na wakacje do Polski dzieci pochodzące z polskich rodzin. Towarzystwo bierze również aktywny udział w pracach związanych z życiem żółkiewskiej kolegiaty Św. Wawrzyńca. W 2016r. zjego inicjatywy udało się zorganizować wyjazd na Świa- towe Dni Młodzieży do Krakowa dla 60-osobowej grupy młodzieży z Żółkwi i okolic. Każdego roku przed uroczy- stością Wszystkich Świętych Towarzy- stwo organizuje akcję porządkowania polskiej części cmentarza w Żółkwi, oczyszczając zaniedbane i zapomniane polskie nagrobki. Oprócz Żółkiewki organizacja nawiązała współpracę tak- Że ze stowarzyszeniami z Bełchatowa, Węgrowa i Mińska Mazowieckiego. Ewa Bukowska - Marczak KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 38 Nr 1(22)/2017 (GRUDZIEŃ) PANORAMA ŻÓŁKIEWSKA „PACZKA LITERACKA” PEŁNA KSIĄŻEK Miło nam poinformować, iż nasza biblioteka znalazła się na liście uczest- ników akcji „Paczka literacka”, jest to wydarzenie zorganizowane przez wy- dawnictwo Agora oraz Fundację Roz- woju Społeczeństwa Informacyjnego. Wydawnictwo Agora rozwija swoją działalność w dziedzinach takich jak muzyka, literatura, edukacja oraz film, współpracuje z wieloma osobami zna- nymi nie tylko z pisania książek ale również, znanymi z wielkiego ekranu, telewizji czy tworzenia muzyki. W ofer- cie jaką przygotowało w ramach akcji paczka literacka, właśnie można wypo- życzyć książki napisane przez aktorów jak i muzyków. Do przedsięwzięcia za- proszone zostały biblioteki publiczne KLUB SENIORA W ŻÓŁKIEWCE Po wielu staraniach mamy naresz- cie oficjalnie zorganizowany i zareje- strowany „Klub Seniora”, a stało się to 10 października 2017 r. Klub działa pod patronem Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce, którą dyr. jest p. Anna Podgórska, a dla nas seniorów jest dobrym duchem i do- radczynią. Nasz klub, jak każda szanująca się organizacja wybrał swoje władze . Przewodniczącym został p. Bole- sław Salwa, na jego zastępcę wybrano Danutę Błaszczak, sekretarzem klubu jest Jadwiga Radecka . Do rady klubu weszli też p. Ewa Zachariasz, która pro- wadzi „„Kabaret pod siwym włosem” i z udziałem jego członków organizuje- my różne imprezy kulturalne. W dorobku klubu w okresie jego prawie już 3-letniej działalności mamy następujące imprezy: Szopki nowo- roczne, Dzień kobiet, Dzień Sołtysa, Żółkiewskie „Wesele”.Udział w XVIII Jesiennym Przeglądzie Twórczości Se- niorów w Chełmie , gdzie nasz występ z całej Polski, w ramach inicjatywy do naszej biblioteki dotarła taka paczka za- wierająca 21 książek, a w niej między in- nymi : Jacek Antczak, Hanna Krall „Re- porterka”, Robert Janowski „Muzyka mojego życia”, Anna Jelonek, Dorota Frontczak „Zdrowy apetyt”, Michał Ogórek „Polska Ogórkowa”, Marek Niedźwiecki „Nie wierzę w życie po- zaradiowe”, Witold Bereś, Krzysztof Burnetko „Andrzej Wajda. Podejrza- ny” jak i wiele innych. Paczka zawie- rała również dwa audiobooki, Andrzej Makowiecki „Ja, Urbanator” oraz Mariusz Szczygieł „Laska nebeska”. Wszystkie książki dostępne w ramach akcji „Paczka literacka” znajdują są w Bibliotece Publicznej w Żółkiewce, po które serdecznie zapraszamy. Anna Jarosz bardzo się podobał i zebraliśmy wiele gratulacji. 19 listopada zorganizowa- liśmy wieczór przy świecach - czyli imprezę „Co nam zostało z tych lat”, program retro z lat 30.-tych XX w. Będzie też 3-cia Szopka Nowo- roczna. Już 3 razy wyjeżdżaliśmy tez do te- atru muzycznego w Lublinie na operet- ki, a na początku grudnia jedziemy na koncert piosenki francuskiej pt. „Pod dachami Paryża”. W naszym planie mamy jeszcze wiele ciekawych imprez i wyjazdów. Najważniejsze jednak jest to, że nie siedzimy ciągle w domu, spotykamy się na próbach, na różnych uroczy- stościach co nam daje energię i zapał do działania. Starość wcale nie musi być smutna i zgorzkniała. Zapraszamy wszystkich chętnych by wstępowali do naszego klubu, znajdą tam nie tyl- ko rozrywkę, ale też grono życzliwych przyjaciół. „„Nie siedź w domu , nie narzekaj Klub Seniora na Cię czeka !” Jadwiga Radecka KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY KĄCIK KULINARNY RURKI DROŻDŻOWE Składniki: » 3 szkl. mąki, » | kostka margaryny, » łyżki smalcu, » 4 żółtka y2 szkl. śmietany, » 2 dkg drożdży, powidła śliwkowe. Wykonanie: Z mąki, margaryny, smalcu, żółtek, śmietany, i drożdży zagnieść ciasto. Ciasto podzielić na części, rozwał- kowywać, smarować powidłami i za- wijać. Podzielić na dwa paski i ciąć na równe kawałki układać na blachę i piec. Wystudzone obtoczyć w cuk- rze pudrze. Smacznego PIEROGI Z BOBEM Składniki: » | kg bobu, * 4-5 ziemniaki, * |-2 cebule, sól, » pieprz. Wykonanie: Bób obgotować i ziemniaki wystu- dzone przemielić przez maszynkę, cebulę podsmażyć .Wszystkie skład- niki wymieszać dodać pieprz i sól. Zagnieść ciasto na pierogi i nadzie- wać farszem. Ugotować podawać na gorąco z tłuszczem. Smacznego Przepisy od pań KGW Chłaniów WARSZTATY, WYCIECZKI, ZAJĘCIA, ZABAWY
panorama_zolkiewska_nr2_.pdf	W NUMERZE MI.IN.: Z życia gminy -Nowe miejsca rekreacji i wypoczynku -Modernizacja oddziałów przedszkolnych GUT) -Piknik Loe/zY -Jarmark Żółkiewski Ciekawostki -Il Targi Turystyki Wiejskiej i Kulturowej "Lubelskie Lato 2014” -Agroturystyka w naszej gminie Posl „aż Pvzj Nasze szkoły -Rozpoczęcie nowego roku szkolnego 2014/2015 Wydarzenia -100. lecie wybuchu I Wojny Światowej -70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego -Z Żółkiewki do Miednoje... Sylwetki -Jan Wójtowicz-droga do armii Sport -Awans Hetmana OD REDAKTORA NACZELNEGO Szanowni Czytelnicy! Z prawdziwą przyjemnością kierujemy do Państwa kolejny num- er Panoramy Żółkiewskiej, w której zamieszczamy informacje o ciekawych wydarzeniach i inicjatywach kultur- alnych w naszej gminie z minionego lata oraz przypominamy o ważnych datach rocznic państwowych. Na początku - informujemy o nowych inwestycjach służącym mieszkańcom i przyczyniających się do poprawy wizerunku naszej gminy, o modernizacji oddziałów przedsz- kolnych w szkołach podstawowych przy udziale środków zewnętrznych. Nasze szkoły realizują interesujące projekty i o nich również w tym nu- OCZ Zapraszam do zapoznania się z ciekawym artykułem pt. *Z Żółkiew- ki do Miednoje- dla niektórych podróż w jedną stronę” autorstwa Andrzeja Wac-Włodarczyka, w którym autor pisze o zamordowanych Polakach na wschodzie, podczas II Wojny Świa- towej. Wśród nich byli także pocho- dzący z Ziemi Żółkiewskiej. Na uwagę zasługuje artykuł opisujący sylwetkę Tadeusza Jana Wójtowicza z Żółkiewki i jego drogę do armii generała Maczka. Piszemy w kwartalniku o 100. rocznicy wybuchu I Wojny Światowej, a także o gminnych obchodach 70. rocznicy pacyfikacji wsi Władysław- in i Chłaniów. Przypominamy o 70. rocznicy powstania warszawskiego w artykule pana Bohdana Kiełbasy. Podczas gorącego lata Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce zaproponował bogatą ofertę kultural- ną. Sezon letni rozpoczął się od Ma- jówki Ludowej i eliminacji rejonowych do Festiwalu Kapel i Śpiewaków WYDAWCA: Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce, ul. Krótka 3, 22-335 Żółkiewka tel./fax 84 683 17 28, e-mail: oks_zolkiewkaQ©poczta.onet.pl REDAKTOR NACZELNY: Anna Podgórska ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Anna Podgórska, Bohdan Kiełbasa, Katarzyna Oleszek, Łukasz Majkut KOREKTA: Alina Chromczak, Renata Drozd SKŁAD: KWANT STUDIO DRUK: Wydawnictwo „ROMAR” Krasnystaw, ul. Poniatowskiego 20 tel./fax 82 576 12 75. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmiany treści i tytułów przesyłanych artykułów. Na 1 stronie okładki zdjęcie Korowodu na ulicy Zółkiewki, na stronie 2 zdjęcie Zółkiewki z lotu ptaka. www.oks-zolkiewka.pl Ludowych w Kazimierzu. Odbył się II Powiatowy Festiwal Piosenki i Tańca, Gala Piosenki Biesiadnej w ramach II Targów Turystyki Wiejskiej i Kul- turowej "Lubelskie Lato 2014, Piknik Historyczny i Piknik Wawrzyńca, Jar- mark Żółkiewski oraz Święto Plonów. OKS zorganizował również atrakcy- jne wycieczki dla dzieci i młodzieży z naszej gminy: do Kazimierza, Dęb- lina „Stężycy oraz do Janowa Lubel- skiego. Więcej szczegółów _ przec- zytacie Państwo w poszczególnych artykułach. 18. numer Panoramy Żółkiewskiej kończymy krzyżówką, zapraszając Państwa do kącika kulinarnego na pyszne ciasto czekoladowe. Życzę miłej lektury. Panorama Żółkiewska KAPITAŁ LUDZKI NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 3 Z ŻYCIA GMINY Li UNIA EUROPEJSKA M R FUNDUSZ SPOŁECZNY EUROPEJSKI * Ż Le Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Modernizacja oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. Nowe miejsca rekreacji i wypoczynku. 1 września, po przerwie wakacyjnej zostały wznowione zajęcia w oddziale przedszkolnym „Klub przedszkolaka w Żółkiewce”. Jest to drugi rok funk- cjonowania oddziału przedszkolnego współfinansowanego ze środków Eu- ropejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regio- nach, Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty, Poddziałanie 9.1.1. Zmniejszanie nie- równości w stopniu upowszechniania edukacji przedszkolnej. W roku szkolnym 2013/2014 w zajęciach oddziału przedszkol- nego korzystało 20 dzieci w wieku 3 i 4 lata. Oddział funkcjonował 5 dni w tygodniu, od poniedział- ku do piątku przez 8 godzin. Dzieci uczestniczyły w zajęciach edukacji przedszkolnej, zgodnie z podstawą programową, prowadzonych przez 2 nauczycieli wychowania przedszkol- nego. Oprócz zajęć dydaktycznych w Klubie przedszkolaka prowadzone były zajęcia z logopedą, psychologiem, zajęcia z gimnastyki korekcyjnej i mu- zyczno-taneczne oraz język angielski. Podczas zajęć dzieci miały zapewnione 3 posiłki w ramach stołówki szkolnej. W ramach projektu przedszkolaki wyjechały do kina do Krasnegostawu oraz do ZOO do Zamościa.Po zakoń- czeniu pierwszego roku funkcjonowa- nia oddziału przedszkolnego „Klub przedszkolaka” ma 13 absolwentów. W nowym roku szkolnym 2014/2015, z oddziału przedszkolne- go korzysta 20 dzieci. Z grupy dzieci zeszłorocznej pozostało 7 dzieci, nowy proces rekrutacyjny wyłonił grupę 13 osobową. Podczas naboru uzupełniającego została utworzona także lista rezerwowa dzieci. W tym roku szkolnym przewiduje się reali- zację zajęć z: logopedą, w ilości 104 godzin, psychologiem, w ilości 55 godzin, zajęcia muzyczno-taneczne, w ilości 42 godzin, język angielski, w ilości 66 godzin oraz zajęcia z gim- nastyki korekcyjnej, w ilości 64 godzin. W ramach zajęć zaplanowane są 2 wyjazdy: do kina oraz do teatru. Tak, jak w roku poprzednim dzieci mają zapewnione 3 posiłki, ubezpie- czenie, pomoce dydaktyczne. Umowa dofinansowania projektu na lata 2013-2015 „Klub przedszkola- ka w Żółkiewce” w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzi wynosi 403 987,25 zł. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY W tym roku szkolnym 2014/2015 Gmina Żółkiewka zadbała również o starsze przedszkolaki, realizując projekt „Modernizacja oddziałów przedszkolnych w szkołach podsta- wowych” w ramach Priorytetu IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.1 Wyrów- nywanie szans edukacyjnych i zapew- nienie wysokiej jakości usług edu- kacyjnych świadczonych w systemie oświaty, Poddziałanie 9.1.1 Zmniej- szenie nierówności w stopniu upo- wszechnienia edukacji przedszkolnej — w ramach projektu systemowego. W ramach projektu oddzia- ły przedszkolne w szkołach podsta- wowych w Chłaniowie i Żółkiewce zostały przystosowane do potrzeb maluchów. W ramach modernizacji zrealizowano następujące zadania: 1. Dostosowano pomieszczenia dla potrzeb dzieci i personelu — sale, szat- nie i sanitariaty, 2. Wyposażono oddziały przed- 4 Nr2(18)/2014 (wrzesień) szkolne w meble, zabawki i pomoce dydaktyczne oraz artykuły plastyczne, 3. Zakupiono sprzęt ICT i audiowi- zualny, 4. Zagospodarowano plac zabaw przy Szkole Podstawowej w Chłanio- wie. Umowa na modernizację w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzi opiewa na kwotę 163 161,20 zł. W tym roku na terenie Gminy Żół- kiewka zostały zrealizowane kolejne inwestycje przy udziale środków ze- wnętrznych, służące zaspokojeniu potrzeb mieszkańców i przyczyniają- ce się do poprawy wizerunku naszej gminy. W miejscowości Żółkiew-Kolonia, przy zbiorniku retencyjnym powsta- ło miejsce rekreacji i wypoczynku. W ramach projektu „Budowa miejsca rekreacji i wypoczynku w miejsco- wości Żółkiew-Kolonia” zostały za- kupione i zamontowane altany z bali z pełnym wyposażeniem w postaci stołów i ławek, zorganizowane miej- sce na ognisko, zamontowane zostały stojaki na rowery i kosze na śmieci. Gmina na tą inwestycję otrzymała kwotę 27 473,00 zł z Programu Roz- woju Obszarów Wiejskich 2007-2013, działanie 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” dla operacji, które odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi. W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Dzia- łania 413 Wdrażanie lokalnych stra- tegii rozwoju dla małych projektów, w tym roku zostały wyposażone trzy świetlice na terenie gminy. W miejscowości Poperczyn Gmina zrealizowała operację pn. „Wzrost aktywności społeczności wiejskiej poprzez wyposażenie istniejącej świe- tlicy, w ramach której zostało wypo- RWE | ; z + RY sażone zaplecze kuchenne i szatnia świetlicy. Na wyposażenie Gmina otrzymała zwrot kosztów w kwocie 8 165,15 zł Drugą świetlicą jaką Gmina Żół- kiewka wyposażyła to Olchowiec. Realizując projekt pn. „Wsparcie ak- tywności społeczno-kulturalnej na terenie wiejskim poprzez wyposaże- nie istniejącej świetlicy, Świetlica została wyposażona w zakresie za- plecza kuchennego w skład którego wchodzą, m.in: okap gastronomiczny, regał magazynowy, lodówka, piekar- nik, kuchenka mikrofalowa, kociołek i warnik elektryczny, zastawa stołowa, w zakresie sali w postaci stołów i krze- seł oraz wyposażona została szatnia w wieszaki i lustro. Zwrot kosztów wyposażenia świe- tlicy to kwota 7 594,27 zł Wierzchowina to trzecia miejsco- wość w 2014r. w której Wójt Gminy 88 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska wyposażył świetlicę realizując opera- cję, również w ramach PROW, „Popra- wa aktywności społeczności wiejskiej na płaszczyźnie społeczno-kultural- nej poprzez wyposażenie istniejącej świetlicy” Operacja polegała na wy- posażeniu świetlicy w stoły, sztuk 16, krzesła sztuk 96 oraz stół do tenisa. Podpisana umowa na refunda- cję kosztów wyposażenia opiewa na kwotę 8 414,40 zł W/w inwestycje współfinansowa- ne są ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Informacja z Urzędu Gminy BI Z 6 HM Panorama Żółkiewska NASZE SZKOŁY SZKOŁA PODSTAWOWA IM. OFIAR II WOJNY SWIATOWEJ W CHŁANIOWIE Nagroda główna w konkursie literackim „Mój Anioł” W Bibliotece Publicznej w Kra- snymstawie odbyło się uroczyste wrę- czenie nagród laureatom konkursu literackiego „Mój Anioł”. Uroczystość Podsumowanie kon- kursu „Legendy Ziemi Krasnostawskiej” | Ł jj j p. sa HAL ak” tl fre: Sa IMEI] Biblioteka Powiatowa w Krasnym- stawie po raz jedenasty podsumowała powiatowy konkurs literacko - pla- styczny „Legendy Ziemi Krasnostaw- skiej. Komisja konkursowa : Joanna Kawęcka - nauczyciel plastyki MDK Krasnystaw, Eliza Nesteruk - eme- rytowany nauczyciel języka polskie- go, Dorota Korkosz — starszy kustosz PBP w Krasnymstawie oceniła 154 ta zbiegła się z promocją kolejnego numeru czasopisma artystycznego „Nestor. Z tego względu atmosfera była bardzo uroczysta i podniosła. Ideą konkursu było napisanie wier- sza lub tekstu prozatorskiego na temat osobistego wyrażenia odczuć, jakie wywiera wiara w dobrego opiekuna. Nagrodę główną w pierwszej ka- tegorii za tekst prozatorski otrzyma- ła uczennica naszej szkoły Weronika Magier z klasy V pod kierunkiem pani Doroty Kiełbasa. Nasza autorka w swoim opowiada- niu wspomina panią Agnieszkę Barto- siak, wieloletnią nauczycielkę naszej szkoły, która zmarła w 2012 r. Pisze o tym, jakim była człowiekiem i o tym, jak zapamiętali ją jej uczniowie. Weronice gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów literackich. prac uczniów klas IV nadesłanych z 16 szkół podstawowych powiatu krasnostawskiego (zgłoszono 113 prac plastycznych i 41 prac literac- kich). W kategorii literackiej uczest- nicy konkursu mieli za zadanie napi- sanie własnej legendy. V miejsce zajęła nasza uczenni- | ca Ilona Surowiecka za pracę „Le- genda Chłaniowie” pod kierunkiem pani Marty Magier. Nagrodzone i wy- różnione dzieci otrzymały dyplomy oraz nagrody książkowe ufundowane przez powiat krasnostawski. Nagrody wręczał starosta krasnostawski Janusz Szpak. Zapraszamy do przeczytania na- grodzonej legendy. Legenda o Chłaniowie Dawno, dawno temu, za czasów na- szych praprapradziadów, kiedy w oko- licy mało jeszcze było osad ludzkich, za to cały teren był puszczą i bagnami, miało miejsce niezwykłe wydarzenie. Z wyprawy wojennej wracała druży- na Sławoja. Dookoła szumiała ogrom- na knieja, w której było słychać odgłosy KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 5 KALEDNARIUM MAJ - 3 maja odbyły się Gminne Obcho- dy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja. -3 maja panie z KGW z Chłanio- wa uczestniczyły w Krasnymstawie w imprezie pt. „Europejska Majów- ka z Karpiem” zorganizowanej przez Lokalną Grupę Działania Krasnystaw PLUS. -11 maja jednostki OSP z terenu gminy brały udział w Gminnym Dniu Strażaka. -18 maja w Żółkiewce odbyła się Majówka Ludowa. Podczas festynu zostały przeprowadzone Eliminacje Rejonowe do Ogólnopolskiego Festi- walu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu. -20 maja w Kraśniczynie odbyła się uroczystość Powiatowy Dzień Dzia- łacza i Pracownika Kultury. Z gminy Żółkiewka nominacje otrzymały p. Danuta Chwała i p. Magdalena Jó- zefczuk-Dmitroca. Gratulujemy! CZERWIEC -1 czerwca w Żółkiewce odbył się II Powiatowy Festiwal Piosenki i Tańca zorganizowany przez Ośrodek Kultu- ry Samorządowej w Żółkiewce przy 6 Nr2(18)/2014 (wrzesień) współpracy z Lokalną Grupą Działa- nia Krasnystaw Plus. Powiatowy Festiwa Piosenki i Tańca -14 czerwca podczas spotkania Re- gionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki miała miejsce promocja pierwszego zbiorku wierszy Honoraty Banach pt. Wiersze zebrane. Gościem specjalnym był Zygmunt Krasny Prezes LGD Doliny Wieprza i Poru wydawca publikacji. -21 czerwca rozegrał się ostat- ni mecz Hetman Żółkiewka na za- kończenie sezonu rundy wiosennej sezonu 2013/2014 IV ligi piłkarskiej okręgu lubelskiego. -22 czerwca miała miejsce uro- czystość odpustowa w kościele pw. św. Mateusza parafii rzymsko-katolic- kiej w Chłaniowie. -28 czerwca "grupa młodzieży z terenu gminy Żółkiewka wzięła udział w Turnieju Gmin w Pilasz- kowicach. Równocześnie tego dnia zespół „Smile” z Ośrodka Kultury wystąpił w Rudniku podczas Pikniku Lato na Wsi „Artystyczne Podwór- ko”. Imprezy były organizowane przez LGD Krasnystaw PLUS w ramach II Targów Turystyki Wiejskiej i Kulturo- wej „, Lubelskie Lato 2014". -29 czerwca w ramach II Targów Turystyki Wiejskiej i Kulturowej „Lu- belskie Lato 2014” w Żółkiewce miała miejsce Gala Piosenki Biesiadnej. Podczas imprezy zostały przeprowa- dzikiej zwierzyny. Koło osady płynęła rzeka, bogata w ryby słodkowodne. W nadrzecznych gąszczach gnieździło się dzikie ptactwo. Drużyna Sławoja była już zmęczona długą wędrówką po bezdrożach, bagnach i piaskach. Rozło- żono obóz pod wielkim dębem, wreszcie znaleźli dobre miejsce na odpoczynek. Byli spokojni, że nikt na nich nie napad- nie, bo z jednej strony były bagna i rzeka, z drugiej ogromny las. Miejsce przypadło im do gustu, łatwo można było zdobyć pożywienie. W rzece było mnóstwo ryb, zaś las był pełen zwierzyny. Postanowili pozostać dłużej, wyleczyć rany i odpocząć po trudach wojny. Przez siedem dni na- brali już sił do dalszej drogi, ale ciągle było im żal opuszczać to urocze miejsce. Niespodziewanie do ich uszu do- tarły dziwne odgłosy. Okazało się, że w pobliżu możny hrabia organizo- wał polowanie. W pogoni za zwie- rzyną myśliwi rozproszyli się. Od orszaku odłączyła się młoda hra- bina Zofia, również biorąca udział w polowaniu. Wydawało się, że nie po- trafiła albo nie chciała odnaleźć drogi powrotnej ani też reszty myśliwych, którzy zresztą właśnie organizowali poszukiwania zaginionej. Czas upły- wał nieubłaganie i zaczęło się zmierz- chać, koń spłoszony przez wilki, któ- rych w okolicy było mnóstwo, poniósł młodą panią w stronę bagien. Krzyki przerażonej kobiety usłyszał mężny Sławoj, który zrozumiał, że ona Panorama Żółkiewska boi się i ucieka przed kimś. Razem ze swymi kompanami ruszył jej na ratu- nek. Hrabinie cudem udało się wydo- stać z topieliska na brzeg, tu jednak czekały na nią wygłodniałe wilki. Przerażona zaczęła się modlić, prosząc Boga o ocalenie życia. Wtem oczom wszystkich ukazał się okrutny hrabia, rzucający się jej śladem i krzyczący z okrucieństwem: „Niech cię piekło pochłonie! Bądź przeklęta!”. W tym momencie Sławoj już wydoby- wał przerażoną Zofię z bagna na suchy ląd. Modlitwy jej zostały wysłuchane. Mąż kobiety zawył okrutnie i jego przestraszony rumak rzucił się na oślep w mokradła, gdzie utonął. Bagna po- chłonęły go, zniknął w odmętach, które ku zdziwieniu wszystkich zasnuła gęsta mgła. Hrabina była uratowana od śmierci i uwolniona od męża okrutnika, które- go spotkała zasłużona kara. W podzię- ce za uratowanie życia Zofia postano- wiła na pobliskim pagórku wybudować kościół, który stoi do dziś. Osadzie zaś, gdzie bagno pochłonęło zło, nadała nazwę Chłaniów, która przetrwała do obecnych czasów. Czasami i dziś wczesnym rankiem, gdy słońce wstaje, można zobaczyć snu- jącą się na bagnach gęstą mgłę. Wierz- cie lub nie, jednak najstarsi twierdzą, że to oddech okrutnego hrabiego ... Ilona Surowiecka - Szkoła Podstawowa w Chłaniowie SZKOŁA PODSTAWOWA IM. HETMANA STANISŁAWA ŻÓŁKIEWSKIEGO W ŻÓŁKIEWCE Rozpoczynamy nowy rok szkolny 2014/2015 w Klubie przedszkolaka Dnia 26 sierpnia 2014 r. w Klubie przedszkolaka odbyło się spotka- nie adaptacyjne przedszkolaków. W zajęciach dydaktycznych uczestni- czyło 20 dzieci w wieku 3 i 4 letnim. Swoją prężną działalność edukacyjną kontynuujemy już drugi rok. Celem spotkania było wzajemne pozna- nie się, integracja zespołu rodziców KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY i nauczycieli, zapoznanie rodziców z funkcjonowaniem przedszkola, pomoc i ułatwienie adaptacji dziecka do przedszkola. Aby bliżej się poznać - panie wychowawczynie, przedszko- le, dzieci na spotkanie przybyły ze swoimi rodzicami. Spotkanie miało charakter zabawowo - integracyjny. Przedszkolaki przez zabawę poznały swoich rówieśników: koleżanki i ko- legów, pomieszczenia znajdujące się w przedszkolu, oraz kąciki zaintereso- wań. Dzieci na wesoło poznały swoje imiona, rymowanki, nowe piosenki Panorama Żółkiewska i pląsy, oraz różne zabawy palusz- kowe. Maluchy świetnie się bawiły, głośno wyrażając swoje emocje. W odświętnie przygotowanej sali pano- wał wesoły nastrój, humorki dzieciom dopisywały, czego dowodem były na- rysowane na balonikach przez dzieci uśmiechnięte buźki. Na zakończenie zajęć przygotowaliśmy sobie „słodkie co nieco. Spotkanie przygotowały i prowadziły panie wychowawczynie Ewelina Kozik - Abram, Halina Stepa- nów i pani Renata Chwała. Dziękuje- my Rodzicom za przybycie i wspólną zabawę. Drodzy Rodzice! „Bardzo dziękujemy za zaufanie, jakim nas obdarzyliście zapisując swoje dziecko do Klubu przedszkolaka. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, jak wielkim przeżyciem, i dla dziecka i dla rodziców jest rozpoczęcie eduka- cji przedszkolnej. Zapewniamy, że ze swojej strony zrobimy wszystko, aby było to przeżycie miłe i jak najmniej stresujące. Dzieci w naszym przed- szkolu będą radosne, zadowolone i bez- pieczne.” Wychowawczynie Halina Stepanów Ewelina Kozik - Abram Początek Nowego Roku Szkolnego W poniedziałek 1 września 2014 r. odbyła się uroczysta inauguracja roku szkolnego 2014/2015. Najpierw miało miejsce spotkanie przy pomniku upa- miętniającym ofiary II wojny świato- wej. Poprzez złożenie wiązanek odda- liśmy hołd poległym. Następnie w kościele parafialnym św. Wawrzyńca odbyła się msza św. w intencji ojczyzny i uczniów roz- poczynających nowy rok szkolny. Po mszy świętej wszyscy zgromadzili się w sali gimnastycznej naszej szkoły. Krótki program artystyczny przygo- towali uczniowie klas trzecich wraz z chórem szkolnym. Pani wicedyrektor Małgorzata Kamieniecka serdecznie powitała wszystkich zebranych i przekazała najważniejsze informacje na temat or- ganizacji pracy w nowym roku szkol- nym. Po zakończonej uroczystości uczniowie udali się do klas, gdzie spo- tkali się ze swoimi wychowawcami. Co roku w naszej szkole przepro- wadza się próbną ewakuację uczniów KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 7 dzone konkursy: na nalewki oraz na najsmaczniejsze ciasto owocowe. LIPIEC - 4-6 lipca miał miejsce I Festiwal Twórczo Zakręconych w Krasnymsta- wie — warsztaty rękodzieła, w których brały udział osoby z terenu gminy Żółkiewka. -5 lipca panie z KGW z Chłaniowa wzięły udział w Białce w konkursach „Tradycje Kulinarne Regionu” oraz lepienia pierogów na czas z udziałem Karola Okrasy, Hanny Szymander- skiej i Agnieszki Fitkau-Perepeczko. -13 lipca przy zalewie w Żółkiewce OKS zorganizował festyn-Piknik Hi- storyczny. -15 lipca panie uczestniczyły w za- jęciach w Ośrodku Kultury Samorzą- dowej w Żółkiewce w ramach projektu „Lokalny Uniwersytet Zdrowia Senio- ra, który skierowany był dla osób powyżej 60 roku życia zamieszkałych na terenie gmin: Rudnik, Izbica, Żół- kiewka, Gorzków. - 20 lipca delegacja z naszej gminy wzięła udział w XIV edycji konkur- su „Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów” w Muzeum Wsi Lubelskiej. -27 lipca w Chłaniowie odbyły się obchody 70. rocznicy pacyfikacji Władysławina i Chłaniowa. -31 lipca Ośrodek Kultury Samo- rządowej w Żółkiewce zorganizował wycieczkę dla dzieci i młodzieży do Kazimierza Dolnego, Dęblina i Stęży- 8 Nr2(18)/2014 (wrzesień) SIERPIEŃ -3 sierpnia przez naszą gminę prze- szła grupa pielgrzymów podążająca na Jasną Górę. -10 sierpnia przy zalewie w Żół- kiewce odbył się festyn Piknik Waw- rzyńca. -11 sierpnia Ośrodek Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce gościł piel- grzymkę rowerową z Krasnegostawu - 15 sierpnia zespół muzyczny „Relaks” z Ośrodka Kultury Samorzą- dowej z Żółkiewki wystąpił podczas Dożynek Nadwieprzańskich w Boro- wicy. -17 sierpnia delegacja z naszej gminy wzięła udział w Powiatowym Święcie Plonów w Izbicy. Podczas dożynek wieniec prezentowały panie z KGW z Poperczyna. Gospodynie z gminy Żółkiewka przygotowały stoisko z różnymi smakołyki. Swoje prace zaprezentowała p. Alina Brankiewicz z Huty. -23 sierpnia panie z KGW z Chła- niowa reprezentowały naszą gminy podczas Chmielaków Krasnostaw- skich. Na stoisku panie wystawiły spe- cjały kuchni lokalnej. -24 sierpnia podczas Dożynek Gminnych w Turobinie wystąpił zespół Relaks z OKS z Żółkiewki w ramach współpracy kulturalnej. i pracowników na wypadek pożaru, bądź innego zagrożenia. Wykony- wanie tego rodzaju ćwiczeń służy podwyższeniu bezpieczeństwa osób przebywających w szkole, spraw- dzeniu znajomości planu ewaku- acyjnego oraz utrwalaniu właści- wych zachowań i reakcji. W tym roku próbna ewakuacja odbyła się we wtorek 23 września. Prawie 300 uczniów sprawnie i szybko opuściło budynek szkolny i dotarło na miejsce ewakuacji - boisko wielofunkcyjne. Po sprawdzeniu obecności uczniów wszyscy powrócili do szkoły. Panorama Żółkiewska GIMNAZJUM IM. JANA III SOBIESKIEGO W ŻÓŁKIEWCE Nowy rok szkolny 2014/2015 Po dwumiesięcznej przerwie l.września zainaugurowaliśmy nowy rok szkolny. Najpierw delegacja złożyła kwiaty pod pomnikiem ofiar II wojny świa- towej. Potem uczestniczyliśmy we Mszy Świętej. W części artystycznej nie zabrakło nawiązania do rocznicy II wojny światowej. ZZ ZETA ZYC trmeba z 072 ZZ korzyslać ...” (4 Pierwsze sukcesy naszych sportowców 19. września na obiektach Cen- trum Sportu i Rekreacji w Krasnym- stawie odbyły się Sztafetowe Biegi Przełajowe dla gimnazjów powiatu krasnostawskiego. Do zawodów po- wiatowych zgłosiły się 3 drużyny dziewcząt i 6 chłopców. Gimnazjum w Żółkiewce reprezentowała dziesię- cioosobowa sztafeta chłopców pod KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Pan Dyrektor w swoim przemó- wieniu szczególnie powitał uczniów i rodziców klas pierwszych. Na twa- rzach nowych uczniów widać było niepokój i strach. Wkroczyli bowiem w nieznane środowisko. Dodać jednak należy, że dość szybko zaaklimatyzo- wali się w gimnazjum. Kolejnym punktem tego dnia było spotkanie z wychowawcami. Ucznio- wie klas pierwszych poznali swoich nowych wychowawców. Pozostałe klasy spotkały się z dotychczasowymi. opieką Barbary Krasuckiej. Do zawo- dów powiatowych chłopcy zostali wy- łonieni w trakcie szkolnych biegów przełajowych, które miały miejsce 18. września 2014 r. Sztafeta w skła- dzie: Stępień Szymon, Małysz Tomasz, Więczkowski Damian, Gąbka Kamil, Śledź Karol, Puchała Mateusz, Skrzy- pek Mateusz, Szumski Jakub, Dąbrow- ski Michał, Zwierz Radosław, Paweł Koman zajęła pierwsze miejsce, po- konując z dużą przewagą Gimnazjum Panorama Żółkiewska w Izbicy. Za zwycięską drużyną kolejne miejsca zajęli: Gimnazjum w Izbicy, Gimnazjum nr 4 w Krasnymstawie, Gimnazjum w Łopienniku Nadrzecz- nym, Gimnazjum w Fajsławicach oraz Gimnazjum nr 5 w Krasnymstawie. Nasza szkoła reprezentować będzie powiat krasnostawski na zawodach rejonowych 2. października 2014 r. w Tomaszowie Lubelskim. Awans do wyższego etapu zawodów uzyskały po dwie drużyny w kategorii dziewcząt i chłopców. „Ieatr” przez Internet W ubiegłym roku przystąpiliśmy do projektu „Internetowy Teatr TVP dla szkół”, którego ideą jest dotarcie z kulturą i sztuką do masowej młodej widowni przy wykorzystaniu szeroko- pasmowego Internetu. 23. września Teatr TVP dla Szkół miał łódzką odsło- nę. Teatr Powszechny w Łodzi zagościł w 370 szkołach w całej Polsce, w tym Dyskoteka „otrzęsinowa” Zabawa odbyła się 25 września, z okazji „otrzęsin” klas pierwszych. Nowy Samorząd Uczniowski (któ- remu przewodniczy uczeń klasy IIIc — Kamil Gąbka, a opiekę nad nim spra- wuje pani Małgorzata Maksim) chciał również uczcić zbliżający się Dzień Chłopaka. Uczniowie klas starszych przygo- towali dla pierwszoklasistów różne zabawy, m.in. zabawę „wycieczka do zoo, „jedzenie banana, „gorące krze- sła. Przybyli pierwszoklasiści bawili się dobrze. Wszystkie zabawy miały charakter integracyjny. Po przepro- wadzonych konkurencjach ucznio- i w naszej. Widowisko muzyczne „Iu- wim” reżyserował Jarosław Stańka i Jerzy Jan Połoński. Widowisko ocierające się o trudne gatunki — teatr absurdu i groteskę. Pomysł niby prosty — ludzie zaplecza teatralnego: portier, garderobiana, sprzątaczka, pod osłoną nocy śpie- wają piosenki według tekstów Juliana Tuwima i... wywołują ducha Tuwima. wie klas pierwszych oficjalnie stali się gimnazjalistami. Następnie kontynu- owano dyskotekę. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 9 -28 sierpnia Ośrodek Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce zorganizo- wał kolejny jednodniowy wyjazd wa- kacyjny dla dzieci i młodzieży. Tym razem zwiedziliśmy Janów Lubelski i okolice. -31 sierpnia Ośrodek Kultury Sa- morządowej w Żółkiewce zorganizo- wał Jarmark Żółkiewski. W sierpniu miały miejsce Dożyn- ki Gminno- Parafialne w Żółkiewce. Starostami byli: Agnieszka Widz i An- drzej Małocha z Zaburza. WRZESIEŃ -1 września miały miejsce gminne obchody 75. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. -13 września odbyło się spotkanie Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki po przerwie wakacyjnej. -17 września odbyło się kolejne spotkanie klubu 60-plus. -22-26 września w Publicznej Bi- bliotece w Żółkiewce miała miejsce wystawa „Wypisy z Żeromskiego” po- święcona 150. rocznicy urodzin poety- Stefana Żeromskiego. 10 Nr2(18)/2014 (wrzesień) Panorama Żółkiewska ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W ŻÓŁKIEWCE Sukces ucznia naszego Technikum kształcące- go w zawodzie mecha- nizacja rolnictwa Być może tradycją stało się już to, że uczniowie naszej szkoły zo- stają finalistami Olimpiady Wiedzy i Umiejętności Rolniczych na szcze- blu centralnym w bloku mechaniza- cja rolnictwa. Olimpiada ta groma- dzi corocznie najlepszych uczniów szkół ponadgimnazjalnych z całej Polski. W bieżącym roku etap cen- tralny XXXVIII edycji OWiUR odbył się w Nawojowej. Udział Arkadiu- Dożynki 2014 Świętem rolników o charakterze dziękczynnym są Dożynki. Obecnie uroczystości dożynkowe mają charak- ter zarówno religijny jak i ludowy, po- wiązany z zabawą z okazji zakończenia zbiorów. To czas radosnego i krótkie- go odpoczynku po żniwach. Najdo- bitniej wyraził ich istotę Wespezjan Kochanowski mówiąc: Panie! I za to dziękować Ci trzeba, Żeś gębie mojej dał dostatek chleba”. W Dożynkach Gminno — Parafial- nych w Żółkiewce uczestniczyła rów- nież nasza szkoła. Uczniowie wraz z nauczycielami przedmiotów za- wodowych przygotowali wystawę sprzętu rolniczego. Urządziliśmy także stoisko z wypiekami regional- nymi, a tym zajęły się panie nauczy- cielki i uczennice. Obecność koloro- wych i różnorodnych pod względem smakowym wypieków, podkreślała wspaniały efekt całorocznego trudu rolnika. Wśród licznych występów, jakie uświetniały tegoroczne Do- żynki zaprezentował się również zespół wokalno - instrumentalny z naszej szkoły. Kilka utworów mu- zycznych „wyśpiewali”: Ania Wil- czopolska, Monika Bojczuk, Kamil Stronk i Piotrek Merski. Występ ten nagrodzony został dużymi brawami. sza Bandosza - absolwenta naszego Technikum, kształcącego w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa, dla środowiska szkolnego nie był zasko- czeniem, a raczej potwierdzeniem ja- kości kształcenia w naszej szkole. Już od wielu lat uczniowie ZSP w Żół- kiewce reprezentują nasz okręg, obej- mujący dwa województwa: lubelskie i podkarpackie, na etapie centralnym OWiUR w bloku mechanizacja rol- nictwa, uzyskując tytuł laureata bądź finalisty. W bieżącym roku szkol- nym ww. reprezentant naszej szkoły uzyskał tytuł finalisty, który między innymi uprawniał do zwolnienia go z etapu pisemnego egzaminu po- Nasze plany na przyszłość W bieżącym roku w naszym zespo- le szkół utworzony został nowy kie- runek Szkoła Policealna kształcąca w zawodzie technik turystyki wiejskiej. Kierunek ten cieszy się dużym zain- teresowaniem, a kształcenie odbywa * f I PRZ KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY | z jj 3 1 twierdzającego kwalifikacje zawodo- we dla zawodu technik mechanizacji rolnictwa. Gratulujemy wysokiego miejsca. Ponadto w minionym roku szkol- nym uczniowie technikum i szkoły zawodowej zdawali egzamin potwier- dzający kwalifikacje zawodowe w nowej formie, dzięki któremu mogli uzyskać kwalifikacje M.01, czyli do- tyczące zakresu obsługi pojazdów i maszyn rolniczych. Pomimo wysoko postawionych przez podstawę pro- gramową wymagań, uczniowie naszej szkoły uzyskali zdawalność najwyższą w województwie, czyli 90,9% się w systemie zaocznym. Wychodząc naprzeciw potrzebom Środowiska, a szczególnie chęciom dokształcania się przez osoby dorosłe, w roku szkol- nym 2014/15 planujemy utworzyć Liceum Ogólnokształcące dla Doro- słych w systemie zaocznym. h u | M / h " Śr Majeyt Mai - | Panorama Żółkiewska Projekt Staże i praktyki Od dnia 01.06.2013 roku Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żół- kiewce jest jednym z trzech benefi- cjentów biorących udział w projekcie „Staże i praktyki - lepszy start w do- rosłe życie. Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w re- gionach, Działanie 9.2. Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego. Projektodawcą jest Sto- warzyszenie Rozwoju Społeczno - Go- spodarczego „WIEDZA. Termin za- kończenia projektu to 28.02.2015 rok. Wycieczki Rozwój ucznia odbywa się rów- nież poprzez uczestnictwo w wyjaz- dach i wycieczkach dydaktycznych. W dniach 18 - 21 września ucznio- wie ZSP uczestniczyli w wycieczce dydaktyczno — wychowawczej na XV Międzynarodową Wystawę Rolniczą AGRO SHOW w Bednarach. Były to dni spotkań, wymiany doświadczeń, dyskusji, ale także dobrej zabawy. Hasło jubileuszowej edycji Wystawy AGRO SHOW brzmiało: „Dla Rol- nika. Dla Natury. Technika rolni- cza jest nieustannie rozwijana przez producentów i tworzona tak, by była bezpieczna dla środowiska. Prezento- wane były rozwiązania, które wpływa- ją na naturę i jednocześnie są pomoc- ne rolnikom w ich codziennej pracy - dzięki nim staje się ona prostsza, bardziej efektywna i bezpieczniejsza. Do tego czasu 24 uczniów technikum mechanizacji odbędzie 40 godzinne praktyki zawodowe u pracodawców prowadzących działalność gospodar- czą związaną z naprawą i użytkowa- niem pojazdów i maszyn. Ponadto 6 uczniów odbędzie miesięczne staże zawodowe w wymiarze 150 godzin w zakładach naprawczych. Ucznio- wie za odbyty staż otrzymają wyna- grodzenie w wysokości 1500,00 zł oraz zwrot kosztów dojazdu i mają zapewnione codzienne wyżywienie. W ramach ww. projektu szkoła zaku- piła sprzęt techniczny, który będzie wykorzystany podczas odbywania praktyk oraz wzbogaci naszą bazę dy- Zwiedzający wystawę w Bednarach mieli okazję z bliska obejrzeć najno- wocześniejsze urządzenia, maszyny oraz wszelkiego rodzaju materiały do produkcji rolnej. Ogromnym zain- teresowaniem zwiedzających cieszy- ły się pokazy maszyn podczas pracy na specjalnie do tego celu przygoto- wanych poletkach. Atrakcji nie bra- kowało także na samych stoiskach, gdzie organizowane były liczne kon- kursy, widowiskowe pokazy maszyn, spotkania z fachowcami poszczegól- nych branż. W trakcie AGRO SHOW odbyła się gala podsumowująca konkursy: „Serwis na medal, „Me- chanik na medal” oraz „Młody me- chanik na medal”. AGRO SHOW to nie tylko maszyny i urządzenia. Swą ofertę prezentują producenci nawo- zów, środków ochrony roślin, nasion, firmy z sektora finansowego i innych KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 11 daktyczną. Sprzęt ten posłuży wszyst- kim uczniom szkoły do zdobywania nowych umiejętności na zajęciach praktycznych i praktykach zawodo- wych w zawodach technik mechani- zacji rolnictwa, mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych, me- chanik pojazdów samochodowych. Z powyższego projektu skorzystało już wielu uczniów, a dzięki niemu niektó- rzy nasi, już w tej chwili absolwenci, zaraz po ukończeniu szkoły otrzy- mali pracę. W zakresie tego projektu współpracujemy z różnymi zakładami naprawczymi w regionie, czyli w gmi- nach: Gorzków, Izbica, Turobin, Wy- sokie i Żółkiewka. branż związanych z rolnictwem. W wystawie tej wzięło udział blisko 800 wystawców z 20 krajów. Tegoroczne AGRO SHOW koncentrowało się na dwóch aspektach i prezentowało wie- lostronną działalność w myśl hasła „ Dla Rolnika, Dla Natury”. Ponadto w programie naszej wycieczki zna- lazło się również zwiedzanie zabyt- ków Gniezna, Biskupina i Katedry w Licheniu. W wycieczce do Bednar udział wzięło 18 uczniów naszego technikum mechanizacji rolnictwa i szkoły zawodowej oraz 4 nauczycieli. 12 Nr 2(18)/2014 (wrzesień) Panorama Żółkiewska KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY KULTURA Majówka Ludowa w Żółkiewce Cykl imprez letnich Ośrodek Kul- tury Samorządowej w Żółkiewce roz- począł 18 maja Majówką Ludową, podczas której odbyły się eliminacje rejonowe do 48 Ogólnopolskiego Fe- stiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu. Wszystkich zebranych powitali: Dyr. OKS w Żółkiewce Anna Podgórska oraz Przewodniczący Rady Gminy Edward Bobel. Na scenie pre- zentowały się poszczególne kapele ludowe, zespoły śpiewacze i soliści z powiatu krasnostawskiego i łęczyń- skiego. Uczestnicy starali się podtrzy- mać tradycję folkloru swojego re- gionu, poprzez tradycyjne instru- menty muzyczne, repertuar, melodię, strój regionalny. Po wysłuchaniu 10 prezentacji konkursowych Jury w składzie: Jan Adamowski Dyr. Instyt. Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie i Andrzej Sar Gł. Instruk- tor ds. kultury lud. WOK w Lublinie postanowiło wytypować do szczebla wojewódzkiego następujących wyko- nawców: W kategorii solista-instrumentali- sta: 1. Stanisław Wypych, gm. Żółkiew- ka W kategorii zespół śpiewaczy: 1. Zespół Siedliszczanki, gm. Faj- sławice Za udział w przeglądzie uczestni- cy otrzymali nagrody ufundowane przez Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce oraz pamiątkowe dy- plomy. W dalszej kolejności przed Żółkiewską publicznością wystąpił gościnnie zespół Dzherelo ze Lwowa, miejscowy zespoł Relaks z Ośrodka Kultury z Żółkiewki oraz zespół Fajny Band z Krasnegostawu. Fani muzyki disco polo mogli posłuchać koncertu zespołu TEX oraz SOLARIS. Gwiazdą wieczoru był występ zespołu Milano. K.Oleszek W powiecie krasnostawskim od kilkunastu lat odbywa się co roku niezwykła uroczystość - Święto Pra- cowników i Działaczy Kultury. W tym roku gospodarzem była gmina Kra- śniczyn. 20 maja w Zespole Szkół Nr 1 w Kraśniczynie Starosta Krasnostaw- ski Janusz Szpak i Wójt Gminy Kra- śniczyn Małgorzata Sapiecha powitali wszystkich przybyłych kierując ciepłe słowa do pracowników kultury, twór- ców i działaczy. Były słowa podzię- kowania za pielęgnowanie tradycji ludowych, pasję, zaangażowanie oraz życzenia dla wszystkich pomyślności w dalszej pracy twórczej. Wicestaro- sta Krasnostawski Henryk Czerniej i Przewodniczący Rady Powiatu Marek Nowosadzki wręczyli dyplomy uznania i nagrody książkowe dyrek- torom, kierownikom i pracownikom bibliotek z terenu naszego powia- tu. Miłym akcentem było wręczenie Grawertonów Pamiątkowych Woje- wództwa Lubelskiego dla wszystkich dyrektorów instytucji kultury z terenu powiatu. Wójt i Przewodniczący Gminy Kraśniczyn wręczyli dyplo- my i upominki działaczom kultury i pracownikom kultury z terenu gminy. Podczas uroczystości został rozstrzy- gnięty konkurs „Kultura 2013”. Wi- cedyrektor Wojewódzkiego Ośrod- ka Kultury Józef Obroślak odczytał protokół i nazwiska nominowanych przez Komisję Powiatową. Nomino- wani i laureaci konkursu „Kultura 2013” otrzymali nagrody i upominki; w kategorii „Animator Kultury 2013 powiatu krasnostawskiego „-Dorota Maciejewska z gminy Łopiennik, w kategorii „Talent Artystyczny” Marcin Terpiłowski z gminy Fajsła- wice, w kategorii „Twórca Kultury”- Janina Boroś z Krasnegostawu, w ka- tegorii „Zespół artystyczny”-kapela Cukrowniacy z gminy Krasnystaw i w kategorii” Senior Kultury”- Stefan Zając z gminy Siennica Różana. Z gminy Żółkiewka do konkursu „Kul- tura 2013”zgłoszeni byli również kan- dydaci w/w kategoriach, jednak w tym roku nie mieliśmy tyle szczęścia co w minionym. Do konkursu byli zgło- szeni: Magdalena Józefczuk-Dmitroca / Twórca /, Tomasz Rachwał / Talent /, zespół Relaks / Zespół /, Danuta Chwała / Senior /. Bardzo cieszy fakt, że z pośród wielu kandydatów nasi zostali nominowani w swoich kate- goriach. Bardzo gratulujemy paniom Magdalenie Józefczuk-Dmitroca i Danucie Chwała. Uroczystość uświetniły występy artystyczne dzieci i młodzieży oraz ludowego zespołu śpiewaczego z Kraśniczyna. Anna Podgórska II Powiatowy Festiwal Piosenki i Tańca 1 czerwca br. w naszej gminie miała miejsce II edycja Powiatowego Festiwalu Piosenki i Tańca. Festiwal został zorganizowany przez Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce oraz Lokalną Grupę Działania „Kra- snystaw PLUS” w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Dziecka. W tym roku z powodu niesprzyjają- cej aury imprezę przeniesiono znad zalewu do Gminnej Hali Sportowej. Uczestnicy oceniani byli przez Jury konkursowe w składzie Dorota Sa- wa-Niećko – Prezes Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Krasny- staw PLUS”, Marzena  Darmochwał  – Instruktor ds. tańca Młodzieżowego Domu Kultury w Krasnymstawie oraz Tadeusz Kiciński, pracownik Wydziału Kultury i Oświaty Staro- stwa Powiatowego w Krasnymstawie. W festiwalowe szranki stanęło 13 ze- społów tanecznych, sześcioro solistów i dwa duety, reprezentujące siedem gmin z naszego powiatu. Uczestnicy festiwalu zarówno w tańcu, jak i pio- sence podzieleni byli na trzy katego- rie wiekowe: do lat 9, do lat 12 oraz do lat 17. Święto Kultury Panorama Żółkiewska W konkursie tańca Jury nagrodziło następujące zespoły: W kategorii taniec do lat 9: 1 miejsce zespół „Iskierki” z Gmin- nego Ośrodka Kultury w Łopienniku Górnym Wyróżnienia: - „Czerwone jagódki” - „Fire Kids” W kategorii Taniec do lat 12 I miejsce - zespół „Młyn” ze Szkoły Podstawowej w Łopienniku Nadrzecz- nym II miejsce ex aequo zespół „Pover Dance” z Centrum Kultury w Siennicy NadolnejorazzespółSłowiańskieNutki z Gminy Łopiennik III miejsce ex aequo zespołu „Smile z Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce oraz „Niezapominajki” z Zespołu Szkół nr 1 w Kraśniczynie Wyróżnienia przyznano zespołowi Adrisio z Krasnostawskiego Domu Kultury oraz zespołom „Fresh” i Rytm z Samorządowego Ośrodka Kultury i Sportu w Izbicy W kategorii Taniec do lat 17 nie przyznano pierwszego miejsca II zespół „No Name” z Centrum Kul- tury w Siennicy Różanej III zespół „Gracja” z Samorządowego Ośrodka Kultury i Sportu w Izbicy Uczestnicy festiwalu piosenki po- dzieleni byli na kategorie: solista oraz zespół. Z powodu niewielkiej liczby zgłoszeń do tej części konkursu komi- sja oceniająca zdecydowała, iż przy- zna nagrody, nie dzieląc kandydatów na grupy wiekowe. Każdy uczestnik solista lub zespół/duet wykonał po >» dwa utwory. Jury oceniając wykona- nie piosenek, pod uwagę brało dobór repertuaru, dykcję, interpretację, technikę wokalną oraz wyraz arty- styczny. Po wysłuchaniu uczestników Jury nagrodziło: W kategorii solista: I miejsce Kornelia Filipczak ze szkoły Podstawowej w Łopienniku Nadrzecznym II miejsce Karolina Sadło ze Szkoły Podstawowej w Żółkiewce III miejsce ex aequo: - Barbara Daniluk z Gminnego Cen- trum Kultury w Siennicy Nadolnej - Agata Skorek z Gimnazjum w Żół- kiewce - Jagoda Chojan ze Szkoły Podstawo- wej w Orłowie KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 13 Wyróżnienia otrzymali: - Bartłomiej Skorek ze Szkoły Podsta- wowej w Żółkiewce - Duet ze Szkoły Podstawowej w Żół- kiewce - Duet „Revel” z Zespołu Szkół Ponad Gimnazjalnych w Żółkiewce Wszyscy uczestnicy Festiwalu otrzymali dyplomy oraz nagrody rze- czowe ufundowane przez LGD „Kra- snystaw PLUS” zaś najlepsi dodatko- wo otrzymali pamiątkowe statuetki za poszczególne miejsca, które ufundo- wał Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Wszystkie dzieci obecne na festiwalu otrzymały słodkie upo- minki od sklepu „Groszek” z Żółkiew- ki. Festiwal dodatkowo wzboga- cony był o popisy instrumentalne uczniów Pana Mateusza Dawida z Zamościa oraz występ młodej skrzypaczki ze Szkoły Podstawowej w Żółkiewce, Oli Żybała. Zgroma- dzone na Hali Sportowej dzieci za- bawiał w przerwach teatr „Forma” z Białegostoku. Zorganizowany przez Ośrodek Kul- tury w Żółkiewce Festiwal był świetną okazją do spotkania i konfrontacji zespołów tanecznych działających na terenie naszego powiatu. Liczymy, iż w przyszłym roku spotkamy się w jeszcze liczniejszym gronie. Łukasz Majkut 14 Nr 2(18)/2014 (wrzesień) Piknik Historyczny W niedzielę 13 lipca b. r. w Żół- kiewce miał miejsce piknik hi- storyczny zorganizowany przez Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce przy wsparciu ze środ- ków europejskich. [Imprezę roz- poczęła się krótkim powitaniem wszystkich przybyłych na żółkiew- ski plac, przez dyrektor OKS panią Annę Podgórska. Zaraz po tym na scenie pojawiły się miejscowe zespo- ły, kapela Żółkiewiacy oraz zespół Relaks, które uprzyjemniały czas ze- branej publiczności. Atrakcją imprezy kulturalnej był pokaz historyczny od- grywany przez grupę rekonstrukcyjną „Zbyrczyk” z Zamościa. Publiczność mogła zobaczyć walki na szable, strze- lanie z łuków i muszkietów a po oko- licy co chwilę rozlegał się huk armaty. Oprócz tego miłośnicy historii, w spe- cjalnie przygotowanym na ta okazję namiocie mogli zobaczyć wystawę historycznych sprzętów codziennego użytku oraz oglądać zdjęcia przed- stawiające dawną Żółkiewkę i życie jej mieszkańców. W namiocie z wy- stawą ustawiono również tablice z in- formacjami o Oskarze Kolbergu oraz fragmentami jego dzieła dotyczącymi naszej gminy, w ten sposób Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce przypomniał o 200 - setnej roczni- cy urodzin ojca polskiej etnografii, któremu poświęcony jest rok 2014. Ośrodek Kultury zaproponował kon- kurs historyczny dotyczący wiedzy o Żółkiewce i okolic. Najmłodsi w czasie festynu poszaleć mogli na „dmuchańcach” rozstawionych na placu oraz mogli brać udział w zaba- wach przygotowanych dla nich przez Ośrodek Kultury Samorządowej. Na scenie pojawił się Don Vasyl Junior i Cygańskie Gwiazdy, którzy śpiewali i tańczyli na scenie, bawiąc Żółkiew- ską publiczność. Wystąpił również Panorama Żółkiewska zespół No Name. Imprezę zakończył koncert zespołu Meffis, który bawił zebraną młodzież do późnych godzin nocnych. Impreza „Piknik historyczny” była współfinansowana w ramach działa- nia 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów, tj. ope- racji, które nie odpowiadają warun- kom przyznania pomocy w ramach działań Osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej osi ze środków PROW na lata 2007-2013 Łukasz Majkut xi = R mrm R) " ZE == am Wakacyjne wycieczki dzieci z gminy Żółkiewka KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce zorganizował dwa jedno- dniowe wyjazdy wakacyjne dla dzieci i młodzieży z gminy Żółkiewka. Na pierwszą wycieczkę pojecha- liśmy w czwartek 31 lipca br. do Kazimierza Dolnego, Dęblina i Stę- życy. Pierwszym punktem naszego programu było zwiedzanie Muzeum Przyrodniczego, mieszczącego się w XVI-wiecznym spichlerzu. Prze- wodnik oprowadził nas po muzeum, w którym obejrzeliśmy ekspozycje zwierząt i przyrody okolic Kazimie- rza Dolnego. Po takiej lekcji przyrody, pełni wiedzy i zapału wyruszyliśmy na Górę Trzech Krzyży, gdzie podzi- wialiśmy wspaniały widok na miasto i Wisłę. Następnie mieliśmy okazję zobaczyć najstarszy w mieście, rene- Panorama Żółkiewska sansowy kościół Farny pw. św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja Apostoła. Wnętrze wyremontowanego kościo- ła zrobiło na nas ogromne wrażenie, a w szczególności wspaniałe organy należące do najstarszych w Polsce. W dalszej kolejności przewodnik oprowadził nas po Starówce, na której znajdują się XVII-wieczne kamieni- ce. Udaliśmy się na Rynek w środku, którego znajduje się charakterystycz- na dla Kazimierza Dolnego, studnia. W tak upalny dzień uczestnicy wy- cieczki nie mogli się powstrzymać, aby nie spróbować wody ze studni. Zrobiliśmy pamiątkowe zdjęcie i uda- liśmy się na rejs statkiem po Wiśle. Płynęliśmy w górę Wisły do Męć- mierza i z powrotem, podziwialiśmy widok na zamek w Janowcu. Po tak udanym rejsie przyszedł czas na obiad. Gdy wszyscy zregenerowaliśmy siły, to wyruszyliśmy autokarem do Dę- blina, gdzie zwiedziliśmy Muzeum Sił Powietrznych. W muzeum zobaczyliśmy pamiąt- ki i materiały dokumentacyjne do- tyczące historii polskiego lotnictwa wojskowego, tzn.: mapy, szkice, foto- grafie archiwalnych dokumentacji lot- niczych, mundury pilotów. Następnie przenieśliśmy się w plener, gdzie oglą- daliśmy samoloty, śmigłowce oraz sprzęt techniczny, rakietowy i radiolo- kacyjny. Byliśmy również pasażerami na pokładzie jednego z samolotów,,- Jak-40”. Ostatnim punktem programu był aktywny wypoczynek w komplek- sie „Wyspa Wisła” w Stężycy. Wizytę w kompleksie zakończyliśmy piecze- niem kiełbasek przy ognisku. Pełni wrażeń i humoru wróciliśmy do Żół- kiewki. 8 sierpnia br. odbyła się kolejna wycieczka wakacyjna dla dzieci. Tym razem odwiedziliśmy Janów Lubelski i okolice. Wraz z panią przewodnik rozpoczęliśmy zwiedzanie Sanktu- arium Matki Bożej w Janowie Lubel- skim, w którym znajduje się kościół oraz przyległy klasztor. Ksiądz Jacek Staszak, proboszcz parafii pw. św. Jana Chrzciciela i kustosz Sanktuarium, przybliżył nam historię świątyni. Na- stępnie w klasztorze obejrzeliśmy 16 dużych, półkolistych obrazów malo- wanych na płótnie przez anonimo- wego autora przedstawiających sceny z historii zakonu dominikanów i życia św. Dominika i św. Jacka. W dalszej kolejności udaliśmy się do Muzeum Regionalnego w Janowie Lubelskim, w którym obejrzeliśmy wystawę pt.,, Od lunety Galileusza do teleskopów kosmicznych”. Z Janowa Lubelskiego pojecha- liśmy do niedaleko oddalonej miej- scowości — Szklarnia, gdzie mieści się jedyna w Europie i Polsce ostoja koni biłgorajskich. Z bliskiej odległości podziwialiśmy konie. Zwierzęta oka- zały się niezwykle przyjazne i mile nas zaskoczyły. W odległości około 5 km od Szklarni udaliśmy się na Porytowe Wzgórze, miejsce najwięk- szej bitwy partyzanckiej stoczonej na ziemiach polskich w okresie II wojny światowej. Wydarzenie to upamięt- nia stojący na polu bitwy pomnik, obok którego znajduje się zbiorowy cmentarz żołnierzy. W następnej ko- lejności udaliśmy się do kościoła pw. św. Wojciecha w Momotach Górnych. Dowiedzieliśmy się od pani prze- wodnik o ks. Kazimierzu Pińciurek, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 15 MATY SIŁ POWIETRZNYĆ który zajął się przebudową świątyni i jej wnętrzem, swoimi rękoma wy- pełnił przestrzeń pięknymi rzeźbami w drewnie. Ostatnim punktem pro- gramu był aktywny wypoczynek w Parku Rekreacji ZOOM NATURY w Janowie Lubelskim. Pierwszą atrakcją był park linowy, znajdujący się nad zalewem Janowskim w oto- czeniu plaży. Liczy on cztery trasy o różnym stopniu trudności, m.in. trasa „maluch, trasa „zielona, „nie- bieska” i „czerwona. Najmłodsze dzieci skorzystały z bezpiecznej i łatwej trasy „maluch, składającej się z 12 przeszkód. Natomiast starsze dzieci po przeszkoleniu przez instruk- tora z posługiwania się sprzętem ase- kuracyjnym weszły na trasę „zieloną”. 16 Nr 2(18)/2014 (wrzesień) Niektórzy odważyli się wejść na nieco trudniejszą trasę „niebieską”. Park wyposażony jest również w si- łownię zewnętrzną, która dostarczyła dzieciom kolejnej atrakcji. Po takiej dawce przygody i ruchu na świeżym powietrzu wróciliśmy do Żółkiewki z nadzieją, że kiedyś ponownie odwie- dzimy Janów Lubelski. Pod opieką pracowników Ośrodka Kultury w wycieczkach wzięło udział 72 dzieci z terenu gminy Żółkiewka. K.Oleszek Piknik Wawrzyńca Tradycją stało się, że w Żółkiew- ce w dzień odpustu w Parafii rzym- skokatolickiej pw. św. Wawrzyń- ca, Ośrodek Kultury Samorządowej organizuje imprezę pod wdzięcz- ną nazwą „Piknik Wawrzyńca. Jak co roku na plac przy żółkiewskim zalewie przybyło mnóstwo miesz- kańców naszej gminy i okolic. W programie pikniku znalazło się wiele atrakcji dla dzieci oraz dla do- rosłych. Na najmłodszych czekało wiele zabaw, gier i konkursów przy- Jarmark Żółkiewski Piękna, słoneczna pogoda dopi- sała podczas Jarmarku Żółkiewskie- go, który odbył się w niedzielę 31 sierpnia br., przy zalewie w Żółkiew- ce. Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce był organizatorem im- prezy kulturalnej, współfinansowanej ze środków Unii Europejskiej. Czas mieszkańcom gminy i re- gionu umilały występy lokalnych ze- społów: kapela Żółkiewiacy, zespół Relaks, zespół taneczny „Smile” zespół młodzieżowy ze Szkoły Po- nadgimnazjalnej z Żółkiewki. Go- ścinnie wystąpiły również zespo- ły ludowe: kapela Cukrowniacy z Krasnegostawu, zespół Polesie z Borowicy, Gminny Zespół Ludowy z Turobina. Do tańca i wspólne- go śpiewania zapraszała Agen- cja Artystyczna Fanfara Bis z Lublina. Od początku trwa- nia imprezy były obecne stoiska i wystawy m.in.: Stowarzyszenie gotowanych Ośrodka Kultury Samorządowej, nie zabrakło również corocznego kon- kursu małej Miss i Mistera. Impre- zę rozpoczął występ miejscowych zespołów: kapeli Żółkiewiacy oraz zespołu Relaks, które przez około przez pracowników godzinę zabawiały zgromadzona publiczność. Następnie odbyły się wybory małej Miss i Mistera, po czym na scenę wkroczył kabaret GIEZ z Goraja. Grupa działająca przy Gminnym Ośrodku Kultury w Goraju przez ponad godzinę zabawiała zgro- madzoną na pikniku publiczność, Przyjaciół Ziemii Olchowieckiej oraz Panie z KGW z terenu gminy przygo- towały do degustacji specjały kuchni tradycyjnej i regionalnej. Nie zabra- kło również rękodzieła ludowego. Pani Alina Brankiewicz prezentowała przepiękne serwety i obrazy, wyko- nane haftem krzyżykowym. Można było również oglądać wyroby z wi- kliny Pana Ryszarda Turzynieckiego. W namiocie ekspozycyjnym umiesz- czono dawne sprzęty codziennego użytku, służące mieszkańcom wsi w codziennych zajęciach. Tego dnia Placówka Terenowa Kasy Rolni- czego Ubezpieczenia Społecznego w Krasnymstawie proponowała różne konkursy dla dzieci i dorosłych. Wy- stawę obrazów prezentowało Stowa- rzyszenie Twórców Kultury - „Paleta” z Krasnegostawu. Szkoła Ponadgim- nazjalna z Żółkiewki zorganizowała wystawę sprzętu rolniczego. Nieco- dzienną atrakcją podczas imprezy były spadające z nieba cukierki - te niezapomniane wrażenia zapewniła KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska która co chwilę wybuchała salwa- mi śmiechu i nagradzała artystów gromkimi brawami. Po występie ka- baretu publiczność przez godzinę zabawiała miejscowa grupa „Select”, dopiero rozpoczynająca swoją przy- godę sceniczną. Ostatnim punktem programu była zabawa taneczna z zespołami Activ, Roxait oraz gwiaz- dą wieczoru, zespołem Skaner, trwa- jąca do późnych godzin nocnych. Na kolejny Piknik zapraszamy za rok. Łukasz Majkut latająca paralotnia. Natomiast fani disco-polo mogli posłuchać koncertu zespołu Pryzmat. Punktem kulmina- cyjnym był koncert gwiazdy wieczoru Ino Ros — finaliści programu „Must be the music- tylko muzyka” 2011, współautorzy hitu Euro 2012 „Stadion oszalał. Imprezę zakończył koncert zespołu Activ. Nad bezpieczeństwem uczestników imprezy czuwała profe- sjonalna ochrona oraz zabezpieczenie medyczne. Impreza „Jarmark Żółkiewski” była współfinansowana w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projek- tów, tj. operacji, które nie odpowia- dają warunkom przyznania pomocy w ramach działań Osi 3, ale przyczy- niają się do osiągnięcia celów tej osi ze środków PROW na lata 2007-2013 K.Oleszek IM Panorama Żółkiewska Odwielu lat zwielką przyjemnością, jeśli tylko czas i okoliczności pozwolą korzystam z możliwości zwiedzania świata. „Zjeździłem” sam i częściowo z najbliższą rodziną, Europę i pół- nocną Afrykę ale także odległe i bardziej egzotyczne miejsca jak chociażby Chiny, Japonię, Indone- zję, Wietnam, Armenię, Indie, We- nezuelę, Meksyk, Stany Zjednoczo- ne, Puerto Rico, Kubę, Gambię czy Republikę Południowej Afryki. Tym razem była to nietypowa służbowa podróż z grupą studentów do Rosji. Spędziliśmy cały tydzień w Zjedno- czonym Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej. To bardzo pouczająca wizyta w ośrodku naukowym, sku- piającym międzynarodową kadrę re- prezentowaną głównie przez fizyków oraz inżynierów. Były też wycieczki krajoznaw- cze, m.in. jednodniowa do Moskwy i cała niedziela 22 czerwca (2014 r.) do Miednoje. Tutaj chciał- bym podzielić się wrażeniami z tej ostatniej. Tak, więc jedziemy ponad dwie godziny autobusem z Dubnej, w kierunku zachodnio Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 17 WYDARZENIA Z Żółkiewki do Miednoje - dla niektórych podróż w jedną stronę -północnym docierając najpierw do Tweru zwanego dawniej (1931-1990) Kalininem, miasta obwodowego w Rosji, portu nad Wołgą przy ujściu Twercy. Droga podobnie jak w kie- runku do Moskwy o bardzo złym stanie nawierzchni, a po obydwu jej stronach same przepastne połacie ugorów z wielkimi na 2,5 do 3 metrów biało kwitnących parzących i niebez- piecznych w zetknięciu dla człowieka roślin tzw. barszczu Sosnowskiego (gatunek rośliny zielnej, pochodzi z rejonu Kaukazu, skąd został roz- przestrzeniony na rozległych obsza- rach Europy środkowej i wschodniej, gdzie stał się rośliną inwazyjną. Od lat 50. do 70. XX wieku wprowadzany był do uprawy w różnych krajach bloku wschodniego jako roślina pastewna. Po niedługim czasie, z powodu pro- blemów z uprawą i zbiorem, głównie ze względu na zagrożenie dla zdrowia, uprawy były porzucane. Roślina w szyb- kim tempie zaczęła rozprzestrzeniać się spontanicznie. Gatunek okazał się przybyszem bardzo kłopotliwym. Jest to agresywna roślina inwazyjna, niezwy- kle trudna do zwalczenia. Powoduje KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY degradację środowiska przyrodniczego i ogranicza dostępność terenu. W do- datku sok ze świeżych roślin wywołuje zmiany skórne. Barszcz Sosnowskiego objęty jest prawnym zakazem hodow- li, rozmnażania i sprzedaży na terenie Polski). Od czasu do czasu mijamy małe wioski 0 drewnianych zagro- dach. Twer jest miastem partnerskim z Lublinem, tutaj urodzili się m.in. Ja- dwiga Falkowska, jedna z założycielek polskiego harcerstwa dziewcząt oraz Henryk Gawarecki znany historyk sztuki i bibliofil polski, bardzo oddany Lublinowi. Najpierw uczestniczymy w mszy św. celebrowanej przez ks. Marka Taczykowskiego w istniejącym w Twerze kościele katolickim, później z nieliczną grupką wiernych odby- wamy procesję do czterech ołtarzy, obchodząc w ten sposób uroczy- stość ostatniego czwartku - Bożego Ciała. Ks. Taczykowski, jak się póź- niej okazało zanim ukończył semi- narium duchowne w Warszawie, wcześniej zdobył dyplom inżyniera elektronika w Politechnice Warszaw- skiej. Razem z Nim udaliśmy się w dalszą, krótką, niespełna 30-kilome- trową podróż do Miednoje. Minęli- śmy najpierw, jeszcze w mieście budy- nek miejscowej Akademii Medycznej, którywcześniejbyłsiedzibąNKWD. To w jego piwnicach właśnie, ginęli roz- strzeliwani Polacy...... Ofiary zbrod- ni były uwięzione po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 roku przez NKWD i przetrzymywa- ne pierwotnie w obozie jenieckim w Ostaszkowie. Od 5 kwietnia do 14 maja 1940 roku więźniowie byli syste- matycznie mordowani strzałem w tył głowy w tutejszych pomieszczeniach piwnicznych wewnętrznego więzie- nia Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie (obecnie Twer) przy ul. Sowieckiej 6. Egzekucjami kierował i osobiście w nich uczestniczył główny kat NKWD, Wasilij Błochin; współ- działali z nim Michaił Kriwienko i Ni- kołaj Siniegubow. Funkcjonariuszom 18 Nr 2(18)/2014 (wrzesień) NKWD, którzy dokonywali rozstrze- liwań, wydawano alkohol i przyzna- wano nagrody pieniężne. Zwłoki były następnie wywożone ciężarówkami i wrzucane do masowych dołów koło miejscowości Miednoje. Przez lata nie wolno było wspominać masakry pod karą śmierci [1]. Według zestawienia z dnia 25 maja 1940 roku, sporzą- dzonego przez komendanta obozu w Ostaszkowie, mjr. Pawła Borisow- ca, do Kalinina wysłano 6288 jeńców. W 1940 roku naczelnikiem Obwodo- wego Zarządu NKWD w Kalininie był Dmitrij Stiepanowicz Tokariew. W 1991 roku Tokariew, emerytowany generał sowieckich służb specjalnych (obecnie nieżyjący), złożył zeznania przed rosyjskim prokuratorem ppłk. Anatolijem Jabłokowem. Oto frag- menty [2]: Odpowiedzialni pracownicy przy- byli z Moskwy do kierowania tą opera- cją, a między nimi byli: starszy major bezpieczeństwa państwowego Nikołaj Siniegubow — były szef Głównego Za- rządu Obsługi Zarządu Kolejowego — następnie Błochin, komendant NKWD ZSRR oraz kombrig Michaił Spirido- nowicz Kriwienko - dowódca Głów- nego Zarządu Wojsk Konwojowych. [...] Wymienieni przeze mnie Błochin, Siniegublow i Kriwienko mieszkali w wagonie-salonce, który stał na stacji, na ślepym torze. [...] Łącznie około 30 osób uczestniczyło w rozstrzeliwa- niach. [...] Sam Błochin brał udział. [...] Rozstrzeliwanie było wykonywane przez kierowców i zwierzchnictwo. [...] Technologia była wypracowana przez Błochina, tak, i komendanta nasze- go Zarządu NKWD Rubanowa. Obili oni wojłokiem drzwi wychodzące na korytarz, by nie było słychać strzałów w celach. Następnie wyprowadzali ska- zanych — tak będziemy mówić — przez korytarz, skręcali w lewo, gdzie była „czerwona świetlica. W czerwonej świetlicy sprawdzali według listy — czy zgadzają się dane. [...] Niezwłocznie zakładali mu kajdanki i wprowadzali do celi, gdzie dokonywano rozstrzela- nia. Ściany celi też były obite materia- łem dźwiękochłonnym. [...] Wprowa- dzali do celi i strzelali w potylicę. [...] Błochin włożył swoją odzież specjalną: brązową skórzaną czapkę, długi skórza- ny brązowy fartuch, skórzane brązowe rękawice z mankietami powyżej łokci. Na mnie wywarło to ogromne wraże- nie — zobaczyłem kata! [...] Pierwszy raz przywieziono 300 ludzi. Okazało się, że za dużo. Noc była krótka i trzeba było kończyć już o świcie. Następnie zaczęto przywozić po 250. [...] Z wal- therów. To dobrze wiem, gdyż przy- wieźli ich całą walizkę. [...] Okazuje się, że pistolety szybko się zużywają. [...] Cóż, niewielki pokój. [...] Z tej celi było wyjście na podwórko. [...] Tamtędy wy- ciągali trupy, ładowali na samochód i jechali. [...] Brezentem wszystko się nakrywało. [...] Gdy podniosłem pro- blem robotników potrzebnych do ko- pania grobów, wyśmiano mnie. Naiwni dziwacy. Koparka potrzebna! [...] Bło- chin przywiózł ze sobą dwóch operato- rów koparki. [...] Każdy, po każdej ope- racji, ile tam było rozstrzelanych walili do jednej kupy wszystkich, do jednego dołu. [...] To z miesiąc najwidoczniej trwało. [...] A gdy już zakończyli tę całą brudną sprawę, to moskwianie urządzili w swoim wagonie-salonce coś w rodzaju bankietu. [...] Widowisko to było najwidoczniej okropne, skoro Rubanow postradał zmysły, Pawłow, mój zastępca, zastrzelił się, sam Bło- chin — zastrzelił się. Oto, co to wszystko znaczy. Według danych szacunkowych, we wrześniu 1939 roku internowa- no na Kresach Wschodnich 12 ty- sięcy samych funkcjonariuszy i pra- cowników policji. Już 19 września 1939 roku radziecki komisarz spraw wewnętrznych ' Ławrientyj Beria powziął decyzję o utworzeniu za- rządu do spraw Jeńców Wojennych i Internowanych (rozkaz nr 0308), a następnego dnia wydał dyrektywę, w której nakazał organizowanie obozów przejściowych i rozdzielczych. Na jej mocy powstały obozy jenieckie, w których przetrzymywano ok. 15 tys. Polaków. Znajdowały się one w pomieszczeniach poklasztornych w Kozielsku, Starobielsku i Ostasz- kowie. Tam właśnie, na przełomie października i listopada, skierowano pierwsze transporty polskich jeńców. Policjanci jak już wspomniano byli transportowani do Ostaszkowa. Był tam dla nich obóz o zaostrzonym ry- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska gorze. Jeńców zakwaterowano w dwu- dziestu, prawie nieogrzewanych, bu- dynkach. Normy żywnościowe byty tak obliczone, ażeby służyły wyłącznie na podtrzymanie życia i nie zaspokaja- ły głodu. Ponadto jeńcy zostali podda- ni oddziaływaniu propagandowemu, w trakcie którego m.in. wygłaszano pogadanki, prowadzono indywidu- alne rozmowy, pokazywano filmy propagujące „osiągnięcia Związku Radzieckiego. Pod koniec 1939 roku władze ZSRR podjęły przygotowania do ostatecznego rozwiązania pro- blemu polskich jeńców wojennych. W tym celu skierowano do Ostasz- kowa grupę dochodzeniową S. Bieło- pileckiego, która miała przygotować - do końca stycznia 1940 roku - „akta jeńców wojennych - _ policjantów byłej Polski” na specjalną naradę, tzw. „trójki” w centrali NKWD w Moskwie, mającej „zaocznie skazać w trybie ad- ministracyjnym polskich jeńców na śmierć” (na podstawie kodeksu kar- nego SFRR z 1926 r, art. 58. paragraf 13 - „za aktywną działalność” lub „ak- tywną walkę (...) przeciwko klasie ro- botniczej i ruchowi rewolucyjnemu”). Ostatecznie los policjantów z Ostasz- kowa przesądzony został 5 marca 1940 roku na posiedzeniu Biura Po- litycznego KC WKP (b) w składzie: Stalin, Woroszyłow, Mołotow, Miko- jan i Kaganowicz. Wówczas to podjęto decyzję akceptującą wniosek Ł. Berii MAJÓWKA LUDOWA SWO UMYLUUI ULUNIEUU z JALU KAPEL I ŚPIEWAKÓW LUDOWYCH g w | ADĘDRZEA AT DO OGULNUFULO I SPIEWA FESTIWALI DOŚ r Solaris Żółkiewska Publiczność GALA PIOSENKI BIESIADNEJ MLN | HHHHFHNHH INNI Ę Zespół Veegas gli 4(CTeg rol izY2' PIKNIK HISTORYCZNY Zespół Relaks Zespół MEFFIS PIKNIK WAWRZYŃCA [7N ©: Zespół Skaner Publiczno JARMARK ŻÓŁKIEWSKI InoRos Publiczność Panorama Żółkiewska o rozpatrzeniu w trybie specjalnym, z zastosowaniem kary śmierci przez rozstrzelanie, spraw 14736 polskich jeńców, w tym 1030 oficerów i pod- oficerów policji, ochrony pogranicza i żandarmerii oraz 5138 szeregowych policji, żandarmerii, więziennictwa i wywiadu. Wniosek swój Ł. Beria uza- sadniał tym, iż „wszyscy jeńcy - są za- twardziałymi, nie rokującymi popra- wy wrogami władzy radzieckiej”. Na podstawie tych materiałów z narady specjalnej, zarząd NKWD ds. Jeńców Wojennych i Internowanych, sporzą- dził zbiorowe, imienne listy do roz- strzelania, które rozesłał do obozów w kwietniu i maju, gdyż wtedy „ziemia była na tyle rozmarznięta, iż można było kopać zbiorowe groby”. Ks. Władysław Kardynał Rubin, mówił: Opasaliśmy świat pomnikami katyńskimi, by pamięć i sens ich ofiary nie były zapomniane. Katyń to hasło, które w Polakach wywoływało ból; hasło, za którym stały nieodkryte wów- czas rozliczne groby innych naszych rodaków, równie bestialsko pomordo- wanych na nieludzkiej ziemi. Nie zna- liśmy jeszcze wtedy Charkowa i Mied- noje, ani podkijowskiej Bykowni. Nie znaliśmy też podpisanego przez Stalina i jego współpracowników dokumentu, wydającego wyrok śmierci na tysiące Polaków. Wyrok — skrupulatnie wy- konywany nad otwartymi grobami i w kazamatach więzień sowieckich przez funkcjonariuszy NKWD. Obóz w Ostaszkowie był najwięk- szym obozem specjalnym, podległym Zarządowi ds. Jeńców Wojennych NKWD. Funkcjonował na wysepce Stołbnyj jeziora Seliger, w zabudo- waniach poklasztornych monasteru Niłowa Pustyń w odległości 11 km od miejscowości Ostaszków, na północ- ny zachód od Kalinina (Twer) przy linii kolejowej Wielkie Łuki - Boło- goje (ok. 300 km od Moskwy). Od momentu utworzenia obozu w listo- padzie 1939 roku zgromadzono w nim 8397 jeńców. W kwietniu 1940 roku (okres likwidacji) liczył ok. 6570 osób, w tym 400 oficerów. Trafili tu — oprócz kilku tysięcy funkcjonariuszy Policji Państwowej i Policji Woj. Ślą- skiego - głównie żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza, a także uważani przez NKWD za szczególnie niebez- piecznych: oficerowie, podoficerowie i szeregowi wywiadu, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Straży Więziennej i wymiaru sprawiedliwo- ści II RP. W Ostaszkowie przebywało też kilkudziesięciu księży katolickich, prawników, osadników wojskowych i ziemian, pochodzących z Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej. Komendantem obozu ostaszkow- skiego był wspomniany mjr NKWD Paweł Borisowiec. Akcja „rozładowa- nia obozu, co faktycznie oznaczało likwidację więzionych w nim jeńców trwała ponad miesiąc na przełomie kwietnia i maja 1940 roku. Łącznie w Moskwie sporządzono 65 list śmier- ci, na których znalazły się nazwiska ponad 6000 jeńców z Ostaszkowa. Ostatecznie obóz rozwiązano w lipcu 1940 roku. Skazani na uśmiercenie po- licjanci polscy pędzeni byli z monasty- ru do przystanku kolejowego Soroga, a stamtąd - przez Lichosław - transpor- towano ich tzw. stołypinkomi do Kali- nina. Następnie ze stacji przewożeni byli karetkami więziennymi - cziorny- mi woronomi - do wspomnianego już zarządu obwodowego NKWD przy ulicy Sowieckiej, gdzie umieszczano ich w podziemnych celach budynku. Po zapadnięciu zmroku przystępo- wano do egzekucji. Prowadzono ich do specjalnych pomieszczeń, gdzie raz jeszcze sprawdzano tożsamość, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 23 a następnie do wygłuszonej wojłokiem celi piwnicznej, w której dokonywa- no rozstrzeliwań. Strzelano w potyli- cę z niemieckich pistoletów Walther, później okręcano głowy płaszczami. Egzekucje trwały do świtu. Zwłoki wynoszono na zewnątrz i układano na jednym z 5 - 6 oczekujących samo- chodów ciężarowych (...), po czym o świcie przewożono je do miejscowo- ści Miednoje nad rzeką Twiercą. Tam, na terenie rekreacyjnym kalinińskiego NKWD, grzebano zwłoki zamordowa- nych, w uprzednio przygotowanych przez koparki dołach. Doły kopano na głębokość 4 m, a każdy z nich mógł po- mieścić „plon? jednej nocy, tj. 250-300 zamordowanych osób. Dołów takich w Miednoje znajduje się 25. Pogrze- bano w nich 6288 jeńców z obozu z Ostaszkowa. Miejsce ukrycia zwłok ofiar zbrod- ni na ponad 50 lat odizolowano. Stało się niedostępne z wyjątkiem dla właścicieli dacz pobudowanych na masowych grobach. Kiedy 13 kwietnia 1990 roku agencja TASS opublikowała oficjalny komuni- kat władz ZSRR stwierdzający, że za mord katyński odpowiadają „Beria, Mierkułow i ich pomocnicy, po- szukiwania mogił jeńców obozu w Ostaszkowie rozpoczął kaliniński oddział rosyjskiego Stowarzyszenia „Memoriał” - „Iwierskoj Memoriał”. Uzyskał on informacje o ukryciu zwłok Polaków w rejonie ośrodka wy- poczynkowego NKWD w okolicach wsi Jamok i Miednoje, wsi położo- nych w obwodzie twerskim, na pół- nocny zachód od Moskwy. Publika- cje prasowe na ten temat ukazały się w „Kalinińskiej Prawdzie. W począt- kach lipca 1990 roku szef kaliniń- skiego KGB poinformował, że we wsi Miednoje odnaleziono groby jeńców obozu w Ostaszkowie, co uzyskało na- stępnie potwierdzenie rzecznika MSZ ZSRR. W dniach 15-30 sierpnia 1991 roku przeprowadzono czynności ekshuma- cyjne z udziałem specjalistów i pro- kuratorów polskich, lokalizując kilka grobów ze szczątkami głównie poli- cjantów na wydzielonym do tych prac obszarze o powierzchni 120 x 80 m. Przeprowadzone w latach 1994-1995 24 Nr2(18)/2014 (wrzesień) badania sondażowo-ekshumacyjne z udziałem specjalistów Rady Ochro- ny Pamięci Walk i Męczeństwa (Rada OPWiM) doprowadziły do zlokali- zowania 23 dołów śmierci ze szcząt- kami jeńców obozu w Ostaszkowie. Przeniesiono jedynie zwłoki z dwóch mogił przesyconych zawartością szamba postawionego bezpośrednio na mogile [3]. Prace ekshumacyj- ne przyniosły wiele bardzo cennego materiału dowodowego w postaci przedmiotów osobistych odnalezio- nych przy zamordowanych policjan- tach, w tym dokumentów i zapisków świadczących o ostatnich chwilach życia ofiar zbrodni. Wszystkie te przedmioty po konserwacji wzboga- ciły ekspozycję Muzeum Katyńskiego w Warszawie. Przełomowy dla budowy Pol- skiego Cmentarza Wojennego w Miednoje był rok 1995. Wówczas to, w ramach uzgodnień polsko-rosyj- skich, podpisano 25 marca w Smo- leńsku dokument o budowie Polskich Cmentarzy Wojennych w Katyniu i Miednoje. Elementem tegoż poro- zumienia była opracowana przez pol- skich geodetów mapa fragmentu lasu w Miednoje z wyrysowanymi gra- nicami przyszłego polskiego cmen- tarza wojennego. W kilka miesięcy później, 11 czerwca 1995 roku, został uroczyście wmurowany akt erekcyjny i poświęcony przez Ojca Świętego Jana Pawła II kamień węgielny pod budowę cmentarza. Na podstawie wyników prac sondażowo-ekshu- macyjnych została opracowana ob- szerna dokumentacja specjalistyczna, następnie Rada OPWiM rozpisała otwarty konkurs o zasięgu między- narodowym na projekt zagospoda- rowania przestrzennego terenu przy- szłego cmentarza. Jury konkursu, w skład którego weszli m.in. przedsta- wiciele Federacji Rodzin Katyńskich i Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939 roku” w październiku 1996 roku wybrało spośród 32 prac, projekt kon- cepcyjny autorstwa artystów rzeźbia- rzy Zdzisława Pidka i Andrzeja Sołygi. Realizacja koncepcji autorów stała się możliwa po opracowaniu obszernej specjalistycznej doku- mentacji projektowej (uwzględ- niającej m.in. oczekiwania rodzin ofiar zbrodni, specyfikę terenu i miejscowe uwarunkowania), a przede wszystkim — po negocjacjach i uzgodnieniach z kompetentnymi wła- dzami rosyjskimi w Moskwie i Twerze. W wyniku niemal dwuletnich starań Rada OPWiM - inwestor prac, re- prezentujący Rząd RP - otrzymała od władz rosyjskich zatwierdzoną doku- mentację projektową, prawo dyspo- nowania terenem oraz pozwolenie na budowę cmentarza. Prace realizacyj- ne rozpoczęły się wiosną 1999 roku i trwały ok. 12 miesięcy. Wykonywały je polskie firmy — Budimex S.A. i Me- talodlew S.A. z Krakowa. Na miejscu wykonywano prace ziemne, budow- lane i montażowe, natomiast część z nich, tj. odlewy elementów rzeźbiar- skich (krzyże, tablice inskrypcyjne itp.) w Krakowie. Cmentarz wybudowano staraniem i ze środków budżetowych Rady KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska OPWiM. W dniu 28 sierpnia 2000 roku przekazany został dyrekcji rosyj- skiego Państwowego Kompleksu Upa- miętniającego (Memorialnego) Mied- noje, która na co dzień administruje obiektem i sprawuje nad nim opiekę. Cmentarz usytuowany na po- wierzchni 1.70 ha, jest otwarty dla zwiedzającychod 2września 2000 roku. Każdy ze zmarłych posiada tabliczkę z imieniem, datą urodzenia, miastem pochodzenia, miejscem pracy lub służby w czasie aresztowania oraz rokiem śmierci — 1940. Wokół pol- skiej części cmentarza znajduje się trakt pieszy. Na każdej z 25 zbioro- wych mogił w formie kurhanu jest po- stawiony krzyż. Obrysy mogił zazna- czone są nakładającymi się na siebie żeliwnymi płytami. Wysokie krzyże są jakby wtopione w korony drzew. Centralnym elementem cmentarza - podobnie jak w Katyniu i Charkowie — jest ołtarz stanowiący rodzaj otwartej kaplicy, na którą składają się: ściana z nazwiskami zamordowanych po- licjantów, ok. 9-metrowy centralny krzyż i podziemny dzwon, usytu- owane na wprost głównego wejścia na cmentarz, przy którym zlokali- zowano dwa obeliski z godłem Rze- czypospolitej Polskiej. Za ołtarzem znajduje się 25 zbiorowych mogił, na których postawiono wysokie, 8-me- trowe krzyże. Wokół cmentarza ufor- mowanego jako kurhan otoczony Panorama Żółkiewska murem, biegnie aleja wzdłuż której umieszczono tabliczki inskrypcyjne z danymi osobowymi zamordo- wanych. Mur ten stanowi sym- boliczną granicę między świa- tem zewnętrznym, a _ ziemią uświęconą krwią Ofiar. Wszystkie ele- menty rzeźbiarskie zostały wykonane z żeliwa. Cmentarz jest ogrodzo- ny, posiada instalację oświetleniową i wodociągową, kanalizację i inną in- frastrukturę, umożliwiającą właściwe użytkowanie obiektu w przyszłości. Tutaj każdy członek rodziny odnaj- dzie nazwisko bliskiej osoby. Ciąg in- skrypcji indywidualnych zakończony jest płaskorzeźbami, przedstawiający- mi Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 i Krzyż Virtuti Militari. Tabliczki uło- żono tak, jakby były pozostałością archeologicznej odkrywki: ujawniają skrywane przez dziesięciolecia miej- sce zbrodni. Centralnym punktem cmentarza jest brama pamięci, na której w porządku alfabetycznym możemy przeczytać imiona i na- zwiska Pomordowanych. To wielkie, zbiorowe epitafium Ofiar. Ta brama jest otwarta, a stojący w niej krzyż znamionuje zwycięstwo prawdy. Elementami związanymi z bramą są dwa pylony z godłem Policji Pań- stwowej. Przed bramą widzimy ołtarz— stół ofiarny, miejsce spotkania, ale przede wszystkim sprawowania mszy świętej oraz nabożeństw różnych obrządków. Pod bramą zawieszono dzwon, którego stłumiony dźwięk wy- dobywa się spod ziemi, co ma symbo- lizować prawdę niemożliwą do ukry- cia nawet pod ziemią. Na powierzchni dzwonu widnieje tekst Bogurodzicy i nazwa „Miednoje”. W latach 2005-2006 w Polsce uka- zała się „Księga Cmentarna” [3], [4] cmentarza w Miednoje, zwierająca listę pochowanych tam ofiar zbrodni katyńskiej wraz z krótkimi biografia- mi - łącznie 6288 nazwisk. W tym smutnym i jakże wymow- nym miejscu znajdujemy też, niestety ślady Ofiar pochodzących z lubelskie- go regionu i z naszej Żółkiewki. 17 września 2010 r. byłem świad- kiem uroczystości dla upamiętnienia zamordowanego w Twerze Stefana Bolesty i uczestniczyłem w sadzeniu tzw. Dębu Katyńskiego w rocznicę napaści Związku Radzieckiego na Polskę. Dąb posadziliśmy w cen- trum żółkiewskiego skweru obok pomnika ku czci pomordowanych w czasie II wojny światowej i oku- pacji, mieszkańców Żółkiewki [7]. W uroczystości tej brali udział syno- wie zamordowanego Henryk i Janusz (mieszkający od wielu lat w Warszawie) z rodziną. Nie było ich brata Tadeusza i jego syna Andrzeja Bolesty, którzy nie doczekali tego święta. Kamienny obelisk upamiętniający wydarzenie przygotowało Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Żółkiewce. Dlatego będąc na cmentarzu w Mied- noje z wielkim wzruszeniem i atencją szukałem Jego tablicy. W krótkiej informacji [9] podano: St. post. PP Stefan BOLESTA s. Stani- sława i Karoliny z Bielińskich, ur. 17 VIII 1896 w Wólce. Uczestnik walk o niepodległość. W WP od 5 VII 1919 do sierpnia 1923. W policji od 1 IX 1923. służbę pełnił w woj. lubelskim, m.in. w Biłgoraju (1924) i Krasnym- stawie (od 1925). Od 1934 na Post. w Żółkiewce pow. krasnostawski. Od- znaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesię- ciolecia Odzyskanej Niepodległości. Również 17 września 2010 r. mło- dzież Zespołu Szkół Ponadgimna- zjalnych z Żółkiewki uczestniczyła w Ogólnopolskim Programie Eduka- cyjnym „Katyń-ocalićodzapomnienia. W ramach tej aktywności szkoła objęła patronatem poległego w Twerze w 1940 r. aspiranta Poli- cji Państwowej w Żółkiewce-Jana Iwanickiego, zamordowanego przez zbrodniarzy NKWD. Przy tej okazji sadzenie „Dębu Pamięci” odbyło się w Ogrodzie Papieskim przy para- fii św. Franciszka w Krasnymstawie. A w notatce [10 | o Nim czytamy: St. przod. PP Jan IWANICKI s. Francisz- ka i Feliksy, ur. 6 II 1887. We wrze- śniu 1939 pełnił służbę na stanowisku komendanta Post. w Żółkiewce pow. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 25 krasnostawski. Odznaczony Brązo- wym Krzyżem Zasługi. Wielość nazwisk wykutych na ta- bliczkach przytłacza odwiedzających, jest cała masa ofiar stalinowskiego reżimu z naszych regionów (tylko niektóre zapisane w pośpiechu: Paweł Ciszewski-Niedrzwica, Cezary Dzi- koński-Józefówka-Lublin, Stanisław Frąk-Lublin, Józef Hens-Trawniki, Adam Jaroszewski- Lublin, Antoni Jasiński-Radecznica, Józef Jaworski -Świerszczów-Mełgiew, Piotr Jednerał -Lublin, Stanisław Jęczeń-Lublin, Jan Jędrys-Lublin, Józef Kacprzyk-Sta- nin-Łuków, Jan Karczewski-Sokołów Podlaski, Feliks Kilarski-Nielisz-Za- mość, Tadeusz Klaus-Serniki-Lubar- tów, Michał Kłoczewski-Łuków, Stefan Jan Kaczkowski-Lublin, Kazimierz Krawczyk-Jezupol-Opole, Wacław Krzemiński-Dębina, Leon Kwiatkow- ski-Wojsławice- Lublin, Józef Mazurek -Lublin-Tomaszów Lubelski, Wacław Mazurek-Izbica, Tadeusz Mazur-Nie- siołowice-Puławy, Alfons Mirecki-Lu- blin, Kazimierz Mitek - Lublin-Gar- wolin, Czesław Młodacki-Lublin, Bronisław Młynarczyk-Stanin-Łuków, Antoni Nizioł — Tarnogóra - Rudnik, Franciszek Ogarek-Żabno-Lublin, Stanisław Oksiuta-woj.lubelskie, Piotr Piłat-Chlewiska-Rejowiec, Jan Skwa- rek-Końskowola-Zamość, Jan Wala- szek - Lublin, Józef Wajler-Turobin -Zamość, Marian Wolgiemut-Chełm Lubelski). Na podstawie decyzji radziec- kich władz wiosną 1940 roku roz- strzelano 22,5 tys. polskich ofi- cerów, ' policjantów, prawników i lekarzy wziętych do niewoli po na- paści ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku. Część z nich spoczywa na cmentarzach w Miednoje, Katyniu i w Charkowie. Miejsca pochówku ok. 7 tysięcy z nich są nadal nieznane. „Dziś budując cmentarze i wznosząc pomniki pamięci na rosyjskiej i ukra- ińskiej ziemi czynimy to nie po to, żeby przeszłość dzieliła nasze narody, ale po to aby oddać hołd pomordo- wanym”. My oddajemy należny hołd wszystkim tam leżącym, a w sposób szczególny naszym Drogim Krajanom z Ziemi Żółkiewskiej - Ich podróż do Miednoje była niestety bez powrotu, 26 Nr2(18)/2014 (wrzesień) tylko w jedną stronę. [1]. Marek Koprowski, Wolno było mówić tylko drzewom, opoka.org.pl [dostęp 2011-08-13]. [2]. Zeznanie Tokariewa, Zeszyty Katyńskie (nr 3), Warszawa 1994, str. 9,11, 19, 20-22, 23, 35-38, 47-48. [3]. Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, tom I, Warszawa 2005 (litery A-Ł). [4]. Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, tom II, Warszawa 2006 (litery M-Ż). [5]. Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje federacja-katyn.org.pl [dostęp 2011-08-25]. [6]. Jeńcy obozu w Ostaszkowie zamordowani przez NKWD wiosną 1940 roku w Kalininie, spoczywający na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje. [7]. Bohdan Kiełbasa, Dęby katyń- skie, PanoramaŻółkiewska, kwartalnik społeczno-kulturalny, nr 1 (8)/2011, S. 37-38. Panorama Żółkiewska [8]. Co nowego w Zespole Szkół Po- nadgimnazjalnych w Żółkiewce?, Pa- norama Żółkiewska, kwartalnik spo- łeczno- kulturalny, nr 1 (8)/2011, s. 6 i 34. [9]. http://nekropole.info/pl/ Stefan-Bolesta, L. 027/2 (20), 4654, [dostęp 2014-07-17]. 10]. http://nekropole.info/pl/Jan-I- wanicki, L. 038/1 (28), 3997, [dostęp 2014-07-17]. Andrzej Wac-Włodarczyk 70. rocznica a Pacyfikacji Chłaniowa i Władysławina Chłaniów leży w dolinie. Dawno temu teren ten zalegały ogromne bagna, które pochłonęły ludzi. Stąd być może pochodzi nazwa tej miej- scowości. 23 lipca 1944r. chłaniowska ziemia pochłonęła naraz 44-45 miesz- kańców Wladyslawina i Chłaniowa. Najmłodsi mieli po trzy lata, najstar- sza ofiara 78 lat. Ciała zbierano z po- bliskich pól, gospodarskich podwó- rek, polnych dróg. Pozostała wspólna mogiła na miejscowym cmentarzu oraz pamiątkowa tablica. „ We wsi powstał wielki popłoch. Przerażeni ludzie budzili jedni drugich. Zrobił się ruch niezwykły. Poomacku chłopi zaprzęgali konie do wozów, wyjeżdża- li ze wsi z dziećmi i ze wszystkim, co się dało naprędce zabrać na furmanki. Wszyscy uciekali do lasu.'- napisała w swoich „Wspomnieniach z lat okupa- cji” Honorata Banach. Z ustaleń historyków wynika, że pacyfikacja Chłaniowa i Władysławi- na była dziełem cofającego się przed frontem Ukraińskiego Legionu Samo- obrony. Oficerami sztabowymi byli w nim Niemcy. O tych strasznych wy- darzeniach zawsze pamiętają rodziny zabitych, wspominają swoich bliskich w wypominkach i podczas mszy św. w intencji pomordowanych. Czy tak musiało się stać? To pytanie zadaje coraz więcej ludzi młodego pokole- nia. W tym roku, w niedzielę 27 lipca, w 70.rocznicę pacyfikacji Wójt Gminy Żółkiewka-pan Jacek Lis zorganizo- wał uroczyste obchody dla upamięt- nienia tej zbrodni. Patronat hono- rowy objął Wojewoda Lubelski-pan Wojciech Wilk. Były obecne władze samorządowe: starosta krasnostaw- ski-pan Janusz Szpak „radni powiatu i gminy, przedstawiciele instytucji i organizacji społecznych, organiza- cje kombatanckie , mieszkańcy para- fii chłaniowskiej i Gminy Żółkiewka. Mszę św. w kościele pw św.Mateusza w Chłaniowie w intencji pomordo- wanych odprawił proboszcz parafii ks. Jerzy Koma, natomiast kazanie wygło- sił ks. kapelan Krzysztof Pietrzniak. Wielka - tragiczna rocznica W bieżącym roku minęła 70. rocz- nica wybuchu i klęski powstania war- szawskiego. Mimo znacznego upływu czasu społeczeństwo polskie podzielo- ne jest na dwie kontrowersyjne grupy w ocenie celowości jego wybuchu. Przedstawiciele jednej podkreślają potrzebę jego wybuchu wykazując pa- triotyczny zryw i ofiarność polskiego społeczeństwa, będący największym wystąpieniem zbrojnym Polskiego Państwa Poziemnego podczas okupa- cji niemieckiej a zaszłymi niepowo- dzeniami zakończonymi klęską obar- czają zarówno aliantów zachodnich jak i armię czerwoną za nie udzielenie KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Na uroczystości obecne były poczty sztandarowe : Rady Gminy Żółkiew- ka, Dzieci Zamojszczyzny z Biłgo- raja, Gminne Koło Armii Krajowej i Gminne Koło Batalionów Chłop- skich, Zespół Szkół Ponadgimnazjal- nych w Żółkiewce, OSP Chłaniów i OSP Wierzchowina. Po mszy św. dzieci ze Szkoły Podstawowej w Chła- niowie oraz schola parafialna zapre- zentowały program artystyczny pełen wzruszających wspomnień. Po mszy św. wszyscy zebrani udali się na cmen- tarz, aby przy wspólnej mogile pomor- dowanych pomodlić się i złożyć kwiaty i wieńce. W uroczystościach udział wzięła Wojskowa Asysta Honorowa I Warszawskiej Brygady Pancernej. Anna Podgórska pomocy walczącym powstańcom. Druga grupa krytykuje decyzję o wybuchu powstania wykazując jego bezcelowość, przekonuje, że już teo- retyczne założenia wybuchu powsta- nia były skazane na niepowodzenie. Według nich wizja pokonania wyco- fujących się, ale jeszcze silnych oraz dobrze uzbrojonych oddziałów armii niemieckiej i nie wpuszczenie dalej Panorama Żółkiewska nacierającej armii radzieckiej była nie realną utopią. W tych warunkach klęska powstania była z góry przewi- dywalna i jego wybuch niepotrzebnie naraził patriotyczne, będące przykła- dem heroizmu i poświęcenia społe- czeństwo, szczególnie rzesze aktywnej młodzieży, zgrupowane w szarych szeregach harcerskich na olbrzymie straty. Wybuch powstania zaskoczył Niemców i to pozwoliło powstańcom na opanowanie części starówki i śród- mieścia.' Mimo początkowych sukce- sów słabo uzbrojone siły powstańcze zostały całkowicie zniszczone. Do- kładne liczby strat wojska powstań- czego i ludności Warszawy nie są i chyba nie będą nigdy znane. Można je określić tylko w wielkim przybliżeniu. W walce i w wyniku represji zginęło około 50 tysięcy żołnierzy powstań- czych i najwartościowszej, aktywnej młodzieży. Największe straty poniosła jednak ludność cywilna, której liczbę zabitych szacuje się nawet na 200 ty- sięcy oraz około 600 tysięcy wypędzo- nych z Warszawy.” Ponadto w wyniku walk w czasie po- wstania i celowych zniszczeń dokony- wanych przez niemieckie brygady spe- cjalne w czasie od 3 października 1944 roku do 16 stycznia 1945 roku, znisz- czenia w zabudowie mieszkaniowej i przemysłowej w lewobrzeżnej części Warszawy dochodziły do 90%.* W prawobrzeżnej około 30%. Nie wdając się niekończącą się polemikę dotyczącą celowości wy- buchu, musimy stwierdzić, że po- wstanie warszawskie przeszło do ! Wojciech Roszkowski, Historia Polski 1914- 2004, PWN 2004, s. 136. > Wikipedia , Skutki powstania warszawskiego, 13.09. 2014, s.2-4 * Tamże, str. 5. naszej historii jako przykład hero- icznej walki o wolność, patriotycz- nego polskiego społeczeństwa. Po- wstańcy wykazali nadludzką odwagę, ofiarność i bohaterstwo. Nie po- wstrzymały ich bezwzględność i okrucieństwo oddziałów niemiec- kich. Wykazali niespotykane bohater- stwo w walce o wolność jako wartości najwyższej w porównaniu z warto- ściami materialnymi a nawet życiem ludzkim. Naszym patriotycznym obowiązkiem jest zachowanie o nich pamięci i czci oraz przekazywanie tej wiedzy przyszłym pokoleniom. Wielkim bohaterstwem a jed- nocześnie rzadko _ spotykanym, doznanym ' tragizmem została dotknięta rodzina Edmunda Waj- szczuka, lekarza pracującego w latach w 1924 — 38 w Żółkiewce i 1938 — 43 w Krasnymstawie. Historia tej rodziny została obszernie opisana przez dok- tora nauk medycznych Waldemara Wajszczuka zamieszkałego w Detroit (USA), bratanka dra Edmunda Waj- szczuka. Jest on szwagrem słynne- go kardiologa polskiego, profesora św. p. Zbigniewa Religi.* Dwukrotnie przebywał on z innymi członkami rodziny w Żółkiewce na spotkaniach Regionalnego Towarzystwa przyja- ciół Żółkiewki Przekazane mi przez niego szerokie opisowe opracowanie z bogatą dokumentacją fotograficzną Rodziny Wajszczuków przekazałem do zbiorów Powiatowej Biblioteki Publicznej w Krasnymstawie, ul. Pił- sudskiego 5a. Również bardzo cieka- wie, obszernie i szczegółowo losy tej rodziny przedstawia Zbigniew Atras w artykule „Podarowali ojczyźnie, co najważniejsze - o powstańcach war- szawskich z krasnostawskimi metry- kami” zawartym w „Nestorze”.* Także obszerne informacje o tragicznej histo- rii rodziny Wajszczuków znajdują się w Panoramie Żółkiewskiej.Ś Znaczny upływ czasu, przekracza- jący życie dwóch pokoleń, od tych tra- * Waldemar Wajszczuk, Krótka historia jednej rodziny w czasie i po II wojnie światowej,http:/ www.wajszczuk.pl/polski/drzewo/tekst/0059/ piotr/historia_rodziny.htm 5 Zbigniew Atras, „Nestor” 3(17) 2011 czaso- pismo artystyczne pow. krasnostawkiego, www. nestor-krasnystaw.pl, s. 3-10. 6 B. Kiełbasa, Panorama Żółkiewska, 3(12)2012, s. 26-27. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 27 gicznych wydarzeń powoduje zacie- ranie pamięci o bohaterach tamtych czasów. Z uwagi na brak zaintereso- wania i obojętność branżowych in- stytucji, które z urzędu winny czuwać nad zachowaniem pamięci o lokal- nych bohaterach, z inicjatywy Zbi- gniewa Atrasa powstała w Krasnym- stawie, siedmioosobowa, nieformalna grupa inicjatywna pragnąca upamięt- nić naszych tragicznych bohaterów. W dniu 3 października tj., w dniu kapitulacji powstańców dokonano odsłonięcia w Krasnymstawie tabli- cy pamiątkowej na domu, w którym mieszkała rodzina doktora Edmunda Wajszczuka. Wykonano medale pa- miątkowe, przygotowano wystawę fo- tograficzną, tematycznie związaną z tą rodziną oraz jej tragedią jak również tematyczną akademię przygotowa- ną przez Młodzieżowy Dom Kultury w Krasnymstawie. Według rejestru prowadzonego przez Muzeum Powstania Warszaw- skiego z powiatu krasnostawskiego w powstaniutym uczestniczyło 28 osób, pięcioro z nich w czasie walk i egzeku- cji straciło życie, z tego troje to dzieci doktora E. Wajszczuka związanego z Żółkiewką i Krasnymstawem. W celu pozyskania środków na pokrycie kosztów związanych z or- ganizacją przygotowywanej imprezy wspomniana grupa inicjatywna złoży- ła wniosek o przyznanie kwoty 5 tys. zł z funduszy unijnych. Dużym zasko- czeniem dla nas była odmowa przy- znania wsparcia finansowego na tak wzniosły cel. Mimo obiektywnych trudności godnie uczciliśmy i upa- miętniliśmy tragicznych bohaterów związanych z naszymi miejscowościa- 28 Nr2(18)/2014 (wrzesień) mi. Odsłonięta tablica pamiątkowa na długi czas będzie przypominała o tej tragedii. Delegacje szkół gimna- zjalnych i ponadgimnazjalnych, które otrzymały pamiątkowe medale, prze- każą wiedze o tragicznym losie ich ró- wieśników. Dla upamiętnienia zasług i tragedii naszych bohaterów oraz ku przestrodze przed zagrożeniami współczesnymi ks. Celebrans w obec- ności przedstawicieli władz samorzą- dowych miasta i powiatu Krasnystaw Żółkiewka podczas I Wojny Światowej Dla wielu osób I Wojna Światowa, a szczególnie aspekty związane z wal- kami na naszych terenach są bardzo mało znane. Nasze społeczeństwo ma dużo większą wiedzę tyczącą się II wojny niż z wydarzeniami jakie miały u nas miejsce w latach 1914- 1918. I Wojna Światowa należy pa- miętać, była pierwszym konfliktem na skalę globalną, burzącym ład Wie- deński, według którego reguł przez ponad 100 lat toczyło się życie poli- tyczne Europy. Konflikt toczący się od 1914 roku w Europie, Azji i Afry- ce-radykalnie zmienił oblicze ów- czesnego Świata. „Wojna przyniosła kres epoki królów. Skończyło się wielowiekowe panowanie Hohenzol- lernów, Habsburgów, Romanowów, dynastii osmańskiej. Niemcy, Turcja, Austria i Rosji stały się republika- mi, podobnie jak większość krajów Nowej Europy” — pisze prof. Andrzej Chwalba w książce „Samobójstwo Europy. Wielka Wojna 1914-1918". Wojna bezpośrednio dotknęła rów- nież mieszkańców Żółkiewki i okolic, którzy od prawie 100 lat byli podda- nymi Cara Rosji. Działania wojen- ne na Lubelszczyźnie rozpoczęły się 21 sierpnia, kiedy to wojska austro -węgierskie wkroczyły na południe naszego regionu. W dniach 21-23 sierpnia armia dowodzona przez gen. Viktora Dankla rozbiła Rosjan w bitwie pod Kraśnikiem, zmuszając ich tym samym do odwrotu. Dywizje austro-węgierskie ruszyły następnie w stronę Krasnegostawu i 28 sierp- nia bez walk zajęli Żółkiewkę, która Rosjanie zmuszeni byli opuścić ze względu na brak dogodnych pozycji obronnych. 2 września rozpoczęła się kontrofensywa rosyjska, w której wyniku wojska austro-węgierskie za- częły się cofać na zachód, przez co Żółkiewka dostała się w ręce Rosjan, przy czym odbyło się to bez poważ- niejszych walk. W czasie swojego kilkudniowego panowania Austriacy nie wprowadzili żadnych nowych roz- wiązań administracyjnych, a cała ich aktywność polegała jedynie na zaku- pach i rekwizycjach żywności i paszy dla koni. Po odzyskaniu Żółkiewki, Rosjanie siłami żandarmerii zaczęli przywracać dawny ład, przy czym na naszych terenach nie odbywało się to w jakiś szczególnie drastyczny sposób i polegało głównie na wychwyceniu z obiegu obcej monety oraz poszu- kiwaniu u mieszkańców austriackich sortów mundurowych. Uciążliwe dla ludności stały się obowiązkowe do- stawy kontyngentowe na potrzeby wojska oraz pobór rekruta, mający uzupełnić straty poniesione na fron- cie. Na przełomie 1914 i 1915 roku Rosjanie przystąpili do formowania 244 Krasnostawskiego rezerwowego pułku piechoty, w którym służyli za- pewne mieszkańcy Żółkiewki i okolic, jednak z powodu braku danych mo- bilizacyjnych nie można dziś okre- ślić ich liczby ani nazwisk. Żołnierze z powiatu krasnostawskiego zostali wysłani do obrony miasta Gorlice, gdzie brali udział w przełomowej dla frontu austriacko-rosyjskiego bitwie o miasto, zakończonej klęską Ro- sjan.' Dla członków rodzin żołnie- rzy powołanych do służby w wojsku władze rosyjskie starały się stwarzać pozory wyrozumiałości poprzez za- kładanie komitetów pomocowych, którego filia powstała w Żółkiewce. 1915 roku na Lubelszczyźnie znów rozpoczęły się działania wojenne, w wyniku których do 15 lipca Żół- kiewka została zajęta przez niemiec- ' W. Maleszyk, Dzieje Żółkiewki w latach 1869-1918 [w:] Historia Żółkwi współczesnej Żółkiewki w pow- iecie krasnostawskim, Żółkiewka 2013, s. 194. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska oraz Wójta Gminy Żółkiewka poświę- cił na chwałę Bożą tablicę poświęconą uczestnikom tragicznego powstania. Bohdan Kiełbasa Cmentarz w Tokarówce z I Wojny Światowej kich grenadierów z 11 Armii. O osadę ponownie nie toczyły się poważniej- sze walki. Wycofujące się wojska opór stawiły na wzgórzach na wysokości Wólki oraz przedpolu Woli Żółkiew- skiej, jednak zostały pokonane. Tym razem Rosjanie wycofując się, zasto- sowali taktykę spalonej ziemi, spalili młyn, drewnianą synagogę oraz część zabudowań osady. Zniszczeniu uległo również wiele dokumentów doty- czących funkcjonowania Żółkiewki.? Wycofujący się Rosjanie rekwirowa- li od miejscowej ludności żywność i inwentarz żywy. Wraz z cofającą się armią uciekły rodziny wyznania pra- 2 Ibidem, s. 196. 29 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Nr 2(18)/2014 (wrzesień) wosławnego, które mieszkały w Żół- kiewce w związku z tym, że ich człon- kowie zajmowali różne stanowiska w administracji osady. Uciekła rów- nież część ludności żydowskiej, która bała się złego traktowania ze strony okupanta.3 Szacuje się, że w walkach stoczonych w okolicach Żółkiewki w roku 1914 i 1915 zginęło 1200 żoł- nierzy obu stron konfliktu, którzy później zostali pochowani w zbioro- wych mogiłach na cmentarzu w Toka- rówce.4 Na mocy ustaleń między sojuszni- kami Niemcy  opuścili tereny nasze- go powiatu. 11 września 1915 roku utworzono w Krasnymstawie Cesar- sko-Królewska Komendę Obwodową, która była organem austriackiej ad- ministracji wojskowej zarządzającej powiatem. Tereny gminy Żółkiewka zmieniły przynależność państwową i przez najbliższe 3 lata miały być częścią monarchii austro-węgierskiej. Mieszkańcy osady początkowo wie- rzyli, iż wraz z przybyciem Austriaków ich los ulegnie poprawie. Okupanci stwarzali wrażenie ludzi taktownych i wykształconych, nie dochodziło również do przypadków napastowa- nia kobiet przez żołnierzy.5 Również żandarmi pełniący służbę w Żółkiew- ce zachowywali się bardzo spokojnie w stosunku do miejscowych. Spo- wodowało to, iż miejscowa młodzież początkowo chętnie zaciągała się do Legionów walczących u boku państw centralnych, liczbę ochotników z całej gminy szacuje się na ok. 70 osób, co stanowiło prawie połowę werbunku z całego powiatu krasnostawskie- go.6 Austriacy przystąpili również do reformy szkolnictwa tworząc szkoły ludowe z polskim językiem nauczania dostępne dla wszystkich, bez względu na wyznanie czy płeć. Sprowadzono również nauczycieli, głównie z tere- nów Galicji a w 1917 roku otworzono drugą szkołę w budynku obecnego Ośrodka Kultury. Warto nadmienić, iż Żółkiewka w oczach Austriaków była po Krasnymstawie drugim co do ważności centrum administracyjnym 3 Ibidem, s. 198. 4 B. Kiełbasa, Dzieje Żółkiewki i okolic część I, Lub- lin-Żółkiewka 2004 r., s. 5 R. Maleszyk, op. cit. s. 216. 6 F. Żórek, Powiat krasnostawski w walce o wolność, Lublin 2009 r., s. 134. i gospodarczym w powiecie. Okupan- ci utworzyli w osadzie centralę dys- trybucji tytoniu oraz stację zarodową do hodowli nowych ras bydła i koni sprowadzanych z Austrii. Rękoma ro- syjskich jeńców oraz polskich robot- ników najemnych przeprowadzono gruntowny remont drogi z Żółkiew- ki do Krasnegostawu. Równie istot- ną inwestycją, która jeszcze bardziej usprawnić miała transport towarów była budowa kolei wąskotorowej z Izbicy do Żółkiewki. Była to kolej o rolniczym charakterze, bez moż- liwości przewozu pasażerów i jej głównym zadaniem było wywożenie płodów rolnych do stacji w Izbicy, gdzie istniała kolej szerokotoro- wa. Kolei, na trasie Izbica-Żółkiewka nie wyposażono nigdy w lokomotywy, transport odbywał się przy pomocy koni pociągowych, które zaprzężone były do wagoników. Mimo powyższych nowy oku- pant chciał jak najbardziej wyzyskać miejscową ludność. Wprowadzono uciążliwe dla mieszkańców dostawy kontyngentowe, które najbardziej do- tknęły posiadaczy ziemi. Kontyngent w mięsie i zbożu był rozkładany na cała gminę, a następnie podzielony na poszczególne wsie, zwolnienie od niego mogło nastąpić jedynie w wy- padku klęski żywiołowej lub pożaru. Na okupowanym obszarze Austriacy zmienili kalendarz na gregoriański oraz wprowadzili czas środkowoeuro- pejski, wprowadzono również godzinę policyjną. Ograniczono mieszkańcom swobodę przemieszczania się, redu- kując ją tylko do obrębu powiatu oraz wyznaczono w Żółkiewce jeden dzień targowy (ustalając go na poniedzia- łek). Obowiązywał całkowity zakaz handlu trzodą chlewną oraz końmi, zaś inne zwierzęta hodowlane sprze- dawać można było jedynie na jarmar- ku. Wycinka drewna w lesie również zaczęła podlegać teraz ścisłej kontro- li, co bardzo utrudniało odbudowę osady po zniszczeniach wojennych. W czasie wojny ucierpieli również lo- kalni przedsiębiorcy. Zanikła prawie całkowicie produkcja cegły w okolicz- nych cegielniach ze względu na brak popytu na nią. Produkcję wstrzymać musiała także Gorzelnia w Woli Żół- kiewskiej, która nie uzyskał koncesji na produkcję alkoholu. Powodem był brak ziemniaków, które potrzeb- ne były teraz na prowiant dla armii. Restrykcje i obciążenia nałożone na miejscową ludność przez Austriaków sprawiły, że gmina Żółkiewka cofnęła się pod względem gospodarczym o 30 lat. Nowa władza stworzyła jednak lepsze warunki do działalności spo- łeczno-politycznej. Wiosną 1916 roku w Żółkiewce powstało koło Polskiej Organizacji Wojskowej stworzonego na bazie Klubu Naro- dowego założonego przez Stanisła- wa Wronę, mieszkańca Żółkiewki. Klub Narodowy miał w swoim zasię- gu Żółkiewkę oraz kilka okolicznych wsi, ale na skutek donosu w 1916 roku aresztowano jego organizatorów, a samą organizację rozwiązano.7 Sta- nisław Wrona opuścił więzienie po kilku miesiącach i wraz z bratem rozpoczął organizowanie miejscowej komendy POW. Praca w organiza- cji polegała głównie na prowadzeniu konspiracyjnego szkolenia wojsko- wego oraz przygotowywaniu społe- czeństwa do walki o odzyskanie nie- podległości.8 3 listopada 1918 roku żółkiewscy peowiacy na wieść, iż w Tarnogórze tamtejszy oddział POW przystąpił do działań przeciwko Au- striakom, również chwycił za broń. Bojownicy o wolność akcję rozpoczęli od rozbrojenia żandarmów, którzy nie stawili im żadnego oporu. W dalszej kolejności rozbrojono 60-ciu żołnie- rzy pilnujących magazynów i wozów taborowych. W czasie akcji przeję- to 60 koni, 30 wozów taborowych, a także broń, umundurowanie, zapasy zboża oraz 14 tysięcy koron w gotów- ce. Członkowie oddziału zyskali sobie wśród mieszkańców Żółkiewki szcze- gólne uznanie i wdzięczność a osada stała się jednym z pierwszych wol- nych miejsc w nowej Polsce.9 Łukasz Majkut 7 R. Maleszyk, op. cit. s. 218. 8 B. Kiełbasa, op. cit. s. 126. 9 F. Żórek, op. cit. s. 197. 30 Nr2(18)/2014 (wrzesień) SYLWETKA Panorama Żółkiewska Tadeusz Jan Wójtowicz w drodze do armii gen. Maczka Tadeusz Jan Wójtowicz urodził się 1 stycznia 1922 roku. Chodził do Szkoły Powszechnej w Żółkiewce, po czym w wieku lat 13 dostał się do Gimna- zjum im. Władysława Jagiełły w Kra- snymstawie. Ukończył tam 4 klasy i zakończył szkołę, zdając mała maturę w 1939 roku. W tym też czasie wybuchła wojna, Pan Tadeusz został wtedy w Żółkiewce wraz z rodzicami, którzy prowadzili tam sklep z wyro- bami skórnymi, który w czasie oku- pacji udało im się utrzymać. Mając stałe zatrudnienie, udało mu się unik- nąć łapanki i przez pierwsze trzy lata wojny, jednak w 1942 roku sytuacja bardzo się pogorszyła i każdy mimo zatrudnienia, kto tylko w jakiś sposób wydawał się przedstawiać zagrożenie dla władz okupacyjnych, zagrożony był wywozem. W 1942 roku do ojca Pana Tadeusza przyszła żona komen- danta polskiej policji w Żółkiewce i zawiadomiła, że na liście osób prze- znaczonych do łapanki jest jego syn. - Powiedziała, Tadeusz niech się lepiej wynosi, bo dziś będzie łapanka w nocy. Później, jak się dowiedziałem, wywieź- li ją na Majdanek, bo dowiedzieli się, że ostrzegała ludzi przed Niemcami. - Nie mając wyjścia Tadeusz musiał uciekać, zebrał małą walizkę i zbiegł do ciotki mieszkającej w Zamościu. Nie został tam jednak długo, gdyż sąsiedzi zaczynali interesować się jego osoba i snuć podejrzenia. Tam też postano- wił uciec z Polski. Udało mu się dostać do Krasnegostawu, gdzie w tamtej- szym urzędzie pracy pracowało kilku jego znajomych z gimnazjum. Tade- usz skontaktował się z jednym z nich i zapytał, czy może on mu załatwić papiery na wyjazd do Niemiec, jako robotnik, ale najlepiej, żeby skiero- wał go w miejsce jak najbliżej granicy szwajcarskiej. - On zbladł, jak to usły- szał — jesteś głupi?- zapytał — chyba już zupełnie zwariowałeś! - Ja odpo- wiedziałem mu, że jak zostanę tutaj to koniec. To był uczciwy chłopak, wie- dział jak załatwić tę sprawę. Wystawił mi zaświadczenie urzędowe, że jestem FRANCJA 4 „_ „Neuchatel , . CA % Berno „Fribourg „Lausanne ) 5 EN Zurich . Lucerne, | NIEMCY „Winterthur C= a Sankt” Gallen Ó /*LIECHTENSTEIN AUSTRIA eSo WŁOCHY wykwalifikowanym mechanikiem, po- nieważ było takie zapotrzebowanie w Singen przy granicy szwajcarskiej. Nie miałem o tym w ogóle pojęcia, miałem przecież wykształcenie ogól- nokształcące i pracowałem w sklepie ze skórą. - Mając dokumenty Tade- usz przez Berlin, a następnie Magde- burg i Studgart dotarł do Singen. Na miejscu trafił do fabryki bomb, gdzie nie zagrzał długo miejsca. Wiedział, że Niemcy mogą łatwo spostrzec się, iż nie ma pojęcia o mechanice, i że jego fachowe wykształcenie jest fał- szywe. Na początku pracy dostał za- liczkę 40 marek, wykupił żywność i dołączył do grupy robotni- ków, którzy przychodzili do pracy z wioski nadgranicznej i nocą pieszo poszedł wraz z nimi. Do Szwajca- rii Tadeusz nie uciekał sam, znalazł towarzysza, innego Polaka, Edwar- da Azjana, któremu zwierzył się, że zamierza uciekać, a ten postanowił przyłączyć się do niego. Kiedy już dotarli do wsi, przez łąkę skierowali się w kierunku Szwajcarii. Jak wspo- mina, przejście przez granicę nie było trudne, między państwami nie było nawet drutu kolczastego, a o tym, że wchodzą do innego kraju, informowa- ły jedynie tabliczki poprzyczepiane na drzewach. Rankiem 22 października 1942 roku przekradli się przez grani- cę i dotarli do Szwajcarii. Miejsce, w którym się znaleźli, mimo że już po KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY szwajcarskiej stronie granicy nie było bezpieczne. Był fragment Szwajcarii wgryzający się w Niemcy jak morski półwysep, a od reszty kraju odgro- dzony Renem, który uniemożliwiał, dostanie się w głąb kraju. W pobli- żu na rzece był most, ale przedosta- nie się przez niego, było niemożliwe ze względu na wartowników w jego pobliżu. Sytuacja była bez wyjścia, postanowili więc przepłynąć Ren na wiązkach chrustu powiązanych w „snopki, które leżały w pobliskim lesie. Oddalili się więc chwilowo od rzeki, aby przepłynąć Ren z dala od mostu, z którego mogli zostać do- strzeżeni.- Nagle widzimy a tam war- townik szwajcarski, początkowo nawet nie zauważyliśmy go, bo on gdzieś zza drzewa wyskoczył — Halt! Ręce do góry! - Ja zdębiałem, a mój kolega chciał ucie- kać, ale po płaskim hełmie od razu za- uważyłem, że to jest Szwajcar. Zatrzy- małem Edka, bo inaczej strażnik by strzelał, to nie było nawet wątpliwości. Szwajcar podszedł do nas i mówi — Co wy tu robicie?! - okazało się, że jest z francuskojęzycznej części kraju, a ja znałem trochę francuski, zresztą nie- miecki też - my mówimy, że jesteśmy Polakami i uciekliśmy z Niemiec. - To będzie ciężka sprawa — mówi — kilku ostatnich, których złapaliśmy, to ode- słali do Niemiec. Słuchajcie, nie mówcie w żadnym razie, że uciekliście z Nie- miec, bo byliście głodni, że uciekliście Panorama Żółkiewska od biedy. Mówcie, że nie zgadzacie się z reżimem Hitlera i to was zrobi uciekinierami politycznymi. -Strażnik zabrał Polaków do wartowni, gdzie zostali zamknięci. Kolejnego dnia przyszło do nich dwóch śledczych, którym powiedzieli, że nie zgadza- ją się z polityka Hitlera, i że nie chcieli wstąpić do armii niemieckiej i dlatego postanowili zbiec z Niemiec (w czasie wojny ok. 300 tys. Polaków przymusowo służyło w niemieckiej armii). Śledczy nic nie powiedzieli i ode- szli, więźniowie zaś pozostali w aresz- cie kolejną noc. Następnego popołu- dnia przyszło do nich dwóch śledczych, ale zupełnie innych, którzy zabrali ich do Berna, do obozu inter- nowania. Obóz był niewielki, liczył sobie raptem ok. 40 więźniów, głów- nie alzackich Żydów. Było w nim jednak także kilkunastu Polaków w tym 10, którzy byli jeńcami wojen- nymi i zostali przydzieleni do pracy w Niemczech, ale udało im się uciec. - To był dosyć dobry obóz, dobrze nas tam traktowali, żywili też nie najgorzej. Chodziliśmy na spacery po Bernie, oczywiście z żołnierzem, co dwa dni zabierali nas w jakieś „dobre miejsca”, byliśmy w ciągłym kontakcie z konsu- latem. Spędziliśmy tam trzy miesiące. - Z obozu internowania Polacy trafili do obozu otwartego, dla robotników. Był to wolny obóz, jego mieszkańcy pracowali przy wycince drzew koło Klotten pod Zurychem. Mogli z niego swobodnie wychodzić oraz otrzymywali wynagrodzenie za swoją pracę, a dodatkowo dostawali 20 fran- ków miesięcznie od polskiego konsu- latu. Po kilku miesiącach zostali prze- niesieni do innego obozu, tym razem na południe pod granicę włoską, gdzie ich sytuacja była całkiem dobra. Praca w nowym miejscu nie była nazbyt ciężka, traktowani byli dobrze i co jakiś czas mogli dostać urlop na 48 godzin i bilet na pociąg w miejsce, jakie chcieli. W ten sposób Tadeusz Wójtowicz spędził czas w internowa- niu do 1943 roku, w tym właśnie czasie zaczęły do nich docierać infor- macje o tym, iż Alianci wylądowali w południowych Włoszech i posuwają się na północ. „We trzech zdecydowa- liśmy, żeby uciec ze Szwajcarii i dostać się do Aliantów we Włoszech. Wzięli- śmy urlop na 48 godzin i pojechaliśmy na południe Szwajcarii. 2 dni spędzili- śmy w przygranicznym miasteczku, gdzie kupiliśmy sobie żywność. Grani- ca nie była lepiej strzeżona niż nie- miecko-szwajcarska i udało się nam ją bez problemu przekroczyć. Trzeciego dnia po przekroczeniu granicy chcieli- śmy kupić żywność, ale nie mogliśmy się dogadać z miejscowymi. Włosi byli nieufni w stosunku do nas, ale zapro- ponowali, żeby usiąść i poczęstowali nas jedzeniem. Kiedy my siedzieliśmy najspokojniej przy stole i jedliśmy, nagle wpadają Włoscy żandarmi i krzyczą do nas — Ręce do góry!”. Zo- stali złapani i przewiezieni do więzie- nia w Songrio, niedaleko granicy ze Szwajcarią. „W tym czasie nastąpiła kapitulacja Włoch. Niemcy zajmowali Włochy i jeśli dostalibyśmy się w ich ręce to już po nas. Ja wpadłem na pomysł, żeby napisać list do polskiej ambasady w Watykanie, w kilku sło- wach przedstawiłem im naszą sytuacje i poprosiłem o pomoc. Po kilku dniach dostałem kartkę, w której było napisa- ne „Życzymy wam powodzenia. Zrobi- liśmy wszystko, co potrzeba”. Dwa dni później dwóch włoskich żołnierzy z brygady górskiej wywołało nas z celi i pod wartą odstawili na pociąg i kazali wracać do Szwajcarii. Szwajca- rzy oczywiście od razu zamknęli nas na trzy miesiące w obozie”. Po odby- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 31 ciu tej kary za przekroczenie granicy Polacy znów trafili do obozu, w którym mieli pracować. Był to tym razem obóz karny, a Polacy mieli pra- cować w jego obsłudze. Tadeusz miał za zadanie dostarczać listy i paczki do obozu oraz załatwiał różne sprawy dla ludzi, którzy nie mogli wychodzić na zewnątrz. Nie porzucił jednak dalej zamiaru przedostania się do Polskich sił zbrojnych na zachodzie. - Skontak- towałem się z moim kolegą i postano- wiliśmy dostać się do Francji. Ja miałem dostęp do szefa obozu, więc wypisałem sobie i koledze przepustkę na podróż do granicy francuskiej. Pod- biłem oficjalnym stemplem szefa obozu, którego on używał zamiast podpisu. Na granicy skontaktowałem się z żoł- nierzami polskimi internowanymi w Szwajcarii, którzy dostali się tu w 1940 roku po kapitulacji Francji, kilku z nich również zamierzało dostać się do polskiego wojska. Oni znali już tych okolicznych ludzi i wynajęli nam przewodnika szwajcarskiego, który przeprowadził nas przez granicę fran- cuską -. Przez granicę przedostali się we wrześniu, w tym czasie większa część Francji została już wyzwolona przez aliantów. Tereny, na których się znaleźli były pod administracją fran- cuskiego ruchu oporu, który był wy- czulony na wszelkiego rodzaju ucieki- nierów. Polacy mieli jednak paszporty polskie, przez co byli poza podejrze- niem, a kiedy alianci zajęli tereny przy granicy szwajcarskiej, Tadeusz wraz z towarzyszami mógł dostać się bez- piecznie do Paryża. Na miejscu zamel- dowali się do polskiej misji wojskowej, która właśnie szkoliła ochotników do polskiej armii. Część zgłaszających się trafiała do Wielkiej Brytanii zaś ochotnicy, którym bardzo spieszyło się na front przeszli szybkie, podsta- wowe szkolenie wojskowe w ośrodku pod Paryżem i trafiło 1 dywizji gen. Maczka, która potrzebowała uzupeł- nień po ciężkich walkach, jakie sto- czyła na terenie Francji, Belgii i Ho- landii. - Był już październik 1944 roku, kiedy przyjechał oficer i zabrał nas do ośrodka w Holandii, dostałem się do 1 Pułku Artylerii Motorowej wchodzą- cego w skład 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka. W artylerii specjalnie dużo 32 Nr2(18)/2014 (wrzesień) akcji nie było, wiadomo, staliśmy za frontem i trzeba było ustalać gdzie kie- rować ogień z odległości, ale nie było bezpośredniej walki jak w piechocie albo czołgach więc nie było tak źle. Raz tylko mieliśmy bardzo niebezpieczną sytuację. Sextony, na których służyli- śmy (działa samobieżne używane przez aliantów) miały osłonięte boki, ale cała góra była jest otwarta i pocisk artyle- ryjski albo rakietowy rozerwał się tuż nad nami, podmuch rzucił nas na pod- łogę pojazdu, ale odłamki rozeszły się na boki i poorały ziemię wokół nas. Ja byłem dosyć obeznany z mapami, więc przeważnie przebywałem na punkcie obserwacyjnym, gdzie było trochę bar- dziej niebezpiecznie, bo nie dość, że bliżej frontu to jeszcze Niemcy uważali na obserwatorów. W grudniu 1944 roku Tadeusz został odkomenderowa- ny do szkoły podchorążych artylerii, w Szkocji gdzie służył od stycznia do czerwca 1945 roku. Tam też w maju dowiedział się o zakończeniu wojny. Po ukończeniu szkolenia został po- nownie przydzielony do swojej starej jednostki, która teraz jako cześć armii brytyjskiej była na okupacji w Niem- czech. Służbę w oddziałach okupacyj- nych Tadeusz wspomina dobrze, żoł- nierze dostawali dobre wojskowe zaopatrzenie i żołd, służba nie była ciężka. Od Niemców polscy żołnierze trzymali się z daleka, a kiedy przeniósł się do słynnego Maczkowa to do czy- nienia miał już praktycznie tylko z Polakami. W trakcie okupacji Nie- miec Tadeusz znalazł czas na ukoń- czenie kursu maturalnego w Maczko- wie, na który mogli zapisywać się młodzi żołnierze. Na balu matural- nym kończącym naukę poznał zaś swoją przyszłą żonę, która była Polką wywiezioną na roboty do Niemiec, a teraz pracowała w gabinecie denty- stycznym. Pobrali się 13 września 1947 roku, a w październiku Tadeusz został odkomenderowany do Wielkiej Brytanii. Przez dwa lata pracować miał w Polskim Korpusie Przysposo- bienia i Rozmieszczenia zajmującym się demobilizacją sił polskich na wy- spach brytyjskich. W międzyczasie do Anglii sprowadził również swoją żonę, która po jego wyjeździe pozostawała wciąż w Niemczech. Po zakończeniu służby zapisał się do polskiej szkoły rolniczej w Glasgow, gdzie dostał sty- pendium, które pozwoliło mu się w tym czasie utrzymać. Nauka trwała rok, ale nie dawała perspektyw na pracę, ponieważ założenie i utrzyma- nie gospodarstwa w Anglii było nie- bywale trudne dla obcokrajowca. W tej sytuacji Tadeusz zdecydował się CIEKAWOSTKI Panorama Żółkiewska rozpocząć trzyletnią naukę w Glas- gow and West of Scotland Commer- cial College. Szkoła dawała już jakieś perspektywy na pracę, jednak płace nie były tak wysokie, jak po studiach magisterskich. - Nie chciałem praco- wać za pół normalnej stawki i zdecydo- wałem się rozpocząć studia magister- skie. Studia trwały cztery lata, moja żona pracowała wtedy jako pielęgniar- ka, a ja dostawałem stypendium i podejmowałem pracę w wakacje jako urzędnik na kolei, jako magazynier, gdzie tylko udało się coś znaleźć. Magi- stra uzyskałem z honorami II klasy, z geografii i ekonomi politycznej a wtedy był czas, że brak było nauczy- cieli geografii ze studiami magisterski- mi. W 1961 roku znalazłem zatrudnie- nie w szkole Notre Dame High School w Dumbarton a później w St Mungos Academy. W międzyczasie rozpoczął działalność w organizacjach polonij- nych w Szkocji, a także przez 15 lat uczył w polskiej szkole niedzielnej. Dziś Tadeusz Wójtowicz ma 93 lata, mieszka w Glasgow. Mimo że nie wrócił na stałe do ojczyzny z obawy przed nowym okupantem, stara się regularnie odwiedzać Polskę oraz ro- dzinę w Żółkiewce. Łukasz Majkut II Targi Turystyki Wiejskiej i Kulturowej „Lubelskie Lato 2014” Dyplom BER Na terenie powiatu krasnostaw- skiego w terminie 27 czerwca — 7 lipca 2014r. odbywały się II Targi Turystyki Wiejskiej i Kulturowej „Lubelskie Lato 2014. Był to wyjątkowy kiermasz pro- pozycji na spędzenie wolnego czasu, np. urlopu na terenie województwa lubelskiego. Cykl wydarzeń rozpoczął się kon- ferencją p.t.„Turystyka wiejska i kultu- rowa szansą na rozwój wsi i zwiększe- nie dochodów mieszkańców, która odbyła się 27 czerwca w Tarnogórze. Kolejnym punktem programu tego- rocznych targów były trzy toczące się w jednym czasie imprezy: Piknik Lato na Wsi „Artystyczne Podwórko” w Rudniku, Turniej Gmin w Pilaszko- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY wicach oraz Jarmark Świętojański w Krupem. W sobotnie popołudnie spotkaliśmy się na boisku sportowym przy Gimnazjum w Rudniku. Ucznio- wie Szkoły Podstawowej w Rudniku przedstawili ciekawą / inscenizację akcji ratunkowej. Dzieci uczestniczyły w konkursach plastycznych i wiedzy pod wspólnym hasłem „STOP Uza- leżnieniom”. Na scenie wystąpiły ze- społy taneczne, wśród których zapre- zentował się dziecięcy zespół taneczny Smile działający przy Ośrodku Kultu- ry Samorządowej w Żółkiewce. Impre- zę uświetnił występ grupy teatralnej LICZI z MDK, która przez cały czas trwania imprezy prowadziła warsztaty teatralno — kuglarskie z uczestnikami. Panorama Żółkiewska W Pilaszkowicach na Turnieju Gmin mogliśmy zaobserwować zmagania sportowe przedstawicieli gmin z po- wiatu świdnickiego i krasnostawskie- go, a mianowicie: Piaski, Rybczewice, Fajsławice i Żółkiewka. Młodzież z naszej gminy dzielnie pokonywała wszystkie konkurencje. Organizatorzy przygotowali dosyć oryginalne zada- nia ale nasza drużyna radziła sobie świetnie i zdobyła trzecie miejsce. Jarmark Świętojański w Krupem rozpoczął się powitalnym pokazem utworzonym przez członków Grupy Rekonstrukcyjnej Historycznej Księ- stwa Warszawskiego. Następnie na plenerowej scenie prezentowały się zespoły artystyczne. Wystąpiły m.in.: Zespół Tańca Jazzowego „Ballo” z Młodzieżowego Domu Kultury w Chełmie, „No Name” z Centrum Kul- tury z Siennicy Różanej, grupa tanecz- na z Przedszkola im. Jana Brzechwy z Siennicy Nadolnej i miejscowy Klub Solisty, a także Zespół Tańca Ludo- wego „Koral” z Małochwieja Dużego, Kapele z Małochwieja Dużego, Sien- nicy Nadolnej i Siennicy Różanej, a także zespół wokalny „Melodia” z GCK w Siennicy Nadolnej. Pu- bliczność mogła również podziwiać Kapelę Folkową „Styrta” i Orkiestrę Św. Mikołaja. W programie znalazło się także sobótkowe widowisko obrzę- dowe, pokaz Teatru Ognia „Sarmata” z Sandomierza i konkurs poszukiwa- nia symbolicznego kwiatu paproci. Następnego dnia, w niedzielę 29 czerwca, w Żółkiewce miała miej- sce Gala Piosenki Biesiadnej, którą rozpoczął występ naszej miejscowej kapeli „Żółkiewiacy”. Otwarcia im- prezy dokonali: Wójt Gminy Żół- kiewka pan Jacek Lis, Prezes Lokalnej Grupy Działania „Krasnystaw PLUS” pani Dorota Sawa-Niećko oraz Dy- rektor Ośrodka Kultury w Żółkiewce pani Anna Podgórska. Po nich zabra- ła głos pani Anna Augustyniak, która w imieniu Marszałka Województwa Lubelskiego pana Sławomira Sosnow- skiego odczytała adres okolicznościo- wy. Kunszt i profesjonalizm pokazali na scenie członkowie Zespołu Pieśni i Tańca JAWOR z Uniwersytetu Przy- rodniczego z Lublina. Wykonali tra- dycyjne pieśni i przepiękne tańce przy akompaniamencie znakomitej wła- snej kapeli ludowej. Publiczność była oczarowana tym koncertem. Kolejni artyści - zespół Mirka Jędrowskiego z Biesiadą w Swojskim Klimacie wpro- wadzili nową energię na scenę anga- żując do zabawy naszą żółkiewską publiczność. Żółkiewscy biesiadnicy przez cztery godziny śpiewali i tańczy- li w rytmie największych szlagierów KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 33 polskiej muzyki rozrywkowej, próbo- wali nalewek i ciast oraz brali udział w komicznych konkursach na scenie. W trakcie imprezy odbywały się kon- kursy na „Najsmaczniejsze Ciasto Owocowe” oraz „II Powiatowy Kon- kurs Nalewek”, które zostały rozstrzy- gnięte po występie Mirka Jedrow- skiego oraz jego zespołu. Późnym popołudniem pojawili się również offroadowcy, którzy rywalizowali przez dwa dni o Puchar Wójta Gminy Żółkiewka. Mimo zmęczenia przybyli na biesiadę, aby odebrać z rąk Wójta Jacka Lisa puchary i upominki. Wie- czorem zmienił się klimat na scenie ponieważ pojawili się DJ Astero, następnie zespół HEIDFELD oraz gwiazda wieczoru, zespół VEEGAS. Imprezie towarzyszyła wystawa potraw tradycyjnych, którą przygoto- wały panie z Kół Gospodyń Wiejskich oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej. Na ukwieconych sto- łach królowały takie przysmaki jak: kaszaczki, gryczaki, racuszki, ciasta drożdżowe, obwarzanki, fajerczarze „chleb ze smalcem i ogórkami oraz świeże owoce. Regionalne potrawy, smaki i zapachy były zasługą gospo- dyń z Dąbia, Makowisk, Poperczy- na, Rożek Kolonii, Koloni Olchowca, Chłaniowa oraz Stowarzyszenia Przy- jaciół Ziemi Olchowieckiej. Obok pań z KGW Regionalne Towarzyszenie Przyjaciół Żółkiewki wystawiało swój dotychczasowy dorobek wydawniczy. Na imprezie stanowiska mieli rów- nież lekarze onkolodzy, którzy od- powiadali na pytania wszystkich za- interesowanych oraz Stowarzyszenie Eko-Lubelszczyzna, które populary- 34 Nr 2(18)/2014 (wrzesień) zowało ekologiczną żywność z nasze- go województwa. W pobliskiej Białce odbywały się III Eliminacje Jeździeckiego Pucha- ru Lubelszczyzny w Skokach Przez Przeszkody, Otwarte Mistrzostwa Lubelszczyzny w Biegu i Marszu na Orientację. W trakcie imprezy w Białce przeprowadzono dwa kon- kursy „Tradycje Kulinarne Regionu” oraz „Konkurs lepienia pierogów”. Zorganizowany został też pokaz ku- linarny z udziałem Karola Okrasy. Naszą gminę reprezentowały panie z KGW Chłaniów, które mimo upału dzielnie walczyły do końca konku- rencji. Zwycięzców konkursów wyło- niło jury w składzie: Agnieszka Pere- peczko, Hanna Szymanderska i Karol Okrasa. „W Siennicy na sianie” pod takim hasłem odbywał się cykl wydarzeń w Siennicy Różanej. Cykl konferen- cji, turniejów, pokazów i występów miał miejsce 5 lipca 2014 r. Sobotni poranek rozpoczął się od zawodów wędkarskich na zbiorniku retencyj- nym „Siennica. Następnie wystar- towała pierwsza grupa w Międzyna- rodowym Maratonie Rowerowym Szlakiem Greenway „Dziedzictwo Wschodu. W tym przedsięwzięciu pomagali strażacy z naszej gminy- OSP Żółkiewka .Inni brali udział w konferencji na temat zdrowego od- żywiania oraz zdrowego stylu życia. Wystąpili Mariola Bojarska — Ferenc, Karol Okrasa oraz Agnieszka Pere- peczko. Uczestnicy imprezy mogli wziąć udział w ćwiczeniach Jogi i Pi- latesu pod kierownictwem Marioli Bojarskiej — Ferenc. Nawiązując do aktywnego i zdrowego stylu życia nie można pominąć bardzo efektow- nych pokazów Capoeiry. Wśród wielu atrakcji mogliśmy podziwiać straża- ków podczas pokazów, następnie za- fundowali wszystkim chętnym możli- wość przejażdżki łodziami po zalewie. Odbyły się również zawody sportowo - rodzinne zorganizowane na Orliku przy Zespole Szkół, oraz Turniej o ruchu drogowym zorganizowany przez Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Chełmie. W trakcie targów odbyły się pierwsze w woje- wództwie Zawody w Piłkę Prądową o Puchar Marszałka Województwa. Była to bardzo widowiskowa i emocjo- nująca rywalizacja drużyn straży po- żarnej. Nie zabrakło również pokazu starych samochodów pod nazwą „Tu- rystyczne spotkanie weteranów szos”. Na deskach amfiteatru Zespół Pieśni i Tańca „Jawor” umilił wszystkim wie- czór prezentując widowisko weselne Panorama Żółkiewska „W Siennicy na sianie”. Wystąpił rów- nież zespół RELAKS z Ośrodka Kul- tury w Żółkiewce. W niedzielę 6 lipca na Rynku Miej- skim w Krasnymstawie odbył się Jar- mark na Kupieckim Szlaku, który za- kończył cykl imprez II Targów. Swoje stoiska prezentowały lokalne grupy działania, firmy turystyczne i twórcy. Były też prezentacje zespołów ludo- wych, kapel i orkiestr. Nie zabrakło pokazów, m.in. z udziałem uczestni- ków Festiwalu Twórczo Zakręconych. Podczas trwania targów odbywały się również warsztaty kulinarne i wcze- śniej wspomniany Festiwal Twórczo Zakręconych. Uczestnicy festiwalu poznali wiele technik rękodzielni- czych, każdy mógł wybrać „coś” dla siebie. Natomiast warsztaty kulinarne nauczyły m.in. sztuki carvingu. Targi poprzez swoją różnorodność uka- zały powiat krasnostawski w sposób barwny i ciekawy . Targi miały kon- wencję festynu turystycznego, re- kreacyjnego i sportowego dla całych rodzin. Przygotowana przez organi- zatorów szeroka oferta miała na celu promocję zdrowego i aktywnego wy- poczynku na pięknych terenach po- wiatu krasnostawskiego. Anna Podgórska Gospodarstwa Agroturystyczne w Gminie Żółkiewka Malowniczy krajobraz, czyste po- wietrze, zdrowe miejscowe produkty żywnościowe, ' domowa-regionalna kuchnia oraz życzliwi mieszkańcy to idealne warunki sprzyjające gościom w odpoczynku w gospodarstwach agroturystycznych w gminie Żółkiew- ka. Obecnie na terenie naszej gminy funkcjonują dwa gospodarstwa agro- turystyczne. Pierwsze prowadzi wraz z mężem p. Gabriela Kaszowska w miejscowości Rożki. Kwatery agroturystyczne Rożki KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Natomiast drugie gospodarstwo prowadzi p. Marek Oleszek w miej- scowości Makowiska. Nie tylko walory otoczenia są ma- gnesem przyciągającym turystów na owe tereny ale także różne oferowa- ne atrakcje: ogniska — grill, zbieranie grzybów, łowienie ryb, polowanie, Nasze specjały w Kazimierzu Dolnym Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej uczestniczyło w szes- nastej edycji Święta Jesieni w Kazimie- rzu Dolnym nad Wisłą w dniu 28 wrze- śnia. Wyjazd przejdzie do historii jako niezwykle udany. Piękna pogoda i wy- jątkowo atrakcyjna oferta 140 wystaw- ców sprawiła, że odwiedziło ją 5 tysię- cy osób. Odwiedzającym umilały czas dwie kapele ludowe: „Łopieńczacy” i „Młodzież po czterdziestce”. Tuż przy kazimierskim Muzeum Przyrodniczym przez całą niedzie- lę unosił się zapach domowych ciast, wędzonej kiełbasy, chleba ze smalcem i grzanego wina. Przechadzający między straganami turyści próbo- wali różnorodnych specjałów, robili zakupy i podziwiali rękodzieło. Wśród wystawców byliśmy i my ze swoim stoiskiem, gdzie prezen- towaliśmy nasze tradycyjne spe- cjały i braliśmy udział w konkursie kulinarnym organizowanym przez Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolni- czego. Ku naszemu zaskoczeniu ale „Agroturystyka nad źródełkiem” w Makowiskach spacery po ciekawych krajobrazowo terenach, uczestnictwo w imprezach kulturalno-rozrywkowych. Założenie gospodarstwa agrotu- rystycznego nie jest skomplikowane. Rolnicy, którzy utrzymują się zuprawy ziemi lub z hodowli a agroturystykę chcą traktować jako dodatkowe, poza- rolnicze źródło dochodu, zobowiązani i radości ponieważ konkurencja była bardzo duża zostaliśmy nagrodzeniu w kilku kategoriach: Potrawy jarskie: II miejsce: Sto- warzyszenie Przyjaciół Ziemi Olcho- wieckiej — „Pasztet z cukini” Wyrób pani Małgorzaty Turzyniec- kiej. Potrawy mięsne: Wyroby cukiernicze: III miejsce: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Ol- chowieckiej — „Ciasto z malinami” Wyrób pani Ewy Wiśniewskiej Wyróżnienie — ciasto „Róża” KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Nr 2(18)/2014 (wrzesień) 35 | są jedynie do zgłoszenia prowadzenia | agroturystyki do urzędu gminy. Skut- kując wpisem do ewidencji gospo- darstw agroturystycznych. Zgodnie z art. 3 Ustawy o swobodzie działal- ności gospodarczej z dn. 2 lipca 2004 r. rolnik nie ma obowiązku rejestra- cji działalności gospodarczej. Jednak osoba nie będąca rolnikiem a zamie- rzająca prowadzić działalność agrotu- rystyczną jest zobowiązana do jej re- jestracji jako działalność gospodarcza. Rolnicy prowadzący gospodarstwo agroturystyczne są zwolnieni z obo- wiązku podatkowego jeżeli liczba wy- najmowanych pokoi nie przekracza 5. Wszelkie informacje na temat go- spodarstw agroturystycznych można uzyskać w każdy poniedziałek w Urzędzie Gminy w Żółkiewce od pra- cowników z Zespołu Doradztwa Rol- niczego w Krasnymstawie. Zachęcamy miłośników ciszy wiej- skiej do odwiedzania gospodarstw agroturystycznych w naszej gminie. Zespół redakcyjny Wyrób pani Barbary Miś Tradycyjnie odbył się również kon- kurs na najpiękniejsze stoisko a my dostaliśmy wyróżnienie: Stowarzysze- nie Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej Spędziliśmy miło czas w pięknym malowniczym Kazimierzu Dolnym wśród polskich tradycyjnych smaków i muzycznych klimatów ludowych. Myślę, że będziemy kontynuować wyjazd na Święto Jesieni w kolejnych latach. Małgorzata Jędruszczak 36 Nr 2(18)/2014 (wrzesień) SPORT Hetman Żółkiewka w III lidze 18 czerwca Hetman Żółkiewka wygrywając na wyjeździe 2:1 z Powi- ślakiem Końskowola zapewnił sobie zwycięstwo w IV lidze. Wydarzenie historyczne dla klubu z naszej miej- scowości. Po roku gry w IV lidze, be- niaminek z Żółkiewki uzyskał awans do III ligi co jest największym jak do tej pory osiągnięciem Hetmana. To był bez wątpienia świetny sezon w wykonaniu podopiecznych tre- nera Waldemara Wiatra. Przed roz- grywkami nikt nie stawiał na zespół z Żółkiewki. Tymczasem piłkarze Hetmana sprawili swoim kibicom i sobie wielką niespodziankę. Po wa- kacyjnej przerwie nasza drużyna po- wróciła na boisko, bez króla strzelców sezonu 2013/2014 Pawła Myśliwiec kiego, ale za to wzmocniona kilkoma nowymi zawodnikami. Wszystkich kibiców w Żółkiewce cieszy również Panorama Żółkiewska postawa naszego „rodaka” Damiana Kopruchy, który jest jak dotąd naj- skuteczniejszym strzelcem drużyny. Po kilku kolejkach III ligi Hetman zajmuje miejsce w dole tabeli, jednak należy pamiętać, że klub z małej miej- scowości musi mierzyć się ze starymi i uznanymi „firmami” z wielkich miast jak Motor Lublin czy Stal Rzeszów. Piłkarzom oraz trenerom Hetmana życzymy powodzenia w kolejnych meczach! Łukasz Majkut BIBLIOTEKA PROPONUJE BEALINtEIM OETATRI FOCLĄCG PARYŻĄ A s Peczara Ostatni pociąg do Paryża Oparta na prawdziwej historii, porównywana do Casablanki, wzruszająca opowieść o miłości, za- ufaniu, trudnych relacjach, wojnie i prześladowaniach, a także o antysemityzmie po obu stronach nie- miecko-francuskiej granicy. Połowa lat trzydziestych XX wieku. Wychowana w Nevadzie Rose Manon, nowojorska dziennikarka, córka amerykańskiej Żydówki, dostaje wymarzoną pracę jako zagraniczna reporterka w Paryżu. W uznaniu jej profesjonalizmu szef przydziela ją do pracy w Berlinie. Jako kore- spondentka polityczna Rose pisze reportaże o okrucieństwach wobec ludności żydowskiej. Przypadkiem poznaje Leona, grawera i antynazistę. Ich romans z czasem przeradza się w głębokie uczucie. Młoda ko- bieta nie wie jednak, że jej kochanek skrywa niebezpieczną tajemnicę. Wojenna zawierucha i rewolucja bolszewicka skazały na unicestwienie wiele kresowych rezyden- cji, należących do polskich rodów arystokratycznych. Wśród nich znalazła się Peczara, położona na środkowej Ukrainie, nad Bohem. Świadkami jej świetności, a potem powolnego umierania były Janina Zofia z Potockich Potocka (1851-1928) i jej córka Zofia Barbara (1883-1974). Ich zapiski: Dziennik z lat 1914-1919 oraz Moje własne wspomnienia, objęte wspólnym tytułem Peczara, tworzą barwny obraz życia rodziny Potockich na dalekiej a pięknej Ukrainie. „Nasze kresowe dwory, rezy- dencje oddalone od miast, oddalone jedne od drugich dziesiątkami wiorst, wytwarzały każde swoje własne oblicze, odrębny trochę tryb życia, ale wszędzie to życie pulsowało swoistą bujnością, po- rywem, nieraz romantycznym rozmachem” - pisała Zofia Barbara. Mimo tylu szlachetnych inicja- tyw, wielkiej odwagi i poświęceń ani tej niepowtarzalnej atmosfery, ani tej kresowej bujności życia w Peczarze ocalić nie zdołano. Dawną wielką Peczarę zobaczymy dziś właśnie we wspomnieniach pań Potockich i dzięki rodzinnemu archiwum, gdyż liczne fotografie zeń zaczerpnięte zdobią strony niniejszej książki. = WżMisię z) Janina Ząfla z Potockich Połocka Dziennik 1914=1919 Peczara Zofia Barbara Potocka Maje własne wspomnienia Książeczki dla dzieci z serii „Nudzimisię” Wszystko zaczęło się od tego, że Szymek się nudził. Głośno wołał „nu- uuudzi mi się! I nudzimisie do niego przyszły... O przyjaźni przedszkolaków z tymi sympatycznymi stworkami, o odnudzaniu, super zabawie i niezwy- kłym miejscu - Nudzimisiowie dowiecie się z tych książeczek. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 37 KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Nr 2(18)/2014 (wrzesień) KĄCIK LITERACKI W Makowiskach niebieską nocą... W Makowiskach niebieską nocą kiedy gwiazdy na niebie się złocą puszczyk puszczy się na balkonie Ciebie nie ma snów nie ma tylko troski i lęki wierz mi w taką noc o Ciebie się boję Gdy się zjawiasz i układasz do snu nocny ptak traci na odwadze moje lęki odchodzą daleko puchacz pucha gdzieś w dębach za łąką za rzeką sowa huknie czasami w akacji lecz to dla mnie niewiele znaczy bo Ty jesteś tuż obok ciepło serca Twego moje serce czuje i że jesteś serdecznie dziękuję. Izabela Borowiecka Makowiska ,,Pole rodzinne’’ Pola moje rodzinne dróżki wąskie, proste i kręte robią się coraz starsze, ale zawsze są piękne. Wiosną gdy zaczną zielenić zboża widać każdy pasek ziemi osobno, rolnik przemyśla, rozważa czy siew ziarna nie poszedł na marno. A gdy już wiosna zakwitnie w pełni Ziemia swe barwy i zapach daje Nasyca się każdy człowiek, Swym polem w sercach do głębi. Ileż Ty ziemio, pole moje jesteś warte, nie ma bogactwa większego patrząc na Twoje wartości zostanę na zawsze z mą ziemią. Już błyszczą kłosy żyta i pszenicy kołyszą się jak fale morskie Owies z jęczmieniem ich dopędzają, Makówki z niebieskimi bławatkami ich ozdabiają. Już niebawem znajdą się w wieńcach dożynkowych Będą rolnicy dziękować Panu Bogu za obfite plony śpiewając. Plon nasienny plon w gospodarza dom żeby dobrze plonowała chleba nam nie brakowało. Tam gdzie jest mój dom , tam gdzie brzęczy pszczoła tam jest moja ziemia chlebem umajona los rolnika ciężki, ale ziemia żyzna, niech słynie na wieki moja Ojcowizna. Pelagia-Cecylia Kołek Żółkiewka, Sierpień 2014r. Dziękuję Ci Panie Boże... Dziękuję Ci Panie Boże że mi dałaś oczy dzięki Tobie podziwiam świat który stworzyłeś przecudny uroczy Patrzę na błękit nieba po nim chmury płyną nad brzozą całą w pączkach nad świerkiem zielonym i sosną i wierzbiną która w kotki się wystroiła jak zwykle na wiosnę Dziękuję Ci mój Boże że słyszeć mi pozwoliłeś jak ptaki śpiewają coraz piękniej weselej się przekomarzają już wkrótce bocian zaklekocze skowronek zaśpiewa wiatr zagra koncert wiosenny w ulubionych drzewach Panie mój dziękuję że dałeś mi stopy ręce i usta dotykam matkę ziemię wydeptuję trawy pielęgnuję kwiaty dłonią gładzę krzewy karmię Twoje ptaki Usta moje szepczą co dzień dziękczynną modlitwę chwalę Twoją dobroć choć ciągle za mało mówię moim bliskim o Twojej hojności całuję ich czule przytulam do serca. Izabela Borowiecka Makowiska 38 Nr2(18)/2014 (wrzesień) Panorama Żółkiewska KĄCIK KULINARNY Czekoladowiec Ciasto: Sposób wykonania: Jaja 5szt. Ciasto: Margaryna lszt. Margarynę utrzeć, dodać żółtka, cukier i kakao. Dokładnie Cukier 1 szkl. utrzeć, połączyć mąkę z amoniakiem, dodać do utartej masy. Mąka pszenna 2 szkl. Ubić białka, dodać do masy i delikatnie wymieszać. Kakao 2 łyżki Podzielić ciasto na 4 części i upiec 4 cienkie placki. Amoniak 2 łyżeczki Masa: Masa: Mleko połączyć z budyniem, żółtkami, cukrem kryształem Czekolada gorzka 2 szt. i waniliowym, dokładnie wymieszać i ugotować. Ostudzić. Budyń waniliowy 1 szt. Masło utrzeć na puszystą masę, dodać małymi porcjami zimny Mleko 2 szkl. budyń i rozpuszczoną w łaźni wodnej czekoladę (odłożyć 3 Cukier waniliowy 1 op. kostki do dekoracji). Cukier kryształ 2 łyżki. Gotową masą przekładać placki. Wierzch ostatniego placka Żółtka 2 szt. posmarować cienką warstwą masy i posypać startą czekoladą. Masło 1 szt. Przepis sprawdzony podczas szkolenia kulinarnego w Ośrodku Kultury KRZYŻÓWKA Pionowe 1. Wiejska turystyka 2. 50 rocznica ślubu 3. Miejscowość, w której odbyła się pierwsza edycja targów „Lubelskie Lato” 6. Patron kościoła w Olchowcu 8. W korowodzie dożynkowym... Poziome 1. Imię starościny tegorocznych dożynek w Żółkiewce 4. Popularny ser produkowany przez Spółdzielnię Mle- czarską w Żółkiewce 5. Tytuł Kwartalnika artystycznego ukazującego się od 2007 roku w Krasnymstawie 7. Nazwisko najlepszego strzelca Hetmana Żółkiewka pochodzącego z Żółkiewki 9. Święto Plonów 10. „Mąż krowy” 11. Nazwa zespołu tanecznego z Ośrodka Kultury w Żółkiewce 12. Dobra na jesienne przeziębienie 13. Dawne urządzenie do ręcznego mielenia zboża 14. Zespół cygański, który wystąpił w Żółkiewce na Pik- niku Historycznym Rozwiązanie krzyżówki prosimy przesyłać na adres pocztowy Ośrodka Kultury Samorządowej lub e-mail: okszolkiewkaQ gmail.com. Wśród uczestników wylosujemy 3 osoby, na które czekają nagrody!!! Zwycięzcy krzyżówki z ostatniego numeru: Monika Błaszczak, Dorota Kubina, Paulina Puchala. Zwycięzcom gratulujemy. Po odbiór nagród prosimy zgłaszać się do Ośrodka Kultury. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY „Obróbka lnu, lata 60-70 XX w. Ż - Zdj. wykonał Czesław Wilczyński 7» : Pź - FY k , "". PR A ? a "UA Zbiórchmieluńna plantacji Janistawskich w'Woli Żótkiewskiej ok. 1925 r *"Zdj. pochodzi z albumu rodzinnego Macieja Janistawskiego H GMINNE ŚWIĘTO PLONÓW onia Ziemi Olchowi
panoramakwiecien2015r.pdf	PANIQRANMIA Ż0ŁKIEWSKA KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY ISSN 2084-5219 (KWIECIEŃ) NR 1(19)/2015 e | zasił” a Te Rzgil | h a = ; RT RÓ: AŻ. MAL ET USĘL. TONE SL WA... m R CZ m "4.42 p nY A / : > Mż. ka DB - PEN POTEE » LET Pe W NUMERZE MI.IN.: Z życia gminy Nasze szkoły -Nowi radni - Uczą, wychowują, bawią. -Nowi sołtysi Kultura Sylwetka -Jan Długosz — patron roku 2015 -Tomasz Koprucha uczestnik wojny polsko- bolszewickiej -Pomnik ku pamięci hetmana Stanisława Żołkiewskiego -Dom Kultury + Inicjstywy Lokalne Ciekawostki -Ekomuzeum w Gminie Żólkiewka Wydarzenia - „Kobieta od nowa...” w Poperczynie -Wiatraki i energia odnawialna a KOBIETA OD NOWA... CZYLI PRAWDZIWY DZIEN KOBIET W POPERCZYNIE Panorama Żółkiewska Z ŻYCIA GMINY (kwiecień) Nr 1(19)/2015 3 16 LISTOPADA 2014 ROKU ODBYŁY SIĘ W POLSCE WYBORY SAMORZĄDOWE. MIESZKAŃCY GMINY ŻÓŁKIEWKA NA KADENCJĘ 2014-2018 WYBRALI NASTĘPUJĄCYCH RADNYCH. Rada Gminy 1. Henryk Jaremek- Przewodniczące- go Rady Gminy, Żółkiewka 2. Tadeusz Zając - Wiceprzewodni- czący Rady Gminy, Wierzchowina 3. Stanisław Rogalski, Żółkiewka 4. Jan Bobel, Żółkiew 5. Jadwiga Ewa Koprucha, Wola Żół- kiewska 6. Zbigniew Domański, Chłaniów 7. Ryszard Ciastoch, Tokarówka 8. Adam Kotyło, Rożki-Kolonia 9. Marian Kania, Zaburze 10. Leszek Traczyński, Huta 11. Zbigniew Rewerski, Średnia Wieś 12. Marek Romanek, Żółkiew-Kolo- nia 13. Agnieszka Zbrońska, Olchowiec Kolonia 14. Mariusz Zwierz, Rożki 15. Marcin Podsiadły, Władysławin Wybory sołtysów i rad sołeckich odbywały się od 15 stycznia do 11 lutego 2015 roku. Sołtysi 1. Barbara Martyna Adamówka 2. Zbigniew Król Borówek 3. Milena Mikuła Chłaniów Kolonia 4. Łukasz Kęska Celin 5. Maria Warda Chłaniów 6. Mieczysław Polski Chłaniówek 7. Michał Kotuła Chruściechów 8. Janina Ruchlicka Dąbie 9. Jan Merski Gany 10. Leszek Traczyński Huta 11. Urszula Dziurdza Koszarsko 12. Marek Oleszek Makowiska 13. Aneta Książek Majdan Wierzcho- wiński 14. Zbigniew Wlizło Markiewiczów 15. Ryszard Turzyniecki Olchowiec 16. Marcel Łyda Olchowiec Kolonia 17. Jerzy Jaremek Poperczyn 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Stanisław Chyrchel Rożki Zenon Traczyński Rożki Kolonia Agnieszka Pyzik Siniec Maria Koprucha Średnia Wieś Ryszard Ciastoch Tokarówka Aneta Grabek Wólka Czesław Zawiślak Wierzchowina Bożena Podgórska Władysławin Danuta Krzeczkowska Zaburze Krystyna Rogalska Żółkiew Marcin Góźdź Żółkiew Kolonia Roman Kozłowski Żółkiewka b ( r ń j Podczas Sesji Rady Gminy 30 marca 2015 roku zostali zaprosze- ni sołtysi, którzy w nowej kadencji już nie będą pełnić tej funkcji. Wójt Gminy i Przewodniczący Rady Gminy wręczyli podziękowania dla 10 soł- tysów za wieloletnią, ofiarną pracę podczas sprawowania funkcji sołtysa w sołectwie i na rzecz gminy Żółkiew- ka. Nowym i ponownie wybranym sołtysom wręczono listy gratulacyjne w związku z wyborem na stanowisko w kadencji 2014-2018. RTZ Ba. „(6 M Ślubowanie Wójta Gminy Żółkiewka Jacka Lisa 4 (kwiecień) Nr 1(19)/2015 KALEDNARIUM PAŹDZIERNIK -8 października w Ośrodku Kul- tury Samorządowej w Żółkiewce odbyło się spotkanie z dietetykiem „Klubu 60 +” w ramach projektu pt. „Lokalny Uniwersytet Zdrowia Se- -odl2październikado 18listopada w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce miała miejsce wystawa obrazów Krystyny Mojskiej, kra- snostawskiej malarki, członkini Sto- warzyszenia Twórców Krasnostaw- skich Paleta. -12 października odbyła się w Ośrodku Kultury uroczystość - Jubileusz 50 lecia pożycia małżeń- skiego, czyli Złote Gody -22 października odbył się w Po- perczynie już po raz IV Powiatowy Festiwal „Smaki Jesieni”, zorganizo- wany przez LGD Krasnystaw Plus oraz Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej. - 29 października udział delegacji Regionalnego Towarzystwa Przy- jaciół Żółkiewki oraz Stowarzysze- nia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej w forum ekonomii społecznej w Krasnymstawie LISTOPAD - 5 listopada miało miejsce spo- tkanie z dietetykiem w Ośrodku Kultury „Klubu 60+* w ramach projektu pt. „Lokalny Uniwersytet Zdrowia Seniora”. NASZE SZKOŁY Panorama Żółkiewska SZKOŁA PODSTAWOWA IM. HETMANA STANISŁAWA ŻÓŁKIEWSKIEGO W ŻÓŁKIEWCE KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Dziadek z babcią mają święto, Więc im wszyscy zaśpiewajmy, Niech nam żyją, niech nam żyją, Nasi goście ukochani ! Dnia 21 stycznia oddział zerowy 0a gościł swoje Babcie i Dziadków, aby w tym wyjątkowym dniu podziękować za dobroć, czas i poświęcenie. To świę- to ma za zadanie uświadomić dzieciom, jak wiele zawdzięczają swoim Dziad- kom. Dzieci pod kierunkiem swojej wy- chowawczyni pani Moniki Duda przy- gotowały bogaty program artystycz- ny. Przedszkolaki recytowały wiersze, śpiewały piosenki, tańczyły. Po części artystycznej zaśpiewały sto lat i wrę- czyły upominki. Wszyscy byli szczęśli- wi i wzruszeni. Monika Duda Hetman Stanisław Żółkiewski był jednym z najlepszych i najdzielniej- szych dowódców w historii Polski. Uczestniczył w prawie stu bitwach, walczył za Rzeczpospolitą z wielkim oddaniem i zaangażowaniem. Był przy- kładem dobrego obywatela i wielkiego patrioty. Okres, w którym przyszło żyć Żółkiewskiemu to czas nieustannych wojen. Na początku XVII wieku pań- stwo polskie posiadało największe tery- torium w dziejach - trzy razy większe niż obecnie. Walka o utrzymanie granic była głównym powodem konfliktów. W Szkole Podstawowej w Żółkiew- ce znajduje się kącik historyczny, po- święcony pamięci naszego patrona - hetmana Stanisława Żółkiewskiego. Panorama Żółkiewska Centralnym punktem tego miejsca jest portret hetmana autorstwa mieszka- jącego w Żółkiewce artysty-plastyka Adama Białego. Hetman Stanisław Żółkiewski był postacią o dużych osiągnięciach dla naszego kraju. Największym jego mi- litarnym sukcesem była niewątpliwie bitwa pod Kłuszynem z 4 lipca 1610r., co upamiętnia reprodukcja obrazu Szymona Boguszowicza pod tym sa- mym tytułem. Dysponując zaledwie 7-tysięcznym oddziałem wojska het- man pokonał połączone siły rosyjsko -szwedzkie liczące 35 tysięcy żołnierzy. Mimo tak znaczącej przewagi wroga / stosunek sił wynosił 1 do 5/ odniósł druzgocące zwycięstwo, co jeszcze bar- dziej podkreślało talent wojskowy Żół- kiewskiego. Efektem wiktorii kłuszyń- skiej było rychłe zajęcie Moskwy przez wojsko polskie. Car Wasyl Szujski wraz ze swoimi braćmi Dymitrem -— dowód- cą armii i lwanem — następcą tronu zo- stali aresztowani. Hetman Żółkiewski był zatem pierwszym Europejczykiem, który zdobył stolicę Rosji, a w dodatku dwa lata ją okupował. Przeszło rok po bitwie pod Kłuszy- nem hetman doprowadził cara i jego braci do Warszawy. 29 października 1611 r. więźniowie zostali przypro- wadzeni na Zamek Królewski, gdzie w obecności króla Zygmunta III Wazy na uroczystej sesji zebrał się wspólnie Sejm i Senat Rzeczypospolitej. Car Ro- sji Wasyl Szujski i jego bracia oddali hołd królowi polskiemu pochylając się nisko, klękając oraz całując królew- ską dłoń, a następnie złożyli przysięgę wierności polskiemu władcy. Scenę tę przedstawia obraz Jana Matejki pt. „Ca- rowie Szujscy na sejmie warszawskim” zwany potocznie hołdem ruskim. Był to największy w historii triumf Polski nad Rosją. Państwo rosyjskie za spra- wą Polski przeżywało chwile swojego największego upokorzenia, a król Zyg- munt mógł dowolnie decydować o lo- sach wschodniego sąsiada. Rangę tego znakomitego wydarzenia można spo- kojnie przyrównać do największych sukcesów Polski w dziejach — bitwy pod Grunwaldem, hołdu pruskiego, bitwy pod Wiedniem, czy bitwy war- szawskiej z 1920 r. określanej jako cud nad Wisłą. To niezwykłe wydarzenie stano- wiło i stanowi do dziś wielki cios dla rosyjskiej racji stanu. Nic więc dziwne- go, że w czasach zaborów jak i Polski Ludowej było pieczołowicie cenzuro- wane. Obiekty i przedmioty związane z hołdem ruskim były konsekwentnie usuwane i niszczone. Niewygodne dla Rosji z prestiżowego punktu widzenia fakty były celowo pomijane w podręcz- nikach, encyklopediach i opracowa- niach historycznych. Wszelkimi sposo- bami dążono do tego, aby wydarzenia z 29 października 1611 r. całkowicie wymazać ze świadomości i pamięci narodowej Polaków. Paradoksalnie do dzisiaj obraz Jana Matejki znajduje się w mało eksponowanym miejscu w mu- zeum w Krakowie. W ostatnich latach doniosłość tego zdarzenia mimowolnie podkreślił sam parlament rosyjski, ustanawiając dzień wycofania się oddziałów polskich z Moskwy jako święto narodowe Rosji. W tej sytuacji można czuć się dum- nym, że patronem naszej szkoły od 1993 r. jest właśnie hetman Stanisław Żółkiewski, którego korzenie rodowe wywodzą się z naszej miejscowości - Żółkiewki. Należy tylko ubolewać, że zasługi hetmana są nadal niedostatecz- nie doceniane przez obecne polskie władze wskutek poprawności politycz- nej. Tak się jakoś składa, że w naszej historii bardziej czcimy rocznice klęsk, a zapominamy o wielkich sukcesach. Tymczasem rocznice bitwy pod Kłu- szynem czy hołdu ruskiego powinny być obchodzone jako wspomnienie dni wielkiej chwały naszej ojczyzny oraz bohatera narodowego — hetmana Stanisława Żółkiewskiego. W 2020 r. będziemy obchodzić okrągłą rocznicę śmierci wielkiego hetmana. Niech to będzie okazja do godnego uczczenia pamięci naszego rodaka. Wojciech Bolesta Szkoła Podstawowa w Żółkiewce KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY (kwiecień) Nr 1(19)/2015 5 - 8-9 listopada Szkolenie na temat szlaku Greenways Dziedzictwo Wschodu w remizie OSP Poperczyn - 11 listopada w Hali Sportowej odbyły się gminne obchody Święta Niepodległości oraz widowisko mię- dzypokoleniowe „Czytaj Ojczyznę” przygotowane na tę okazję. - 11 listopada koncert zespołu Relaks w kościele w Chłaniowie - 12 listopada udział delegacji z Gminy Żółkiewka w Forum Go- spodarczym w Krasnymstawie - 17 listopada w Ośrodku Kultury zostały przeprowadzone elimina- cje gminne do 18 edycji Jesiennego Konkursu Recytatorskiego - 18 listopada w Krasnostawskim Domu Kultury odbyły się elimi- nacje powiatowe Jesiennego Kon- kursu Recytatorskiego , na którym recytatorka z naszej gminy Małgo- rzata Chwałek zakwalifikowała się do etapu wojewódzkiego w Lublinie. - 24 listopada w Ośrodku Kultu- ry odbyło się szkolenie dla rolników zorganizowane przez Ośrodek Do- radztwa Rolniczego - 29 listopada w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce odbył się „Andrzejkowy Bal Przebierań- ców” zorganizowany z inicjatywy SKOK Chmielewski w Żółkiewce GRUDZIEŃ - 6 grudnia Ośrodek kultury zor- ganizował Mikołajki dla dzieci - 26 grudnia Kolędowanie na Św. Szczepana z zespołem ŻÓŁKIE- WIACY na skwerze w centrum Żół- 6 (kwiecień) Nr 1(19)/2015 - 31 grudnia Sylwester na skwerze w Żółkiewce i powitanie Nowego Roku STYCZEŃ - 4 stycznia Ośrodek Kultury przygotował Gminne Spotkanie Opłatkowe - 10 stycznia Udział delegacji z Gminy Żółkiewka w Powiatowym Spotkaniu Opłatkowym w Siennicy Różanej - 10 stycznia udział delegacji Re- gionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki w spotkaniu opłatkowym zorganizowanym na Zamku Lubel- skim przez Rade Towarzystw Regio- nalnych woj. lubelskiego - 11 stycznia w Ośrodku Kultury odbyło się spotkanie noworoczne Regionalnego Towarzystwa Przyja- ciół Żółkiewki - 11 stycznia koncert kolęd zespo- łu Relaks w kościele w Chłaniowie - 17 stycznia spotkanie opłatko- we Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej w dworku Preszlów w Olchowcu - 18 stycznia odbył się po raz XXII Gminny Festiwal Kolęd Jase- łek i Pastorałek Panorama Żółkiewska SZKOŁA PODSTAWOWA W CHŁANIOWIE Rozstrzygnięcie powiatowych eliminacji do Ogólnopolskiego Kon- kursu Plastycznego „Zapobiegajmy Pożarom” W dniu 27 lutego 2015 r. w siedzi- bie Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Krasnymstawie ogłoszono wyniki powiatowych eli- minacji do Ogólnopolskiego Konkur- su Plastycznego „Zapobiegajmy Po- żarom'. Konkurs został zaadresowany do dzieci, młodzieży a także twórców nieprofesjonalnych zainteresowanych tematyką pożarnictwa. Jego głównym celem było zaciekawienie problematy- ką strażacką, ochroną przeciwpożaro- wą, tradycją i życiem środowisk stra- żackich. Obszar tematyczny konkursu objął uczestnictwo środowiska stra- żackiego w szkoleniach, zawodach, akcjach gaśniczo - ratowniczych, zwalczaniu klęsk żywiołowych, eko- logicznych oraz zagadnienia wiążące się z historią pożarnictwa. Techni- kę wykonania prac pozostawiono do wyboru uczestnikom. Do kolejnego etapu konkursu, na szczeblu woje- wódzkim, zakwalifikowało się 9 osób SUKCES MAŁGOSI CHWAŁEK 27.11.2014 r. Małgosia Chwałek uczennica klasy IV wzięła udział w etapie wojewódzkim 18 Jesiennego Konkursu Recytatorskiego w Lubli- nie. Wystąpiło w nim 110 recytatorów z całego województwa lubelskiego. Na- sza uczennica reprezentowała powiat krasnostawski i bardzo pięknie recy- towała wiersz Natalii Usenko „Mama się odchudza”. 10 grudnia w Centrum Kultury w Lublinie odbył się Koncert Galowy oraz uroczyste wręczenie na- gród i wyróżnień. Trzydziestu jeden laureatów konkursu z całego woje- wództwa lubelskiego, w towarzystwie nauczycieli i rodziców uczestniczyło w uroczystości zorganizowanej w Sali Widowiskowej Centrum Kultury w Lu- blinie. Nagrody i wyróżnienia wręczył Artur Sępoch - dyrektor Wojewódzkie- go Ośrodka Kultury w Lublinie. Na- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY w 3 grupach wiekowych, w kategorii kl. I-II zakwalifikowała się uczennica naszej szkoły — Natalia Szewczyk. Wszystkim zakwalifikowanym do dalszego etapu zmagań wręczono nagrody w postaci artykułów pla- stycznych, sprzętu sportowego oraz słodyczy. Miłą atrakcją było również zwiedzanie budynku PSP Krasnystaw, prezentacja sprzętu gaśniczo-ratowni- czego i samochodów strażackich. strój był bardzo podniosły i uroczysty. Nasza uczennica została laureatką, otrzymała dyplom i nagrodę książko- wą. Uczennicę przygotowała P. Dorota Kiełbasa. Małgosi gratulujemy i życz- my dalszych sukcesów! JESIENNY KONKURS , TE MÓ ZZS Młodzieżowy Dom Kultury im. Marii Konopnickiej w Krasnymstawie Konkurs Literacki Panorama Żółkiewska Nagrody w X Konkursie lite- rackim Mój Anioł -, Ktoś puka... Otwieram. To tylko Anioł przyszedł” Celem konkursu było: 1. Rozbudzanie wśród dzieci i mło- dzieży zamiłowania do języka ojczy- stego, zwrócenie uwagi na potrzebę jego pielęgnowania — dbałość o kultu- rę i czystość mowy polskiej. 2. Stworzenie możliwości osobiste- go wyrażenia odczuć, jakie wywiera wiara w dobrego opiekuna . 3. Artystyczne ukazanie w formie literackiej wizerunku „Anioła. 4. Kształtowanie umiejętności po- prawnego, jasnego, logicznego i suge- stywnego formułowania myśli. 5. Prezentacja najlepszych prac na łamach prasy krasnostawskiej oraz na stronie internetowej Młodzieżowego Domu Kultury. 6. Odkrywanie młodych talentów oraz stworzenie im możliwości pu- blicznej prezentacji. Po zapoznaniu się z 58. nadesłany- mi na konkurs utworami napisanymi prozą i wierszem jury w składzie: An- drzej Woźniak i Janina Młynek przy- znało nagrody i wyróżnienia. GIMNAZJUM IM. JANA III SOBIESKIEGO W ŻÓŁKIEWCE Drugi semestr w toku, niedługo uczniowie klas trzecich zmierza się z egzaminem gimnazjalnym. Warto podsumować jeszcze I semestr. Naj- lepsze wyniki dydaktyczne w I półro- czu uzyskała klasa Ia. Najwyższą śred- nia z ocen mieli: Marcin Furmaga (la) AKTYWNE FERIE W czasie ferii zimowych uczniowie ze wszystkich szkół, ale także dorośli z całej gminy, mogli korzystać z hali sportowej. Dyżury prowadzili nauczy- ciele ze szkoły podstawowej i gimna- zjum. Zostały też zorganizowane dwa wyjazdy: na lodowisko w Lublinie oraz do kina stylowy w Zamościu. 03.02.2015 r. 18 uczniów pojecha- ło do Lublina na lodowisko Icemania w nowej hali lodowej przy Al. Zygmun- towskich. Opiekunami wyjazdu były panie: Agnieszka Kołdacha i Barbara — średnia 5,31, Milena Chmura (Ia) — 5,08, Julia Kołodziejczyk (Ila) — 5,08, Izabella Frąc (Ib) — 5,0, Magda Jarosz (Ib) - 5,0. Wymienionym uczniom zostały wręczone stypendia naukowe. Krasucka. Gimnazjaliści miło spędzili ten zimowy dzień. Niektórzy przypo- mnieli sobie jazdę na łyżwach. Nie oby- ło się bez upadków i stłuczek. Zabawa była przednia. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY (kwiecień) Nr 1(19)/2015 7 - 20 stycznia miało miejsce spo- tkanie opłatkowe Gminnego Koła Związku Emerytów i Rencistów - 25 stycznia Ośrodek Kultury w Żółkiewce zorganizował spektakl „Ieatr w Pipidówce” w wykonaniu Teatru Pokoleń z Siennicy Różanej LUTY - od 02 do 14 lutego w okresie ferii zimowych Ośrodek Kultury przygotował blok zabaw dla dzieci, występy teatrzyku oraz wyjazd do kina. - 13 luty udział delegacji z Gminy Żółkiewka w Festiwalu Pączka i Fa- worka w Siennicy Nadolnej - 15 luty udział Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej w Festiwalu Serdeczności w Krasnym- stawie MARZEC - 3 marca w Urzędzie Gminy Żółkiewka odbyło się otwarte spo- tkanie konsultacyjne dla mieszkań- ców Gminy Żółkiewka dotyczące lokalnej strategii rozwoju w ramach PROW 2014-2020 z prezes LGD Krasnystaw PLUS Dorotą Sawa - 8 marca w remizie OSP Poper- czyn miała miejsce impreza „Ko- bieta od nowa... czyli prawdziwy dzień kobiet” zorganizowana przez Ekomuzeum Zagrody i Zakątki Lu- belskie, Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej, Stowarzysze- nie „Gospodynie na straży” z Płonki, Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce, Gminę Żółkiewka oraz Gminę Rudnik - 9 marca Ośrodek Kultury zorga- nizował Gminne Święto Kobiet - 12 marca KGW Chłaniów wzięło udział w konferencji w Sien- 8 (kwiecień) Nr 1(19)/2015 nicy Nadolnej - 12 marca w Ośrodku Kultury odbył się Turniej Wiedzy Pożar- niczej zorganizowany przez Urząd Gminy w Żółkiewce - 20 marca Ośrodek Kultury zor- ganizował spotkanie z mieszkańca- mi naszej gminy odnośnie udziału w programie Dom Kultury PLUS Inicjatywy Lokalne 2015. Projekt nosi tytuł „Aktywni mieszkańcy w Gminie Żółkiewka” i został dofinan- sowany ze środków Narodowego Centrum Kultury. - 24 marca Ośrodek Kultury w Żółkiewce zorganizował spotka- nie autorskie i warsztaty plastyczne z P. Magdaleną Józefczuk-Dmitrocą w Szkole Podstawowej w Chłanio- wie oraz w Ośrodku Kultury dla klas II Szkoły Podstawowej w Żółkiewce - 25 marca w Ośrodku Kultury Zespół Doradztwa Rolniczego prze- prowadził kurs chemizacyjny dla rolników. KWIECIEŃ - 2-14 kwietnia Ośrodek Kultury zorganizował wystawę wielkanoc- ną, w której zaprezentowano prace dzieci, młodzieży i dorosłych, bio- rących udział w konkursie na palmę, pisankę, stroik i kartkę wielkanocną. - 15 kwietnia delegacja z Gminy Żółkiewka wzięła udział w konfe- rencji w Siennicy Nadolnej z okazji Światowego Dnia Zdrowia 2015 ob- chodzonego pod hasłem „Bezpie- czeństwo Żywności”. - 20 kwietnia w Ośrodku Kultury miało miejsce otwarcie wystawy ma- larstwa Henryka Filipczaka i Danuty Śniak. Prace można oglądać do 15 maja. - w Ciągu miesiąca kwietnia zosta- ły przeprowadzone badania wśród mieszkańców naszej gminy doty- czące życia społeczno-kulturalne- go. Pracownicy OKS rozprowadzili ulotki i plakaty informujące o pro- gramie Dom Kultury Plus Inicja- tywy Lokalne 2015. Ponadto około 200 ankiet zostało rozdanych na te- renie gminy Żółkiewka. Przeprowa- dzone badania posłużą socjologom do opracowania diagnozy lokalnych potrzeb kulturalnych. 11.02.2015 r. odbył się wyjazd do kina stylowy w Zamościu na film „Car- te Blanche”. Uczestniczyło 26 uczniów. Opiekunami wyjazdu były panie: Agnieszka Kołdacha i Alicja Starościak. Zdjęcia do filmu były kręcone w Lu- blinie. Produkcja opowiada o historii MĘŻCZYŹNI KOBIETOM 6. marca można było obserwować chłopców z naszej szkoły z kwiatami. W każdej klasie panowie uczcili Dzień Kobiet, wręczając drobne upominki lub kwiaty swoim koleżankom oraz paniom. Chłopcy przygotowali też część arty- styczną z tej okazji. W humorystyczny sposób pokazali kobiety. Scharaktery- zowali różne typy kobiet: herod baba, sportsmenka, kura domowa, bizne- swoman, kobieta kumpel, kobieta bo- gini, naiwna blondynka Panorama Żółkiewska nauczyciela historii lubelskiego liceum, który traci wzrok. Aby utrzymać pracę, ukrywa ten fakt przed innymi. W roli głównej wystąpił Andrzej Chyra. To niezwykła opowieść o zmaganiu z cho- robą, uczeniu się życia na nowo. ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W ŻÓŁKIEWCE TRADYCJE Studniówka 2015 Zawżźdy tak to bywało, Gdy 100 dni nauki zostało, Wielce godni żakowie, Biesiadowali na zdrowie KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Uczniowie klas maturalnych z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce 31 stycznia 2015 r. bawili się na balu Studniówkowym w Karczmie w Maciejowie. Swoją obecnością mło- dzież zaszczycili: przedstawiciele Sta- rostwa Powiatowego w Krasnymstawie - Członek Zarządu Rady Powiatu Pan Marcin Zając i Członek Rady Powiatu Pan Andrzej Grabek, Proboszcz Parafii Rzymsko - Katolickiej w Żółkiewce ks. kanonik Marian Wiech, ks. Zbigniew Gąbka, Wójt Gminy Żółkiewka Pan Jacek Lis, Dyrektor Gimnazjum w Żół- kiewce Pan Bogusław Zych, Dyrektor naszej szkoły Pan Stanisław Rogalski oraz rodzice i nauczyciele. Uroczy- stość prowadzili uczniowie: Agata Pod- górska-Szpyt z kl. III LO i Piotr Merski z kl. IV Technikum. Młodzież gorąco powitała Dyrektora ZSP w Żółkiewce Pana Stanisława Rogalskiego, wycho- wawców klas, grono pedagogiczne, zaproszonych gości i rodziców. Część oficjalną rozpoczął Dyrektor Szkoły życząc maturzystom i gościom wspa- niałej zabawy. W imieniu Starosty Kra- snostawskiego życzenia udanego balu i powodzenia namaturze przekazał uczniom Członek Zarządu Rady Po- wiatu Pan Marcin Zając. Ciepłe słowa do młodzieży skierował również Wójt Gminy Żółkiewka Pan Jacek Lis. Mło- dzież dziękując za wszystkie życzenia skierowane pod ich adresem wyraziła wdzięczność tym, którzy przyczynili się do jej intelektualnego i emocjo- nalnego rozwoju. Uczniowie dzięko- wali Panu Stanisławowi Rogalskiemu - Dyrektorowi Zespołu Szkół Ponad- gimnazjalnych w Żółkiewce za możli- (kwiecień) Nr 1(19)/2015 9 wość kształcenia się w tak dogodnych warunkach, za opiekę, wyrozumiałość i okazaną troskę. Szczególne podzięko- wania za codzienny trud i przekazaną wiedzę młodzież skierowała _ do nauczycieli i wy- chowawców: Pani Renaty Sadurskiej wychowawczyni klasy III Liceum Ogólnokształ- cącego i Pani Marii Mirosław wychowawczyni klasy IV Techni- kum. Za wspiera- nie działalności szkoły i okaza- ną pomoc mło- dzież podziękowała organowi prowa- dzącemu - Starostwu Powiatowemu w Krasnymstawie i Wójtowi Gminy Żółkiewka. Swo- ją wdzięczność przekazała rów- nież rodzicom, którzy nie tylko przez lata nauki, ale i przez całe życie wspierają swoją radą, po- magają, dodają otuchy, są wy- rozumiali i cier- pliwi. Młodzież podziękowała też Pani Kata- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY rzynie Podgórskiej — Szpyt za przy- gotowanie układu choreograficznego poloneza. Wyrazem wdzięczności były pełne serdeczności słowa i przekaza- ne kwiaty. Zgodnie z tradycją bal roz- począł się staropolskim polonezem, a w jego podniosłą atmosferę wprowa- dziły słowa Adama Mickiewicza: (..)Podkomorzy rusza i z lekka za- rzuciwszy wyloty kontusza, i wąsa podkręcając, podał rękę Zosi i skło- niwszy się grzecznie w pierwszą parę prosi(...) Zabawa na parkiecie w rytm współ- czesnych przebojów trwała niemal do białego rana, a przygotowane przez uczniów skecze-niespodzianki przyję- to długimi owacjami. Wrażenia z tego niezwykłego balu na długo pozostaną w pamięci. 10 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 AKADEMIA Z OKAZJI DNIA KOBIET Tradycja to ważna rzecz, ponieważ to ona kształtuje i spaja społeczno- ści. Elementem tradycji w naszej szkole jest uroczyste obchodzenie Dnia Kobiet. Niektórzy twierdzą, że to święto jest passe, a jednak w ten dzień większość tematów we wszyst- kich mediach dotyczy właśnie kobiet. PROFILAKTYKA Spotkanie policji z młodzieżą i rodzicami Spotkanie policji z młodzieżą i ro- dzicami Szkoła troszczy się nie tylko o właściwy rozwój intelektualny czy zdobywanie wiedzy i umiejętności przez uczniów, ale czuwa także nad bezpieczeństwem i przeciwdziała za- chowaniom ryzykownym. Pragniemy wykształcić młodego człowieka tak, aby wiedział co jest dobre, a co złe, by przyjmował postawę asertywną. Ważnym zadaniem szkoły jest rów- nież pedagogizacja rodziców, która ma na celu pomoc w pewnych trud- nych wychowawczo sytuacjach. Takie zajęcia edukacyjne dla uczniów i rodziców naszej szkoły odbyły się 20.02.2015r. Policjanci z Wydziału Prewencji Komendy Po- wiatowej Policjj w Krasnymstawie przeprowadzili pogadankę dotyczącą następujących tematów: « przekazanie młodzieży podstaw wiedzy prawnej, ukazanie odpowie- dzialności karnej w świetle obowiązu- jącego prawa za negatywne czyny oraz W naszej szkole na tę okazję męska część społeczności przygotowała żar- tobliwą część artystyczną. W organi- zację przedstawienia pod kierunkiem p. Dariusza Golca zaangażowali się uczniowie z klasy pierwszej i drugiej technikum mechanizacji rolnictwa oraz z klasy pierwszej technikum eko- nomicznego. Scenariusz o żartobli- wym charakterze wzbogaciła oprawa wokalno muzyczna. W programie znalazły się także cytaty i powiedzenia za posiadanie i udzielanie, rozprowa- dzanie środków odurzających; « przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym młodzieży tj. uzależnie- niom, cyberprzemocy, agresji i prze- mocy fizycznej; « uświadomienie konsekwencji prawnych, fizycznych, psychicznych i społecznych wynikających z podej- mowania zachowań ryzykownych. Podczas spotkania młodzież i rodzice nie tylko zdobyli wiedzę na temat konsekwencji prawnych po- dejmowania zachowań ryzykownych, ale także uzyskali informacje dotyczą- ce placówek pomocowych. EDUKACJA Uczniowie ZSP w Żółkiewce z po- wodzeniem uczestniczą w różnych ogólnopolskich olimpiadach i kon- kursach. OLIMPIADA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 04.12.2014 r. odbyły się eliminacje szkolne X edycji Olimpiady Przed- siębiorczości. Hasło bieżącej edycji „Zarządzanie zmianą” odnosiło się KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska sławnych ludzi, eksponujące typowe zachowania i cechy kobiet. Warto za- uważyć, iż nasi uczniowie posiadają spore aktorskie uzdolnienia, a dzięki takim uroczystościom mają możli- wość je rozwijać. W przedstawieniu wykorzystano skecze polskich naj- popularniejszych kabaretów. Na za- kończenie Pan Dyrektor złożył życze- nia wszystkim paniom i panienkom, a uczniowie wręczyli kwiaty. przede wszystkim do następujących zagadnień: wdrażania nowych przed- sięwzięć, oraz postaw wobec zmian i restrukturyzacji. Eliminacje szkolne polegały na rozwiązaniu testu wiedzy składającego się z 50 pytań o zróżni- cowanym stopniu trudności. W olimpiadzie udział wzięło 15 uczniów z kl. I, II, II Technikum. Największą ilość punktów uzyskał Piotr Duma - uczeń kl. II Technikum. VII OGÓLNOPOLSKI KONKURS WIEDZY O ERGONOMII I BEZ- PIECZEŃSTWIE PRACY W ROL- NICTWIE Dnia 5 marca 2014 r. w ZSP w Żół- kiewce odbył się VII Ogólnopolski Konkurs Wiedzy o Ergonomii i Bez- pieczeństwie Pracy w Rolnictwie. Jak co roku organizowany jest on we współpracy z SGGW w Warszawie, KRUS oraz czasopismem Agromecha- nika. Konkurs ma na celu populary- zowanie wśród młodzieży szkolnej znajomości dobrej praktyki rolni- czej, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń i zasad bezpiecznej pracy w gospodarstwach rolnych. Zwykle Panorama Żółkiewska nakierowany jest na kształtowanie umiejętności praktycznego zastoso- wania wiedzy z zakresu dobrej prak- tyki rolniczej, ergonomii oraz bezpie- czeństwa i higieny pracy w rolnictwie; na szerzenie idei bezpiecznej pracy wśród przyszłych młodych rolników; promowanie najlepszych uczniów oraz szkół w środowisku oświatowym i w społeczeństwie oraz na rozwijanie zainteresowań uczniów i promowanie szkół podejmujących działania w za- kresie propagowania wiedzy o dobrej praktyce rolniczej, a w szczególności na BHP w rolnictwie. Komisji szkolnej przewodniczył pan Marcin Zając kierownik Placów- ki Terenowej KRUS w Krasnymstawie, a organizacją etapu szkolnego kon- kursu zajął się pan Zbigniew Majkut nauczyciel praktycznej nauki zawodu. W konkursie wzięli udział uczniowie Technikum. I miejsce zdobył Piotr Duma - uczeń klasy II T, II miejsce zdobył Tomasz Panas — również uczeń klasy II T. Zwycięzca zakwalifikował się do Ogólnopolskich Eliminacji Kon- kursu Wiedzy o Ergonomii i Bezpie- czeństwie Pracy w Rolnictwie, które odbędą się w SGGW w Warszawie. Laureaci szczebla najwyższego mają szanse na zdobycie indeksów SGGW. XXXVIII EDYCJA OGÓLNOPOL.- SKIEGO TURNIEJU WIEDZY POŻARNICZEJ 12 marca 2015 r. w Ośrodku Kultu- ry Samorządowej w Żółkiewce odbyły się eliminacje gminne XXXVIII edycji Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej „Młodzież zapobiega po- żarom!. Rywalizowali ze sobą młodzi ludzie w 3 kategoriach wiekowych: uczniowie szkół podstawowych, gim- nazjum i szkoły ponadgimnazjalnej. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Żółkiewce na forum gminnym reprezentowali uczniowie: Sławo- mir Wójcik, Arkadiusz Mantaj, Rafał Marucha, Piotr Krawiec, Sebastian Cimek. Do kolejnego etapu zakwalifikował się Sławomir Wójcik i będzie repre- zentować naszą szkołę w eliminacjach powiatowych, które odbędą się 27 marca w siedzibie Państwowej Straży Pożarnej w Krasnymstawie. Wszyscy uczestnicy otrzymali pamiątkowe gadżety strażackie, a laureaci statu- etki ze św. Florianem - patronem strażaków. Na zakończenie konkursu uczestnicy obejrzeli pokaz sprzętu gaśniczego i ratowniczego zaprezen- towany przez strażaków z OSP Żół- kiewka. NAJLEPSI UCZNIOWIE w ZSP Ww ŻÓŁKIEWCE Nasi uczniowie rozwijają swe uzdolnienia i uzyskują wysokie wyniki nauczania, zdobywają nagrody, stypendia i wyróżnienia. Najwyższe średnie ocen w bieżą- cym roku po pierwszym semestrze uzyskali następujący uczniowie: Klaudia Lewicka III LO - 5,0; Piotr Duma II TM - 4,87; Tomasz Basiak III TM -— 4,5; Karolina Kowalik III LO - 4,5; Przemysław Pudło I TM - 4,33; Adrian Korkosz I TM - 4,11; Kinga Rzeżutka I TE - 4,11; Anna Wilczopolska II TE - 4,07. WRĘCZENIE STYPENDIÓW PREZESA RADY MINISTRÓW 2014/2015 29 października 2014 w „Sali Błękitnej” Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie odbyło się uroczyste wrę- czenie dyplomów stypendystom Pre- zesa Rady Ministrów. W gronie 256 laureatów z woj. lubelskiego znaleźli się uczniowie Zespołu Szkół Ponad- gimnazjalnych w Żółkiewce: Klau- dia Lewicka uczennica kl. III Liceum Ogólnokształcącego i Piotr Duma - uczeń kl. II Technikum kształcące- go w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa. Stypendia zostały przyzna- ne za osiągnięcia w roku szkolnym 2013/2014, a wręczyli je: lubelski Ku- rator Oświaty — Pan Krzysztof Babisz oraz Wojewoda Lubelski — Pan Woj- ciech Wilk. Otrzymanie takiego sty- pendium jest wielkim wyróżnieniem dla uczniów szkół ponadgimnazjal- nych kończących się maturą. Stypen- dystom serdecznie GRATULUJEMY ISTYPENDIUM STAROSTY KRA- SNOSTAWSKIEGO DLA KAROLINY KOWALIK - UCZ. KL. III LO 26 stycznia 2015 r. wSali Konferen- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY (kwiecień) Nr 1(19)/2015 11 cyjnej Starostwa Powiatowego odbyło się uroczyste wręczenie stypendiów Starosty Krasnostawskiego dla naj- lepszych uczniów szkół ponadgim- nazjalnych z terenu naszego powiatu. Uczniowie odbierali je w obecności swoich rodziców i dyrektorów szkół. Starosta Janusz Szpak w swoim wy- stąpieniu podziękował uczniom, ro- dzicom, dyrektorom szkół oraz na- uczycielom za pracę i zaangażowanie, które przyniosło tak wysokie wyniki. Stypendia otrzymało 10 uczniów z terenu powiatu, którzy uzyskali wysokie średnie ze wszystkich przed- miotów w danej szkole. Podstawą przyznania stypendium, są średnie ocen co najmniej 4,8 lub osiągnię- cia w olimpiadach bądź konkursach przedmiotowych ' organizowanych przez powiat krasnostawski. Warun- kiem koniecznym jest też uzyskanie przez ucznia co najmniej oceny bardzo dobrej z zachowania. Uczniowie będą otrzymywać stypendia do końca roku szkolnego. SUKCESY W SPORCIE 17 listopada w hali sportowej Ze- społu Szkół nr 2 w Hrubieszowie odbył się rejonowy turniej indywidu- alnej Licealiady Szkolnego Związku Sportowego (SZS) w tenisie stołowym. Naszą szkołę i powiat krasnostawski reprezentowała Monika Rak uczenni- ca klasy III LO. PLANOWANIE PRZYSZŁOŚCI Spotkanie z doradcą zawodowym z Mobilnego Centrum Informacji Za- wodowej w Zamościu Podejmujemy również działania wspierające młodzież, która kończy naszą szkołę, w wyborze dalszej drogi życiowej. W tym celu organizuje- my spotkania z ludźmi, którzy mogą udzielić rad i wskazówek, dotyczą- cych np. wyboru kierunku dalszego kształcenia. 10 marca 2015 r. odbyło się spotkanie uczniów kl. III LO z doradcą zawodowym panią Wiesławą Łuczak z Mobilnego Centrum Infor- macji Zawodowej, działającego przy Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży w Zamościu. Tematem spotkania był „Wybór ścieżki edukacyjno — zawodo- wej. Zawody przyszłości”. 12 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 Doradca uświadamiał młodzieży, że wybór zawodu powinien zależeć przede wszystkim od indywidual- nych predyspozycji człowieka. To one wpływają nie tylko na to, jaki zawód wybieramy, ale również na nasze sa- mopoczucie podczas wykonywania określonej pracy zawodowej i naszego stosunku do niej. Uczniowie rozwią- zywali testy wspomagające poznanie samego siebie. Jest to pierwszy wa- runek dobrego zaplanowania dalszej ścieżki edukacyjnej i kariery zawo- dowej. Młodzież aktywnie uczestni- czyła w spotkaniu, a ze szczególnym zainteresowaniem wysłuchała infor- macji na temat zawodów preferowa- nych w przyszłości. Podobne spotkanie pod hasłem „Moje miejsce na rynku pracy” z udziałem p. Wiesławy Łuczak i p. Kingi Radlińskiej odbyło się 17 marca, ale tym razem dla uczniów kl. III ZSZ w zawodzie: mechanik pojazdów sa- Panorama Żółkiewska mochodowych i mechanik operator maszyn i urządzeń rolniczych oraz dla chłopców z kl. IV Technikum, kształcącego w zawodzie technik me- chanizacja rolnictwa. Celem tych spo- tkań było kształtowanie u młodzieży umiejętności aktywnego i elastyczne- go planowania rozwoju zawodowego oraz poszerzenie wiedzy niezbędnej do przejścia z edukacji na rynek pracy. SZKOŁY DLA MŁODZIEŻY LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE TECHNIKUM: SZKOŁY DLA DOROSŁYCH Liceum Ogólnokształcące po ZSZ - 2 letnie w systemie zaocznym - TECHNIK MECHANIZACJI ROLNICTWA - TECHNIK EKONOMISTA ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA - MECHANIK OPERATOR POJAZDÓW I MASZYN ROLNICZYCH - MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH Szkoła Policealna w systemie zaocznym w zawodach: - TECHNIK TURYSTYKI WIEJSKIEJ - TECHNIK INFORMATYK Kurs - Prowadzenie produkcji rolniczej umożliwiający przejęcie gospodarstwa rolnego oraz pozyskiwania środków KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska KULTURA (kwiecień) Nr 1(19)/2015 13 CZTERECHSETNA ROCZNICA ŚMIERCI HETMANA WIELKIEGO KORONNEGO Żółkiew koło / Krasnegostawu, współczesna Żółkiewka jest gniazdem rodowym jednego z najsłynniejszych rodów w historii Rzeczpospolitej. Żół- kiew, zwana też Starą Żółkwią (Żółkie- wAntikqua), czyli dzisiejsza Żółkiewka odnotowana została już w 1359 roku w dokumencie rozgraniczającym ziemię chełmską i lubelską.1 Niestety prze- milczano w nim kwestię właścicieli wsi. Podobnie zagadnienie przynależ- ności własnościowej zostało pominięte w 1406 roku, przy okazji wytyczania granic Gorzkowa, nadanego przez króla Władysława Jagiełłę, Mikołajowi Trąbie, późniejszemu arcybiskupowi gnieźnieńskiemu. Przeprowadzona granica m. in. docierała do drogi kró- lewskiej, która wiodła z Żukowa w zie- mi lubelskiej do chełmskiej Żółkwi.2 W obrębie prowadzonych ustaleń i po- miarów w okolicach Gorzkowa znajdo- wała się rzeka Żółkiew.3 Pierwszymi dowodnie znanymi z imienia dziedzicami Żółkwi byli: Ja- kub i jego siostra Anna. W 1417 roku Jakub z Żółkwi wystąpił w dokumencie poświadczonym osobiście przez staro- stę chełmskiego Korojewę z Łyszcza, mocą którego, rzeczony Jakub z Żół- kwi sprzedał wieś zwaną Wierzchowy- staw w ściśle określonych granicach, Janowi Łubkowi, wójtowi lubelskiego Wysokiego, za 80 grzywien. Jednocze- śnie zeznał, że siostrze Annie, żonie Jana Łubka przekazał wieś Wierzbicę oraz część dziedzictwa zwanego, Roż- kowski Dół, tytułem posagu.4 Potomkowie Jakuba z Żółkwi przez kilka pokoleń, a więc blisko stu lat, w celu ich identyfikacji używali tylko imion i miejsca zamieszkania. Prakty- ki takie były powszechnie stosowane w okresie średniowiecza w całej Euro- pie (np. Jurand ze Spychowa, Zbyszko z Bogdańca, Tales z Miletu, Erazm z Roterdamu....). Dopiero pod koniec XV wieku dziedzice Żółkwi zaczęli używać nazwiska rodowego „Żółkiew- scy, przyjmując je od nazwy miejsco- wości, w której mieszkali i byli jej wła- ścicielami Na przełomie XV i XVI wieku z naszej Żółkwi wyjechał do Turynki k/Lwowa dziadek przyszłego hetmana. Tam bardzo szybko zaczął powiększać swoją posiadłość, zachowując przy tym współwłasność w dziedziczonych dobrach w Żółkwi k/Krasnegostawu. Dalsze umacnianie majętności, róż- Bitwa pod Kłuszynem 1610r. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY STANISŁAWA ŻÓŁKIEWSKIEGO nymi sposobami, prowadził jego syn Stanisław Żółkiewski, ojciec hetmana, wprowadzając rod do sfery magnaterii. Urodzony w Turynce k/Lwowa w 1547 roku Stanisław Żółkiewski, późniejszy hetman, odziedziczył po rodzicach olbrzymie posiadłości ziemskie koło Lwowa oraz pozyskał bliskie kontakty z osobami wpływowymi w ówczesnej polityce i hierarchii społecznej. Czyn- nikiem niewątpliwie ułatwiającym ka- rierę i kolejne szczeble awansu były ści- słe kontakty z kanclerzem i hetmanem wielkim koronnym Janem Zamoyskim. Oprócz przyjaźni łączyły ich więzy ro- dzinne. Matką Jana Zamoyskiego była Anna z Herburtów,( primo voto) Lip- ska a matką hetmana Stanisława Żół- kiewskiego była Zofia z Lipskich z Go- raja. Jan Zamoyski stworzył młodemu Żółkiewskiemu warunki do szybkiego zdobycia ogłady towarzyskiej oraz poznanie wiedzy i strategii wojskowej, to umożliwiło mu zdobycie uznania w wyższych sferach i szybką drogę awansu społecznego. Jako żołnierz i dowódca w wielu bitwach wsławił się jako bardzo dobry rycerz, przewidują- cy strateg, ale i bardzo dobry dyploma- ta. Stanisław Żółkiewski całe swoje życie wiernie służył Ojczyźnie walcząc na różnych frontach w jej obronie. Od- nosił wiele zwycięstw w niekończących się walkach z agresorami Polski. Naj- większe zasługi zyskał podczas zwy- cięskich walk w czasie wojny Polski z Rosją, w latach 1609 — 1618 i histo- ryczne zdobycie Moskwy. Najwięcej sławy Żółkiewskiemu przyniosła zwy- cięska bitwa pod Kłuszynem 4 lipca 1610 roku, w której Polacy pokonali pięciokrotnie liczniejsze wojska rosyj- skie dowodzone przez brata cara Rosji Dymitra Szujskiego. W krótkim czasie, 27 lipca szlachta rosyjska zdetronizowała cara Wasy- la IV Szujskiego osadzając go wraz z 14 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 braćmi Dymitrem i Iwanem w klasz- torze w Moskwie, jako więźniów. Żół- kiewski szybko zjednał sobie przy- chylność szlachty rosyjskiej. W dniu 3 sierpnia dotarł na przedpola Moskwy i od 5 sierpnia rozpoczął rokowania z bojarami, którzy w większości ak- ceptowali jego propozycje. W wyniku rokowań 27 sierpnia 1610 r. tj. w 53 dni po bitwie pod Kłuszynem, Żółkiewski podpisuje porozumienie z bojarami rosyjskimi i patriarchą moskiewskim, w którym następuje ogłoszenie pol- skiego księcia Władysława carem Rusi. Porozumienie zawiera ramowe okre- ślenie zachowania dotychczasowych przywilejów dla szlachty rosyjskiej. W dniu 8 października 1610 r. Żółkiewski wprowadza się na Kreml i przejmuje od bojarów do niewoli cara Rosji Wasyla IV Szujskiego i jego braci Dymitra i Iwana. W następnym 1611 roku 29 paździer- nika, Żółkiewski przyprowadza cara Wasyla IV Szujskiego i jego braci Dymitra i Iwana przed oblicze króla polskiego i obu izb parlamentu obra- dujących w sali senatorskiej zamku królewskiego w Warszawie. Tam bracia Szujscy na kolanach składają hołd kró- lowi polskiemu. Fakt ten został utrwa- lony przez kilku malarzy polskich, jed- nak w czasie zaborów większość z nich została zniszczona przez władze car- skie. Zachował się jednak obraz Jana Matejki zatytułowany „Carowie Szuj- scy na sejmie warszawskim”, pospolicie nazywany „Hołdem Ruskint. dół Pomnik na miejscu śmierci hetmana Żółkiewskiego Klęska Rosji pod Kłuszynem w 1610 roku i zajęcie Moskwy przez Żółkiewskiego oraz pojmanie cara, we- dług historyków mogą się rangą mie- rzyć z takimi wydarzeniami jak zwycię- stwo grunwaldzkie w 1410 r., wiktoria wiedeńska w 1683 r. i bitwa warszawska w 1920 r. 1 Rangę tych wydarzeń uzna- ły również władze Rosji uchwalając 12 grudnia 2004 roku datę opuszczenia przez wojsko polskie Moskwy, dzień 4 listopada jako święto narodowe Rosji nazywając go „Dniem Jedności Naro- dowej”. Wydarzenie to upamiętnia po- mnik stojący obok cerkwi zwycięstwa przy Placu Czerwonym w Moskwie. Hetman Żółkiewski zginął śmier- cią bohatera we wsi Berezowka (Lasz- ki) na terenie Mołdawi w czasie odwrotu po przegranej bitwie pod Cecorą w nocy 6/7 października 1620 r. W miejscu śmierci bohatera jego żona Regina, wspólnie z synem Janem ufundowali pomnik w kształcie obeli- ska o wysokości 8,5 m zwieńczonego kutym krzyżem wysokości 1,4 m. Po- mnik ten został całkowicie zniszczony w 1868 r. W 1903 roku powstał Spo- łeczny Komitet Odbudowy Pomnika Hetmana Żółkiewskiego, który dopro- wadził w 1912 r. do jego odbudowy. W 2003 został on poddany konserwa- cji przez „Wspólnotę Polską”. Obecnie jego istnienie jest realnie zagrożone. Coraz częściej słyszy się głosy ze stro- ny dostojników rosyjskich by został rozebrany. W Polsce istnieje, jedynie niewielkich rozmiarów, popiersie het- mana Żółkiewskiego w alei bohaterów w ogródku jordanowskim w Krakowie. Trudno nazwać je pomnikiem. Mimo olbrzymich, bohaterskich zasług dla Ojczyzny, ze względów poli- tycznych Nasz wielki bohater Hetman Stanisław Żółkiewski, którego korze- nie wywodzą się z Żółkiewki, nie do- czekał się godnego upamiętnienia jego postaci. Obecnie miejsca jego zwycię- skich bitew leżą poza granicami Pol- ski, w znacznej części na terenie Rosji. Trudno oczekiwać by tam dokonano jego upamiętnienia. Dlatego też Regionalne Towa- rzystwo Przyjaciół Żółkiewki jedno- głośnie zgłosiło inicjatywę upamiętnie- nia 400 - setnej rocznicy jego śmierci (2020 r.) postawieniem mu pomnika KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Popiersie Stanisława Żółkiewskiego lub repliki pomnika z pod Cecory w „gnieździe rodowym” w Żółkiewce. Poprzez realizację tego zamierzenia zwrócilibyśmy uwagę szerokiego spo- łeczeństwa w naszą stronę. W kon- sultacjach społecznych wymaganych zgodnie z ustawą z 7 lipca 1994 r. „Pra- wo Budowlane, społeczeństwo winno się wypowiedzieć na temat celowości tego przedsięwzięcia, lokalizacji i for- my obiektu. Liczymy, że patronat ho- norowy nad budową przyjmą władze centralne naszego kraju. Zachęcamy do rzeczowej dyskusji nad przedsta- wionym zagadnieniem. Bohdan Kiełbasa Panorama Żółkiewska JAN DŁUGOSZ PATRON 2015 ROKU Z okazji przypadającej 600. rocz- nicy urodzin Jana Długosza — wybit- nego polskiego historyka, dyplomaty i duchownego, Sejm Rzeczypospoli- tej Polskiej oddaje hołd Jego pamięci, ustanawiając rok 2015 Rokiem Jana Długosza. Jan Długosz uważany za ojca polskiej heraldyki jest twórcą pu- blikacji, dotyczącej dziejów państwa polskiego i państw ościennych. Był również uczestnikiem wielu poselstw zagranicznych króla Kazimierza Ja- giellończyka. Jan Długosz urodził się 1 grudnia 1415 roku w średniozamożnej rodzi- nie rycerskiej. Jego ojciec, rycerz Jan z Niedzieliska (Jan Długosz kroni- karz, również pisał się Janem z Nie- dzieliska), 5 lat wcześniej wsławił się w trakcie bitwy pod Grunwaldem, gdzie według „Żywotu” przyszłego historyka Jana Długosza, senior wziął do niewoli komtura krzyżackiego Mar- kwarta von Salzbau, którego oddał po bitwie księciu Witoldowi. Władca Li- twy w zamian za to miał się wstawić za Janem u Jagiełły, który nadał Długo- szowi rozległe starostwo Brzeźnickie, co bardzo poprawiło stan materialny rodziny. Stary Długosz starosta Brzeź- nicki oprócz Jana Długosza miał jesz- cze 11 synów i kilka córek. Co ciekawe wszystkim swoim synom nadał imię Jan... Przyszły autor Kroniki Polskiej swoją naukę szkolną rozpoczął w No- wym Mieście Korczymie, w tamtejszej szkole parafialnej, gdzie jego Ojciec objął podrzęctwo. Według anonimo- wego Żywotu, utopił swoje zabawki w bagnie, aby od tej pory oddać się nauce. W 1428 roku Jan wstąpił na Wydział Sztuk Wyzwolonych Uni- wersytetu Krakowskiego, na którym kształcił się przez trzy lata, nie uzy- skując przy tym żadnego tytułu. Po zakończeniu edukacji w 1431 roku, Jan dzięki protekcji stryja Bartło- mieja, trafił na dwór Zbigniewa Ole- śnickiego, gdzie rozpoczął pracę jako notariusz. Pod skrzydłami tak potęż- nego protektora, zdradzający nieprze- ciętne umiejętności notariusz zaczął awansować w hierarchii kościelnej. W 1436 roku biskup Zbigniew Ole- śnicki wysunął jego kandydaturę na funkcję kanonika katedry krakow- skiej (w 1434 otrzymał probostwo w Kłobucku, również dzięki protekcji stryja). Od tej pory zaczął otrzymy- wać liczne godności kościelne i zwią- zane z nimi beneficja. Na polecenie biskupa odbył również wiele podróży dyplomatycznych. W 1435 roku jeździł na sobór do Bazylei oraz do Włoch, w 1440 roku uczestniczył w misji na Węgry po koronę św. Stefana dla Władysława Warneńczyka. W roku 1449 posłował do papieża, od którego przywiózł kapelusz kardynalski dla Oleśnickiego. Tego samego roku udał się przez Wiedeń i Włochy, w podróż do Ziemi Świętej. W 1455 roku zmarł Zbigniew Oleśnicki, skłócony od kilku lat z królem Kazimierzem Jagielloń- czykiem. 40 letni wówczas Długosz pozostający do tej pory pod wpływem swojego protektora jest wykonawcą jego testamentu. W latach 1459-1460 na polecenie króla, Długosz brał udział w misjach dyplomatycznych, związa- nych z wojną trzynastoletnią, toczącą się między Polską a Zakonem Krzyżac- kim. Dobre stosunki między królem a Długoszem, nawiązane przy okazji pełnionych przez niego misji dyplo- matycznych nie potrwały jednak dłu- go. W latach 1461-1463 doszło między nimi do poważnego zatargu o obsadę KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY (kwiecień) Nr 1(19)/2015 15 biskupstwa krakowskiego. Długosz opowiedział się za kandydaturą Jaku- ba z Sienna, który był krewnym Ole- śnickiego, uważał przy tym, iż obsada godności kościelnych powinna należeć do papieża, a nie do króla. Król prze- forsował jednak bezwzględnie swoje- go kandydata Jana Gruszczyńskiego, atych którzy mu się sprzeciwili spotkały surowe represje. Majątek Długosza zo- stał zarekwirowany, dom splądrowany, a on sam uciekł z Krakowa i schronił się najpierw w dobrach Tęczyńskich, a następnie w Melsztynie. Po dwóch latach Długosz został przywrócony do łask królewskich, pozwolono mu wró- cić do Krakowa i oddano majątek. Król w latach 1464-1466 powierzył mu udział w misjach dyplomatycznych i rokowaniach polsko-krzyżackich, które zakończyły się przygotowanym przez niego II pokojem toruńskim, kończącym wojnę na warunkach ko- rzystnych dla Polski. Król doceniał wiedzę, doświadczenie i inne talenty Jana na tyle, że w 1467 roku powierzył kanonikowi krakowskiemu pod opie- kę swoich synów: Władysława, Kazi- mierza, Jana Olbrachta, Aleksandra, Zygmunta i Fryderyka. Prócz funkcji wychowawcy młodych Jagiellonów, Długosz pełnił ważną rolę w dyplo- macji królewskiej, choć stosunki z monarchą pozostawały dosyć chłodne. W 1471 roku na tron czeski wstąpił 16 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 Władysław Jagiellończyk i pragnąc mieć swojego dawnego nauczyciela przy boku zaproponował mu biskup- stwo praskie. Długosz nie podjął się jednak proponowanej mu funkcji, świadom niewątpliwie trudnej sytuacji Kościoła w Czechach i w poczuciu, że trudnościom tym nie podoła. Poza swoimi dokonaniami pisarskimi Długosz był również świet- nym organizatorem i gospodarzem. W Krakowie z jego polecenia i fundacji powstały domy studenckie: Bursa Jero- zolimska przy Kolegium Novum oraz Bursa Ubogich Wydziału Sztuk Wy- zwolonych. Wyremontował i unowo- cześnił kościół „Na skałce, wybudował przy nim klasztor oraz domy w Sando- mierzu i Wiślicy. Jednak najważniejszą częścią ży- cia Jana Długosza była ogromna praca intelektualna, która stanowiła dopełnienie jego codziennych za- dań. Pierwszym dziełem, niestety nie zachowanym do czasów współcze- snych jest „Liber beneficiorum epi- scopatus Cracoviensis” czyli „Księga uposażeń biskupstwa krakowskiego” która powstała w 1440 roku. Praca ta pisana była w trakcie zarządzania majątkiem diecezji krakowskiej i do- kładnie ją przedstawiała. Dziełem o podobnej tematyce jest „Liber benefi- ciorum dioecesis Cracoviensis” z roku 1470. Zawiera ono również bardzo wie- le istotnych informacji geograficznych. O geografii traktuje też „Chorografia, w której autor opisuje państwo polsko -litweskie, w sposób do tamtej pory niespotykany. Przedstawia tam granice państwa, rzeki, jeziora, miasta, klimat i przyrodę, a nawet charakteryzuje ów- czesnych Polaków. Długosz stworzył także dwa ważne dzieła heraldycz- ne „Banderia Prutenorum, czyli po polsku „Sztandary wojsk krzyżackich z Prus” oraz „Insignia seu clenodia Regni Poloniae” czyli „Znaki albo go- dła Królestwa Polski”. Bardzo ciekawa historia wiąże się z powstaniem tego pierwszego dzieła. Długosz podczas swoich młodych lat, które spędzał w Krakowie na studiach i na dworze bi- skupa z zainteresowaniem przyglądał się zawsze chorągwiom krzyżackim, zdobytym pod Grunwaldem, które za- wieszone były w katedrze krakowskiej. Co ciekawe okazało się, że mało kto potrafił określić do kogo one należały. Kiedy na koronację Władysława przy- była delegacja krzyżacka, Jan postano- wił skorzystać z okazji i dowiedzieć się, do kogo poszczególne znaki należały. Rozkazał służbie katedralnej zdjąć pro- porce i je wyczyścić, a następnie zapro- sił posłów, aby je obejrzeli i powiedzieli do kogo należą, co uczynili jednak z wielką niechęcią i wykrętami. Infor- macje, jakich mu udzielono kazał spi- sać, po czym zamówił u krakowskiego malarza Stanisława Durnika podobi- zny chorągwi na pergaminie, a sam do- dał do każdej opis. W swoim życiu Długosz napisał jeszcze inne dzieła historyczne takie jak: żywoty świętych i tzw. katalogi biskupów. Największym i najbardziej znanym dziełem Długosza było i „Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae” to zna- czy „ Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, które obejmo- wały okres od czasów legendarnych aż po rok 1480. Decyzję o napisaniu „Roczników... prawdopodobnie pod- jął Długosz pod wpływem namowy Zbigniewa Oleśnickiego. Dobra zna- jomość historii przydawała się wtedy z przyczyn czysto praktycznych i mo- gła pomóc rozwikłać różnego rodzaju pretensje terytorialne. Miała również podtrzymać świadomość ' terenów utraconych na zachodzie i północy, o czym świadczą słowa samego auto- ra: „Przepowiadam, że to oto dzieło może posłużyć królom, książętom i innym bohaterskim mężom za przy- kład i zwierciadło, które by ich zapala- ło i podniecało do sławnych czynów”. Dodać należy, iż Długosz sam nie pra- cował nad tym olbrzymim zadaniem, gdyż wiedział, że w pojedynkę nie jest w stanie tego dokonać. Przy pracy po- magał mu zorganizowany przez niego zespół, któremu przydzielał zadania i nakreślał plan pracy, przy czym oso- biście zajmował się stroną redakcyjną dzieła. Pomimo badawczego i rzeczowe- go podejścia do historii Polski, autor kierował się jednak często osobistymi uczuciami. Nie ukrywał swojej nie- chęci do królów z dynastii Jagiellonów, negatywnie oceniał politykę Włady- sława Jagiełły, potępiał Władysława KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Warneńczyka za jego niemoralny tryb życia, a przez długi czas z niechęcią od- nosił się do Kazimierza Jagiellończyka. Przeceniał zaś często zasługi kościoła oraz jego dostojników, które wnieśli w rozwój państwa polskiego, gospo- darki oraz moralności narodu. Mimo wszystko to monumentalne dzieło jest jednym z najwybitniejszych dokonań w europejskiej i polskiej historiografii średniowiecza, a także jednym z naj- większych osiągnięć kultury polskiej wszech czasów. Jan Długosz zmarł 19 maja 1480 roku po trzech dniach choroby, rok wcześniej został wybrany na arcy- biskupa Lwowskiego. Stolica Apo- stolska zatwierdziła ten wybór, ale on nie zdążył objąć stanowiska. Po- chowano go w katedrze krakowskiej, a w 1880 roku jego prochy przeniesio- no do krypty zasłużonych na Skałce. Łukasz Majkut ZGŁOŚ SWOJĄ INICJATYWĘ! Z przyjemnością informujemy, że Ośrodek Kultury Samorządo- wej w Żółkiewce otrzymał dofi- nansowanie ze środków Narodo- wego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury + Inicjaty- wy lokalne 2015. Przyznane środki finansowe zostaną przeznaczone na realizacje zadania pn. „Aktywni mieszkańcy w Gminie Żółkiewka”. Celem zadania jest dotarcie do osób bądź grup społecznych, które posiadają potencjał kulturotwór- czy ale są mało zaangażowane w działania społeczno-kulturalne. Zmotywowanie ich do działania i udzielenie wsparcia przy realiza- cji swoich inicjatyw. Zadanie składa się z dwóch części. Pierwsza część zadania realizowa- na od 16 lutego do 30 czerwca b. r. natomiast druga część będzie realizowana od 31 lipca do 22 li- stopada 2015r. Pierwsza część za- dania polega na przeprowadzeniu badań społecznych (w formie an- kiety) dotyczących postaw miesz- ZŁOTE GODY miłowym będzie kamieniem Czekamy_następnych , z-_wielkimw-sercu—wzruszeniem ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI — WIDOWISKO „CZYTAJ OJCZYZNĘ” ” U „£ SZ j - TAL „MA. e, " DH” Czytaj pie yzne ! g af. A BAL ANDRZEJKOWY DLA DZIECI ZE SKOK Chmielewskiego SPEKTAKL „TEATR W PIPIDÓWCE” W OŚRODKU KULTURY Zabawy z Mikołajem Zabawy z Mikołajem s Zabawy w Bibliotece | Wyjazd na film „Pingwiny z Madagaskaru” GMINNE ŚWIĘTO KOBIET Panorama Żółkiewska kańców naszej gminy wobec funk- cjonowania i roli Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Na podstawie wyników z badań oraz wniosków z organizowanych spo- tkań z mieszkańcami zostanie spo- rządzona diagnoza, która odpowie nam na pytania jakie potrzeby i oczekiwania mają mieszkańcy na- szej gminy. Lokalna społeczność w terminie od 26 maja do 24 czerw- ca będzie miała możliwość zgła- szać swoje pomysły na inicjatywy, następnie zostanie wybranych od 3 do 7 oddolnych inicjatyw. Drugim etepem zadania jest realizacja od- dolnych inicjatyw, pomysłów, dzia- łań, wydarzeń społeczno-kultural- nych, których pomysłodawcami i współorganizatorami będą mieszkańcy Gminy Żółkiewka (sier- pień-listopad). Drodzy mieszkańcy Gminy Żół- kiewka zwracamy się z prośbą (kwiecień) Nr 1(19)/2015 21 o udział w naszych badaniach społecznych. Informacje dotyczą- ce terminu, ogólnych zasad oraz formularz zgłaszania inicjatyw znajdziecie państwo na stronie in- ternetowej Ośrodka Kultury w Żół- kiewce www.oks-zolkiewka.pl Zadanie dofinansowano ze środ- ków Narodowego Centrum Kultu- ry w ramach programu „Dom Kul- tury + Inicjatywy Lokalne 2015” Katarzyna Oleszek 2 AŻ Występ s=7 £ N >" if | | NARODOWE * * * | DOM CENTRUM KULTURY KULTURY+ SYLWETKA TOMASZ KOPRUCHA UCZESTNIK WOJNY POLSKO-BOLSZEWICKIEJ ŚLADAMI PEWNEGO LISTU Mieszkańcy gminy Żółkiewka w walkach o wolność Polski w latach 1919-1921 Któregoś dnia w moje ręce trafił list pisany ołówkiem na kiepskiej jako- ści papierze. Na kopercie napisano adres: Gu- bernia Lubelska, Powiat Krasny- staw, Gmina Żółkiewka, Dwór Wólka, Szymon Koprucha i pieczęć pocztowa - Noworadomsk, dzień i miesiąc nieczytelne, rok 1919. Ponieważ treść tego listu jest dość niezwykłym świadectwem swoich czasów, przytaczam ją w całości bez ingerencji w pisownię. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 22 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 List Pisany dnia 7 lipca 1919 r W pierszych słowach moiego listó niech bendzie pochwalony jezós chrystós Aspodziewam się żemi otpowiecie nawieki wieków amen ateras donosze wam że z niepołomic wyjechaliśmu 5 lipca Do nowo radomia za czenstocho- we 5 mil jak żeśmy wyjeżdżali zniepołomic do stacyi dopodłenża to z wielko wesołościo a na stacyi jak się kapitan z nami żegnał to wszyscy płakali i kapitan znami i wyiechaliśmy dopola Stoiemy wewsi wieś nazywa się szczałków za miastem nowo radomsko 3 wiorst stoierny nienadłógo mamy znowó wyieżdżać do modlina pod warszawe ale niewiemy na pewno a piersza kompania ma wyje- żdżać dososnowca dostraży granicznej na niemiecko granice jeszcze nie iesteśmy przedzieleni dopółkó toniewia- domo jakpisać adres chociasz niestoiemu fpoló jednak piszy- my się dopola teras jak żeśmy mieli wyiezdzać to dostaliśmy po 37 koron na dziesieńć dni z iasiem się bardzo mało widzimy bo ony stoio we dwoże a my nawsi to też on mnie prosieł żebyś- cie wiatrom opowiedzi- eli gdzie mystoiemy bo może jemó niebendzie miał kto listó napisać wnet wiencei niemam co dopisać( tutaj sło- wo nieczytelne) jestem zdrów złaski pana boga czego i wam scałego serca zycze i żeby niebyło woiny i żebym zdrów móg powrócić dowas a teras pozdrawiam was kochany tato i was siostry i ciebie szwagże i ciebie bracie wszystkich krewnych i znaio- mych adresó niepisze amen Autorem tego listu był Tomasz Kopru- cha urodzony w 1894roku syn Szy- mona i Katarzyny z Grabców, rolnik w Średniej Wsi a w latach trzydziestych także jej sołtys, powołany do wojska w maju 1919 roku w związku z mobili- zacją ogłoszoną w styczniu 1919 roku przez Naczelnego Wodza Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, jego kolega „iaś” to Jan Wiater z Wólki ur w 1893 roku syn Pawła i Józefy ze Szmidtów, także mieszkaniec gminy Żółkiewka. Jak wynika z listu, nowo sformowany oddział znajdował się w drodze z Nie- połomic do twierdzy Modlin, a jedną kompanię odesłano na granicę polsko- niemiecką. Żołnierze nie otrzymali jeszcze przydziałów do pułków. Wy- rażone w liście życzenie, żeby nie było wojny, niestety nie spełniło się. Tomasz Koprucha nigdy nie opowiadał o swo- ich przeżyciach z wojny polsko-bol- szewickiej, zachowała się jednak jego książeczka wojskowa i dzięki niej mo- żemy odtworzyć wojenne losy pobo- rowych z gminy Żółkiewka. We wspo- mnianej książeczce znajduje się wpis, z którego wynika, że autor listu odbył służbę wojskową w 78 pułku piechoty w okresie od 12 maja 1919 roku do 31 sierpnia 1921 roku. 78 pułk piechoty strzelców słuckich powstał dopiero wiosną 1921 roku; wcześniej, od lutego 1920 roku, funk- cjonował najpierw jako batalion za- pasowy słuckiego pułku strzelców, a od 10 kwietnia 1920 roku jako słuc- ki pułk strzelców pod dowództwem podpułkownika Januszewskiego i sta- cjonował w Baranowiczach. 31 maja 1920 roku pułk wszedł w skład siódmej armii i został przydzielony do osłony polsko-litewskiej linii demarkacyjnej. Czwartego lipca 1920 roku rozpoczę- ła się ofensywa wojsk bolszewickich. Siódma armia rozpoczęła walki. Z no- wej sytuacji skorzystali Litwini i ude- rzyli na tyły polskiej armii. W związ- ku z zaistniałą sytuacją pułk strzelców słuckich przekazał twierdzę Dynen- burg Łotyszom i wycofał się w rejon Święcajn, gdzie toczył ciężkie walki z wojskami sowieckimi. W ich wyniku stracił dziewięciu oficerów i ponad sze- ściuset szeregowych żołnierzy oraz zo- stał zmuszony do wycofania się przez terytorium Litwy do miasta Grodno, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska a potem do Sokółki, gdzie część po- doddziałów otrzymała rozkaz osłania- nia grupy zmierzających do Kuźnicy czołgów. 25 lipca 1920 roku oddziały pułku strzelców słuckich wraz z czoł- gami zostały zaatakowane pod Kuźnicą przez wojska bolszewickie. Przed klę- ską wojska polskie zostały uratowane przez kontratak, części żołnierzy pod dowództwem podchorążego Aleksan- dra Otto. Żołnierze ci nie tylko odpar- li atak wojsk sowieckich, ale zdobyli też jedno działo szybkostrzelne, jeden karabin maszynowy, dwadzieścia ka- rabinów ręcznych i wzięli do niewoli dwudziestu sowieckich żołnierzy. Nie- stety takich sukcesów strzelcy słuccy mieli niewiele. W toczonych walkach ponosili olbrzymie straty. 19 lipca w okolicach wsi Tartak zginęło dwudzie- stu szeregowych, dwóch podoficerów i jeden oficer. 21 lipca pod wsią Pieski zginęło ponad dwudziestu szerego- wych i kilku podoficerów. 25 lipca pod miastem Rosie zginęło kilkudziesię- ciu szeregowych, dwóch podoficerów i oficer - takiej straty nie zrekompen- sowało nawet zdobycie karabinu ma- szynowego, tzw. taczanki, i wzięcie do niewoli dwudziestu kozaków. 26 lipca pod Sokółką zginęło trzydziestu szeregowych i dwóch oficerów, a pod- czas wycofywania się w bagnach uto- nął oficer i dwudziestu szeregowych. W tym samym dniu pod wsią Wypy- chy zginął chorąży i dwudziestu sze- regowych. Do dnia 8 sierpnia 1920 z całego stanu osobowego słuckiego pułku strzelców, liczącego w 1919 roku 97 oficerów i 3394 podoficerów i sze- regowych zdolnych do walki pozosta- ło 136 żołnierzy, łatwo więc policzyć, że w okresie od 4 lipca 1920 roku do 8 sierpnia 1920 roku zginęło, zostało rannych lub trafiło do sowieckiej nie- woli co w zasadzie było równoznaczne ze śmiercią 3355 żołnierzy . W miesią- cu sierpniu odesłano rannych do Kali- sza, a zdolnych do walki wcielono do kowieńskiego pułku strzelców. Także jeszcze w miesiącu sierpniu w Kaliszu i Modlinie rozpoczęto formowanie nowego pułku strzelców słuckich. Na wiosnę 1921 roku przemianowano go na 78 pułk piechoty strzelców słuckich. 31 sierpnia 1921 roku Tomasz Kopru- cha został zdemobilizowany. Zdrów Panorama Żółkiewska powrócił do domu, założył rodzinę jednak nigdy nikomu nie opowiedział o swoich tragicznych wojennych prze- życiach i gdyby nie to, że pewnego dnia w moje ręce trafił list pisany ołówkiem na kiepskiej jakości papierze, do dziś nikt by o tym nie wiedział. Nie był wielkim bohaterem ale jak olbrzymia większość uczestników wojny z lat W grupie łatwiej jest działać i się pro- mować. Z tego założenia wychodził Piotr Duma - Prezes Stowarzyszenia Prokultura gdy podejmował decyzję o przygotowaniu projektu sieciują- cego turystyczne zagrody i zakątki w powiecie Krasnostawskim. Wspólna inicjatywa podjęta w ramach projektu Lokalnej Grupy Działania Krasnystaw PLUS i Stowarzyszenia Prokultura bar- dzo szybko się rozwinęła. Wszystko to 1919-1920 wypełnił jedynie swój obo- wiązek wobec odrodzonej ojczyzny. Dzisiaj kiedy każdy z nas może gołym okiem dostrzec, że wolność ojczyzny nie jest dana raz na zawsze warto so- bie przypomnieć jakie były jej koszty, oprócz Tomasza Kopruchy i Jana Wia- tra zapewne w wojnie z lat 1919-1920 uczestniczyło wielu innych mieszkań- CIEKAWOSTKI M ZAGRO zasługa osób, które ze sobą współpra- cują i podejmują wyjątkowe inicjatywy. Z definicji Ekomuzeum to sieć roz- proszonych w terenie obiektów, które tworzą „żywą” kolekcję, obrazującą wartości przyrodnicze i kulturowe regionu oraz dorobek jego mieszkań- ców. Wyjątkowy charakter regionu jest prezentowany jako wypadkowa warunków naturalnychi działalności ludzi, historycznej i obecnej (definicja KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY DY I ZAKĄTKI LUBELSKIE (kwiecień) Nr 1(19)/2015 23 ców gminy Żółkiewka, zapewne wie- lu z nich nie powróciło pamiętajmy o nich. Wierzchowina 11 listopada 2014 r. Lech Dziedzic a = wg Fundacji Partnerstwo dla Środo- wiska). Ekomuzeum eksponuje auten- tyczność miejsca, poprzez prezentację zasobów _ przyrodniczo-kulturowych i działalność mieszkańców, w połącze- niu z promocją, edukacją i rozwojem regionu, stwarzając możliwość integro- jest przedsięwzięciem tworzonym od- dolnie, w oparciu o lokalną mądrość i organiczną znajomość regionu, czer- 24 (kwiecień) Nr 1(19)/2015 piącym z miejscowej historii i tradycji, zaprezentowanej w sposób żywy i inte- resujący, godzącym wymogi ochrony dziedzictwa z potrzebami ekonomicz- nymi mieszkańców. Ekomuzeum Zagrody i Zakątki Lubelskie grupuje 12 punktów prowa- dzących usługi turystyczne i społecz- no — kulturalne. Punkty te usytuowa- ne są na obszarze 4 Gmin tj. Gminy Żółkiewka , Gminy Rudnik, Gminy Izbica i Gminy Krasnystaw. W każdym z tych miejsc turysta odnajdzie kawa- łek historii, wszystkie otoczone są wy- jątkową przyrodą a najważniejsze jest to, że tworzą te miejsca ludzie, którym nie brak zapału do pracy i pasji do tego co robią. Należy jednak podkreślić , że w Ekomuzeum najważniejsi są ludzie i ich pomysły. Punkty, które znajdują się na szlaku Ekomuzeum to: 1. Galeria Pod Frasobliwym Aniołem w Płonce, 2. Gospodynie Na Straży w Płonce, 3. Artystyczna Stanica Rowerowa w Wierzbicy, 4. Zajazd „Gajczyna” w Małochwieju Dużym, 5. Wioska Teatralna w Małochwieju Małym, 6. Stajnia Adrenalina - Zagroda Edu- kacyjna w Siennicy Nadolnej, 7. Gospodarstwo Ekologiczne w Krupem, 8. Kraina Pieców Chlebowych - Dwór w Olchowcu, 9. Gospodarstwo agroturystyczne w Makowiskach, 10. Centrum Edukacji Zielarskiej „Tymiankowy Smak Fajsławic” w Boniewie-Ignasinie, 11. Przystań kajakowa „KANUKAM” w Tarzymiechach, 12. Zakątek Ekoprzewodnika w Izbicy. Oferta Ekomuzeum jest bardzo róż- norodna, goście odwiedzający poszcze- gólne miejsca mogą między innymi nauczyć się przygotowywać tradycyjne Olchowieckie Fajerczaki, wziąć udział w różnorodnych warsztatach rękodziel- niczych a także zrelaksować się jeżdżąc konną lub pływając kajakiem po mean- drującej rzece Wieprz. Projekt, którego celem było stwo- rzenie atrakcyjnej oferty turystycznej na terenie Powiatu Krasnostawskiego zakończył się sukcesem. Podejmowa- ne działania miały na celu podniesie- nie poziomu wiedzy uczestników nt. promocji lokalnych produktów, two- rzenia marki turystycznej, tworzenia Questów i gier terenowych. Uczestnicy wyjechali również na wizytę studyj- ną do Lanckorony, w której odbywał się festiwal pt. „Anioł w miasteczku”. W oparciu o doświadczenia z udziału w festiwalu zostały przygotowane trzy bardzo udane imprezy na terenie nasze- go Powiatu. Pierwsza to Festiwal Ser- deczności, który w dniu 15 lutego odbył się na rynku miejskim w Krasnymsta- Panorama Żółkiewska wie a głównym Koordynatorem festiwa- lu była Stajnia Adrenalina. Kolejna bardzo udana impreza z okazji Dnia Kobiet odbyła się w Po- perczynie z inicjatywy Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej. Kobie- ta od nowa czyli prawdziwy Dzień Ko- biet zgromadził w Poperczynie bardzo dużo pań, które w tym dniu chciały za- dbać o swoje zdrowie i wygląd. Trzecie przedsięwzięcie odbyło się pod cieka- wym tytułem „Przymiarki Wielkanoc- ne” w Małochwieju Małym. Głównymi Koordynatorami tego przedsięwzięcia były Stowarzyszenie mieszkańców Małochwieja Małego „Nasze rodzin- ne gniazdo” oraz Zajazd Gajczyna z Małochwieja Dużego. Ogromna praca i społeczne zaangażowanie osób bio- rących udział w projekcie zasługuje na uznanie. Jednak należy pamiętać, że prawdziwy sukces zostanie osiągnięty dopiero wtedy gdy inicjatywa będzie kontynuowana i znajdzie uznanie wśród odwiedzających nasz teren turystów. Dorota Sawa SKARBY KOŚCIOŁA W CHŁANIOWIE CZ. 2 Zaskoczeniem dla osób odwiedza- jących kościół w Chłaniowie mogą być figury z kaplicy północnej. Znaj- dują się tutaj bowiem bardzo dobrej klasy figury dwóch nadnaturalnych rozmiarów aniołów (il. 1-2). Niejasne pozostaje, czy pochodzą one z ołtarza wymienianego w protokołach wizyta- cyjnych w 1715 i 1723 roku, określa- nego jako ołtarz Męki Pańskiej. Sądząc po ich atrybutach (narzędzia zbrodni), anioły faktycznie mogły towarzyszyć scenie Ukrzyżowania. Są nadnatural- nych rozmiarów, zostały wykonane w oparciu o preferowany w XVII wieku wzór piękna. Mają wyważone propor- cje i klasyczne, regularne rysy twarzy. Budowa anatomiczna postaci jest poprawna, modelunek poprzedził obserwacją anatomii ciała ludzkie- go. Wprawnie została wymodelowana klatka piersiowa, ręce i nogi, rzeźbiarz KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY zaznaczył żyły i ścięgna. Zbyt ogól- ne potraktował jednak dłonie i stopy o grubych przegubach. Anioły mają regularne i wyważone rysy twarzy oraz sięgające za podbródek lekko falowane, dłuższe włosy. Modelunek szat i ciała jest charakte- rystyczny dla nurtu klasycyzującego w rzeźbie. Twórca dążył do ukazania piękna ciała ludzkiego. Zauważal- ne jest nawiązanie do stylistyki dzieł Gianlorenzo Berniniego (il. 3-4). Pochodzące z końca XVII stulecia rzeźby o zbieżnych cechach styli- stycznych znajdują się na ambonie w kościele p.w. św. Mikołaja w Szcze- brzeszynie (il. 5-6). Podtrzymują tutaj baldachim. Biorąc pod uwagę usy- tuowane ambony ze Szczebrzeszyna względem filarów i wysokości kościoła, wiarygodne wydaje się stwierdzenie zawarte w Katalogu Zabytków, że zo- Panorama Żółkiewska stała przeniesiona z innego kościoła. Rzeźby dwóch aniołów znajdują się po obydwu stronach zaplecka. Zostali oni ukazani w przyklęku, z uniesionymi rękami, mają na sobie dwie warstwy szat. Szata spodnia w przeważającej części przesłonięta wierzchnią jest wi- doczna poniżej klatki piersiowej i ud. U anioła usytuowanego od strony pre- zbiterium jest związana w supeł powy- żej bioder. Szata wierzchnia układa się swobodnie na ramieniu, odsłaniając sprawnie wymodelowaną klatkę pier- siową, następnie opada poniżej bioder i odsłania wysuniętą nogę. Jest mode- lowana z wyczuciem formy, okrywa ciała postaci i układa się poniżej pasa w pionowo spływające fałdy sugerują- ce lekki powiew wiatru od środka am- bony. Zbieżności między grupami rzeźb ze Szczebrzeszyna i Chłaniowa dotyczą wzorców kompozycyjnych i stylistyki. Postaci przedstawiono w pozach fron- talnych, z narzędziami zbrodni w dło- niach: drabiną i włócznią oraz biczem. Mają one poprawnie wymodelowane ciała. Ich szaty układają się swobod- nie, przylegają do ciała i są formowane w zwiewne, sugerujące lekki powiew wiatru zaokrąglone fałdy. Szaty postaci z Chłaniowa, podobnie jak figur ze Szczebrzeszyna są sczepione na wy- sokości bioder w supeł. Ten element ubioru nadaje całemu przedstawie- niu dekoracyjności. Tkaniny są po- nadto sczepione powyżej bioder ozdobnym sznurkiem. - Podobny detal ujęcia odnajdujemy też u fi- gur dwóch aniołów z fasady kościoła w Tomaszowie. Tutaj tkaniny są ujęte powyżej kolana płaskim guzikiem. Mając na uwadze analizę stylistycz- no-porównawczą dwie grupy rzeźb można przypisać jednemu twórcy. Figury należą do ważnych osiągnięć XVII-wiecznej snycerki. Ich autor był utalentowanym, posiadającym indy- widualny styl rzeźbiarzem. Są ponadto w kościele w Chłaniowie dwa, zbliżone w formie ołtarze boczne, obecnie usytuowane w zakończeniu prezbiterium, przy belce tęczowej (il. 7-8). Mogą one być tożsame ze wspo- minanymi w wizytacjach od początku XVIII wieku ołtarzami św. Mikołaja i św. Antoniego. Mają proste, jednokon- dygnacjowe konstrukcje, z dużym prostokątnym polem na przedsta- wienie. Obramiona jest ona ramą z ornamentem akantu, potworzo- nym w rozbudowanej formie w uszakach flankujących środkowe części obydwu ołtarzy. Spopula- ryzowane w 2 połowie XVII wie- ku, powszechne jeszcze na pro- wincji na początku XVIII wieku ornamenty sugerują, że ołtarze powstały jeszcze w nawiązaniu do form późnorenesansowych. Być może na przełomie XVII/XVIII wieku. W ołtarzu, któremu pa- tronuje św. Mikołaj znajduje się figura jego patrona, opiekującego się wędrowcami, podróżnikami i kupcami. — Rzeźba może pocho- dzić z początku XVIII wieku. Wyżej widoczna jest płaskorzeźbiona po- stać św. Klary (il. 9) w stroju zakon- nym, ze swym atrybutem — mon- strancją, a nad postacią trzy aniołki, z których środkowy zdradza znacz- ne walory formalne. Święta Klara to wizerunek rzadki na obszarze Archidiecezji Lubelskiej. W drugim analogicznym ołtarzu znajduje się współczesny obraz Chrystusa z Sercem Gorejącym, spopularyzowany przez wizję błog. Faustyny Kowalskiej. Ostatnim okazałym ołtarzem, po- chodzącym prawdopodobnie z po- czątku XVIII wieku, którego opi- sanie wymaga pewnej znajomości heraldyki jest ten usytuowany w kaplicy południowej kościoła (il. 10). Jest okazały, monumentalny, z dużych rozmiarów rzeźbą figuralną. Góruje nad niewielką kaplica potę- gą swych rozmiarów. Jest to ołtarz jednokondygnacjowy, z dużą glorią w zwieńczeniu. Mając na uwadze ornamenty rozetek na cokołach aniołów oraz uszaki można dato- wać go na początek XVIII wieku. Do rzadkości, widocznej w ołtarzu z Chłaniowa należy usytuowanie w jego zwieńczeniu figury Boga Ojca (il. 11). To przedstawienie dosyć rzadko występuje w zwieńczeniu ołtarzy z innych terenów Rzeczy- pospolitej. — Odnajdujemy je w ołtarzu głównym kościoła filialne- go p.w. św. Rocha w Tarnogrodzie, KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY (kwiecień) Nr 1(19)/2015 INAERYMNA-MEA. Du CONIGITYRSPINA | 25 26 (kwiecień) Nr 1(19)/2015 się w dolnej jego części. Zamiesz- czony w elipsoidalnej tarczy napis w otoku wieńca laurowego brzmi IPSA CONTEREI SERPENT1IS GENS AT GRABINSCIORUM EX ALIABIT CAPUS. Pośrodku widnieje herb Po- goń, co sugeruje że tym herbem legi- tymował się anonimowi fundatorzy kościoła. Być może kryją się oni pod pozostawionymi w sąsiedztwie herbu inicjałami : Z. G., K. G.iC. N.(il. 14). Usytuowane w gablocie obok ołta- rza wota sugerują, że znajdujący się w retabulum obraz Matki Bożej Czę- stochowskiej otaczany był kultem. Ostatnim z zabytków chła- niowskiego kościoła jest datowana na 2. połowę figura św. Jana Nepomuce- na, o zwartej syntetycznej sylwetce (il. 15). W sferze przypuszczeń pozostaje, czy figura została przeniesiona z pu- stej obecnie kapliczki na terenie miej- scowości. Wiąże się też z dziejami obiektów z Chłaniowa interesująca, ale nie wyjaśniona historia kamiennej roko- kowej figury Matki Bożej Niepoka- lanie Poczętej, usytuowana obecnie w pobliżu kościoła w Horodle. W Archiwum Archidiecezji Lubelskiej, w teczce zawierającej informacje na temat parafii Horodle, znajduje się informacja, że wspomniana figu- ra została przeniesiona tutaj przez mieszkańców Chłaniowa na począt- ku XIX stulecia (il. 16). Reprezen- tuje ona dobry poziom wykonania. Można przypuszczać, że powstała w połowie XVIII wieku, być może przy okazji wyposażania nowego kościoła i reprezentuje stylistykę rokoko. Bliź- niaczo podobna do niej jest rzeźba Matki Bożej Niepokalanie Poczętej sprzed kościoła w Hańsku (pierwot- nie w Krasnymstawie w pobliżu ko- ścioła Augustianów, il. 17). Agnieszka Szykuła-Żygawska Literatura - Górak J., Kościoły drewniane Zamoj- szczyzny, Zamość 1986. - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. VIII, Województwo Lubelskie, red. R. Brykowski, E. Smulikowska, Z. Winiarz, z. 8, Powiat Krasnostawski, opr. T. Sulerzyńska, FE. Uniechowska, E. KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska Rowińska, Warszawa 1964. - Kowalczyk J., Architektura sakralna między Wisłą a Bugiem w okresie póź- nego baroku, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, T. VI, Między wschodem a zachodem, cz. 3, Kultura artystyczna, red. T. Chrzanowski, Lublin 1992, s. 37-119. - Krasny P, Ambona w kościele św. Mikołaja w Szczebrzeszynie. Przyczy- nek do recepcji wzorów berniniowskich w sztuce polskiej około roku 1700 [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, Małopolsce i na Rusi Koronnej w czasach nowożytnych, red. A. Betlej, K. Brzezina, P. Oszczanowski, Wrocław 2011, s. 239-251. - Palmirski A. Chłaniów, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych Krajów słowiańskich, red. F. Su- limierski, B. Chlebowski, W. Walewski, I. I Warszawa, 1880, s. 586. - Wadowski ks. J. A., Kościoły diecezji chełmskiej [1907], „Polska Akademii Umiejętności w Krakowie, Rkps. 2372/1. - Zahajkiewicz M. T. ks, Diecezja lubel- ska. Informator historyczny i admini- stracyjny, Lublin 1985. 1. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, anioł z narzędziami Męki Pańskiej, 2. poł. XVII w., fot. A. Szykuła -Żygawska, 2009 r. 2. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, anioł z narzędziami Męki Pańskiej, 2. poł. XVII w., fot. A. Szykuła -Żygawska, 2009 r. 3. Rzym, Most Hadriana, anioł, Gio- vanni Lorenzo Bernini, XVII w., fot. A. Szykuła-Żygawska, 2008 r. 4. Rzym, Most Aniołów, anioł, Giovanni Lorenzo Bernini, XVII w., fot. A. Szyku- ła-Żygawska, 2008 r. 5. Szczebrzeszyn, kościół św. Mikołaja, ambona, figura anioła, XVII w., fot. Ja- kub Sito, 2010 r. 6. Szczebrzeszyn, kościół św. Mikołaja, ambona, figura anioła, XVII w., fot. Ja- kub Sito, 2010 r. 7. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, ołtarz p.w. św. Mikołaja, XVII/ XVIII w., fot. A. Szykuła-Żygawska, 2009 r. 8. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, ołtarz p.w. Jezusa z Goreją- cym Sercem, XVII/XVIII w., fot. A. Szy- kuła-Żygawska, 2009 r. Panorama Żółkiewska 9. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, zwieńczenie ołtarza p.w. Św. Mikołaja, św. Klara, XVIII w., (2), fot. A. Szykuła-Żygawska, 2009 r. 10. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, ołtarz p.w. Matki Boskiej Czę- stochowskiej, XVII/XVIII w. (?), fot. A. Szykuła-Żygawska, 2009 r. 11. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, ołtarz p.w. Matki Boskiej Czę- stochowskiej, zwieńczenie z figurą Boga Ojca, pocz. XVIII w. (?), fot. A. Szykuła -Żygawska, 2009 r. 12. Tarnogród, kościół p.w. św. Rocha, ołtarz główny, XVII w., fot. A. Szykuła -Żygawska, 2009 r. 13. Tuchów, sanktuarium Matki Bo- żej Tuchowskiej, ołtarz główny, Antoni Frączkiewicz, 1. poł. XVIII w., fot. A. Szykuła-Zygawska, 2008 r. 14. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, ołtarz p.w. Matki Boskiej Czę- stochowskiej, fragment inskrypcji, pocz. XVIII w. (?), fot. A. Szykuła-Żygawska, 2009 r. 15. Chłaniów, kościół p.w. św. Mateusza apostoła, św. Jan Nepomucen, XIX w., fot. A. Szykuła-Żygawska, 2009 r. (kwiecień) Nr 1(19)/2015 27 16. Horodło, plac przed kościołem podo- minikańskim, Matka Boża Niepokala- nie Poczęta, poł. XVIII w., fot. A. Szyku- ła-Żygawska, 2008 r. 17. Hańsk, kościół p.w. św. Rajmunda, plac przed kościołem, Matka Boża Nie- pokalanie Poczęta, poł. XVIII w., fot. Z. Atras, 2011 r. Artykuł jest przedrukiem z czasopisma Nestor nr 3 (21) 2012r. WIATRAKI I ENERGIA ODNAWIALNA Energia uzyskiwana z siły wiejącego wiatru była najwcześniej wykorzystywa- ną przez człowieka energią odnawialną, a pierwsze opisy jej zastosowania pochodzą sprzed prawie 2500 lat z terenów Indii, gdzie wykorzystywano ją do pompowania wody. Prawie tysiąc lat później energię wiatrową wykorzystywano na Bliskim Wschodzie. Przy pomocy wiatraków Persowie mielili ziarno w młynach (wiatraki używane przez Persów posiadały skrzydła obracające się w płaszczyźnie poziomej na pionowym wale). Do Europy wiatraki przybyły we wcze- snym średniowieczu prawdopodobnie wraz z najazdem Maurów. Jednak prawdziwy rozkwit energii wiatrowej miał miejsce na przełomie XIV i XV na terenach dzisiejszej Holandii. „Bóg stworzył morze, ale Ho- lender wybrzeża” — mawiali średniowiecz- ni mieszkańcy Niderlandów. Mieszkańcy tego kraju już we wczesnym średniowieczu rozpoczęli walkę z morzem i wydzierali z niego coraz to nowe kawałki lądu. Walkę tę zrewolucjonizowały jednak dopiero wiatraki, które wykorzystywano w celu wypompowy- wania wody z wydartych morzu polderów do kanałów służących odprowadzaniu wody. System ten działał aż do końca XIX wieku, a do pracy tylko w tym celu zbudowano kilka tysięcy wiatraków, zaś całkowita ich liczba mogła dochodzić nawet do 30 tysięcy Taka liczba urządzeń wiatrowych znajdowała się na terenie ośmiokrotnie mniejszym niż po- wierzchnia dzisiejszej Polski. Holandia była również prekursorem wykorzystania energii wiatrowej do mielenia zboża. To tam właśnie skonstruowano, tak powszechnego później KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 28 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 w całej Europie, „holendra” w jego róż- nych odmianach. Na ziemiach polskich pierwsze wzmianki o pojawieniu się młynów wiatrowych pochodzą z końca XIII wieku i są zawarte w zezwoleniu na budowę wiatraka wydanym przez księcia Rugii dla klasztoru w Białym Buku. W XIV i XV wieku zaczęto wykorzystywać wiatraki na obsza- rze północnej i środkowej Polski, zaś w reszcie kraju upowszechniły się znacznie później, bo dopiero w wieku XVII. Jako ciekawostkę należy dodać, iż na obrazie Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem” widać w tle wiatrak gło- wicowy, jednak jest to raczej tylko wy- nik fantazji autora obrazu, ponieważ bardzo mało prawdopodobne było aby tak nowoczesna konstrukcja mogła stać w tym czasie w Prusach Wschod- nich. Największą popularność młyny wietrzne zdobyły w naszym kraju w XVIII wieku, kiedy to było ich ponoć aż 20 tysięcy. Obok kościołów i dzwon- nic to właśnie wiatraki przez długi czas dominowały ponad polskimi wsiami, zaś ich rytmiczne terkotanie zapew- niało mieszkańców położonych w ich pobliżu wsi, że mąki na chleb nie za- braknie. Era wiatraków w Europie zakończy- ła się wraz z wynalezieniem maszyny parowej, a później silników spalino- wych (należy jednak nadmienić, iż pod koniec lat 30-tych XX wieku w Polsce czynnych było jeszcze ok. 6 tys. mły- nów wiatrowych). W czasie kiedy Eu- ropa odchodziła od wiatraków, zostały one odkryte jakby na nowo na konty- nencie amerykańskim, gdzie wykorzy- stywano proste wiatraki do pompowa- nia wody głębinowej (widok świetnie znany nam z westernów). W USA właśnie w 1888 roku Charles F. Burch zbudował pierw- szy wytwarzający energię elektryczną wiatrak. Konstrukcja nie przypominała dawnych holendrów, miała ona 17 me- trów średnicy i 144 łopaty wykonane z drzewa cedrowego. Instalacja mimo swoich rozmiarów wytwarzała tylko 12 kW i przez 20 lat zasilała akumulatory znajdujące się w piwnicy konstruktora (moc typowego, drewnianego wiatraka holenderskiego wynosiła 25-30kW). W kilka lat później powstała konstruk- cja duńskiego naukowca Poula la Cour, który odkrył, iż o wiele wydajniejsze do wytwarzania energii elektrycznej są wiatraki o kilku łopatach, jak miało to miejsce w klasycznych wiatrakach od dawna używanych w Europie. Energię ze swojego urządzenia la Cour wyko- rzystywał do procesu elektrolizy, dzięki której wytwarzał wodór, który z kolei służył mu jako paliwo w lampach ga- zowych oświetlających szkołę. W la- tach 50 XX wieku Johanne Juul skon- struował na wybrzeżu Gedser w Danii siłownię wiatrową z generatorem prą- du naprzemiennego, z trójpłatowym wirnikiem zwróconym przodem do wiatru o mocy 200kW. Konstrukcja ta okazała się przełomem i wyznaczy- ła nowy kierunek w rozwoju siłowni wiatrowych na kolejne dziesięciolecia, a cześć rozwiązań w niej zastosowa- nych wykorzystuje się do dzisiaj. Tur- binę z Gedser w 1960 roku zakupiła NASA, która użyła jej do badań nad rozwojem nowych technologii. W la- tach 80-tych XX wieku nastąpił gwał- towny rozwój przemysłowej energetyki wiatrowej spowodowany kryzysem pa- liwowym z lat 70-tych. Oprócz coraz większej liczby elektrowni i farm wia- trowych lądowych zaczęły powstawać instalacje na morzu. Dzisiejsze elektrownie wiatrowe składają się z wieży, na której umiesz- czone są gondola i wirnik. To właśnie w tym ostatnim elemencie następuje przemiana energii wiatru w energię mechaniczną. Wirnik osadzony jest na wale, dzięki któremu napędzany jest generator. Wirnik typowej elektrowni wiatrowej pracuje z prędkością ok 20 obrotów na minutę, natomiast genera- tor do wytworzenia energii elektrycz- nej z prędkością ponad 100-krotnie wyższą. W związku z tym używa się w tym celu skrzyni przekładniowej gdzie następuje zwiększenie prędkości obrotowej. Wirniki występują najczę- ściej w odmianie trójpłatowej i zbudo- wane są z włókna szklanego. Gondola elektrowni posiada możliwość obra- cania się o 360 stopni po to, aby za- wsze mogła być skierowana pod wiatr, umożliwia to silnik zamontowany na szczycie wieży, który w razie potrzeby może ją obrócić. W przypadku ma- łych siłowni o niewielkich rozmiarach KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska gondoli, nie stosuje się silnika do od- powiedniego jej ustawienia, zamiast niego wykorzystuje się ster kierun- kowy. Ponadto w gondoli znajduje się hamulec, który zapewnia zatrzymanie wirnika w sytuacjach awaryjnych. Pierwsza nowoczesna elektrownia wiatrowa w Polsce powstała w 1991 roku w Lisiewie przy elektrowni wod- nej w Żarnowcu. Jest to pojedyncza turbina o mocy 150kW, która pracuje już 24 lata. W 2000 roku rząd uchwalił rozporządzenie w sprawie obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz wytwarzanej w skojarzeniu z wy- twarzaniem ciepła, a także ciepła ze Źródeł niekonwencjonalnych i odna- wialnych oraz zakres tego obowiązku. Decyzja ta spowodowana była wzro- stem świadomości odnośnie zagrożeń jakie niosą ze sobą gazy cieplarniane oraz rozwojem technologii. Rok póź- niej powstała farma wiatrowa Barzo- wice i była to pierwsza komercyjna farma uruchomiona w naszym kraju. Kolejnym krokiem, który przyśpieszył rozwój energetyki wiatrowej było wej- ście Polski do Unii Europejskiej. Od momentu akcesji do roku 2013 ilość energii produkowanej z wiatru wzrosła ponad 30 krotnie. W 2013 roku ponad 5 822 GWh energii pozyskano z siły wiatru co stanowiło 3,6 % całej produ- kowanej energii elektrycznej. Według prognoz w roku 2020 aż 17% energii elektrycznej w Polsce będzie pocho- dzić właśnie z tego źródła. Jest to naj- tańsza opcja technologiczna na reduk- cję emisji CO2, której wymaga od nas Unia Europejska. Wygląda więc na to, że wiatrak prze- żywa właśnie swój renesans. Chociaż te współczesne służą do czego innego i wyglądają inaczej, podstawowa zasa- da ich działania jest taka sama, a więc schwytać siłę wiatru i przetworzyć ją na użyteczniejszą dla człowieka formę energii. Chociaż dzisiejszy nowoczesny kształt nie wszystkim się podoba, sły- szy się nawet, że szpeci krajobraz, to wszystko wskazuje na to, że nad polską wsią po latach nieobecności znów gó- rować będą te monumentalne budowle. Łukasz Majkut Panorama Żółkiewska (kwiecień) Nr 1(19)/2015 29 KOŁO ŁOWIECKIE „JELEŃ” ŻÓŁKIEWKA - „POMÓŻ DZIECIOM PRZETRWAĆ ZIMĘ” Już od 15 lat Koło Łowieckie „JELEŃ” Żółkiewka uczestniczy w akcji „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę. W bie- żącym roku do siedziby koła w miej- scowości Celin zaproszono 26-cioro dzieci z wielodzietnych, gorzej sytu- owanych rodzin Gminy Żółkiewka, na tradycyjną Bożonarodzeniową choin- kę. Przybyły dzieci w wieku od 8 mie- sięcy do 16 lat wraz z rodzicami, oraz goście Kol. Waldemar Giza — szef ak- cji „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę” ZO PZŁ w Lublinie oraz Panie z Gmin- nego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żółkiewce: Pani Kierownik Bożena Kalinowska, asystent rodzinny Pani Małgorzata Marchewka i pracownik socjalny Pani Katarzyna Dąbrowska. Przybyłych gości przywitali myśliwi: prezes koła Kol. Tadeusz Grzegorczyk, Kol. Waldemar Giza oraz łowczy Kol. Ryszard Smyk, skarbnik Kol. Tomek Wrzyszcz, Kol. Ryszard Borowiec i Kol. Jerzy Rój. Na początku był tradycyjny opłatek i życzenia. Święty Mikołaj za- skoczył wszystkich swoim przybyciem na to spotkanie. Wszystkie dzieci zo- stały przez niego obdarowane ogrom- nymi paczkami słodkości, owoców i drobnych upominków a także ksią- żeczkami „Łowiectwo — Zeszyt edu- kacyjny”. Rodzice natomiast otrzymali worki mąki i ziemniaków. Zaproszeni goście zostali poczęstowani herbatką, słodkościami i owocami. Było śpie- wanie kolęd, recytacja wierszyków i piosenek. Całą imprezę na zdjęciach uwiecznił Kol. Ryszard Borowiec. Po- nadto spieszę dodać, że w ramach akcji „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę” dla dzieci z „Pogotowia Opie- kuńczego PETANIA w Lublinie”: KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Kolo Łowieckie „JELEŃ” Żółkiew- ka przekazało; -mąkę 1000 kg, -ziemniaki 300 kg -ubrania i buty 1000 kg (Kol. Ryszard i Teresa Borowiec) Gospodarstwo Produkcyjne Tade- usz i Dorota Grzegorczyk (Prezes KŁ Nr 17 JELEŃ) przekazało; pomidory 250 kg dywany ubrania 150 kg pościel szafkę kuchenną stół drewniany buty 20 kg Myśliwi i sympatycy łowiectwa przekazali; owoce cytrusowe mąkę 180 kg ziemniaki 220 kg cukier 10kg słodycze różne 50 kg meble kuchenne I kpl książeczki edukacyjne 32 kpl Ryszard Borowiec 30 (kwiecień) Nr 1(19)/2015 KOBIETA OD NOWA... CZYLI PRAWDZIWY DZIEŃ KOBIET Ubiegły rok 2014 był dla członków naszego Stowarzyszenia bardzo pra- cowity. W ramach swojej działalno- ści promowaliśmy gminę Żółkiewkę, uczestnicząc w imprezach kultural- nych organizowanych na terenie po- wiatu oraz województwa. Tradycyjnym fajerczakiem łamaliśmy przepisy z Ka- rolem Okrasą oraz uczestniczyliśmy w nagraniu reklamy LGD Krasnystaw Plus przez telewizję TVP Regionalną. Na stałe w kalendarz imprez nasze- go stowarzyszenia wpisane są Smaki Jesieni organizowane w Poperczynie, które w ubiegłym roku odbyły się po raz czwarty. Bierzemy czynny udział w dożynkach gminnych i powiato- wych, oraz już po raz drugi uczest- niczyliśmy w Święcie Jesieni w Kazi- mierzu Dolnym nad Wisłą. Podobnie zapowiada się dla nas właśnie rozpo- częty rok 2015. Członkowie Stowarzy- szenia Przyjaciół Ziemi Olchowieckiej aktywny udział w tworzeniu projektu Ekomuzeum Zagrody i Zakątki Lu- belskie. W Gminie Żółkiewka zamie- rzamy utworzyć Krainę Pieców Chle- bowych, która będzie jednocześnie częścią wspomnianego Ekomuzeum. W ramach oferty powstającej właśnie Krainy Pieców Chlebowych znajdą się warsztaty prowadzone przez gospody- nie: pieczenia fajerczaków, chleba na zakwasie w tradycyjnych polskich pie- cach chlebowych oraz warsztaty wicia koszy z wikliny. W ramach tego projektu w dniu 8 marca w Poperczynie, we współpracy ze Stowarzyszeniem „Gospodynie na straży” z Płonki, Ośrodkiem Kultury Samorządowej w Żółkiewce, Gminą Żółkiewka oraz Gmina Rudnik od- była się otwarta impreza „Kobieta od nowa... czyli prawdziwy Dzień Ko- biet. Dla wszystkich odwiedzających tego dnia remizę OSP w Poperczynie przygotowaliśmy zróżnicowany i sze- roki program. Odbyły się wykłady tematyczne: -Ogrody przyjazne pszczołom -Akademia Zdrowego Stylu Życia -Wszystko o masażach, WYDARZENIA -Profilaktyka zdrowia Miały miejsce wystawy: -„Dom z duchem” - Wystawa haftów krzyżykowych -Pracownia Artystyczna pod Frasobli- wym Aniołem Odbyło się również kilka prezentacji: -Pracownia Piękna Agnieszki Wiśniew- skiej -Porady fryzjerskie Iwony Tuczyńskiej -Pogotowie kosmetyczne Katarzyny Ję- druszczak -Pokazy wyplatania koszyków z wikliny prezentowane przez Ryszarda Turzy- nieckiego -badania tkanki tłuszczowej Na scenie wystąpiła kapela Żół- kiewiacy oraz Pani Marianna Nowo- sadzka, która wygłosiła przezabawny monolog o kobietach. Dla wszystkich chętnych zorganizowana była wyciecz- ka „Spotkanie z historią gminy Żół- kiewka”. Nie zabrakło również konkur- su z nagrodami. Pod koniec dnia odbył się „pokaz mody”, w którym modelka- mi było kilka pań wybranych spośród organizatorów imprezy, a przygotowa- nych do wyjścia na wybieg przez „Klub Różanych Dam. Swoja obecnością zaszczycił nas również Wójt Gminy Żółkiewka, który z okazji Dnia Ko- biet upiekł dla wszystkich uczestników wielki tort :-). Małgorzata Jędruszczak Na Dzień Kobiet Moja Kobieta to blask słońca, to zorza w kolorach na niebie, to pąki kwiatu jaśminu, różą kwitnąca w ogrodzie Moja kobieta jak zapach wiosenny, jak woń fiołka leśnego, ciepło płynie z Twego uśmiechu Tyś miłość serca mojego. Kobieta jak dusza gołębia, dobroć, czułość rodziny, w domu to ciepło dla dzieci, to żona, matka, moja radość na ziemi. 08 marca 2015r. Pelagia Cecylia Kołek KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY Panorama Żółkiewska PIĘKNY JUBILEUSZ Jubileusz 50-lecia pożycia małżeń- skiego inaczej Złote Gody, ta piękna uroczystość odbyła się w Żółkiewce 12 października. W intencji Jubilatów odprawiona została Msza Święta w Ko- ściele pw. Św. Wawrzyńca w Żółkiew- ce. Po niej małżonkowie udali się do Ośrodka Kultury Samorządowej. Po odnowieniu przysięgi małżeńskiej przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego panem Janem Bełzowskim i po wspólnym toaście Jubilaci zostali uhonorowani Medalami „Za Długolet- nie Pożycie Małżeńskie. Medale przy- znawane są przez Prezydenta RP pana Bronisława Komorowskiego, a wręczy- li je: Wójt Gminy pan Jacek Lis , Prze- wodniczący Rady Gminy pan Edward Bobel wraz ze Starostą Powiatu Kra- snostawskiego panem Januszem Szpa- kiem. Były także dyplomy i gratulacje oraz kwiaty dla szanownych Jubilatek. Po dekoracji przyszedł czas na toa- st oraz wspólne odśpiewanie „Sto lat. Następnie specjalnie dla Jubilatów wy- stąpił zespół Relaks z Ośrodka Kultury. Anna Podgórska WYSTAWA MALARSTWA KRYSTYNY MOJSKIEJ Od 12 października do 18 listopada w Ośrodku Kultury Samorządowej w Żółkiewce miała miejsce wystawa malarstwa Krystyny Mojskiej. Autorka prac związana jest ze Stowarzyszeniem Twórców Kultury „Paleta” z Krasne- gostawu. Jest uczestniczką plenerów o zasięgu krajowym i międzynarodo- wym oraz autorką licznych wystaw zbiorowych i indywidualnych. Prace krasnostawskiej artystki znajdują się w wielu zbiorach sztuki w kraju i za- granicą. Jesteśmy zaszczyceni tym, że przez ponad miesiąc prace tej utalento- wanej artystki podziwiać można było w naszym Ośrodku Kultury. Wysta- wa cieszyła się dużym powodzeniem i towarzyszyła nam podczas wielu uro- czystości jakie się w tym czasie u nas odbywały. Łukasz Majkut Panorama Żółkiewska FERIE ZIMOWE 2015 Jak co roku, tak i w te ferie zimo- we Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce zorganizował z dziećmi ciekawe zajęcia i zabawy integracyjne. Od 3 lutego do 13 lutego dzieci przy- chodziły by miło spędzić czas wolny od nauki. W tych dniach chętnie brały udział w grach i zabawach ruchowych, zajęciach muzyczno-rytmicznych, ta- necznych. Miały również okazję obej- rzeć w sali Ośrodka Kultury teatrzyk pt. „Jaś i drzewo fasolowe” w wykona- niu teatru „ART-RE” z Krakowa. Pa- nie pracujące w Bibliotece Publicznej przygotowały dla dzieci wesołe zabawy z książką, przekonując naszych naj- młodszych gości, że czytanie książek może być świetną zabawą. W czytelni internetowej dzieci obejrzały informa- cje multimedialną dotyczącą bezpiecz- nego korzystania z Internetu. Najwięk- szą frajdę sprawił dzieciom wyjazd do (kwiecień) Nr 1(19)/2015 31 Centrum Kultury Filmowej „Stylowy” w Zamościu na film pt. „Pingwiny z Madagaskaru”. Z uwagi na dużą ilość chętnych dzieci na wyjazd do kina, wyruszyliśmy na seans filmowy dwo- ma autokarami- wraz z opiekunami uczestniczyło 77 osób. Pomimo tego, że pogoda nie dopisała i tegoroczne fe- rie nie były śnieżne, nie przeszkodziło to nam we wspólnym, aktywnym i bez- piecznym wypoczynku. Katarzyna Oleszek KĄCIK KULINARNY KALAFIOR FASZEROWANY MIĘSEM Składniki: -1 kalafior -40 gotowanego mielonego mięsa wieprzowego lub drobiowego -ząbek czosnku -cebula -jajko -pół kajzerki namoczonej w mleku -bułka tarta -sól, pieprz -natka pietruszki -kilka plastrów sera żółtego. Sposób przygotowania: Kalafior wrzucić na osolony wrzą- tek i blanszować 4-5 min (kalafior nie może być miękki) mięso połączyć z cebulką, natką pietruszki, przyprawić dodać jajko i kajzerkę, wycisnąć czo- snek, wymieszać jak na mielone dosy- pując bułki aby masa miała właściwą konsystencję. Blanszowany kalafior nafaszerować mięsem (po trochu upy- chać, aby cała wolna przestrzeń między łodyżkami różyczek była wypełniona); jeśli jakaś różyczka nam się oderwie KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY bez problemu można ją wcisnąć w masę mięsną (*dokleić"”). Kalafior piec w zamkniętym naczyniu żaroodpor- nym ok. 40 min, pod koniec pieczenia można odkryć naczynie i położyć na kalafior plastry sera żółtego. Kroić w ósemki i podawać na ciepło lub zim- no-efektownie wyglądająca i bardzo smaczna potrawa. Przepis sprawdzony podczas zajęć z projektu „Lokalny Uniwersytet Zdro- wia Seniora” 32 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 Panorama Żółkiewska LOKALNY UNIWERSYTET ZDROWIA SENIORA CZYLI KLUB 60 PLUS W ŻÓŁKIEWCE Lokalny Uniwersytet Zdrowia Seniora” to tytuł projektu, który re- alizowany był od 01.05.2014r. do 29.11.2014r. Projekt skierowany był do osób powyżej 60 roku życia zamieszka- łych na terenie czterech gmin:Rudnik, Izbica, Żółkiewka i Gorzków. Inicja- torem i organizatorem tego przedsię- wzięcia było Stowarzyszenie „GOSPO- DYNIE NA STRAŻY” z Płonki. W ramach projektu przeprowadzo- ne zostały następujące formy wsparcia: 3 — dniowy wyjazd edukacyjny do Krakowa dla 40 osób, uczestników pro- jektu. Celem wyjazdu było m.in. w ra- mach profilaktyki zdrowotnej- terapia w grocie solno-jodowej. Sól czarno- morska zawiera łatwoprzyswajalne mi- kro- i makroelementy, które są bardzo potrzebne do utrzymania prawidłowej kondycji zdrowotnej. Seanse w grocie solno-jodowej pomagają zdrowo się rozwijać a także wzmacniają naturalną odporność organizmu. Zajęcia edukacyjne z zakresu pro- filaktyki zdrowotnej osób starszych. Omawiane były najczęstsze choroby wieku starczego, rozpoznawanie obja- wów,pielęgnacja chorego, samokontro- la i udzielanie pierwszej pomocy. Pielęgnacja ciała, podczas tych za- jęć uczestnicy dowiedzieli się jak dbać o skórę dłoni, stóp, twarzy. Jak zapo- biegać odleżynom i innym chorobom skóry. Dietetyka osób starszych , były to zajęcia z zakresu prawidłowego ży- wienia osób starszych. Na co zwracać szczególną uwagę podczas przygoto- wywania posiłków oraz jak ułożyć pra- widłową dietę w zależności od stanu zdrowia. „Lokalny Uniwersytet Zdrowia Se- KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY niora” był dofinansowany za środków Rządowego Programu na rzecz Aktyw- ności Społecznej Osób Starszych. Gmina Żółkiewka była partnerem przy realizacji tego projektu, wszystkie zajęcia odbywały się w Ośrodku Kultu- ry Samorządowej. Dzięki temu projektowi uczestnicy mogli się ze sobą bardziej zintegro- wać, poczuć się dowartościowani, do- wiedzieć się więcej o tak ważnej dla człowieka profilaktyce zdrowotnej. Po zakończeniu i podsumowaniu projek- tu wszyscy uczestnicy wzięli udział we wspólnej zabawie Andrzejkowej zorga- nizowanej w remizo-świetlicy w Płon- ce przez Stowarzyszenie „ Gospodynie na straży”. Anna Podgórska Panorama Żółkiewska KĄCIK LITERACKI (kwiecień) Nr 1(19)/2015 33 WERONIKA MAGIER, UCZENNICA KLASY VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CHŁANIOWIE. „Anioł Stróż” Ktoś puka...otwieram. On staje przede mną, Wyciąga swoją dłoń. Uśmiech ma na twarzy, Niby nieznajomy, A jednak tak bliski. Kto to mógłby być ? Skąd ja znam tą postać ? Chcę o to zapytać Coś mnie powstrzymuje. Chwile pomyślałam, Czy to mój anioł stróż ? Ja już znam odpowiedź. Przyjaciel” Piękny niczym róży kwiat, Ma głos dźwięczny i łagodny, Jak śpiew słowika. Delikatne ręce, Które uniosą mnie, kiedy upadne. Szczery uśmiech, Którym zaraża mnie, kiedy jestem smutna. Io mój przyjaciel. To mój opiekun. To mój anioł stróż. „Anioły wokół nas” Rozejrzyj się. Pełno wokół Ciebie aniołów. Pewnie ich teraz nie widzisz. Szukasz. Nie szukaj. Ja ci podpowiem, gdzie są anioły. Widzisz tamtą starszą panią ? Ona była lekarzem. Ratowała ludzkie życia ! Tak, to jest jeden z aniołów. Spójrz na tego chłopaka. Wspierał swoją siostrę, Kiedy nie chciała już żyć. Nie opuścił jej. Był przy niej. On też jest aniołem. Pewnie spodziewałeś sie czegc innego. Skrzydeł, białych ubrań. Pamiętaj jednak, że : Nie każdy anioł ma skrzydła, Bo anioły są tutaj, wśród nas. „Wszyscy... Wszyscy obiecują, później ła- mią obietnicę, A on nie. Wszyscy kłamią, ukrywają prawde, A on zawsze jest szczery. Wszyscy odchodzą, A on zostaje. Wszyscy udają przyjaciół, A on nie udaje, jest prawdzi- wym przyjacielem. Wszyscy są zbyt zajęci, aby ci pomóc, A on zawsze spieszy z pomocą. Czy domyślasz się kim jest „on” ? Tak, to mój anioł. Anioł stróż 4,7 «e A R R P> APE 7 Po KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY 34 _ (kwiecień) Nr 1(19)/2015 Panorama Żółkiewska KRZYŻÓWKA | ca cz = s Lr sz Poziomo 1. Plemię słowiańskie zamieszkujące tereny dzisiejszej południowo-wschodniej Lubelszczyzny. 6. Autor polichromii ściennych w kościele pw. św. Wawrzyńca w Żółkiewce - Gabriel... 10.Drapieżny ssak z rodziny łasicowatych lub osoba łatwo ulegająca uczuciu strachu. 11. Zioło stosowane w kuchni oraz ziołolecznictwie, powszechnie uprawiane także w gminie Żółkiewka. 13. Miejsce akcji najnowszego spektaklu Teatru Pokoleń z Siennicy Różanej. 14. Nabożeństwo odprawiane w okresie wielkiego postu, szczególnie w niedzielę. Pionowo 2. Nazwa obszaru ochronnego Natura 2000 leżącego częściowo na terenie gminy Żółkiewka. 3. Polski ludowy instrument smyczkowy, o niskiej skali, który swym kształtem przypomina wiolonczelę. 4. Jedna wiosny nie czyni. 5. Dawne polskie określenie na czas zabaw poprzedzających wielki post. 7. Jedzony tradycyjnie w Tłusty Czwartek. 8. Staropolskie określenie na II niedzielę okresu wielkanocnego. 9. Motorower polskiej produkcji lub denerwujący owad. 12. Określenie na rośliny siane wiosną. Rozwiązanie krzyżówki prosimy przesyłać na adres e-mail: okszolkiewkaQpocztagail.com lub adres pocztowy Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce. Wśród uczestników wylosujemy 3 osoby, na które czekają nagrody!!! Zwycięzcy krzyżówki z poprzedniego numeru: Ewelina Bargiel, Magdalena Pietrzniak, PATI551104. Zwycięzcom gratulujemy. Po odbiór nagród prosimy zgłaszać się do Ośrodka Kultur KWARTALNIK SPOŁECZNO-KULTURALNY OD REDAKTORA NACZELNEGO Z okazji Świąt Wielkanocnych, dużo zdrowia, dni pełnych wiary, nadziei i miłości, serdecznych spotkań w gronie rodziny i przyjaciół wszystkim czytelnikom Panoramy Żółkiewskiej życzą: Dyrektor oraz pracownicy Ośrodka Kultury Samorządowej w Żółkiewce Drodzy Czytelnicy! Wraz z wiosennym słońcem spotykamy się ponownie na łamach kwartalnika Panorama Żółkiewska. W tym numerze przedstawimy Państwu skład nowej Rady Gminy po wyborach samorządowych jesienią 2014r. oraz nazwiska wszystkich sołtysów po wyborach do organów sołeckich. Na uwagę zasługują sukcesy uczniów w różnych konkursach. Nasze szkoły poinformują o ciekawych inicjatywach dzieci, młodzieży i nauczycieli. Rok 2015 ma swoich patronów. Sejm Rzeczypospolitej podjął uchwałę że patronami roku 2015 zostali : św. Jan Paweł II, Jan Długosz oraz Polski Teatr. Jan Długosz jest ojcem polskiej historiografii i heraldyki. W kwartalniku znajdziecie Państwo artykuł p.Łukasza Majkuta o Janie Długoszu wybitnym polskim historyku, dyplomacie, duchownym. Z przyjemnością informujemy Państwa ,że Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce otrzymał dofinansowanie z programu Dom Kultury + 2015 Inicjatywy Lokalne. W tegorocznej edycji zgłosiło się 106 instytucji kultury z całej Polski. Natomiast dofinansowanie dostało 50 domów kultury. Czego dotyczy udział w programie i jaki jest cel działań dowiecie się Państwo z artykułu p.Katarzyny Oleszek. Powędrujemy śladami pewnego bardzo starego listu, dzięki któremu przybliżymy temat udziału mieszkańców gminy Żółkiewka w walkach o wolność Polski w latach 1919-1921. Tomasz Ko- prucha ze Średniej Wsi żołnierz wojny polsko-bolszewickiej stał się inspiracją dla p. Lecha Dz- iedzica z Wierzchowiny, który napisał o sukcesach i porażkach polskich żołnierzy w tej wojnie. Drodzy Czytelnicy z artykułu p.Bohdana Kiełbasy można się dowiedzieć o nowej inic- jatywie Regionalnego Towarzystwa Przyjaciół Żółkiewki czyli o postawieniu pomnika hetma- na Stanisława Żółkiewskiego w centrum Żółkiewki w celu upamiętnienia 400-setnej rocznicy śmierci naszego bohatera. Potrzebna jest dyskusja i debata publiczna jak zrealizować ten pomysł. Co to jest ekomuzeum - zagrody lubelskie? Nasza gmina przystąpiła do projektu Ekomuzeum - kraina pieców chlebowych, o tej idei, pomyśle , planach i oczekiwaniach przeczytacie Państwo w artykule p. Doroty Sawy. Życzę miłej lektury. KUP 1 aj | LL) WYDAWCA: Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce, ul. Krótka 3, 22-335 Żółkiewka tel./fax 84 683 17 28, e-mail: oks_zolkiewkaQOpoczta.onet.pl REDAKTOR NACZELNY: Anna Podgórska ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Anna Podgórska, Bohdan Kiełbasa, Katarzyna Oleszek, Łukasz Majkut KOREKTA: Alina Chromczak, Renata Drozd SKŁAD: KWANT STUDIO DRUK: Wydawnictwo „ROMAR” Krasnystaw, ul. Poniatowskiego 20 tel./fax 82 576 12 75. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmiany treści i tytułów przesyłanych artykułów. Na 1 stronie okładki panorama Żółkiewki od strony Żółkwi Na 2 stronie okładki widok na kościół i Urząd Gminy wiosną od strony plebani www.oks-zolkiewka.pl ZE STAREGO ALBUMU 1943, foto ze zbiorów prywatnych <= sę ak = Centrum Żółkiewki w okresie międzywojennym
odpowiedz_na_wniosek_nxaU25W.pdf	WÓJT GMINY Żółkiewka woój.lubelskie Żółkiewka, dnia 25.07.2018r. ZW.1431/24/2018 Sieć Obywatelska Watchdog Polska ULUrsynowska 22/2 02-605 Warszawa W odpowiedzi na wniosek z dnia 17.07.2018r. w sprawie udzielenia informacji publicznej, uprzejmie informuję: Ad. 1 -tak Ad.2 - wydawnictwo *Panorama Żółkiewska”, wydawca: Ośrodek Kultury Samorządowej w Żółkiewce, ul.Krótka 3, 22-335 Żółkiewka Ad. 3 - http://www.oks-zolkiewka.pl/formy-pracy/wydawnictwa Ad. 4 - nie, ISSN 2084-5219 Ad. 5 - w załączeniu Ad.6 -2015 — 1619,80zł. - 2016 — 1746,60zł. -2017— 121,80zł. mgr inż -2018 — 319,80zł. ś rar czyń