1
Decyzja Nr 51
Nadleśniczego Nadleśnictwa Resko
z dnia 17.12.2020 r.
Znak sprawy: ZG.0172.14.2020
Na podstawie art. 16 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września
2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429) – dalej jako
„u.d.i.p.” oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256) – dalej jako „k.p.a.”,
po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska z dnia
13.12.2020 r. o udostępnienie informacji publicznej,
odmawiam
udostępnienia informacji publicznej we wnioskowanym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 4.11.2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska
złożyło wniosek o udzielenie informacji dotyczących wszelkich procesów konsultacji
społecznych, zgłaszania uwag i współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach
o gospodarce leśnej, które:
„1. odbyły się poza procesem tworzenia Planu Urządzenia Lasu (PUL), czyli, inaczej
mówiąc tych, które dotyczyły wdrażania już zatwierdzonego PUL, a nie tworzenia
nowego PUL.
2. miały miejsce w Nadleśnictwie na przestrzeni ostatnich trzech lat.”
Stowarzyszenie skierowało do Nadleśnictwa Resko następujące pytania i
wnioski:
„1. Wnioskujemy o przesłanie listy przypadków z okresu ostatnich trzech lat, gdy
przedstawiciele strony społecznej zgłaszali postulaty, wnioski i uwagi dotyczące
prowadzenia gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa? Dla każdego przypadku
wnioskujemy o podanie:
2
a. Kto zgłaszał postulaty, wnioski i uwagi dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej
na terenie Nadleśnictwa?
b. zagadnień, których dotyczyły postulaty, wnioski, bądź uwagi zgłaszane przez
stronę społeczną.
c. kanałów komunikacji Nadleśnictwa ze stroną społeczną
d. rezultatów zgłaszania postulatów, wniosków i uwag przez stronę społeczną, a w
szczególności informacji, czy w wyniku zaangażowania strony społecznej
Nadleśnictwo zmodyfikowało swoje plany prowadzenia gospodarki leśnej i jeżeli tak,
to w jaki sposób.
e. dokumentacji komunikacji ze stroną społeczną.
2. Czy w najbliższych 12 miesiącach Nadleśnictwo planuje wprowadzenie zmian w
procesach rozpatrywania postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz
prowadzenia z nią dialogu na temat gospodarki leśnej? Jeżeli tak, to jakie zmiany są
planowane?”
Pismem
z dnia 17.11.2020 r. Nadleśnictwo
Resko skierowało
do
Stowarzyszenia prośbę o doprecyzowanie wniosku, gdyż jego forma uniemożliwiała
poprawne udostępnienie informacji. Dla przykładu wskazano, iż we wniosku przyjęta
została teza, zgodnie z którą pytania zawarte we wniosku dotyczą wszelkich
przejawów „współuczestniczenia strony społecznej w decyzjach o gospodarce leśnej”
w postaci „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag”, które zdefiniowano m.in. jako
„przesłanie zapytania”. Nadleśnictwo Resko podkreśliło, że nie sposób przyjąć
można, że każde zapytanie skierowane do Nadleśnictwa (choćby o obowiązujące
przepisy, różne aspekty pracy nadleśnictwa, zagadnienia przyrodnicze etc.) jest
„formą wygłaszania opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce
leśnej”. Jednocześnie Nadleśnictwo Resko podkreśliło, że nie ma często możliwości
ocenić, jakie intencje i cele przyświecają pytającemu lub wnioskodawcy (zwłaszcza
że nie muszą być przez niego ujawnione), a w związku z tym czy zapytanie było czy
nie „formą wygłaszania opinii i prób współuczestniczenia w decyzjach o gospodarce
leśnej”.
Ponadto wskazano, że wniosek obejmuje też w znacznej mierze informacje,
które nie są albo nie mogą być przez Nadleśnictwo gromadzone lub nie są już w jego
posiadaniu, gdyż nie wymagają tego obowiązujące przepisy i procedury wewnętrzne.
Dotyczy to choćby informacji o przypadkach „wyrażania zaniepokojenia w postaci
artykułu prasowego zainicjowanego przez stronę społeczną”. Tak samo nie rejestruje
3
się każdego „udziału w spotkaniu na temat gospodarki leśnej” każdej osoby z
zewnątrz w sytuacji, gdy szereg tego rodzaju spotkań ma charakter otwarty. Nie
gromadzi się i nie archiwizuje korespondencji o nieokreślonym statusie,
niezawierającej konkretnych pytań, uwag, żądań, postulatów czy oczekiwań
jakiejkolwiek reakcji ze strony nadleśnictwa, lecz bliżej niesprecyzowane opinie,
pomysły lub inne treści (w tym w ogóle niewłaściwie adresowane do nadleśnictwa).
Gromadzona jest jedynie informacja o wnioskach, postulatach i uwagach odnośnie
prowadzenia gospodarki leśnej w Nadleśnictwie, które były oficjalnie do kierowane w
postaci petycji lub pism składanych lub przychodzących do sekretariatu pocztą
tradycyjną, elektroniczną, ewentualnie również pytań lub komentarzy na profilu
nadleśnictwa w serwisie społecznościowym oraz odpowiedzi na nie.
Dodatkowo wskazano, że nawet udostępnienie informacji, co do których jest
to możliwe i zgodne z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji
publicznej, w sposób i w zakresie przez Stowarzyszenie wnioskowanym, wymaga od
Nadleśnictwa ich przetworzenia i przekształcenia, wiążącego się z dodatkowymi
kosztami i nakładem pracy. Dlatego też, w związku z:
ogromnym zakresem czasowym i przedmiotowym wniosku;
brakiem możliwości oddelegowania przez Nadleśnictwo pracownika lub
pracowników wyłącznie do przetwarzania wnioskowanych informacji bez
szkody dla realizacji podstawowych zadań nadleśnictwa i obowiązków jego
pracowników, a częściowo brakiem fizycznej możliwości realizacji tego zdania
(np. konieczność przeglądania papierowych archiwów w sytuacji, gdy
zatrudnieni w nadleśnictwie pracują z powodu pandemii COVID-19 w systemie
zdalnym lub hybrydowym);
koniecznością dodatkowej pracy związanej z anonimizacją danych osób
fizycznych w przypadku udostępniania informacji odnośnie ich uwag,
wniosków i postulatów, w tym dokumentacji korespondencji;
możliwą koniecznością zatrudnienia przez nadleśnictwo dodatkowej osoby lub
udzielenia zamówienia publicznego na zewnątrz w celu przetworzenia
ogromnej ilości danych zgodnie z wnioskiem w rozsądnym czasie (wystarczy
wspomnieć ewentualną konieczność przejrzenia i analizy prywatnych
wiadomości oraz komentarzy internautów na profilu nadleśnictwa w serwisie
społecznościowych za trzy lata wstecz albo konieczność zawarcia na żądanej
liście przypadków uwag, postulatów czy wniosków zgłaszanych w postaci
4
publikacji w mediach „zainicjowanych przez stronę społeczną” w sytuacji, gdy
nadleśnictwo w ogóle nie ma obowiązku gromadzenia takich informacji i
prowadzenia
za
kogoś
kwerendy
materiałów
ukazujących
się
w
ogólnodostępnych mediach);
poinformowano Stowarzyszenie, że informacja publiczna objęta wnioskiem nie może
być przez Nadleśnictwo Resko udostępniona w terminie przewidzianym w art. 13 ust.
1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co więcej, przekształcenie i
przetworzenie wnioskowanych informacji będzie wymagało, z uwagi na okoliczności
wskazane wyżej, poniesienia przez Nadleśnictwo ogromnych dodatkowych nakładów
organizacyjnych i finansowych. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 1
wspomnianej ustawy wskazano, że Nadleśnictwo obliczy i przedstawi te koszty i
pobierze
od
Stowarzyszenia,
jako
wnioskodawcy,
opłatę
w
wysokości
odpowiadającej tym kosztom.
W związku z powyższymi okolicznościami Nadleśnictwo Resko wezwało
Stowarzyszenie do:
uzupełnienia wniosku poprzez m.in. dokładniejsze niż „przestrzeń ostatnich
trzech lat” wskazanie zakresu dat, którego miałaby dotyczyć odpowiedź, a
także
doprecyzowanie
pytań
zawartych
we
wniosku
poprzez
skonkretyzowanie przedmiotowego zakresu żądanych informacji i możliwe ich
ograniczenie do danych, które nadleśnictwo rzeczywiście może gromadzić i
posiadać (czy w ogóle mieć prawną oraz fizyczną możliwość, by to robić);
wykazania, zgodnie z art. 3. ust. 1 pkt 1) ustawy o dostępie do informacji
publicznej, dlaczego i w jaki sposób uzyskanie tych informacji, w tym
przetworzonych, jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.
Odnosząc się zaś do pytania o to, czy w najbliższych 12 miesiącach
Nadleśnictwo Resko planuje wprowadzenie zmian w procesach rozpatrywania
postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na
temat gospodarki leśnej wskazano, że w przypadku konsultacji społecznych przy
tworzeniu planu urządzania lasu lub prognozy oddziaływania na środowisko, proces
ten jest opisany i wynika z przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach,
rozporządzenia ministra środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie
szczegółowych
warunków
i
trybu
sporządzania
planu
urządzenia
lasu,
uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu, a także
obowiązującej w Lasach Państwowych Instrukcji Urządzania Lasu i wytycznych
5
dyrektora generalnego Lasów Państwowych (zarządzenie nr 12/2009). Rolą
nadleśnictwa jest stosowanie wyżej wskazanych regulacji, a nie planowanie w nich
zmian. Natomiast w przypadku wszelkich innych „procesów rozpatrywania
postulatów, wniosków i uwag strony społecznej oraz prowadzenia z nią dialogu na
temat gospodarki leśnej” sposób ich rozpatrywania lub prowadzenia jest
zindywidualizowany i każdorazowo uzależniony jest od tego, jaki postulat lub wniosek
konkretnie zgłasza dana osoba lub organizacja, w jakiej formie i jaką drogą to czyni,
jakiego sposób i formy odpowiedzi lub innej reakcji oczekuje lub preferuje etc. Nie
sposób mówić zatem o planowaniu przez nadleśnictwo zmian w „procesach”, jeśli te
ostatnie wynikają i uzależnione są od każdorazowego działania i oczekiwań danego
wnioskodawcy. Dlatego ten wniosek, w ocenie Nadleśnictwa, nie mógł być
uwzględniony, gdyż pytanie o zdarzenia przyszłe lub takie, które jeszcze nie
nastąpiły, nie jest pytaniem o informację publiczną podlegającą udostępnieniu.
Pismem z dnia 13.12.2020 r. Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog
Polska wskazało, iż wniosek z dnia 4.11.2020 r. złożony był w trybie ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
tym samym oczekuje ono wykonania wniosku na zasadach określonych w tej
ustawie. Wskazano też, że w tej ustawie nie znajduje się rozwiązanie nawiązujące do
informacji publicznej przetworzonej określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie
do informacji publicznej. Dlatego też wezwanie do wykazania dlaczego udostępnienie
informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego jest bezpodstawne.
Stowarzyszenie wskazało też, że pojęcie „zgłaszania postulatów, wniosków i uwag"
należy interpretować jako zawierające pojęcie dostępu do informacji o środowisku.
Wnioskodawca wskazał także, iż w przypadku artykułów i doniesień medialnych
wnioskuje o przesłanie informacji o doniesieniach, których istnienie odnotowało
Nadleśnictwo, a w szczególności doniesień, w procesie powstawania których,
przedstawiciele Nadleśnictwa zostali poproszeni o wyrażenie opinii, zaś w
przypadku, gdy Nadleśnictwo nie posiada wiedzy kim dokładnie są osoby, które chcą
pozyskać informację i wiedzę o gospodarce leśnej, wyrazić opinię bądź
współuczestniczyć w decyzjach, wnioskuje o ogólne opisanie takiej osoby bądź osób.
Rozpoznając złożony w niniejszej sprawie wniosek Nadleśniczy Nadleśnictwa
Resko, uznaje, iż zachodzą przesłanki do odmowy udostępnienia informacji we
wnioskowanym przez Stowarzyszenie zakresie.
6
Na
wstępie
konieczne
jest
ustalenie
charakteru
wniosku,
z
jakim
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska zwróciło się do Nadleśnictwa.
Stowarzyszenie wprawdzie wskazało, iż jest to wniosek złożony w oparciu o przepisy
ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko, jednakże zauważyć trzeba, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 tej
ustawy udostępnieniu podlegają informacje dotyczące:
1. stanu elementów środowiska, takich jak: powietrze, woda, powierzchnia ziemi,
kopaliny, klimat, krajobraz i obszary naturalne, w tym bagna, obszary
nadmorskie i morskie, a także rośliny, zwierzęta i grzyby oraz inne elementy
różnorodności biologicznej, w tym organizmy genetycznie zmodyfikowane,
oraz wzajemnych oddziaływań między tymi elementami;
2. emisji, w tym odpadów promieniotwórczych, a także zanieczyszczeń, które
wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1;
3. środków, takich jak: środki administracyjne, polityki, przepisy prawne
dotyczące
środowiska
i
gospodarki
wodnej,
plany,
programy
oraz
porozumienia w sprawie ochrony środowiska, a także działań wpływających
lub mogących wpłynąć na elementy środowiska, o których mowa w pkt 1, oraz
na emisje i zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, jak również środków i
działań, które mają na celu ochronę tych elementów;
4. raportów na temat realizacji przepisów dotyczących ochrony środowiska;
5. analiz kosztów i korzyści oraz innych analiz gospodarczych i założeń
wykorzystanych w ramach środków i działań, o których mowa w pkt 3;
6. stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi, oraz stanu obiektów
kultury i obiektów budowlanych - w zakresie, w jakim oddziałują na nie lub
mogą oddziaływać:
a) stany elementów środowiska, o których mowa w pkt 1, lub
b) przez elementy środowiska, o których mowa w pkt 1 - emisje i
zanieczyszczenia, o których mowa w pkt 2, oraz środki, o których mowa w
pkt 3.
Po dokonaniu analizy przedmiotowego wniosku Nadleśnictwo stanęło na
stanowisku, iż żądane informacje nie stanowią żadnego z rodzaju informacji o
środowisku, określonego w przywołanym wyżej katalogu. Żądanie Stowarzyszenia
dotyczy w zasadzie bliżej nieokreślonego katalogu informacji na temat zgłaszanych
7
przez czynniki zewnętrzne (a więc spoza struktury PGL LP) wniosków, postulatów i
spostrzeżeń na temat prowadzonej przez Nadleśnictwo gospodarki leśnej w ramach
wykonywania przez nie zatwierdzonego Planu Urządzenia Lasu. Tego rodzaju
informacje – w ocenie Nadleśnictwa – nie mieszczą się w żadnej z kategorii
informacji o środowisku, wskazanych powyżej. W związku z tym nie mogą one
podlegać udostępnieniu w trybie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o
środowisku.
Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości zastosowania
przepisów tej ustawy jest fakt, iż zgodnie z jej art. 8 udostępnia się te informacje,
które są informacjami znajdującymi się w posiadaniu władz publicznych lub
informacjami przeznaczonymi dla władz publicznych, w zakresie, w jakim nie dotyczy
to ich działalności ustawodawczej, a w przypadku sądów i trybunałów - działalności
orzeczniczej. Oznacza to, że udostępnieniu podlegają informacje znajdujące się
fizycznie w posiadaniu danego organu, ale także te, które są „dla niego
przeznaczone”, przez co rozumie się informację, którą w imieniu organu administracji
dysponują osoby trzecie, w tym też informację, której organ ten ma prawo żądać od
osób trzecich. Takie rozwiązanie prowadzi do jedynego możliwego do przyjęcia
wniosku – udostępnieniu w oparciu o przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o
środowisku podlegają tylko takie dane, które są w jakikolwiek sposób gromadzone
zarówno przez organ, do którego skierowany jest wniosek, jak i przez inne podmioty,
do których organ może zwrócić się o ich przekazanie, celem udostępnienia. W piśmie
z dnia 17.11.2020 r. Nadleśnictwo Resko wskazało wprost, iż nie prowadzi żadnego
rejestru czy też archiwizacji danych o charakterze czysto nieformalnym, czy też
znajdujących się w źródłach niezwiązanych w żaden sposób z Lasami Państwowymi
(tj. artykuły prasowe czy też wystąpienia na portalach internetowych nie
administrowanych przez jednostki LP), a głównie o takie dane wystąpiło
Stowarzyszenie. Skoro zatem żądane dane nie znajdują się ani w posiadaniu
Nadleśnictwa, ani żadnego innego organu, do którego Nadleśnictwo mogłoby
wystąpić o ich przekazanie celem udostępnienia, to przyjąć należy, iż nie mogą one
zostać w żaden sposób potraktowane jako informacje o środowisku w rozumieniu
ustawy z dnia 3 października 2008 r.
Wskazania wymaga też to, że z uwagi na okoliczność nieistnienia
wnioskowanych informacji (co wynika z informacji udzielonej stronie), spełnienie
żądania zawartego we wniosku Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska
8
wymagałoby
dokonania
przetworzenia
informacji,
o
udostępnienie
których
Stowarzyszenie zwróciło się do Nadleśnictwa – niezbędne byłoby bowiem
przeprowadzenie przez Nadleśnictwo działań prowadzących do wytworzenia
żądanych informacji z danych zgromadzonych w źródłach zewnętrznych, takich jak
portale internetowe i społecznościowe, czy też zestawienia artykułów prasowych za
okres wskazany przez wnioskodawcę. Ustawa o udostępnianiu informacji o
środowisku nie przewiduje możliwości przetwarzania informacji, nakazując wprost
udostępnianie informacji znajdujących się w posiadaniu organu lub dla tego organu
przeznaczonych, w związku z powyższym Nadleśnictwo uznaje, iż wniosek winien
być rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Konsekwencją uznania, że żądana przez wnioskodawcę informacja posiada
charakter informacji przetworzonej, jest fakt, iż organ ma obowiązek pozytywnego
rozpatrzenia wniosku wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanki szczególnej
istotności dla interesu publicznego. Pojęcie szczególnie istotnego interesu
publicznego jest pojęciem niedookreślonym, odnosi się do spraw związanych z
funkcjonowaniem państwa i innych podmiotów publicznych jako prawnej całości –
zwłaszcza, jeżeli związane jest ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub
majątkiem
Skarbu
Państwa.
Żądając
informacji
publicznej
przetworzonej
wnioskodawca powinien więc wykazać, w jakim zakresie jest to szczególnie istotne
dla interesu publicznego, tj. w jaki sposób zamierza wykorzystać uzyskane
informacje dla poprawy funkcjonowania organów administracji publicznej i lepszej
ochrony interesu publicznego. Wnioskodawca w niniejszej sprawie nie wskazał – ani
w samym wniosku ani też w odpowiedzi na wezwanie z dnia 17.11.2020 r. –
szczególnej istotności dla interesu publicznego w uzyskaniu informacji objętej
żądaniem.
W związku z powyższym, wobec braku spełnienia przesłanki wykazania
szczególnej istotności udostępnienia żądanej informacji dla interesu publicznego,
orzeczono jak w sentencji.
Wojciech Dąbkiewicz
Nadleśniczy Nadleśnictwa Resko
/podpisano elektronicznie/
9
Od niniejszej decyzji przysługuje stronie prawo do złożenia wniosku o
ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki winien być złożony w terminie 14 dni od
dnia doręczenia niniejszej decyzji. Strona ma także prawo do zrezygnowania ze
składania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i może wnieść skargę do
wojewódzkiego sądu administracyjnego, co wynika z treści art. 52 § 3 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. Praw o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z
2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę taką wnosi się za pośrednictwem tutejszej
Jednostki, w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.