Nadleśnictwo Babki
Babki, dnia 15.12.2020 r.
Zn. spr.: ZG.0172.5.2020
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska
Watchdog Polska
ul. Ursynowska 22/2
02-605 Warszawa
Elektronicznie na adres:
sprawa-33726Qfedrowanie.siecobywatelska.pl
DECYZJA
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września
2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429) — dalej jako
„u.d.i.p.” oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256) — dalej jako „k.p.a.”, po rozpatrzeniu
wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska z dnia 4 listopada 2020
roku o udostępnienie informacji publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 4 listopada 2020 roku Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
złożyło wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji
społecznych, zgłaszania uwag i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach
o gospodarce leśnej, które:
„1. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej
mówiąc tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia
nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat."
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa następujące pytania i wnioski:
„1. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące
Sprawę prowadzi: Katarzyna Gomułkiewicz - starszy specjalista SL ds. mapy numerycznej, stanu posiadania i urządzania lasu,
Dział Gospodarki Leśnej,
Nadleśnictwo Babki, Babki 2, 61-160 Poznań
tel.: +48 61 87-88-043, fax: +48 61 87-88-107, e-mail: babkiQpoznan.lasy.gov.pl www.babki.poznan.lasy.gov.pl
– 2 –
prowadzenia gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku
wnioskujemy o podanie:
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej na
terenie Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez stronę
społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną,
a w szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej
Nadleśnictwo zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak, to
w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian
w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są
planowane?”
Pismem z dnia 17 listopada 2020 roku Nadleśnictwo skierowało do Stowarzyszenia
prośbę o doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma uniemożliwiała poprawne
udostępnienie informacji. Dla przykładu wskazano, iż we wniosku przyjęta została
teza, zgodnie z którą pytania zawarte we wniosku dotyczą wszelkich przejawów
„współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o gospodarce leśnej” w postaci
„zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które zdefiniowano m.in. jako „przesłanie
zapytania”. Nadleśnictwo podkreśliło, że nie sposób przyjąć można, że każde
zapytanie skierowane do Nadleśnictwa (choćby o obowiązujące przepisy, różne
aspekty pracy nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.) jest „formą wygłaszania
opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”. Jednocześnie
Nadleśnictwo podkreśliło, że nie ma często możliwości ocenić, jakie intencje i cele
przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy (zwłaszcza że nie muszą być przez niego
ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie było czy nie „formą wygłaszania opinii
i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje, które nie
są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo gromadzone lub nie są już w jego
posiadaniu, gdyż nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne.
Dotyczy to choćby informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia w postaci
– 3 –
artykułu prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie rejestruje
się każdego „udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby z zewnątrz
w sytuacji, gdy szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie gromadzi się
i nie archiwizuje korespondencji o nieokreślonym statusie, niezawierającej konkretnych
pytań, uwag, żądań, postulatów czy oczekiwań jakiejkolwiek reakcji ze strony
nadleśnictwa, lecz bliżej niesprecyzowane opinie, pomysły lub inne treści (w tym
w ogóle niewłaściwie adresowane do nadleśnictwa). Gromadzona jest jedynie
informacja o wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie prowadzenia gospodarki
leśnej w Nadleśnictwie, które były oficjalnie do kierowane w postaci petycji lub pism
składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą tradycyjną, elektroniczną,
ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu nadleśnictwa w serwisie
społecznościowym oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest to
możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji
publicznej, w sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od
Nadleśnictwa ich przetworzenia i przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi
kosztami i nakładem pracy. Dlatego też, w związku z:
ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
brakiem
możliwości
oddelegowania
przez
Nadleśnictwo
pracownika
lub
pracowników wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez szkody dla
realizacji podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego pracowników,
a częściowo brakiem fizycznej możliwości realizacji tego zdania (np. konieczność
przeglądania papierowych archiwów w sytuacji, gdy zatrudnieni w nadleśnictwie
pracują z powodu pandemii COVID-19 w systemie zdalnym lub hybrydowym);
koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób fizycznych
w przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag, wniosków i postulatów,
w tym dokumentacji korespondencji;
możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub
udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia ogromnej ilości
danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy wspomnieć ewentualną
konieczność przejrzenia i analizy prywatnych wiadomości oraz komentarzy
internautów na profilu nadleśnictwa w serwisie społecznościowych za trzy lata wstecz
albo konieczność zawarcia na żądanej liście przypadków uwag, postulatów czy
wniosków zgłaszanych w postaci publikacji w mediach „zainicjowanych przez stronę
społeczną” w sytuacji, gdy nadleśnictwo w ogóle nie ma obowiązku gromadzenia
– 4 –
takich informacji i prowadzenia za kogoś kwerendy materiałów ukazujących się
w ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie może
być przez Nadleśnictwo udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13 ust. 1
ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie i przetworzenie
wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi na okoliczności wskazane wyżej,
poniesienia przez Nadleśnictwo ogromnych dodatkowych nakładów organizacyjnych
i finansowych. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 1 wspomnianej ustawy
wskazano, że Nadleśnictwo obliczy i przedstawi te koszty i pobierze od
Stowarzyszenia, jako wnioskodawcy, opłatę w wysokości odpowiadającej tym
kosztom.
W związku z powyższymi okolicznościami Nadleśnictwo wezwało Stowarzyszenie do:
uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich trzech
lat” wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a także
doprecyzowanie
pytań
zawartych
we
wniosku
poprzez
skonkretyzowanie
przedmiotowego zakresu żądanych informacji i możliwe ich ograniczenie do danych,
które nadleśnictwo rzeczywiście może gromadzić i posiadać (czy w ogóle mieć prawną
oraz fizyczną możliwość, by to robić);
wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji publicznej,
dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym przetworzonych, jest
szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo
planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag
strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej
wskazano, że w przypadku konsultacji społecznych przy tworzeniu planu urządzania
lasu lub prognozy oddziaływania na środowisko, proces ten jest opisany i wynika
z przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu
sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz
inwentaryzacji stanu lasu, a także obowiązującej w Lasach Państwowych Instrukcji
Urządzania Lasu i wytycznych Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
(Zarządzenie nr 12/2009). Rolą nadleśnictwa jest stosowanie wyżej wskazanych
regulacji, a nie planowanie w nich zmian. Natomiast w przypadku wszelkich innych
„procesów rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
– 5 –
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej” sposób ich rozpatrywania lub
prowadzenia jest zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony jest od tego, jaki
postulat lub wniosek konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja, w jakiej formie
i jaką drogą to czyni, jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub
preferuje etc. Nie sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo zmian
w „procesach”, jeśli te ostatnie wynikają i uzależnione są od każdorazowego działania
i oczekiwań danego wnioskodawcy. Dlatego ten wniosek, w ocenie Nadleśnictwa, nie
mógł być uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia przyszłe lub takie, które jeszcze nie
nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną podlegającą udostępnieniu.
Pismem z dnia 12 grudnia 2020 roku Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog
Polska wskazało, iż wniosek z dnia 4 listopada 2020 roku złożony był w trybie ustawy
z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko, tym samym oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach określonych
w tej ustawie. Wskazano też, że w tej ustawie nie znajduje się rozwiązanie
nawiązujące do informacji publicznej przetworzonej określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1
ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dlatego też wezwanie do wykazania
dlaczego udostępnienie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego
jest bezpodstawne. Stowarzyszenie wskazało też, że pojęcie „zgłaszania postulatów,
wniosków i uwag" należy interpretować jako zawierające pojęcie dostępu do informacji
o środowisku. Wnioskodawca wskazał także, iż w przypadku artykułów i doniesień
medialnych wnioskuje o przesłanie informacji o doniesieniach, których istnienie
odnotowało Nadleśnictwo, a w szczególności doniesień, w procesie powstawania
których, przedstawiciele Nadleśnictwa zostali poproszeni o wyrażenie opinii, zaś
w przypadku, gdy Nadleśnictwo nie posiada wiedzy kim dokładnie są osoby, które
chcą pozyskać informację i wiedzę o gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź
współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje o ogólne opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa Babki
uznaje,
iż
zachodzą
przesłanki
do
odmowy
udostępnienia
informacji
we wnioskowanym przez Stowarzyszenie zakresie.
Na wstępie konieczne jest ustalenie charakteru wniosku, z jakim Stowarzyszenie Sieć
Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa. Stowarzyszenie
wprawdzie wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy ustawy z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
– 6 –
jednakże zauważyć trzeba, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy udostępnieniu
podlegają informacje dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi,
kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary nadmorskie
i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy różnorodności
biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane, oraz wzajemnych
oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które
wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne dotyczące
środowiska i gospodarki wodnej, plany, programy oraz porozumienia w sprawie
ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na
elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz na emisje i zanieczyszczenia,
o których mowa w pkt 2, jak również środków i działań, które mają na celu ochronę
tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń
wykorzystanych w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów kultury i
obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub mogą oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje i zanieczyszczenia,
o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo stanęło na stanowisku,
iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji o środowisku,
określonego w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia dotyczy
w zasadzie bliżej nieokreślonego katalogu informacji na temat zgłaszanych przez
czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL LP) wniosków, postulatów
i spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo gospodarki leśnej w ramach
wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje – w ocenie Nadleśnictwa – nie mieszczą się w żadnej z kategorii informacji
o środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one podlegać
udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania przepisów tej
ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje, które są
– 7 –
informacjami znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub informacjami
przeznaczonymi dla władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy to ich
działalności ustawodawczej, a w przypadku sądów i trybunałów - działalności
orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu podlegają informacje znajdujące się
fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które są „dla niego
przeznaczone”, przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji
dysponują osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od
osób trzecich. Takie rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia
wniosku – udostępnieniu w oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji
o środowisku podlegają tylko takie dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone
zarówno przez organ, do którego skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty,
do których organ może zwrócić się o ich przekazanie, celem udostępnienia. W piśmie
z dnia 17 listopada 2020 roku Nadleśnictwo wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego
rejestru czy też archiwizacji danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też
znajdujących się w źródłach niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi
(tj. artykuły prasowe czy też wystąpienia na portalach internetowych nie
administrowanych przez jednostki LP), a głównie o takie dane wystąpiło
Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie znajdują się ani w posiadaniu
Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego Nadleśnictwo mogłoby wystąpić
o ich przekazanie celem udostępnienia, to przyjąć należy, iż nie mogą one zostać
w żaden sposób potraktowane jako informacje o środowisku w rozumieniu ustawy
z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia wnioskowanych
informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie żądania zawartego we
wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska wymagałoby dokonania
przetworzenia informacji, o udostępnienie których Stowarzyszenie zwróciło się do
Nadleśnictwa – niezbędne byłoby bowiem przeprowadzenie przez Nadleśnictwo
działań prowadzących do wytworzenia żądanych informacji z danych zgromadzonych
w źródłach zewnętrznych, takich jak portale internetowe i społecznościowe, czy też
zestawienia artykułów prasowych za okres wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa
o udostępnianiu informacji o środowisku nie przewiduje możliwości przetwarzania
informacji, nakazując wprost udostępnianie informacji znajdujących się w posiadaniu
organu lub dla tego organu przeznaczonych, w związku z powyższym Nadleśnictwo
uznaje, iż wniosek winien być rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do
informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada charakter
informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego rozpatrzenia
wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej istotności dla interesu
publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu publicznego jest pojęciem
niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa
i innych podmiotów publicznych jako prawnej całości — zwłaszcza, jeżeli związane jest
ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.
Żądając informacji publicznej przetworzonej, wnioskodawca powinien więc wykazać,
w jakim zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, tj. w jaki sposób
zamierza wykorzystać uzyskane informacje dla poprawy funkcjonowania organów
administracji publicznej i lepszej ochrony interesu publicznego. Wnioskodawca
w niniejszej sprawie nie wskazał — ani w samym wniosku ani też w odpowiedzi na
wezwanie z dnia 17 listopada 2020 roku — szczególnej istotności dla interesu
publicznego w uzyskaniu informacji objętej żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania szczególnej
istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego, orzeczono jak
w sentencji.
Nadleśniczy
Nadleśnictwa Babki
Robert Okińczyc
Ipodpisano elektronicznie/
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od dnia
doręczenia niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze składania
wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do wojewódzkiego
sądu administracyjnego, co wynika z treści art. 52 $ 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002
r. Praw o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325
ze zm.). Skargę taką wnosi się za pośrednictwem tutejszej Jednostki, w terminie 30 dni
od dnia doręczenia decyzji.
Ń REGIONALNEJ
DYREKCJI LASÓW
PAŃSTWOWYCH
W POZNANIU
ROŚNIEMY RAZEM